• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 破釜不著鹽,雪鱗芼青蔬。

    “破釜不著鹽,雪鱗芼青蔬。”詩句出處:《魚蠻子》;是宋朝詩人蘇軾的作品。

    江淮水為田,舟楫為室居。
    魚蝦以為糧,不耕自有餘。
    異哉魚蠻子,本非左衽徒。
    連排入江住,竹瓦三尺廬。
    於焉長子孫,戚施且侏儒。
    擘水取魴鯉,易如拾諸途。
    破釜不著鹽,雪鱗芼青蔬。
    一飽便甘寢,何異獺與狙。
    人間行路難,踏地出賦租。
    不如魚蠻子,駕浪浮空虛。
    空虛未可知,會當算舟車。
    蠻子叩頭泣,勿語桑大夫。

    【註釋】:

    破:

    ①破碎;不完整。《荀子·勸學》:“風至苕(tiáo)折,卵破子死。”(苕:蘆葦類草本植物。)②破壞;打破。《史記·項羽本紀》:“皆沉船,破釜甑(zèng),燒廬舍,持三日糧,以示士卒必死,無一還心。”(釜:鍋。甑:蒸飯器具。)③打敗;攻克。蘇軾《前赤壁賦》:“方其破荊州,下江陵,順流而東也。”④揭露;拆穿。范仲淹《宋故衛尉少卿分司西京胡公神道銘》:“在郡未幾,破奸發伏,有神明之號。”⑤破亡;殘破。杜甫《春望》:“國破山河在。”⑥剖開;分開。《莊子·天地》:“百年之木,破為犧尊。”⑦剖析;分析。黃庭堅《送吳彥歸番陰》:“摹書說偏旁,破義析名傢。”

    釜:

    ①古炊器;似鍋;上面可擱甑以蒸煮。《孟子·滕文公上》:“許子以釜甑爨(cuàn),以鐵耕乎?”(許子:許行,戰國時楚人。爨:做飯。鐵:指鐵制農具。)②古代容量單位,六鬥四升為一釜。《論語·雍也》:“子華使於齊。冉子為其母請粟,子曰:‘與之釜。’”(子華:孔子弟子公西華。使:出使。冉子:孔子弟子冉雍。)《晏子春秋·問下》:“釜十則鐘。”

    不:

    (一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    著:

    (一)①顯露;顯著。《商君書·錯法》:“如此,則臣忠、君明、治著而兵強矣。”(治著:政績昭著。)②稱道。《後漢書·李恂陳禪等傳論》:“任棠、薑岐,世著其清。”③寫文章;寫書。《史記·老子韓非列傳》:“不能道說,而善著書。”④登記;記載。《商君書·境內》:“生者著,死者削。”⑤土著。指定居不遷的人。《後漢書·李忠傳》:“墾田增多,三歲間,流民占著者五萬餘口。” (二)zhuó 今作“著”。①附著。賈誼《論積貯疏》:“今驅民而歸之農,皆著於本,使天下各食其力。”(本:指農業。)②穿;戴。蒲處厚《保生要錄·論衣服》:“寒欲漸著,熱欲漸脫。” (三)zhāo ①圍棋下子。蔣正子《山房隨筆》:“某有仆能棋,欲試數著不敢?”②計策;手段。 (四)zháo 遇到;受到。陸遊《 卜算子·詠梅》:“已是黃昏獨自愁,更著風和雨。” (五)zhe 助詞。①用在動詞後,表示動作或狀態的持續。白居易《邯鄲冬至夜思傢》:“想得傢中夜深坐,還應說著遠行人。”②用在句末,表示祈使或一般告語。《水滸全傳》第二十回:“老娘先打兩個耳刮著。”

    雪:

    ①雪。《史記·秦始皇本紀》:“大雨雪,深二尺五寸。”②下雪。《晉書·五行志》:“飛騎大將軍車嬴王騰自並州遷鎮鄴,行次真定時,久大雪。”③揩拭。杜甫《丈八溝納涼》詩:“佳人雪藕絲。”④洗除;洗刷。李白《獨漉篇》:“國恥未雪,何由成名?”⑤白色。李白《將進酒》:“君不見高堂明鏡悲白發,朝如青絲暮如雪。”

    芼:

    ①覆蓋。《禮記· 昏義》:“牲用魚,芼之以蘋藻。”②用菜拌和。蘇軾《送筍勺藥與公擇》:“彘肉芼蕪菁。”③選擇;擇取。《詩經·周南·關雎》:“參差荇(xìng)菜,左右芼之。”(荇菜:水草名。)④通“毛(máo)”。可供食用的水草或野菜。潘嶽《西征賦》:“而菜蔬芼實,水物惟錯。”(錯:繁雜。)柳宗元《遊南亭夜還敘志七十韻》:“頗雜池沼芼。”

    青:

    ①深綠色。劉禹錫《陋室銘》:“草色入簾青。”②藍色。《荀子·勸學》:“青,取之於藍而青於藍。”③黑色。《尚書·禹貢》:“厥土青黎。”④青色的東西。《漢書·成帝紀》:“青綠,民所常服。”⑤青州,古州名。先秦為九州之一。在今山東境內。

    蔬:

    ①可做菜的植物。陶潛《讀山海經十三首》之一:“摘我園中蔬。”②通“糈(xǔ)”。米粒。《莊子·天道》:“鼠壤有餘蔬。”


  • 破釜不著盐,雪鳞芼青蔬。

    “破釜不著盐,雪鳞芼青蔬。”诗句出处:《鱼蛮子》;是宋朝诗人苏轼的作品。

    江淮水为田,舟楫为室居。
    鱼虾以为粮,不耕自有余。
    异哉鱼蛮子,本非左衽徒。
    连排入江住,竹瓦三尺庐。
    于焉长子孙,戚施且侏儒。
    擘水取鲂鲤,易如拾诸途。
    破釜不著盐,雪鳞芼青蔬。
    一饱便甘寝,何异獭与狙。
    人间行路难,踏地出赋租。
    不如鱼蛮子,驾浪浮空虚。
    空虚未可知,会当算舟车。
    蛮子叩头泣,勿语桑大夫。

    【注释】:

    破:

    ①破碎;不完整。《荀子·劝学》:“风至苕(tiáo)折,卵破子死。”(苕:芦苇类草本植物。)②破坏;打破。《史记·项羽本纪》:“皆沉船,破釜甑(zèng),烧庐舍,持三日粮,以示士卒必死,无一还心。”(釜:锅。甑:蒸饭器具。)③打败;攻克。苏轼《前赤壁赋》:“方其破荆州,下江陵,顺流而东也。”④揭露;拆穿。范仲淹《宋故卫尉少卿分司西京胡公神道铭》:“在郡未几,破奸发伏,有神明之号。”⑤破亡;残破。杜甫《春望》:“国破山河在。”⑥剖开;分开。《庄子·天地》:“百年之木,破为牺尊。”⑦剖析;分析。黄庭坚《送吴彦归番阴》:“摹书说偏旁,破义析名家。”

    釜:

    ①古炊器;似锅;上面可搁甑以蒸煮。《孟子·滕文公上》:“许子以釜甑爨(cuàn),以铁耕乎?”(许子:许行,战国时楚人。爨:做饭。铁:指铁制农具。)②古代容量单位,六斗四升为一釜。《论语·雍也》:“子华使于齐。冉子为其母请粟,子曰:‘与之釜。’”(子华:孔子弟子公西华。使:出使。冉子:孔子弟子冉雍。)《晏子春秋·问下》:“釜十则钟。”

    不:

    (一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    著:

    (一)①显露;显著。《商君书·错法》:“如此,则臣忠、君明、治著而兵强矣。”(治著:政绩昭著。)②称道。《后汉书·李恂陈禅等传论》:“任棠、姜岐,世著其清。”③写文章;写书。《史记·老子韩非列传》:“不能道说,而善著书。”④登记;记载。《商君书·境内》:“生者著,死者削。”⑤土著。指定居不迁的人。《后汉书·李忠传》:“垦田增多,三岁间,流民占著者五万余口。” (二)zhuó 今作“着”。①附着。贾谊《论积贮疏》:“今驱民而归之农,皆著于本,使天下各食其力。”(本:指农业。)②穿;戴。蒲处厚《保生要录·论衣服》:“寒欲渐著,热欲渐脱。” (三)zhāo ①围棋下子。蒋正子《山房随笔》:“某有仆能棋,欲试数著不敢?”②计策;手段。 (四)zháo 遇到;受到。陆游《 卜算子·咏梅》:“已是黄昏独自愁,更著风和雨。” (五)zhe 助词。①用在动词后,表示动作或状态的持续。白居易《邯郸冬至夜思家》:“想得家中夜深坐,还应说著远行人。”②用在句末,表示祈使或一般告语。《水浒全传》第二十回:“老娘先打两个耳刮著。”

    雪:

    ①雪。《史记·秦始皇本纪》:“大雨雪,深二尺五寸。”②下雪。《晋书·五行志》:“飞骑大将军车嬴王腾自并州迁镇邺,行次真定时,久大雪。”③揩拭。杜甫《丈八沟纳凉》诗:“佳人雪藕丝。”④洗除;洗刷。李白《独漉篇》:“国耻未雪,何由成名?”⑤白色。李白《将进酒》:“君不见高堂明镜悲白发,朝如青丝暮如雪。”

    芼:

    ①覆盖。《礼记· 昏义》:“牲用鱼,芼之以苹藻。”②用菜拌和。苏轼《送笋勺药与公择》:“彘肉芼芜菁。”③选择;择取。《诗经·周南·关雎》:“参差荇(xìng)菜,左右芼之。”(荇菜:水草名。)④通“毛(máo)”。可供食用的水草或野菜。潘岳《西征赋》:“而菜蔬芼实,水物惟错。”(错:繁杂。)柳宗元《游南亭夜还叙志七十韵》:“颇杂池沼芼。”

    青:

    ①深绿色。刘禹锡《陋室铭》:“草色入簾青。”②蓝色。《荀子·劝学》:“青,取之于蓝而青于蓝。”③黑色。《尚书·禹贡》:“厥土青黎。”④青色的东西。《汉书·成帝纪》:“青绿,民所常服。”⑤青州,古州名。先秦为九州之一。在今山东境内。

    蔬:

    ①可做菜的植物。陶潜《读山海经十三首》之一:“摘我园中蔬。”②通“糈(xǔ)”。米粒。《庄子·天道》:“鼠壤有余蔬。”


  • po fu bu zhe yan ,xue lin mao qing shu 。

    “po fu bu zhe yan ,xue lin mao qing shu 。”shi gou chu chu :《yu man zi 》;shi song chao shi ren su shi de zuo pin 。

    jiang huai shui wei tian ,zhou ji wei shi ju 。
    yu ha yi wei liang ,bu geng zi you yu 。
    yi zai yu man zi ,ben fei zuo ren tu 。
    lian pai ru jiang zhu ,zhu wa san che lu 。
    yu yan chang zi sun ,qi shi ju zhu ru 。
    bo shui qu fang li ,yi ru she zhu tu 。
    po fu bu zhe yan ,xue lin mao qing shu 。
    yi bao bian gan qin ,he yi ta yu ju 。
    ren jian hang lu nan ,ta de chu fu zu 。
    bu ru yu man zi ,jia lang fu kong xu 。
    kong xu wei ke zhi ,hui dang suan zhou che 。
    man zi kou tou qi ,wu yu sang da fu 。

    【zhu shi 】:

    po :

    ①po sui ;bu wan zheng 。《xun zi ·quan xue 》:“feng zhi shao (tiáo)she ,luan po zi si 。”(shao :lu wei lei cao ben zhi wu 。)②po huai ;da po 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jie chen chuan ,po fu zeng (zèng),shao lu she ,chi san ri liang ,yi shi shi cu bi si ,mo yi hai xin 。”(fu :guo 。zeng :zheng fan qi ju 。)③da bai ;gong ke 。su shi 《qian chi bi fu 》:“fang ji po jing zhou ,xia jiang ling ,shun liu er dong ye 。”④jie lou ;ca chuan 。fan zhong yan 《song gu wei wei shao qing fen si xi jing hu gong shen dao ming 》:“zai jun wei ji ,po jian fa fu ,you shen ming zhi hao 。”⑤po wang ;can po 。du fu 《chun wang 》:“guo po shan he zai 。”⑥pou kai ;fen kai 。《zhuang zi ·tian de 》:“bai nian zhi mu ,po wei xi zun 。”⑦pou xi ;fen xi 。huang ting jian 《song wu yan gui fan yin 》:“mo shu shui pian pang ,po yi xi ming jia 。”

    fu :

    ①gu chui qi ;shi guo ;shang mian ke ge zeng yi zheng zhu 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“hu zi yi fu zeng cuan (cuàn),yi tie geng hu ?”(hu zi :hu hang ,zhan guo shi chu ren 。cuan :zuo fan 。tie :zhi tie zhi nong ju 。)②gu dai rong liang chan wei ,liu dou si sheng wei yi fu 。《lun yu ·yong ye 》:“zi hua shi yu ji 。ran zi wei ji mu qing su ,zi yue :‘yu zhi fu 。’”(zi hua :kong zi di zi gong xi hua 。shi :chu shi 。ran zi :kong zi di zi ran yong 。)《yan zi chun qiu ·wen xia 》:“fu shi ze zhong 。”

    bu :

    (yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)

    zhe :

    (yi )①xian lou ;xian zhe 。《shang jun shu ·cuo fa 》:“ru ci ,ze chen zhong 、jun ming 、zhi zhe er bing jiang yi 。”(zhi zhe :zheng ji zhao zhe 。)②chen dao 。《hou han shu ·li xun chen chan deng chuan lun 》:“ren tang 、jiang qi ,shi zhe ji qing 。”③xie wen zhang ;xie shu 。《shi ji ·lao zi han fei lie chuan 》:“bu neng dao shui ,er shan zhe shu 。”④deng ji ;ji zai 。《shang jun shu ·jing nei 》:“sheng zhe zhe ,si zhe xiao 。”⑤tu zhe 。zhi ding ju bu qian de ren 。《hou han shu ·li zhong chuan 》:“ken tian zeng duo ,san sui jian ,liu min zhan zhe zhe wu mo yu kou 。” (er )zhuó jin zuo “zhao ”。①fu zhao 。gu yi 《lun ji zhu shu 》:“jin qu min er gui zhi nong ,jie zhe yu ben ,shi tian xia ge shi ji li 。”(ben :zhi nong ye 。)②chuan ;dai 。pu chu hou 《bao sheng yao lu ·lun yi fu 》:“han yu jian zhe ,re yu jian tuo 。” (san )zhāo ①wei qi xia zi 。jiang zheng zi 《shan fang sui bi 》:“mou you pu neng qi ,yu shi shu zhe bu gan ?”②ji ce ;shou duan 。 (si )zháo yu dao ;shou dao 。liu you 《 bo suan zi ·yong mei 》:“yi shi huang hun du zi chou ,geng zhe feng he yu 。” (wu )zhe zhu ci 。①yong zai dong ci hou ,biao shi dong zuo huo zhuang tai de chi xu 。bai ju yi 《han dan dong zhi ye sai jia 》:“xiang de jia zhong ye shen zuo ,hai ying shui zhe yuan hang ren 。”②yong zai gou mo ,biao shi qi shi huo yi ban gao yu 。《shui hu quan chuan 》di er shi hui :“lao niang xian da liang ge er gua zhe 。”

    xue :

    ①xue 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“da yu xue ,shen er che wu cun 。”②xia xue 。《jin shu ·wu hang zhi 》:“fei ji da jiang jun che ying wang teng zi bing zhou qian zhen ye ,hang ci zhen ding shi ,jiu da xue 。”③kai shi 。du fu 《zhang ba gou na liang 》shi :“jia ren xue ou si 。”④xi chu ;xi shua 。li bai 《du lu pian 》:“guo chi wei xue ,he you cheng ming ?”⑤bai se 。li bai 《jiang jin jiu 》:“jun bu jian gao tang ming jing bei bai fa ,chao ru qing si mu ru xue 。”

    mao :

    ①fu gai 。《li ji · hun yi 》:“sheng yong yu ,mao zhi yi ping zao 。”②yong cai ban he 。su shi 《song sun shao yao yu gong ze 》:“zhi rou mao wu jing 。”③shua ze ;ze qu 。《shi jing ·zhou na ·guan ju 》:“can cha xing (xìng)cai ,zuo you mao zhi 。”(xing cai :shui cao ming 。)④tong “mao (máo)”。ke gong shi yong de shui cao huo ye cai 。pan yue 《xi zheng fu 》:“er cai shu mao shi ,shui wu wei cuo 。”(cuo :fan za 。)liu zong yuan 《you na ting ye hai xu zhi qi shi yun 》:“po za chi zhao mao 。”

    qing :

    ①shen lu se 。liu yu xi 《lou shi ming 》:“cao se ru 簾qing 。”②lan se 。《xun zi ·quan xue 》:“qing ,qu zhi yu lan er qing yu lan 。”③hei se 。《shang shu ·yu gong 》:“jue tu qing li 。”④qing se de dong xi 。《han shu ·cheng di ji 》:“qing lu ,min suo chang fu 。”⑤qing zhou ,gu zhou ming 。xian qin wei jiu zhou zhi yi 。zai jin shan dong jing nei 。

    shu :

    ①ke zuo cai de zhi wu 。tao qian 《dou shan hai jing shi san shou 》zhi yi :“zhai wo yuan zhong shu 。”②tong “xu (xǔ)”。mi li 。《zhuang zi ·tian dao 》:“shu rang you yu shu 。”