• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 嗟我久病狂,意行無坎井。

    “嗟我久病狂,意行無坎井。”詩句出處:《潁州初別子由二首》;是宋朝詩人蘇軾的作品。

    征帆掛西風,別淚滴清潁。
    留連知無益,惜此須臾景。
    我生三度別,此別尤酸冷。
    念子似先君,木訥剛且靜。
    寡詞真吉人,介石乃機警。
    至今天下士,去莫如子猛。
    嗟我久病狂,意行無坎井。
    有如醉且墜,幸未傷輒醒。
    従今得閑暇,默坐消日永。
    作詩解子憂,持用日三省。
    近別不改容,遠別涕沾胸。
    咫尺不相見,實與千裡同。
    人生無離別,誰知恩愛重。
    始我來宛丘,牽衣舞兒童。
    便知有此恨,留我過秋風。
    秋風亦已過,別恨終無窮。
    問我何年歸,我言歲在東。
    離合既循環,憂喜迭相攻。
    悟此長太息,我生如飛蓬。
    多憂發早白,不見六一翁。

    【註釋】:

    嗟:

    ①嘆詞。《尚書·甘誓》:“王曰:‘嗟! 六事之人,予誓告汝。’”(六事:六軍的軍事。)②嘆息;悲嘆。《周易·離》:“出涕沱若,戚嗟若。”(沱tuó:流淚的樣子。若:詞尾。戚:憂。)李白《夢遊天姥吟留別》:“恍驚起而長嗟。”③贊嘆。曾鞏《本朝政要策·學校》:“淳化中,上始視學,命孫奭(shì)講《說命》之篇,天子嗟異久之。”(淳化:宋太宗年號。孫奭:北宋學者。《說命》:《尚書》篇名。)

    久:

    ①時間長。《莊子·德充符》:“久與賢人處則無過。”《史記·陳涉世傢》:“悵恨久之。”《論語·述而》:“久矣吾不復夢見周公。”②久留。《左傳·文公十二年》:“秦不能久,請深壘固軍以待之。”③久戰。《商君書·戰法》:“攻不若者勿與戰,食不若者勿與久。”

    病:

    ①重病;重傷。古稱輕病為疾,重病為病。《左傳·僖公二十八年》:“病,則將殺之。”後泛指一般疾病。《孟子·滕文公上》:“吾固願見,今吾尚病;病愈,我且往見。”②患病。《後漢書·王充傳》:“永元中,病卒於傢。”③困苦;疾苦。白居易《寄唐生》:“惟歌生民病,願得天子知。”④憂慮;擔心。《左傳·襄公二十四年》:“鄭人病之。”⑤缺點;錯誤。《孔子傢語·在厄》:“孔子聖賢,其所刺譏,皆中諸侯之病。”

    狂:

    ①瘋狗;狗發瘋。《晉書·五行志中》:“旱歲,犬多狂死。”《漢書·五行志中》:“旱歲犬多狂死及為怪。”②發瘋;精神失常。《呂氏春秋·必己》:“比幹戮,箕子狂。”《吳越春秋·王僚使公子光傳》:“子胥之吳,乃被(pī)發佯狂。”(被:披。)③狂妄;傲慢。《左傳·文公十二年》:“好勇而狂。”④縱情地;無拘束地。《論語·陽貨》:“古之狂也肆,今之狂也蕩。”⑤氣勢猛烈;聲勢大。韓愈《進學解》:“迴狂瀾於既倒。”杜甫《君不見簡蘇徯》:“深山窮谷不可處,霹靂魍魎兼狂風。”

    意:

    ①心意;意圖。《公羊傳·隱公三年》:“此非先君之意也。”賈思勰《齊民要術序》:“蔡倫立意造紙。”又意思。劉勰《文心雕龍·鎔裁》:“善刪者字去而意留。”②懷疑。《列子 ·說符》:“人有亡鐵(fū夫)者,意其鄰之子。”(亡:丟失。鐵:斧子。)③意料。《史記·項羽本紀》:“然不自意能先入關破秦。”[意者]想來大概是……。《莊子·天運》:“意者其運轉而不能自止邪。”(想來天大概是運轉而不會自己停止吧。)④通“抑”。表示選擇。相當於現代漢語的“還是”。《墨子·耕柱》:“子之義將匿耶? 意將以告人乎?”(匿:隱藏。)⑤yī(依)。通“噫”。嘆詞。《莊子·在宥》:“意! 甚矣戰,其無愧而不知恥也甚矣!”

    行:

    (一)①路。《詩經·小雅·小弁》:“行有死人。”②排列而成的行列。杜甫《贈衛八處士》:“昔別君未婚,兒女忽成行。”又為成行的東西的量詞。李群玉《九日》:“一行斜雁向人來。”③行輩;輩份。《漢書·李廣蘇建傳附蘇武》:“漢天子,我丈人行也。”④古代軍事編制。二十五人為行。揚雄《羽獵賦》:“各按行伍。”(伍:五人為伍。) (二)xíng ①行走;兩腳交替前進。《列子·說符》:“譬之出不由門,行不從徑也。”(徑:路。)泛指運行;前進。《論語·述而》:“三人行,必有我師焉。”②引申為離開;離去。《左傳· 僖公五年》:“宮之奇以其族行。”古樂府《木蘭詩》:“同行十二年,不知木蘭是女郎。”又指與出門在外有關的事物。杜甫《奉簡高三十五使君》:“行色秋將晚。”③行程;路程。《老子》第六十四章:“千裡之行,始於足下。”④疏通;疏導。《孟子·滕文公下》:“水逆行,泛濫於中國。”又指流動的或臨時的。⑤做;實施。《孟子·梁惠王下》:“夫人幼而學之,壯而欲行之。”(夫:語氣詞。)《左傳·隱公元年》:“多行不義,必自斃。”⑥行為。《論語·公冶長》:“聽其言而觀其行。”⑦品行。屈原《九章·橘頌》:“行比伯夷。”《三國志·吳書·吳主傳》:“陸遜陳其素行。”⑧唐、宋官制,小官兼代大官的事做守某官,大官兼管小官的事叫行某官。歐陽修《瀧岡阡表》:“觀文殿學士特進行兵部尚書。”(特進:官名。)⑨古詩詩體之一。屬樂府詩類。⑩漢字字體之一行書的省稱。字體較楷書簡易,較草書規范,漢代以來即流行。陸遊《作字》:“書成半行草。”(11)副詞。將要。陶潛《歸去來兮辭》:“感吾生之行休。”(休:指死。)

    無:

    ①沒有。跟“有”相對。陸遊《遊山西村》:“山重水復疑無路。”②副詞。表示否定,相當於“不”。《商君書·農戰》:“民以此為教,則粟焉得無少,而兵焉得弱也?”③連詞。表示條件,相當於“無論”、“不論”。《詩經·魯頌·灃水》:“不小不大,從公於邁。”④通“毋”。不要。《古詩源·箜篌引》:“公無渡河,公竟渡河。墮河而死,當奈公何!”⑤非;不是。《管子·形勢》:“則國非其國,而民無其民也。”⑥語氣詞。用於疑問句末,表示疑問,相當於“否”。白居易《問劉十九》:“晚來天欲雪,能飲一杯無?”

    坎:

    ①土坑。《禮記·喪大記》:“小臣爪足,浴餘水棄於坎。”(爪:剪趾甲。)②掘坑。潘嶽《西征賦》:“夭赤子於新安,坎路側而瘞(yì)之。”(夭:夭折;短命。赤子:指作者隻出生幾個月的兒子。瘞:埋。)《新唐書· 吳少城傳》:“愬然之,以精騎夜襲蔡,坎垣入之,戍者不知也。”(垣:城墻。)③棱、條狀突起或臺狀物。《齊民要術·柳》:“至春凍釋,於山坡河坎之旁,刈(yì)取箕柳,三寸截之,漫散,即勞(lào),勞訖,引水停之。”(刈:割。箕柳:分杈的柳枝。漫散:遍插;散插。勞:耙平;摩平。停:保存。)④八卦之一,代表水。⑤憂;恨。揚雄《太玄·內》:“爾儀而悲,坎我西階。”劉向《九嘆·離世》:“哀仆夫之坎毒兮,屢遭憂而逢患。”⑥象聲詞。敲擊的聲音。《詩經·陳風·宛丘》:“坎其擊缶,宛丘之道。”(缶:瓦質的打擊樂器。)蘇軾《石鐘山記》:“有大石當中流……空中而多竅,與風水相吞吐,有窾(kuǎn)坎鏜鞳(tǎ)之聲。”(窾坎:擊物聲。鏜鞳:鐘鼓聲。)[坎坷]1.不平坦。《論衡·宣漢》:“夷坎坷為平均。”2.不順利,不得志。文天祥《平原》:“崎嶇坎坷不得志。”

    井:

    ①水井。《擊壤歌》:“鑿井而飲,耕田而食。”《漢書· 貨殖列傳》:“擅鹽井之利。”(擅:專有。)②井田。《天工開物·作咸·井鹽》:“鹽井周圍不過數寸,其上口一小盂覆之有餘。”③星宿名。二十八宿之一。李白《蜀道難》:“捫參歷井仰脅息,以手撫膺坐長嘆。”④人口聚居地;鄉裡。《孟子·萬章下》:“在國曰市井之臣,在野曰草莽之臣。”《史記·刺客列傳》:“臣所以降志辱身,居市井屠者,徒幸以養老母。”[井田]相傳我國殷周時代的一種土地制度。《孟子·滕文公上》:“方裡而井,井九百畝,其中為公田。八傢皆私百畝,同養公田,公事畢,然後敢治私事。”(方裡:縱橫各一裡。)


  • 嗟我久病狂,意行无坎井。

    “嗟我久病狂,意行无坎井。”诗句出处:《颍州初别子由二首》;是宋朝诗人苏轼的作品。

    征帆挂西风,别泪滴清颍。
    留连知无益,惜此须臾景。
    我生三度别,此别尤酸冷。
    念子似先君,木讷刚且静。
    寡词真吉人,介石乃机警。
    至今天下士,去莫如子猛。
    嗟我久病狂,意行无坎井。
    有如醉且坠,幸未伤辄醒。
    従今得闲暇,默坐消日永。
    作诗解子忧,持用日三省。
    近别不改容,远别涕沾胸。
    咫尺不相见,实与千里同。
    人生无离别,谁知恩爱重。
    始我来宛丘,牵衣舞儿童。
    便知有此恨,留我过秋风。
    秋风亦已过,别恨终无穷。
    问我何年归,我言岁在东。
    离合既循环,忧喜迭相攻。
    悟此长太息,我生如飞蓬。
    多忧发早白,不见六一翁。

    【注释】:

    嗟:

    ①叹词。《尚书·甘誓》:“王曰:‘嗟! 六事之人,予誓告汝。’”(六事:六军的军事。)②叹息;悲叹。《周易·离》:“出涕沱若,戚嗟若。”(沱tuó:流泪的样子。若:词尾。戚:忧。)李白《梦游天姥吟留别》:“恍惊起而长嗟。”③赞叹。曾巩《本朝政要策·学校》:“淳化中,上始视学,命孙奭(shì)讲《说命》之篇,天子嗟异久之。”(淳化:宋太宗年号。孙奭:北宋学者。《说命》:《尚书》篇名。)

    久:

    ①时间长。《庄子·德充符》:“久与贤人处则无过。”《史记·陈涉世家》:“怅恨久之。”《论语·述而》:“久矣吾不复梦见周公。”②久留。《左传·文公十二年》:“秦不能久,请深垒固军以待之。”③久战。《商君书·战法》:“攻不若者勿与战,食不若者勿与久。”

    病:

    ①重病;重伤。古称轻病为疾,重病为病。《左传·僖公二十八年》:“病,则将杀之。”后泛指一般疾病。《孟子·滕文公上》:“吾固愿见,今吾尚病;病愈,我且往见。”②患病。《后汉书·王充传》:“永元中,病卒于家。”③困苦;疾苦。白居易《寄唐生》:“惟歌生民病,愿得天子知。”④忧虑;担心。《左传·襄公二十四年》:“郑人病之。”⑤缺点;错误。《孔子家语·在厄》:“孔子圣贤,其所刺讥,皆中诸侯之病。”

    狂:

    ①疯狗;狗发疯。《晋书·五行志中》:“旱岁,犬多狂死。”《汉书·五行志中》:“旱岁犬多狂死及为怪。”②发疯;精神失常。《吕氏春秋·必己》:“比干戮,箕子狂。”《吴越春秋·王僚使公子光传》:“子胥之吴,乃被(pī)发佯狂。”(被:披。)③狂妄;傲慢。《左传·文公十二年》:“好勇而狂。”④纵情地;无拘束地。《论语·阳货》:“古之狂也肆,今之狂也荡。”⑤气势猛烈;声势大。韩愈《进学解》:“迴狂澜于既倒。”杜甫《君不见简苏徯》:“深山穷谷不可处,霹雳魍魉兼狂风。”

    意:

    ①心意;意图。《公羊传·隐公三年》:“此非先君之意也。”贾思勰《齐民要术序》:“蔡伦立意造纸。”又意思。刘勰《文心雕龙·镕裁》:“善删者字去而意留。”②怀疑。《列子 ·说符》:“人有亡铁(fū夫)者,意其邻之子。”(亡:丢失。铁:斧子。)③意料。《史记·项羽本纪》:“然不自意能先入关破秦。”[意者]想来大概是……。《庄子·天运》:“意者其运转而不能自止邪。”(想来天大概是运转而不会自己停止吧。)④通“抑”。表示选择。相当于现代汉语的“还是”。《墨子·耕柱》:“子之义将匿耶? 意将以告人乎?”(匿:隐藏。)⑤yī(依)。通“噫”。叹词。《庄子·在宥》:“意! 甚矣战,其无愧而不知耻也甚矣!”

    行:

    (一)①路。《诗经·小雅·小弁》:“行有死人。”②排列而成的行列。杜甫《赠卫八处士》:“昔别君未婚,儿女忽成行。”又为成行的东西的量词。李群玉《九日》:“一行斜雁向人来。”③行辈;辈份。《汉书·李广苏建传附苏武》:“汉天子,我丈人行也。”④古代军事编制。二十五人为行。扬雄《羽猎赋》:“各按行伍。”(伍:五人为伍。) (二)xíng ①行走;两脚交替前进。《列子·说符》:“譬之出不由门,行不从径也。”(径:路。)泛指运行;前进。《论语·述而》:“三人行,必有我师焉。”②引申为离开;离去。《左传· 僖公五年》:“宫之奇以其族行。”古乐府《木兰诗》:“同行十二年,不知木兰是女郎。”又指与出门在外有关的事物。杜甫《奉简高三十五使君》:“行色秋将晚。”③行程;路程。《老子》第六十四章:“千里之行,始于足下。”④疏通;疏导。《孟子·滕文公下》:“水逆行,泛滥于中国。”又指流动的或临时的。⑤做;实施。《孟子·梁惠王下》:“夫人幼而学之,壮而欲行之。”(夫:语气词。)《左传·隐公元年》:“多行不义,必自毙。”⑥行为。《论语·公冶长》:“听其言而观其行。”⑦品行。屈原《九章·橘颂》:“行比伯夷。”《三国志·吴书·吴主传》:“陆逊陈其素行。”⑧唐、宋官制,小官兼代大官的事做守某官,大官兼管小官的事叫行某官。欧阳修《泷冈阡表》:“观文殿学士特进行兵部尚书。”(特进:官名。)⑨古诗诗体之一。属乐府诗类。⑩汉字字体之一行书的省称。字体较楷书简易,较草书规范,汉代以来即流行。陆游《作字》:“书成半行草。”(11)副词。将要。陶潜《归去来兮辞》:“感吾生之行休。”(休:指死。)

    无:

    ①没有。跟“有”相对。陆游《游山西村》:“山重水复疑无路。”②副词。表示否定,相当于“不”。《商君书·农战》:“民以此为教,则粟焉得无少,而兵焉得弱也?”③连词。表示条件,相当于“无论”、“不论”。《诗经·鲁颂·沣水》:“不小不大,从公于迈。”④通“毋”。不要。《古诗源·箜篌引》:“公无渡河,公竟渡河。堕河而死,当奈公何!”⑤非;不是。《管子·形势》:“则国非其国,而民无其民也。”⑥语气词。用于疑问句末,表示疑问,相当于“否”。白居易《问刘十九》:“晚来天欲雪,能饮一杯无?”

    坎:

    ①土坑。《礼记·丧大记》:“小臣爪足,浴余水弃于坎。”(爪:剪趾甲。)②掘坑。潘岳《西征赋》:“夭赤子于新安,坎路侧而瘗(yì)之。”(夭:夭折;短命。赤子:指作者只出生几个月的儿子。瘗:埋。)《新唐书· 吴少城传》:“愬然之,以精骑夜袭蔡,坎垣入之,戍者不知也。”(垣:城墙。)③棱、条状突起或台状物。《齐民要术·柳》:“至春冻释,于山坡河坎之旁,刈(yì)取箕柳,三寸截之,漫散,即劳(lào),劳讫,引水停之。”(刈:割。箕柳:分杈的柳枝。漫散:遍插;散插。劳:耙平;摩平。停:保存。)④八卦之一,代表水。⑤忧;恨。扬雄《太玄·内》:“尔仪而悲,坎我西阶。”刘向《九叹·离世》:“哀仆夫之坎毒兮,屡遭忧而逢患。”⑥象声词。敲击的声音。《诗经·陈风·宛丘》:“坎其击缶,宛丘之道。”(缶:瓦质的打击乐器。)苏轼《石钟山记》:“有大石当中流……空中而多窍,与风水相吞吐,有窾(kuǎn)坎镗鞳(tǎ)之声。”(窾坎:击物声。镗鞳:钟鼓声。)[坎坷]1.不平坦。《论衡·宣汉》:“夷坎坷为平均。”2.不顺利,不得志。文天祥《平原》:“崎岖坎坷不得志。”

    井:

    ①水井。《击壤歌》:“凿井而饮,耕田而食。”《汉书· 货殖列传》:“擅盐井之利。”(擅:专有。)②井田。《天工开物·作咸·井盐》:“盐井周围不过数寸,其上口一小盂覆之有余。”③星宿名。二十八宿之一。李白《蜀道难》:“扪参历井仰胁息,以手抚膺坐长叹。”④人口聚居地;乡里。《孟子·万章下》:“在国曰市井之臣,在野曰草莽之臣。”《史记·刺客列传》:“臣所以降志辱身,居市井屠者,徒幸以养老母。”[井田]相传我国殷周时代的一种土地制度。《孟子·滕文公上》:“方里而井,井九百亩,其中为公田。八家皆私百亩,同养公田,公事毕,然后敢治私事。”(方里:纵横各一里。)


  • jie wo jiu bing kuang ,yi hang mo kan jing 。

    “jie wo jiu bing kuang ,yi hang mo kan jing 。”shi gou chu chu :《ying zhou chu bie zi you er shou 》;shi song chao shi ren su shi de zuo pin 。

    zheng fan gua xi feng ,bie lei di qing ying 。
    liu lian zhi mo yi ,xi ci xu yu jing 。
    wo sheng san du bie ,ci bie you suan leng 。
    nian zi shi xian jun ,mu ne gang ju jing 。
    gua ci zhen ji ren ,jie dan nai ji jing 。
    zhi jin tian xia shi ,qu mo ru zi meng 。
    jie wo jiu bing kuang ,yi hang mo kan jing 。
    you ru zui ju zhui ,xing wei shang zhe xing 。
    cong jin de xian xia ,mo zuo xiao ri yong 。
    zuo shi jie zi you ,chi yong ri san sheng 。
    jin bie bu gai rong ,yuan bie ti zhan xiong 。
    zhi che bu xiang jian ,shi yu qian li tong 。
    ren sheng mo li bie ,shei zhi en ai chong 。
    shi wo lai wan qiu ,qian yi wu er tong 。
    bian zhi you ci hen ,liu wo guo qiu feng 。
    qiu feng yi yi guo ,bie hen zhong mo qiong 。
    wen wo he nian gui ,wo yan sui zai dong 。
    li ge ji xun huan ,you xi die xiang gong 。
    wu ci chang tai xi ,wo sheng ru fei peng 。
    duo you fa zao bai ,bu jian liu yi weng 。

    【zhu shi 】:

    jie :

    ①tan ci 。《shang shu ·gan shi 》:“wang yue :‘jie ! liu shi zhi ren ,yu shi gao ru 。’”(liu shi :liu jun de jun shi 。)②tan xi ;bei tan 。《zhou yi ·li 》:“chu ti duo re ,qi jie re 。”(duo tuó:liu lei de yang zi 。re :ci wei 。qi :you 。)li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“huang jing qi er chang jie 。”③zan tan 。ceng gong 《ben chao zheng yao ce ·xue jiao 》:“chun hua zhong ,shang shi shi xue ,ming sun shi (shì)jiang 《shui ming 》zhi pian ,tian zi jie yi jiu zhi 。”(chun hua :song tai zong nian hao 。sun shi :bei song xue zhe 。《shui ming 》:《shang shu 》pian ming 。)

    jiu :

    ①shi jian chang 。《zhuang zi ·de chong fu 》:“jiu yu xian ren chu ze mo guo 。”《shi ji ·chen she shi jia 》:“chang hen jiu zhi 。”《lun yu ·shu er 》:“jiu yi wu bu fu meng jian zhou gong 。”②jiu liu 。《zuo chuan ·wen gong shi er nian 》:“qin bu neng jiu ,qing shen lei gu jun yi dai zhi 。”③jiu zhan 。《shang jun shu ·zhan fa 》:“gong bu re zhe wu yu zhan ,shi bu re zhe wu yu jiu 。”

    bing :

    ①chong bing ;chong shang 。gu chen qing bing wei ji ,chong bing wei bing 。《zuo chuan ·xi gong er shi ba nian 》:“bing ,ze jiang sha zhi 。”hou fan zhi yi ban ji bing 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“wu gu yuan jian ,jin wu shang bing ;bing yu ,wo ju wang jian 。”②huan bing 。《hou han shu ·wang chong chuan 》:“yong yuan zhong ,bing cu yu jia 。”③kun ku ;ji ku 。bai ju yi 《ji tang sheng 》:“wei ge sheng min bing ,yuan de tian zi zhi 。”④you lv ;dan xin 。《zuo chuan ·xiang gong er shi si nian 》:“zheng ren bing zhi 。”⑤que dian ;cuo wu 。《kong zi jia yu ·zai e 》:“kong zi sheng xian ,ji suo ci ji ,jie zhong zhu hou zhi bing 。”

    kuang :

    ①feng gou ;gou fa feng 。《jin shu ·wu hang zhi zhong 》:“han sui ,quan duo kuang si 。”《han shu ·wu hang zhi zhong 》:“han sui quan duo kuang si ji wei guai 。”②fa feng ;jing shen shi chang 。《lv shi chun qiu ·bi ji 》:“bi gan lu ,ji zi kuang 。”《wu yue chun qiu ·wang liao shi gong zi guang chuan 》:“zi xu zhi wu ,nai bei (pī)fa yang kuang 。”(bei :pi 。)③kuang wang ;ao man 。《zuo chuan ·wen gong shi er nian 》:“hao yong er kuang 。”④zong qing de ;mo ju shu de 。《lun yu ·yang huo 》:“gu zhi kuang ye si ,jin zhi kuang ye dang 。”⑤qi shi meng lie ;sheng shi da 。han yu 《jin xue jie 》:“迴kuang lan yu ji dao 。”du fu 《jun bu jian jian su xi 》:“shen shan qiong gu bu ke chu ,pi li wang liang jian kuang feng 。”

    yi :

    ①xin yi ;yi tu 。《gong yang chuan ·yin gong san nian 》:“ci fei xian jun zhi yi ye 。”gu sai xie 《ji min yao shu xu 》:“cai lun li yi zao zhi 。”you yi sai 。liu xie 《wen xin diao long ·rong cai 》:“shan shan zhe zi qu er yi liu 。”②huai yi 。《lie zi ·shui fu 》:“ren you wang tie (fūfu )zhe ,yi ji lin zhi zi 。”(wang :diu shi 。tie :fu zi 。)③yi liao 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“ran bu zi yi neng xian ru guan po qin 。”[yi zhe ]xiang lai da gai shi ……。《zhuang zi ·tian yun 》:“yi zhe ji yun zhuai er bu neng zi zhi xie 。”(xiang lai tian da gai shi yun zhuai er bu hui zi ji ting zhi ba 。)④tong “yi ”。biao shi shua ze 。xiang dang yu xian dai han yu de “hai shi ”。《mo zi ·geng zhu 》:“zi zhi yi jiang ni ye ? yi jiang yi gao ren hu ?”(ni :yin cang 。)⑤yī(yi )。tong “yi ”。tan ci 。《zhuang zi ·zai you 》:“yi ! shen yi zhan ,ji mo kui er bu zhi chi ye shen yi !”

    hang :

    (yi )①lu 。《shi jing ·xiao ya ·xiao bian 》:“hang you si ren 。”②pai lie er cheng de hang lie 。du fu 《zeng wei ba chu shi 》:“xi bie jun wei hun ,er nv hu cheng hang 。”you wei cheng hang de dong xi de liang ci 。li qun yu 《jiu ri 》:“yi hang xie yan xiang ren lai 。”③hang bei ;bei fen 。《han shu ·li an su jian chuan fu su wu 》:“han tian zi ,wo zhang ren hang ye 。”④gu dai jun shi bian zhi 。er shi wu ren wei hang 。yang xiong 《yu lie fu 》:“ge an hang wu 。”(wu :wu ren wei wu 。) (er )xíng ①hang zou ;liang jiao jiao ti qian jin 。《lie zi ·shui fu 》:“pi zhi chu bu you men ,hang bu cong jing ye 。”(jing :lu 。)fan zhi yun hang ;qian jin 。《lun yu ·shu er 》:“san ren hang ,bi you wo shi yan 。”②yin shen wei li kai ;li qu 。《zuo chuan · xi gong wu nian 》:“gong zhi ji yi ji zu hang 。”gu le fu 《mu lan shi 》:“tong hang shi er nian ,bu zhi mu lan shi nv lang 。”you zhi yu chu men zai wai you guan de shi wu 。du fu 《feng jian gao san shi wu shi jun 》:“hang se qiu jiang wan 。”③hang cheng ;lu cheng 。《lao zi 》di liu shi si zhang :“qian li zhi hang ,shi yu zu xia 。”④shu tong ;shu dao 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“shui ni hang ,fan lan yu zhong guo 。”you zhi liu dong de huo lin shi de 。⑤zuo ;shi shi 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“fu ren you er xue zhi ,zhuang er yu hang zhi 。”(fu :yu qi ci 。)《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“duo hang bu yi ,bi zi bi 。”⑥hang wei 。《lun yu ·gong ye chang 》:“ting ji yan er guan ji hang 。”⑦pin hang 。qu yuan 《jiu zhang ·ju song 》:“hang bi bai yi 。”《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“liu xun chen ji su hang 。”⑧tang 、song guan zhi ,xiao guan jian dai da guan de shi zuo shou mou guan ,da guan jian guan xiao guan de shi jiao hang mou guan 。ou yang xiu 《long gang qian biao 》:“guan wen dian xue shi te jin hang bing bu shang shu 。”(te jin :guan ming 。)⑨gu shi shi ti zhi yi 。shu le fu shi lei 。⑩han zi zi ti zhi yi hang shu de sheng chen 。zi ti jiao kai shu jian yi ,jiao cao shu gui fan ,han dai yi lai ji liu hang 。liu you 《zuo zi 》:“shu cheng ban hang cao 。”(11)fu ci 。jiang yao 。tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“gan wu sheng zhi hang xiu 。”(xiu :zhi si 。)

    mo :

    ①mei you 。gen “you ”xiang dui 。liu you 《you shan xi cun 》:“shan chong shui fu yi mo lu 。”②fu ci 。biao shi fou ding ,xiang dang yu “bu ”。《shang jun shu ·nong zhan 》:“min yi ci wei jiao ,ze su yan de mo shao ,er bing yan de ruo ye ?”③lian ci 。biao shi tiao jian ,xiang dang yu “mo lun ”、“bu lun ”。《shi jing ·lu song ·feng shui 》:“bu xiao bu da ,cong gong yu mai 。”④tong “wu ”。bu yao 。《gu shi yuan ·kong hou yin 》:“gong mo du he ,gong jing du he 。duo he er si ,dang nai gong he !”⑤fei ;bu shi 。《guan zi ·xing shi 》:“ze guo fei ji guo ,er min mo ji min ye 。”⑥yu qi ci 。yong yu yi wen gou mo ,biao shi yi wen ,xiang dang yu “fou ”。bai ju yi 《wen liu shi jiu 》:“wan lai tian yu xue ,neng yin yi bei mo ?”

    kan :

    ①tu keng 。《li ji ·sang da ji 》:“xiao chen zhao zu ,yu yu shui qi yu kan 。”(zhao :jian zhi jia 。)②jue keng 。pan yue 《xi zheng fu 》:“wai chi zi yu xin an ,kan lu ce er yi (yì)zhi 。”(wai :wai she ;duan ming 。chi zi :zhi zuo zhe zhi chu sheng ji ge yue de er zi 。yi :mai 。)《xin tang shu · wu shao cheng chuan 》:“su ran zhi ,yi jing ji ye xi cai ,kan yuan ru zhi ,shu zhe bu zhi ye 。”(yuan :cheng qiang 。)③leng 、tiao zhuang tu qi huo tai zhuang wu 。《ji min yao shu ·liu 》:“zhi chun dong shi ,yu shan po he kan zhi pang ,yi (yì)qu ji liu ,san cun jie zhi ,man san ,ji lao (lào),lao qi ,yin shui ting zhi 。”(yi :ge 。ji liu :fen cha de liu zhi 。man san :bian cha ;san cha 。lao :ba ping ;ma ping 。ting :bao cun 。)④ba gua zhi yi ,dai biao shui 。⑤you ;hen 。yang xiong 《tai xuan ·nei 》:“er yi er bei ,kan wo xi jie 。”liu xiang 《jiu tan ·li shi 》:“ai pu fu zhi kan du xi ,lv zao you er feng huan 。”⑥xiang sheng ci 。qiao ji de sheng yin 。《shi jing ·chen feng ·wan qiu 》:“kan ji ji fou ,wan qiu zhi dao 。”(fou :wa zhi de da ji le qi 。)su shi 《dan zhong shan ji 》:“you da dan dang zhong liu ……kong zhong er duo qiao ,yu feng shui xiang tun tu ,you kuan (kuǎn)kan tang ta (tǎ)zhi sheng 。”(kuan kan :ji wu sheng 。tang ta :zhong gu sheng 。)[kan ke ]1.bu ping tan 。《lun heng ·xuan han 》:“yi kan ke wei ping jun 。”2.bu shun li ,bu de zhi 。wen tian xiang 《ping yuan 》:“qi qu kan ke bu de zhi 。”

    jing :

    ①shui jing 。《ji rang ge 》:“zao jing er yin ,geng tian er shi 。”《han shu · huo shi lie chuan 》:“shan yan jing zhi li 。”(shan :zhuan you 。)②jing tian 。《tian gong kai wu ·zuo xian ·jing yan 》:“yan jing zhou wei bu guo shu cun ,ji shang kou yi xiao yu fu zhi you yu 。”③xing su ming 。er shi ba su zhi yi 。li bai 《shu dao nan 》:“men can li jing yang xie xi ,yi shou fu ying zuo chang tan 。”④ren kou ju ju de ;xiang li 。《meng zi ·mo zhang xia 》:“zai guo yue shi jing zhi chen ,zai ye yue cao mang zhi chen 。”《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“chen suo yi jiang zhi ru shen ,ju shi jing tu zhe ,tu xing yi yang lao mu 。”[jing tian ]xiang chuan wo guo yan zhou shi dai de yi chong tu de zhi du 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“fang li er jing ,jing jiu bai mu ,ji zhong wei gong tian 。ba jia jie si bai mu ,tong yang gong tian ,gong shi bi ,ran hou gan zhi si shi 。”(fang li :zong heng ge yi li 。)