• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 大駕初渡江,中原皆避胡。

    “大駕初渡江,中原皆避胡。”詩句出處:《書嘆》;是宋朝詩人陸遊的作品。

    三代藏寶器,世守參河圖。
    埋湮則已矣,可使列市區。
    文章有廢興,蓋與治亂符。
    慶歷嘉佑間,和氣扇大爐。
    數公實主盟,渾灝配典謨。
    開辟始歐王,菑畬逮曾蘇。
    大駕初渡江,中原皆避胡。
    吾猶及故老,清夜陪坐隅。
    論文有脈絡,千古著不誣。
    俯仰四十年,綠發霜蓬枯。
    孤生尊所聞,秉節不敢渝。
    久幽士固有,速售理則無。
    世方亂珉玉,吾其老江湖!

    【註釋】:

    大:

    (一)①與“小”相對。劉邦《大風歌》:“大風起兮雲飛揚。”《戰國策·燕策二》:“燕趙久相支,以弊大眾,臣恐強秦之為漁父也。”②特指粗,形容條狀物橫剖面大。《後漢書·光武帝紀上》:“時有長人巨無霸,長一丈,大十圍。”③擴大;光大。《荀子·成相》:“卑其志意,大其園囿,高其臺。”《陳書·周弘正傳》:“庶改澆競之俗,以大吳國之風。”④程度深;聲勢大。晁錯《削藩策》:“昔高帝初定天下,昆弟少,諸子弱,大封同姓。”⑤誇張;誇大。《史記·高祖本紀》:“蕭何曰:‘劉季固多大言,少成事。’”⑥尊貴的;重要的。《論語·顏淵》:“出門如敬大賓。”⑦尊崇;推重。《荀子·天論》:“大天而思之,孰若物畜而制之?”《漢書·王吉傳》:“《春秋》所以大一統者,六合同風,九州共貫也。”⑧敬詞。《三國志·吳書·呂蒙傳》裴松之註引《江表傳》:“(魯)肅撫蒙背曰:‘吾謂大弟但有武略耳。至於今者,學識英博,非復吳下阿蒙。’”⑨排行第一;輩分較長。古樂府《孤兒行》:“大兄言辦飯,大嫂言視馬。”⑩加在“父”“母”之前,用以稱呼祖父、祖母。《史記·留侯世傢》:“韓破,良傢童三百人,弟死不葬,悉以傢財求客刺秦王,為韓報仇,以大父、父五世相韓故。”歸有光《項脊軒志》:“一日,大母過餘曰:‘吾兒久不見若影,何竟日默默在此,大類女郎也?’”(11)表示超過。《戰國策·秦策》:“亦無大大王。”(12)不詳細,不準確。《新書·數寧》:“故聖之起,大以五百為紀。”(五百:指五百年。)(13)副詞。很;極。《史記·張丞相列傳(附申屠嘉)》:“(鄧)通小臣,戲殿上,大不敬,當斬。”[大夫]古代官職名。殷周時期,官分卿、大夫、士三級。秦漢時期,中央要職有禦史大夫、諫大夫、光祿大夫、中大夫等。唐宋存禦史大夫、諫議大夫等。清代稱高級文職階官為大夫,並非實職(武官則稱將軍)。[大王]對帝王的尊稱。《戰國策·秦策一》:“以大王之賢,士民之眾,車騎之用,兵法之教,可以並諸侯,吞天下,稱帝而治。”(教:習。)[大方]專傢內行。王士禛《池北偶談·談藝二·閨秀畫》:“三百年中,大方名筆,可與頡頏者不過二三而已。”(頡頏:相抗衡。) (二)dài 通“待”。要;打算。關漢卿《拜月亭》第三折:“安排香桌兒去,我大燒炷夜香咱。”[大夫]對醫生的尊稱。宋代醫官設有大夫、郎、醫效等。見洪邁《容齋三筆》卷十六。(三)tài ①同“太”。《左傳·襄公二十四年》:“大上有立德,其次有立功,其次有立言。”(大上:德行最高者。)後一般寫作“太”。②同“泰”。安泰;太平。《荀子·富國》:“故儒術誠行,則天下大而富,使而功。”(使:行使,使用。功:成功,獲得好結果。)

    駕:

    ①把車套在馬或其它牲口身上。《詩經·小雅·采薇》:“戎車既駕,四牡業業。”(戎車:兵車。牡:雄馬。業業:高大貌。)《禮記·曲禮上》:“君車將駕,則仆執策立於馬前。”②乘;騎。古樂府《孤兒行》:“父母在時,乘堅車,駕駟(sì)馬。”(駟馬:四匹馬。)③駕駛;駕車。白居易《賣炭翁》:“夜來城外一尺雪,曉駕炭車輾冰轍。”(轍:車跡。)《呂氏春秋·權勛》:“龔王駕而往視之。”④車乘。《後漢書·竇融傳》:“官屬賓客相隨,駕乘千餘兩。”(官屬:部下。兩:同“輛”。)又特指帝王的車乘。《戰國策·齊策四》:“為之駕,比門下之車客。”又借指帝王。《柏梁詩》:“修飾輿馬待駕來。”後為對人的敬辭。⑤凌駕。李白《古風》之二:“大略駕雄才。”(略:謀略。)《左傳·昭公元年》:“子木之信,稱於諸侯,猶詐晉而駕焉。”⑥通“架”。架設。《淮南子·本經》:“大構駕,興宮室。”⑦量詞。馬走一天的路程稱一駕。《荀子·勸學》:“駑(nú)馬十駕,功在不舍。”

    初:

    ①開始。《史記·賈誼傳》:“年少初學。”柳宗元《封建論》:“天地果無初乎?”②當初;原先。《後漢書·華佗傳》:“初,軍吏李成苦欬(ké),盡夜不寐……”③從前;往日。《三國志·蜀書·黃權傳》:“先主曰:‘孤負黃權,權不負孤也。’待之如初。”④表示序次的第一。《史記·秦本紀》:“二年初伏,以狗禦蠱。”白居易《暮江吟》:“可憐九月初三夜,露似珍珠月似弓。”⑤才;剛剛。《史記·秦始皇本紀》:“天下初定,又復立國,是樹兵也。”[初無]從來沒有,並沒有。《後漢書·蓋勛傳》:“群臣初無是言也。”

    渡:

    ①渡過江河。鄭谷《淮上與友人別》:“揚子江頭楊柳春,楊花愁殺渡江人。”②指越過,跨過;由此及彼。杜甫《茅屋為秋風所破歌》:“茅飛渡江灑江郊。”③渡口。多用作地名。陸遊《書憤》:“樓船雪夜瓜洲渡,鐵馬秋風大散關。”④劃船。李清照《如夢令》:“爭渡、爭渡,驚起一灘鷗鷺。”

    江:

    ①長江的專稱。《尚書·禹貢》:“江漢朝宗於海。”《論衡·書虛》:“且投於江中,何江也?”《史記·秦始皇本紀》:“臨浙江,水波惡。”②江河的通稱。柳宗元《江雪》:“孤舟蓑笠翁,獨釣寒江雪。”錢起《省試湘靈鼓瑟》:“曲終人不見,江上數峰青。”③指隱士的居處。陶潛《與殷晉安別》:“良才不隱世,江湖多賤貧。”王安石《和王勝之雪霽借馬人省》:“超然遂有江湖意。”

    中:

    (一)①中間。《墨子·經上》:“中,同長也。”(同長:同樣長的半徑。)柳宗元《天說》:“渾然而中處者,世謂之元氣。”②內;在一定的范圍內。《孟子·滕文公上》:“國中無偽。”《考工記·巨人》:“國中九經九緯。”③位置、等級在高下或兩端之間。《列子·力命》:“中塗遇東郭先生。”(塗:同“途”。)《漢書·食貨志下》:“金有三等,黃金為上,白金為中,赤金為下。”④正;適中。《禮記·玉藻》:“頭頸必中。”《孟子·離婁下》:“湯執中。”(湯:殷商國君。)⑤宜於;合於。《史記·外戚世傢》:“武帝擇宮人不中用者,斥出歸之。” (二)zhòng ①符合;適合。《呂氏春秋·懷寵》:“必中理,然後說。”《荀子·賦篇》:“圓者中規,方者中矩。”②誣蔑;誣蔑別人使受損害。《漢書·何武傳》:“顯怒,欲以吏事中商。”(顯、商:人名。)③遭受;感受。《後漢書·馬援傳》:“援亦中病。”

    原:

    ①水流源頭。《左傳·昭公九年》:“猶衣服之有冠冕,木水之有本原。”②根源;來由。《韓非子·解老》:“萬害有原。”(害:災禍。)③推究本原。《管子·小匡》:“原本窮末。”④文體名。對某事物推究其本原,而加以論述。⑤原野;寬廣平坦的地面。《楚辭·九歌·國殤》:“平原忽兮路超遠。”(忽:遼闊渺茫的樣子。)⑥寬恕;赦免。《三國志·魏書·張魯傳》:“犯法者,三原然後乃行刑。”⑦通“願”。謹慎老實。《論語·陽貨》:“鄉原,德之賊也。”(賊:傷害;敗壞。)《荀子·榮辱》:“孝弟原愨。”(弟tì:順從兄長。愨què:誠實。)

    皆:

    ①都;全。《論語·季氏》:“吾二臣者,皆不欲也。”《孟子·梁惠王上》:“百姓皆以王為愛也。”(愛:吝嗇。)《史記·貨殖列傳》:“故言富者皆稱陶朱公。”溫庭筠《望江南》:“過盡千帆皆不是,斜暉脈脈水悠悠。”②普遍。《詩經·周頌·豐年》:“以洽百禮,降福孔皆。”(洽:合。孔:甚。)③通“偕”。相同;偕同。《呂氏春秋·離謂》:“亡國之主,不自以為惑,故與桀、紂、幽、厲皆也。”(幽、厲:指周幽王、周厲王。)又《上德》:“虛素以公,小民皆之。”(虛素:處虛服素、恬淡質樸的意思。)

    避:

    ①回避;躲開。《莊子·刻意》:“此江海之士,避世之人,閑暇者之所好也。”(好:喜好。)②讓。葛洪《抱樸子·外篇·知止》:“告退避賢,潔而且安。”③遜;亞於。晁錯《論貴粟疏》:“今海內為一,土地人民之眾不避湯禹。”④防止。權德輿《送別沅泛》:“廢業固相受,避嫌誠自私。”

    胡:

    ①獸頷下下垂的肉。《詩經·豳風·狼跋》:“狼跋其胡。”(跋:踩。)②大。《儀禮·少牢饋食禮》:“主人受祭之福,胡壽保健傢室。”③代詞。1.何;什麼。《漢書·蕭何傳》:“相國胡大罪?”2. 為什麼;何故。《呂氏春秋·察今》:“上胡不法先王之法。”④古代對北方和西方各族的統稱。司馬遷《報任安書》:“垂餌虎口,橫挑強胡。”賈誼《過秦論》:“胡人不敢南下而牧馬。”⑤古國名。在今安徽省阜陽市西北。春秋時為楚所滅。《左傳·定公十五年》:“二月,楚滅胡。”[胡考]長壽。《詩經·周頌·絲衣》:“胡考之休。”(休:美。)


  • 大驾初渡江,中原皆避胡。

    “大驾初渡江,中原皆避胡。”诗句出处:《书叹》;是宋朝诗人陆游的作品。

    三代藏宝器,世守参河图。
    埋湮则已矣,可使列市区。
    文章有废兴,盖与治乱符。
    庆历嘉佑间,和气扇大炉。
    数公实主盟,浑灏配典谟。
    开辟始欧王,菑畲逮曾苏。
    大驾初渡江,中原皆避胡。
    吾犹及故老,清夜陪坐隅。
    论文有脉络,千古著不诬。
    俯仰四十年,绿发霜蓬枯。
    孤生尊所闻,秉节不敢渝。
    久幽士固有,速售理则无。
    世方乱珉玉,吾其老江湖!

    【注释】:

    大:

    (一)①与“小”相对。刘邦《大风歌》:“大风起兮云飞扬。”《战国策·燕策二》:“燕赵久相支,以弊大众,臣恐强秦之为渔父也。”②特指粗,形容条状物横剖面大。《后汉书·光武帝纪上》:“时有长人巨无霸,长一丈,大十围。”③扩大;光大。《荀子·成相》:“卑其志意,大其园囿,高其台。”《陈书·周弘正传》:“庶改浇竞之俗,以大吴国之风。”④程度深;声势大。晁错《削藩策》:“昔高帝初定天下,昆弟少,诸子弱,大封同姓。”⑤夸张;夸大。《史记·高祖本纪》:“萧何曰:‘刘季固多大言,少成事。’”⑥尊贵的;重要的。《论语·颜渊》:“出门如敬大宾。”⑦尊崇;推重。《荀子·天论》:“大天而思之,孰若物畜而制之?”《汉书·王吉传》:“《春秋》所以大一统者,六合同风,九州共贯也。”⑧敬词。《三国志·吴书·吕蒙传》裴松之注引《江表传》:“(鲁)肃抚蒙背曰:‘吾谓大弟但有武略耳。至于今者,学识英博,非复吴下阿蒙。’”⑨排行第一;辈分较长。古乐府《孤儿行》:“大兄言办饭,大嫂言视马。”⑩加在“父”“母”之前,用以称呼祖父、祖母。《史记·留侯世家》:“韩破,良家童三百人,弟死不葬,悉以家财求客刺秦王,为韩报仇,以大父、父五世相韩故。”归有光《项脊轩志》:“一日,大母过余曰:‘吾儿久不见若影,何竟日默默在此,大类女郎也?’”(11)表示超过。《战国策·秦策》:“亦无大大王。”(12)不详细,不准确。《新书·数宁》:“故圣之起,大以五百为纪。”(五百:指五百年。)(13)副词。很;极。《史记·张丞相列传(附申屠嘉)》:“(邓)通小臣,戏殿上,大不敬,当斩。”[大夫]古代官职名。殷周时期,官分卿、大夫、士三级。秦汉时期,中央要职有御史大夫、谏大夫、光禄大夫、中大夫等。唐宋存御史大夫、谏议大夫等。清代称高级文职阶官为大夫,并非实职(武官则称将军)。[大王]对帝王的尊称。《战国策·秦策一》:“以大王之贤,士民之众,车骑之用,兵法之教,可以并诸侯,吞天下,称帝而治。”(教:习。)[大方]专家内行。王士禛《池北偶谈·谈艺二·闺秀画》:“三百年中,大方名笔,可与颉颃者不过二三而已。”(颉颃:相抗衡。) (二)dài 通“待”。要;打算。关汉卿《拜月亭》第三折:“安排香桌儿去,我大烧炷夜香咱。”[大夫]对医生的尊称。宋代医官设有大夫、郎、医效等。见洪迈《容斋三笔》卷十六。(三)tài ①同“太”。《左传·襄公二十四年》:“大上有立德,其次有立功,其次有立言。”(大上:德行最高者。)后一般写作“太”。②同“泰”。安泰;太平。《荀子·富国》:“故儒术诚行,则天下大而富,使而功。”(使:行使,使用。功:成功,获得好结果。)

    驾:

    ①把车套在马或其它牲口身上。《诗经·小雅·采薇》:“戎车既驾,四牡业业。”(戎车:兵车。牡:雄马。业业:高大貌。)《礼记·曲礼上》:“君车将驾,则仆执策立于马前。”②乘;骑。古乐府《孤儿行》:“父母在时,乘坚车,驾驷(sì)马。”(驷马:四匹马。)③驾驶;驾车。白居易《卖炭翁》:“夜来城外一尺雪,晓驾炭车辗冰辙。”(辙:车迹。)《吕氏春秋·权勋》:“龚王驾而往视之。”④车乘。《后汉书·窦融传》:“官属宾客相随,驾乘千余两。”(官属:部下。两:同“辆”。)又特指帝王的车乘。《战国策·齐策四》:“为之驾,比门下之车客。”又借指帝王。《柏梁诗》:“修饰舆马待驾来。”后为对人的敬辞。⑤凌驾。李白《古风》之二:“大略驾雄才。”(略:谋略。)《左传·昭公元年》:“子木之信,称于诸侯,犹诈晋而驾焉。”⑥通“架”。架设。《淮南子·本经》:“大构驾,兴宫室。”⑦量词。马走一天的路程称一驾。《荀子·劝学》:“驽(nú)马十驾,功在不舍。”

    初:

    ①开始。《史记·贾谊传》:“年少初学。”柳宗元《封建论》:“天地果无初乎?”②当初;原先。《后汉书·华佗传》:“初,军吏李成苦欬(ké),尽夜不寐……”③从前;往日。《三国志·蜀书·黄权传》:“先主曰:‘孤负黄权,权不负孤也。’待之如初。”④表示序次的第一。《史记·秦本纪》:“二年初伏,以狗御蛊。”白居易《暮江吟》:“可怜九月初三夜,露似珍珠月似弓。”⑤才;刚刚。《史记·秦始皇本纪》:“天下初定,又复立国,是树兵也。”[初无]从来没有,并没有。《后汉书·盖勋传》:“群臣初无是言也。”

    渡:

    ①渡过江河。郑谷《淮上与友人别》:“扬子江头杨柳春,杨花愁杀渡江人。”②指越过,跨过;由此及彼。杜甫《茅屋为秋风所破歌》:“茅飞渡江洒江郊。”③渡口。多用作地名。陆游《书愤》:“楼船雪夜瓜洲渡,铁马秋风大散关。”④划船。李清照《如梦令》:“争渡、争渡,惊起一滩鸥鹭。”

    江:

    ①长江的专称。《尚书·禹贡》:“江汉朝宗于海。”《论衡·书虚》:“且投于江中,何江也?”《史记·秦始皇本纪》:“临浙江,水波恶。”②江河的通称。柳宗元《江雪》:“孤舟蓑笠翁,独钓寒江雪。”钱起《省试湘灵鼓瑟》:“曲终人不见,江上数峰青。”③指隐士的居处。陶潜《与殷晋安别》:“良才不隐世,江湖多贱贫。”王安石《和王胜之雪霁借马人省》:“超然遂有江湖意。”

    中:

    (一)①中间。《墨子·经上》:“中,同长也。”(同长:同样长的半径。)柳宗元《天说》:“浑然而中处者,世谓之元气。”②内;在一定的范围内。《孟子·滕文公上》:“国中无伪。”《考工记·巨人》:“国中九经九纬。”③位置、等级在高下或两端之间。《列子·力命》:“中涂遇东郭先生。”(涂:同“途”。)《汉书·食货志下》:“金有三等,黄金为上,白金为中,赤金为下。”④正;适中。《礼记·玉藻》:“头颈必中。”《孟子·离娄下》:“汤执中。”(汤:殷商国君。)⑤宜于;合于。《史记·外戚世家》:“武帝择宫人不中用者,斥出归之。” (二)zhòng ①符合;适合。《吕氏春秋·怀宠》:“必中理,然后说。”《荀子·赋篇》:“圆者中规,方者中矩。”②诬蔑;诬蔑别人使受损害。《汉书·何武传》:“显怒,欲以吏事中商。”(显、商:人名。)③遭受;感受。《后汉书·马援传》:“援亦中病。”

    原:

    ①水流源头。《左传·昭公九年》:“犹衣服之有冠冕,木水之有本原。”②根源;来由。《韩非子·解老》:“万害有原。”(害:灾祸。)③推究本原。《管子·小匡》:“原本穷末。”④文体名。对某事物推究其本原,而加以论述。⑤原野;宽广平坦的地面。《楚辞·九歌·国殇》:“平原忽兮路超远。”(忽:辽阔渺茫的样子。)⑥宽恕;赦免。《三国志·魏书·张鲁传》:“犯法者,三原然后乃行刑。”⑦通“愿”。谨慎老实。《论语·阳货》:“乡原,德之贼也。”(贼:伤害;败坏。)《荀子·荣辱》:“孝弟原悫。”(弟tì:顺从兄长。悫què:诚实。)

    皆:

    ①都;全。《论语·季氏》:“吾二臣者,皆不欲也。”《孟子·梁惠王上》:“百姓皆以王为爱也。”(爱:吝啬。)《史记·货殖列传》:“故言富者皆称陶朱公。”温庭筠《望江南》:“过尽千帆皆不是,斜晖脉脉水悠悠。”②普遍。《诗经·周颂·丰年》:“以洽百礼,降福孔皆。”(洽:合。孔:甚。)③通“偕”。相同;偕同。《吕氏春秋·离谓》:“亡国之主,不自以为惑,故与桀、纣、幽、厉皆也。”(幽、厉:指周幽王、周厉王。)又《上德》:“虚素以公,小民皆之。”(虚素:处虚服素、恬淡质朴的意思。)

    避:

    ①回避;躲开。《庄子·刻意》:“此江海之士,避世之人,闲暇者之所好也。”(好:喜好。)②让。葛洪《抱朴子·外篇·知止》:“告退避贤,洁而且安。”③逊;亚于。晁错《论贵粟疏》:“今海内为一,土地人民之众不避汤禹。”④防止。权德舆《送别沅泛》:“废业固相受,避嫌诚自私。”

    胡:

    ①兽颔下下垂的肉。《诗经·豳风·狼跋》:“狼跋其胡。”(跋:踩。)②大。《仪礼·少牢馈食礼》:“主人受祭之福,胡寿保健家室。”③代词。1.何;什么。《汉书·萧何传》:“相国胡大罪?”2. 为什么;何故。《吕氏春秋·察今》:“上胡不法先王之法。”④古代对北方和西方各族的统称。司马迁《报任安书》:“垂饵虎口,横挑强胡。”贾谊《过秦论》:“胡人不敢南下而牧马。”⑤古国名。在今安徽省阜阳市西北。春秋时为楚所灭。《左传·定公十五年》:“二月,楚灭胡。”[胡考]长寿。《诗经·周颂·丝衣》:“胡考之休。”(休:美。)


  • da jia chu du jiang ,zhong yuan jie bi hu 。

    “da jia chu du jiang ,zhong yuan jie bi hu 。”shi gou chu chu :《shu tan 》;shi song chao shi ren liu you de zuo pin 。

    san dai cang bao qi ,shi shou can he tu 。
    mai yan ze yi yi ,ke shi lie shi ou 。
    wen zhang you fei xing ,gai yu zhi luan fu 。
    qing li jia you jian ,he qi shan da lu 。
    shu gong shi zhu meng ,hun hao pei dian mo 。
    kai bi shi ou wang ,zai she dai ceng su 。
    da jia chu du jiang ,zhong yuan jie bi hu 。
    wu you ji gu lao ,qing ye pei zuo yu 。
    lun wen you mai lao ,qian gu zhe bu wu 。
    fu yang si shi nian ,lu fa shuang peng ku 。
    gu sheng zun suo wen ,bing jie bu gan yu 。
    jiu you shi gu you ,su shou li ze mo 。
    shi fang luan min yu ,wu ji lao jiang hu !

    【zhu shi 】:

    da :

    (yi )①yu “xiao ”xiang dui 。liu bang 《da feng ge 》:“da feng qi xi yun fei yang 。”《zhan guo ce ·yan ce er 》:“yan zhao jiu xiang zhi ,yi bi da zhong ,chen kong jiang qin zhi wei yu fu ye 。”②te zhi cu ,xing rong tiao zhuang wu heng pou mian da 。《hou han shu ·guang wu di ji shang 》:“shi you chang ren ju mo ba ,chang yi zhang ,da shi wei 。”③kuo da ;guang da 。《xun zi ·cheng xiang 》:“bei ji zhi yi ,da ji yuan you ,gao ji tai 。”《chen shu ·zhou hong zheng chuan 》:“shu gai jiao jing zhi su ,yi da wu guo zhi feng 。”④cheng du shen ;sheng shi da 。chao cuo 《xiao fan ce 》:“xi gao di chu ding tian xia ,kun di shao ,zhu zi ruo ,da feng tong xing 。”⑤kua zhang ;kua da 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“xiao he yue :‘liu ji gu duo da yan ,shao cheng shi 。’”⑥zun gui de ;chong yao de 。《lun yu ·yan yuan 》:“chu men ru jing da bin 。”⑦zun chong ;tui chong 。《xun zi ·tian lun 》:“da tian er sai zhi ,shu re wu chu er zhi zhi ?”《han shu ·wang ji chuan 》:“《chun qiu 》suo yi da yi tong zhe ,liu ge tong feng ,jiu zhou gong guan ye 。”⑧jing ci 。《san guo zhi ·wu shu ·lv meng chuan 》pei song zhi zhu yin 《jiang biao chuan 》:“(lu )su fu meng bei yue :‘wu wei da di dan you wu lve er 。zhi yu jin zhe ,xue shi ying bo ,fei fu wu xia a meng 。’”⑨pai hang di yi ;bei fen jiao chang 。gu le fu 《gu er hang 》:“da xiong yan ban fan ,da sao yan shi ma 。”⑩jia zai “fu ”“mu ”zhi qian ,yong yi chen hu zu fu 、zu mu 。《shi ji ·liu hou shi jia 》:“han po ,liang jia tong san bai ren ,di si bu zang ,xi yi jia cai qiu ke ci qin wang ,wei han bao chou ,yi da fu 、fu wu shi xiang han gu 。”gui you guang 《xiang ji xuan zhi 》:“yi ri ,da mu guo yu yue :‘wu er jiu bu jian re ying ,he jing ri mo mo zai ci ,da lei nv lang ye ?’”(11)biao shi chao guo 。《zhan guo ce ·qin ce 》:“yi mo da da wang 。”(12)bu xiang xi ,bu zhun que 。《xin shu ·shu ning 》:“gu sheng zhi qi ,da yi wu bai wei ji 。”(wu bai :zhi wu bai nian 。)(13)fu ci 。hen ;ji 。《shi ji ·zhang cheng xiang lie chuan (fu shen tu jia )》:“(deng )tong xiao chen ,hu dian shang ,da bu jing ,dang zhan 。”[da fu ]gu dai guan zhi ming 。yan zhou shi ji ,guan fen qing 、da fu 、shi san ji 。qin han shi ji ,zhong yang yao zhi you yu shi da fu 、jian da fu 、guang lu da fu 、zhong da fu deng 。tang song cun yu shi da fu 、jian yi da fu deng 。qing dai chen gao ji wen zhi jie guan wei da fu ,bing fei shi zhi (wu guan ze chen jiang jun )。[da wang ]dui di wang de zun chen 。《zhan guo ce ·qin ce yi 》:“yi da wang zhi xian ,shi min zhi zhong ,che ji zhi yong ,bing fa zhi jiao ,ke yi bing zhu hou ,tun tian xia ,chen di er zhi 。”(jiao :xi 。)[da fang ]zhuan jia nei hang 。wang shi zhen 《chi bei ou tan ·tan yi er ·gui xiu hua 》:“san bai nian zhong ,da fang ming bi ,ke yu jie gang zhe bu guo er san er yi 。”(jie gang :xiang kang heng 。) (er )dài tong “dai ”。yao ;da suan 。guan han qing 《bai yue ting 》di san she :“an pai xiang zhuo er qu ,wo da shao zhu ye xiang za 。”[da fu ]dui yi sheng de zun chen 。song dai yi guan she you da fu 、lang 、yi xiao deng 。jian hong mai 《rong zhai san bi 》juan shi liu 。(san )tài ①tong “tai ”。《zuo chuan ·xiang gong er shi si nian 》:“da shang you li de ,ji ci you li gong ,ji ci you li yan 。”(da shang :de hang zui gao zhe 。)hou yi ban xie zuo “tai ”。②tong “tai ”。an tai ;tai ping 。《xun zi ·fu guo 》:“gu ru shu cheng hang ,ze tian xia da er fu ,shi er gong 。”(shi :hang shi ,shi yong 。gong :cheng gong ,huo de hao jie guo 。)

    jia :

    ①ba che tao zai ma huo ji ta sheng kou shen shang 。《shi jing ·xiao ya ·cai wei 》:“rong che ji jia ,si mu ye ye 。”(rong che :bing che 。mu :xiong ma 。ye ye :gao da mao 。)《li ji ·qu li shang 》:“jun che jiang jia ,ze pu zhi ce li yu ma qian 。”②cheng ;ji 。gu le fu 《gu er hang 》:“fu mu zai shi ,cheng jian che ,jia si (sì)ma 。”(si ma :si pi ma 。)③jia shi ;jia che 。bai ju yi 《mai tan weng 》:“ye lai cheng wai yi che xue ,xiao jia tan che nian bing zhe 。”(zhe :che ji 。)《lv shi chun qiu ·quan xun 》:“gong wang jia er wang shi zhi 。”④che cheng 。《hou han shu ·dou rong chuan 》:“guan shu bin ke xiang sui ,jia cheng qian yu liang 。”(guan shu :bu xia 。liang :tong “liang ”。)you te zhi di wang de che cheng 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“wei zhi jia ,bi men xia zhi che ke 。”you jie zhi di wang 。《bai liang shi 》:“xiu shi yu ma dai jia lai 。”hou wei dui ren de jing ci 。⑤ling jia 。li bai 《gu feng 》zhi er :“da lve jia xiong cai 。”(lve :mou lve 。)《zuo chuan ·zhao gong yuan nian 》:“zi mu zhi xin ,chen yu zhu hou ,you zha jin er jia yan 。”⑥tong “jia ”。jia she 。《huai na zi ·ben jing 》:“da gou jia ,xing gong shi 。”⑦liang ci 。ma zou yi tian de lu cheng chen yi jia 。《xun zi ·quan xue 》:“nu (nú)ma shi jia ,gong zai bu she 。”

    chu :

    ①kai shi 。《shi ji ·gu yi chuan 》:“nian shao chu xue 。”liu zong yuan 《feng jian lun 》:“tian de guo mo chu hu ?”②dang chu ;yuan xian 。《hou han shu ·hua tuo chuan 》:“chu ,jun li li cheng ku kai (ké),jin ye bu mei ……”③cong qian ;wang ri 。《san guo zhi ·shu shu ·huang quan chuan 》:“xian zhu yue :‘gu fu huang quan ,quan bu fu gu ye 。’dai zhi ru chu 。”④biao shi xu ci de di yi 。《shi ji ·qin ben ji 》:“er nian chu fu ,yi gou yu gu 。”bai ju yi 《mu jiang yin 》:“ke lian jiu yue chu san ye ,lou shi zhen zhu yue shi gong 。”⑤cai ;gang gang 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“tian xia chu ding ,you fu li guo ,shi shu bing ye 。”[chu mo ]cong lai mei you ,bing mei you 。《hou han shu ·gai xun chuan 》:“qun chen chu mo shi yan ye 。”

    du :

    ①du guo jiang he 。zheng gu 《huai shang yu you ren bie 》:“yang zi jiang tou yang liu chun ,yang hua chou sha du jiang ren 。”②zhi yue guo ,kua guo ;you ci ji bi 。du fu 《mao wu wei qiu feng suo po ge 》:“mao fei du jiang sa jiang jiao 。”③du kou 。duo yong zuo de ming 。liu you 《shu fen 》:“lou chuan xue ye gua zhou du ,tie ma qiu feng da san guan 。”④hua chuan 。li qing zhao 《ru meng ling 》:“zheng du 、zheng du ,jing qi yi tan ou lu 。”

    jiang :

    ①chang jiang de zhuan chen 。《shang shu ·yu gong 》:“jiang han chao zong yu hai 。”《lun heng ·shu xu 》:“ju tou yu jiang zhong ,he jiang ye ?”《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“lin zhe jiang ,shui bo e 。”②jiang he de tong chen 。liu zong yuan 《jiang xue 》:“gu zhou suo li weng ,du diao han jiang xue 。”qian qi 《sheng shi xiang ling gu se 》:“qu zhong ren bu jian ,jiang shang shu feng qing 。”③zhi yin shi de ju chu 。tao qian 《yu yan jin an bie 》:“liang cai bu yin shi ,jiang hu duo jian pin 。”wang an dan 《he wang sheng zhi xue ji jie ma ren sheng 》:“chao ran sui you jiang hu yi 。”

    zhong :

    (yi )①zhong jian 。《mo zi ·jing shang 》:“zhong ,tong chang ye 。”(tong chang :tong yang chang de ban jing 。)liu zong yuan 《tian shui 》:“hun ran er zhong chu zhe ,shi wei zhi yuan qi 。”②nei ;zai yi ding de fan wei nei 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“guo zhong mo wei 。”《kao gong ji ·ju ren 》:“guo zhong jiu jing jiu wei 。”③wei zhi 、deng ji zai gao xia huo liang duan zhi jian 。《lie zi ·li ming 》:“zhong tu yu dong guo xian sheng 。”(tu :tong “tu ”。)《han shu ·shi huo zhi xia 》:“jin you san deng ,huang jin wei shang ,bai jin wei zhong ,chi jin wei xia 。”④zheng ;kuo zhong 。《li ji ·yu zao 》:“tou geng bi zhong 。”《meng zi ·li lou xia 》:“shang zhi zhong 。”(shang :yan shang guo jun 。)⑤yi yu ;ge yu 。《shi ji ·wai qi shi jia 》:“wu di ze gong ren bu zhong yong zhe ,chi chu gui zhi 。” (er )zhòng ①fu ge ;kuo ge 。《lv shi chun qiu ·huai chong 》:“bi zhong li ,ran hou shui 。”《xun zi ·fu pian 》:“yuan zhe zhong gui ,fang zhe zhong ju 。”②wu mie ;wu mie bie ren shi shou sun hai 。《han shu ·he wu chuan 》:“xian nu ,yu yi li shi zhong shang 。”(xian 、shang :ren ming 。)③zao shou ;gan shou 。《hou han shu ·ma yuan chuan 》:“yuan yi zhong bing 。”

    yuan :

    ①shui liu yuan tou 。《zuo chuan ·zhao gong jiu nian 》:“you yi fu zhi you guan mian ,mu shui zhi you ben yuan 。”②gen yuan ;lai you 。《han fei zi ·jie lao 》:“mo hai you yuan 。”(hai :zai huo 。)③tui jiu ben yuan 。《guan zi ·xiao kuang 》:“yuan ben qiong mo 。”④wen ti ming 。dui mou shi wu tui jiu ji ben yuan ,er jia yi lun shu 。⑤yuan ye ;kuan an ping tan de de mian 。《chu ci ·jiu ge ·guo shang 》:“ping yuan hu xi lu chao yuan 。”(hu :liao kuo miao mang de yang zi 。)⑥kuan shu ;she mian 。《san guo zhi ·wei shu ·zhang lu chuan 》:“fan fa zhe ,san yuan ran hou nai hang xing 。”⑦tong “yuan ”。jin shen lao shi 。《lun yu ·yang huo 》:“xiang yuan ,de zhi zei ye 。”(zei :shang hai ;bai huai 。)《xun zi ·rong ru 》:“xiao di yuan que 。”(di tì:shun cong xiong chang 。que què:cheng shi 。)

    jie :

    ①dou ;quan 。《lun yu ·ji shi 》:“wu er chen zhe ,jie bu yu ye 。”《meng zi ·liang hui wang shang 》:“bai xing jie yi wang wei ai ye 。”(ai :lin se 。)《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“gu yan fu zhe jie chen tao zhu gong 。”wen ting jun 《wang jiang na 》:“guo jin qian fan jie bu shi ,xie hui mai mai shui you you 。”②pu bian 。《shi jing ·zhou song ·feng nian 》:“yi qia bai li ,jiang fu kong jie 。”(qia :ge 。kong :shen 。)③tong “xie ”。xiang tong ;xie tong 。《lv shi chun qiu ·li wei 》:“wang guo zhi zhu ,bu zi yi wei huo ,gu yu jie 、zhou 、you 、li jie ye 。”(you 、li :zhi zhou you wang 、zhou li wang 。)you 《shang de 》:“xu su yi gong ,xiao min jie zhi 。”(xu su :chu xu fu su 、tian dan zhi piao de yi sai 。)

    bi :

    ①hui bi ;duo kai 。《zhuang zi ·ke yi 》:“ci jiang hai zhi shi ,bi shi zhi ren ,xian xia zhe zhi suo hao ye 。”(hao :xi hao 。)②rang 。ge hong 《bao piao zi ·wai pian ·zhi zhi 》:“gao tui bi xian ,jie er ju an 。”③xun ;ya yu 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“jin hai nei wei yi ,tu de ren min zhi zhong bu bi shang yu 。”④fang zhi 。quan de yu 《song bie yuan fan 》:“fei ye gu xiang shou ,bi xian cheng zi si 。”

    hu :

    ①shou han xia xia chui de rou 。《shi jing ·bin feng ·lang ba 》:“lang ba ji hu 。”(ba :cai 。)②da 。《yi li ·shao lao kui shi li 》:“zhu ren shou ji zhi fu ,hu shou bao jian jia shi 。”③dai ci 。1.he ;shen me 。《han shu ·xiao he chuan 》:“xiang guo hu da zui ?”2. wei shen me ;he gu 。《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“shang hu bu fa xian wang zhi fa 。”④gu dai dui bei fang he xi fang ge zu de tong chen 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“chui er hu kou ,heng tiao jiang hu 。”gu yi 《guo qin lun 》:“hu ren bu gan na xia er mu ma 。”⑤gu guo ming 。zai jin an hui sheng fu yang shi xi bei 。chun qiu shi wei chu suo mie 。《zuo chuan ·ding gong shi wu nian 》:“er yue ,chu mie hu 。”[hu kao ]chang shou 。《shi jing ·zhou song ·si yi 》:“hu kao zhi xiu 。”(xiu :mei 。)