• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 嘆擾擾人生,紛紛離合,渺渺悲歡。

    “嘆擾擾人生,紛紛離合,渺渺悲歡。”詩句出處:《木蘭花慢》;是宋朝詩人嚴仁的作品。

    東風吹霧雨,更吹起、夾衣寒。正莽莽叢林,潭潭伐鼓,鬱鬱焚蘭。闌幹曲、多少意,看青煙如篆繞溪灣。桑柘綠陰猶薄,杏桃紅雨初翻。飛花片片走潺湲。問何日西還。嘆擾擾人生,紛紛離合,渺渺悲歡。想雲軿、何處也,對芳時、應隻在人間。惆悵回紋錦字,斷腸斜日雲山。

    【註釋】:

    嘆:

    ①嘆息。《詩經·豳風·東山》:“婦嘆於室。”諸葛亮《前出師表》:“夙(sù)夜憂嘆。”(夙:早。)②吟誦;歌唱。陸機《日出東南隅行》:“春遊良可嘆。”《楊君石門頌》:“垂流億載,世世嘆誦。”(垂流:流傳。)③贊嘆;贊美。《禮記·郊特牲》:“孔子屢嘆之。”④唱和;隨聲應和。《荀子·禮論》:“清廟之歌,一唱而三嘆也。”(清廟:《詩經·周頌》篇名。)

    擾:

    ①煩擾;煩勞。《素問·四氣調神大論》:“無擾乎陽。”元稹《代諭淮西書》:“況朝廷以吳侍禦因喪擾惑,迷誤詔旨,欲思致訓,未忍加兵。”②亂;擾亂。《左傳·襄公四年》:“德用不擾。”蘇軾《教戰守策》:“以為生民擾事,漸不可長。”③侵擾;侵犯。《三國志·吳書·吳主傳》:“當農桑時,以役事擾民者,舉正以聞。”④馴養;馴服。《周禮·天官·太宰》:“二曰教典,以安邦國,以教官府,以擾萬民。”⑤安撫。《尚書·周官》:“司徒掌邦教,敷五典,擾兆民。”[擾擾]紛亂的樣子。許渾《旅懷作》:“眼前擾擾日一日,暗送白頭人不知。”

    生:

    ①生長;長出。《荀子·勸學》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活著;生存。《論語· 衛靈公》:“志士仁人,無求生以害仁,有殺身以成仁。”③生命;性命。《韓非子·解老》:“祿也者,人之所以持生也。”(祿:俸祿。持:維持。)④產生;發生。《韓詩外傳》卷五:“水淵深廣,則龍魚生之。”⑤生育;誕生。《左傳·隱公元年》:“莊公寤生。”⑥生存的期間,指人的一生;一輩子。曹操《短歌行》:“對酒當歌,人生幾何?”⑦生活;生計。柳宗元《捕蛇者說》:“鄉鄰之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《呂氏春秋·適音》:“大饗之禮,上玄尊而俎生魚。”2.未加工煉制的。《洛陽伽藍記·城北》:“頭後垂二尺生絹。”⑨讀書的人。《史記·秦始皇本紀》:“今諸生不師今而學古,以非當世。”

    紛:

    ①綴在旗上的飄帶。揚雄《羽獵賦》:“青雲為紛,虹霓為繯。”(繯:旗上的結帶。)②多;雜亂。杜甫《故武衛將軍挽歌三首》:“路人紛雨泣。”③糾紛;爭執。陶潛《述酒》:“閑居離世紛。”④雜亂。《史記·魯仲連傳》:“為人排患、釋難、解紛亂而無取也。”

    離:

    (一)①離開;離別。《呂氏春秋·誣徒》:“離則不能合,合則弗能離。”賀知章《回鄉偶書二首》之一:“少小離傢老大回,鄉音無改鬢毛衰(cuī)。”(衰:疏落。)②背離;違背。《隋書·楊素傳》:“民怨神怒,眾叛親離。”《商君書·畫策》:“失法離令。”③離間;叛離。《史記· 李斯列傳》:“(秦王)陰遣謀士齎(jī)持金玉以遊說諸侯……離其君臣之計,秦王乃使良將隨其後。”(齎:攜帶。)《孫子·計》:“親而離之。”④經歷。《史記·蘇秦列傳》:“我離兩周而觸鄭,五日而國舉。”⑤八卦之一。代表火。⑥通“罹”。遭受;遭遇。《詩經·邶風·新臺》:“魚網之設,鴻則離之。”(鴻:野鴨。)⑦分析。《禮記·學紀》:“一年視離經辨志。” (二)lǐ[離跂]用力的樣子。《莊子·在宥》:“而儒、墨乃始離跂攘臂乎桎梏之間。” (三)lì 通“麗”。依附。《漢書·揚雄傳下》:“丁傅、董賢用事,諸附離者,或起傢至二千石。”

    合:

    (一)①合攏;閉合在一起。《老子》第六十四章:“合抱之木,生於毫末。”白居易《赴蘇州,至常州,答賈舍人》:“厭見簿書先眼合,喜逢杯酒暫眉開。”②會合;聚集。《韓非子·五蠹》:“從者,合眾弱以攻一強也。”蘇軾《水調歌頭》:“人有悲歡離合。”③符合;與……一致。《北史·賀拔嶽傳》:“不讀兵書,而暗與之合。”(之:兵書。)④和諧;投契。《古今小說·沈小霞相會出師表》:“兩邊說得情投意合,隻恨相見之晚。”⑤應當;應該。白居易《與元九書》:“文章合為時而著,歌詩合為事而作。”⑥古代雙方以兵器交鋒,一來一往為一合。《史記·蕭相國世傢》:“多者百餘戰,少者數十合。”⑦盒;盒子。《開元天寶遺事》卷下:“又各捉蜘蛛閉於合中。”(二) gě 容量單位。一升的十分之一。《漢書·律歷志上》:“十合為升。”《明季北略》錄明末民謠:“朝求升,暮求合。”

    渺:

    ①同“淼”。水遼遠。李咸用《江南曲》:“晚雲接水共渺帾,遠沙疊草空萋萋。”(萋萋:草茂盛的樣子。)②遙遠。柳永《八聲甘州》:“望故鄉渺邈,歸思難收。”③微小。蘇軾《前赤壁賦》:“寄蜉蝣於天地,渺滄海之一粟。”(蜉蝣:極小的飛蟲。滄海:大海。)

    悲:

    ①哀痛;悲傷。《禮記· 問喪》:“夫悲哀在中,故形變於外也。”《韓非子·和氏獻璧》:“子奚哭之悲也?”(奚:為何。)②同情;憐憫。柳宗元《捕蛇者說》:“(蔣氏)言之,貌若甚戚者。餘悲之。”(戚:悲哀。)③眷戀。《漢書·高祖紀下》:“遊子悲故鄉。”

    歡:

    ①喜悅;高興。《左傳·昭公四年》:“從宋之盟,承君之歡。”《左傳·襄公八年》:“歡以承命,何時之有?”②交好;友好。《史記· 田敬仲完世傢》:“陽生素與乞歡。”③古時相愛男女的互稱。古樂府《石城樂》:“聞歡遠行去,相送方山亭。”④恩愛;情誼。《古詩十九首》之十六:“良人惟古歡,枉駕惠前綏。”


  • 叹扰扰人生,纷纷离合,渺渺悲欢。

    “叹扰扰人生,纷纷离合,渺渺悲欢。”诗句出处:《木兰花慢》;是宋朝诗人严仁的作品。

    东风吹雾雨,更吹起、夹衣寒。正莽莽丛林,潭潭伐鼓,郁郁焚兰。阑干曲、多少意,看青烟如篆绕溪湾。桑柘绿阴犹薄,杏桃红雨初翻。飞花片片走潺湲。问何日西还。叹扰扰人生,纷纷离合,渺渺悲欢。想云軿、何处也,对芳时、应只在人间。惆怅回纹锦字,断肠斜日云山。

    【注释】:

    叹:

    ①叹息。《诗经·豳风·东山》:“妇叹于室。”诸葛亮《前出师表》:“夙(sù)夜忧叹。”(夙:早。)②吟诵;歌唱。陆机《日出东南隅行》:“春游良可叹。”《杨君石门颂》:“垂流亿载,世世叹诵。”(垂流:流传。)③赞叹;赞美。《礼记·郊特牲》:“孔子屡叹之。”④唱和;随声应和。《荀子·礼论》:“清庙之歌,一唱而三叹也。”(清庙:《诗经·周颂》篇名。)

    扰:

    ①烦扰;烦劳。《素问·四气调神大论》:“无扰乎阳。”元稹《代谕淮西书》:“况朝廷以吴侍御因丧扰惑,迷误诏旨,欲思致训,未忍加兵。”②乱;扰乱。《左传·襄公四年》:“德用不扰。”苏轼《教战守策》:“以为生民扰事,渐不可长。”③侵扰;侵犯。《三国志·吴书·吴主传》:“当农桑时,以役事扰民者,举正以闻。”④驯养;驯服。《周礼·天官·太宰》:“二曰教典,以安邦国,以教官府,以扰万民。”⑤安抚。《尚书·周官》:“司徒掌邦教,敷五典,扰兆民。”[扰扰]纷乱的样子。许浑《旅怀作》:“眼前扰扰日一日,暗送白头人不知。”

    生:

    ①生长;长出。《荀子·劝学》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活着;生存。《论语· 卫灵公》:“志士仁人,无求生以害仁,有杀身以成仁。”③生命;性命。《韩非子·解老》:“禄也者,人之所以持生也。”(禄:俸禄。持:维持。)④产生;发生。《韩诗外传》卷五:“水渊深广,则龙鱼生之。”⑤生育;诞生。《左传·隐公元年》:“庄公寤生。”⑥生存的期间,指人的一生;一辈子。曹操《短歌行》:“对酒当歌,人生几何?”⑦生活;生计。柳宗元《捕蛇者说》:“乡邻之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《吕氏春秋·适音》:“大飨之礼,上玄尊而俎生鱼。”2.未加工炼制的。《洛阳伽蓝记·城北》:“头后垂二尺生绢。”⑨读书的人。《史记·秦始皇本纪》:“今诸生不师今而学古,以非当世。”

    纷:

    ①缀在旗上的飘带。扬雄《羽猎赋》:“青云为纷,虹霓为缳。”(缳:旗上的结带。)②多;杂乱。杜甫《故武卫将军挽歌三首》:“路人纷雨泣。”③纠纷;争执。陶潜《述酒》:“闲居离世纷。”④杂乱。《史记·鲁仲连传》:“为人排患、释难、解纷乱而无取也。”

    离:

    (一)①离开;离别。《吕氏春秋·诬徒》:“离则不能合,合则弗能离。”贺知章《回乡偶书二首》之一:“少小离家老大回,乡音无改鬓毛衰(cuī)。”(衰:疏落。)②背离;违背。《隋书·杨素传》:“民怨神怒,众叛亲离。”《商君书·画策》:“失法离令。”③离间;叛离。《史记· 李斯列传》:“(秦王)阴遣谋士赍(jī)持金玉以游说诸侯……离其君臣之计,秦王乃使良将随其后。”(赍:携带。)《孙子·计》:“亲而离之。”④经历。《史记·苏秦列传》:“我离两周而触郑,五日而国举。”⑤八卦之一。代表火。⑥通“罹”。遭受;遭遇。《诗经·邶风·新台》:“鱼网之设,鸿则离之。”(鸿:野鸭。)⑦分析。《礼记·学纪》:“一年视离经辨志。” (二)lǐ[离跂]用力的样子。《庄子·在宥》:“而儒、墨乃始离跂攘臂乎桎梏之间。” (三)lì 通“丽”。依附。《汉书·扬雄传下》:“丁傅、董贤用事,诸附离者,或起家至二千石。”

    合:

    (一)①合拢;闭合在一起。《老子》第六十四章:“合抱之木,生于毫末。”白居易《赴苏州,至常州,答贾舍人》:“厌见簿书先眼合,喜逢杯酒暂眉开。”②会合;聚集。《韩非子·五蠹》:“从者,合众弱以攻一强也。”苏轼《水调歌头》:“人有悲欢离合。”③符合;与……一致。《北史·贺拔岳传》:“不读兵书,而暗与之合。”(之:兵书。)④和谐;投契。《古今小说·沈小霞相会出师表》:“两边说得情投意合,只恨相见之晚。”⑤应当;应该。白居易《与元九书》:“文章合为时而著,歌诗合为事而作。”⑥古代双方以兵器交锋,一来一往为一合。《史记·萧相国世家》:“多者百余战,少者数十合。”⑦盒;盒子。《开元天宝遗事》卷下:“又各捉蜘蛛闭于合中。”(二) gě 容量单位。一升的十分之一。《汉书·律历志上》:“十合为升。”《明季北略》录明末民谣:“朝求升,暮求合。”

    渺:

    ①同“淼”。水辽远。李咸用《江南曲》:“晚云接水共渺帾,远沙叠草空萋萋。”(萋萋:草茂盛的样子。)②遥远。柳永《八声甘州》:“望故乡渺邈,归思难收。”③微小。苏轼《前赤壁赋》:“寄蜉蝣于天地,渺沧海之一粟。”(蜉蝣:极小的飞虫。沧海:大海。)

    悲:

    ①哀痛;悲伤。《礼记· 问丧》:“夫悲哀在中,故形变于外也。”《韩非子·和氏献璧》:“子奚哭之悲也?”(奚:为何。)②同情;怜悯。柳宗元《捕蛇者说》:“(蒋氏)言之,貌若甚戚者。余悲之。”(戚:悲哀。)③眷恋。《汉书·高祖纪下》:“游子悲故乡。”

    欢:

    ①喜悦;高兴。《左传·昭公四年》:“从宋之盟,承君之欢。”《左传·襄公八年》:“欢以承命,何时之有?”②交好;友好。《史记· 田敬仲完世家》:“阳生素与乞欢。”③古时相爱男女的互称。古乐府《石城乐》:“闻欢远行去,相送方山亭。”④恩爱;情谊。《古诗十九首》之十六:“良人惟古欢,枉驾惠前绥。”


  • tan rao rao ren sheng ,fen fen li ge ,miao miao bei huan 。

    “tan rao rao ren sheng ,fen fen li ge ,miao miao bei huan 。”shi gou chu chu :《mu lan hua man 》;shi song chao shi ren yan ren de zuo pin 。

    dong feng chui wu yu ,geng chui qi 、ga yi han 。zheng mang mang cong lin ,tan tan fa gu ,yu yu fen lan 。lan gan qu 、duo shao yi ,kan qing yan ru zhuan rao xi wan 。sang zhe lu yin you bao ,xing tao gong yu chu fan 。fei hua pian pian zou chan yuan 。wen he ri xi hai 。tan rao rao ren sheng ,fen fen li ge ,miao miao bei huan 。xiang yun ping 、he chu ye ,dui fang shi 、ying zhi zai ren jian 。chou chang hui wen jin zi ,duan chang xie ri yun shan 。

    【zhu shi 】:

    tan :

    ①tan xi 。《shi jing ·bin feng ·dong shan 》:“fu tan yu shi 。”zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“su (sù)ye you tan 。”(su :zao 。)②yin song ;ge chang 。liu ji 《ri chu dong na yu hang 》:“chun you liang ke tan 。”《yang jun dan men song 》:“chui liu yi zai ,shi shi tan song 。”(chui liu :liu chuan 。)③zan tan ;zan mei 。《li ji ·jiao te sheng 》:“kong zi lv tan zhi 。”④chang he ;sui sheng ying he 。《xun zi ·li lun 》:“qing miao zhi ge ,yi chang er san tan ye 。”(qing miao :《shi jing ·zhou song 》pian ming 。)

    rao :

    ①fan rao ;fan lao 。《su wen ·si qi diao shen da lun 》:“mo rao hu yang 。”yuan zhen 《dai yu huai xi shu 》:“kuang chao ting yi wu shi yu yin sang rao huo ,mi wu zhao zhi ,yu sai zhi xun ,wei ren jia bing 。”②luan ;rao luan 。《zuo chuan ·xiang gong si nian 》:“de yong bu rao 。”su shi 《jiao zhan shou ce 》:“yi wei sheng min rao shi ,jian bu ke chang 。”③qin rao ;qin fan 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“dang nong sang shi ,yi yi shi rao min zhe ,ju zheng yi wen 。”④xun yang ;xun fu 。《zhou li ·tian guan ·tai zai 》:“er yue jiao dian ,yi an bang guo ,yi jiao guan fu ,yi rao mo min 。”⑤an fu 。《shang shu ·zhou guan 》:“si tu zhang bang jiao ,fu wu dian ,rao zhao min 。”[rao rao ]fen luan de yang zi 。hu hun 《lv huai zuo 》:“yan qian rao rao ri yi ri ,an song bai tou ren bu zhi 。”

    sheng :

    ①sheng chang ;chang chu 。《xun zi ·quan xue 》:“peng sheng ma zhong ,bu fu er zhi 。”②huo zhao ;sheng cun 。《lun yu · wei ling gong 》:“zhi shi ren ren ,mo qiu sheng yi hai ren ,you sha shen yi cheng ren 。”③sheng ming ;xing ming 。《han fei zi ·jie lao 》:“lu ye zhe ,ren zhi suo yi chi sheng ye 。”(lu :feng lu 。chi :wei chi 。)④chan sheng ;fa sheng 。《han shi wai chuan 》juan wu :“shui yuan shen an ,ze long yu sheng zhi 。”⑤sheng yo ;dan sheng 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“zhuang gong wu sheng 。”⑥sheng cun de ji jian ,zhi ren de yi sheng ;yi bei zi 。cao cao 《duan ge hang 》:“dui jiu dang ge ,ren sheng ji he ?”⑦sheng huo ;sheng ji 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“xiang lin zhi sheng ri cu (cù)。”(cu :jiong pai 。)⑧bu shou de 。1. wei zhu huo wei zhu shou de 。《lv shi chun qiu ·kuo yin 》:“da xiang zhi li ,shang xuan zun er zu sheng yu 。”2.wei jia gong lian zhi de 。《luo yang ga lan ji ·cheng bei 》:“tou hou chui er che sheng juan 。”⑨dou shu de ren 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“jin zhu sheng bu shi jin er xue gu ,yi fei dang shi 。”

    fen :

    ①chuo zai qi shang de piao dai 。yang xiong 《yu lie fu 》:“qing yun wei fen ,hong ni wei huan 。”(huan :qi shang de jie dai 。)②duo ;za luan 。du fu 《gu wu wei jiang jun wan ge san shou 》:“lu ren fen yu qi 。”③jiu fen ;zheng zhi 。tao qian 《shu jiu 》:“xian ju li shi fen 。”④za luan 。《shi ji ·lu zhong lian chuan 》:“wei ren pai huan 、shi nan 、jie fen luan er mo qu ye 。”

    li :

    (yi )①li kai ;li bie 。《lv shi chun qiu ·wu tu 》:“li ze bu neng ge ,ge ze fu neng li 。”he zhi zhang 《hui xiang ou shu er shou 》zhi yi :“shao xiao li jia lao da hui ,xiang yin mo gai bin mao cui (cuī)。”(cui :shu la 。)②bei li ;wei bei 。《sui shu ·yang su chuan 》:“min yuan shen nu ,zhong pan qin li 。”《shang jun shu ·hua ce 》:“shi fa li ling 。”③li jian ;pan li 。《shi ji · li si lie chuan 》:“(qin wang )yin qian mou shi ji (jī)chi jin yu yi you shui zhu hou ……li ji jun chen zhi ji ,qin wang nai shi liang jiang sui ji hou 。”(ji :xie dai 。)《sun zi ·ji 》:“qin er li zhi 。”④jing li 。《shi ji ·su qin lie chuan 》:“wo li liang zhou er chu zheng ,wu ri er guo ju 。”⑤ba gua zhi yi 。dai biao huo 。⑥tong “li ”。zao shou ;zao yu 。《shi jing ·bei feng ·xin tai 》:“yu wang zhi she ,hong ze li zhi 。”(hong :ye ya 。)⑦fen xi 。《li ji ·xue ji 》:“yi nian shi li jing bian zhi 。” (er )lǐ[li qi ]yong li de yang zi 。《zhuang zi ·zai you 》:“er ru 、mo nai shi li qi rang bei hu zhi gu zhi jian 。” (san )lì tong “li ”。yi fu 。《han shu ·yang xiong chuan xia 》:“ding fu 、dong xian yong shi ,zhu fu li zhe ,huo qi jia zhi er qian dan 。”

    ge :

    (yi )①ge long ;bi ge zai yi qi 。《lao zi 》di liu shi si zhang :“ge bao zhi mu ,sheng yu hao mo 。”bai ju yi 《fu su zhou ,zhi chang zhou ,da gu she ren 》:“ya jian bu shu xian yan ge ,xi feng bei jiu zan mei kai 。”②hui ge ;ju ji 。《han fei zi ·wu du 》:“cong zhe ,ge zhong ruo yi gong yi jiang ye 。”su shi 《shui diao ge tou 》:“ren you bei huan li ge 。”③fu ge ;yu ……yi zhi 。《bei shi ·he ba yue chuan 》:“bu dou bing shu ,er an yu zhi ge 。”(zhi :bing shu 。)④he xie ;tou qi 。《gu jin xiao shui ·shen xiao xia xiang hui chu shi biao 》:“liang bian shui de qing tou yi ge ,zhi hen xiang jian zhi wan 。”⑤ying dang ;ying gai 。bai ju yi 《yu yuan jiu shu 》:“wen zhang ge wei shi er zhe ,ge shi ge wei shi er zuo 。”⑥gu dai shuang fang yi bing qi jiao feng ,yi lai yi wang wei yi ge 。《shi ji ·xiao xiang guo shi jia 》:“duo zhe bai yu zhan ,shao zhe shu shi ge 。”⑦he ;he zi 。《kai yuan tian bao wei shi 》juan xia :“you ge zhuo zhi zhu bi yu ge zhong 。”(er ) gě rong liang chan wei 。yi sheng de shi fen zhi yi 。《han shu ·lv li zhi shang 》:“shi ge wei sheng 。”《ming ji bei lve 》lu ming mo min yao :“chao qiu sheng ,mu qiu ge 。”

    miao :

    ①tong “miao ”。shui liao yuan 。li xian yong 《jiang na qu 》:“wan yun jie shui gong miao du ,yuan sha die cao kong qi qi 。”(qi qi :cao mao cheng de yang zi 。)②yao yuan 。liu yong 《ba sheng gan zhou 》:“wang gu xiang miao miao ,gui sai nan shou 。”③wei xiao 。su shi 《qian chi bi fu 》:“ji fu you yu tian de ,miao cang hai zhi yi su 。”(fu you :ji xiao de fei chong 。cang hai :da hai 。)

    bei :

    ①ai tong ;bei shang 。《li ji · wen sang 》:“fu bei ai zai zhong ,gu xing bian yu wai ye 。”《han fei zi ·he shi suo bi 》:“zi xi ku zhi bei ye ?”(xi :wei he 。)②tong qing ;lian min 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“(jiang shi )yan zhi ,mao re shen qi zhe 。yu bei zhi 。”(qi :bei ai 。)③juan lian 。《han shu ·gao zu ji xia 》:“you zi bei gu xiang 。”

    huan :

    ①xi yue ;gao xing 。《zuo chuan ·zhao gong si nian 》:“cong song zhi meng ,cheng jun zhi huan 。”《zuo chuan ·xiang gong ba nian 》:“huan yi cheng ming ,he shi zhi you ?”②jiao hao ;you hao 。《shi ji · tian jing zhong wan shi jia 》:“yang sheng su yu qi huan 。”③gu shi xiang ai nan nv de hu chen 。gu le fu 《dan cheng le 》:“wen huan yuan hang qu ,xiang song fang shan ting 。”④en ai ;qing yi 。《gu shi shi jiu shou 》zhi shi liu :“liang ren wei gu huan ,wang jia hui qian sui 。”