• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 算愁滿離腸,十分豈止。

    “算愁滿離腸,十分豈止。”詩句出處:《玉人歌》;是宋朝詩人楊炎正的作品。

    風西起。又老盡籬花,寒輕香細。漫題紅葉,句裡意誰會。長天不恨江南遠,苦恨無書寄。最相思,盤桔千枚,膾鱸十尾。鴻雁阻歸計。算愁滿離腸,十分豈止。倦倚闌幹,顧影在天際。凌煙圖畫青山約,總是浮生事。判從今,買取朝醒夕醉。

    【註釋】:

    算:

    ①計算;數。《漢書·律歷志》:“數者,一、十、百、千、萬也,所以算數事物,順性命之理也。”②數目。《聊齋志異·八大王》:“生視其中有藏鏹(qiǎng)無算,遂以重金購居之。”(鏹:銀子。)③謀劃;計劃。《孫子 ·計》:“夫未戰而廟算勝者,得算多也。”④壽命。《晉書·王徽之傳》:“今君與弟算俱盡,何代也!”(代:頂替。)⑤漢代賦稅名。《漢書·貢禹傳》:“宜令兒七歲去齒,乃出口錢,年二十乃算。”⑥通“筭”。古代計數用的籌碼。《儀禮·鄉射禮》:“一人執算以從之。”

    愁:

    ①憂愁;憂慮。李白《秋浦歌·十五》:“白發三千丈,緣愁似個長。”辛棄疾《菩薩蠻》:“江晚正愁予,山深聞鷓鴣。”②形容淒涼慘淡的景象。謝惠連《雪賦》:“寒風積,愁雲繁。”辛棄疾《鷓鴣天·賦牡丹》:“愁紅慘綠今宵看,恰似吳宮教陣圖。”

    離:

    (一)①離開;離別。《呂氏春秋·誣徒》:“離則不能合,合則弗能離。”賀知章《回鄉偶書二首》之一:“少小離傢老大回,鄉音無改鬢毛衰(cuī)。”(衰:疏落。)②背離;違背。《隋書·楊素傳》:“民怨神怒,眾叛親離。”《商君書·畫策》:“失法離令。”③離間;叛離。《史記· 李斯列傳》:“(秦王)陰遣謀士齎(jī)持金玉以遊說諸侯……離其君臣之計,秦王乃使良將隨其後。”(齎:攜帶。)《孫子·計》:“親而離之。”④經歷。《史記·蘇秦列傳》:“我離兩周而觸鄭,五日而國舉。”⑤八卦之一。代表火。⑥通“罹”。遭受;遭遇。《詩經·邶風·新臺》:“魚網之設,鴻則離之。”(鴻:野鴨。)⑦分析。《禮記·學紀》:“一年視離經辨志。” (二)lǐ[離跂]用力的樣子。《莊子·在宥》:“而儒、墨乃始離跂攘臂乎桎梏之間。” (三)lì 通“麗”。依附。《漢書·揚雄傳下》:“丁傅、董賢用事,諸附離者,或起傢至二千石。”

    分:

    (一)①分開;劃分。與“合”相對。《管子·立政》:“分國以為五鄉,鄉為之師;分鄉以為五州,州為之長。”(國:都城。)②從主體分出的部分;分支。《元史·順宗紀五》:“立中書分省於濟寧。”(中書省:中央總管國傢政事的機關。濟寧:在山東省。)③分成;分出。《韓非子·顯學》:“故孔墨之後,儒分為八,墨離為三,取舍相反不同。”④離開;分散。《莊子·漁父》:“嗚呼!遠哉,其分於道也。”⑤分配;給與。《史記·李將軍列傳》:“廣廉,得賞賜輒(zhé)分其麾(huī)下,飲食與士共之。”(輒:總是。麾下:部下。)⑥分擔;分享。揚雄《解嘲》:“分人之祿。”《三國志·吳書·陸瑁傳》:“陳國陳融……等皆單貧有志,就瑁遊處,瑁割少分甘,與同豐約。”(割:分給。約:節儉。)⑦區分;辨別。《莊子·齊物論》:“周與蝴蝶必有分矣。”⑧量詞。《晉書·陶侃傳》:“大禹聖者,乃惜寸陰,至於眾人,當惜分陰。” (二)fèn ①名分;職分。《禮記·禮運》:“故禮達而名定。”②資質;資歷。況周頤《蕙風詞話》卷一:“性靈關天分,書卷關學歷。”③福分;緣分。劉禹錫《寄樂天》:“幸免如斯分非淺,祝君長詠夢熊詩。”④情分;關系或感情。《北齊書·封孝琬傳》:“晚相逢遇,分好遂深。”⑤料想。《漢書·李廣蘇建傳附蘇武》:“自分已死久矣。”⑥甘心;服氣。李肩吾《清平樂》:“燕子可憐人去,海棠不分春寒。”

    豈:

    (一)副詞。①表示反問。相當於“難道”、“怎麼”。《左傳·僖公五年》:“晉,吾宗也,豈害我哉?”②表示推測或疑問。相當於“是否”。《三國志·蜀志·諸葛亮傳》:“諸葛孔明者,臥龍也,將軍豈願見之乎?”(二)kǎi 同“愷”。快樂;和樂。《詩經·小雅·魚藻》:“豈樂飲酒。”[豈弟]同“愷悌”。和悅可親。《詩經·齊風·載驅》:“齊子豈弟。”(齊子:齊國國君的女兒。)

    止:

    ①腳。後作“趾”。《漢書·刑法志》:“當斬左止者,笞(chī)五百。”(笞:用竹板打。)②至;到。朱熹《乙卯八月晦日浮翠亭次叔通韻》:“群賢亦戾止,共此一日閑。”(戾:到達。)③停止。《莊子·齊物論》:“曩(nǎng)子行,今子止。”(曩:以往。子:您。)④禁止;阻止《韓非子·有度》:“止詐偽,莫如刑。”⑤停留。《徐霞客遊記·遊黃山記》:“復從峽度棧以上,止文殊院。”(棧:棧道。)⑥居住;棲息。《論語·微子》:“止子路宿。”《詩經 · 秦風·黃鳥》:“交交黃鳥,止於桑。”(交交:鳥鳴聲。)⑦副詞。隻是;僅僅。《莊子·天運》:“止可以一宿,而不可久處。”柳宗元《三戒·黔之驢》:“虎因喜,計之曰:‘技止此耳。’”⑧語氣詞。《詩經·小雅·車舝》:“高山仰止,景行行止。”(景行:大道。)


  • 算愁满离肠,十分岂止。

    “算愁满离肠,十分岂止。”诗句出处:《玉人歌》;是宋朝诗人杨炎正的作品。

    风西起。又老尽篱花,寒轻香细。漫题红叶,句里意谁会。长天不恨江南远,苦恨无书寄。最相思,盘桔千枚,脍鲈十尾。鸿雁阻归计。算愁满离肠,十分岂止。倦倚阑干,顾影在天际。凌烟图画青山约,总是浮生事。判从今,买取朝醒夕醉。

    【注释】:

    算:

    ①计算;数。《汉书·律历志》:“数者,一、十、百、千、万也,所以算数事物,顺性命之理也。”②数目。《聊斋志异·八大王》:“生视其中有藏镪(qiǎng)无算,遂以重金购居之。”(镪:银子。)③谋划;计划。《孙子 ·计》:“夫未战而庙算胜者,得算多也。”④寿命。《晋书·王徽之传》:“今君与弟算俱尽,何代也!”(代:顶替。)⑤汉代赋税名。《汉书·贡禹传》:“宜令儿七岁去齿,乃出口钱,年二十乃算。”⑥通“筭”。古代计数用的筹码。《仪礼·乡射礼》:“一人执算以从之。”

    愁:

    ①忧愁;忧虑。李白《秋浦歌·十五》:“白发三千丈,缘愁似个长。”辛弃疾《菩萨蛮》:“江晚正愁予,山深闻鹧鸪。”②形容凄凉惨淡的景象。谢惠连《雪赋》:“寒风积,愁云繁。”辛弃疾《鹧鸪天·赋牡丹》:“愁红惨绿今宵看,恰似吴宫教阵图。”

    离:

    (一)①离开;离别。《吕氏春秋·诬徒》:“离则不能合,合则弗能离。”贺知章《回乡偶书二首》之一:“少小离家老大回,乡音无改鬓毛衰(cuī)。”(衰:疏落。)②背离;违背。《隋书·杨素传》:“民怨神怒,众叛亲离。”《商君书·画策》:“失法离令。”③离间;叛离。《史记· 李斯列传》:“(秦王)阴遣谋士赍(jī)持金玉以游说诸侯……离其君臣之计,秦王乃使良将随其后。”(赍:携带。)《孙子·计》:“亲而离之。”④经历。《史记·苏秦列传》:“我离两周而触郑,五日而国举。”⑤八卦之一。代表火。⑥通“罹”。遭受;遭遇。《诗经·邶风·新台》:“鱼网之设,鸿则离之。”(鸿:野鸭。)⑦分析。《礼记·学纪》:“一年视离经辨志。” (二)lǐ[离跂]用力的样子。《庄子·在宥》:“而儒、墨乃始离跂攘臂乎桎梏之间。” (三)lì 通“丽”。依附。《汉书·扬雄传下》:“丁傅、董贤用事,诸附离者,或起家至二千石。”

    分:

    (一)①分开;划分。与“合”相对。《管子·立政》:“分国以为五乡,乡为之师;分乡以为五州,州为之长。”(国:都城。)②从主体分出的部分;分支。《元史·顺宗纪五》:“立中书分省于济宁。”(中书省:中央总管国家政事的机关。济宁:在山东省。)③分成;分出。《韩非子·显学》:“故孔墨之后,儒分为八,墨离为三,取舍相反不同。”④离开;分散。《庄子·渔父》:“呜呼!远哉,其分于道也。”⑤分配;给与。《史记·李将军列传》:“广廉,得赏赐辄(zhé)分其麾(huī)下,饮食与士共之。”(辄:总是。麾下:部下。)⑥分担;分享。扬雄《解嘲》:“分人之禄。”《三国志·吴书·陆瑁传》:“陈国陈融……等皆单贫有志,就瑁游处,瑁割少分甘,与同丰约。”(割:分给。约:节俭。)⑦区分;辨别。《庄子·齐物论》:“周与蝴蝶必有分矣。”⑧量词。《晋书·陶侃传》:“大禹圣者,乃惜寸阴,至于众人,当惜分阴。” (二)fèn ①名分;职分。《礼记·礼运》:“故礼达而名定。”②资质;资历。况周颐《蕙风词话》卷一:“性灵关天分,书卷关学历。”③福分;缘分。刘禹锡《寄乐天》:“幸免如斯分非浅,祝君长咏梦熊诗。”④情分;关系或感情。《北齐书·封孝琬传》:“晚相逢遇,分好遂深。”⑤料想。《汉书·李广苏建传附苏武》:“自分已死久矣。”⑥甘心;服气。李肩吾《清平乐》:“燕子可怜人去,海棠不分春寒。”

    岂:

    (一)副词。①表示反问。相当于“难道”、“怎么”。《左传·僖公五年》:“晋,吾宗也,岂害我哉?”②表示推测或疑问。相当于“是否”。《三国志·蜀志·诸葛亮传》:“诸葛孔明者,卧龙也,将军岂愿见之乎?”(二)kǎi 同“愷”。快乐;和乐。《诗经·小雅·鱼藻》:“岂乐饮酒。”[岂弟]同“愷悌”。和悦可亲。《诗经·齐风·载驱》:“齐子岂弟。”(齐子:齐国国君的女儿。)

    止:

    ①脚。后作“趾”。《汉书·刑法志》:“当斩左止者,笞(chī)五百。”(笞:用竹板打。)②至;到。朱熹《乙卯八月晦日浮翠亭次叔通韵》:“群贤亦戾止,共此一日闲。”(戾:到达。)③停止。《庄子·齐物论》:“曩(nǎng)子行,今子止。”(曩:以往。子:您。)④禁止;阻止《韩非子·有度》:“止诈伪,莫如刑。”⑤停留。《徐霞客游记·游黄山记》:“复从峡度栈以上,止文殊院。”(栈:栈道。)⑥居住;栖息。《论语·微子》:“止子路宿。”《诗经 · 秦风·黄鸟》:“交交黄鸟,止于桑。”(交交:鸟鸣声。)⑦副词。只是;仅仅。《庄子·天运》:“止可以一宿,而不可久处。”柳宗元《三戒·黔之驴》:“虎因喜,计之曰:‘技止此耳。’”⑧语气词。《诗经·小雅·车舝》:“高山仰止,景行行止。”(景行:大道。)


  • suan chou man li chang ,shi fen qi zhi 。

    “suan chou man li chang ,shi fen qi zhi 。”shi gou chu chu :《yu ren ge 》;shi song chao shi ren yang yan zheng de zuo pin 。

    feng xi qi 。you lao jin li hua ,han qing xiang xi 。man ti gong xie ,gou li yi shei hui 。chang tian bu hen jiang na yuan ,ku hen mo shu ji 。zui xiang sai ,pan jie qian mei ,kuai lu shi wei 。hong yan zu gui ji 。suan chou man li chang ,shi fen qi zhi 。juan yi lan gan ,gu ying zai tian ji 。ling yan tu hua qing shan yao ,zong shi fu sheng shi 。pan cong jin ,mai qu chao xing xi zui 。

    【zhu shi 】:

    suan :

    ①ji suan ;shu 。《han shu ·lv li zhi 》:“shu zhe ,yi 、shi 、bai 、qian 、mo ye ,suo yi suan shu shi wu ,shun xing ming zhi li ye 。”②shu mu 。《liao zhai zhi yi ·ba da wang 》:“sheng shi ji zhong you cang qiang (qiǎng)mo suan ,sui yi chong jin gou ju zhi 。”(qiang :yin zi 。)③mou hua ;ji hua 。《sun zi ·ji 》:“fu wei zhan er miao suan sheng zhe ,de suan duo ye 。”④shou ming 。《jin shu ·wang hui zhi chuan 》:“jin jun yu di suan ju jin ,he dai ye !”(dai :ding ti 。)⑤han dai fu shui ming 。《han shu ·gong yu chuan 》:“yi ling er qi sui qu chi ,nai chu kou qian ,nian er shi nai suan 。”⑥tong “suan ”。gu dai ji shu yong de chou ma 。《yi li ·xiang she li 》:“yi ren zhi suan yi cong zhi 。”

    chou :

    ①you chou ;you lv 。li bai 《qiu pu ge ·shi wu 》:“bai fa san qian zhang ,yuan chou shi ge chang 。”xin qi ji 《pu sa man 》:“jiang wan zheng chou yu ,shan shen wen zhe gu 。”②xing rong qi liang can dan de jing xiang 。xie hui lian 《xue fu 》:“han feng ji ,chou yun fan 。”xin qi ji 《zhe gu tian ·fu mu dan 》:“chou gong can lu jin xiao kan ,qia shi wu gong jiao zhen tu 。”

    li :

    (yi )①li kai ;li bie 。《lv shi chun qiu ·wu tu 》:“li ze bu neng ge ,ge ze fu neng li 。”he zhi zhang 《hui xiang ou shu er shou 》zhi yi :“shao xiao li jia lao da hui ,xiang yin mo gai bin mao cui (cuī)。”(cui :shu la 。)②bei li ;wei bei 。《sui shu ·yang su chuan 》:“min yuan shen nu ,zhong pan qin li 。”《shang jun shu ·hua ce 》:“shi fa li ling 。”③li jian ;pan li 。《shi ji · li si lie chuan 》:“(qin wang )yin qian mou shi ji (jī)chi jin yu yi you shui zhu hou ……li ji jun chen zhi ji ,qin wang nai shi liang jiang sui ji hou 。”(ji :xie dai 。)《sun zi ·ji 》:“qin er li zhi 。”④jing li 。《shi ji ·su qin lie chuan 》:“wo li liang zhou er chu zheng ,wu ri er guo ju 。”⑤ba gua zhi yi 。dai biao huo 。⑥tong “li ”。zao shou ;zao yu 。《shi jing ·bei feng ·xin tai 》:“yu wang zhi she ,hong ze li zhi 。”(hong :ye ya 。)⑦fen xi 。《li ji ·xue ji 》:“yi nian shi li jing bian zhi 。” (er )lǐ[li qi ]yong li de yang zi 。《zhuang zi ·zai you 》:“er ru 、mo nai shi li qi rang bei hu zhi gu zhi jian 。” (san )lì tong “li ”。yi fu 。《han shu ·yang xiong chuan xia 》:“ding fu 、dong xian yong shi ,zhu fu li zhe ,huo qi jia zhi er qian dan 。”

    fen :

    (yi )①fen kai ;hua fen 。yu “ge ”xiang dui 。《guan zi ·li zheng 》:“fen guo yi wei wu xiang ,xiang wei zhi shi ;fen xiang yi wei wu zhou ,zhou wei zhi chang 。”(guo :dou cheng 。)②cong zhu ti fen chu de bu fen ;fen zhi 。《yuan shi ·shun zong ji wu 》:“li zhong shu fen sheng yu ji ning 。”(zhong shu sheng :zhong yang zong guan guo jia zheng shi de ji guan 。ji ning :zai shan dong sheng 。)③fen cheng ;fen chu 。《han fei zi ·xian xue 》:“gu kong mo zhi hou ,ru fen wei ba ,mo li wei san ,qu she xiang fan bu tong 。”④li kai ;fen san 。《zhuang zi ·yu fu 》:“wu hu !yuan zai ,ji fen yu dao ye 。”⑤fen pei ;gei yu 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“an lian ,de shang ci zhe (zhé)fen ji hui (huī)xia ,yin shi yu shi gong zhi 。”(zhe :zong shi 。hui xia :bu xia 。)⑥fen dan ;fen xiang 。yang xiong 《jie chao 》:“fen ren zhi lu 。”《san guo zhi ·wu shu ·liu mao chuan 》:“chen guo chen rong ……deng jie chan pin you zhi ,jiu mao you chu ,mao ge shao fen gan ,yu tong feng yao 。”(ge :fen gei 。yao :jie jian 。)⑦ou fen ;bian bie 。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“zhou yu hu die bi you fen yi 。”⑧liang ci 。《jin shu ·tao kan chuan 》:“da yu sheng zhe ,nai xi cun yin ,zhi yu zhong ren ,dang xi fen yin 。” (er )fèn ①ming fen ;zhi fen 。《li ji ·li yun 》:“gu li da er ming ding 。”②zi zhi ;zi li 。kuang zhou yi 《hui feng ci hua 》juan yi :“xing ling guan tian fen ,shu juan guan xue li 。”③fu fen ;yuan fen 。liu yu xi 《ji le tian 》:“xing mian ru si fen fei jian ,zhu jun chang yong meng xiong shi 。”④qing fen ;guan ji huo gan qing 。《bei ji shu ·feng xiao wan chuan 》:“wan xiang feng yu ,fen hao sui shen 。”⑤liao xiang 。《han shu ·li an su jian chuan fu su wu 》:“zi fen yi si jiu yi 。”⑥gan xin ;fu qi 。li jian wu 《qing ping le 》:“yan zi ke lian ren qu ,hai tang bu fen chun han 。”

    qi :

    (yi )fu ci 。①biao shi fan wen 。xiang dang yu “nan dao ”、“zen me ”。《zuo chuan ·xi gong wu nian 》:“jin ,wu zong ye ,qi hai wo zai ?”②biao shi tui ce huo yi wen 。xiang dang yu “shi fou ”。《san guo zhi ·shu zhi ·zhu ge liang chuan 》:“zhu ge kong ming zhe ,wo long ye ,jiang jun qi yuan jian zhi hu ?”(er )kǎi tong “愷”。kuai le ;he le 。《shi jing ·xiao ya ·yu zao 》:“qi le yin jiu 。”[qi di ]tong “愷ti ”。he yue ke qin 。《shi jing ·ji feng ·zai qu 》:“ji zi qi di 。”(ji zi :ji guo guo jun de nv er 。)

    zhi :

    ①jiao 。hou zuo “zhi ”。《han shu ·xing fa zhi 》:“dang zhan zuo zhi zhe ,chi (chī)wu bai 。”(chi :yong zhu ban da 。)②zhi ;dao 。zhu xi 《yi mao ba yue hui ri fu cui ting ci shu tong yun 》:“qun xian yi li zhi ,gong ci yi ri xian 。”(li :dao da 。)③ting zhi 。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“nang (nǎng)zi hang ,jin zi zhi 。”(nang :yi wang 。zi :nin 。)④jin zhi ;zu zhi 《han fei zi ·you du 》:“zhi zha wei ,mo ru xing 。”⑤ting liu 。《xu xia ke you ji ·you huang shan ji 》:“fu cong xia du zhan yi shang ,zhi wen shu yuan 。”(zhan :zhan dao 。)⑥ju zhu ;qi xi 。《lun yu ·wei zi 》:“zhi zi lu su 。”《shi jing · qin feng ·huang diao 》:“jiao jiao huang diao ,zhi yu sang 。”(jiao jiao :diao ming sheng 。)⑦fu ci 。zhi shi ;jin jin 。《zhuang zi ·tian yun 》:“zhi ke yi yi su ,er bu ke jiu chu 。”liu zong yuan 《san jie ·qian zhi lv 》:“hu yin xi ,ji zhi yue :‘ji zhi ci er 。’”⑧yu qi ci 。《shi jing ·xiao ya ·che xia 》:“gao shan yang zhi ,jing hang hang zhi 。”(jing hang :da dao 。)