• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 丹青偶為戲,染指初嘗黿。

    “丹青偶為戲,染指初嘗黿。”詩句出處:《次韻水官詩並引原收有老泉水官詩,今刪》;是宋朝詩人蘇軾的作品。

    凈因大覺璉師,以閻立本畫水官遺編禮公。
    公既報之以詩,謂某:汝亦作。
    某頓首再拜次韻,仍錄二詩為一卷以獻。
    高人豈學畫,用筆乃其天。
    譬如善遊人,一一能操船。
    閻子本逢掖,疇昔慕雲淵。
    丹青偶為戲,染指初嘗黿。
    愛之不自已,筆勢如風翻。
    傳聞貞觀中,左衽解椎鬟。
    南夷羞白雉,佛國貢青蓮。
    詔令擬王會,別殿寫戎蠻。
    熊冠金絡額,豹袖擁幡AA44。
    傳入應門內,俯伏脫劍弮。
    天姿儼龍鳳,雜沓朝鵬鱣。
    神功與絕跡,後世兩莫扳。
    自従李氏亡,群盜竊山川。
    長安三日火,至寶隨飛煙。
    尚有脫身者,漂流出東關。
    三官豈容獨,得此今已編。
    籲嗟至神物,會合當有年。
    京城諸權貴,欲取百計難。
    贈以玉如意,豈能動高禪。
    信應一篇詩,皎若畫在前。

    【註釋】:

    丹:

    ①丹砂的省稱。俗稱朱砂。一種紅色礦物,從中可提煉汞(gǒng),即水銀。《史記·貨殖列傳》:“巴蜀寡婦清,其先得丹穴,而擅其利數世。”②赤色。杜甫《垂老別》詩:“積屍草木腥,流血川原丹。”③比喻赤誠。文天祥《過零丁洋》:“人生自古誰無死,留取丹心照汗青。”(汗青:喻史冊。)④古代道傢以丹砂煉藥,所煉秘藥稱“丹”。江淹《別賦》:“守丹灶而不顧。”

    青:

    ①深綠色。劉禹錫《陋室銘》:“草色入簾青。”②藍色。《荀子·勸學》:“青,取之於藍而青於藍。”③黑色。《尚書·禹貢》:“厥土青黎。”④青色的東西。《漢書·成帝紀》:“青綠,民所常服。”⑤青州,古州名。先秦為九州之一。在今山東境內。

    偶:

    ①偶像;木偶。《戰國策·齊策三》:“有土偶人與桃梗相與語。”②伴侶;配偶。《北史·劉延明傳》:“妙選良偶。”③雙數;成雙。與“奇(jī)”相對。劉勰《文心雕龍·麗辭》:“奇偶適變。”④相對。白行簡《李娃傳》:“娃常偶坐,宵分乃寐(mèi)。”(宵分:半夜。寐:睡。)⑤間或;偶然。指不是經常或必然發生的。劉孝綽《酬陸長史倕》:“時過馬鳴院,偶憩(qì)鹿園閣。”

    為:

    (一)①做。《詩經·周頌·豐年》:“為酒為醴,烝畀祖妣。”(烝:進獻。畀:給予。)《論語·學而》:“其為人也孝弟(tì)。”(弟:同“悌”。友愛。)②制作;創作。《禮記·曲禮下》:“為宮室,不斬於丘木。”(丘木:墓地的樹。)《漢書·枚乘傳》:“司馬相如善為文而遲。”(遲:慢。)③治理。《商君書·農戰》:“善為國者,倉廩雖滿,不偷於農。”(偷:怠惰;忽視。)《論語·為政》:“為政以德。”④行為。范仲淹《嶽陽樓記》:“予嘗求古仁人之心,或異二者之為。”(嘗:曾經。)⑤充當。《論語·為政》:“溫故而知新,可以為師矣。”(溫:溫習。故:舊的知識。)⑥當作。李白《夢遊天姥吟留別》:“霓為衣兮風為馬。”⑦變為;成為。屈原《離騷》:“蘭芷變而不芳兮,荃蕙化而為茅。”(蘭、芷、荃、蕙:皆香草名。)⑧認為。《孟子·公孫醜上》:“而子為我願之乎?”(子:你。)⑨是。《左傳·宣公三年》:“餘為伯儵,餘而祖也。”⑩介詞。1. 表被動。被。《三國志 · 吳書· 呂蒙傳》:“為張遼等所襲。”2.表對象。對;向。《戰國策·韓策二》:“(嚴仲子)因為聶政語曰:‘臣有仇。’”(11)連詞。如果。《戰國策·秦策四》:“秦為知之,必不救也。”(12)語氣詞。1. 與“何”相配,表疑問語氣。《論語·季氏》:“何以伐為?”(伐:進攻。)2. 多用於句未,表示反問語氣。《漢書·外戚傳下·趙皇後》:“今故告之,反怒為!”(故:故意。) (二)wèi ①幫助。《詩經·大雅·鳧鷖》:“公屍燕飲,福祿來為。”②介詞。1. 表對象。替。《論語·學而》:“為人謀而不忠乎?”2. 表原因。因為。《荀子·天論》:“天行有常,不為堯存,不為桀亡。”3. 表目的。為瞭。《孔雀東南飛》:“慎勿為婦死。”③通“偽”。假裝。《禮記·檀弓下》:“夫子為弗聞也者而過之。”

    戲:

    (一)①角鬥;角力。《史記·秦本紀》:“武王有力好戲。”②遊戲;嬉戲。《韓非子·外儲說左上》:“嬰兒相與戲也。”③戲弄;開玩笑。《論語·陽貨》:“前言之耳。”④古代指歌舞、雜技等表演。《史記·孔子世傢》:“優倡侏儒為戲而前。”(二) huī 同“麾”。①將帥的旗幟。《漢書·灌夫傳》:“馳入吳軍,至戲下,所殺傷數十人。”②揮;指揮。《漢書·揚雄傳上》:“戲八鎮而開關。” (三)hù [於戲]同“嗚呼”。感嘆詞。《漢書·韋賢傳》:“於戲後人惟肅惟栗。”

    染:

    ①用染料給絲帛等物著色。《周禮·天官·染人》:“染人,掌染絲帛。”《墨子·所染》:“染於黃則黃。”②沾污。張籍《江村行》:“短衣半染蘆中泥。”③傳染;感染(疾病)。《晉書·庾袞傳》:“始疑疫癘之不相染也。”(疫癘:瘟疫。)《集異記補編·李楚賓》:“母嘗染疾。”④熏陶;熏染。《呂氏春秋·當染》:“舜染於許由、伯陽。”⑤浸染。《左傳·宣公四年》:“子公怒,染指於鼎。”(子公:人名。)

    指:

    ①手指。《戰國策·秦策三》:“臣未嘗聞指大於臂,臂大於股。”(股:大腿。)②腳趾。《史記·高祖本紀》:“漢王傷胸,乃捫足曰: ‘虜中(zhòng)吾指。’”(捫:摸。)③用手指;指向。《論語·八佾》:“指其掌。”④向;意向。司馬相如《喻巴蜀檄》:“移師東指,閩越相誅。”⑤直立;豎起。《戰國策·燕策》:“士皆瞋目,發盡上指。”⑥指點,告知。董解元《西廂記諸宮調》卷八:“若非吾師指迷,實不悟此。”⑦指責;斥責。《漢書·王嘉傳》:“千人所指,無病而死。”⑧意旨;意圖。後寫作“旨”。《尚書·盤庚上》:“不匿厥指。”

    初:

    ①開始。《史記·賈誼傳》:“年少初學。”柳宗元《封建論》:“天地果無初乎?”②當初;原先。《後漢書·華佗傳》:“初,軍吏李成苦欬(ké),盡夜不寐……”③從前;往日。《三國志·蜀書·黃權傳》:“先主曰:‘孤負黃權,權不負孤也。’待之如初。”④表示序次的第一。《史記·秦本紀》:“二年初伏,以狗禦蠱。”白居易《暮江吟》:“可憐九月初三夜,露似珍珠月似弓。”⑤才;剛剛。《史記·秦始皇本紀》:“天下初定,又復立國,是樹兵也。”[初無]從來沒有,並沒有。《後漢書·蓋勛傳》:“群臣初無是言也。”

    嘗:

    ①用口品嘗味道。《荀子·榮辱》:“嘗之而甘於口。”(甘:好吃)②泛指嘗試;試一試。《孟子·梁惠王上》:“我雖不敏,請嘗試之。”③經歷。《左傳·僖公二十八年》:“險阻艱難,備嘗之矣。”(備:全部。)④古代特指秋祭。供奉新谷讓祖宗嘗新,故名。《公羊傳·桓公八年》:“秋(祭)日嘗。”⑤副詞。曾經。《論語·衛靈公》:“俎豆之事,則嘗聞之矣。”


  • 丹青偶为戏,染指初尝鼋。

    “丹青偶为戏,染指初尝鼋。”诗句出处:《次韵水官诗并引原收有老泉水官诗,今删》;是宋朝诗人苏轼的作品。

    净因大觉琏师,以阎立本画水官遗编礼公。
    公既报之以诗,谓某:汝亦作。
    某顿首再拜次韵,仍录二诗为一卷以献。
    高人岂学画,用笔乃其天。
    譬如善游人,一一能操船。
    阎子本逢掖,畴昔慕云渊。
    丹青偶为戏,染指初尝鼋。
    爱之不自已,笔势如风翻。
    传闻贞观中,左衽解椎鬟。
    南夷羞白雉,佛国贡青莲。
    诏令拟王会,别殿写戎蛮。
    熊冠金络额,豹袖拥幡AA44。
    传入应门内,俯伏脱剑弮。
    天姿俨龙凤,杂沓朝鹏鳣。
    神功与绝迹,后世两莫扳。
    自従李氏亡,群盗窃山川。
    长安三日火,至宝随飞烟。
    尚有脱身者,漂流出东关。
    三官岂容独,得此今已编。
    吁嗟至神物,会合当有年。
    京城诸权贵,欲取百计难。
    赠以玉如意,岂能动高禅。
    信应一篇诗,皎若画在前。

    【注释】:

    丹:

    ①丹砂的省称。俗称朱砂。一种红色矿物,从中可提炼汞(gǒng),即水银。《史记·货殖列传》:“巴蜀寡妇清,其先得丹穴,而擅其利数世。”②赤色。杜甫《垂老别》诗:“积尸草木腥,流血川原丹。”③比喻赤诚。文天祥《过零丁洋》:“人生自古谁无死,留取丹心照汗青。”(汗青:喻史册。)④古代道家以丹砂炼药,所炼秘药称“丹”。江淹《别赋》:“守丹灶而不顾。”

    青:

    ①深绿色。刘禹锡《陋室铭》:“草色入簾青。”②蓝色。《荀子·劝学》:“青,取之于蓝而青于蓝。”③黑色。《尚书·禹贡》:“厥土青黎。”④青色的东西。《汉书·成帝纪》:“青绿,民所常服。”⑤青州,古州名。先秦为九州之一。在今山东境内。

    偶:

    ①偶像;木偶。《战国策·齐策三》:“有土偶人与桃梗相与语。”②伴侣;配偶。《北史·刘延明传》:“妙选良偶。”③双数;成双。与“奇(jī)”相对。刘勰《文心雕龙·丽辞》:“奇偶适变。”④相对。白行简《李娃传》:“娃常偶坐,宵分乃寐(mèi)。”(宵分:半夜。寐:睡。)⑤间或;偶然。指不是经常或必然发生的。刘孝绰《酬陆长史倕》:“时过马鸣院,偶憩(qì)鹿园阁。”

    为:

    (一)①做。《诗经·周颂·丰年》:“为酒为醴,烝畀祖妣。”(烝:进献。畀:给予。)《论语·学而》:“其为人也孝弟(tì)。”(弟:同“悌”。友爱。)②制作;创作。《礼记·曲礼下》:“为宫室,不斩于丘木。”(丘木:墓地的树。)《汉书·枚乘传》:“司马相如善为文而迟。”(迟:慢。)③治理。《商君书·农战》:“善为国者,仓廪虽满,不偷于农。”(偷:怠惰;忽视。)《论语·为政》:“为政以德。”④行为。范仲淹《岳阳楼记》:“予尝求古仁人之心,或异二者之为。”(尝:曾经。)⑤充当。《论语·为政》:“温故而知新,可以为师矣。”(温:温习。故:旧的知识。)⑥当作。李白《梦游天姥吟留别》:“霓为衣兮风为马。”⑦变为;成为。屈原《离骚》:“兰芷变而不芳兮,荃蕙化而为茅。”(兰、芷、荃、蕙:皆香草名。)⑧认为。《孟子·公孙丑上》:“而子为我愿之乎?”(子:你。)⑨是。《左传·宣公三年》:“余为伯儵,余而祖也。”⑩介词。1. 表被动。被。《三国志 · 吴书· 吕蒙传》:“为张辽等所袭。”2.表对象。对;向。《战国策·韩策二》:“(严仲子)因为聂政语曰:‘臣有仇。’”(11)连词。如果。《战国策·秦策四》:“秦为知之,必不救也。”(12)语气词。1. 与“何”相配,表疑问语气。《论语·季氏》:“何以伐为?”(伐:进攻。)2. 多用于句未,表示反问语气。《汉书·外戚传下·赵皇后》:“今故告之,反怒为!”(故:故意。) (二)wèi ①帮助。《诗经·大雅·凫鹥》:“公尸燕饮,福禄来为。”②介词。1. 表对象。替。《论语·学而》:“为人谋而不忠乎?”2. 表原因。因为。《荀子·天论》:“天行有常,不为尧存,不为桀亡。”3. 表目的。为了。《孔雀东南飞》:“慎勿为妇死。”③通“伪”。假装。《礼记·檀弓下》:“夫子为弗闻也者而过之。”

    戏:

    (一)①角斗;角力。《史记·秦本纪》:“武王有力好戏。”②游戏;嬉戏。《韩非子·外储说左上》:“婴儿相与戏也。”③戏弄;开玩笑。《论语·阳货》:“前言之耳。”④古代指歌舞、杂技等表演。《史记·孔子世家》:“优倡侏儒为戏而前。”(二) huī 同“麾”。①将帅的旗帜。《汉书·灌夫传》:“驰入吴军,至戏下,所杀伤数十人。”②挥;指挥。《汉书·扬雄传上》:“戏八镇而开关。” (三)hù [於戏]同“呜呼”。感叹词。《汉书·韦贤传》:“於戏后人惟肃惟栗。”

    染:

    ①用染料给丝帛等物着色。《周礼·天官·染人》:“染人,掌染丝帛。”《墨子·所染》:“染于黄则黄。”②沾污。张籍《江村行》:“短衣半染芦中泥。”③传染;感染(疾病)。《晋书·庾衮传》:“始疑疫疠之不相染也。”(疫疠:瘟疫。)《集异记补编·李楚宾》:“母尝染疾。”④熏陶;熏染。《吕氏春秋·当染》:“舜染于许由、伯阳。”⑤浸染。《左传·宣公四年》:“子公怒,染指于鼎。”(子公:人名。)

    指:

    ①手指。《战国策·秦策三》:“臣未尝闻指大于臂,臂大于股。”(股:大腿。)②脚趾。《史记·高祖本纪》:“汉王伤胸,乃扪足曰: ‘虏中(zhòng)吾指。’”(扪:摸。)③用手指;指向。《论语·八佾》:“指其掌。”④向;意向。司马相如《喻巴蜀檄》:“移师东指,闽越相诛。”⑤直立;竖起。《战国策·燕策》:“士皆瞋目,发尽上指。”⑥指点,告知。董解元《西厢记诸宫调》卷八:“若非吾师指迷,实不悟此。”⑦指责;斥责。《汉书·王嘉传》:“千人所指,无病而死。”⑧意旨;意图。后写作“旨”。《尚书·盘庚上》:“不匿厥指。”

    初:

    ①开始。《史记·贾谊传》:“年少初学。”柳宗元《封建论》:“天地果无初乎?”②当初;原先。《后汉书·华佗传》:“初,军吏李成苦欬(ké),尽夜不寐……”③从前;往日。《三国志·蜀书·黄权传》:“先主曰:‘孤负黄权,权不负孤也。’待之如初。”④表示序次的第一。《史记·秦本纪》:“二年初伏,以狗御蛊。”白居易《暮江吟》:“可怜九月初三夜,露似珍珠月似弓。”⑤才;刚刚。《史记·秦始皇本纪》:“天下初定,又复立国,是树兵也。”[初无]从来没有,并没有。《后汉书·盖勋传》:“群臣初无是言也。”

    尝:

    ①用口品尝味道。《荀子·荣辱》:“尝之而甘于口。”(甘:好吃)②泛指尝试;试一试。《孟子·梁惠王上》:“我虽不敏,请尝试之。”③经历。《左传·僖公二十八年》:“险阻艰难,备尝之矣。”(备:全部。)④古代特指秋祭。供奉新谷让祖宗尝新,故名。《公羊传·桓公八年》:“秋(祭)日尝。”⑤副词。曾经。《论语·卫灵公》:“俎豆之事,则尝闻之矣。”


  • dan qing ou wei hu ,ran zhi chu chang yuan 。

    “dan qing ou wei hu ,ran zhi chu chang yuan 。”shi gou chu chu :《ci yun shui guan shi bing yin yuan shou you lao quan shui guan shi ,jin shan 》;shi song chao shi ren su shi de zuo pin 。

    jing yin da jiao lian shi ,yi yan li ben hua shui guan wei bian li gong 。
    gong ji bao zhi yi shi ,wei mou :ru yi zuo 。
    mou du shou zai bai ci yun ,reng lu er shi wei yi juan yi suo 。
    gao ren qi xue hua ,yong bi nai ji tian 。
    pi ru shan you ren ,yi yi neng cao chuan 。
    yan zi ben feng ye ,chou xi mu yun yuan 。
    dan qing ou wei hu ,ran zhi chu chang yuan 。
    ai zhi bu zi yi ,bi shi ru feng fan 。
    chuan wen zhen guan zhong ,zuo ren jie chui huan 。
    na yi xiu bai zhi ,fo guo gong qing lian 。
    zhao ling ni wang hui ,bie dian xie rong man 。
    xiong guan jin lao e ,bao xiu yong fan AA44。
    chuan ru ying men nei ,fu fu tuo jian juan 。
    tian zi yan long feng ,za da chao peng shan 。
    shen gong yu jue ji ,hou shi liang mo ban 。
    zi cong li shi wang ,qun dao qie shan chuan 。
    chang an san ri huo ,zhi bao sui fei yan 。
    shang you tuo shen zhe ,piao liu chu dong guan 。
    san guan qi rong du ,de ci jin yi bian 。
    xu jie zhi shen wu ,hui ge dang you nian 。
    jing cheng zhu quan gui ,yu qu bai ji nan 。
    zeng yi yu ru yi ,qi neng dong gao chan 。
    xin ying yi pian shi ,jiao re hua zai qian 。

    【zhu shi 】:

    dan :

    ①dan sha de sheng chen 。su chen zhu sha 。yi chong gong se kuang wu ,cong zhong ke di lian gong (gǒng),ji shui yin 。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“ba shu gua fu qing ,ji xian de dan xue ,er shan ji li shu shi 。”②chi se 。du fu 《chui lao bie 》shi :“ji shi cao mu xing ,liu xie chuan yuan dan 。”③bi yu chi cheng 。wen tian xiang 《guo ling ding xiang 》:“ren sheng zi gu shei mo si ,liu qu dan xin zhao han qing 。”(han qing :yu shi ce 。)④gu dai dao jia yi dan sha lian yao ,suo lian bi yao chen “dan ”。jiang yan 《bie fu 》:“shou dan zao er bu gu 。”

    qing :

    ①shen lu se 。liu yu xi 《lou shi ming 》:“cao se ru 簾qing 。”②lan se 。《xun zi ·quan xue 》:“qing ,qu zhi yu lan er qing yu lan 。”③hei se 。《shang shu ·yu gong 》:“jue tu qing li 。”④qing se de dong xi 。《han shu ·cheng di ji 》:“qing lu ,min suo chang fu 。”⑤qing zhou ,gu zhou ming 。xian qin wei jiu zhou zhi yi 。zai jin shan dong jing nei 。

    ou :

    ①ou xiang ;mu ou 。《zhan guo ce ·ji ce san 》:“you tu ou ren yu tao geng xiang yu yu 。”②ban lv ;pei ou 。《bei shi ·liu yan ming chuan 》:“miao shua liang ou 。”③shuang shu ;cheng shuang 。yu “ji (jī)”xiang dui 。liu xie 《wen xin diao long ·li ci 》:“ji ou kuo bian 。”④xiang dui 。bai hang jian 《li wa chuan 》:“wa chang ou zuo ,xiao fen nai mei (mèi)。”(xiao fen :ban ye 。mei :shui 。)⑤jian huo ;ou ran 。zhi bu shi jing chang huo bi ran fa sheng de 。liu xiao chao 《chou liu chang shi chui 》:“shi guo ma ming yuan ,ou qi (qì)lu yuan ge 。”

    wei :

    (yi )①zuo 。《shi jing ·zhou song ·feng nian 》:“wei jiu wei li ,zheng bi zu bi 。”(zheng :jin suo 。bi :gei yu 。)《lun yu ·xue er 》:“ji wei ren ye xiao di (tì)。”(di :tong “ti ”。you ai 。)②zhi zuo ;chuang zuo 。《li ji ·qu li xia 》:“wei gong shi ,bu zhan yu qiu mu 。”(qiu mu :mu de de shu 。)《han shu ·mei cheng chuan 》:“si ma xiang ru shan wei wen er chi 。”(chi :man 。)③zhi li 。《shang jun shu ·nong zhan 》:“shan wei guo zhe ,cang lin sui man ,bu tou yu nong 。”(tou :dai duo ;hu shi 。)《lun yu ·wei zheng 》:“wei zheng yi de 。”④hang wei 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“yu chang qiu gu ren ren zhi xin ,huo yi er zhe zhi wei 。”(chang :ceng jing 。)⑤chong dang 。《lun yu ·wei zheng 》:“wen gu er zhi xin ,ke yi wei shi yi 。”(wen :wen xi 。gu :jiu de zhi shi 。)⑥dang zuo 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“ni wei yi xi feng wei ma 。”⑦bian wei ;cheng wei 。qu yuan 《li sao 》:“lan zhi bian er bu fang xi ,quan hui hua er wei mao 。”(lan 、zhi 、quan 、hui :jie xiang cao ming 。)⑧ren wei 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“er zi wei wo yuan zhi hu ?”(zi :ni 。)⑨shi 。《zuo chuan ·xuan gong san nian 》:“yu wei bai shu ,yu er zu ye 。”⑩jie ci 。1. biao bei dong 。bei 。《san guo zhi · wu shu · lv meng chuan 》:“wei zhang liao deng suo xi 。”2.biao dui xiang 。dui ;xiang 。《zhan guo ce ·han ce er 》:“(yan zhong zi )yin wei nie zheng yu yue :‘chen you chou 。’”(11)lian ci 。ru guo 。《zhan guo ce ·qin ce si 》:“qin wei zhi zhi ,bi bu jiu ye 。”(12)yu qi ci 。1. yu “he ”xiang pei ,biao yi wen yu qi 。《lun yu ·ji shi 》:“he yi fa wei ?”(fa :jin gong 。)2. duo yong yu gou wei ,biao shi fan wen yu qi 。《han shu ·wai qi chuan xia ·zhao huang hou 》:“jin gu gao zhi ,fan nu wei !”(gu :gu yi 。) (er )wèi ①bang zhu 。《shi jing ·da ya ·fu yi 》:“gong shi yan yin ,fu lu lai wei 。”②jie ci 。1. biao dui xiang 。ti 。《lun yu ·xue er 》:“wei ren mou er bu zhong hu ?”2. biao yuan yin 。yin wei 。《xun zi ·tian lun 》:“tian hang you chang ,bu wei yao cun ,bu wei jie wang 。”3. biao mu de 。wei le 。《kong qiao dong na fei 》:“shen wu wei fu si 。”③tong “wei ”。jia zhuang 。《li ji ·tan gong xia 》:“fu zi wei fu wen ye zhe er guo zhi 。”

    hu :

    (yi )①jiao dou ;jiao li 。《shi ji ·qin ben ji 》:“wu wang you li hao hu 。”②you hu ;xi hu 。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“ying er xiang yu hu ye 。”③hu long ;kai wan xiao 。《lun yu ·yang huo 》:“qian yan zhi er 。”④gu dai zhi ge wu 、za ji deng biao yan 。《shi ji ·kong zi shi jia 》:“you chang zhu ru wei hu er qian 。”(er ) huī tong “hui ”。①jiang shuai de qi zhi 。《han shu ·guan fu chuan 》:“chi ru wu jun ,zhi hu xia ,suo sha shang shu shi ren 。”②hui ;zhi hui 。《han shu ·yang xiong chuan shang 》:“hu ba zhen er kai guan 。” (san )hù [wu hu ]tong “wu hu ”。gan tan ci 。《han shu ·wei xian chuan 》:“wu hu hou ren wei su wei li 。”

    ran :

    ①yong ran liao gei si bo deng wu zhao se 。《zhou li ·tian guan ·ran ren 》:“ran ren ,zhang ran si bo 。”《mo zi ·suo ran 》:“ran yu huang ze huang 。”②zhan wu 。zhang ji 《jiang cun hang 》:“duan yi ban ran lu zhong ni 。”③chuan ran ;gan ran (ji bing )。《jin shu ·yu gun chuan 》:“shi yi yi li zhi bu xiang ran ye 。”(yi li :wen yi 。)《ji yi ji bu bian ·li chu bin 》:“mu chang ran ji 。”④xun tao ;xun ran 。《lv shi chun qiu ·dang ran 》:“shun ran yu hu you 、bai yang 。”⑤jin ran 。《zuo chuan ·xuan gong si nian 》:“zi gong nu ,ran zhi yu ding 。”(zi gong :ren ming 。)

    zhi :

    ①shou zhi 。《zhan guo ce ·qin ce san 》:“chen wei chang wen zhi da yu bei ,bei da yu gu 。”(gu :da tui 。)②jiao zhi 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“han wang shang xiong ,nai men zu yue : ‘lu zhong (zhòng)wu zhi 。’”(men :mo 。)③yong shou zhi ;zhi xiang 。《lun yu ·ba yi 》:“zhi ji zhang 。”④xiang ;yi xiang 。si ma xiang ru 《yu ba shu xi 》:“yi shi dong zhi ,min yue xiang zhu 。”⑤zhi li ;shu qi 。《zhan guo ce ·yan ce 》:“shi jie chen mu ,fa jin shang zhi 。”⑥zhi dian ,gao zhi 。dong jie yuan 《xi xiang ji zhu gong diao 》juan ba :“re fei wu shi zhi mi ,shi bu wu ci 。”⑦zhi ze ;chi ze 。《han shu ·wang jia chuan 》:“qian ren suo zhi ,mo bing er si 。”⑧yi zhi ;yi tu 。hou xie zuo “zhi ”。《shang shu ·pan geng shang 》:“bu ni jue zhi 。”

    chu :

    ①kai shi 。《shi ji ·gu yi chuan 》:“nian shao chu xue 。”liu zong yuan 《feng jian lun 》:“tian de guo mo chu hu ?”②dang chu ;yuan xian 。《hou han shu ·hua tuo chuan 》:“chu ,jun li li cheng ku kai (ké),jin ye bu mei ……”③cong qian ;wang ri 。《san guo zhi ·shu shu ·huang quan chuan 》:“xian zhu yue :‘gu fu huang quan ,quan bu fu gu ye 。’dai zhi ru chu 。”④biao shi xu ci de di yi 。《shi ji ·qin ben ji 》:“er nian chu fu ,yi gou yu gu 。”bai ju yi 《mu jiang yin 》:“ke lian jiu yue chu san ye ,lou shi zhen zhu yue shi gong 。”⑤cai ;gang gang 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“tian xia chu ding ,you fu li guo ,shi shu bing ye 。”[chu mo ]cong lai mei you ,bing mei you 。《hou han shu ·gai xun chuan 》:“qun chen chu mo shi yan ye 。”

    chang :

    ①yong kou pin chang wei dao 。《xun zi ·rong ru 》:“chang zhi er gan yu kou 。”(gan :hao chi )②fan zhi chang shi ;shi yi shi 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wo sui bu min ,qing chang shi zhi 。”③jing li 。《zuo chuan ·xi gong er shi ba nian 》:“xian zu jian nan ,bei chang zhi yi 。”(bei :quan bu 。)④gu dai te zhi qiu ji 。gong feng xin gu rang zu zong chang xin ,gu ming 。《gong yang chuan ·huan gong ba nian 》:“qiu (ji )ri chang 。”⑤fu ci 。ceng jing 。《lun yu ·wei ling gong 》:“zu dou zhi shi ,ze chang wen zhi yi 。”