• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 把湖海人豪,消磨變換,洙泗天遊。

    “把湖海人豪,消磨變換,洙泗天遊。”詩句出處:《木蘭花慢四首》;是元朝詩人吳澄的作品。

    好風流詩老,雙鬢上,雪霜稠。憶少壯歡娛,呼鷹逐兔,走馬飛球。春風斷腸柔唱,拚千金一笑破嬌羞。此日花時意氣,當年夢裡揚州。客床百尺臥危樓。往事總悠悠。把湖海人豪,消磨變換,洙泗天遊。應知裂麻司業,為前時、諫舌頗多愁。今去卻堪痛飲,甕頭有酒頻*。

    看風花煙柳,濃又淡,少還稠。有小巧微蟲,垂天佈網,轉地摶球。沖融一般春意,隻啼鶯語燕向人羞。收取塵間樂事,都歸杓裡舒州。綺筵珍饌醉青樓。光景信悠悠。柰蚋隊蝦群,空中聚散,水上浮遊。誰知太和真趣,本無愁、何用更澆愁。問字頻來未已,漉巾不要親*。

    是誰傢庭院,寒食後,好花稠。況墻外秋千,書喧風管,夜燦星球。蕭然獨醒騷客,隻江蘺汀若當肴羞。冰玉相看一笑,今年三月皇州。底須歌舞最高樓。興味盡悠悠。有白雪精神,春風顏貌,絕世英遊。從教對花無酒,這雙眉、應不惹閑愁。那夏關西夫子,許來同醉香*。

    正群芳開遍,花簇簇,蕊稠稠。看艷杏夭桃,蒸霞作糝,輥繡成球。天然素肌仙質,對濃汝艷飾似含羞。癡絕京華倦客,貪眷忘卻南州。傳聞天上玉為樓。此事付悠悠。且白書風前,黃昏月下,爛熳同遊。神疑藐姑冰雪,又何須、一醉解千愁。自有壺中勝賞,釀來玉液新*。

    以上吳澄作品《木蘭花慢》共4首

    【註釋】:

    把:

    ①握;持;執。杜甫《兵車行》:“縱有健婦把鋤犁,禾生隴畝無東西。”白居易《賣炭翁》:“手把文書口稱敕,回車叱牛牽向北。”②控制;掌握。《漢書·王溫舒傳》:“擇郡中豪敢往吏十馀人為爪牙,皆把其陰重罪,而縱使督盜賊。”③把守;看管。汪元量《越州歌》:“官司把斷西興渡,要奪漁船作戰船。”④捆紮成束的東西。《三國志·吳書·陸遜傳》:“乃敕各持一把茅,以火攻,拔之。”⑤通“爬(pá)”。扒;搔。《後漢書·戴就傳》:“以大針刺指爪中,使以把土,爪悉墮落。”

    海:

    ①海洋;大洋靠近陸地的部分。《尚書·禹貢》:“(揚州)沿於江海。”也指大的湖泊。杜甫《兵車行》:“君不見青海頭,古來白骨無人收。”曹操《步出夏門行·觀滄海》:“東臨碣石,以觀滄海。”②連成片的同類事物。李白《關山月》:“明月出天山,蒼茫雲海間。”③來自海外的。江總《山庭春日》:“岸綠開河柳,池紅照海榴。”④大的(容器或容量)。徐光啟《刻幾何原本序》:“百傢之學海。”[四海][海內]古人認為中國為海環繞,所以用來指全國。《孟子·梁惠王上》:“故推恩足以保四海,不推恩無以保妻子。”(推恩:施恩惠於人。)王勃《送杜少府之任蜀州》:“海內存知己,天涯若比鄰。”

    豪:

    ①獸名,即豪豬,俗稱箭豬。肩部以後長有許多長而硬的刺。《山海經·西山經》:“(竹山)有獸焉,其狀如豚(tún)而白毛,毛大如笄(jī)而黑端,名曰豪彘(zhì)。”(豚:豬。笄:簪。彘:豬。)②細毛。《孟子·梁惠王上》:“明足以察秋毫之末,而不見輿薪。”③才能出眾的人。《淮南子·泰族》:“行足以為儀表,知足以決嫌疑,廉足以分財,信可使守約,作事可法,出言可道者,人之豪也。”賈誼《過秦論》:“山東豪俊遂並起而亡秦族矣。”④豪放;豪爽。《史記·魏公子列傳》:“平原君之遊,徒豪舉耳,不求士也。”⑤豪華;闊綽。《世說新語·汰侈》:“石崇與王愷爭豪,並窮綺麗,以飾輿(yú)服。”(窮:窮盡。輿:車。)⑥強橫;橫暴。《管子·國蓄》:“使萬室之都必有萬鐘之藏……故大賈蓄傢不得豪奪吾民矣。”(鐘:容量單位。齊制六斛四鬥為一鐘。)⑦有權勢的。《史記·秦始皇本紀》:“願大王毋愛財物,賂其豪臣,以亂其謀。”柳宗元《童區(ōu)寄傳》:“是兒少秦武陽二歲,而計殺二豪,豈可近耶?”(是:此。少:年紀小於。)陶潛《詠荊軻》:“豪主正怔營。”⑧通“毫”。長而細的毛。喻極小。《墨子·天志中》:“若豪之末。”《莊子·秋水》:“不似豪末之在於馬體乎?”

    消:

    ①減少;減損。蔡邕《陳太丘碑》:“元方在喪毀瘁,消形嘔血。”②消散。《紅樓夢》第二十七回:“花謝花飛飛滿天,紅消香斷有誰憐?”③融化。許渾《春日思舊遊寄南徐從事劉三復》:“湘潭雲盡暮山出,巴蜀雪消春水來。”④除去;消滅。王充《論衡· 治期》:“夫世亂民逆,國之危殆災害系於上天,賢君之德不能消卻。”⑤消磨;度過。方幹《冬夜泊僧舍》:“無酒能消夜,隨僧早閉門。”⑥消受;享用。白居易《哭從弟》:“一片綠衫消不得,腰金拖紫是何人?”⑦經得起。辛棄疾《摸魚兒·置酒小山亭》:“更能消幾番風雨,匆匆春又歸去。”⑧需要。《儒林外史》第三回:“這自然,何消吩咐。”⑨通“銷”。熔化。白居易《答友問》:“置鐵在洪爐,鐵消易如雪。”[消化]人和動物對食物的溶解吸收。羅大經《鶴林玉露》卷一:“檳榔之功有四……四曰飽能使之饑,蓋食後食之,則飲食消化,不至停積。”[消息]1. 消長;增減。《周易·豐》:“日中則昃(zè),月盈則食,天地盈虛,與時消息。”(昃:日偏西。食:通“蝕”,虧損。)2.音信;信息。周準《明妃曲》:“中原消息斷,胡地風沙寒。”[消渴]指糖尿病、尿崩癥等。《史記·司馬相如列傳》:“相如口吃而善著書,常有消渴疾。”

    磨:

    (一)①磨礪;摩擦。《詩經·衛風·淇奧(yù)》:“如切如磋,如琢如磨。”歐陽修《凌溪石》:“沙磨水激自穿穴,所以鐫鑿無瑕痕。”②挫折;折磨。蘇軾《贈張刁二老》:“惟有詩人被磨折。”③磨滅;消滅。《後漢書·南匈奴傳》:“失得之源,百世不磨矣。” (二)mò磨子。把糧食弄碎的工具。《南齊書·祖沖之傳》:“造水碓磨,世祖親自臨視。”

    變:

    ①變化;改變。《史記·貨殖列傳》:“(范蠡)乃乘扁舟浮於江湖,變名易姓。”《易經·系辭下》:“《易》窮則變,變則通,通則久。”②使改變。③變成。《搜神記·五氣變化》:“春分之日,鷹變為鳩,秋分之日,鳩變為鷹,時之化也。”(化:變化。)④政治上或軍事上的突發事件。《史記·李斯列傳》:“陛下不圖,臣恐其為變也。”⑤災異。《宋史· 王安石傳》:“天變不足畏。”⑥指變文,唐代俗文學的一種文體。

    換:

    ①互易;對換。《晉書·阮籍傳附阮孚》:“嘗以金貂裘換酒,復為有司所彈劾(hé)。”(彈劾:檢舉罪行。)②交易;變化。王勃《滕王閣》:“物換星移幾度秋。”《墨子·備城門》:“寇在城下,時換吏卒署。”

    泗:

    ①水名。在山東省中部。《孟子·滕文公上》:“決汝、漢,排淮、泗,而註之江。”②鼻涕。阮籍《詠懷詩八十二首》之三十二:“齊景升丘山,涕泗紛交流。”③泛指鼻涕和眼淚。李朝威《柳毅傳》:“悲泗淋漓,誠怛人心。”

    天:

    ①人的頭部。《呂氏春秋·論人》:“適耳目,節嗜欲,釋智謀,去巧故……若此,則無以害其天矣。”(釋:去除。巧故:偽詐。)②天空。王充《論衡·談天》:“察當今天去地甚高,古天與今無異。”《敕勒歌》:“天似穹(qióng)廬,籠蓋四野。”(穹廬:氈帳。)③在額上刺字的刑罰。《周易· 睽》:“其人天且劓。”(劓:割掉鼻子的刑罰。)④天氣;氣候。《呂氏春秋·季春》:“行秋令,則天多沉陰。”⑤自然界。《荀子·天論》:“天行有常,不為堯存,不為桀亡。”⑥自然形成的。《莊子·養生主》:“依乎天理,批大郤,導大窾。”⑦上帝;自然界的主宰。《春秋繁露 ·郊祭》:“天者,百神之大君也。”⑧天命;天意。《左傳·成公十六年》:“國之存亡,天也。”⑨依憑;依靠者。《儀禮· 喪服》:“夫者,妻之天也。”

    遊:

    ①在水上漂浮。《詩經·邶風·谷風》:“泳之遊之。”(泳:在水中潛行。)泛指遊泳。《韓非子·難勢》:“越人善遊矣。”(越:國名。)②虛浮;不切實際。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“遊辭巧飾者雖輕必戮(lù陸)。”③遊玩;遊覽。晁錯《言守邊備塞疏》:“幼則同遊。”引申指旅行;出外求學或求官。《史記·太史公自序》:“二十而南遊江淮。”④交際;交往。《漢書·枚乘傳》:“與英俊並遊。”⑤流動。《漢書·溝洫志》:“水尚有所遊蕩。”⑥縱;放縱。《後漢書·仇覽傳》:“剽輕遊恣。”⑦liú(流)。通“旒”。旌旗上懸垂的飾物。《左傳·桓公二年》:“鞶厲遊纓。”[遊說]為瞭宣傳自己的政治主張四處奔走。《史記·張儀列傳》:“子毋讀書遊說,安得此辱乎?”


  • 把湖海人豪,消磨变换,洙泗天游。

    “把湖海人豪,消磨变换,洙泗天游。”诗句出处:《木兰花慢四首》;是元朝诗人吴澄的作品。

    好风流诗老,双鬓上,雪霜稠。忆少壮欢娱,呼鹰逐兔,走马飞球。春风断肠柔唱,拚千金一笑破娇羞。此日花时意气,当年梦里扬州。客床百尺卧危楼。往事总悠悠。把湖海人豪,消磨变换,洙泗天游。应知裂麻司业,为前时、谏舌颇多愁。今去却堪痛饮,瓮头有酒频*。

    看风花烟柳,浓又淡,少还稠。有小巧微虫,垂天布网,转地抟球。冲融一般春意,只啼莺语燕向人羞。收取尘间乐事,都归杓里舒州。绮筵珍馔醉青楼。光景信悠悠。柰蚋队虾群,空中聚散,水上浮游。谁知太和真趣,本无愁、何用更浇愁。问字频来未已,漉巾不要亲*。

    是谁家庭院,寒食后,好花稠。况墙外秋千,书喧风管,夜灿星球。萧然独醒骚客,只江蓠汀若当肴羞。冰玉相看一笑,今年三月皇州。底须歌舞最高楼。兴味尽悠悠。有白雪精神,春风颜貌,绝世英游。从教对花无酒,这双眉、应不惹闲愁。那夏关西夫子,许来同醉香*。

    正群芳开遍,花簇簇,蕊稠稠。看艳杏夭桃,蒸霞作糁,辊绣成球。天然素肌仙质,对浓汝艳饰似含羞。痴绝京华倦客,贪眷忘却南州。传闻天上玉为楼。此事付悠悠。且白书风前,黄昏月下,烂熳同游。神疑藐姑冰雪,又何须、一醉解千愁。自有壶中胜赏,酿来玉液新*。

    以上吴澄作品《木兰花慢》共4首

    【注释】:

    把:

    ①握;持;执。杜甫《兵车行》:“纵有健妇把锄犁,禾生陇亩无东西。”白居易《卖炭翁》:“手把文书口称敕,回车叱牛牵向北。”②控制;掌握。《汉书·王温舒传》:“择郡中豪敢往吏十馀人为爪牙,皆把其阴重罪,而纵使督盗贼。”③把守;看管。汪元量《越州歌》:“官司把断西兴渡,要夺渔船作战船。”④捆扎成束的东西。《三国志·吴书·陆逊传》:“乃敕各持一把茅,以火攻,拔之。”⑤通“爬(pá)”。扒;搔。《后汉书·戴就传》:“以大针刺指爪中,使以把土,爪悉堕落。”

    海:

    ①海洋;大洋靠近陆地的部分。《尚书·禹贡》:“(扬州)沿于江海。”也指大的湖泊。杜甫《兵车行》:“君不见青海头,古来白骨无人收。”曹操《步出夏门行·观沧海》:“东临碣石,以观沧海。”②连成片的同类事物。李白《关山月》:“明月出天山,苍茫云海间。”③来自海外的。江总《山庭春日》:“岸绿开河柳,池红照海榴。”④大的(容器或容量)。徐光启《刻几何原本序》:“百家之学海。”[四海][海内]古人认为中国为海环绕,所以用来指全国。《孟子·梁惠王上》:“故推恩足以保四海,不推恩无以保妻子。”(推恩:施恩惠于人。)王勃《送杜少府之任蜀州》:“海内存知己,天涯若比邻。”

    豪:

    ①兽名,即豪猪,俗称箭猪。肩部以后长有许多长而硬的刺。《山海经·西山经》:“(竹山)有兽焉,其状如豚(tún)而白毛,毛大如笄(jī)而黑端,名曰豪彘(zhì)。”(豚:猪。笄:簪。彘:猪。)②细毛。《孟子·梁惠王上》:“明足以察秋毫之末,而不见舆薪。”③才能出众的人。《淮南子·泰族》:“行足以为仪表,知足以决嫌疑,廉足以分财,信可使守约,作事可法,出言可道者,人之豪也。”贾谊《过秦论》:“山东豪俊遂并起而亡秦族矣。”④豪放;豪爽。《史记·魏公子列传》:“平原君之游,徒豪举耳,不求士也。”⑤豪华;阔绰。《世说新语·汰侈》:“石崇与王恺争豪,并穷绮丽,以饰舆(yú)服。”(穷:穷尽。舆:车。)⑥强横;横暴。《管子·国蓄》:“使万室之都必有万钟之藏……故大贾蓄家不得豪夺吾民矣。”(钟:容量单位。齐制六斛四斗为一钟。)⑦有权势的。《史记·秦始皇本纪》:“愿大王毋爱财物,赂其豪臣,以乱其谋。”柳宗元《童区(ōu)寄传》:“是儿少秦武阳二岁,而计杀二豪,岂可近耶?”(是:此。少:年纪小于。)陶潜《咏荆轲》:“豪主正怔营。”⑧通“毫”。长而细的毛。喻极小。《墨子·天志中》:“若豪之末。”《庄子·秋水》:“不似豪末之在于马体乎?”

    消:

    ①减少;减损。蔡邕《陈太丘碑》:“元方在丧毁瘁,消形呕血。”②消散。《红楼梦》第二十七回:“花谢花飞飞满天,红消香断有谁怜?”③融化。许浑《春日思旧游寄南徐从事刘三复》:“湘潭云尽暮山出,巴蜀雪消春水来。”④除去;消灭。王充《论衡· 治期》:“夫世乱民逆,国之危殆灾害系于上天,贤君之德不能消却。”⑤消磨;度过。方干《冬夜泊僧舍》:“无酒能消夜,随僧早闭门。”⑥消受;享用。白居易《哭从弟》:“一片绿衫消不得,腰金拖紫是何人?”⑦经得起。辛弃疾《摸鱼儿·置酒小山亭》:“更能消几番风雨,匆匆春又归去。”⑧需要。《儒林外史》第三回:“这自然,何消吩咐。”⑨通“销”。熔化。白居易《答友问》:“置铁在洪炉,铁消易如雪。”[消化]人和动物对食物的溶解吸收。罗大经《鹤林玉露》卷一:“槟榔之功有四……四曰饱能使之饥,盖食后食之,则饮食消化,不至停积。”[消息]1. 消长;增减。《周易·丰》:“日中则昃(zè),月盈则食,天地盈虚,与时消息。”(昃:日偏西。食:通“蚀”,亏损。)2.音信;信息。周准《明妃曲》:“中原消息断,胡地风沙寒。”[消渴]指糖尿病、尿崩症等。《史记·司马相如列传》:“相如口吃而善著书,常有消渴疾。”

    磨:

    (一)①磨砺;摩擦。《诗经·卫风·淇奥(yù)》:“如切如磋,如琢如磨。”欧阳修《凌溪石》:“沙磨水激自穿穴,所以镌凿无瑕痕。”②挫折;折磨。苏轼《赠张刁二老》:“惟有诗人被磨折。”③磨灭;消灭。《后汉书·南匈奴传》:“失得之源,百世不磨矣。” (二)mò磨子。把粮食弄碎的工具。《南齐书·祖冲之传》:“造水碓磨,世祖亲自临视。”

    变:

    ①变化;改变。《史记·货殖列传》:“(范蠡)乃乘扁舟浮于江湖,变名易姓。”《易经·系辞下》:“《易》穷则变,变则通,通则久。”②使改变。③变成。《搜神记·五气变化》:“春分之日,鹰变为鸠,秋分之日,鸠变为鹰,时之化也。”(化:变化。)④政治上或军事上的突发事件。《史记·李斯列传》:“陛下不图,臣恐其为变也。”⑤灾异。《宋史· 王安石传》:“天变不足畏。”⑥指变文,唐代俗文学的一种文体。

    换:

    ①互易;对换。《晋书·阮籍传附阮孚》:“尝以金貂裘换酒,复为有司所弹劾(hé)。”(弹劾:检举罪行。)②交易;变化。王勃《滕王阁》:“物换星移几度秋。”《墨子·备城门》:“寇在城下,时换吏卒署。”

    泗:

    ①水名。在山东省中部。《孟子·滕文公上》:“决汝、汉,排淮、泗,而注之江。”②鼻涕。阮籍《咏怀诗八十二首》之三十二:“齐景升丘山,涕泗纷交流。”③泛指鼻涕和眼泪。李朝威《柳毅传》:“悲泗淋漓,诚怛人心。”

    天:

    ①人的头部。《吕氏春秋·论人》:“适耳目,节嗜欲,释智谋,去巧故……若此,则无以害其天矣。”(释:去除。巧故:伪诈。)②天空。王充《论衡·谈天》:“察当今天去地甚高,古天与今无异。”《敕勒歌》:“天似穹(qióng)庐,笼盖四野。”(穹庐:毡帐。)③在额上刺字的刑罚。《周易· 睽》:“其人天且劓。”(劓:割掉鼻子的刑罚。)④天气;气候。《吕氏春秋·季春》:“行秋令,则天多沉阴。”⑤自然界。《荀子·天论》:“天行有常,不为尧存,不为桀亡。”⑥自然形成的。《庄子·养生主》:“依乎天理,批大郤,导大窾。”⑦上帝;自然界的主宰。《春秋繁露 ·郊祭》:“天者,百神之大君也。”⑧天命;天意。《左传·成公十六年》:“国之存亡,天也。”⑨依凭;依靠者。《仪礼· 丧服》:“夫者,妻之天也。”

    游:

    ①在水上漂浮。《诗经·邶风·谷风》:“泳之游之。”(泳:在水中潜行。)泛指游泳。《韩非子·难势》:“越人善游矣。”(越:国名。)②虚浮;不切实际。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“游辞巧饰者虽轻必戮(lù陆)。”③游玩;游览。晁错《言守边备塞疏》:“幼则同游。”引申指旅行;出外求学或求官。《史记·太史公自序》:“二十而南游江淮。”④交际;交往。《汉书·枚乘传》:“与英俊并游。”⑤流动。《汉书·沟洫志》:“水尚有所游荡。”⑥纵;放纵。《后汉书·仇览传》:“剽轻游恣。”⑦liú(流)。通“旒”。旌旗上悬垂的饰物。《左传·桓公二年》:“鞶厉游缨。”[游说]为了宣传自己的政治主张四处奔走。《史记·张仪列传》:“子毋读书游说,安得此辱乎?”


  • ba hu hai ren hao ,xiao mo bian huan ,zhu si tian you 。

    “ba hu hai ren hao ,xiao mo bian huan ,zhu si tian you 。”shi gou chu chu :《mu lan hua man si shou 》;shi yuan chao shi ren wu cheng de zuo pin 。

    hao feng liu shi lao ,shuang bin shang ,xue shuang chou 。yi shao zhuang huan yu ,hu ying zhu tu ,zou ma fei qiu 。chun feng duan chang rou chang ,pan qian jin yi xiao po jiao xiu 。ci ri hua shi yi qi ,dang nian meng li yang zhou 。ke chuang bai che wo wei lou 。wang shi zong you you 。ba hu hai ren hao ,xiao mo bian huan ,zhu si tian you 。ying zhi lie ma si ye ,wei qian shi 、jian she po duo chou 。jin qu que kan tong yin ,weng tou you jiu pin *。

    kan feng hua yan liu ,nong you dan ,shao hai chou 。you xiao qiao wei chong ,chui tian bu wang ,zhuai de tuan qiu 。chong rong yi ban chun yi ,zhi ti ying yu yan xiang ren xiu 。shou qu chen jian le shi ,dou gui biao li shu zhou 。qi yan zhen zhuan zui qing lou 。guang jing xin you you 。nai rui dui ha qun ,kong zhong ju san ,shui shang fu you 。shei zhi tai he zhen qu ,ben mo chou 、he yong geng jiao chou 。wen zi pin lai wei yi ,lu jin bu yao qin *。

    shi shei jia ting yuan ,han shi hou ,hao hua chou 。kuang qiang wai qiu qian ,shu xuan feng guan ,ye can xing qiu 。xiao ran du xing sao ke ,zhi jiang li ting re dang yao xiu 。bing yu xiang kan yi xiao ,jin nian san yue huang zhou 。de xu ge wu zui gao lou 。xing wei jin you you 。you bai xue jing shen ,chun feng yan mao ,jue shi ying you 。cong jiao dui hua mo jiu ,zhe shuang mei 、ying bu re xian chou 。na xia guan xi fu zi ,hu lai tong zui xiang *。

    zheng qun fang kai bian ,hua cu cu ,rui chou chou 。kan yan xing wai tao ,zheng xia zuo san ,gun xiu cheng qiu 。tian ran su ji xian zhi ,dui nong ru yan shi shi han xiu 。chi jue jing hua juan ke ,tan juan wang que na zhou 。chuan wen tian shang yu wei lou 。ci shi fu you you 。ju bai shu feng qian ,huang hun yue xia ,lan man tong you 。shen yi miao gu bing xue ,you he xu 、yi zui jie qian chou 。zi you hu zhong sheng shang ,niang lai yu ye xin *。

    yi shang wu cheng zuo pin 《mu lan hua man 》gong 4shou

    【zhu shi 】:

    ba :

    ①wo ;chi ;zhi 。du fu 《bing che hang 》:“zong you jian fu ba chu li ,he sheng long mu mo dong xi 。”bai ju yi 《mai tan weng 》:“shou ba wen shu kou chen chi ,hui che chi niu qian xiang bei 。”②kong zhi ;zhang wo 。《han shu ·wang wen shu chuan 》:“ze jun zhong hao gan wang li shi yu ren wei zhao ya ,jie ba ji yin chong zui ,er zong shi du dao zei 。”③ba shou ;kan guan 。wang yuan liang 《yue zhou ge 》:“guan si ba duan xi xing du ,yao duo yu chuan zuo zhan chuan 。”④kun za cheng shu de dong xi 。《san guo zhi ·wu shu ·liu xun chuan 》:“nai chi ge chi yi ba mao ,yi huo gong ,ba zhi 。”⑤tong “pa (pá)”。ba ;sao 。《hou han shu ·dai jiu chuan 》:“yi da zhen ci zhi zhao zhong ,shi yi ba tu ,zhao xi duo la 。”

    hai :

    ①hai xiang ;da xiang kao jin liu de de bu fen 。《shang shu ·yu gong 》:“(yang zhou )yan yu jiang hai 。”ye zhi da de hu bo 。du fu 《bing che hang 》:“jun bu jian qing hai tou ,gu lai bai gu mo ren shou 。”cao cao 《bu chu xia men hang ·guan cang hai 》:“dong lin jie dan ,yi guan cang hai 。”②lian cheng pian de tong lei shi wu 。li bai 《guan shan yue 》:“ming yue chu tian shan ,cang mang yun hai jian 。”③lai zi hai wai de 。jiang zong 《shan ting chun ri 》:“an lu kai he liu ,chi gong zhao hai liu 。”④da de (rong qi huo rong liang )。xu guang qi 《ke ji he yuan ben xu 》:“bai jia zhi xue hai 。”[si hai ][hai nei ]gu ren ren wei zhong guo wei hai huan rao ,suo yi yong lai zhi quan guo 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“gu tui en zu yi bao si hai ,bu tui en mo yi bao qi zi 。”(tui en :shi en hui yu ren 。)wang bo 《song du shao fu zhi ren shu zhou 》:“hai nei cun zhi ji ,tian ya re bi lin 。”

    hao :

    ①shou ming ,ji hao zhu ,su chen jian zhu 。jian bu yi hou chang you hu duo chang er ying de ci 。《shan hai jing ·xi shan jing 》:“(zhu shan )you shou yan ,ji zhuang ru tun (tún)er bai mao ,mao da ru ji (jī)er hei duan ,ming yue hao zhi (zhì)。”(tun :zhu 。ji :zan 。zhi :zhu 。)②xi mao 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“ming zu yi cha qiu hao zhi mo ,er bu jian yu xin 。”③cai neng chu zhong de ren 。《huai na zi ·tai zu 》:“hang zu yi wei yi biao ,zhi zu yi jue xian yi ,lian zu yi fen cai ,xin ke shi shou yao ,zuo shi ke fa ,chu yan ke dao zhe ,ren zhi hao ye 。”gu yi 《guo qin lun 》:“shan dong hao jun sui bing qi er wang qin zu yi 。”④hao fang ;hao shuang 。《shi ji ·wei gong zi lie chuan 》:“ping yuan jun zhi you ,tu hao ju er ,bu qiu shi ye 。”⑤hao hua ;kuo chao 。《shi shui xin yu ·tai chi 》:“dan chong yu wang kai zheng hao ,bing qiong qi li ,yi shi yu (yú)fu 。”(qiong :qiong jin 。yu :che 。)⑥jiang heng ;heng bao 。《guan zi ·guo xu 》:“shi mo shi zhi dou bi you mo zhong zhi cang ……gu da gu xu jia bu de hao duo wu min yi 。”(zhong :rong liang chan wei 。ji zhi liu hu si dou wei yi zhong 。)⑦you quan shi de 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“yuan da wang wu ai cai wu ,lu ji hao chen ,yi luan ji mou 。”liu zong yuan 《tong ou (ōu)ji chuan 》:“shi er shao qin wu yang er sui ,er ji sha er hao ,qi ke jin ye ?”(shi :ci 。shao :nian ji xiao yu 。)tao qian 《yong jing ke 》:“hao zhu zheng zheng ying 。”⑧tong “hao ”。chang er xi de mao 。yu ji xiao 。《mo zi ·tian zhi zhong 》:“re hao zhi mo 。”《zhuang zi ·qiu shui 》:“bu shi hao mo zhi zai yu ma ti hu ?”

    xiao :

    ①jian shao ;jian sun 。cai yong 《chen tai qiu bei 》:“yuan fang zai sang hui cui ,xiao xing ou xie 。”②xiao san 。《gong lou meng 》di er shi qi hui :“hua xie hua fei fei man tian ,gong xiao xiang duan you shei lian ?”③rong hua 。hu hun 《chun ri sai jiu you ji na xu cong shi liu san fu 》:“xiang tan yun jin mu shan chu ,ba shu xue xiao chun shui lai 。”④chu qu ;xiao mie 。wang chong 《lun heng · zhi ji 》:“fu shi luan min ni ,guo zhi wei dai zai hai ji yu shang tian ,xian jun zhi de bu neng xiao que 。”⑤xiao mo ;du guo 。fang gan 《dong ye bo seng she 》:“mo jiu neng xiao ye ,sui seng zao bi men 。”⑥xiao shou ;xiang yong 。bai ju yi 《ku cong di 》:“yi pian lu shan xiao bu de ,yao jin tuo zi shi he ren ?”⑦jing de qi 。xin qi ji 《mo yu er ·zhi jiu xiao shan ting 》:“geng neng xiao ji fan feng yu ,cong cong chun you gui qu 。”⑧xu yao 。《ru lin wai shi 》di san hui :“zhe zi ran ,he xiao fen fu 。”⑨tong “xiao ”。rong hua 。bai ju yi 《da you wen 》:“zhi tie zai hong lu ,tie xiao yi ru xue 。”[xiao hua ]ren he dong wu dui shi wu de rong jie xi shou 。luo da jing 《he lin yu lou 》juan yi :“bin lang zhi gong you si ……si yue bao neng shi zhi ji ,gai shi hou shi zhi ,ze yin shi xiao hua ,bu zhi ting ji 。”[xiao xi ]1. xiao chang ;zeng jian 。《zhou yi ·feng 》:“ri zhong ze ze (zè),yue ying ze shi ,tian de ying xu ,yu shi xiao xi 。”(ze :ri pian xi 。shi :tong “shi ”,kui sun 。)2.yin xin ;xin xi 。zhou zhun 《ming fei qu 》:“zhong yuan xiao xi duan ,hu de feng sha han 。”[xiao ke ]zhi tang niao bing 、niao beng zheng deng 。《shi ji ·si ma xiang ru lie chuan 》:“xiang ru kou chi er shan zhe shu ,chang you xiao ke ji 。”

    mo :

    (yi )①mo li ;ma ca 。《shi jing ·wei feng ·qi ao (yù)》:“ru qie ru cuo ,ru zhuo ru mo 。”ou yang xiu 《ling xi dan 》:“sha mo shui ji zi chuan xue ,suo yi juan zao mo xia hen 。”②cuo she ;she mo 。su shi 《zeng zhang diao er lao 》:“wei you shi ren bei mo she 。”③mo mie ;xiao mie 。《hou han shu ·na xiong nu chuan 》:“shi de zhi yuan ,bai shi bu mo yi 。” (er )mòmo zi 。ba liang shi long sui de gong ju 。《na ji shu ·zu chong zhi chuan 》:“zao shui dui mo ,shi zu qin zi lin shi 。”

    bian :

    ①bian hua ;gai bian 。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“(fan li )nai cheng bian zhou fu yu jiang hu ,bian ming yi xing 。”《yi jing ·ji ci xia 》:“《yi 》qiong ze bian ,bian ze tong ,tong ze jiu 。”②shi gai bian 。③bian cheng 。《sou shen ji ·wu qi bian hua 》:“chun fen zhi ri ,ying bian wei jiu ,qiu fen zhi ri ,jiu bian wei ying ,shi zhi hua ye 。”(hua :bian hua 。)④zheng zhi shang huo jun shi shang de tu fa shi jian 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“bi xia bu tu ,chen kong ji wei bian ye 。”⑤zai yi 。《song shi · wang an dan chuan 》:“tian bian bu zu wei 。”⑥zhi bian wen ,tang dai su wen xue de yi chong wen ti 。

    huan :

    ①hu yi ;dui huan 。《jin shu ·ruan ji chuan fu ruan fu 》:“chang yi jin diao qiu huan jiu ,fu wei you si suo dan he (hé)。”(dan he :jian ju zui hang 。)②jiao yi ;bian hua 。wang bo 《teng wang ge 》:“wu huan xing yi ji du qiu 。”《mo zi ·bei cheng men 》:“kou zai cheng xia ,shi huan li cu shu 。”

    si :

    ①shui ming 。zai shan dong sheng zhong bu 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“jue ru 、han ,pai huai 、si ,er zhu zhi jiang 。”②bi ti 。ruan ji 《yong huai shi ba shi er shou 》zhi san shi er :“ji jing sheng qiu shan ,ti si fen jiao liu 。”③fan zhi bi ti he yan lei 。li chao wei 《liu yi chuan 》:“bei si lin li ,cheng da ren xin 。”

    tian :

    ①ren de tou bu 。《lv shi chun qiu ·lun ren 》:“kuo er mu ,jie shi yu ,shi zhi mou ,qu qiao gu ……re ci ,ze mo yi hai ji tian yi 。”(shi :qu chu 。qiao gu :wei zha 。)②tian kong 。wang chong 《lun heng ·tan tian 》:“cha dang jin tian qu de shen gao ,gu tian yu jin mo yi 。”《chi le ge 》:“tian shi qiong (qióng)lu ,long gai si ye 。”(qiong lu :zhan zhang 。)③zai e shang ci zi de xing fa 。《zhou yi · kui 》:“ji ren tian ju yi 。”(yi :ge diao bi zi de xing fa 。)④tian qi ;qi hou 。《lv shi chun qiu ·ji chun 》:“hang qiu ling ,ze tian duo chen yin 。”⑤zi ran jie 。《xun zi ·tian lun 》:“tian hang you chang ,bu wei yao cun ,bu wei jie wang 。”⑥zi ran xing cheng de 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“yi hu tian li ,pi da xi ,dao da kuan 。”⑦shang di ;zi ran jie de zhu zai 。《chun qiu fan lou ·jiao ji 》:“tian zhe ,bai shen zhi da jun ye 。”⑧tian ming ;tian yi 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“guo zhi cun wang ,tian ye 。”⑨yi ping ;yi kao zhe 。《yi li · sang fu 》:“fu zhe ,qi zhi tian ye 。”

    you :

    ①zai shui shang piao fu 。《shi jing ·bei feng ·gu feng 》:“yong zhi you zhi 。”(yong :zai shui zhong qian hang 。)fan zhi you yong 。《han fei zi ·nan shi 》:“yue ren shan you yi 。”(yue :guo ming 。)②xu fu ;bu qie shi ji 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“you ci qiao shi zhe sui qing bi lu (lùliu )。”③you wan ;you lan 。chao cuo 《yan shou bian bei sai shu 》:“you ze tong you 。”yin shen zhi lv hang ;chu wai qiu xue huo qiu guan 。《shi ji ·tai shi gong zi xu 》:“er shi er na you jiang huai 。”④jiao ji ;jiao wang 。《han shu ·mei cheng chuan 》:“yu ying jun bing you 。”⑤liu dong 。《han shu ·gou xu zhi 》:“shui shang you suo you dang 。”⑥zong ;fang zong 。《hou han shu ·chou lan chuan 》:“piao qing you zi 。”⑦liú(liu )。tong “liu ”。jing qi shang xuan chui de shi wu 。《zuo chuan ·huan gong er nian 》:“pan li you ying 。”[you shui ]wei le xuan chuan zi ji de zheng zhi zhu zhang si chu ben zou 。《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“zi wu dou shu you shui ,an de ci ru hu ?”