- 繁体
- 简体
- 拼音
-
湛露恩隆,南山慶遠,處處須新宴。
“湛露恩隆,南山慶遠,處處須新宴。”詩句出處:《念奴嬌》;是元朝詩人劉敏中的作品。
【註釋】:
湛:
(一)①澄清。吳均《淥水曲》:“香暖金堤滿,湛淡春塘溢。”也指明亮。瞿佑《剪燈新話·鑒湖夜泛記》:“容貌紅潤,雙瞳湛然。”②濃重。潘嶽《藉田賦》:“若湛露之晞朝陽。” (二)chén ①沉沒;淹沒。《漢書·揚雄傳》:“默而好深湛之思。”②深沉。張敬修《太師張文忠公行實》:“及上在亮(liáng)陰,太師湛靜沉默,聲色不露。”(文忠:張居正謚號。亮陰:指帝王居喪。) (三)dān ①快樂。《詩經·小雅·鹿鳴》:“鼓瑟吹笙,和樂且湛。”②沉溺。《詩經·大雅·抑》:“荒湛於酒。” (四)jiān (煎)。浸;漬。《禮記· 內則》:“漬,取牛肉必新殺者,薄切之,必絕其理,湛諸美酒。”露:
①露水。《詩經·召南·行露》:“畏行多露。”白居易《暮江吟》:“露似真珠月似弓。”引申為潤澤。《漢書·晁錯傳》:“覆露萬民。”②露天;在屋外。《史記·平準書》:“太倉之粟,陳陳相因,充溢露積於外,至腐敗不可食。”(太倉:京都谷倉。陳:指陳舊的谷物。因:積壓。)文天祥《指南錄後序》:“草行露宿,日與北騎相出沒於長淮間。”③顯露;泄露。《論衡·對作》:“文露而旨直。”《後漢書·蔡邕傳》:“事遂漏露。”④敗壞。《荀子·富國》:“入其境,其田疇穢,都邑露。”⑤羸弱;疲憊。《左傳·昭公元年》:“於是乎節宣其氣,勿使有所壅閉湫底以露其體。”(湫底:閉塞不通。)《戰國策·秦策三》:“諸侯見齊之罷露,君臣之不親,舉兵而伐之。”⑥通“輅”。車子。《史記·楚世傢》:“昔我先王熊繹,辟在荊山,蓽露藍蔞,以處草莽。”(辟:避。藍蔞:衣服破舊。)恩:
①恩惠;德惠。諸葛亮《出師表》:“臣不勝受恩感激。”②有情義。蘇武《詩四首》之三:“結發為夫妻,恩愛兩不疑。”《韓非子·六反》:“不養恩愛之心而增威嚴之勢。”隆:
①山中央高起之地。《孫子·行軍》:“戰隆無登。”②高;增高。《史記· 高祖本紀》:“隆準而龍顏。”(準:鼻。)又升高。《戰國策·齊策一》:“雖隆薛之城到於天,猶之無益也。”(薛:地名。)《後漢書·張衡傳》:“合蓋隆起,形似酒尊。”③多;盛。《鹽鐵論·險固》:“衝隆不足為強。”(衝:陷陣戰車。)④興盛;繁盛。劉琨《重贈盧諶》:“茍能隆二伯(bà),安問黨與仇。”(茍:如果。二伯:指晉文公、齊桓公。伯,同“霸”。)諸葛亮《出師表》:“此先漢所以興隆也。”⑤尊崇。《荀子·儒效》:“上則能大其所隆,下則能開道不己若者。”⑥指程度深。《鹽鐵論·取下》:“衛靈公隆冬興眾穿池。”⑦成長;使成長。《漢書·王莽傳》:“隆就孺子。”慶:
①祝賀;慶祝。《左傳·宣公十一年》:“諸侯、縣公皆慶寡人。”②指值得慶賀的事情或日子。《南史·梁昭明太子傳》:“時人謂之三慶。”③善事。《尚書·呂刑》:“一人有慶,兆民賴之。”④福;福氣。《周易·坤卦》:“積善之傢,必有馀慶。”⑤獎賞;賞賜;慶賞。《呂氏春秋·孟春》:“行慶施惠,下及兆民。”處:
(一)①停留;休息。韓愈《答李翊書》:“處若忘,行若遺,儼乎其若思,茫乎其若迷。”②居住。屈原《九章·涉江》:“幽獨處乎山中。”范仲淹《嶽陽樓記》:“居廟堂之高,則憂其民,處江湖之遠,則憂其君。”③安;存。《史記·李斯列傳》:“人之賢不肖譬如鼠矣,在所自處耳。”④交往;相處。文天祥《指南錄後序》:“與貴酋相處二十日,爭曲直,屢當死。”⑤處置;辦理。《孔雀東南飛》:“處分適兄意,那得自任專!”⑥處罰。《晉書·食貨志》:“人間巧偽漸多,競濕谷以要(yāo)利,作薄絹以為市,雖處以嚴刑而不能禁也。”(要:求取。) (二)chù 處所;地方。《漢書·張騫傳》:“知水草處,軍得以不乏。”須:
①胡子。《史記·高祖本紀》:“美須髯。”②等待;等候。《楚辭·九歌·少司命》:“君維須兮雲之際?”③需要;需。林逋《山園小梅》:“不須檀板共金尊。”④必須;應當。杜甫《聞官軍收河南河北》:“白日放歌須縱酒。”⑤須臾;片刻。《荀子·王制》:“罷不能,不待須而廢。”新:
①剛有的或剛經驗到的。《周易·雜卦》:“革,去故也;鼎,取新也。”②沒有用過的。黃滔《陳侍禦新居》:“幕客開新第,詞人遍有詩。”③指新的人或事物。韓愈《送窮文》:“攜朋挈儔,去故就新。”(攜:帶著。儔:伴侶。)④更新;使變新。《尚書·胤征》:“舊染污俗,咸與維新。”⑤指剛結婚時的(人或物)。⑥副詞。相當於“剛”、“剛才”。《荀子·不茍》:“新浴者振其衣,新沐者彈其冠。”宴:
①安逸;安閑。《漢書·汲黯傳》:“公孫弘宴見,上或時不冠。”②樂;快樂。《左傳·成公二年》:“衡父不忍數年之不宴。”(衡父:人名。)③請人吃酒食或聚在一起飲酒吃飯。李白《將進酒》:“陳王昔時宴平樂,鬥酒十千恣歡謔。”(陳王:指曹植。平樂:觀名。)④筵席;宴會。歐陽修《醉翁亭記》:“宴酣之樂,非絲非竹。”⑤通“晏”。晚。孔平仲《續世說·巧藝》:“秋也者,天將搖落肅殺,其歲之宴乎!”(肅殺:天氣寒冷蕭瑟的樣子。)[宴見]皇帝閑暇時召見臣民。范曄《後漢書·魯恭傳》:“遷侍中,數召宴見。” -
湛露恩隆,南山庆远,处处须新宴。
“湛露恩隆,南山庆远,处处须新宴。”诗句出处:《念奴娇》;是元朝诗人刘敏中的作品。
【注释】:
湛:
(一)①澄清。吴均《渌水曲》:“香暖金堤满,湛淡春塘溢。”也指明亮。瞿佑《剪灯新话·鉴湖夜泛记》:“容貌红润,双瞳湛然。”②浓重。潘岳《藉田赋》:“若湛露之晞朝阳。” (二)chén ①沉没;淹没。《汉书·扬雄传》:“默而好深湛之思。”②深沉。张敬修《太师张文忠公行实》:“及上在亮(liáng)阴,太师湛静沉默,声色不露。”(文忠:张居正谥号。亮阴:指帝王居丧。) (三)dān ①快乐。《诗经·小雅·鹿鸣》:“鼓瑟吹笙,和乐且湛。”②沉溺。《诗经·大雅·抑》:“荒湛于酒。” (四)jiān (煎)。浸;渍。《礼记· 内则》:“渍,取牛肉必新杀者,薄切之,必绝其理,湛诸美酒。”露:
①露水。《诗经·召南·行露》:“畏行多露。”白居易《暮江吟》:“露似真珠月似弓。”引申为润泽。《汉书·晁错传》:“覆露万民。”②露天;在屋外。《史记·平准书》:“太仓之粟,陈陈相因,充溢露积于外,至腐败不可食。”(太仓:京都谷仓。陈:指陈旧的谷物。因:积压。)文天祥《指南录后序》:“草行露宿,日与北骑相出没于长淮间。”③显露;泄露。《论衡·对作》:“文露而旨直。”《后汉书·蔡邕传》:“事遂漏露。”④败坏。《荀子·富国》:“入其境,其田畴秽,都邑露。”⑤羸弱;疲惫。《左传·昭公元年》:“于是乎节宣其气,勿使有所壅闭湫底以露其体。”(湫底:闭塞不通。)《战国策·秦策三》:“诸侯见齐之罢露,君臣之不亲,举兵而伐之。”⑥通“辂”。车子。《史记·楚世家》:“昔我先王熊绎,辟在荆山,荜露蓝蒌,以处草莽。”(辟:避。蓝蒌:衣服破旧。)恩:
①恩惠;德惠。诸葛亮《出师表》:“臣不胜受恩感激。”②有情义。苏武《诗四首》之三:“结发为夫妻,恩爱两不疑。”《韩非子·六反》:“不养恩爱之心而增威严之势。”隆:
①山中央高起之地。《孙子·行军》:“战隆无登。”②高;增高。《史记· 高祖本纪》:“隆准而龙颜。”(准:鼻。)又升高。《战国策·齐策一》:“虽隆薛之城到于天,犹之无益也。”(薛:地名。)《后汉书·张衡传》:“合盖隆起,形似酒尊。”③多;盛。《盐铁论·险固》:“衝隆不足为强。”(衝:陷阵战车。)④兴盛;繁盛。刘琨《重赠卢谌》:“苟能隆二伯(bà),安问党与仇。”(苟:如果。二伯:指晋文公、齐桓公。伯,同“霸”。)诸葛亮《出师表》:“此先汉所以兴隆也。”⑤尊崇。《荀子·儒效》:“上则能大其所隆,下则能开道不己若者。”⑥指程度深。《盐铁论·取下》:“卫灵公隆冬兴众穿池。”⑦成长;使成长。《汉书·王莽传》:“隆就孺子。”庆:
①祝贺;庆祝。《左传·宣公十一年》:“诸侯、县公皆庆寡人。”②指值得庆贺的事情或日子。《南史·梁昭明太子传》:“时人谓之三庆。”③善事。《尚书·吕刑》:“一人有庆,兆民赖之。”④福;福气。《周易·坤卦》:“积善之家,必有馀庆。”⑤奖赏;赏赐;庆赏。《吕氏春秋·孟春》:“行庆施惠,下及兆民。”处:
(一)①停留;休息。韩愈《答李翊书》:“处若忘,行若遗,俨乎其若思,茫乎其若迷。”②居住。屈原《九章·涉江》:“幽独处乎山中。”范仲淹《岳阳楼记》:“居庙堂之高,则忧其民,处江湖之远,则忧其君。”③安;存。《史记·李斯列传》:“人之贤不肖譬如鼠矣,在所自处耳。”④交往;相处。文天祥《指南录后序》:“与贵酋相处二十日,争曲直,屡当死。”⑤处置;办理。《孔雀东南飞》:“处分适兄意,那得自任专!”⑥处罚。《晋书·食货志》:“人间巧伪渐多,竞湿谷以要(yāo)利,作薄绢以为市,虽处以严刑而不能禁也。”(要:求取。) (二)chù 处所;地方。《汉书·张骞传》:“知水草处,军得以不乏。”须:
①胡子。《史记·高祖本纪》:“美须髯。”②等待;等候。《楚辞·九歌·少司命》:“君维须兮云之际?”③需要;需。林逋《山园小梅》:“不须檀板共金尊。”④必须;应当。杜甫《闻官军收河南河北》:“白日放歌须纵酒。”⑤须臾;片刻。《荀子·王制》:“罢不能,不待须而废。”新:
①刚有的或刚经验到的。《周易·杂卦》:“革,去故也;鼎,取新也。”②没有用过的。黄滔《陈侍御新居》:“幕客开新第,词人遍有诗。”③指新的人或事物。韩愈《送穷文》:“携朋挈俦,去故就新。”(携:带着。俦:伴侣。)④更新;使变新。《尚书·胤征》:“旧染污俗,咸与维新。”⑤指刚结婚时的(人或物)。⑥副词。相当于“刚”、“刚才”。《荀子·不苟》:“新浴者振其衣,新沐者弹其冠。”宴:
①安逸;安闲。《汉书·汲黯传》:“公孙弘宴见,上或时不冠。”②乐;快乐。《左传·成公二年》:“衡父不忍数年之不宴。”(衡父:人名。)③请人吃酒食或聚在一起饮酒吃饭。李白《将进酒》:“陈王昔时宴平乐,斗酒十千恣欢谑。”(陈王:指曹植。平乐:观名。)④筵席;宴会。欧阳修《醉翁亭记》:“宴酣之乐,非丝非竹。”⑤通“晏”。晚。孔平仲《续世说·巧艺》:“秋也者,天将摇落肃杀,其岁之宴乎!”(肃杀:天气寒冷萧瑟的样子。)[宴见]皇帝闲暇时召见臣民。范晔《后汉书·鲁恭传》:“迁侍中,数召宴见。” -
zhan lou en long ,na shan qing yuan ,chu chu xu xin yan 。
“zhan lou en long ,na shan qing yuan ,chu chu xu xin yan 。”shi gou chu chu :《nian nu jiao 》;shi yuan chao shi ren liu min zhong de zuo pin 。
【zhu shi 】:
zhan :
(yi )①cheng qing 。wu jun 《lu shui qu 》:“xiang nuan jin di man ,zhan dan chun tang yi 。”ye zhi ming liang 。ju you 《jian deng xin hua ·jian hu ye fan ji 》:“rong mao gong run ,shuang tong zhan ran 。”②nong chong 。pan yue 《ji tian fu 》:“re zhan lou zhi 晞chao yang 。” (er )chén ①chen mei ;yan mei 。《han shu ·yang xiong chuan 》:“mo er hao shen zhan zhi sai 。”②shen chen 。zhang jing xiu 《tai shi zhang wen zhong gong hang shi 》:“ji shang zai liang (liáng)yin ,tai shi zhan jing chen mo ,sheng se bu lou 。”(wen zhong :zhang ju zheng shi hao 。liang yin :zhi di wang ju sang 。) (san )dān ①kuai le 。《shi jing ·xiao ya ·lu ming 》:“gu se chui sheng ,he le ju zhan 。”②chen ni 。《shi jing ·da ya ·yi 》:“huang zhan yu jiu 。” (si )jiān (jian )。jin ;zi 。《li ji · nei ze 》:“zi ,qu niu rou bi xin sha zhe ,bao qie zhi ,bi jue ji li ,zhan zhu mei jiu 。”lou :
①lou shui 。《shi jing ·shao na ·hang lou 》:“wei hang duo lou 。”bai ju yi 《mu jiang yin 》:“lou shi zhen zhu yue shi gong 。”yin shen wei run ze 。《han shu ·chao cuo chuan 》:“fu lou mo min 。”②lou tian ;zai wu wai 。《shi ji ·ping zhun shu 》:“tai cang zhi su ,chen chen xiang yin ,chong yi lou ji yu wai ,zhi fu bai bu ke shi 。”(tai cang :jing dou gu cang 。chen :zhi chen jiu de gu wu 。yin :ji ya 。)wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“cao hang lou su ,ri yu bei ji xiang chu mei yu chang huai jian 。”③xian lou ;xie lou 。《lun heng ·dui zuo 》:“wen lou er zhi zhi 。”《hou han shu ·cai yong chuan 》:“shi sui lou lou 。”④bai huai 。《xun zi ·fu guo 》:“ru ji jing ,ji tian chou hui ,dou yi lou 。”⑤lei ruo ;pi bei 。《zuo chuan ·zhao gong yuan nian 》:“yu shi hu jie xuan ji qi ,wu shi you suo yong bi jiao de yi lou ji ti 。”(jiao de :bi sai bu tong 。)《zhan guo ce ·qin ce san 》:“zhu hou jian ji zhi ba lou ,jun chen zhi bu qin ,ju bing er fa zhi 。”⑥tong “lu ”。che zi 。《shi ji ·chu shi jia 》:“xi wo xian wang xiong yi ,bi zai jing shan ,bi lou lan lou ,yi chu cao mang 。”(bi :bi 。lan lou :yi fu po jiu 。)en :
①en hui ;de hui 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“chen bu sheng shou en gan ji 。”②you qing yi 。su wu 《shi si shou 》zhi san :“jie fa wei fu qi ,en ai liang bu yi 。”《han fei zi ·liu fan 》:“bu yang en ai zhi xin er zeng wei yan zhi shi 。”long :
①shan zhong yang gao qi zhi de 。《sun zi ·hang jun 》:“zhan long mo deng 。”②gao ;zeng gao 。《shi ji · gao zu ben ji 》:“long zhun er long yan 。”(zhun :bi 。)you sheng gao 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“sui long xue zhi cheng dao yu tian ,you zhi mo yi ye 。”(xue :de ming 。)《hou han shu ·zhang heng chuan 》:“ge gai long qi ,xing shi jiu zun 。”③duo ;cheng 。《yan tie lun ·xian gu 》:“衝long bu zu wei jiang 。”(衝:xian zhen zhan che 。)④xing cheng ;fan cheng 。liu kun 《chong zeng lu chen 》:“gou neng long er bai (bà),an wen dang yu chou 。”(gou :ru guo 。er bai :zhi jin wen gong 、ji huan gong 。bai ,tong “ba ”。)zhu ge liang 《chu shi biao 》:“ci xian han suo yi xing long ye 。”⑤zun chong 。《xun zi ·ru xiao 》:“shang ze neng da ji suo long ,xia ze neng kai dao bu ji re zhe 。”⑥zhi cheng du shen 。《yan tie lun ·qu xia 》:“wei ling gong long dong xing zhong chuan chi 。”⑦cheng chang ;shi cheng chang 。《han shu ·wang mang chuan 》:“long jiu ru zi 。”qing :
①zhu he ;qing zhu 。《zuo chuan ·xuan gong shi yi nian 》:“zhu hou 、xian gong jie qing gua ren 。”②zhi zhi de qing he de shi qing huo ri zi 。《na shi ·liang zhao ming tai zi chuan 》:“shi ren wei zhi san qing 。”③shan shi 。《shang shu ·lv xing 》:“yi ren you qing ,zhao min lai zhi 。”④fu ;fu qi 。《zhou yi ·kun gua 》:“ji shan zhi jia ,bi you yu qing 。”⑤jiang shang ;shang ci ;qing shang 。《lv shi chun qiu ·meng chun 》:“hang qing shi hui ,xia ji zhao min 。”chu :
(yi )①ting liu ;xiu xi 。han yu 《da li yi shu 》:“chu re wang ,hang re wei ,yan hu ji re sai ,mang hu ji re mi 。”②ju zhu 。qu yuan 《jiu zhang ·she jiang 》:“you du chu hu shan zhong 。”fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“ju miao tang zhi gao ,ze you ji min ,chu jiang hu zhi yuan ,ze you ji jun 。”③an ;cun 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“ren zhi xian bu xiao pi ru shu yi ,zai suo zi chu er 。”④jiao wang ;xiang chu 。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“yu gui qiu xiang chu er shi ri ,zheng qu zhi ,lv dang si 。”⑤chu zhi ;ban li 。《kong qiao dong na fei 》:“chu fen kuo xiong yi ,na de zi ren zhuan !”⑥chu fa 。《jin shu ·shi huo zhi 》:“ren jian qiao wei jian duo ,jing shi gu yi yao (yāo)li ,zuo bao juan yi wei shi ,sui chu yi yan xing er bu neng jin ye 。”(yao :qiu qu 。) (er )chù chu suo ;de fang 。《han shu ·zhang jian chuan 》:“zhi shui cao chu ,jun de yi bu fa 。”xu :
①hu zi 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“mei xu ran 。”②deng dai ;deng hou 。《chu ci ·jiu ge ·shao si ming 》:“jun wei xu xi yun zhi ji ?”③xu yao ;xu 。lin bu 《shan yuan xiao mei 》:“bu xu tan ban gong jin zun 。”④bi xu ;ying dang 。du fu 《wen guan jun shou he na he bei 》:“bai ri fang ge xu zong jiu 。”⑤xu yu ;pian ke 。《xun zi ·wang zhi 》:“ba bu neng ,bu dai xu er fei 。”xin :
①gang you de huo gang jing yan dao de 。《zhou yi ·za gua 》:“ge ,qu gu ye ;ding ,qu xin ye 。”②mei you yong guo de 。huang tao 《chen shi yu xin ju 》:“mu ke kai xin di ,ci ren bian you shi 。”③zhi xin de ren huo shi wu 。han yu 《song qiong wen 》:“xie peng qie chou ,qu gu jiu xin 。”(xie :dai zhao 。chou :ban lv 。)④geng xin ;shi bian xin 。《shang shu ·yin zheng 》:“jiu ran wu su ,xian yu wei xin 。”⑤zhi gang jie hun shi de (ren huo wu )。⑥fu ci 。xiang dang yu “gang ”、“gang cai ”。《xun zi ·bu gou 》:“xin yu zhe zhen ji yi ,xin mu zhe dan ji guan 。”yan :
①an yi ;an xian 。《han shu ·ji an chuan 》:“gong sun hong yan jian ,shang huo shi bu guan 。”②le ;kuai le 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“heng fu bu ren shu nian zhi bu yan 。”(heng fu :ren ming 。)③qing ren chi jiu shi huo ju zai yi qi yin jiu chi fan 。li bai 《jiang jin jiu 》:“chen wang xi shi yan ping le ,dou jiu shi qian zi huan xue 。”(chen wang :zhi cao zhi 。ping le :guan ming 。)④yan xi ;yan hui 。ou yang xiu 《zui weng ting ji 》:“yan han zhi le ,fei si fei zhu 。”⑤tong “yan ”。wan 。kong ping zhong 《xu shi shui ·qiao yi 》:“qiu ye zhe ,tian jiang yao la su sha ,ji sui zhi yan hu !”(su sha :tian qi han leng xiao se de yang zi 。)[yan jian ]huang di xian xia shi shao jian chen min 。fan ye 《hou han shu ·lu gong chuan 》:“qian shi zhong ,shu shao yan jian 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]