- 繁体
- 简体
- 拼音
-
一蓑笠,隨緣且過,便是道人活計。
“一蓑笠,隨緣且過,便是道人活計。”詩句出處:《永遇樂》;是元朝詩人譚處端的作品。飄逸閑行,坦然穩路,任雲任水。落魄婪耽,蓬頭垢面,朝日常如醉。騰騰兀兀,遨遊閑散,去住並無縈系。覓殘馀、填腸塞肚,到處夜來*睡。人人未悟,修持都是,自著難為割離。愛欲無涯,煎熬苦海,生滅何時已。一蓑笠,隨緣且過,便是道人活計。你咱自、迷情未肯,且隻恁地
【註釋】:
一:
①數詞。《孟子·梁惠王上》:“吾何愛一牛?”(愛:吝惜。)《漢書·律歷志上》:“數者,一、十、百、千、萬也。”又表序數第一。《呂氏春秋·古樂》:“投足以歌八闋:一曰載民,二曰玄鳥。”(八闋:指舞樂的八章。載民、玄鳥:樂曲八章之名。)②專一。《荀子·勸學》:“螾無爪牙之利,筋骨之強,上食埃土,下飲黃泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;滿。《史記·淮陰侯列傳》:“至拜大將,乃韓信也,一軍皆驚。”④統一;使……一致。《史記·秦始皇本紀》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左傳·莊公十二年》:“天下之惡一也。”(惡:指惡人。)⑥整體。賈誼《新書·過秦上》:“合從締交,相與為一。”⑦古代哲學概念。指“道”及“道”所派生的“氣”。⑧副詞。1. 一概;都。《史記·孟嘗君列傳》:“食客數千人,無貴賤一與文等。”2. 一旦。《莊子·徐無鬼》:“一聞人之過,終身不忘。”(過:過失。)3. 乃;竟。《戰國策·齊策一》:“靖郭君之於寡人,一至於此乎?”⑨語氣詞。起加強語氣的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人恥之,願比死者一灑之。”⑩我國民族音樂記音符號之一。[一何]副詞。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,婦啼一何苦!”蓑:
(一)①雨具,用草或棕毛制成,稱蓑衣。柳宗元《江雪》:“孤舟蓑笠翁,獨釣寒江雪。”《詩經·小雅·無羊》:“何蓑何笠。”(何:同“荷”。背或戴。)②用草覆蓋。《公羊傳·定公元年》:“仲幾之罪何? 不蓑城也。” (二)suī [蓑蓑]下垂貌。白居易《庭松》:“春深微雨夕,滿葉珠蓑蓑。”張衡《南都賦》:“佈綠葉之萋萋,敷華蕊之蓑蓑。”笠:
①[名]用竹篾等編的帽子。柳宗元《江雪》:“孤舟蓑~翁,獨釣寒江雪。”②[名]門閂。《管子·四時》:“三政曰:‘令禁扇去~。’”隨:
①跟隨。《莊子·人間世》:“自吾執斧斤以隨夫子,未嘗見材如此其美也。”②沿著;順著。《范子》:“聖人之變,如水隨形。”③順應。《淮南子·齊俗》:“故聖人論世而立法,隨時而舉事。”④聽任;放任。韓愈《進學解》:“業精於勤荒於嬉,行成於思毀於隨。”⑤追逐;追求。《周易·隨》:“隨有求得。”(追逐而有所求則必得。)⑥副詞。隨即;接著。《史記·留侯世傢》:“(張)良殊大驚,隨目之。”(殊:非常。目:用目看。)⑦周代侯國名。在今湖北省隨縣。⑧春秋邑名。在今山西省介休縣。緣:
①古時衣服的邊飾。《儀禮· 喪服》:“麻衣縓緣。”(縓quàn:淺紅色。)②邊。《周書·王羆傳》:“嘗有臺使,羆(pí)為其設食。使乃裂其薄餅緣。”(臺使:官名。)③沿著;順著。陶潛《桃花源記》:“緣溪行,忘路之遠近。”④遵循;依照。《商君書·君臣》:“緣法而治,按功行賞。”⑤憑靠;依據。蔡琰《胡笳十八拍》:“天蒼蒼兮上無緣,舉頭仰望兮空雲煙。”⑥攀援;攀登。《孟子·梁惠王上》:“猶緣木而求魚也。”⑦佛教名詞“因緣”的省稱。指人與人或人與事之間所謂由命中註定的遇合機會,是一種宿命論觀點。《五燈會元·如滿禪師》:“有緣佛出世,無緣佛入滅。”⑧機緣;緣分。杜甫《清明二首》之一:“紅顏騎竹我無緣。”⑨介詞。因為;由於。杜甫《客至》:“花徑不曾緣客掃。”蘇軾《題西林壁》:“不識廬山真面目,隻緣身在此山中。”且:
(一)①副詞。1. 姑且;暫且。《史記·淮陰侯列傳》:“韓信謝曰:‘先生且休矣! 我將念之。’”(休:止。念:思考。)2. 將要;將近。《列子·湯問》:“北山愚公者,年且九十。”②連詞。1.表示並列,相當於“而且”、“並且”。《論語·述而》:“不義而富且貴,於我如浮雲。”2.[既……且……]相當於“又……又……”。《孫子兵法·謀攻》:“三軍且惑且疑。”3. [且……且……]表示相承,相當於“一邊……一邊……”。《史記·淮陰侯列傳》:“上且怒且喜。”4.表示遞進,相當於“況且”、“尚且”。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“且北方之人,不習水戰。”《孟子·梁惠王上》:“獸相食,且人惡(wù)之。”(惡:憎惡。)(二)jū 語氣詞。《詩經·鄭風·出其東門》:“匪我思且。”過:
(一)①經過;走過。《韓非子·外儲說左上》:“乘白馬而過關。”《史記·高祖本紀》:“西過高陽。”(高陽:地名)。②過去。杜甫《阻雨不得歸瀼西甘林》:“三伏適已過,驕陽化為霖。”(適:恰好。霖:甘雨。)③超過;勝出。《左傳·隱公元年》:“大都不過參國之一。”(參國之一:國都的三分之 一。)④過分。張居正《答馬總兵》:“一切事體,不必過慮。”⑤探訪;拜訪。《史記·魏公子列傳》:“臣有客在市屠中,願枉車騎過之。”⑥過錯;犯錯誤。《左傳·宣公二年》:“過而能改,善莫大焉。”《論語·學而》:“過則勿憚改。”⑦量詞。遍;次。陸雲《與兄平原書》:“前後讀兄文一再過。” (二)guō 古國名。在今山東省掖縣北。《左傳·襄公四年》:“(寒浞)處澆於過,處豷於戈。” (三)huò 通“禍”。《墨子·魯問》:“故大國之攻小國也,是交相賊也,過必反於國。”便:
(一)①有利。《商君書·更法》:“治世不一道,便國不必法古。”②指利益。《漢書·婁敬傳》:“臣願見上言便宜。”③方便;便利。韓愈《酬司門盧四兄雲夫院長望秋作》:“歸來得便即遊覽。”杜牧《赤壁》:“東風不與周郎便,銅雀春深鎖二喬。”(周郎:周瑜。銅雀:臺名。二喬:指大喬、小喬。)④順便。《京本通俗小說·錯斬崔寧》:“卻因人舟未便,一面收拾起身,一面尋覓便人。”⑤熟習。《淮南子·齊俗》:“胡人便於馬,越人便於舟。”(胡:指北方。越:指江浙一帶。)⑥簡便的;平常的。徐珂《清稗類鈔·馮婉貞》:“以槍上刺刀相搏擊,而便捷猛鷙終弗逮。”⑦副詞。就。《三國志·吳書·吳主傳》:“旬日便退。”(旬日:十天。)⑧連詞。即使。表示讓步的假設。[便宜]1.相機作某事。陳壽《三國志·魏書·牽招傳》:“帝乃招招,使從便宜討之。”2. 有利,特指對國傢有利的事情。《漢書·趙充國傳》:“臣謹條不出兵留田便宜十二事。”(條:分列條目。田:耕種。事:件。)無名氏《千裡獨行》第一折:“你正是得便宜翻做瞭落便宜。”(翻:反。落:失。) (二)pián ①安適;妥帖。《戰國策·秦策三》:“食不甘味,臥不便席。”《墨子·天志中》:“百姓皆得暖衣飽食,便寧無憂。”②巧於言辭。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“便言多令才。”(令:美好。)[便嬖(bì)]指君主身邊親信的小臣。《荀子·富國》:“觀其便嬖,則其信者愨(què),是明主也。”(愨:誠實。)是:
①正確。與“非”相對。《論語·陽貨》:“偃之言是也。”②肯定;認為正確。《墨子·尚同上》:“國君之所是,必皆是之。”③糾正;訂正。《禮記·月令》:“是察阿黨,則罪無有掩蔽。”(察:審察。)④表示判斷,是。《史記·刺客列傳》:“此必是豫讓也。”⑤代詞。表示近指。相當於“此”、“這”。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑥連詞。相當於“於是”。《管子·君臣上》:“非茲,是無以理人;非茲,是無以生財。”⑦助詞。用以前置賓語。《左傳·襄公十四年》:“唯餘馬首是瞻。”[是以]因此;所以。《韓非子·喻老》:“今在骨髓,臣是以無請也。”[是故]因此。《孟子·梁惠王下》:“唯仁者能以大事小,是故湯事葛。”[國是]國傢大計。梁啟超《戊戌政變記·譚嗣同傳》:“定國是之詔既下。”道:
(一)①道路。《史記·陳涉世傢》:“會天大雨,道不通。”②水流通行的途徑。《左傳·昭公十三年》:“秋,晉侯會吳子於良,水道不可,吳子辭,乃還。”(會:約會。良:地名。)③取道。文天祥《指南錄後序》:“道海安、如皋,凡三百裡。”④方法;途徑。《論語·裡仁》:“富與貴,是人之所欲也;不以其道得之,不處也。”⑤技藝。《論語·子張》:“雖小道,必有可觀者焉。”⑥宇宙萬物的本原。《周易·系辭上》:“一陰一陽之謂道。”⑦規律;道理。《荀子·天論》:“循道而不貳,則天不能禍。”(循:遵照。貳:不專一。)⑧政治主張或思想學說。《論語·裡仁》:“吾道一以貫之哉。”⑨好的政治局面。《論語·季氏》:“天下有道,則禮樂征伐自天子出。”⑩道德;道義。徐階《送司封仲芳楊子赴留都》:“古道日淪替,群諛紛追隨。”(淪:淪亡。替:衰落。諛:阿諛,奉承。)(11)道傢。上古思想流派之一。(12)指道術。孫光憲《北夢瑣言》卷十二:“子若學道,即有仙分。”(13)行政區劃名。1. 唐初分天下為十道,開元二十一年增至十五道。2. 清代和民國初年曾在省以下設若幹分守道。(14)說;講述。《鹽鐵論·遵道》:“飾虛言以亂實,道古以害今。”(15)量詞。用於命令、題目等。《新唐書·選舉志》:“進士試詩、賦及時務策五道。”(二)dǎo ①同“導”。1.疏通。《左傳·襄公三十一年》:“大決所犯,傷人必多,吾不克救也。不如小決使道。”(決:河流決口。克:能。)2. 引導。《漢書·張騫傳》:“唯王使人道送我。”②治理。《論語·為政》:“道之以政,齊之以刑,民免而無恥。”(政:政令。齊:整頓。免:免於犯罪。)③介詞。從;由。《漢書·淮南王安傳》:“諸使者道長安來,為妄妖言。”活:
①生存;存在。(與“死”相對)《莊子·外物》:“吾得鬥升之水然活耳。”《韓非子·解老》:“以腸胃為根本,不食則不能活。”②使……存活。《後漢書·華佗傳》:“佗臨死,出一卷書與獄吏,曰:‘此可以活人。’”③生計;謀生手段。杜甫《聞斛斯六官未歸》:“本賣文為活,翻令室倒懸。”《魏書·北海王洋傳》:“自今而後,不願富貴,但令母子相保,共汝掃市作活也。”④活動;不固定。蘇軾《汲江煎茶》:“活水還須活火烹,自臨釣石取深清。”⑤生動;活潑。鄭谷《錦二首》之一:“春水濯來雲雁活,夜機挑處雨燈寒。”計:
①算賬;計算。《莊子·庚桑楚》:“今吾日計之而不足,歲計之而有餘。”諸葛亮《出師表》:“願陛下親之信之,則漢室之隆,可計日而待也。”②賬簿。《漢書·武帝紀》:“受計於甘泉。”(甘泉:地名。)③盤算;謀劃。《鹽鐵論·論誹》:“好須臾之說,不計其後。”④計議;商量。《戰國策·趙策四》:“父母之愛子,則為之計深遠。”⑤計劃;策略。《史記·項羽本紀》:“誰為大王為此計者?”李斯《諫逐客書》:“惠王用張儀之計,拔三川之地。” -
一蓑笠,随缘且过,便是道人活计。
“一蓑笠,随缘且过,便是道人活计。”诗句出处:《永遇乐》;是元朝诗人谭处端的作品。飘逸闲行,坦然稳路,任云任水。落魄婪耽,蓬头垢面,朝日常如醉。腾腾兀兀,遨游闲散,去住并无萦系。觅残馀、填肠塞肚,到处夜来*睡。人人未悟,修持都是,自着难为割离。爱欲无涯,煎熬苦海,生灭何时已。一蓑笠,随缘且过,便是道人活计。你咱自、迷情未肯,且只恁地
【注释】:
一:
①数词。《孟子·梁惠王上》:“吾何爱一牛?”(爱:吝惜。)《汉书·律历志上》:“数者,一、十、百、千、万也。”又表序数第一。《吕氏春秋·古乐》:“投足以歌八阕:一曰载民,二曰玄鸟。”(八阕:指舞乐的八章。载民、玄鸟:乐曲八章之名。)②专一。《荀子·劝学》:“螾无爪牙之利,筋骨之强,上食埃土,下饮黄泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;满。《史记·淮阴侯列传》:“至拜大将,乃韩信也,一军皆惊。”④统一;使……一致。《史记·秦始皇本纪》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左传·庄公十二年》:“天下之恶一也。”(恶:指恶人。)⑥整体。贾谊《新书·过秦上》:“合从缔交,相与为一。”⑦古代哲学概念。指“道”及“道”所派生的“气”。⑧副词。1. 一概;都。《史记·孟尝君列传》:“食客数千人,无贵贱一与文等。”2. 一旦。《庄子·徐无鬼》:“一闻人之过,终身不忘。”(过:过失。)3. 乃;竟。《战国策·齐策一》:“靖郭君之于寡人,一至于此乎?”⑨语气词。起加强语气的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人耻之,愿比死者一洒之。”⑩我国民族音乐记音符号之一。[一何]副词。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,妇啼一何苦!”蓑:
(一)①雨具,用草或棕毛制成,称蓑衣。柳宗元《江雪》:“孤舟蓑笠翁,独钓寒江雪。”《诗经·小雅·无羊》:“何蓑何笠。”(何:同“荷”。背或戴。)②用草覆盖。《公羊传·定公元年》:“仲几之罪何? 不蓑城也。” (二)suī [蓑蓑]下垂貌。白居易《庭松》:“春深微雨夕,满叶珠蓑蓑。”张衡《南都赋》:“布绿叶之萋萋,敷华蕊之蓑蓑。”笠:
①[名]用竹篾等编的帽子。柳宗元《江雪》:“孤舟蓑~翁,独钓寒江雪。”②[名]门闩。《管子·四时》:“三政曰:‘令禁扇去~。’”随:
①跟随。《庄子·人间世》:“自吾执斧斤以随夫子,未尝见材如此其美也。”②沿着;顺着。《范子》:“圣人之变,如水随形。”③顺应。《淮南子·齐俗》:“故圣人论世而立法,随时而举事。”④听任;放任。韩愈《进学解》:“业精于勤荒于嬉,行成于思毁于随。”⑤追逐;追求。《周易·随》:“随有求得。”(追逐而有所求则必得。)⑥副词。随即;接着。《史记·留侯世家》:“(张)良殊大惊,随目之。”(殊:非常。目:用目看。)⑦周代侯国名。在今湖北省随县。⑧春秋邑名。在今山西省介休县。缘:
①古时衣服的边饰。《仪礼· 丧服》:“麻衣縓缘。”(縓quàn:浅红色。)②边。《周书·王罴传》:“尝有台使,罴(pí)为其设食。使乃裂其薄饼缘。”(台使:官名。)③沿着;顺着。陶潜《桃花源记》:“缘溪行,忘路之远近。”④遵循;依照。《商君书·君臣》:“缘法而治,按功行赏。”⑤凭靠;依据。蔡琰《胡笳十八拍》:“天苍苍兮上无缘,举头仰望兮空云烟。”⑥攀援;攀登。《孟子·梁惠王上》:“犹缘木而求鱼也。”⑦佛教名词“因缘”的省称。指人与人或人与事之间所谓由命中注定的遇合机会,是一种宿命论观点。《五灯会元·如满禅师》:“有缘佛出世,无缘佛入灭。”⑧机缘;缘分。杜甫《清明二首》之一:“红颜骑竹我无缘。”⑨介词。因为;由于。杜甫《客至》:“花径不曾缘客扫。”苏轼《题西林壁》:“不识庐山真面目,只缘身在此山中。”且:
(一)①副词。1. 姑且;暂且。《史记·淮阴侯列传》:“韩信谢曰:‘先生且休矣! 我将念之。’”(休:止。念:思考。)2. 将要;将近。《列子·汤问》:“北山愚公者,年且九十。”②连词。1.表示并列,相当于“而且”、“并且”。《论语·述而》:“不义而富且贵,于我如浮云。”2.[既……且……]相当于“又……又……”。《孙子兵法·谋攻》:“三军且惑且疑。”3. [且……且……]表示相承,相当于“一边……一边……”。《史记·淮阴侯列传》:“上且怒且喜。”4.表示递进,相当于“况且”、“尚且”。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“且北方之人,不习水战。”《孟子·梁惠王上》:“兽相食,且人恶(wù)之。”(恶:憎恶。)(二)jū 语气词。《诗经·郑风·出其东门》:“匪我思且。”过:
(一)①经过;走过。《韩非子·外储说左上》:“乘白马而过关。”《史记·高祖本纪》:“西过高阳。”(高阳:地名)。②过去。杜甫《阻雨不得归瀼西甘林》:“三伏适已过,骄阳化为霖。”(适:恰好。霖:甘雨。)③超过;胜出。《左传·隐公元年》:“大都不过参国之一。”(参国之一:国都的三分之 一。)④过分。张居正《答马总兵》:“一切事体,不必过虑。”⑤探访;拜访。《史记·魏公子列传》:“臣有客在市屠中,愿枉车骑过之。”⑥过错;犯错误。《左传·宣公二年》:“过而能改,善莫大焉。”《论语·学而》:“过则勿惮改。”⑦量词。遍;次。陆云《与兄平原书》:“前后读兄文一再过。” (二)guō 古国名。在今山东省掖县北。《左传·襄公四年》:“(寒浞)处浇于过,处豷于戈。” (三)huò 通“祸”。《墨子·鲁问》:“故大国之攻小国也,是交相贼也,过必反于国。”便:
(一)①有利。《商君书·更法》:“治世不一道,便国不必法古。”②指利益。《汉书·娄敬传》:“臣愿见上言便宜。”③方便;便利。韩愈《酬司门卢四兄云夫院长望秋作》:“归来得便即游览。”杜牧《赤壁》:“东风不与周郎便,铜雀春深锁二乔。”(周郎:周瑜。铜雀:台名。二乔:指大乔、小乔。)④顺便。《京本通俗小说·错斩崔宁》:“却因人舟未便,一面收拾起身,一面寻觅便人。”⑤熟习。《淮南子·齐俗》:“胡人便于马,越人便于舟。”(胡:指北方。越:指江浙一带。)⑥简便的;平常的。徐珂《清稗类钞·冯婉贞》:“以枪上刺刀相搏击,而便捷猛鸷终弗逮。”⑦副词。就。《三国志·吴书·吴主传》:“旬日便退。”(旬日:十天。)⑧连词。即使。表示让步的假设。[便宜]1.相机作某事。陈寿《三国志·魏书·牵招传》:“帝乃招招,使从便宜讨之。”2. 有利,特指对国家有利的事情。《汉书·赵充国传》:“臣谨条不出兵留田便宜十二事。”(条:分列条目。田:耕种。事:件。)无名氏《千里独行》第一折:“你正是得便宜翻做了落便宜。”(翻:反。落:失。) (二)pián ①安适;妥帖。《战国策·秦策三》:“食不甘味,卧不便席。”《墨子·天志中》:“百姓皆得暖衣饱食,便宁无忧。”②巧于言辞。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“便言多令才。”(令:美好。)[便嬖(bì)]指君主身边亲信的小臣。《荀子·富国》:“观其便嬖,则其信者悫(què),是明主也。”(悫:诚实。)是:
①正确。与“非”相对。《论语·阳货》:“偃之言是也。”②肯定;认为正确。《墨子·尚同上》:“国君之所是,必皆是之。”③纠正;订正。《礼记·月令》:“是察阿党,则罪无有掩蔽。”(察:审察。)④表示判断,是。《史记·刺客列传》:“此必是豫让也。”⑤代词。表示近指。相当于“此”、“这”。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑥连词。相当于“于是”。《管子·君臣上》:“非兹,是无以理人;非兹,是无以生财。”⑦助词。用以前置宾语。《左传·襄公十四年》:“唯余马首是瞻。”[是以]因此;所以。《韩非子·喻老》:“今在骨髓,臣是以无请也。”[是故]因此。《孟子·梁惠王下》:“唯仁者能以大事小,是故汤事葛。”[国是]国家大计。梁启超《戊戌政变记·谭嗣同传》:“定国是之诏既下。”道:
(一)①道路。《史记·陈涉世家》:“会天大雨,道不通。”②水流通行的途径。《左传·昭公十三年》:“秋,晋侯会吴子于良,水道不可,吴子辞,乃还。”(会:约会。良:地名。)③取道。文天祥《指南录后序》:“道海安、如皋,凡三百里。”④方法;途径。《论语·里仁》:“富与贵,是人之所欲也;不以其道得之,不处也。”⑤技艺。《论语·子张》:“虽小道,必有可观者焉。”⑥宇宙万物的本原。《周易·系辞上》:“一阴一阳之谓道。”⑦规律;道理。《荀子·天论》:“循道而不贰,则天不能祸。”(循:遵照。贰:不专一。)⑧政治主张或思想学说。《论语·里仁》:“吾道一以贯之哉。”⑨好的政治局面。《论语·季氏》:“天下有道,则礼乐征伐自天子出。”⑩道德;道义。徐阶《送司封仲芳杨子赴留都》:“古道日沦替,群谀纷追随。”(沦:沦亡。替:衰落。谀:阿谀,奉承。)(11)道家。上古思想流派之一。(12)指道术。孙光宪《北梦琐言》卷十二:“子若学道,即有仙分。”(13)行政区划名。1. 唐初分天下为十道,开元二十一年增至十五道。2. 清代和民国初年曾在省以下设若干分守道。(14)说;讲述。《盐铁论·遵道》:“饰虚言以乱实,道古以害今。”(15)量词。用于命令、题目等。《新唐书·选举志》:“进士试诗、赋及时务策五道。”(二)dǎo ①同“導”。1.疏通。《左传·襄公三十一年》:“大决所犯,伤人必多,吾不克救也。不如小决使道。”(决:河流决口。克:能。)2. 引导。《汉书·张骞传》:“唯王使人道送我。”②治理。《论语·为政》:“道之以政,齐之以刑,民免而无耻。”(政:政令。齐:整顿。免:免于犯罪。)③介词。从;由。《汉书·淮南王安传》:“诸使者道长安来,为妄妖言。”活:
①生存;存在。(与“死”相对)《庄子·外物》:“吾得斗升之水然活耳。”《韩非子·解老》:“以肠胃为根本,不食则不能活。”②使……存活。《后汉书·华佗传》:“佗临死,出一卷书与狱吏,曰:‘此可以活人。’”③生计;谋生手段。杜甫《闻斛斯六官未归》:“本卖文为活,翻令室倒悬。”《魏书·北海王洋传》:“自今而后,不愿富贵,但令母子相保,共汝扫市作活也。”④活动;不固定。苏轼《汲江煎茶》:“活水还须活火烹,自临钓石取深清。”⑤生动;活泼。郑谷《锦二首》之一:“春水濯来云雁活,夜机挑处雨灯寒。”计:
①算账;计算。《庄子·庚桑楚》:“今吾日计之而不足,岁计之而有余。”诸葛亮《出师表》:“愿陛下亲之信之,则汉室之隆,可计日而待也。”②账簿。《汉书·武帝纪》:“受计于甘泉。”(甘泉:地名。)③盘算;谋划。《盐铁论·论诽》:“好须臾之说,不计其后。”④计议;商量。《战国策·赵策四》:“父母之爱子,则为之计深远。”⑤计划;策略。《史记·项羽本纪》:“谁为大王为此计者?”李斯《谏逐客书》:“惠王用张仪之计,拔三川之地。” -
yi suo li ,sui yuan ju guo ,bian shi dao ren huo ji 。
“yi suo li ,sui yuan ju guo ,bian shi dao ren huo ji 。”shi gou chu chu :《yong yu le 》;shi yuan chao shi ren tan chu duan de zuo pin 。piao yi xian hang ,tan ran wen lu ,ren yun ren shui 。la bo lan dan ,peng tou gou mian ,chao ri chang ru zui 。teng teng wu wu ,ao you xian san ,qu zhu bing mo ying ji 。mi can yu 、tian chang sai du ,dao chu ye lai *shui 。ren ren wei wu ,xiu chi dou shi ,zi zhao nan wei ge li 。ai yu mo ya ,jian ao ku hai ,sheng mie he shi yi 。yi suo li ,sui yuan ju guo ,bian shi dao ren huo ji 。ni za zi 、mi qing wei ken ,ju zhi nen de
【zhu shi 】:
yi :
①shu ci 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wu he ai yi niu ?”(ai :lin xi 。)《han shu ·lv li zhi shang 》:“shu zhe ,yi 、shi 、bai 、qian 、mo ye 。”you biao xu shu di yi 。《lv shi chun qiu ·gu le 》:“tou zu yi ge ba que :yi yue zai min ,er yue xuan diao 。”(ba que :zhi wu le de ba zhang 。zai min 、xuan diao :le qu ba zhang zhi ming 。)②zhuan yi 。《xun zi ·quan xue 》:“yin mo zhao ya zhi li ,jin gu zhi jiang ,shang shi ai tu ,xia yin huang quan ,yong xin yi ye 。”(yin :tong “yin ”。qiu yin 。)③quan ;man 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“zhi bai da jiang ,nai han xin ye ,yi jun jie jing 。”④tong yi ;shi ……yi zhi 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“yi fa du heng dan zhang che 。”⑤xiang tong 。《zuo chuan ·zhuang gong shi er nian 》:“tian xia zhi e yi ye 。”(e :zhi e ren 。)⑥zheng ti 。gu yi 《xin shu ·guo qin shang 》:“ge cong di jiao ,xiang yu wei yi 。”⑦gu dai zhe xue gai nian 。zhi “dao ”ji “dao ”suo pa sheng de “qi ”。⑧fu ci 。1. yi gai ;dou 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“shi ke shu qian ren ,mo gui jian yi yu wen deng 。”2. yi dan 。《zhuang zi ·xu mo gui 》:“yi wen ren zhi guo ,zhong shen bu wang 。”(guo :guo shi 。)3. nai ;jing 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jing guo jun zhi yu gua ren ,yi zhi yu ci hu ?”⑨yu qi ci 。qi jia jiang yu qi de zuo yong 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“gua ren chi zhi ,yuan bi si zhe yi sa zhi 。”⑩wo guo min zu yin le ji yin fu hao zhi yi 。[yi he ]fu ci 。biao shi cheng du shen 。du fu 《dan hao li 》:“li hu yi he nu ,fu ti yi he ku !”suo :
(yi )①yu ju ,yong cao huo zong mao zhi cheng ,chen suo yi 。liu zong yuan 《jiang xue 》:“gu zhou suo li weng ,du diao han jiang xue 。”《shi jing ·xiao ya ·mo yang 》:“he suo he li 。”(he :tong “he ”。bei huo dai 。)②yong cao fu gai 。《gong yang chuan ·ding gong yuan nian 》:“zhong ji zhi zui he ? bu suo cheng ye 。” (er )suī [suo suo ]xia chui mao 。bai ju yi 《ting song 》:“chun shen wei yu xi ,man xie zhu suo suo 。”zhang heng 《na dou fu 》:“bu lu xie zhi qi qi ,fu hua rui zhi suo suo 。”li :
①[ming ]yong zhu mie deng bian de mao zi 。liu zong yuan 《jiang xue 》:“gu zhou suo ~weng ,du diao han jiang xue 。”②[ming ]men shuan 。《guan zi ·si shi 》:“san zheng yue :‘ling jin shan qu ~。’”sui :
①gen sui 。《zhuang zi ·ren jian shi 》:“zi wu zhi fu jin yi sui fu zi ,wei chang jian cai ru ci ji mei ye 。”②yan zhao ;shun zhao 。《fan zi 》:“sheng ren zhi bian ,ru shui sui xing 。”③shun ying 。《huai na zi ·ji su 》:“gu sheng ren lun shi er li fa ,sui shi er ju shi 。”④ting ren ;fang ren 。han yu 《jin xue jie 》:“ye jing yu qin huang yu xi ,hang cheng yu sai hui yu sui 。”⑤zhui zhu ;zhui qiu 。《zhou yi ·sui 》:“sui you qiu de 。”(zhui zhu er you suo qiu ze bi de 。)⑥fu ci 。sui ji ;jie zhao 。《shi ji ·liu hou shi jia 》:“(zhang )liang shu da jing ,sui mu zhi 。”(shu :fei chang 。mu :yong mu kan 。)⑦zhou dai hou guo ming 。zai jin hu bei sheng sui xian 。⑧chun qiu yi ming 。zai jin shan xi sheng jie xiu xian 。yuan :
①gu shi yi fu de bian shi 。《yi li · sang fu 》:“ma yi quan yuan 。”(quan quàn:jian gong se 。)②bian 。《zhou shu ·wang pi chuan 》:“chang you tai shi ,pi (pí)wei ji she shi 。shi nai lie ji bao bing yuan 。”(tai shi :guan ming 。)③yan zhao ;shun zhao 。tao qian 《tao hua yuan ji 》:“yuan xi hang ,wang lu zhi yuan jin 。”④zun xun ;yi zhao 。《shang jun shu ·jun chen 》:“yuan fa er zhi ,an gong hang shang 。”⑤ping kao ;yi ju 。cai yan 《hu jia shi ba pai 》:“tian cang cang xi shang mo yuan ,ju tou yang wang xi kong yun yan 。”⑥pan yuan ;pan deng 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“you yuan mu er qiu yu ye 。”⑦fo jiao ming ci “yin yuan ”de sheng chen 。zhi ren yu ren huo ren yu shi zhi jian suo wei you ming zhong zhu ding de yu ge ji hui ,shi yi chong su ming lun guan dian 。《wu deng hui yuan ·ru man chan shi 》:“you yuan fo chu shi ,mo yuan fo ru mie 。”⑧ji yuan ;yuan fen 。du fu 《qing ming er shou 》zhi yi :“gong yan ji zhu wo mo yuan 。”⑨jie ci 。yin wei ;you yu 。du fu 《ke zhi 》:“hua jing bu ceng yuan ke sao 。”su shi 《ti xi lin bi 》:“bu shi lu shan zhen mian mu ,zhi yuan shen zai ci shan zhong 。”ju :
(yi )①fu ci 。1. gu ju ;zan ju 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“han xin xie yue :‘xian sheng ju xiu yi ! wo jiang nian zhi 。’”(xiu :zhi 。nian :sai kao 。)2. jiang yao ;jiang jin 。《lie zi ·shang wen 》:“bei shan yu gong zhe ,nian ju jiu shi 。”②lian ci 。1.biao shi bing lie ,xiang dang yu “er ju ”、“bing ju ”。《lun yu ·shu er 》:“bu yi er fu ju gui ,yu wo ru fu yun 。”2.[ji ……ju ……]xiang dang yu “you ……you ……”。《sun zi bing fa ·mou gong 》:“san jun ju huo ju yi 。”3. [ju ……ju ……]biao shi xiang cheng ,xiang dang yu “yi bian ……yi bian ……”。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“shang ju nu ju xi 。”4.biao shi di jin ,xiang dang yu “kuang ju ”、“shang ju ”。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“ju bei fang zhi ren ,bu xi shui zhan 。”《meng zi ·liang hui wang shang 》:“shou xiang shi ,ju ren e (wù)zhi 。”(e :zeng e 。)(er )jū yu qi ci 。《shi jing ·zheng feng ·chu ji dong men 》:“fei wo sai ju 。”guo :
(yi )①jing guo ;zou guo 。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“cheng bai ma er guo guan 。”《shi ji ·gao zu ben ji 》:“xi guo gao yang 。”(gao yang :de ming )。②guo qu 。du fu 《zu yu bu de gui rang xi gan lin 》:“san fu kuo yi guo ,jiao yang hua wei lin 。”(kuo :qia hao 。lin :gan yu 。)③chao guo ;sheng chu 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“da dou bu guo can guo zhi yi 。”(can guo zhi yi :guo dou de san fen zhi yi 。)④guo fen 。zhang ju zheng 《da ma zong bing 》:“yi qie shi ti ,bu bi guo lv 。”⑤tan fang ;bai fang 。《shi ji ·wei gong zi lie chuan 》:“chen you ke zai shi tu zhong ,yuan wang che ji guo zhi 。”⑥guo cuo ;fan cuo wu 。《zuo chuan ·xuan gong er nian 》:“guo er neng gai ,shan mo da yan 。”《lun yu ·xue er 》:“guo ze wu dan gai 。”⑦liang ci 。bian ;ci 。liu yun 《yu xiong ping yuan shu 》:“qian hou dou xiong wen yi zai guo 。” (er )guō gu guo ming 。zai jin shan dong sheng ye xian bei 。《zuo chuan ·xiang gong si nian 》:“(han zhuo )chu jiao yu guo ,chu yi yu ge 。” (san )huò tong “huo ”。《mo zi ·lu wen 》:“gu da guo zhi gong xiao guo ye ,shi jiao xiang zei ye ,guo bi fan yu guo 。”bian :
(yi )①you li 。《shang jun shu ·geng fa 》:“zhi shi bu yi dao ,bian guo bu bi fa gu 。”②zhi li yi 。《han shu ·lou jing chuan 》:“chen yuan jian shang yan bian yi 。”③fang bian ;bian li 。han yu 《chou si men lu si xiong yun fu yuan chang wang qiu zuo 》:“gui lai de bian ji you lan 。”du mu 《chi bi 》:“dong feng bu yu zhou lang bian ,tong qiao chun shen suo er qiao 。”(zhou lang :zhou yu 。tong qiao :tai ming 。er qiao :zhi da qiao 、xiao qiao 。)④shun bian 。《jing ben tong su xiao shui ·cuo zhan cui ning 》:“que yin ren zhou wei bian ,yi mian shou she qi shen ,yi mian xun mi bian ren 。”⑤shou xi 。《huai na zi ·ji su 》:“hu ren bian yu ma ,yue ren bian yu zhou 。”(hu :zhi bei fang 。yue :zhi jiang zhe yi dai 。)⑥jian bian de ;ping chang de 。xu ke 《qing bai lei chao ·feng wan zhen 》:“yi qiang shang ci dao xiang bo ji ,er bian jie meng zhi zhong fu dai 。”⑦fu ci 。jiu 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“xun ri bian tui 。”(xun ri :shi tian 。)⑧lian ci 。ji shi 。biao shi rang bu de jia she 。[bian yi ]1.xiang ji zuo mou shi 。chen shou 《san guo zhi ·wei shu ·qian qiao chuan 》:“di nai qiao qiao ,shi cong bian yi tao zhi 。”2. you li ,te zhi dui guo jia you li de shi qing 。《han shu ·zhao chong guo chuan 》:“chen jin tiao bu chu bing liu tian bian yi shi er shi 。”(tiao :fen lie tiao mu 。tian :geng chong 。shi :jian 。)mo ming shi 《qian li du hang 》di yi she :“ni zheng shi de bian yi fan zuo le la bian yi 。”(fan :fan 。la :shi 。) (er )pián ①an kuo ;tuo tie 。《zhan guo ce ·qin ce san 》:“shi bu gan wei ,wo bu bian xi 。”《mo zi ·tian zhi zhong 》:“bai xing jie de nuan yi bao shi ,bian ning mo you 。”②qiao yu yan ci 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“bian yan duo ling cai 。”(ling :mei hao 。)[bian bi (bì)]zhi jun zhu shen bian qin xin de xiao chen 。《xun zi ·fu guo 》:“guan ji bian bi ,ze ji xin zhe que (què),shi ming zhu ye 。”(que :cheng shi 。)shi :
①zheng que 。yu “fei ”xiang dui 。《lun yu ·yang huo 》:“yan zhi yan shi ye 。”②ken ding ;ren wei zheng que 。《mo zi ·shang tong shang 》:“guo jun zhi suo shi ,bi jie shi zhi 。”③jiu zheng ;ding zheng 。《li ji ·yue ling 》:“shi cha a dang ,ze zui mo you yan bi 。”(cha :shen cha 。)④biao shi pan duan ,shi 。《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“ci bi shi yu rang ye 。”⑤dai ci 。biao shi jin zhi 。xiang dang yu “ci ”、“zhe ”。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑥lian ci 。xiang dang yu “yu shi ”。《guan zi ·jun chen shang 》:“fei ci ,shi mo yi li ren ;fei ci ,shi mo yi sheng cai 。”⑦zhu ci 。yong yi qian zhi bin yu 。《zuo chuan ·xiang gong shi si nian 》:“wei yu ma shou shi zhan 。”[shi yi ]yin ci ;suo yi 。《han fei zi ·yu lao 》:“jin zai gu sui ,chen shi yi mo qing ye 。”[shi gu ]yin ci 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“wei ren zhe neng yi da shi xiao ,shi gu shang shi ge 。”[guo shi ]guo jia da ji 。liang qi chao 《wu qu zheng bian ji ·tan si tong chuan 》:“ding guo shi zhi zhao ji xia 。”dao :
(yi )①dao lu 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“hui tian da yu ,dao bu tong 。”②shui liu tong hang de tu jing 。《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“qiu ,jin hou hui wu zi yu liang ,shui dao bu ke ,wu zi ci ,nai hai 。”(hui :yao hui 。liang :de ming 。)③qu dao 。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“dao hai an 、ru gao ,fan san bai li 。”④fang fa ;tu jing 。《lun yu ·li ren 》:“fu yu gui ,shi ren zhi suo yu ye ;bu yi ji dao de zhi ,bu chu ye 。”⑤ji yi 。《lun yu ·zi zhang 》:“sui xiao dao ,bi you ke guan zhe yan 。”⑥yu zhou mo wu de ben yuan 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“yi yin yi yang zhi wei dao 。”⑦gui lv ;dao li 。《xun zi ·tian lun 》:“xun dao er bu er ,ze tian bu neng huo 。”(xun :zun zhao 。er :bu zhuan yi 。)⑧zheng zhi zhu zhang huo sai xiang xue shui 。《lun yu ·li ren 》:“wu dao yi yi guan zhi zai 。”⑨hao de zheng zhi ju mian 。《lun yu ·ji shi 》:“tian xia you dao ,ze li le zheng fa zi tian zi chu 。”⑩dao de ;dao yi 。xu jie 《song si feng zhong fang yang zi fu liu dou 》:“gu dao ri lun ti ,qun yu fen zhui sui 。”(lun :lun wang 。ti :cui la 。yu :a yu ,feng cheng 。)(11)dao jia 。shang gu sai xiang liu pa zhi yi 。(12)zhi dao shu 。sun guang xian 《bei meng suo yan 》juan shi er :“zi re xue dao ,ji you xian fen 。”(13)hang zheng ou hua ming 。1. tang chu fen tian xia wei shi dao ,kai yuan er shi yi nian zeng zhi shi wu dao 。2. qing dai he min guo chu nian ceng zai sheng yi xia she re gan fen shou dao 。(14)shui ;jiang shu 。《yan tie lun ·zun dao 》:“shi xu yan yi luan shi ,dao gu yi hai jin 。”(15)liang ci 。yong yu ming ling 、ti mu deng 。《xin tang shu ·shua ju zhi 》:“jin shi shi shi 、fu ji shi wu ce wu dao 。”(er )dǎo ①tong “導”。1.shu tong 。《zuo chuan ·xiang gong san shi yi nian 》:“da jue suo fan ,shang ren bi duo ,wu bu ke jiu ye 。bu ru xiao jue shi dao 。”(jue :he liu jue kou 。ke :neng 。)2. yin dao 。《han shu ·zhang jian chuan 》:“wei wang shi ren dao song wo 。”②zhi li 。《lun yu ·wei zheng 》:“dao zhi yi zheng ,ji zhi yi xing ,min mian er mo chi 。”(zheng :zheng ling 。ji :zheng du 。mian :mian yu fan zui 。)③jie ci 。cong ;you 。《han shu ·huai na wang an chuan 》:“zhu shi zhe dao chang an lai ,wei wang yao yan 。”huo :
①sheng cun ;cun zai 。(yu “si ”xiang dui )《zhuang zi ·wai wu 》:“wu de dou sheng zhi shui ran huo er 。”《han fei zi ·jie lao 》:“yi chang wei wei gen ben ,bu shi ze bu neng huo 。”②shi ……cun huo 。《hou han shu ·hua tuo chuan 》:“tuo lin si ,chu yi juan shu yu yu li ,yue :‘ci ke yi huo ren 。’”③sheng ji ;mou sheng shou duan 。du fu 《wen hu si liu guan wei gui 》:“ben mai wen wei huo ,fan ling shi dao xuan 。”《wei shu ·bei hai wang xiang chuan 》:“zi jin er hou ,bu yuan fu gui ,dan ling mu zi xiang bao ,gong ru sao shi zuo huo ye 。”④huo dong ;bu gu ding 。su shi 《ji jiang jian cha 》:“huo shui hai xu huo huo peng ,zi lin diao dan qu shen qing 。”⑤sheng dong ;huo po 。zheng gu 《jin er shou 》zhi yi :“chun shui zhuo lai yun yan huo ,ye ji tiao chu yu deng han 。”ji :
①suan zhang ;ji suan 。《zhuang zi ·geng sang chu 》:“jin wu ri ji zhi er bu zu ,sui ji zhi er you yu 。”zhu ge liang 《chu shi biao 》:“yuan bi xia qin zhi xin zhi ,ze han shi zhi long ,ke ji ri er dai ye 。”②zhang bu 。《han shu ·wu di ji 》:“shou ji yu gan quan 。”(gan quan :de ming 。)③pan suan ;mou hua 。《yan tie lun ·lun fei 》:“hao xu yu zhi shui ,bu ji ji hou 。”④ji yi ;shang liang 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“fu mu zhi ai zi ,ze wei zhi ji shen yuan 。”⑤ji hua ;ce lve 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“shei wei da wang wei ci ji zhe ?”li si 《jian zhu ke shu 》:“hui wang yong zhang yi zhi ji ,ba san chuan zhi de 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]

