- 繁体
- 简体
- 拼音
-
道通奧旨。
“道通奧旨。”詩句出處:《解冤結》;是元朝詩人馬鈺的作品。鳳仙符水。陸公藥餌。兩處住,一山一市。遣鈺居*敢相違,便當離此。懷真一、難為有二。予非秀士。道通奧旨。認根源,伏降心意。縛馬擒猜覺狂遊,喝聲便止。休相侮、假身是寄。
【註釋】:
道:
(一)①道路。《史記·陳涉世傢》:“會天大雨,道不通。”②水流通行的途徑。《左傳·昭公十三年》:“秋,晉侯會吳子於良,水道不可,吳子辭,乃還。”(會:約會。良:地名。)③取道。文天祥《指南錄後序》:“道海安、如皋,凡三百裡。”④方法;途徑。《論語·裡仁》:“富與貴,是人之所欲也;不以其道得之,不處也。”⑤技藝。《論語·子張》:“雖小道,必有可觀者焉。”⑥宇宙萬物的本原。《周易·系辭上》:“一陰一陽之謂道。”⑦規律;道理。《荀子·天論》:“循道而不貳,則天不能禍。”(循:遵照。貳:不專一。)⑧政治主張或思想學說。《論語·裡仁》:“吾道一以貫之哉。”⑨好的政治局面。《論語·季氏》:“天下有道,則禮樂征伐自天子出。”⑩道德;道義。徐階《送司封仲芳楊子赴留都》:“古道日淪替,群諛紛追隨。”(淪:淪亡。替:衰落。諛:阿諛,奉承。)(11)道傢。上古思想流派之一。(12)指道術。孫光憲《北夢瑣言》卷十二:“子若學道,即有仙分。”(13)行政區劃名。1. 唐初分天下為十道,開元二十一年增至十五道。2. 清代和民國初年曾在省以下設若幹分守道。(14)說;講述。《鹽鐵論·遵道》:“飾虛言以亂實,道古以害今。”(15)量詞。用於命令、題目等。《新唐書·選舉志》:“進士試詩、賦及時務策五道。”(二)dǎo ①同“導”。1.疏通。《左傳·襄公三十一年》:“大決所犯,傷人必多,吾不克救也。不如小決使道。”(決:河流決口。克:能。)2. 引導。《漢書·張騫傳》:“唯王使人道送我。”②治理。《論語·為政》:“道之以政,齊之以刑,民免而無恥。”(政:政令。齊:整頓。免:免於犯罪。)③介詞。從;由。《漢書·淮南王安傳》:“諸使者道長安來,為妄妖言。”通:
①通向;通到。陳壽《隆中對》:“西通巴蜀。”《列子·湯問》:“指通豫南,達於漢陰。”②通行;通過。陶淵明《桃花源記》:“初極狹,才通人。”③貫通;沒有阻礙的。周敦頤《愛蓮說》:“中通外直,不蔓不枝。”④順暢;暢通。范仲淹《嶽陽樓記》:“越明年,政通人和,百廢俱興。”⑤疏通。《史記·秦始皇本紀》:“決通川防,夷去險阻。”《北史·宇文愷傳》:“今錄其疑難,為之通釋,皆出證據,以相發明。”(發明:闡明。)⑥流通;交換。薛福成《變法》:“環大地九萬裡之內,罔不通使互市。”(罔:無。)⑦交往;溝通。《左傳 · 桓公七年》:“衛孫桓子來盟,始通。”周密《齊東野語》卷十:“既貴,恥其傢微,陰有所遺,而絕不與通。”⑧四通八達的。《晉書·列女傳》:“恨不得梟(xiāo)汝首於通逵,以塞大恥。”(梟:斬首懸掛。逵:大路。)⑨知曉;通曉。《呂氏春秋·謹聽》:“通乎己之不足,則不與物爭矣。”嵇康《釋私論》:“是故言君子,則以無措為主,以通物為美。”⑩開通;開明。《漢書·孝成趙皇後傳》:“知陛下有賢聖通明之德,仁孝子愛之恩。”(11)傳達;通知。《周禮·天官·內豎》:“內豎掌內外之通令。”(12)全部;整個。曹植《與吳質書》:“時有所慮,至通夜不瞑。”(瞑:同“眠”。)(13)共同的;通常的。《孟子·滕文公上》:“天下之通義也。”司馬光《為龐相公再讓宰相表》:“臣聞量能授職者,人主之通術。”(14)(馬)糞。《後漢書·戴就傳》:“乃臥就覆船下,以馬通熏之。”(15)量詞。1. 用於文書,表示一份。《世說新語·文學》:“無不傳寫,各有一通。”2. 用於擊鼓。相當於“陣”、“遍”。《後漢書·光武帝紀上》:“傳吏疑其偽,乃椎鼓三通。”奧:
①室內的西南角。古代以為尊者所居的位置。《荀子·非十二子》:“奧窔(yào)之間,簟(diàn)席之上。”(窔:屋子裡的東南角。簟:竹席。)②指室內隱蔽處。《淮南子·時則》:“(季夏之月)涼風始至,蟋蟀居奧。”③幽深隱秘的處所。《三國志·魏書·董昭傳》:“往來禁奧。”《徐霞客遊記·粵西遊日記一》:“將至出穴處,地少平。北奧有大石幢,盤疊至頂,色碧形詭。”(詭:奇異。)④深;幽。《顏氏傢訓·風操》:“(忌日)世人或端坐奧室,不妨言笑,盛營甘美,厚供齋室……蓋不知禮意乎?”陸機《塘上行》:“沾潤既已渥,結根奧且堅。”⑤高深;奧妙。《新唐書·韓愈傳》:“其《原道》、《原性》、《師說》等數十篇,皆奧衍閎深,與孟軻、揚雄相表裡而佐佑《六經》雲。”(佐佑:輔助。)韓愈《上兵部李侍郎書》:“奇辭奧旨,靡不通達。”⑥指重要、機密的職務。謝朓《忝役湘州與宣城吏民別》:“薄晚忝華奧。”旨:
①味美。《詩經·小雅·鹿鳴》:“我有旨酒。”②美味。《孝經·喪親》:“食旨不甘。”也泛指味。方回《晚秋雜書》之三:“上饒有二泉,旨淡骨獨清。”(上饒:地名。骨:神志。)③意思;意圖。《周易·系辭下》:“其旨遠,其辭文。”《舊五代史·寇彥卿傳》:“好書吏,復善伺太祖旨。”④皇帝詔書。《舊唐書·劉洎傳》:“陛下降恩旨。” -
道通奥旨。
“道通奥旨。”诗句出处:《解冤结》;是元朝诗人马钰的作品。凤仙符水。陆公药饵。两处住,一山一市。遣钰居*敢相违,便当离此。怀真一、难为有二。予非秀士。道通奥旨。认根源,伏降心意。缚马擒猜觉狂游,喝声便止。休相侮、假身是寄。
【注释】:
道:
(一)①道路。《史记·陈涉世家》:“会天大雨,道不通。”②水流通行的途径。《左传·昭公十三年》:“秋,晋侯会吴子于良,水道不可,吴子辞,乃还。”(会:约会。良:地名。)③取道。文天祥《指南录后序》:“道海安、如皋,凡三百里。”④方法;途径。《论语·里仁》:“富与贵,是人之所欲也;不以其道得之,不处也。”⑤技艺。《论语·子张》:“虽小道,必有可观者焉。”⑥宇宙万物的本原。《周易·系辞上》:“一阴一阳之谓道。”⑦规律;道理。《荀子·天论》:“循道而不贰,则天不能祸。”(循:遵照。贰:不专一。)⑧政治主张或思想学说。《论语·里仁》:“吾道一以贯之哉。”⑨好的政治局面。《论语·季氏》:“天下有道,则礼乐征伐自天子出。”⑩道德;道义。徐阶《送司封仲芳杨子赴留都》:“古道日沦替,群谀纷追随。”(沦:沦亡。替:衰落。谀:阿谀,奉承。)(11)道家。上古思想流派之一。(12)指道术。孙光宪《北梦琐言》卷十二:“子若学道,即有仙分。”(13)行政区划名。1. 唐初分天下为十道,开元二十一年增至十五道。2. 清代和民国初年曾在省以下设若干分守道。(14)说;讲述。《盐铁论·遵道》:“饰虚言以乱实,道古以害今。”(15)量词。用于命令、题目等。《新唐书·选举志》:“进士试诗、赋及时务策五道。”(二)dǎo ①同“導”。1.疏通。《左传·襄公三十一年》:“大决所犯,伤人必多,吾不克救也。不如小决使道。”(决:河流决口。克:能。)2. 引导。《汉书·张骞传》:“唯王使人道送我。”②治理。《论语·为政》:“道之以政,齐之以刑,民免而无耻。”(政:政令。齐:整顿。免:免于犯罪。)③介词。从;由。《汉书·淮南王安传》:“诸使者道长安来,为妄妖言。”通:
①通向;通到。陈寿《隆中对》:“西通巴蜀。”《列子·汤问》:“指通豫南,达于汉阴。”②通行;通过。陶渊明《桃花源记》:“初极狭,才通人。”③贯通;没有阻碍的。周敦颐《爱莲说》:“中通外直,不蔓不枝。”④顺畅;畅通。范仲淹《岳阳楼记》:“越明年,政通人和,百废俱兴。”⑤疏通。《史记·秦始皇本纪》:“决通川防,夷去险阻。”《北史·宇文恺传》:“今录其疑难,为之通释,皆出证据,以相发明。”(发明:阐明。)⑥流通;交换。薛福成《变法》:“环大地九万里之内,罔不通使互市。”(罔:无。)⑦交往;沟通。《左传 · 桓公七年》:“卫孙桓子来盟,始通。”周密《齐东野语》卷十:“既贵,耻其家微,阴有所遗,而绝不与通。”⑧四通八达的。《晋书·列女传》:“恨不得枭(xiāo)汝首于通逵,以塞大耻。”(枭:斩首悬挂。逵:大路。)⑨知晓;通晓。《吕氏春秋·谨听》:“通乎己之不足,则不与物争矣。”嵇康《释私论》:“是故言君子,则以无措为主,以通物为美。”⑩开通;开明。《汉书·孝成赵皇后传》:“知陛下有贤圣通明之德,仁孝子爱之恩。”(11)传达;通知。《周礼·天官·内竖》:“内竖掌内外之通令。”(12)全部;整个。曹植《与吴质书》:“时有所虑,至通夜不瞑。”(瞑:同“眠”。)(13)共同的;通常的。《孟子·滕文公上》:“天下之通义也。”司马光《为庞相公再让宰相表》:“臣闻量能授职者,人主之通术。”(14)(马)粪。《后汉书·戴就传》:“乃卧就覆船下,以马通熏之。”(15)量词。1. 用于文书,表示一份。《世说新语·文学》:“无不传写,各有一通。”2. 用于击鼓。相当于“阵”、“遍”。《后汉书·光武帝纪上》:“传吏疑其伪,乃椎鼓三通。”奥:
①室内的西南角。古代以为尊者所居的位置。《荀子·非十二子》:“奥窔(yào)之间,簟(diàn)席之上。”(窔:屋子里的东南角。簟:竹席。)②指室内隐蔽处。《淮南子·时则》:“(季夏之月)凉风始至,蟋蟀居奥。”③幽深隐秘的处所。《三国志·魏书·董昭传》:“往来禁奥。”《徐霞客游记·粤西游日记一》:“将至出穴处,地少平。北奥有大石幢,盘叠至顶,色碧形诡。”(诡:奇异。)④深;幽。《颜氏家训·风操》:“(忌日)世人或端坐奥室,不妨言笑,盛营甘美,厚供斋室……盖不知礼意乎?”陆机《塘上行》:“沾润既已渥,结根奥且坚。”⑤高深;奥妙。《新唐书·韩愈传》:“其《原道》、《原性》、《师说》等数十篇,皆奥衍闳深,与孟轲、扬雄相表里而佐佑《六经》云。”(佐佑:辅助。)韩愈《上兵部李侍郎书》:“奇辞奥旨,靡不通达。”⑥指重要、机密的职务。谢朓《忝役湘州与宣城吏民别》:“薄晚忝华奥。”旨:
①味美。《诗经·小雅·鹿鸣》:“我有旨酒。”②美味。《孝经·丧亲》:“食旨不甘。”也泛指味。方回《晚秋杂书》之三:“上饶有二泉,旨淡骨独清。”(上饶:地名。骨:神志。)③意思;意图。《周易·系辞下》:“其旨远,其辞文。”《旧五代史·寇彦卿传》:“好书吏,复善伺太祖旨。”④皇帝诏书。《旧唐书·刘洎传》:“陛下降恩旨。” -
dao tong ao zhi 。
“dao tong ao zhi 。”shi gou chu chu :《jie yuan jie 》;shi yuan chao shi ren ma yu de zuo pin 。feng xian fu shui 。liu gong yao er 。liang chu zhu ,yi shan yi shi 。qian yu ju *gan xiang wei ,bian dang li ci 。huai zhen yi 、nan wei you er 。yu fei xiu shi 。dao tong ao zhi 。ren gen yuan ,fu jiang xin yi 。fu ma qin cai jiao kuang you ,he sheng bian zhi 。xiu xiang wu 、jia shen shi ji 。
【zhu shi 】:
dao :
(yi )①dao lu 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“hui tian da yu ,dao bu tong 。”②shui liu tong hang de tu jing 。《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“qiu ,jin hou hui wu zi yu liang ,shui dao bu ke ,wu zi ci ,nai hai 。”(hui :yao hui 。liang :de ming 。)③qu dao 。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“dao hai an 、ru gao ,fan san bai li 。”④fang fa ;tu jing 。《lun yu ·li ren 》:“fu yu gui ,shi ren zhi suo yu ye ;bu yi ji dao de zhi ,bu chu ye 。”⑤ji yi 。《lun yu ·zi zhang 》:“sui xiao dao ,bi you ke guan zhe yan 。”⑥yu zhou mo wu de ben yuan 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“yi yin yi yang zhi wei dao 。”⑦gui lv ;dao li 。《xun zi ·tian lun 》:“xun dao er bu er ,ze tian bu neng huo 。”(xun :zun zhao 。er :bu zhuan yi 。)⑧zheng zhi zhu zhang huo sai xiang xue shui 。《lun yu ·li ren 》:“wu dao yi yi guan zhi zai 。”⑨hao de zheng zhi ju mian 。《lun yu ·ji shi 》:“tian xia you dao ,ze li le zheng fa zi tian zi chu 。”⑩dao de ;dao yi 。xu jie 《song si feng zhong fang yang zi fu liu dou 》:“gu dao ri lun ti ,qun yu fen zhui sui 。”(lun :lun wang 。ti :cui la 。yu :a yu ,feng cheng 。)(11)dao jia 。shang gu sai xiang liu pa zhi yi 。(12)zhi dao shu 。sun guang xian 《bei meng suo yan 》juan shi er :“zi re xue dao ,ji you xian fen 。”(13)hang zheng ou hua ming 。1. tang chu fen tian xia wei shi dao ,kai yuan er shi yi nian zeng zhi shi wu dao 。2. qing dai he min guo chu nian ceng zai sheng yi xia she re gan fen shou dao 。(14)shui ;jiang shu 。《yan tie lun ·zun dao 》:“shi xu yan yi luan shi ,dao gu yi hai jin 。”(15)liang ci 。yong yu ming ling 、ti mu deng 。《xin tang shu ·shua ju zhi 》:“jin shi shi shi 、fu ji shi wu ce wu dao 。”(er )dǎo ①tong “導”。1.shu tong 。《zuo chuan ·xiang gong san shi yi nian 》:“da jue suo fan ,shang ren bi duo ,wu bu ke jiu ye 。bu ru xiao jue shi dao 。”(jue :he liu jue kou 。ke :neng 。)2. yin dao 。《han shu ·zhang jian chuan 》:“wei wang shi ren dao song wo 。”②zhi li 。《lun yu ·wei zheng 》:“dao zhi yi zheng ,ji zhi yi xing ,min mian er mo chi 。”(zheng :zheng ling 。ji :zheng du 。mian :mian yu fan zui 。)③jie ci 。cong ;you 。《han shu ·huai na wang an chuan 》:“zhu shi zhe dao chang an lai ,wei wang yao yan 。”tong :
①tong xiang ;tong dao 。chen shou 《long zhong dui 》:“xi tong ba shu 。”《lie zi ·shang wen 》:“zhi tong yu na ,da yu han yin 。”②tong hang ;tong guo 。tao yuan ming 《tao hua yuan ji 》:“chu ji xia ,cai tong ren 。”③guan tong ;mei you zu ai de 。zhou dui yi 《ai lian shui 》:“zhong tong wai zhi ,bu man bu zhi 。”④shun chang ;chang tong 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“yue ming nian ,zheng tong ren he ,bai fei ju xing 。”⑤shu tong 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“jue tong chuan fang ,yi qu xian zu 。”《bei shi ·yu wen kai chuan 》:“jin lu ji yi nan ,wei zhi tong shi ,jie chu zheng ju ,yi xiang fa ming 。”(fa ming :chan ming 。)⑥liu tong ;jiao huan 。xue fu cheng 《bian fa 》:“huan da de jiu mo li zhi nei ,wang bu tong shi hu shi 。”(wang :mo 。)⑦jiao wang ;gou tong 。《zuo chuan · huan gong qi nian 》:“wei sun huan zi lai meng ,shi tong 。”zhou mi 《ji dong ye yu 》juan shi :“ji gui ,chi ji jia wei ,yin you suo wei ,er jue bu yu tong 。”⑧si tong ba da de 。《jin shu ·lie nv chuan 》:“hen bu de xiao (xiāo)ru shou yu tong kui ,yi sai da chi 。”(xiao :zhan shou xuan gua 。kui :da lu 。)⑨zhi xiao ;tong xiao 。《lv shi chun qiu ·jin ting 》:“tong hu ji zhi bu zu ,ze bu yu wu zheng yi 。”ji kang 《shi si lun 》:“shi gu yan jun zi ,ze yi mo cuo wei zhu ,yi tong wu wei mei 。”⑩kai tong ;kai ming 。《han shu ·xiao cheng zhao huang hou chuan 》:“zhi bi xia you xian sheng tong ming zhi de ,ren xiao zi ai zhi en 。”(11)chuan da ;tong zhi 。《zhou li ·tian guan ·nei shu 》:“nei shu zhang nei wai zhi tong ling 。”(12)quan bu ;zheng ge 。cao zhi 《yu wu zhi shu 》:“shi you suo lv ,zhi tong ye bu ming 。”(ming :tong “mian ”。)(13)gong tong de ;tong chang de 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“tian xia zhi tong yi ye 。”si ma guang 《wei pang xiang gong zai rang zai xiang biao 》:“chen wen liang neng shou zhi zhe ,ren zhu zhi tong shu 。”(14)(ma )fen 。《hou han shu ·dai jiu chuan 》:“nai wo jiu fu chuan xia ,yi ma tong xun zhi 。”(15)liang ci 。1. yong yu wen shu ,biao shi yi fen 。《shi shui xin yu ·wen xue 》:“mo bu chuan xie ,ge you yi tong 。”2. yong yu ji gu 。xiang dang yu “zhen ”、“bian ”。《hou han shu ·guang wu di ji shang 》:“chuan li yi ji wei ,nai chui gu san tong 。”ao :
①shi nei de xi na jiao 。gu dai yi wei zun zhe suo ju de wei zhi 。《xun zi ·fei shi er zi 》:“ao yao (yào)zhi jian ,dian (diàn)xi zhi shang 。”(yao :wu zi li de dong na jiao 。dian :zhu xi 。)②zhi shi nei yin bi chu 。《huai na zi ·shi ze 》:“(ji xia zhi yue )liang feng shi zhi ,xi shuai ju ao 。”③you shen yin bi de chu suo 。《san guo zhi ·wei shu ·dong zhao chuan 》:“wang lai jin ao 。”《xu xia ke you ji ·yue xi you ri ji yi 》:“jiang zhi chu xue chu ,de shao ping 。bei ao you da dan chuang ,pan die zhi ding ,se bi xing gui 。”(gui :ji yi 。)④shen ;you 。《yan shi jia xun ·feng cao 》:“(ji ri )shi ren huo duan zuo ao shi ,bu fang yan xiao ,cheng ying gan mei ,hou gong zhai shi ……gai bu zhi li yi hu ?”liu ji 《tang shang hang 》:“zhan run ji yi wo ,jie gen ao ju jian 。”⑤gao shen ;ao miao 。《xin tang shu ·han yu chuan 》:“ji 《yuan dao 》、《yuan xing 》、《shi shui 》deng shu shi pian ,jie ao yan hong shen ,yu meng ke 、yang xiong xiang biao li er zuo you 《liu jing 》yun 。”(zuo you :fu zhu 。)han yu 《shang bing bu li shi lang shu 》:“ji ci ao zhi ,mi bu tong da 。”⑥zhi chong yao 、ji mi de zhi wu 。xie tiao 《tian yi xiang zhou yu xuan cheng li min bie 》:“bao wan tian hua ao 。”zhi :
①wei mei 。《shi jing ·xiao ya ·lu ming 》:“wo you zhi jiu 。”②mei wei 。《xiao jing ·sang qin 》:“shi zhi bu gan 。”ye fan zhi wei 。fang hui 《wan qiu za shu 》zhi san :“shang rao you er quan ,zhi dan gu du qing 。”(shang rao :de ming 。gu :shen zhi 。)③yi sai ;yi tu 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“ji zhi yuan ,ji ci wen 。”《jiu wu dai shi ·kou yan qing chuan 》:“hao shu li ,fu shan ci tai zu zhi 。”④huang di zhao shu 。《jiu tang shu ·liu ji chuan 》:“bi xia jiang en zhi 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]

