- 繁体
- 简体
- 拼音
-
嗚呼萬物紛已生,我可奈何兮杯一傾。
“嗚呼萬物紛已生,我可奈何兮杯一傾。”詩句出處:《有酒十章》;是唐朝詩人元稹的作品。
浩思一氣初彭亨。澒洞浩汗真無名,胡不終渾成。
胡為沉濁以升清,矗然分畫高下程。天蒸地鬱群動萌,
毛鱗裸介如鬇鬡。嗚呼萬物紛已生,我可奈何兮杯一傾。
有酒有酒東方明,一杯既進吞元精。尚思天地之始名,
一元既二分濁清。地居方直天體明,胡不八荒圢圢如砥平。
胡山高屹崒海泓澄,胡不日車杲杲晝夜行,
胡為月輪滅缺星盯,嗚呼不得真宰情,'
我可奈何兮杯再傾。
有酒有酒兮湛淥波,飲將愉兮氣彌和。念萬古之紛羅,
我獨慨然而浩歌。歌曰:天耶,地耶,肇萬物耶,
儲胥大庭之君耶。恍耶,忽耶,有耶,傳而信恥,
久而謬耶。文字生而羲農作耶,仁義別而聖賢出耶。
炎始暴耶,蚩尤熾耶,軒轅戰耶,不得已耶。仁耶,
聖耶,憫人之毒耶。天蕩蕩耶,堯穆穆耶。豈其讓耶,
歸有德耶。舜其貪耶,德能嗣耶。豈其讓耶,授有功耶。
禹功大耶,人戴之耶。益不逮耶,啟能德耶。傢天下耶,
榮後嗣耶。於後嗣之榮則可耶,於天下之榮其可耶。
嗚呼遠堯舜之日耶,何棄舜之速耶。辛癸虐耶,湯武革耶。
順天意耶,公天下耶。踵夏榮嗣,私其公耶。並建萬國,
均其私耶。專征遞伐,鬥海內耶。秦掃其類,威定之耶。
二代而隕,守不仁耶。漢魏而降,乘其機耶。短長理亂,
系其術耶。堯耶,舜耶,終不可逮耶。將德之者不位,
位者不逮其德耶。時耶,時耶,時其可耶。
我可奈何兮一杯又進歌且歌。
有酒有酒兮黯兮溟,仰天大呼兮,天漫漫兮高兮青。
高兮漫兮吾孰知天否與靈。取人之仰者,
無乃在乎昭昭乎曰與夫日星。何三光之並照兮,
奄雲雨之冥冥。幽妖倏忽兮水怪族形,
黿鼉岸走兮海若鬥鯨。河潰潰兮愈濁,濟翻翻兮不寧。
蛇噴雲而出穴,虎嘯風兮屢鳴。污高巢而鳳去兮,
溺厚地而芝蘭以之不生。葵心傾兮何向,松影直而孰明。
人懼愁兮戴榮,天寂默兮無聲。嗚呼,天在雲之上兮,
人在雲之下兮,又安能決雲而上征。嗚呼,
既上征之不可兮,我奈何兮杯復傾。
有酒有酒香滿尊,君寧不飲開君顏。豈不知君飲此心恨,
君今獨醒誰與言。君寧不見颶風翻海火燎原,
巨鰲唐突高焰延。精衛銜蘆塞海溢,枯魚噴沫救池燔。
筋疲力竭波更大,鰭燋甲裂身已幹。有翼勸爾升九天,
有鱗勸爾登龍門。九天下視日月轉,龍門上激雷雨奔。
螗蜋雖怒誰爾懼,鶡旦雖啼誰爾憐。摶空意遠風來壯,
我可奈何兮一杯又進消我煩。
有酒有酒歌且哀,江春例早多早梅。櫻桃桃李相續開,
間以木蘭之秀香裴回。東風吹盡南風來,鶯聲漸澀花摧頹。
四月清和艷殘卉,芍藥翻紅蒲映水。夏龍痡毒雷雨多,
蒲葉離披艷紅死。紅艷猶存榴樹花,紫苞欲綻高筍牙。
筍牙成竹冒霜雪,榴花落地還銷歇。萬古盈虧相逐行,
君看夜夜當窗月。榮落虧盈可奈何,生成未遍霜霰過。
霜霰過兮復奈何,靈芝夐絕荊棘多。荊棘多兮可奈何,
可奈何兮終奈何。秦皇堯舜俱腐骨,
我可奈何兮又進一杯歌復歌。
有酒有酒方爛漫,飲酣拔劍心眼亂。聲若雷砰目流電,
醉舞翻環身眩轉。乾綱倒軋坤維旋,白日橫空星宿見,
一夫心醉萬物變。何況蚩尤之蹴蹋,安得不以熊羆戰。
嗚呼,風後力牧得親見,我可奈何兮又進一杯除健羨。
有酒有酒兮告臨江,風漫漫兮波長。渺渺兮註海,
海蒼蒼兮路茫茫。彼萬流之混入兮,
又安能分若畎澮淮河與夫岷吳之巨江。味作咸而若一,
雖甘淡兮誰謂爾為良。濟涓涓而縷貫,
將奈何兮萬裡之渾黃。鯨歸穴兮渤溢,鰲載山兮低昂。
陰火然兮眾族沸渭,颶風作兮晝夜猖狂。顧千珍與萬怪兮,
皆委潤而深藏。信天地之瀦蓄兮,
我可奈何兮一杯又進兮包大荒。
有酒有酒兮日將落,餘光委照在林薄。陽烏撩亂兮屋上棲,
陰怪跳趫兮水中躍。月爭光兮星又繁,燒橫空兮焰仍爍。
我可奈何兮時既昏,一杯又進兮聊處廓。
有酒有酒兮再祝,祝予心兮何欲。欲天泰而地寧,
欲人康而歲熟。欲鳳翥而鵷隨兮,欲龍亨而驥逐。
欲日盛而星微兮,欲滋蘭而殲毒。欲人欲而天從,
茍天未從兮,我可奈何兮一杯又進聊自足。
【註釋】:
嗚:
[嗚呼]嘆詞。《左傳·哀公十六年》:“嗚呼哀哉!”[嗚咽]低聲哭泣。《世說新語·任誕》:“桓乃流涕嗚咽。”[嗚嗚]象聲詞。林嗣環《秋聲詩自序》:“婦撫兒乳,兒含乳啼,婦拍而嗚之。”呼:
①吐氣;往外出氣。跟“吸”相對。《莊子·刻意》:“吹呴(xū)呼吸,吐故納新。”②高聲叫喊。《禮記·曲禮上》:“城上不呼。”《荀子·天問》:“順風而呼,聲非加疾也,而聞者彰。”③呼喚。《史記·項羽本紀》:“(項伯)欲呼張良與俱去。”④稱道;稱呼。《荀子·儒效》:“呼先王以欺愚者而求衣食焉。”白居易《寄明州於駙馬使君三絕句》:“何郎小妓歌喉好,嚴老呼為一串珠。”⑤通“籲”。吹氣聲。《禮記·檀弓上》:“曾子聞之,瞿然曰:‘呼!’”萬:
[萬俟(qí)]復姓。物:
①雜毛牛。《詩經·小雅·無羊》:“三十維物,爾牲則具。”②客觀存在的物體。《莊子·天地》:“天地雖大,其化均也;萬物雖多,其治一也。”③特指物產。《晉書·顧榮傳》:“故國安物阜,以義成俗。”(阜:豐富。)④與“我”相對的物和人;眾人。《水經註·洛水》:“既神遊自得,不與物之”。江淹《雜體詩·雜述》:“物我俱忘懷。”⑤指外界環境。范仲淹《嶽陽樓記》:“不以物喜,不以己悲。”⑥辨識,察看。《周禮·地官·艸人》:“則物其地,圖而授之。”[物議]眾人的議論,多指非議。《南史·謝靈運傳附謝幾卿》:“二人意相得……不屑物議。”紛:
①綴在旗上的飄帶。揚雄《羽獵賦》:“青雲為紛,虹霓為繯。”(繯:旗上的結帶。)②多;雜亂。杜甫《故武衛將軍挽歌三首》:“路人紛雨泣。”③糾紛;爭執。陶潛《述酒》:“閑居離世紛。”④雜亂。《史記·魯仲連傳》:“為人排患、釋難、解紛亂而無取也。”已:
①停止。《荀子·勸學》:“學不可以已。”②完畢。《戰國策·齊策二》:“言未已,齊讓又至。”(讓:責備。)③罷免。《論語·公冶長》:“(子文)三已之,無慍(yùn)色。”(慍:怨恨。)④疾止;病除。柳宗元《捕蛇者說》:“可以已大風。”(大風:麻風病。)⑤副詞。1. 已經。《史記·蒙恬列傳》:“扶蘇已死。”2.隨後;旋即。《史記·項羽本紀》:“廢以為侯,已又殺之。”3. 太;過分。《詩經·小雅·巧言》:“昊(hào)天已威。”(昊天:天。)⑥通“以”。介詞。和方位詞“來”、“上”、“下”、“東”、“西”等結合,表示對時間、范圍的限制。《三國志·吳書·吳主傳》:“自丞相雍已下皆諫。”⑦語氣詞。用法同“矣”。用於句末,表示確定語氣。《老子》第二章:“天下皆知美之為美,斯惡已。”(斯惡已:就顯出醜惡瞭。)生:
①生長;長出。《荀子·勸學》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活著;生存。《論語· 衛靈公》:“志士仁人,無求生以害仁,有殺身以成仁。”③生命;性命。《韓非子·解老》:“祿也者,人之所以持生也。”(祿:俸祿。持:維持。)④產生;發生。《韓詩外傳》卷五:“水淵深廣,則龍魚生之。”⑤生育;誕生。《左傳·隱公元年》:“莊公寤生。”⑥生存的期間,指人的一生;一輩子。曹操《短歌行》:“對酒當歌,人生幾何?”⑦生活;生計。柳宗元《捕蛇者說》:“鄉鄰之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《呂氏春秋·適音》:“大饗之禮,上玄尊而俎生魚。”2.未加工煉制的。《洛陽伽藍記·城北》:“頭後垂二尺生絹。”⑨讀書的人。《史記·秦始皇本紀》:“今諸生不師今而學古,以非當世。”可:
(一)①同意。《左傳·隱公三年》:“公曰:不可。”②正確。《史記·范雎蔡澤列傳》:“使以臣之言為可,願行而利其道;以臣之言為不可,久留臣無為也。”(使:如果。)③值得。白居易《賣炭翁》:“可憐身上衣正單,心憂炭賤願天寒。”④能夠;可以。《論語·公冶長》:“朽木不可雕也。”《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“庶曰:‘此人可就見,不可屈致也。’”⑤著實。《史記·田單列傳》:“吾懼燕(yān)人掘吾城外塚墓,僇(lù)先人,可為寒心。”(僇:通“戮”。殺。此指戮屍。)⑥適合;適宜。張翰《杖賦》:“方圓適意,洪細可乎。”李漁《笠翁一傢言·笠翁偶集·種植部》:“芙蕖則不然:自荷錢出水之日,便為點綴綠波;及其莖葉既生,則又日高日上……此皆言其可目者也。”⑦痊愈。董解元《西廂記諸宮調》卷三:“瘦得渾如削,百般醫療終難可。”(渾:簡直。)⑧當著,對著。周邦彥《南柯子》:“曉來階下按新聲,恰有一方明月可中庭。”(按:擊,奏。一方:一塊。)⑨副詞。1.表示估計,相當於“大約”。王維《洛陽女兒行》:“洛陽女兒對門居,才可容顏十五餘。”2. 表示轉折,相當於“卻”。李白《相逢行》:“相見情已深,未語可知心。”3. 表示反詰,相當於“豈”“哪”。《史記·項羽本紀》:“騅不逝兮可奈何!”方幹《山中言志》:“潛夫自有孤雲侶,可要王侯知姓名?”(潛夫:隱居的人。) (二)kè [可汗(hán)]亦作“可罕”。古代北方一些少數民族君主的稱號。古樂府《木蘭詩》:“昨夜見軍帖,可汗大點兵。”(軍帖:軍中文告。)奈:
①處置;對待。常與“何”連用,表示怎麼處置、怎麼對待。林覺民《與妻書》:“則較死為苦也,將奈之何?”有時也單用。《淮南子·兵略訓》:“唯無形者無可奈也。”②無奈;怎奈。表示轉折。王實甫《西廂記》第一本第二折:“小生特謁長老,奈路途奔馳,無以相饋。”何:
(一)①疑問代詞。1. 什麼。《詩經·召南·何彼穠矣》:“何彼穠(nóng)矣?”(那長得很茂盛的是什麼?)2. 為什麼。《漢書·伍被傳》:“公獨以為無福,何?”3. 何處。韓愈《左遷至藍關示侄孫湘》:“雲橫秦嶺傢何在?”②副詞。1.表示反問。相當於“怎麼”、“哪裡”。《史記·項羽本紀》:“大王來何操?”《後漢書·馬援傳》:“男兒要當死於邊野,以馬革裹屍還葬身,何能臥床上在兒女子手中邪?”(邪:同“耶”。)2.表示感嘆。相當於“多麼”。曹操《觀滄海》:“水何澹澹。” (二)hè 扛;擔。《詩經·曹風·候人》:“何戈與祋(duì)。”(祋:兵器名。)泛指背負。《詩經·小雅· 無羊》:“何蓑(suō)何笠。”引申為承受。《詩經·商頌·長發》:“何天之休。”(休:福。)以上意義後來寫作“荷”。兮:
語氣詞。多用於韻文。相當於“啊”、“呀”。《楚辭·九歌·國殤》:“身既死兮神以靈,魂魄毅兮為鬼雄。”杯:
①一種盛酒、水、羹等物的器具。《莊子·逍遙遊》:“覆杯水於坳(ào)堂之上,則芥為之舟。”(坳:窪下處。芥:小草。)杜甫《九日五首》之一:“重陽獨酌杯中酒,抱病豈登江上臺。”②量詞。用於杯子。李白《將進酒》:“會須一飲三百杯。”③借指舟船。李白《贈僧崖公》:“何日更攜手,乘杯向蓬灜。”一:
①數詞。《孟子·梁惠王上》:“吾何愛一牛?”(愛:吝惜。)《漢書·律歷志上》:“數者,一、十、百、千、萬也。”又表序數第一。《呂氏春秋·古樂》:“投足以歌八闋:一曰載民,二曰玄鳥。”(八闋:指舞樂的八章。載民、玄鳥:樂曲八章之名。)②專一。《荀子·勸學》:“螾無爪牙之利,筋骨之強,上食埃土,下飲黃泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;滿。《史記·淮陰侯列傳》:“至拜大將,乃韓信也,一軍皆驚。”④統一;使……一致。《史記·秦始皇本紀》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左傳·莊公十二年》:“天下之惡一也。”(惡:指惡人。)⑥整體。賈誼《新書·過秦上》:“合從締交,相與為一。”⑦古代哲學概念。指“道”及“道”所派生的“氣”。⑧副詞。1. 一概;都。《史記·孟嘗君列傳》:“食客數千人,無貴賤一與文等。”2. 一旦。《莊子·徐無鬼》:“一聞人之過,終身不忘。”(過:過失。)3. 乃;竟。《戰國策·齊策一》:“靖郭君之於寡人,一至於此乎?”⑨語氣詞。起加強語氣的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人恥之,願比死者一灑之。”⑩我國民族音樂記音符號之一。[一何]副詞。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,婦啼一何苦!”傾:
①倒向一邊;傾斜。《禮記·曲禮上》:“立必正方,不傾聽。”(正方:方向端正。)②行為不正;邪惡。《漢書·蕭望之傳》:“後朋行傾邪,望之絕不與通。”③倒塌;傾覆。《新論》:“高臺既已傾,曲池又已平。”盧照鄰《行路難》:“巢傾枝折鳳歸去。”④將東西倒出來;全部倒出。《韓非子·外儲說右下》:“是田成恒傾圃池而示渴民也。”⑤全部;盡。《後漢書 · 郭太傳》:“鄉裡有憂患者,(賈)淑輒傾身營救。”(輒:總是。)⑥欽佩;愛慕。《史記·司馬相如列傳》:“相如不得已,強往,一坐盡傾。”(強:勉強。)《唐語林·補遺四》:“朝野傾羨。”⑦排擠;傾軋。晁錯《論貴粟疏》:“以利相傾。”⑧凌駕;壓倒。司馬遷《報任安書》:“絳侯誅諸呂,權傾五伯。” -
呜呼万物纷已生,我可奈何兮杯一倾。
“呜呼万物纷已生,我可奈何兮杯一倾。”诗句出处:《有酒十章》;是唐朝诗人元稹的作品。
浩思一气初彭亨。澒洞浩汗真无名,胡不终浑成。
胡为沉浊以升清,矗然分画高下程。天蒸地郁群动萌,
毛鳞裸介如鬇鬡。呜呼万物纷已生,我可奈何兮杯一倾。
有酒有酒东方明,一杯既进吞元精。尚思天地之始名,
一元既二分浊清。地居方直天体明,胡不八荒圢圢如砥平。
胡山高屹崒海泓澄,胡不日车杲杲昼夜行,
胡为月轮灭缺星盯,呜呼不得真宰情,'
我可奈何兮杯再倾。
有酒有酒兮湛渌波,饮将愉兮气弥和。念万古之纷罗,
我独慨然而浩歌。歌曰:天耶,地耶,肇万物耶,
储胥大庭之君耶。恍耶,忽耶,有耶,传而信耻,
久而谬耶。文字生而羲农作耶,仁义别而圣贤出耶。
炎始暴耶,蚩尤炽耶,轩辕战耶,不得已耶。仁耶,
圣耶,悯人之毒耶。天荡荡耶,尧穆穆耶。岂其让耶,
归有德耶。舜其贪耶,德能嗣耶。岂其让耶,授有功耶。
禹功大耶,人戴之耶。益不逮耶,启能德耶。家天下耶,
荣后嗣耶。于后嗣之荣则可耶,于天下之荣其可耶。
呜呼远尧舜之日耶,何弃舜之速耶。辛癸虐耶,汤武革耶。
顺天意耶,公天下耶。踵夏荣嗣,私其公耶。并建万国,
均其私耶。专征递伐,斗海内耶。秦扫其类,威定之耶。
二代而陨,守不仁耶。汉魏而降,乘其机耶。短长理乱,
系其术耶。尧耶,舜耶,终不可逮耶。将德之者不位,
位者不逮其德耶。时耶,时耶,时其可耶。
我可奈何兮一杯又进歌且歌。
有酒有酒兮黯兮溟,仰天大呼兮,天漫漫兮高兮青。
高兮漫兮吾孰知天否与灵。取人之仰者,
无乃在乎昭昭乎曰与夫日星。何三光之并照兮,
奄云雨之冥冥。幽妖倏忽兮水怪族形,
鼋鼍岸走兮海若斗鲸。河溃溃兮愈浊,济翻翻兮不宁。
蛇喷云而出穴,虎啸风兮屡鸣。污高巢而凤去兮,
溺厚地而芝兰以之不生。葵心倾兮何向,松影直而孰明。
人惧愁兮戴荣,天寂默兮无声。呜呼,天在云之上兮,
人在云之下兮,又安能决云而上征。呜呼,
既上征之不可兮,我奈何兮杯复倾。
有酒有酒香满尊,君宁不饮开君颜。岂不知君饮此心恨,
君今独醒谁与言。君宁不见飓风翻海火燎原,
巨鳌唐突高焰延。精卫衔芦塞海溢,枯鱼喷沫救池燔。
筋疲力竭波更大,鳍燋甲裂身已干。有翼劝尔升九天,
有鳞劝尔登龙门。九天下视日月转,龙门上激雷雨奔。
螗蜋虽怒谁尔惧,鹖旦虽啼谁尔怜。抟空意远风来壮,
我可奈何兮一杯又进消我烦。
有酒有酒歌且哀,江春例早多早梅。樱桃桃李相续开,
间以木兰之秀香裴回。东风吹尽南风来,莺声渐涩花摧颓。
四月清和艳残卉,芍药翻红蒲映水。夏龙痡毒雷雨多,
蒲叶离披艳红死。红艳犹存榴树花,紫苞欲绽高笋牙。
笋牙成竹冒霜雪,榴花落地还销歇。万古盈亏相逐行,
君看夜夜当窗月。荣落亏盈可奈何,生成未遍霜霰过。
霜霰过兮复奈何,灵芝夐绝荆棘多。荆棘多兮可奈何,
可奈何兮终奈何。秦皇尧舜俱腐骨,
我可奈何兮又进一杯歌复歌。
有酒有酒方烂漫,饮酣拔剑心眼乱。声若雷砰目流电,
醉舞翻环身眩转。乾纲倒轧坤维旋,白日横空星宿见,
一夫心醉万物变。何况蚩尤之蹴蹋,安得不以熊罴战。
呜呼,风后力牧得亲见,我可奈何兮又进一杯除健羡。
有酒有酒兮告临江,风漫漫兮波长。渺渺兮注海,
海苍苍兮路茫茫。彼万流之混入兮,
又安能分若畎浍淮河与夫岷吴之巨江。味作咸而若一,
虽甘淡兮谁谓尔为良。济涓涓而缕贯,
将奈何兮万里之浑黄。鲸归穴兮渤溢,鳌载山兮低昂。
阴火然兮众族沸渭,飓风作兮昼夜猖狂。顾千珍与万怪兮,
皆委润而深藏。信天地之潴蓄兮,
我可奈何兮一杯又进兮包大荒。
有酒有酒兮日将落,余光委照在林薄。阳乌撩乱兮屋上栖,
阴怪跳趫兮水中跃。月争光兮星又繁,烧横空兮焰仍烁。
我可奈何兮时既昏,一杯又进兮聊处廓。
有酒有酒兮再祝,祝予心兮何欲。欲天泰而地宁,
欲人康而岁熟。欲凤翥而鹓随兮,欲龙亨而骥逐。
欲日盛而星微兮,欲滋兰而歼毒。欲人欲而天从,
苟天未从兮,我可奈何兮一杯又进聊自足。
【注释】:
呜:
[呜呼]叹词。《左传·哀公十六年》:“呜呼哀哉!”[呜咽]低声哭泣。《世说新语·任诞》:“桓乃流涕呜咽。”[呜呜]象声词。林嗣环《秋声诗自序》:“妇抚儿乳,儿含乳啼,妇拍而呜之。”呼:
①吐气;往外出气。跟“吸”相对。《庄子·刻意》:“吹呴(xū)呼吸,吐故纳新。”②高声叫喊。《礼记·曲礼上》:“城上不呼。”《荀子·天问》:“顺风而呼,声非加疾也,而闻者彰。”③呼唤。《史记·项羽本纪》:“(项伯)欲呼张良与俱去。”④称道;称呼。《荀子·儒效》:“呼先王以欺愚者而求衣食焉。”白居易《寄明州于驸马使君三绝句》:“何郎小妓歌喉好,严老呼为一串珠。”⑤通“吁”。吹气声。《礼记·檀弓上》:“曾子闻之,瞿然曰:‘呼!’”万:
[万俟(qí)]复姓。物:
①杂毛牛。《诗经·小雅·无羊》:“三十维物,尔牲则具。”②客观存在的物体。《庄子·天地》:“天地虽大,其化均也;万物虽多,其治一也。”③特指物产。《晋书·顾荣传》:“故国安物阜,以义成俗。”(阜:丰富。)④与“我”相对的物和人;众人。《水经注·洛水》:“既神游自得,不与物之”。江淹《杂体诗·杂述》:“物我俱忘怀。”⑤指外界环境。范仲淹《岳阳楼记》:“不以物喜,不以己悲。”⑥辨识,察看。《周礼·地官·艸人》:“则物其地,图而授之。”[物议]众人的议论,多指非议。《南史·谢灵运传附谢几卿》:“二人意相得……不屑物议。”纷:
①缀在旗上的飘带。扬雄《羽猎赋》:“青云为纷,虹霓为缳。”(缳:旗上的结带。)②多;杂乱。杜甫《故武卫将军挽歌三首》:“路人纷雨泣。”③纠纷;争执。陶潜《述酒》:“闲居离世纷。”④杂乱。《史记·鲁仲连传》:“为人排患、释难、解纷乱而无取也。”已:
①停止。《荀子·劝学》:“学不可以已。”②完毕。《战国策·齐策二》:“言未已,齐让又至。”(让:责备。)③罢免。《论语·公冶长》:“(子文)三已之,无愠(yùn)色。”(愠:怨恨。)④疾止;病除。柳宗元《捕蛇者说》:“可以已大风。”(大风:麻风病。)⑤副词。1. 已经。《史记·蒙恬列传》:“扶苏已死。”2.随后;旋即。《史记·项羽本纪》:“废以为侯,已又杀之。”3. 太;过分。《诗经·小雅·巧言》:“昊(hào)天已威。”(昊天:天。)⑥通“以”。介词。和方位词“来”、“上”、“下”、“东”、“西”等结合,表示对时间、范围的限制。《三国志·吴书·吴主传》:“自丞相雍已下皆谏。”⑦语气词。用法同“矣”。用于句末,表示确定语气。《老子》第二章:“天下皆知美之为美,斯恶已。”(斯恶已:就显出丑恶了。)生:
①生长;长出。《荀子·劝学》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活着;生存。《论语· 卫灵公》:“志士仁人,无求生以害仁,有杀身以成仁。”③生命;性命。《韩非子·解老》:“禄也者,人之所以持生也。”(禄:俸禄。持:维持。)④产生;发生。《韩诗外传》卷五:“水渊深广,则龙鱼生之。”⑤生育;诞生。《左传·隐公元年》:“庄公寤生。”⑥生存的期间,指人的一生;一辈子。曹操《短歌行》:“对酒当歌,人生几何?”⑦生活;生计。柳宗元《捕蛇者说》:“乡邻之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《吕氏春秋·适音》:“大飨之礼,上玄尊而俎生鱼。”2.未加工炼制的。《洛阳伽蓝记·城北》:“头后垂二尺生绢。”⑨读书的人。《史记·秦始皇本纪》:“今诸生不师今而学古,以非当世。”可:
(一)①同意。《左传·隐公三年》:“公曰:不可。”②正确。《史记·范雎蔡泽列传》:“使以臣之言为可,愿行而利其道;以臣之言为不可,久留臣无为也。”(使:如果。)③值得。白居易《卖炭翁》:“可怜身上衣正单,心忧炭贱愿天寒。”④能够;可以。《论语·公冶长》:“朽木不可雕也。”《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“庶曰:‘此人可就见,不可屈致也。’”⑤着实。《史记·田单列传》:“吾惧燕(yān)人掘吾城外冢墓,僇(lù)先人,可为寒心。”(僇:通“戮”。杀。此指戮尸。)⑥适合;适宜。张翰《杖赋》:“方圆适意,洪细可乎。”李渔《笠翁一家言·笠翁偶集·种植部》:“芙蕖则不然:自荷钱出水之日,便为点缀绿波;及其茎叶既生,则又日高日上……此皆言其可目者也。”⑦痊愈。董解元《西厢记诸宫调》卷三:“瘦得浑如削,百般医疗终难可。”(浑:简直。)⑧当着,对着。周邦彦《南柯子》:“晓来阶下按新声,恰有一方明月可中庭。”(按:击,奏。一方:一块。)⑨副词。1.表示估计,相当于“大约”。王维《洛阳女儿行》:“洛阳女儿对门居,才可容颜十五余。”2. 表示转折,相当于“却”。李白《相逢行》:“相见情已深,未语可知心。”3. 表示反诘,相当于“岂”“哪”。《史记·项羽本纪》:“骓不逝兮可奈何!”方干《山中言志》:“潜夫自有孤云侣,可要王侯知姓名?”(潜夫:隐居的人。) (二)kè [可汗(hán)]亦作“可罕”。古代北方一些少数民族君主的称号。古乐府《木兰诗》:“昨夜见军帖,可汗大点兵。”(军帖:军中文告。)奈:
①处置;对待。常与“何”连用,表示怎么处置、怎么对待。林觉民《与妻书》:“则较死为苦也,将奈之何?”有时也单用。《淮南子·兵略训》:“唯无形者无可奈也。”②无奈;怎奈。表示转折。王实甫《西厢记》第一本第二折:“小生特谒长老,奈路途奔驰,无以相馈。”何:
(一)①疑问代词。1. 什么。《诗经·召南·何彼秾矣》:“何彼秾(nóng)矣?”(那长得很茂盛的是什么?)2. 为什么。《汉书·伍被传》:“公独以为无福,何?”3. 何处。韩愈《左迁至蓝关示侄孙湘》:“云横秦岭家何在?”②副词。1.表示反问。相当于“怎么”、“哪里”。《史记·项羽本纪》:“大王来何操?”《后汉书·马援传》:“男儿要当死于边野,以马革裹尸还葬身,何能卧床上在儿女子手中邪?”(邪:同“耶”。)2.表示感叹。相当于“多么”。曹操《观沧海》:“水何澹澹。” (二)hè 扛;担。《诗经·曹风·候人》:“何戈与祋(duì)。”(祋:兵器名。)泛指背负。《诗经·小雅· 无羊》:“何蓑(suō)何笠。”引申为承受。《诗经·商颂·长发》:“何天之休。”(休:福。)以上意义后来写作“荷”。兮:
语气词。多用于韵文。相当于“啊”、“呀”。《楚辞·九歌·国殇》:“身既死兮神以灵,魂魄毅兮为鬼雄。”杯:
①一种盛酒、水、羹等物的器具。《庄子·逍遥游》:“覆杯水于坳(ào)堂之上,则芥为之舟。”(坳:洼下处。芥:小草。)杜甫《九日五首》之一:“重阳独酌杯中酒,抱病岂登江上台。”②量词。用于杯子。李白《将进酒》:“会须一饮三百杯。”③借指舟船。李白《赠僧崖公》:“何日更携手,乘杯向蓬灜。”一:
①数词。《孟子·梁惠王上》:“吾何爱一牛?”(爱:吝惜。)《汉书·律历志上》:“数者,一、十、百、千、万也。”又表序数第一。《吕氏春秋·古乐》:“投足以歌八阕:一曰载民,二曰玄鸟。”(八阕:指舞乐的八章。载民、玄鸟:乐曲八章之名。)②专一。《荀子·劝学》:“螾无爪牙之利,筋骨之强,上食埃土,下饮黄泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;满。《史记·淮阴侯列传》:“至拜大将,乃韩信也,一军皆惊。”④统一;使……一致。《史记·秦始皇本纪》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左传·庄公十二年》:“天下之恶一也。”(恶:指恶人。)⑥整体。贾谊《新书·过秦上》:“合从缔交,相与为一。”⑦古代哲学概念。指“道”及“道”所派生的“气”。⑧副词。1. 一概;都。《史记·孟尝君列传》:“食客数千人,无贵贱一与文等。”2. 一旦。《庄子·徐无鬼》:“一闻人之过,终身不忘。”(过:过失。)3. 乃;竟。《战国策·齐策一》:“靖郭君之于寡人,一至于此乎?”⑨语气词。起加强语气的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人耻之,愿比死者一洒之。”⑩我国民族音乐记音符号之一。[一何]副词。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,妇啼一何苦!”倾:
①倒向一边;倾斜。《礼记·曲礼上》:“立必正方,不倾听。”(正方:方向端正。)②行为不正;邪恶。《汉书·萧望之传》:“后朋行倾邪,望之绝不与通。”③倒塌;倾覆。《新论》:“高台既已倾,曲池又已平。”卢照邻《行路难》:“巢倾枝折凤归去。”④将东西倒出来;全部倒出。《韩非子·外储说右下》:“是田成恒倾圃池而示渴民也。”⑤全部;尽。《后汉书 · 郭太传》:“乡里有忧患者,(贾)淑辄倾身营救。”(辄:总是。)⑥钦佩;爱慕。《史记·司马相如列传》:“相如不得已,强往,一坐尽倾。”(强:勉强。)《唐语林·补遗四》:“朝野倾羡。”⑦排挤;倾轧。晁错《论贵粟疏》:“以利相倾。”⑧凌驾;压倒。司马迁《报任安书》:“绛侯诛诸吕,权倾五伯。” -
wu hu mo wu fen yi sheng ,wo ke nai he xi bei yi qing 。
“wu hu mo wu fen yi sheng ,wo ke nai he xi bei yi qing 。”shi gou chu chu :《you jiu shi zhang 》;shi tang chao shi ren yuan zhen de zuo pin 。
hao sai yi qi chu peng heng 。hong dong hao han zhen mo ming ,hu bu zhong hun cheng 。
hu wei chen zhuo yi sheng qing ,chu ran fen hua gao xia cheng 。tian zheng de yu qun dong meng ,
mao lin luo jie ru zheng ning 。wu hu mo wu fen yi sheng ,wo ke nai he xi bei yi qing 。
you jiu you jiu dong fang ming ,yi bei ji jin tun yuan jing 。shang sai tian de zhi shi ming ,
yi yuan ji er fen zhuo qing 。de ju fang zhi tian ti ming ,hu bu ba huang ting ting ru di ping 。
hu shan gao ge cui hai hong cheng ,hu bu ri che gao gao zhou ye hang ,
hu wei yue lun mie que xing ding ,wu hu bu de zhen zai qing ,'
wo ke nai he xi bei zai qing 。
you jiu you jiu xi zhan lu bo ,yin jiang yu xi qi mi he 。nian mo gu zhi fen luo ,
wo du kai ran er hao ge 。ge yue :tian ye ,de ye ,zhao mo wu ye ,
chu xu da ting zhi jun ye 。huang ye ,hu ye ,you ye ,chuan er xin chi ,
jiu er miu ye 。wen zi sheng er xi nong zuo ye ,ren yi bie er sheng xian chu ye 。
yan shi bao ye ,chi you chi ye ,xuan yuan zhan ye ,bu de yi ye 。ren ye ,
sheng ye ,min ren zhi du ye 。tian dang dang ye ,yao mu mu ye 。qi ji rang ye ,
gui you de ye 。shun ji tan ye ,de neng si ye 。qi ji rang ye ,shou you gong ye 。
yu gong da ye ,ren dai zhi ye 。yi bu dai ye ,qi neng de ye 。jia tian xia ye ,
rong hou si ye 。yu hou si zhi rong ze ke ye ,yu tian xia zhi rong ji ke ye 。
wu hu yuan yao shun zhi ri ye ,he qi shun zhi su ye 。xin gui nve ye ,shang wu ge ye 。
shun tian yi ye ,gong tian xia ye 。zhong xia rong si ,si ji gong ye 。bing jian mo guo ,
jun ji si ye 。zhuan zheng di fa ,dou hai nei ye 。qin sao ji lei ,wei ding zhi ye 。
er dai er yun ,shou bu ren ye 。han wei er jiang ,cheng ji ji ye 。duan chang li luan ,
ji ji shu ye 。yao ye ,shun ye ,zhong bu ke dai ye 。jiang de zhi zhe bu wei ,
wei zhe bu dai ji de ye 。shi ye ,shi ye ,shi ji ke ye 。
wo ke nai he xi yi bei you jin ge ju ge 。
you jiu you jiu xi an xi ming ,yang tian da hu xi ,tian man man xi gao xi qing 。
gao xi man xi wu shu zhi tian fou yu ling 。qu ren zhi yang zhe ,
mo nai zai hu zhao zhao hu yue yu fu ri xing 。he san guang zhi bing zhao xi ,
yan yun yu zhi ming ming 。you yao shu hu xi shui guai zu xing ,
yuan tuo an zou xi hai re dou jing 。he hui hui xi yu zhuo ,ji fan fan xi bu ning 。
she pen yun er chu xue ,hu xiao feng xi lv ming 。wu gao chao er feng qu xi ,
ni hou de er zhi lan yi zhi bu sheng 。kui xin qing xi he xiang ,song ying zhi er shu ming 。
ren ju chou xi dai rong ,tian ji mo xi mo sheng 。wu hu ,tian zai yun zhi shang xi ,
ren zai yun zhi xia xi ,you an neng jue yun er shang zheng 。wu hu ,
ji shang zheng zhi bu ke xi ,wo nai he xi bei fu qing 。
you jiu you jiu xiang man zun ,jun ning bu yin kai jun yan 。qi bu zhi jun yin ci xin hen ,
jun jin du xing shei yu yan 。jun ning bu jian ju feng fan hai huo liao yuan ,
ju ao tang tu gao yan yan 。jing wei xian lu sai hai yi ,ku yu pen mo jiu chi fan 。
jin pi li jie bo geng da ,qi jiao jia lie shen yi gan 。you yi quan er sheng jiu tian ,
you lin quan er deng long men 。jiu tian xia shi ri yue zhuai ,long men shang ji lei yu ben 。
tang lang sui nu shei er ju ,he dan sui ti shei er lian 。tuan kong yi yuan feng lai zhuang ,
wo ke nai he xi yi bei you jin xiao wo fan 。
you jiu you jiu ge ju ai ,jiang chun li zao duo zao mei 。ying tao tao li xiang xu kai ,
jian yi mu lan zhi xiu xiang pei hui 。dong feng chui jin na feng lai ,ying sheng jian se hua cui tui 。
si yue qing he yan can hui ,shao yao fan gong pu ying shui 。xia long pu du lei yu duo ,
pu xie li pi yan gong si 。gong yan you cun liu shu hua ,zi bao yu zhan gao sun ya 。
sun ya cheng zhu mao shuang xue ,liu hua la de hai xiao xie 。mo gu ying kui xiang zhu hang ,
jun kan ye ye dang chuang yue 。rong la kui ying ke nai he ,sheng cheng wei bian shuang xian guo 。
shuang xian guo xi fu nai he ,ling zhi xiong jue jing ji duo 。jing ji duo xi ke nai he ,
ke nai he xi zhong nai he 。qin huang yao shun ju fu gu ,
wo ke nai he xi you jin yi bei ge fu ge 。
you jiu you jiu fang lan man ,yin han ba jian xin yan luan 。sheng re lei peng mu liu dian ,
zui wu fan huan shen xuan zhuai 。gan gang dao ga kun wei xuan ,bai ri heng kong xing su jian ,
yi fu xin zui mo wu bian 。he kuang chi you zhi cu ta ,an de bu yi xiong pi zhan 。
wu hu ,feng hou li mu de qin jian ,wo ke nai he xi you jin yi bei chu jian xian 。
you jiu you jiu xi gao lin jiang ,feng man man xi bo chang 。miao miao xi zhu hai ,
hai cang cang xi lu mang mang 。bi mo liu zhi hun ru xi ,
you an neng fen re quan hui huai he yu fu min wu zhi ju jiang 。wei zuo xian er re yi ,
sui gan dan xi shei wei er wei liang 。ji juan juan er lv guan ,
jiang nai he xi mo li zhi hun huang 。jing gui xue xi bo yi ,ao zai shan xi di ang 。
yin huo ran xi zhong zu fei wei ,ju feng zuo xi zhou ye chang kuang 。gu qian zhen yu mo guai xi ,
jie wei run er shen cang 。xin tian de zhi zhu xu xi ,
wo ke nai he xi yi bei you jin xi bao da huang 。
you jiu you jiu xi ri jiang la ,yu guang wei zhao zai lin bao 。yang wu liao luan xi wu shang qi ,
yin guai tiao chao xi shui zhong yue 。yue zheng guang xi xing you fan ,shao heng kong xi yan reng shuo 。
wo ke nai he xi shi ji hun ,yi bei you jin xi liao chu kuo 。
you jiu you jiu xi zai zhu ,zhu yu xin xi he yu 。yu tian tai er de ning ,
yu ren kang er sui shou 。yu feng zhu er yuan sui xi ,yu long heng er ji zhu 。
yu ri cheng er xing wei xi ,yu zi lan er jian du 。yu ren yu er tian cong ,
gou tian wei cong xi ,wo ke nai he xi yi bei you jin liao zi zu 。
【zhu shi 】:
wu :
[wu hu ]tan ci 。《zuo chuan ·ai gong shi liu nian 》:“wu hu ai zai !”[wu yan ]di sheng ku qi 。《shi shui xin yu ·ren dan 》:“huan nai liu ti wu yan 。”[wu wu ]xiang sheng ci 。lin si huan 《qiu sheng shi zi xu 》:“fu fu er ru ,er han ru ti ,fu pai er wu zhi 。”hu :
①tu qi ;wang wai chu qi 。gen “xi ”xiang dui 。《zhuang zi ·ke yi 》:“chui hou (xū)hu xi ,tu gu na xin 。”②gao sheng jiao han 。《li ji ·qu li shang 》:“cheng shang bu hu 。”《xun zi ·tian wen 》:“shun feng er hu ,sheng fei jia ji ye ,er wen zhe zhang 。”③hu huan 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“(xiang bai )yu hu zhang liang yu ju qu 。”④chen dao ;chen hu 。《xun zi ·ru xiao 》:“hu xian wang yi qi yu zhe er qiu yi shi yan 。”bai ju yi 《ji ming zhou yu fu ma shi jun san jue gou 》:“he lang xiao ji ge hou hao ,yan lao hu wei yi chuan zhu 。”⑤tong “xu ”。chui qi sheng 。《li ji ·tan gong shang 》:“ceng zi wen zhi ,ju ran yue :‘hu !’”mo :
[mo qi (qí)]fu xing 。wu :
①za mao niu 。《shi jing ·xiao ya ·mo yang 》:“san shi wei wu ,er sheng ze ju 。”②ke guan cun zai de wu ti 。《zhuang zi ·tian de 》:“tian de sui da ,ji hua jun ye ;mo wu sui duo ,ji zhi yi ye 。”③te zhi wu chan 。《jin shu ·gu rong chuan 》:“gu guo an wu fu ,yi yi cheng su 。”(fu :feng fu 。)④yu “wo ”xiang dui de wu he ren ;zhong ren 。《shui jing zhu ·luo shui 》:“ji shen you zi de ,bu yu wu zhi ”。jiang yan 《za ti shi ·za shu 》:“wu wo ju wang huai 。”⑤zhi wai jie huan jing 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“bu yi wu xi ,bu yi ji bei 。”⑥bian shi ,cha kan 。《zhou li ·de guan ·艸ren 》:“ze wu ji de ,tu er shou zhi 。”[wu yi ]zhong ren de yi lun ,duo zhi fei yi 。《na shi ·xie ling yun chuan fu xie ji qing 》:“er ren yi xiang de ……bu xie wu yi 。”fen :
①chuo zai qi shang de piao dai 。yang xiong 《yu lie fu 》:“qing yun wei fen ,hong ni wei huan 。”(huan :qi shang de jie dai 。)②duo ;za luan 。du fu 《gu wu wei jiang jun wan ge san shou 》:“lu ren fen yu qi 。”③jiu fen ;zheng zhi 。tao qian 《shu jiu 》:“xian ju li shi fen 。”④za luan 。《shi ji ·lu zhong lian chuan 》:“wei ren pai huan 、shi nan 、jie fen luan er mo qu ye 。”yi :
①ting zhi 。《xun zi ·quan xue 》:“xue bu ke yi yi 。”②wan bi 。《zhan guo ce ·ji ce er 》:“yan wei yi ,ji rang you zhi 。”(rang :ze bei 。)③ba mian 。《lun yu ·gong ye chang 》:“(zi wen )san yi zhi ,mo yun (yùn)se 。”(yun :yuan hen 。)④ji zhi ;bing chu 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“ke yi yi da feng 。”(da feng :ma feng bing 。)⑤fu ci 。1. yi jing 。《shi ji ·meng tian lie chuan 》:“fu su yi si 。”2.sui hou ;xuan ji 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“fei yi wei hou ,yi you sha zhi 。”3. tai ;guo fen 。《shi jing ·xiao ya ·qiao yan 》:“hao (hào)tian yi wei 。”(hao tian :tian 。)⑥tong “yi ”。jie ci 。he fang wei ci “lai ”、“shang ”、“xia ”、“dong ”、“xi ”deng jie ge ,biao shi dui shi jian 、fan wei de xian zhi 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“zi cheng xiang yong yi xia jie jian 。”⑦yu qi ci 。yong fa tong “yi ”。yong yu gou mo ,biao shi que ding yu qi 。《lao zi 》di er zhang :“tian xia jie zhi mei zhi wei mei ,si e yi 。”(si e yi :jiu xian chu chou e le 。)sheng :
①sheng chang ;chang chu 。《xun zi ·quan xue 》:“peng sheng ma zhong ,bu fu er zhi 。”②huo zhao ;sheng cun 。《lun yu · wei ling gong 》:“zhi shi ren ren ,mo qiu sheng yi hai ren ,you sha shen yi cheng ren 。”③sheng ming ;xing ming 。《han fei zi ·jie lao 》:“lu ye zhe ,ren zhi suo yi chi sheng ye 。”(lu :feng lu 。chi :wei chi 。)④chan sheng ;fa sheng 。《han shi wai chuan 》juan wu :“shui yuan shen an ,ze long yu sheng zhi 。”⑤sheng yo ;dan sheng 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“zhuang gong wu sheng 。”⑥sheng cun de ji jian ,zhi ren de yi sheng ;yi bei zi 。cao cao 《duan ge hang 》:“dui jiu dang ge ,ren sheng ji he ?”⑦sheng huo ;sheng ji 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“xiang lin zhi sheng ri cu (cù)。”(cu :jiong pai 。)⑧bu shou de 。1. wei zhu huo wei zhu shou de 。《lv shi chun qiu ·kuo yin 》:“da xiang zhi li ,shang xuan zun er zu sheng yu 。”2.wei jia gong lian zhi de 。《luo yang ga lan ji ·cheng bei 》:“tou hou chui er che sheng juan 。”⑨dou shu de ren 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“jin zhu sheng bu shi jin er xue gu ,yi fei dang shi 。”ke :
(yi )①tong yi 。《zuo chuan ·yin gong san nian 》:“gong yue :bu ke 。”②zheng que 。《shi ji ·fan ju cai ze lie chuan 》:“shi yi chen zhi yan wei ke ,yuan hang er li ji dao ;yi chen zhi yan wei bu ke ,jiu liu chen mo wei ye 。”(shi :ru guo 。)③zhi de 。bai ju yi 《mai tan weng 》:“ke lian shen shang yi zheng chan ,xin you tan jian yuan tian han 。”④neng gou ;ke yi 。《lun yu ·gong ye chang 》:“xiu mu bu ke diao ye 。”《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“shu yue :‘ci ren ke jiu jian ,bu ke qu zhi ye 。’”⑤zhao shi 。《shi ji ·tian chan lie chuan 》:“wu ju yan (yān)ren jue wu cheng wai zhong mu ,僇(lù)xian ren ,ke wei han xin 。”(僇:tong “lu ”。sha 。ci zhi lu shi 。)⑥kuo ge ;kuo yi 。zhang han 《zhang fu 》:“fang yuan kuo yi ,hong xi ke hu 。”li yu 《li weng yi jia yan ·li weng ou ji ·chong zhi bu 》:“fu qu ze bu ran :zi he qian chu shui zhi ri ,bian wei dian chuo lu bo ;ji ji jing xie ji sheng ,ze you ri gao ri shang ……ci jie yan ji ke mu zhe ye 。”⑦quan yu 。dong jie yuan 《xi xiang ji zhu gong diao 》juan san :“shou de hun ru xiao ,bai ban yi liao zhong nan ke 。”(hun :jian zhi 。)⑧dang zhao ,dui zhao 。zhou bang yan 《na ke zi 》:“xiao lai jie xia an xin sheng ,qia you yi fang ming yue ke zhong ting 。”(an :ji ,zou 。yi fang :yi kuai 。)⑨fu ci 。1.biao shi gu ji ,xiang dang yu “da yao ”。wang wei 《luo yang nv er hang 》:“luo yang nv er dui men ju ,cai ke rong yan shi wu yu 。”2. biao shi zhuai she ,xiang dang yu “que ”。li bai 《xiang feng hang 》:“xiang jian qing yi shen ,wei yu ke zhi xin 。”3. biao shi fan jie ,xiang dang yu “qi ”“na ”。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“zhui bu shi xi ke nai he !”fang gan 《shan zhong yan zhi 》:“qian fu zi you gu yun lv ,ke yao wang hou zhi xing ming ?”(qian fu :yin ju de ren 。) (er )kè [ke han (hán)]yi zuo “ke han ”。gu dai bei fang yi xie shao shu min zu jun zhu de chen hao 。gu le fu 《mu lan shi 》:“zuo ye jian jun tie ,ke han da dian bing 。”(jun tie :jun zhong wen gao 。)nai :
①chu zhi ;dui dai 。chang yu “he ”lian yong ,biao shi zen me chu zhi 、zen me dui dai 。lin jiao min 《yu qi shu 》:“ze jiao si wei ku ye ,jiang nai zhi he ?”you shi ye chan yong 。《huai na zi ·bing lve xun 》:“wei mo xing zhe mo ke nai ye 。”②mo nai ;zen nai 。biao shi zhuai she 。wang shi fu 《xi xiang ji 》di yi ben di er she :“xiao sheng te ye chang lao ,nai lu tu ben chi ,mo yi xiang kui 。”he :
(yi )①yi wen dai ci 。1. shen me 。《shi jing ·shao na ·he bi nong yi 》:“he bi nong (nóng)yi ?”(na chang de hen mao cheng de shi shen me ?)2. wei shen me 。《han shu ·wu bei chuan 》:“gong du yi wei mo fu ,he ?”3. he chu 。han yu 《zuo qian zhi lan guan shi zhi sun xiang 》:“yun heng qin ling jia he zai ?”②fu ci 。1.biao shi fan wen 。xiang dang yu “zen me ”、“na li ”。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“da wang lai he cao ?”《hou han shu ·ma yuan chuan 》:“nan er yao dang si yu bian ye ,yi ma ge guo shi hai zang shen ,he neng wo chuang shang zai er nv zi shou zhong xie ?”(xie :tong “ye ”。)2.biao shi gan tan 。xiang dang yu “duo me ”。cao cao 《guan cang hai 》:“shui he dan dan 。” (er )hè gang ;dan 。《shi jing ·cao feng ·hou ren 》:“he ge yu dui (duì)。”(dui :bing qi ming 。)fan zhi bei fu 。《shi jing ·xiao ya · mo yang 》:“he suo (suō)he li 。”yin shen wei cheng shou 。《shi jing ·shang song ·chang fa 》:“he tian zhi xiu 。”(xiu :fu 。)yi shang yi yi hou lai xie zuo “he ”。xi :
yu qi ci 。duo yong yu yun wen 。xiang dang yu “a ”、“ya ”。《chu ci ·jiu ge ·guo shang 》:“shen ji si xi shen yi ling ,hun bo yi xi wei gui xiong 。”bei :
①yi chong cheng jiu 、shui 、geng deng wu de qi ju 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“fu bei shui yu ao (ào)tang zhi shang ,ze gai wei zhi zhou 。”(ao :wa xia chu 。gai :xiao cao 。)du fu 《jiu ri wu shou 》zhi yi :“chong yang du zhuo bei zhong jiu ,bao bing qi deng jiang shang tai 。”②liang ci 。yong yu bei zi 。li bai 《jiang jin jiu 》:“hui xu yi yin san bai bei 。”③jie zhi zhou chuan 。li bai 《zeng seng ya gong 》:“he ri geng xie shou ,cheng bei xiang peng ying 。”yi :
①shu ci 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wu he ai yi niu ?”(ai :lin xi 。)《han shu ·lv li zhi shang 》:“shu zhe ,yi 、shi 、bai 、qian 、mo ye 。”you biao xu shu di yi 。《lv shi chun qiu ·gu le 》:“tou zu yi ge ba que :yi yue zai min ,er yue xuan diao 。”(ba que :zhi wu le de ba zhang 。zai min 、xuan diao :le qu ba zhang zhi ming 。)②zhuan yi 。《xun zi ·quan xue 》:“yin mo zhao ya zhi li ,jin gu zhi jiang ,shang shi ai tu ,xia yin huang quan ,yong xin yi ye 。”(yin :tong “yin ”。qiu yin 。)③quan ;man 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“zhi bai da jiang ,nai han xin ye ,yi jun jie jing 。”④tong yi ;shi ……yi zhi 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“yi fa du heng dan zhang che 。”⑤xiang tong 。《zuo chuan ·zhuang gong shi er nian 》:“tian xia zhi e yi ye 。”(e :zhi e ren 。)⑥zheng ti 。gu yi 《xin shu ·guo qin shang 》:“ge cong di jiao ,xiang yu wei yi 。”⑦gu dai zhe xue gai nian 。zhi “dao ”ji “dao ”suo pa sheng de “qi ”。⑧fu ci 。1. yi gai ;dou 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“shi ke shu qian ren ,mo gui jian yi yu wen deng 。”2. yi dan 。《zhuang zi ·xu mo gui 》:“yi wen ren zhi guo ,zhong shen bu wang 。”(guo :guo shi 。)3. nai ;jing 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jing guo jun zhi yu gua ren ,yi zhi yu ci hu ?”⑨yu qi ci 。qi jia jiang yu qi de zuo yong 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“gua ren chi zhi ,yuan bi si zhe yi sa zhi 。”⑩wo guo min zu yin le ji yin fu hao zhi yi 。[yi he ]fu ci 。biao shi cheng du shen 。du fu 《dan hao li 》:“li hu yi he nu ,fu ti yi he ku !”qing :
①dao xiang yi bian ;qing xie 。《li ji ·qu li shang 》:“li bi zheng fang ,bu qing ting 。”(zheng fang :fang xiang duan zheng 。)②hang wei bu zheng ;xie e 。《han shu ·xiao wang zhi chuan 》:“hou peng hang qing xie ,wang zhi jue bu yu tong 。”③dao ta ;qing fu 。《xin lun 》:“gao tai ji yi qing ,qu chi you yi ping 。”lu zhao lin 《hang lu nan 》:“chao qing zhi she feng gui qu 。”④jiang dong xi dao chu lai ;quan bu dao chu 。《han fei zi ·wai chu shui you xia 》:“shi tian cheng heng qing pu chi er shi ke min ye 。”⑤quan bu ;jin 。《hou han shu · guo tai chuan 》:“xiang li you you huan zhe ,(gu )shu zhe qing shen ying jiu 。”(zhe :zong shi 。)⑥qin pei ;ai mu 。《shi ji ·si ma xiang ru lie chuan 》:“xiang ru bu de yi ,jiang wang ,yi zuo jin qing 。”(jiang :mian jiang 。)《tang yu lin ·bu wei si 》:“chao ye qing xian 。”⑦pai ji ;qing ga 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“yi li xiang qing 。”⑧ling jia ;ya dao 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“jiang hou zhu zhu lv ,quan qing wu bai 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]