- 繁体
- 简体
- 拼音
-
文南一失澶淵勁,夔門三箭武關奇。
“文南一失澶淵勁,夔門三箭武關奇。”詩句出處:《晝錦堂》;是宋朝詩人宋自遜的作品。荷葉龜遊,庭皋鶴舞,應是秋滿淮涯。昨夜將星明處,彷佛峨眉。幹戈已凈銀河淡,塵沙不動翠煙微。邦人道,半月中秋,當歌不飲何為。誰知心事遠,但感慨登臨,白羽頻揮。恨不明朝出塞,獵獵旌旗。文南一失澶淵勁,夔門三箭武關奇。挑燈看,龍吼傳傢舊劍,曾斬吳曦。
文:
①在身體上刺畫花紋。《莊子·逍遙遊》:“越人斷發文身。”②線條交錯的圖形;花紋。王充《論衡·言毒》:“蝮蛇多文。”③自然界或人類社會的某些現象。《周易·賁》:“觀乎天文,以察時變。”④禮樂典章制度。張居正《與薊遼總督譚二華》:“如有不效,巡關禦史得論劾(hé)之,固不必襲此故套虛文為也。”(劾:揭發罪狀。襲:沿用。)⑤法令條文。《史記·酷吏列傳》:“與趙禹更定諸律令,務在深文。”⑥字;文字。《史記·秦始皇本紀》:“書同文。”⑦文辭;文章。劉勰《文心雕龍· 情采》:“昔詩人什篇,為情而造文。”歐陽修《醉翁亭記》:“醉能同其樂,醒能述以文者,太守也。”⑧非軍事的;與“武”相對。《史記·酈生陸賈列傳》:“文武並用,長久之術也。”⑨華美;有文采。杜預《春秋經傳集解序》:“史有文質,辭有詳略。”(質:質樸。)⑩文飾;掩飾。劉知幾《史通·惑經》:“庸儒末學,文過飾非。”(11)柔和;不猛烈。《世說新語·賞譽》:“士龍為人,文弱可愛。”(士龍:陸雲字。)(12)量詞。計算銅幣的單位。《宋書·徐羨之傳》:“可以錢二十八文埋宅四角。”一:
①數詞。《孟子·梁惠王上》:“吾何愛一牛?”(愛:吝惜。)《漢書·律歷志上》:“數者,一、十、百、千、萬也。”又表序數第一。《呂氏春秋·古樂》:“投足以歌八闋:一曰載民,二曰玄鳥。”(八闋:指舞樂的八章。載民、玄鳥:樂曲八章之名。)②專一。《荀子·勸學》:“螾無爪牙之利,筋骨之強,上食埃土,下飲黃泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;滿。《史記·淮陰侯列傳》:“至拜大將,乃韓信也,一軍皆驚。”④統一;使……一致。《史記·秦始皇本紀》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左傳·莊公十二年》:“天下之惡一也。”(惡:指惡人。)⑥整體。賈誼《新書·過秦上》:“合從締交,相與為一。”⑦古代哲學概念。指“道”及“道”所派生的“氣”。⑧副詞。1. 一概;都。《史記·孟嘗君列傳》:“食客數千人,無貴賤一與文等。”2. 一旦。《莊子·徐無鬼》:“一聞人之過,終身不忘。”(過:過失。)3. 乃;竟。《戰國策·齊策一》:“靖郭君之於寡人,一至於此乎?”⑨語氣詞。起加強語氣的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人恥之,願比死者一灑之。”⑩我國民族音樂記音符號之一。[一何]副詞。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,婦啼一何苦!”失:
①失去;丟掉;喪失。《論語·陽貨》:“既得之,患失之。”②耽誤;錯過。《莊子·田子方》:“吾終身與汝,交一臂而失之。”(與:贊許。交一臂:指擦肩而過。)③未能達到目的。《世說新語·雅量》:“殷(仲堪)悵然自失。”④控制不好;未能把住。《左傳· 宣公十年》:“某氏之守臣某,失守宗廟。”⑤迷失;找不著。《韓非子·解老》:“使失路者而肯聽習問知,即不成迷也。”⑥錯誤;過失。《大戴禮·保傅》:“失之毫厘,差之千裡。”⑦消失;不見。李白《夢遊天姥吟留別》:“惟覺時之枕席,失向來之煙霞。”(覺:醒。向來:原來。)⑧違背。文天祥《指南錄後序》:“予自度不得脫,則直前詬(gòu)虜帥失信。”(直前:徑直上前。詬:責備。虜:敵人。)⑨離開。曹丕《與吳質書》:“昔日遊處,行則連輿,止則接席,何曾須臾相失。”⑩改變常態。蔡琰《悲憤詩》:“兒呼母兮號失聲,我掩耳兮不忍聽。”(號:哭號。)澶:
(一)[澶淵]古湖泊名。故址在今河南省濮陽縣西。《左傳·襄公二十年》:“盟於澶淵。” (二)dàn [澶漫]1.放縱。《莊子·馬蹄》:“澶漫為樂,摘僻為禮,而天下始分矣。”2.寬廣長遠的樣子。漢·張衡《西京賦》:“澶漫靡迤,作鎮於近。”淵:
①打漩的水。《列子·黃帝》:“鯢(ní)旋之潘為淵,止水之潘為淵,流水之潘為淵。”(鯢:鯨魚。潘:通“蟠”。盤曲。)②深水;深潭。《詩經·小雅·小旻》:“如臨深淵。”③深。文徵明《跋倪元鎮二帖》:“二父(fǔ)皆先宋遺老,抱淵宏大才,高不仕之節。”(父:對老年男子的敬稱。高:崇尚。)[淵藪sǒu]1.人或物聚集之所。《後漢書·梁冀傳》:“宛為大都,士之淵藪。”又為聚集。惲敬《與姚秋農》:“中州人文淵藪。”2.形容深廣。《漢荊州刺史度尚碑》:“智含淵藪,仁隆春暖。”3.淵源。王安石《贈陳君景初》:“堂堂潁川士,察脈極淵藪。”勁:
①堅強有力。《荀子·王霸》:“如是則兵勁城固。”《呂氏春秋·慎大》:“孔子之勁,舉國門之關,而不肯以力聞。”(關:閉城門的橫木。)也指武力或勢力大。《史記·魏其武安侯列傳》:“今上初即位,以為淮陽天下交,勁兵處,故徙夫為淮陽太守。”(淮陽:今河南省淮陽縣。交:相交處。)高彥休《唐闕史·崔相國請立太子》:“崔公春秋鼎富,譽望雲高……時同列惡其太勁,有以飛語巧中者。”(春秋:指年齡。同列:同朝班的大臣。)又指書法、文氣強勁有力。張瓌瓘《書斷》中:“羊欣雲:‘張芝、皇象、鐘繇、索靖,時並號書聖,然張勁骨豐肌,德冠群賢之首。’”王禛《池北偶談·談藝七·〈徂徠集〉》:“(石介)其文倔強勁質,有唐人風。”②堅強;堅固。《後漢書· 袁紹傳》:“北兵雖眾,而勁果不及南軍。”陸機《辨亡論下》:“山川之險,易守也;勁利之器,易用也。”③剛直;剛毅。《荀子·儒效》:“如是,則可謂勁士矣。”《韓非子·孤憤》:“不勁直,不能矯奸。”《新唐書·岑羲傳》:“時崔湜(shì)、鄭愔(yīn)及大理少卿李元恭分掌選,皆以賄聞,獨羲勁廉,為時議嘉仰。”(掌選:掌管選授官職。)④猛烈;強烈(多指風力、酒力、藥力等)。王維《觀獵》:“風勁角弓鳴,將軍獵渭城。”謝靈運《歲暮》:“明月照積雪,朔風勁且哀。”陸遊《醉中懷峨眉舊遊》:“勁酒少和氣,哀歌無歡情。”⑤加強;增強。《戰國策· 秦策一》:“楚攻魏,張儀謂秦王曰:‘不如與魏以勁之,魏戰勝,復聽於秦……’”夔:
①傳說中一種怪獸。《莊子·秋水》:“夔謂蚿(xián)曰:‘吾以一足趻(chěn)踔(chuó)而行,吾無如矣。’”(蚿:馬蚿,馬陸,百足。趻踔:跳躍。)②傳說中一種海獸名。《山海經·大荒東經》:“(流波山)其上有獸,狀如牛,蒼身而無角,一足,出入水則必風雨,其光如日月,其聲如雷,其名曰夔。”③古人名。堯、舜時樂官。《尚書· 舜典》:“帝曰:‘夔,命汝典樂,教胄子。’”(胄:帝王或貴族的後裔。)④古國名。也稱隗(kuí)國、歸國。⑤古州名。在今重慶市。門:
①建築物的進出口。《詩經·小雅 ·何人斯》:“不入我門。”《木蘭詩》:“開我東閣門。”②關鍵。《老子》第一章:“玄之又玄,眾妙之門。”《商君書·君臣》:“臣聞道民之門,在上所先。”③傢;傢族。《三國志·蜀書·先主傳》:“汝勿妄語,滅吾門也。”④門類;類別。《舊唐書·杜佑傳》:“凡書九門,計二百卷。”⑤派別;學派。《後漢書·鄭玄傳》:“仲尼之門,考以四科。”⑥門第。《北史·劉昶傳》:“唯能是寄,不必拘門。”三:
(一)(sān)①數目。二加一所得。②代表多次或多數。如:三反四覆;三令五申。參見“三折肱”。(二)(sān,舊讀sàn)再三。見“三思”、“三復”。箭:
①竹名。可做箭竿的一種竹子。《山海經·西山經》:“(英山)其陽多箭䉋(mèi)。”(䉋:竹名,筍冬生。)②弓弩發射的武器。③古代滴漏計時用的標尺。杜甫《和賈舍人早朝》:“五夜漏聲催曉箭,九重春色醉仙桃。”武:
①軍事;與軍事有關的事。《尚書·武成》:“乃偃武修文,歸馬於華山之陽,放牛於桃林之野。”《孫子·行軍》:“故令之以文,齊之以武。”②關於技擊的。《水滸全傳》第二回:“(史進)半夜三更起來演習武藝。”③勇猛;威武。《詩經·鄭風·羔裘》:“羔裘豹飾,孔武有力。”④足跡;足印。《詩經·大雅·生民》:“履帝武敏。”⑤古時以六尺為步,半步為武。《國語·周語下》:“夫目之察度也,不過步武尺寸之間。”⑥繼承。《詩經·大雅·下武》:“下武維周,世有哲王。”⑦周代樂曲名。《論語·八佾》:“子謂韶,盡美矣,又盡善也。謂武,盡美矣,未盡善矣。”關:
①門閂,橫插在門後使門推不開的棍子。《左傳·襄公二十三年》:“犯門斬關。”②閉;關閉。陶潛《歸去來兮辭》:“門雖設而常關。”③出入口。崔顥《黃鶴樓》:“日暮鄉關何處是?煙波江上使人愁。”④要塞;關口。《周禮·地官·司關》:“凡四方之賓客敂關,則為之告。”(敂kòu:到。)⑤關卡;流通的貨物納稅的地方。《國語·晉語四》:“輕關易道,通商寬農。”⑥機器的發動處。《後漢書 · 張衡傳》:“復造候風地動儀……中有都柱,傍行八道,施關發機。”(都柱:能擺動的小柱。)也指事物的關鍵。韓愈《題炭谷湫(jiǎo)祠堂》:“不知誰為助,若執造化關。”(造化:自然界。)⑦人體的某些部位稱關。《素問·骨空論》:“膕上為關。”(膕guó:膝蓋後腿彎處。)此指關節。《難經·十八難》:“脈有三部九候……三部者,寸、關、尺也。”這裡指中醫切脈部位名。⑧牽涉;關涉。《聊齋志異·促織》:“故天子一跬(guǐ)步,皆關民命,不可忽也。”(跬步:半步。即一舉步。)⑨古時一種文書,多用於平行官府間的往來。劉勰《文心雕龍·書記》:“百官詢事,則有關、刺、解、牒。”⑩通“貫(guàn)”。貫通。《史記·儒林列傳》:“冠雖敝,必加於首;履雖新,必關於足。”(11)通“彎(wān)”。拉滿弓。《孟子·告子下》:“越人關弓而射之。”[關關]擬聲詞。形容鳥叫聲。《詩經·周南·關雎》:“關關雎鳩,在河之洲。”(雎鳩:水鳥名。)[關節]1.骨端銜接處。《後漢書·華佗傳》:“引挽腰體動諸關節,以求難老。”2.暗中行賄勾通。《宋史· 包拯傳》:“關節不到,有閻羅包老。”奇:
(一)①奇異的;罕見的;不尋常的。《老子》:“人多技巧,奇物滋起。”②美妙。陶潛《移居二首》之一:“奇文共欣賞,疑義相與析。”③美好的景色。王維《藍田山石門精舍》:“探奇不覺遠,因以緣源窮。”④出人意料,變幻莫測。《老子》第五十七章:“以奇用兵。”⑤特指奇才。《三國志·吳書·賈詡傳》:“詡少時,人莫知,唯漢陽閻忠異之,謂有(張)良(陳)平之奇。”⑥指怪異。《史記·封禪書》:“(少翁)乃為帛書以飯牛,詳(yáng)不知,言曰此牛腹中有奇,殺視得書,書言甚怪。”(詳:通“佯”。假裝。)⑦贊賞;稱奇。王安石《贈陳君景初》:“吾嘗奇華佗,腸胃真割剖。”⑧副詞。非常;極。《世說新語·賢媛》:“許允婦是阮衛尉女,德如妹,奇醜。”(阮衛尉:阮共。德如:阮侃。) (二)jī ①單數;與“偶”相對。《資治通鑒·唐敬宗寶歷二年》:“(文宗)始復舊制,每奇日未嘗不視朝。”②零數。《漢書·食貨志》:“(貨佈)首長八分有奇。”③命運不好。《史記·李將軍列傳》:“以為李廣老,數奇,毋令當單於。” -
文南一失澶渊劲,夔门三箭武关奇。
“文南一失澶渊劲,夔门三箭武关奇。”诗句出处:《昼锦堂》;是宋朝诗人宋自逊的作品。荷叶龟游,庭皋鹤舞,应是秋满淮涯。昨夜将星明处,彷佛峨眉。干戈已净银河淡,尘沙不动翠烟微。邦人道,半月中秋,当歌不饮何为。谁知心事远,但感慨登临,白羽频挥。恨不明朝出塞,猎猎旌旗。文南一失澶渊劲,夔门三箭武关奇。挑灯看,龙吼传家旧剑,曾斩吴曦。
文:
①在身体上刺画花纹。《庄子·逍遥游》:“越人断发文身。”②线条交错的图形;花纹。王充《论衡·言毒》:“蝮蛇多文。”③自然界或人类社会的某些现象。《周易·贲》:“观乎天文,以察时变。”④礼乐典章制度。张居正《与蓟辽总督谭二华》:“如有不效,巡关御史得论劾(hé)之,固不必袭此故套虚文为也。”(劾:揭发罪状。袭:沿用。)⑤法令条文。《史记·酷吏列传》:“与赵禹更定诸律令,务在深文。”⑥字;文字。《史记·秦始皇本纪》:“书同文。”⑦文辞;文章。刘勰《文心雕龙· 情采》:“昔诗人什篇,为情而造文。”欧阳修《醉翁亭记》:“醉能同其乐,醒能述以文者,太守也。”⑧非军事的;与“武”相对。《史记·郦生陆贾列传》:“文武并用,长久之术也。”⑨华美;有文采。杜预《春秋经传集解序》:“史有文质,辞有详略。”(质:质朴。)⑩文饰;掩饰。刘知几《史通·惑经》:“庸儒末学,文过饰非。”(11)柔和;不猛烈。《世说新语·赏誉》:“士龙为人,文弱可爱。”(士龙:陆云字。)(12)量词。计算铜币的单位。《宋书·徐羡之传》:“可以钱二十八文埋宅四角。”一:
①数词。《孟子·梁惠王上》:“吾何爱一牛?”(爱:吝惜。)《汉书·律历志上》:“数者,一、十、百、千、万也。”又表序数第一。《吕氏春秋·古乐》:“投足以歌八阕:一曰载民,二曰玄鸟。”(八阕:指舞乐的八章。载民、玄鸟:乐曲八章之名。)②专一。《荀子·劝学》:“螾无爪牙之利,筋骨之强,上食埃土,下饮黄泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;满。《史记·淮阴侯列传》:“至拜大将,乃韩信也,一军皆惊。”④统一;使……一致。《史记·秦始皇本纪》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左传·庄公十二年》:“天下之恶一也。”(恶:指恶人。)⑥整体。贾谊《新书·过秦上》:“合从缔交,相与为一。”⑦古代哲学概念。指“道”及“道”所派生的“气”。⑧副词。1. 一概;都。《史记·孟尝君列传》:“食客数千人,无贵贱一与文等。”2. 一旦。《庄子·徐无鬼》:“一闻人之过,终身不忘。”(过:过失。)3. 乃;竟。《战国策·齐策一》:“靖郭君之于寡人,一至于此乎?”⑨语气词。起加强语气的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人耻之,愿比死者一洒之。”⑩我国民族音乐记音符号之一。[一何]副词。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,妇啼一何苦!”失:
①失去;丢掉;丧失。《论语·阳货》:“既得之,患失之。”②耽误;错过。《庄子·田子方》:“吾终身与汝,交一臂而失之。”(与:赞许。交一臂:指擦肩而过。)③未能达到目的。《世说新语·雅量》:“殷(仲堪)怅然自失。”④控制不好;未能把住。《左传· 宣公十年》:“某氏之守臣某,失守宗庙。”⑤迷失;找不着。《韩非子·解老》:“使失路者而肯听习问知,即不成迷也。”⑥错误;过失。《大戴礼·保傅》:“失之毫厘,差之千里。”⑦消失;不见。李白《梦游天姥吟留别》:“惟觉时之枕席,失向来之烟霞。”(觉:醒。向来:原来。)⑧违背。文天祥《指南录后序》:“予自度不得脱,则直前诟(gòu)虏帅失信。”(直前:径直上前。诟:责备。虏:敌人。)⑨离开。曹丕《与吴质书》:“昔日游处,行则连舆,止则接席,何曾须臾相失。”⑩改变常态。蔡琰《悲愤诗》:“儿呼母兮号失声,我掩耳兮不忍听。”(号:哭号。)澶:
(一)[澶渊]古湖泊名。故址在今河南省濮阳县西。《左传·襄公二十年》:“盟于澶渊。” (二)dàn [澶漫]1.放纵。《庄子·马蹄》:“澶漫为乐,摘僻为礼,而天下始分矣。”2.宽广长远的样子。汉·张衡《西京赋》:“澶漫靡迤,作镇于近。”渊:
①打漩的水。《列子·黄帝》:“鲵(ní)旋之潘为渊,止水之潘为渊,流水之潘为渊。”(鲵:鲸鱼。潘:通“蟠”。盘曲。)②深水;深潭。《诗经·小雅·小旻》:“如临深渊。”③深。文徵明《跋倪元镇二帖》:“二父(fǔ)皆先宋遗老,抱渊宏大才,高不仕之节。”(父:对老年男子的敬称。高:崇尚。)[渊薮sǒu]1.人或物聚集之所。《后汉书·梁冀传》:“宛为大都,士之渊薮。”又为聚集。恽敬《与姚秋农》:“中州人文渊薮。”2.形容深广。《汉荆州刺史度尚碑》:“智含渊薮,仁隆春暖。”3.渊源。王安石《赠陈君景初》:“堂堂颍川士,察脉极渊薮。”劲:
①坚强有力。《荀子·王霸》:“如是则兵劲城固。”《吕氏春秋·慎大》:“孔子之劲,举国门之关,而不肯以力闻。”(关:闭城门的横木。)也指武力或势力大。《史记·魏其武安侯列传》:“今上初即位,以为淮阳天下交,劲兵处,故徙夫为淮阳太守。”(淮阳:今河南省淮阳县。交:相交处。)高彦休《唐阙史·崔相国请立太子》:“崔公春秋鼎富,誉望云高……时同列恶其太劲,有以飞语巧中者。”(春秋:指年龄。同列:同朝班的大臣。)又指书法、文气强劲有力。张瓌瓘《书断》中:“羊欣云:‘张芝、皇象、钟繇、索靖,时并号书圣,然张劲骨丰肌,德冠群贤之首。’”王禛《池北偶谈·谈艺七·〈徂徕集〉》:“(石介)其文倔强劲质,有唐人风。”②坚强;坚固。《后汉书· 袁绍传》:“北兵虽众,而劲果不及南军。”陆机《辨亡论下》:“山川之险,易守也;劲利之器,易用也。”③刚直;刚毅。《荀子·儒效》:“如是,则可谓劲士矣。”《韩非子·孤愤》:“不劲直,不能矫奸。”《新唐书·岑羲传》:“时崔湜(shì)、郑愔(yīn)及大理少卿李元恭分掌选,皆以贿闻,独羲劲廉,为时议嘉仰。”(掌选:掌管选授官职。)④猛烈;强烈(多指风力、酒力、药力等)。王维《观猎》:“风劲角弓鸣,将军猎渭城。”谢灵运《岁暮》:“明月照积雪,朔风劲且哀。”陆游《醉中怀峨眉旧游》:“劲酒少和气,哀歌无欢情。”⑤加强;增强。《战国策· 秦策一》:“楚攻魏,张仪谓秦王曰:‘不如与魏以劲之,魏战胜,复听于秦……’”夔:
①传说中一种怪兽。《庄子·秋水》:“夔谓蚿(xián)曰:‘吾以一足趻(chěn)踔(chuó)而行,吾无如矣。’”(蚿:马蚿,马陆,百足。趻踔:跳跃。)②传说中一种海兽名。《山海经·大荒东经》:“(流波山)其上有兽,状如牛,苍身而无角,一足,出入水则必风雨,其光如日月,其声如雷,其名曰夔。”③古人名。尧、舜时乐官。《尚书· 舜典》:“帝曰:‘夔,命汝典乐,教胄子。’”(胄:帝王或贵族的后裔。)④古国名。也称隗(kuí)国、归国。⑤古州名。在今重庆市。门:
①建筑物的进出口。《诗经·小雅 ·何人斯》:“不入我门。”《木兰诗》:“开我东阁门。”②关键。《老子》第一章:“玄之又玄,众妙之门。”《商君书·君臣》:“臣闻道民之门,在上所先。”③家;家族。《三国志·蜀书·先主传》:“汝勿妄语,灭吾门也。”④门类;类别。《旧唐书·杜佑传》:“凡书九门,计二百卷。”⑤派别;学派。《后汉书·郑玄传》:“仲尼之门,考以四科。”⑥门第。《北史·刘昶传》:“唯能是寄,不必拘门。”三:
(一)(sān)①数目。二加一所得。②代表多次或多数。如:三反四覆;三令五申。参见“三折肱”。(二)(sān,旧读sàn)再三。见“三思”、“三复”。箭:
①竹名。可做箭竿的一种竹子。《山海经·西山经》:“(英山)其阳多箭䉋(mèi)。”(䉋:竹名,笋冬生。)②弓弩发射的武器。③古代滴漏计时用的标尺。杜甫《和贾舍人早朝》:“五夜漏声催晓箭,九重春色醉仙桃。”武:
①军事;与军事有关的事。《尚书·武成》:“乃偃武修文,归马于华山之阳,放牛于桃林之野。”《孙子·行军》:“故令之以文,齐之以武。”②关于技击的。《水浒全传》第二回:“(史进)半夜三更起来演习武艺。”③勇猛;威武。《诗经·郑风·羔裘》:“羔裘豹饰,孔武有力。”④足迹;足印。《诗经·大雅·生民》:“履帝武敏。”⑤古时以六尺为步,半步为武。《国语·周语下》:“夫目之察度也,不过步武尺寸之间。”⑥继承。《诗经·大雅·下武》:“下武维周,世有哲王。”⑦周代乐曲名。《论语·八佾》:“子谓韶,尽美矣,又尽善也。谓武,尽美矣,未尽善矣。”关:
①门闩,横插在门后使门推不开的棍子。《左传·襄公二十三年》:“犯门斩关。”②闭;关闭。陶潜《归去来兮辞》:“门虽设而常关。”③出入口。崔颢《黄鹤楼》:“日暮乡关何处是?烟波江上使人愁。”④要塞;关口。《周礼·地官·司关》:“凡四方之宾客敂关,则为之告。”(敂kòu:到。)⑤关卡;流通的货物纳税的地方。《国语·晋语四》:“轻关易道,通商宽农。”⑥机器的发动处。《后汉书 · 张衡传》:“复造候风地动仪……中有都柱,傍行八道,施关发机。”(都柱:能摆动的小柱。)也指事物的关键。韩愈《题炭谷湫(jiǎo)祠堂》:“不知谁为助,若执造化关。”(造化:自然界。)⑦人体的某些部位称关。《素问·骨空论》:“膕上为关。”(膕guó:膝盖后腿弯处。)此指关节。《难经·十八难》:“脉有三部九候……三部者,寸、关、尺也。”这里指中医切脉部位名。⑧牵涉;关涉。《聊斋志异·促织》:“故天子一跬(guǐ)步,皆关民命,不可忽也。”(跬步:半步。即一举步。)⑨古时一种文书,多用于平行官府间的往来。刘勰《文心雕龙·书记》:“百官询事,则有关、刺、解、牒。”⑩通“贯(guàn)”。贯通。《史记·儒林列传》:“冠虽敝,必加于首;履虽新,必关于足。”(11)通“弯(wān)”。拉满弓。《孟子·告子下》:“越人关弓而射之。”[关关]拟声词。形容鸟叫声。《诗经·周南·关雎》:“关关雎鸠,在河之洲。”(雎鸠:水鸟名。)[关节]1.骨端衔接处。《后汉书·华佗传》:“引挽腰体动诸关节,以求难老。”2.暗中行贿勾通。《宋史· 包拯传》:“关节不到,有阎罗包老。”奇:
(一)①奇异的;罕见的;不寻常的。《老子》:“人多技巧,奇物滋起。”②美妙。陶潜《移居二首》之一:“奇文共欣赏,疑义相与析。”③美好的景色。王维《蓝田山石门精舍》:“探奇不觉远,因以缘源穷。”④出人意料,变幻莫测。《老子》第五十七章:“以奇用兵。”⑤特指奇才。《三国志·吴书·贾诩传》:“诩少时,人莫知,唯汉阳阎忠异之,谓有(张)良(陈)平之奇。”⑥指怪异。《史记·封禅书》:“(少翁)乃为帛书以饭牛,详(yáng)不知,言曰此牛腹中有奇,杀视得书,书言甚怪。”(详:通“佯”。假装。)⑦赞赏;称奇。王安石《赠陈君景初》:“吾尝奇华佗,肠胃真割剖。”⑧副词。非常;极。《世说新语·贤媛》:“许允妇是阮卫尉女,德如妹,奇丑。”(阮卫尉:阮共。德如:阮侃。) (二)jī ①单数;与“偶”相对。《资治通鉴·唐敬宗宝历二年》:“(文宗)始复旧制,每奇日未尝不视朝。”②零数。《汉书·食货志》:“(货布)首长八分有奇。”③命运不好。《史记·李将军列传》:“以为李广老,数奇,毋令当单于。” -
wen na yi shi chan yuan jin ,kui men san jian wu guan ji 。
“wen na yi shi chan yuan jin ,kui men san jian wu guan ji 。”shi gou chu chu :《zhou jin tang 》;shi song chao shi ren song zi xun de zuo pin 。he xie gui you ,ting gao he wu ,ying shi qiu man huai ya 。zuo ye jiang xing ming chu ,fang fo e mei 。gan ge yi jing yin he dan ,chen sha bu dong cui yan wei 。bang ren dao ,ban yue zhong qiu ,dang ge bu yin he wei 。shei zhi xin shi yuan ,dan gan kai deng lin ,bai yu pin hui 。hen bu ming chao chu sai ,lie lie jing qi 。wen na yi shi chan yuan jin ,kui men san jian wu guan ji 。tiao deng kan ,long hou chuan jia jiu jian ,ceng zhan wu xi 。
wen :
①zai shen ti shang ci hua hua wen 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“yue ren duan fa wen shen 。”②xian tiao jiao cuo de tu xing ;hua wen 。wang chong 《lun heng ·yan du 》:“fu she duo wen 。”③zi ran jie huo ren lei she hui de mou xie xian xiang 。《zhou yi ·ben 》:“guan hu tian wen ,yi cha shi bian 。”④li le dian zhang zhi du 。zhang ju zheng 《yu ji liao zong du tan er hua 》:“ru you bu xiao ,xun guan yu shi de lun he (hé)zhi ,gu bu bi xi ci gu tao xu wen wei ye 。”(he :jie fa zui zhuang 。xi :yan yong 。)⑤fa ling tiao wen 。《shi ji ·ku li lie chuan 》:“yu zhao yu geng ding zhu lv ling ,wu zai shen wen 。”⑥zi ;wen zi 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“shu tong wen 。”⑦wen ci ;wen zhang 。liu xie 《wen xin diao long · qing cai 》:“xi shi ren shen pian ,wei qing er zao wen 。”ou yang xiu 《zui weng ting ji 》:“zui neng tong ji le ,xing neng shu yi wen zhe ,tai shou ye 。”⑧fei jun shi de ;yu “wu ”xiang dui 。《shi ji ·li sheng liu gu lie chuan 》:“wen wu bing yong ,chang jiu zhi shu ye 。”⑨hua mei ;you wen cai 。du yu 《chun qiu jing chuan ji jie xu 》:“shi you wen zhi ,ci you xiang lve 。”(zhi :zhi piao 。)⑩wen shi ;yan shi 。liu zhi ji 《shi tong ·huo jing 》:“yong ru mo xue ,wen guo shi fei 。”(11)rou he ;bu meng lie 。《shi shui xin yu ·shang yu 》:“shi long wei ren ,wen ruo ke ai 。”(shi long :liu yun zi 。)(12)liang ci 。ji suan tong bi de chan wei 。《song shu ·xu xian zhi chuan 》:“ke yi qian er shi ba wen mai zhai si jiao 。”yi :
①shu ci 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wu he ai yi niu ?”(ai :lin xi 。)《han shu ·lv li zhi shang 》:“shu zhe ,yi 、shi 、bai 、qian 、mo ye 。”you biao xu shu di yi 。《lv shi chun qiu ·gu le 》:“tou zu yi ge ba que :yi yue zai min ,er yue xuan diao 。”(ba que :zhi wu le de ba zhang 。zai min 、xuan diao :le qu ba zhang zhi ming 。)②zhuan yi 。《xun zi ·quan xue 》:“yin mo zhao ya zhi li ,jin gu zhi jiang ,shang shi ai tu ,xia yin huang quan ,yong xin yi ye 。”(yin :tong “yin ”。qiu yin 。)③quan ;man 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“zhi bai da jiang ,nai han xin ye ,yi jun jie jing 。”④tong yi ;shi ……yi zhi 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“yi fa du heng dan zhang che 。”⑤xiang tong 。《zuo chuan ·zhuang gong shi er nian 》:“tian xia zhi e yi ye 。”(e :zhi e ren 。)⑥zheng ti 。gu yi 《xin shu ·guo qin shang 》:“ge cong di jiao ,xiang yu wei yi 。”⑦gu dai zhe xue gai nian 。zhi “dao ”ji “dao ”suo pa sheng de “qi ”。⑧fu ci 。1. yi gai ;dou 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“shi ke shu qian ren ,mo gui jian yi yu wen deng 。”2. yi dan 。《zhuang zi ·xu mo gui 》:“yi wen ren zhi guo ,zhong shen bu wang 。”(guo :guo shi 。)3. nai ;jing 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jing guo jun zhi yu gua ren ,yi zhi yu ci hu ?”⑨yu qi ci 。qi jia jiang yu qi de zuo yong 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“gua ren chi zhi ,yuan bi si zhe yi sa zhi 。”⑩wo guo min zu yin le ji yin fu hao zhi yi 。[yi he ]fu ci 。biao shi cheng du shen 。du fu 《dan hao li 》:“li hu yi he nu ,fu ti yi he ku !”shi :
①shi qu ;diu diao ;sang shi 。《lun yu ·yang huo 》:“ji de zhi ,huan shi zhi 。”②dan wu ;cuo guo 。《zhuang zi ·tian zi fang 》:“wu zhong shen yu ru ,jiao yi bei er shi zhi 。”(yu :zan hu 。jiao yi bei :zhi ca jian er guo 。)③wei neng da dao mu de 。《shi shui xin yu ·ya liang 》:“yan (zhong kan )chang ran zi shi 。”④kong zhi bu hao ;wei neng ba zhu 。《zuo chuan · xuan gong shi nian 》:“mou shi zhi shou chen mou ,shi shou zong miao 。”⑤mi shi ;zhao bu zhao 。《han fei zi ·jie lao 》:“shi shi lu zhe er ken ting xi wen zhi ,ji bu cheng mi ye 。”⑥cuo wu ;guo shi 。《da dai li ·bao fu 》:“shi zhi hao li ,cha zhi qian li 。”⑦xiao shi ;bu jian 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“wei jiao shi zhi zhen xi ,shi xiang lai zhi yan xia 。”(jiao :xing 。xiang lai :yuan lai 。)⑧wei bei 。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“yu zi du bu de tuo ,ze zhi qian gou (gòu)lu shuai shi xin 。”(zhi qian :jing zhi shang qian 。gou :ze bei 。lu :di ren 。)⑨li kai 。cao pi 《yu wu zhi shu 》:“xi ri you chu ,hang ze lian yu ,zhi ze jie xi ,he ceng xu yu xiang shi 。”⑩gai bian chang tai 。cai yan 《bei fen shi 》:“er hu mu xi hao shi sheng ,wo yan er xi bu ren ting 。”(hao :ku hao 。)chan :
(yi )[chan yuan ]gu hu bo ming 。gu zhi zai jin he na sheng pu yang xian xi 。《zuo chuan ·xiang gong er shi nian 》:“meng yu chan yuan 。” (er )dàn [chan man ]1.fang zong 。《zhuang zi ·ma ti 》:“chan man wei le ,zhai pi wei li ,er tian xia shi fen yi 。”2.kuan an chang yuan de yang zi 。han ·zhang heng 《xi jing fu 》:“chan man mi yi ,zuo zhen yu jin 。”yuan :
①da xuan de shui 。《lie zi ·huang di 》:“ni (ní)xuan zhi pan wei yuan ,zhi shui zhi pan wei yuan ,liu shui zhi pan wei yuan 。”(ni :jing yu 。pan :tong “pan ”。pan qu 。)②shen shui ;shen tan 。《shi jing ·xiao ya ·xiao min 》:“ru lin shen yuan 。”③shen 。wen zheng ming 《ba ni yuan zhen er tie 》:“er fu (fǔ)jie xian song wei lao ,bao yuan hong da cai ,gao bu shi zhi jie 。”(fu :dui lao nian nan zi de jing chen 。gao :chong shang 。)[yuan sou sǒu]1.ren huo wu ju ji zhi suo 。《hou han shu ·liang ji chuan 》:“wan wei da dou ,shi zhi yuan sou 。”you wei ju ji 。yun jing 《yu yao qiu nong 》:“zhong zhou ren wen yuan sou 。”2.xing rong shen an 。《han jing zhou ci shi du shang bei 》:“zhi han yuan sou ,ren long chun nuan 。”3.yuan yuan 。wang an dan 《zeng chen jun jing chu 》:“tang tang ying chuan shi ,cha mai ji yuan sou 。”jin :
①jian jiang you li 。《xun zi ·wang ba 》:“ru shi ze bing jin cheng gu 。”《lv shi chun qiu ·shen da 》:“kong zi zhi jin ,ju guo men zhi guan ,er bu ken yi li wen 。”(guan :bi cheng men de heng mu 。)ye zhi wu li huo shi li da 。《shi ji ·wei ji wu an hou lie chuan 》:“jin shang chu ji wei ,yi wei huai yang tian xia jiao ,jin bing chu ,gu xi fu wei huai yang tai shou 。”(huai yang :jin he na sheng huai yang xian 。jiao :xiang jiao chu 。)gao yan xiu 《tang que shi ·cui xiang guo qing li tai zi 》:“cui gong chun qiu ding fu ,yu wang yun gao ……shi tong lie e ji tai jin ,you yi fei yu qiao zhong zhe 。”(chun qiu :zhi nian ling 。tong lie :tong chao ban de da chen 。)you zhi shu fa 、wen qi jiang jin you li 。zhang gui guan 《shu duan 》zhong :“yang xin yun :‘zhang zhi 、huang xiang 、zhong yao 、suo jing ,shi bing hao shu sheng ,ran zhang jin gu feng ji ,de guan qun xian zhi shou 。’”wang zhen 《chi bei ou tan ·tan yi qi ·〈cu lai ji 〉》:“(dan jie )ji wen jue jiang jin zhi ,you tang ren feng 。”②jian jiang ;jian gu 。《hou han shu · yuan shao chuan 》:“bei bing sui zhong ,er jin guo bu ji na jun 。”liu ji 《bian wang lun xia 》:“shan chuan zhi xian ,yi shou ye ;jin li zhi qi ,yi yong ye 。”③gang zhi ;gang yi 。《xun zi ·ru xiao 》:“ru shi ,ze ke wei jin shi yi 。”《han fei zi ·gu fen 》:“bu jin zhi ,bu neng jiao jian 。”《xin tang shu ·cen xi chuan 》:“shi cui shi (shì)、zheng yin (yīn)ji da li shao qing li yuan gong fen zhang shua ,jie yi hui wen ,du xi jin lian ,wei shi yi jia yang 。”(zhang shua :zhang guan shua shou guan zhi 。)④meng lie ;jiang lie (duo zhi feng li 、jiu li 、yao li deng )。wang wei 《guan lie 》:“feng jin jiao gong ming ,jiang jun lie wei cheng 。”xie ling yun 《sui mu 》:“ming yue zhao ji xue ,shuo feng jin ju ai 。”liu you 《zui zhong huai e mei jiu you 》:“jin jiu shao he qi ,ai ge mo huan qing 。”⑤jia jiang ;zeng jiang 。《zhan guo ce · qin ce yi 》:“chu gong wei ,zhang yi wei qin wang yue :‘bu ru yu wei yi jin zhi ,wei zhan sheng ,fu ting yu qin ……’”kui :
①chuan shui zhong yi chong guai shou 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“kui wei xian (xián)yue :‘wu yi yi zu chen (chěn)chuo (chuó)er hang ,wu mo ru yi 。’”(xian :ma xian ,ma liu ,bai zu 。chen chuo :tiao yue 。)②chuan shui zhong yi chong hai shou ming 。《shan hai jing ·da huang dong jing 》:“(liu bo shan )ji shang you shou ,zhuang ru niu ,cang shen er mo jiao ,yi zu ,chu ru shui ze bi feng yu ,ji guang ru ri yue ,ji sheng ru lei ,ji ming yue kui 。”③gu ren ming 。yao 、shun shi le guan 。《shang shu · shun dian 》:“di yue :‘kui ,ming ru dian le ,jiao zhou zi 。’”(zhou :di wang huo gui zu de hou yi 。)④gu guo ming 。ye chen kui (kuí)guo 、gui guo 。⑤gu zhou ming 。zai jin chong qing shi 。men :
①jian zhu wu de jin chu kou 。《shi jing ·xiao ya ·he ren si 》:“bu ru wo men 。”《mu lan shi 》:“kai wo dong ge men 。”②guan jian 。《lao zi 》di yi zhang :“xuan zhi you xuan ,zhong miao zhi men 。”《shang jun shu ·jun chen 》:“chen wen dao min zhi men ,zai shang suo xian 。”③jia ;jia zu 。《san guo zhi ·shu shu ·xian zhu chuan 》:“ru wu wang yu ,mie wu men ye 。”④men lei ;lei bie 。《jiu tang shu ·du you chuan 》:“fan shu jiu men ,ji er bai juan 。”⑤pa bie ;xue pa 。《hou han shu ·zheng xuan chuan 》:“zhong ni zhi men ,kao yi si ke 。”⑥men di 。《bei shi ·liu chang chuan 》:“wei neng shi ji ,bu bi ju men 。”san :
(yi )(sān)①shu mu 。er jia yi suo de 。②dai biao duo ci huo duo shu 。ru :san fan si fu ;san ling wu shen 。can jian “san she gong ”。(er )(sān,jiu dou sàn)zai san 。jian “san sai ”、“san fu ”。jian :
①zhu ming 。ke zuo jian gan de yi chong zhu zi 。《shan hai jing ·xi shan jing 》:“(ying shan )ji yang duo jian 䉋(mèi)。”(䉋:zhu ming ,sun dong sheng 。)②gong nu fa she de wu qi 。③gu dai di lou ji shi yong de biao che 。du fu 《he gu she ren zao chao 》:“wu ye lou sheng cui xiao jian ,jiu chong chun se zui xian tao 。”wu :
①jun shi ;yu jun shi you guan de shi 。《shang shu ·wu cheng 》:“nai yan wu xiu wen ,gui ma yu hua shan zhi yang ,fang niu yu tao lin zhi ye 。”《sun zi ·hang jun 》:“gu ling zhi yi wen ,ji zhi yi wu 。”②guan yu ji ji de 。《shui hu quan chuan 》di er hui :“(shi jin )ban ye san geng qi lai yan xi wu yi 。”③yong meng ;wei wu 。《shi jing ·zheng feng ·gao qiu 》:“gao qiu bao shi ,kong wu you li 。”④zu ji ;zu yin 。《shi jing ·da ya ·sheng min 》:“lv di wu min 。”⑤gu shi yi liu che wei bu ,ban bu wei wu 。《guo yu ·zhou yu xia 》:“fu mu zhi cha du ye ,bu guo bu wu che cun zhi jian 。”⑥ji cheng 。《shi jing ·da ya ·xia wu 》:“xia wu wei zhou ,shi you zhe wang 。”⑦zhou dai le qu ming 。《lun yu ·ba yi 》:“zi wei shao ,jin mei yi ,you jin shan ye 。wei wu ,jin mei yi ,wei jin shan yi 。”guan :
①men shuan ,heng cha zai men hou shi men tui bu kai de gun zi 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“fan men zhan guan 。”②bi ;guan bi 。tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“men sui she er chang guan 。”③chu ru kou 。cui hao 《huang he lou 》:“ri mu xiang guan he chu shi ?yan bo jiang shang shi ren chou 。”④yao sai ;guan kou 。《zhou li ·de guan ·si guan 》:“fan si fang zhi bin ke kou guan ,ze wei zhi gao 。”(kou kòu:dao 。)⑤guan ka ;liu tong de huo wu na shui de de fang 。《guo yu ·jin yu si 》:“qing guan yi dao ,tong shang kuan nong 。”⑥ji qi de fa dong chu 。《hou han shu · zhang heng chuan 》:“fu zao hou feng de dong yi ……zhong you dou zhu ,bang hang ba dao ,shi guan fa ji 。”(dou zhu :neng bai dong de xiao zhu 。)ye zhi shi wu de guan jian 。han yu 《ti tan gu jiao (jiǎo)ci tang 》:“bu zhi shei wei zhu ,re zhi zao hua guan 。”(zao hua :zi ran jie 。)⑦ren ti de mou xie bu wei chen guan 。《su wen ·gu kong lun 》:“guo shang wei guan 。”(guo guó:xi gai hou tui wan chu 。)ci zhi guan jie 。《nan jing ·shi ba nan 》:“mai you san bu jiu hou ……san bu zhe ,cun 、guan 、che ye 。”zhe li zhi zhong yi qie mai bu wei ming 。⑧qian she ;guan she 。《liao zhai zhi yi ·cu zhi 》:“gu tian zi yi kui (guǐ)bu ,jie guan min ming ,bu ke hu ye 。”(kui bu :ban bu 。ji yi ju bu 。)⑨gu shi yi chong wen shu ,duo yong yu ping hang guan fu jian de wang lai 。liu xie 《wen xin diao long ·shu ji 》:“bai guan xun shi ,ze you guan 、ci 、jie 、die 。”⑩tong “guan (guàn)”。guan tong 。《shi ji ·ru lin lie chuan 》:“guan sui bi ,bi jia yu shou ;lv sui xin ,bi guan yu zu 。”(11)tong “wan (wān)”。la man gong 。《meng zi ·gao zi xia 》:“yue ren guan gong er she zhi 。”[guan guan ]ni sheng ci 。xing rong diao jiao sheng 。《shi jing ·zhou na ·guan ju 》:“guan guan ju jiu ,zai he zhi zhou 。”(ju jiu :shui diao ming 。)[guan jie ]1.gu duan xian jie chu 。《hou han shu ·hua tuo chuan 》:“yin wan yao ti dong zhu guan jie ,yi qiu nan lao 。”2.an zhong hang hui gou tong 。《song shi · bao zheng chuan 》:“guan jie bu dao ,you yan luo bao lao 。”ji :
(yi )①ji yi de ;han jian de ;bu xun chang de 。《lao zi 》:“ren duo ji qiao ,ji wu zi qi 。”②mei miao 。tao qian 《yi ju er shou 》zhi yi :“ji wen gong xin shang ,yi yi xiang yu xi 。”③mei hao de jing se 。wang wei 《lan tian shan dan men jing she 》:“tan ji bu jiao yuan ,yin yi yuan yuan qiong 。”④chu ren yi liao ,bian huan mo ce 。《lao zi 》di wu shi qi zhang :“yi ji yong bing 。”⑤te zhi ji cai 。《san guo zhi ·wu shu ·gu xu chuan 》:“xu shao shi ,ren mo zhi ,wei han yang yan zhong yi zhi ,wei you (zhang )liang (chen )ping zhi ji 。”⑥zhi guai yi 。《shi ji ·feng chan shu 》:“(shao weng )nai wei bo shu yi fan niu ,xiang (yáng)bu zhi ,yan yue ci niu fu zhong you ji ,sha shi de shu ,shu yan shen guai 。”(xiang :tong “yang ”。jia zhuang 。)⑦zan shang ;chen ji 。wang an dan 《zeng chen jun jing chu 》:“wu chang ji hua tuo ,chang wei zhen ge pou 。”⑧fu ci 。fei chang ;ji 。《shi shui xin yu ·xian yuan 》:“hu yun fu shi ruan wei wei nv ,de ru mei ,ji chou 。”(ruan wei wei :ruan gong 。de ru :ruan kan 。) (er )jī ①chan shu ;yu “ou ”xiang dui 。《zi zhi tong jian ·tang jing zong bao li er nian 》:“(wen zong )shi fu jiu zhi ,mei ji ri wei chang bu shi chao 。”②ling shu 。《han shu ·shi huo zhi 》:“(huo bu )shou chang ba fen you ji 。”③ming yun bu hao 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“yi wei li an lao ,shu ji ,wu ling dang chan yu 。”
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]