• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 盡壞屏障通內外,仍呼騎遭為馬曹。

    “盡壞屏障通內外,仍呼騎遭為馬曹。”詩句出處:《送李公恕赴闕》;是宋朝詩人蘇軾的作品。

    君才有如切玉刀,見之凜凜寒生毛。
    願隨壯士斬蛟蜃,不願腰間纏錦絳。
    用違其才志不展,坐與胥吏同疲勞。
    忽然眉上有黃氣,吾君漸欲收英髦。
    立談左右俱動色,一語徑破千言牢。
    我頃分符在東武,脫略萬事惟嬉遨。
    盡壞屏障通內外,仍呼騎遭為馬曹。
    君為使者見不問,反更對飲持雙螯。
    酒酣箕坐語驚眾,雜以嘲諷窮詩騷。
    世上小兒多忌諱,獨能容我真賢豪。
    為我買田臨汶水,逝將歸去誅蓬蒿。
    安能終老塵土下,俯仰隨人如桔槔。

    【註釋】:

    盡:

    (一)①完畢;沒有瞭。蘇軾《赤壁賦》:“肴核既盡,杯盤狼藉。”《左傳·襄公八年》:“糧食將盡。”②終結;結束。曹丕《典論·論文》:“年壽有時而盡。”李咸用《遣興》:“雨盡晚雲輕。”又終極;達到極點。《禮記·郊特牲》:“仁之至,義之盡也。”成語有“仁至義盡”。李白《遊太山六首》之三:“憑崖覽八極,目盡長空閑。”(八極:極邊遠之地。空閑:空曠。)③竭盡;竭力完成。《宋史·嶽飛傳》:“飛裂裳以背示(何)鑄,有盡忠報國四大字。”④全;所有的。潘嶽《笙賦》:“樂聲發而盡室歡。”⑤副詞。皆;都。《孟子·盡心下》:“盡信書,則不如無書。”《史記·司馬相如列傳》:“一坐盡傾。”(滿坐的人都很傾慕。) (二)jǐn 盡量。《禮記·曲禮上》:“虛坐盡後,食坐盡前。”(空坐著盡量往後,飲食就坐盡量往前,以免油污弄臟座席。)

    壞:

    ①衰亡;失敗。賈誼《新書·大政上》:“國以民為興壞。”司馬遷《報任安書》:“網羅天下放失舊聞,略考其行事,綜其終始,稽其成敗興壞之紀。”(稽:考核。)②崩潰;失敗。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“(周)瑜等率輕銳繼其後,雷鼓大震,北軍大壞。”(北軍:指曹操的軍隊。)司馬遷《報任安書》:“稽其成敗興壞之紀。”③變質;變壞。《齊民要術·養羊》:“作幹酪法……得經數年不壞,以供遠行。”④毀壞;拆毀。《史記·秦始皇本紀》:“墮壞城郭,決通川防,夷去險阻。”

    屏:

    (一)①照壁;對著門的小墻。《荀子·大略》:“天子外屏,諸侯內屏。”②屏障。《詩經·小雅·桑扈》:“君子樂胥,萬邦之屏。”(胥:語氣詞。)③屏風。李賀《屏風曲》:“月風吹露屏外寒。” (二)bǐng ①退避。《禮記·曲禮上》:“屏於側。”②蒙蔽;隱瞞。《左傳·昭公二十七年》:“屏王之耳目使不聰明。”(聰:聽力好。明:視力好。)③抑止。袁宏道《虛丘記》:“一夫登場,四座屏息。”(息:呼吸。)④排除;除去。《申鑒·政體》:“致治之術,先屏四患。”

    障:

    ①阻塞;阻隔。《禮記·月令》:“開通道路,毋有障塞。”《呂氏春秋·貴直》:“人主之患,欲聞枉而惡直言,是障其源而欲其水也。”(枉:邪曲。)②堤防。《國語·周語中》:“澤不陂障,川無舟梁。”(陂:堤岸。)③邊塞險要處作防禦用的城堡。《漢書·朝鮮傳》:“為置吏築障。”④屏蔽。《左傳·定公十二年》:“且成,孟氏之保障也。”(成:孟孫氏的采邑。保:城堡。)⑤用來遮隔視線的佈帷或屏風。《晉書·石崇傳》:“愷作紫絲佈步障四十裡,崇作錦步障五十裡以敵之。”(愷:王愷。)⑥高聳如屏障般的山峰。范成大《念奴嬌》:“雙峰疊障。”⑦幢子,有字畫的整幅綢佈。杜甫《題李尊師松樹障子歌》:“手提新畫青松障。”李庾《東都賦》:“出地標圖,臨流寫障。”⑧通“瘴”。瘴氣,熱帶山林中的濕熱空氣。《後漢書·楊終傳》:“且南方暑濕,障毒互生。”

    通:

    ①通向;通到。陳壽《隆中對》:“西通巴蜀。”《列子·湯問》:“指通豫南,達於漢陰。”②通行;通過。陶淵明《桃花源記》:“初極狹,才通人。”③貫通;沒有阻礙的。周敦頤《愛蓮說》:“中通外直,不蔓不枝。”④順暢;暢通。范仲淹《嶽陽樓記》:“越明年,政通人和,百廢俱興。”⑤疏通。《史記·秦始皇本紀》:“決通川防,夷去險阻。”《北史·宇文愷傳》:“今錄其疑難,為之通釋,皆出證據,以相發明。”(發明:闡明。)⑥流通;交換。薛福成《變法》:“環大地九萬裡之內,罔不通使互市。”(罔:無。)⑦交往;溝通。《左傳 · 桓公七年》:“衛孫桓子來盟,始通。”周密《齊東野語》卷十:“既貴,恥其傢微,陰有所遺,而絕不與通。”⑧四通八達的。《晉書·列女傳》:“恨不得梟(xiāo)汝首於通逵,以塞大恥。”(梟:斬首懸掛。逵:大路。)⑨知曉;通曉。《呂氏春秋·謹聽》:“通乎己之不足,則不與物爭矣。”嵇康《釋私論》:“是故言君子,則以無措為主,以通物為美。”⑩開通;開明。《漢書·孝成趙皇後傳》:“知陛下有賢聖通明之德,仁孝子愛之恩。”(11)傳達;通知。《周禮·天官·內豎》:“內豎掌內外之通令。”(12)全部;整個。曹植《與吳質書》:“時有所慮,至通夜不瞑。”(瞑:同“眠”。)(13)共同的;通常的。《孟子·滕文公上》:“天下之通義也。”司馬光《為龐相公再讓宰相表》:“臣聞量能授職者,人主之通術。”(14)(馬)糞。《後漢書·戴就傳》:“乃臥就覆船下,以馬通熏之。”(15)量詞。1. 用於文書,表示一份。《世說新語·文學》:“無不傳寫,各有一通。”2. 用於擊鼓。相當於“陣”、“遍”。《後漢書·光武帝紀上》:“傳吏疑其偽,乃椎鼓三通。”

    內:

    (一)①裡面。跟“外”相對。《左傳·定公八年》:“與陽氏戰於南門之內。”引申為內心。屈原《離騷》:“紛吾既有此內美兮,又重之以修能。”②內室。《漢書·晁錯傳》:“先為築室,傢有一堂二內。”③舊稱妻妾。《左傳·僖公十七年》:“齊侯好內。”④皇宮。白居易《長恨歌》:“西宮南內多秋草。” (二)nà①接納;交納。後作“納”。《史記·秦始皇本紀》:“百姓內粟千石,拜爵一級。”②結納;結交。《孟子·公孫醜上》:“非所以內交於孺子之父母也。”

    外:

    ①疏遠。《周易·泰》:“內君子而外小人,君子道長(zhǎng),小人道消也。”(內:親近。長:增長。消:減少。)《韓非子·愛臣》:“此君人者所外也。”(君人者:國君。)②外邊;外部。與“內”相對。《孟子·告子下》:“入則無法傢拂士,出則無敵國外患者,國恒亡。”《史記·屈原賈生列傳》:“懷王以不知忠臣之分,故內惑於鄭袖,外欺於張儀。”③外表。《法言·修身》:“其為外也肅括。”④其他的。《孟子·滕文公下》:“外人稱夫子好辯,敢問何也?”⑤不正規的;非正式的。《論衡·案書》:“《國語》、《左氏》之外傳也。”⑥排除;除去。《淮南子·精神》:“外此,其餘無足利矣。”⑦稱父系之外的親屬。《爾雅·釋親》:“母之考為外王父。”

    仍:

    ①沿襲;依照。《論語·先進》:“仍舊貫,如之何? 何必改作?”(舊貫:舊例。如之何:怎麼樣。)《後漢書·後紀序》:“漢仍其謬,知患莫改。”(患:禍患。)②相隨;接續。《楚辭·九章·悲回風》:“觀炎氣之相仍兮,窺煙液之所積。”③屢;頻繁。《後漢書·元帝紀》:“百姓仍遭兇阨,無以相振。”④副詞。仍然。白居易《洛橋寒食日作,十韻》:“宿醉頭仍重,晨遊眼乍明。”(宿:隔夜。乍:忽然。)⑤因而;於是。《史記·淮南衡山列傳》:“仍父子再亡國,各不終其身。”《南史·宗武帝紀》:“初,帝平齊,仍有定關洛意。”[仍仍]不得志的樣子。《淮南子·精神》:“乃始仍仍然知其盆瓴之足羞也。”(乃始:於是。)

    呼:

    ①吐氣;往外出氣。跟“吸”相對。《莊子·刻意》:“吹呴(xū)呼吸,吐故納新。”②高聲叫喊。《禮記·曲禮上》:“城上不呼。”《荀子·天問》:“順風而呼,聲非加疾也,而聞者彰。”③呼喚。《史記·項羽本紀》:“(項伯)欲呼張良與俱去。”④稱道;稱呼。《荀子·儒效》:“呼先王以欺愚者而求衣食焉。”白居易《寄明州於駙馬使君三絕句》:“何郎小妓歌喉好,嚴老呼為一串珠。”⑤通“籲”。吹氣聲。《禮記·檀弓上》:“曾子聞之,瞿然曰:‘呼!’”

    騎:

    (一)①騎馬。《戰國策·趙策二》:“今吾將胡服騎射,以教百姓。”(胡:古代北方種族名。)②跨坐。《莊子·大宗師》:“騎箕尾。”(二)jì①乘坐的馬。《戰國策·趙策二》:“車千乘,騎萬匹。”②騎兵。《史記·項羽本紀》:“沛公旦日從百餘騎來見項王。”③一人一馬。班固《東都賦》:“千乘雷起,萬騎紛紜。”

    遭:

    ①相逢;遇到。《莊子·應帝王》:“適遭無名人而問焉。”王充《論衡·寒溫》:“遭風逢氣,身生寒溫。”(寒溫:指疾病。)②際遇。杜甫《催宗文樹雞柵》:“我寬螻蟻遭,彼免狐貉厄。”(寬:寬解。)③遭到;受到。《封神演義》第三十回:“致賈氏忿怨死,黃娘娘遭冤。”④量詞。1. 周;圈。孟郊《寒地百姓吟》:“虛繞千萬遭。”2. 次;回。陶嶽《五代史補》:“且共汝輩赤腳入棘針地走三五遭,汝等能乎?”

    為:

    (一)①做。《詩經·周頌·豐年》:“為酒為醴,烝畀祖妣。”(烝:進獻。畀:給予。)《論語·學而》:“其為人也孝弟(tì)。”(弟:同“悌”。友愛。)②制作;創作。《禮記·曲禮下》:“為宮室,不斬於丘木。”(丘木:墓地的樹。)《漢書·枚乘傳》:“司馬相如善為文而遲。”(遲:慢。)③治理。《商君書·農戰》:“善為國者,倉廩雖滿,不偷於農。”(偷:怠惰;忽視。)《論語·為政》:“為政以德。”④行為。范仲淹《嶽陽樓記》:“予嘗求古仁人之心,或異二者之為。”(嘗:曾經。)⑤充當。《論語·為政》:“溫故而知新,可以為師矣。”(溫:溫習。故:舊的知識。)⑥當作。李白《夢遊天姥吟留別》:“霓為衣兮風為馬。”⑦變為;成為。屈原《離騷》:“蘭芷變而不芳兮,荃蕙化而為茅。”(蘭、芷、荃、蕙:皆香草名。)⑧認為。《孟子·公孫醜上》:“而子為我願之乎?”(子:你。)⑨是。《左傳·宣公三年》:“餘為伯儵,餘而祖也。”⑩介詞。1. 表被動。被。《三國志 · 吳書· 呂蒙傳》:“為張遼等所襲。”2.表對象。對;向。《戰國策·韓策二》:“(嚴仲子)因為聶政語曰:‘臣有仇。’”(11)連詞。如果。《戰國策·秦策四》:“秦為知之,必不救也。”(12)語氣詞。1. 與“何”相配,表疑問語氣。《論語·季氏》:“何以伐為?”(伐:進攻。)2. 多用於句未,表示反問語氣。《漢書·外戚傳下·趙皇後》:“今故告之,反怒為!”(故:故意。) (二)wèi ①幫助。《詩經·大雅·鳧鷖》:“公屍燕飲,福祿來為。”②介詞。1. 表對象。替。《論語·學而》:“為人謀而不忠乎?”2. 表原因。因為。《荀子·天論》:“天行有常,不為堯存,不為桀亡。”3. 表目的。為瞭。《孔雀東南飛》:“慎勿為婦死。”③通“偽”。假裝。《禮記·檀弓下》:“夫子為弗聞也者而過之。”

    曹:

    ①雙;對。宋玉《招魂》:“分曹並進。”②群;類。杜甫《曲江三章》之一:“哀鴻獨叫求其曹。”③輩;眾。《後漢書·班超傳》:“卿曹與我俱在絕域。”④古代分職治事的官署。《後漢書·百官志》:“成帝初置尚書四人,分為四曹。”⑤周代國名。春秋末為宋所滅。在今山東曹縣一帶。


  • 尽坏屏障通内外,仍呼骑遭为马曹。

    “尽坏屏障通内外,仍呼骑遭为马曹。”诗句出处:《送李公恕赴阙》;是宋朝诗人苏轼的作品。

    君才有如切玉刀,见之凛凛寒生毛。
    愿随壮士斩蛟蜃,不愿腰间缠锦绦。
    用违其才志不展,坐与胥吏同疲劳。
    忽然眉上有黄气,吾君渐欲收英髦。
    立谈左右俱动色,一语径破千言牢。
    我顷分符在东武,脱略万事惟嬉遨。
    尽坏屏障通内外,仍呼骑遭为马曹。
    君为使者见不问,反更对饮持双螯。
    酒酣箕坐语惊众,杂以嘲讽穷诗骚。
    世上小儿多忌讳,独能容我真贤豪。
    为我买田临汶水,逝将归去诛蓬蒿。
    安能终老尘土下,俯仰随人如桔槔。

    【注释】:

    尽:

    (一)①完毕;没有了。苏轼《赤壁赋》:“肴核既尽,杯盘狼藉。”《左传·襄公八年》:“粮食将尽。”②终结;结束。曹丕《典论·论文》:“年寿有时而尽。”李咸用《遣兴》:“雨尽晚云轻。”又终极;达到极点。《礼记·郊特牲》:“仁之至,义之尽也。”成语有“仁至义尽”。李白《游太山六首》之三:“凭崖览八极,目尽长空闲。”(八极:极边远之地。空闲:空旷。)③竭尽;竭力完成。《宋史·岳飞传》:“飞裂裳以背示(何)铸,有尽忠报国四大字。”④全;所有的。潘岳《笙赋》:“乐声发而尽室欢。”⑤副词。皆;都。《孟子·尽心下》:“尽信书,则不如无书。”《史记·司马相如列传》:“一坐尽倾。”(满坐的人都很倾慕。) (二)jǐn 尽量。《礼记·曲礼上》:“虚坐尽后,食坐尽前。”(空坐着尽量往后,饮食就坐尽量往前,以免油污弄脏座席。)

    坏:

    ①衰亡;失败。贾谊《新书·大政上》:“国以民为兴坏。”司马迁《报任安书》:“网罗天下放失旧闻,略考其行事,综其终始,稽其成败兴坏之纪。”(稽:考核。)②崩溃;失败。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“(周)瑜等率轻锐继其后,雷鼓大震,北军大坏。”(北军:指曹操的军队。)司马迁《报任安书》:“稽其成败兴坏之纪。”③变质;变坏。《齐民要术·养羊》:“作干酪法……得经数年不坏,以供远行。”④毁坏;拆毁。《史记·秦始皇本纪》:“堕坏城郭,决通川防,夷去险阻。”

    屏:

    (一)①照壁;对着门的小墙。《荀子·大略》:“天子外屏,诸侯内屏。”②屏障。《诗经·小雅·桑扈》:“君子乐胥,万邦之屏。”(胥:语气词。)③屏风。李贺《屏风曲》:“月风吹露屏外寒。” (二)bǐng ①退避。《礼记·曲礼上》:“屏于侧。”②蒙蔽;隐瞒。《左传·昭公二十七年》:“屏王之耳目使不聪明。”(聪:听力好。明:视力好。)③抑止。袁宏道《虚丘记》:“一夫登场,四座屏息。”(息:呼吸。)④排除;除去。《申鉴·政体》:“致治之术,先屏四患。”

    障:

    ①阻塞;阻隔。《礼记·月令》:“开通道路,毋有障塞。”《吕氏春秋·贵直》:“人主之患,欲闻枉而恶直言,是障其源而欲其水也。”(枉:邪曲。)②堤防。《国语·周语中》:“泽不陂障,川无舟梁。”(陂:堤岸。)③边塞险要处作防御用的城堡。《汉书·朝鲜传》:“为置吏筑障。”④屏蔽。《左传·定公十二年》:“且成,孟氏之保障也。”(成:孟孙氏的采邑。保:城堡。)⑤用来遮隔视线的布帷或屏风。《晋书·石崇传》:“恺作紫丝布步障四十里,崇作锦步障五十里以敌之。”(恺:王恺。)⑥高耸如屏障般的山峰。范成大《念奴娇》:“双峰叠障。”⑦幢子,有字画的整幅绸布。杜甫《题李尊师松树障子歌》:“手提新画青松障。”李庾《东都赋》:“出地标图,临流写障。”⑧通“瘴”。瘴气,热带山林中的湿热空气。《后汉书·杨终传》:“且南方暑湿,障毒互生。”

    通:

    ①通向;通到。陈寿《隆中对》:“西通巴蜀。”《列子·汤问》:“指通豫南,达于汉阴。”②通行;通过。陶渊明《桃花源记》:“初极狭,才通人。”③贯通;没有阻碍的。周敦颐《爱莲说》:“中通外直,不蔓不枝。”④顺畅;畅通。范仲淹《岳阳楼记》:“越明年,政通人和,百废俱兴。”⑤疏通。《史记·秦始皇本纪》:“决通川防,夷去险阻。”《北史·宇文恺传》:“今录其疑难,为之通释,皆出证据,以相发明。”(发明:阐明。)⑥流通;交换。薛福成《变法》:“环大地九万里之内,罔不通使互市。”(罔:无。)⑦交往;沟通。《左传 · 桓公七年》:“卫孙桓子来盟,始通。”周密《齐东野语》卷十:“既贵,耻其家微,阴有所遗,而绝不与通。”⑧四通八达的。《晋书·列女传》:“恨不得枭(xiāo)汝首于通逵,以塞大耻。”(枭:斩首悬挂。逵:大路。)⑨知晓;通晓。《吕氏春秋·谨听》:“通乎己之不足,则不与物争矣。”嵇康《释私论》:“是故言君子,则以无措为主,以通物为美。”⑩开通;开明。《汉书·孝成赵皇后传》:“知陛下有贤圣通明之德,仁孝子爱之恩。”(11)传达;通知。《周礼·天官·内竖》:“内竖掌内外之通令。”(12)全部;整个。曹植《与吴质书》:“时有所虑,至通夜不瞑。”(瞑:同“眠”。)(13)共同的;通常的。《孟子·滕文公上》:“天下之通义也。”司马光《为庞相公再让宰相表》:“臣闻量能授职者,人主之通术。”(14)(马)粪。《后汉书·戴就传》:“乃卧就覆船下,以马通熏之。”(15)量词。1. 用于文书,表示一份。《世说新语·文学》:“无不传写,各有一通。”2. 用于击鼓。相当于“阵”、“遍”。《后汉书·光武帝纪上》:“传吏疑其伪,乃椎鼓三通。”

    内:

    (一)①里面。跟“外”相对。《左传·定公八年》:“与阳氏战于南门之内。”引申为内心。屈原《离骚》:“纷吾既有此内美兮,又重之以修能。”②内室。《汉书·晁错传》:“先为筑室,家有一堂二内。”③旧称妻妾。《左传·僖公十七年》:“齐侯好内。”④皇宫。白居易《长恨歌》:“西宫南内多秋草。” (二)nà①接纳;交纳。后作“纳”。《史记·秦始皇本纪》:“百姓内粟千石,拜爵一级。”②结纳;结交。《孟子·公孙丑上》:“非所以内交于孺子之父母也。”

    外:

    ①疏远。《周易·泰》:“内君子而外小人,君子道长(zhǎng),小人道消也。”(内:亲近。长:增长。消:减少。)《韩非子·爱臣》:“此君人者所外也。”(君人者:国君。)②外边;外部。与“内”相对。《孟子·告子下》:“入则无法家拂士,出则无敌国外患者,国恒亡。”《史记·屈原贾生列传》:“怀王以不知忠臣之分,故内惑于郑袖,外欺于张仪。”③外表。《法言·修身》:“其为外也肃括。”④其他的。《孟子·滕文公下》:“外人称夫子好辩,敢问何也?”⑤不正规的;非正式的。《论衡·案书》:“《国语》、《左氏》之外传也。”⑥排除;除去。《淮南子·精神》:“外此,其余无足利矣。”⑦称父系之外的亲属。《尔雅·释亲》:“母之考为外王父。”

    仍:

    ①沿袭;依照。《论语·先进》:“仍旧贯,如之何? 何必改作?”(旧贯:旧例。如之何:怎么样。)《后汉书·后纪序》:“汉仍其谬,知患莫改。”(患:祸患。)②相随;接续。《楚辞·九章·悲回风》:“观炎气之相仍兮,窥烟液之所积。”③屡;频繁。《后汉书·元帝纪》:“百姓仍遭凶阨,无以相振。”④副词。仍然。白居易《洛桥寒食日作,十韵》:“宿醉头仍重,晨游眼乍明。”(宿:隔夜。乍:忽然。)⑤因而;于是。《史记·淮南衡山列传》:“仍父子再亡国,各不终其身。”《南史·宗武帝纪》:“初,帝平齐,仍有定关洛意。”[仍仍]不得志的样子。《淮南子·精神》:“乃始仍仍然知其盆瓴之足羞也。”(乃始:于是。)

    呼:

    ①吐气;往外出气。跟“吸”相对。《庄子·刻意》:“吹呴(xū)呼吸,吐故纳新。”②高声叫喊。《礼记·曲礼上》:“城上不呼。”《荀子·天问》:“顺风而呼,声非加疾也,而闻者彰。”③呼唤。《史记·项羽本纪》:“(项伯)欲呼张良与俱去。”④称道;称呼。《荀子·儒效》:“呼先王以欺愚者而求衣食焉。”白居易《寄明州于驸马使君三绝句》:“何郎小妓歌喉好,严老呼为一串珠。”⑤通“吁”。吹气声。《礼记·檀弓上》:“曾子闻之,瞿然曰:‘呼!’”

    骑:

    (一)①骑马。《战国策·赵策二》:“今吾将胡服骑射,以教百姓。”(胡:古代北方种族名。)②跨坐。《庄子·大宗师》:“骑箕尾。”(二)jì①乘坐的马。《战国策·赵策二》:“车千乘,骑万匹。”②骑兵。《史记·项羽本纪》:“沛公旦日从百余骑来见项王。”③一人一马。班固《东都赋》:“千乘雷起,万骑纷纭。”

    遭:

    ①相逢;遇到。《庄子·应帝王》:“适遭无名人而问焉。”王充《论衡·寒温》:“遭风逢气,身生寒温。”(寒温:指疾病。)②际遇。杜甫《催宗文树鸡栅》:“我宽蝼蚁遭,彼免狐貉厄。”(宽:宽解。)③遭到;受到。《封神演义》第三十回:“致贾氏忿怨死,黄娘娘遭冤。”④量词。1. 周;圈。孟郊《寒地百姓吟》:“虚绕千万遭。”2. 次;回。陶岳《五代史补》:“且共汝辈赤脚入棘针地走三五遭,汝等能乎?”

    为:

    (一)①做。《诗经·周颂·丰年》:“为酒为醴,烝畀祖妣。”(烝:进献。畀:给予。)《论语·学而》:“其为人也孝弟(tì)。”(弟:同“悌”。友爱。)②制作;创作。《礼记·曲礼下》:“为宫室,不斩于丘木。”(丘木:墓地的树。)《汉书·枚乘传》:“司马相如善为文而迟。”(迟:慢。)③治理。《商君书·农战》:“善为国者,仓廪虽满,不偷于农。”(偷:怠惰;忽视。)《论语·为政》:“为政以德。”④行为。范仲淹《岳阳楼记》:“予尝求古仁人之心,或异二者之为。”(尝:曾经。)⑤充当。《论语·为政》:“温故而知新,可以为师矣。”(温:温习。故:旧的知识。)⑥当作。李白《梦游天姥吟留别》:“霓为衣兮风为马。”⑦变为;成为。屈原《离骚》:“兰芷变而不芳兮,荃蕙化而为茅。”(兰、芷、荃、蕙:皆香草名。)⑧认为。《孟子·公孙丑上》:“而子为我愿之乎?”(子:你。)⑨是。《左传·宣公三年》:“余为伯儵,余而祖也。”⑩介词。1. 表被动。被。《三国志 · 吴书· 吕蒙传》:“为张辽等所袭。”2.表对象。对;向。《战国策·韩策二》:“(严仲子)因为聂政语曰:‘臣有仇。’”(11)连词。如果。《战国策·秦策四》:“秦为知之,必不救也。”(12)语气词。1. 与“何”相配,表疑问语气。《论语·季氏》:“何以伐为?”(伐:进攻。)2. 多用于句未,表示反问语气。《汉书·外戚传下·赵皇后》:“今故告之,反怒为!”(故:故意。) (二)wèi ①帮助。《诗经·大雅·凫鹥》:“公尸燕饮,福禄来为。”②介词。1. 表对象。替。《论语·学而》:“为人谋而不忠乎?”2. 表原因。因为。《荀子·天论》:“天行有常,不为尧存,不为桀亡。”3. 表目的。为了。《孔雀东南飞》:“慎勿为妇死。”③通“伪”。假装。《礼记·檀弓下》:“夫子为弗闻也者而过之。”

    曹:

    ①双;对。宋玉《招魂》:“分曹并进。”②群;类。杜甫《曲江三章》之一:“哀鸿独叫求其曹。”③辈;众。《后汉书·班超传》:“卿曹与我俱在绝域。”④古代分职治事的官署。《后汉书·百官志》:“成帝初置尚书四人,分为四曹。”⑤周代国名。春秋末为宋所灭。在今山东曹县一带。


  • jin huai bing zhang tong nei wai ,reng hu ji zao wei ma cao 。

    “jin huai bing zhang tong nei wai ,reng hu ji zao wei ma cao 。”shi gou chu chu :《song li gong shu fu que 》;shi song chao shi ren su shi de zuo pin 。

    jun cai you ru qie yu dao ,jian zhi lin lin han sheng mao 。
    yuan sui zhuang shi zhan jiao shen ,bu yuan yao jian chan jin tao 。
    yong wei ji cai zhi bu zhan ,zuo yu xu li tong pi lao 。
    hu ran mei shang you huang qi ,wu jun jian yu shou ying mao 。
    li tan zuo you ju dong se ,yi yu jing po qian yan lao 。
    wo qing fen fu zai dong wu ,tuo lve mo shi wei xi ao 。
    jin huai bing zhang tong nei wai ,reng hu ji zao wei ma cao 。
    jun wei shi zhe jian bu wen ,fan geng dui yin chi shuang ao 。
    jiu han ji zuo yu jing zhong ,za yi chao feng qiong shi sao 。
    shi shang xiao er duo ji hui ,du neng rong wo zhen xian hao 。
    wei wo mai tian lin wen shui ,shi jiang gui qu zhu peng hao 。
    an neng zhong lao chen tu xia ,fu yang sui ren ru jie gao 。

    【zhu shi 】:

    jin :

    (yi )①wan bi ;mei you le 。su shi 《chi bi fu 》:“yao he ji jin ,bei pan lang ji 。”《zuo chuan ·xiang gong ba nian 》:“liang shi jiang jin 。”②zhong jie ;jie shu 。cao pi 《dian lun ·lun wen 》:“nian shou you shi er jin 。”li xian yong 《qian xing 》:“yu jin wan yun qing 。”you zhong ji ;da dao ji dian 。《li ji ·jiao te sheng 》:“ren zhi zhi ,yi zhi jin ye 。”cheng yu you “ren zhi yi jin ”。li bai 《you tai shan liu shou 》zhi san :“ping ya lan ba ji ,mu jin chang kong xian 。”(ba ji :ji bian yuan zhi de 。kong xian :kong kuang 。)③jie jin ;jie li wan cheng 。《song shi ·yue fei chuan 》:“fei lie chang yi bei shi (he )zhu ,you jin zhong bao guo si da zi 。”④quan ;suo you de 。pan yue 《sheng fu 》:“le sheng fa er jin shi huan 。”⑤fu ci 。jie ;dou 。《meng zi ·jin xin xia 》:“jin xin shu ,ze bu ru mo shu 。”《shi ji ·si ma xiang ru lie chuan 》:“yi zuo jin qing 。”(man zuo de ren dou hen qing mu 。) (er )jǐn jin liang 。《li ji ·qu li shang 》:“xu zuo jin hou ,shi zuo jin qian 。”(kong zuo zhao jin liang wang hou ,yin shi jiu zuo jin liang wang qian ,yi mian you wu long zang zuo xi 。)

    huai :

    ①cui wang ;shi bai 。gu yi 《xin shu ·da zheng shang 》:“guo yi min wei xing huai 。”si ma qian 《bao ren an shu 》:“wang luo tian xia fang shi jiu wen ,lve kao ji hang shi ,zeng ji zhong shi ,ji ji cheng bai xing huai zhi ji 。”(ji :kao he 。)②beng hui ;shi bai 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“(zhou )yu deng lv qing rui ji ji hou ,lei gu da zhen ,bei jun da huai 。”(bei jun :zhi cao cao de jun dui 。)si ma qian 《bao ren an shu 》:“ji ji cheng bai xing huai zhi ji 。”③bian zhi ;bian huai 。《ji min yao shu ·yang yang 》:“zuo gan lao fa ……de jing shu nian bu huai ,yi gong yuan hang 。”④hui huai ;ca hui 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“duo huai cheng guo ,jue tong chuan fang ,yi qu xian zu 。”

    bing :

    (yi )①zhao bi ;dui zhao men de xiao qiang 。《xun zi ·da lve 》:“tian zi wai bing ,zhu hou nei bing 。”②bing zhang 。《shi jing ·xiao ya ·sang hu 》:“jun zi le xu ,mo bang zhi bing 。”(xu :yu qi ci 。)③bing feng 。li he 《bing feng qu 》:“yue feng chui lou bing wai han 。” (er )bǐng ①tui bi 。《li ji ·qu li shang 》:“bing yu ce 。”②meng bi ;yin man 。《zuo chuan ·zhao gong er shi qi nian 》:“bing wang zhi er mu shi bu cong ming 。”(cong :ting li hao 。ming :shi li hao 。)③yi zhi 。yuan hong dao 《xu qiu ji 》:“yi fu deng chang ,si zuo bing xi 。”(xi :hu xi 。)④pai chu ;chu qu 。《shen jian ·zheng ti 》:“zhi zhi zhi shu ,xian bing si huan 。”

    zhang :

    ①zu sai ;zu ge 。《li ji ·yue ling 》:“kai tong dao lu ,wu you zhang sai 。”《lv shi chun qiu ·gui zhi 》:“ren zhu zhi huan ,yu wen wang er e zhi yan ,shi zhang ji yuan er yu ji shui ye 。”(wang :xie qu 。)②di fang 。《guo yu ·zhou yu zhong 》:“ze bu bei zhang ,chuan mo zhou liang 。”(bei :di an 。)③bian sai xian yao chu zuo fang yu yong de cheng bao 。《han shu ·chao xian chuan 》:“wei zhi li zhu zhang 。”④bing bi 。《zuo chuan ·ding gong shi er nian 》:“ju cheng ,meng shi zhi bao zhang ye 。”(cheng :meng sun shi de cai yi 。bao :cheng bao 。)⑤yong lai zhe ge shi xian de bu wei huo bing feng 。《jin shu ·dan chong chuan 》:“kai zuo zi si bu bu zhang si shi li ,chong zuo jin bu zhang wu shi li yi di zhi 。”(kai :wang kai 。)⑥gao song ru bing zhang ban de shan feng 。fan cheng da 《nian nu jiao 》:“shuang feng die zhang 。”⑦chuang zi ,you zi hua de zheng fu chou bu 。du fu 《ti li zun shi song shu zhang zi ge 》:“shou di xin hua qing song zhang 。”li yu 《dong dou fu 》:“chu de biao tu ,lin liu xie zhang 。”⑧tong “zhang ”。zhang qi ,re dai shan lin zhong de shi re kong qi 。《hou han shu ·yang zhong chuan 》:“ju na fang shu shi ,zhang du hu sheng 。”

    tong :

    ①tong xiang ;tong dao 。chen shou 《long zhong dui 》:“xi tong ba shu 。”《lie zi ·shang wen 》:“zhi tong yu na ,da yu han yin 。”②tong hang ;tong guo 。tao yuan ming 《tao hua yuan ji 》:“chu ji xia ,cai tong ren 。”③guan tong ;mei you zu ai de 。zhou dui yi 《ai lian shui 》:“zhong tong wai zhi ,bu man bu zhi 。”④shun chang ;chang tong 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“yue ming nian ,zheng tong ren he ,bai fei ju xing 。”⑤shu tong 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“jue tong chuan fang ,yi qu xian zu 。”《bei shi ·yu wen kai chuan 》:“jin lu ji yi nan ,wei zhi tong shi ,jie chu zheng ju ,yi xiang fa ming 。”(fa ming :chan ming 。)⑥liu tong ;jiao huan 。xue fu cheng 《bian fa 》:“huan da de jiu mo li zhi nei ,wang bu tong shi hu shi 。”(wang :mo 。)⑦jiao wang ;gou tong 。《zuo chuan · huan gong qi nian 》:“wei sun huan zi lai meng ,shi tong 。”zhou mi 《ji dong ye yu 》juan shi :“ji gui ,chi ji jia wei ,yin you suo wei ,er jue bu yu tong 。”⑧si tong ba da de 。《jin shu ·lie nv chuan 》:“hen bu de xiao (xiāo)ru shou yu tong kui ,yi sai da chi 。”(xiao :zhan shou xuan gua 。kui :da lu 。)⑨zhi xiao ;tong xiao 。《lv shi chun qiu ·jin ting 》:“tong hu ji zhi bu zu ,ze bu yu wu zheng yi 。”ji kang 《shi si lun 》:“shi gu yan jun zi ,ze yi mo cuo wei zhu ,yi tong wu wei mei 。”⑩kai tong ;kai ming 。《han shu ·xiao cheng zhao huang hou chuan 》:“zhi bi xia you xian sheng tong ming zhi de ,ren xiao zi ai zhi en 。”(11)chuan da ;tong zhi 。《zhou li ·tian guan ·nei shu 》:“nei shu zhang nei wai zhi tong ling 。”(12)quan bu ;zheng ge 。cao zhi 《yu wu zhi shu 》:“shi you suo lv ,zhi tong ye bu ming 。”(ming :tong “mian ”。)(13)gong tong de ;tong chang de 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“tian xia zhi tong yi ye 。”si ma guang 《wei pang xiang gong zai rang zai xiang biao 》:“chen wen liang neng shou zhi zhe ,ren zhu zhi tong shu 。”(14)(ma )fen 。《hou han shu ·dai jiu chuan 》:“nai wo jiu fu chuan xia ,yi ma tong xun zhi 。”(15)liang ci 。1. yong yu wen shu ,biao shi yi fen 。《shi shui xin yu ·wen xue 》:“mo bu chuan xie ,ge you yi tong 。”2. yong yu ji gu 。xiang dang yu “zhen ”、“bian ”。《hou han shu ·guang wu di ji shang 》:“chuan li yi ji wei ,nai chui gu san tong 。”

    nei :

    (yi )①li mian 。gen “wai ”xiang dui 。《zuo chuan ·ding gong ba nian 》:“yu yang shi zhan yu na men zhi nei 。”yin shen wei nei xin 。qu yuan 《li sao 》:“fen wu ji you ci nei mei xi ,you chong zhi yi xiu neng 。”②nei shi 。《han shu ·chao cuo chuan 》:“xian wei zhu shi ,jia you yi tang er nei 。”③jiu chen qi qie 。《zuo chuan ·xi gong shi qi nian 》:“ji hou hao nei 。”④huang gong 。bai ju yi 《chang hen ge 》:“xi gong na nei duo qiu cao 。” (er )nà①jie na ;jiao na 。hou zuo “na ”。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“bai xing nei su qian dan ,bai jue yi ji 。”②jie na ;jie jiao 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“fei suo yi nei jiao yu ru zi zhi fu mu ye 。”

    wai :

    ①shu yuan 。《zhou yi ·tai 》:“nei jun zi er wai xiao ren ,jun zi dao chang (zhǎng),xiao ren dao xiao ye 。”(nei :qin jin 。chang :zeng chang 。xiao :jian shao 。)《han fei zi ·ai chen 》:“ci jun ren zhe suo wai ye 。”(jun ren zhe :guo jun 。)②wai bian ;wai bu 。yu “nei ”xiang dui 。《meng zi ·gao zi xia 》:“ru ze mo fa jia bi shi ,chu ze mo di guo wai huan zhe ,guo heng wang 。”《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“huai wang yi bu zhi zhong chen zhi fen ,gu nei huo yu zheng xiu ,wai qi yu zhang yi 。”③wai biao 。《fa yan ·xiu shen 》:“ji wei wai ye su gua 。”④ji ta de 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“wai ren chen fu zi hao bian ,gan wen he ye ?”⑤bu zheng gui de ;fei zheng shi de 。《lun heng ·an shu 》:“《guo yu 》、《zuo shi 》zhi wai chuan ye 。”⑥pai chu ;chu qu 。《huai na zi ·jing shen 》:“wai ci ,ji yu mo zu li yi 。”⑦chen fu ji zhi wai de qin shu 。《er ya ·shi qin 》:“mu zhi kao wei wai wang fu 。”

    reng :

    ①yan xi ;yi zhao 。《lun yu ·xian jin 》:“reng jiu guan ,ru zhi he ? he bi gai zuo ?”(jiu guan :jiu li 。ru zhi he :zen me yang 。)《hou han shu ·hou ji xu 》:“han reng ji miu ,zhi huan mo gai 。”(huan :huo huan 。)②xiang sui ;jie xu 。《chu ci ·jiu zhang ·bei hui feng 》:“guan yan qi zhi xiang reng xi ,kui yan ye zhi suo ji 。”③lv ;pin fan 。《hou han shu ·yuan di ji 》:“bai xing reng zao xiong 阨,mo yi xiang zhen 。”④fu ci 。reng ran 。bai ju yi 《luo qiao han shi ri zuo ,shi yun 》:“su zui tou reng chong ,chen you yan zha ming 。”(su :ge ye 。zha :hu ran 。)⑤yin er ;yu shi 。《shi ji ·huai na heng shan lie chuan 》:“reng fu zi zai wang guo ,ge bu zhong ji shen 。”《na shi ·zong wu di ji 》:“chu ,di ping ji ,reng you ding guan luo yi 。”[reng reng ]bu de zhi de yang zi 。《huai na zi ·jing shen 》:“nai shi reng reng ran zhi ji pen ling zhi zu xiu ye 。”(nai shi :yu shi 。)

    hu :

    ①tu qi ;wang wai chu qi 。gen “xi ”xiang dui 。《zhuang zi ·ke yi 》:“chui hou (xū)hu xi ,tu gu na xin 。”②gao sheng jiao han 。《li ji ·qu li shang 》:“cheng shang bu hu 。”《xun zi ·tian wen 》:“shun feng er hu ,sheng fei jia ji ye ,er wen zhe zhang 。”③hu huan 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“(xiang bai )yu hu zhang liang yu ju qu 。”④chen dao ;chen hu 。《xun zi ·ru xiao 》:“hu xian wang yi qi yu zhe er qiu yi shi yan 。”bai ju yi 《ji ming zhou yu fu ma shi jun san jue gou 》:“he lang xiao ji ge hou hao ,yan lao hu wei yi chuan zhu 。”⑤tong “xu ”。chui qi sheng 。《li ji ·tan gong shang 》:“ceng zi wen zhi ,ju ran yue :‘hu !’”

    ji :

    (yi )①ji ma 。《zhan guo ce ·zhao ce er 》:“jin wu jiang hu fu ji she ,yi jiao bai xing 。”(hu :gu dai bei fang chong zu ming 。)②kua zuo 。《zhuang zi ·da zong shi 》:“ji ji wei 。”(er )jì①cheng zuo de ma 。《zhan guo ce ·zhao ce er 》:“che qian cheng ,ji mo pi 。”②ji bing 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong dan ri cong bai yu ji lai jian xiang wang 。”③yi ren yi ma 。ban gu 《dong dou fu 》:“qian cheng lei qi ,mo ji fen yun 。”

    zao :

    ①xiang feng ;yu dao 。《zhuang zi ·ying di wang 》:“kuo zao mo ming ren er wen yan 。”wang chong 《lun heng ·han wen 》:“zao feng feng qi ,shen sheng han wen 。”(han wen :zhi ji bing 。)②ji yu 。du fu 《cui zong wen shu ji shan 》:“wo kuan lou yi zao ,bi mian hu hao e 。”(kuan :kuan jie 。)③zao dao ;shou dao 。《feng shen yan yi 》di san shi hui :“zhi gu shi fen yuan si ,huang niang niang zao yuan 。”④liang ci 。1. zhou ;juan 。meng jiao 《han de bai xing yin 》:“xu rao qian mo zao 。”2. ci ;hui 。tao yue 《wu dai shi bu 》:“ju gong ru bei chi jiao ru ji zhen de zou san wu zao ,ru deng neng hu ?”

    wei :

    (yi )①zuo 。《shi jing ·zhou song ·feng nian 》:“wei jiu wei li ,zheng bi zu bi 。”(zheng :jin suo 。bi :gei yu 。)《lun yu ·xue er 》:“ji wei ren ye xiao di (tì)。”(di :tong “ti ”。you ai 。)②zhi zuo ;chuang zuo 。《li ji ·qu li xia 》:“wei gong shi ,bu zhan yu qiu mu 。”(qiu mu :mu de de shu 。)《han shu ·mei cheng chuan 》:“si ma xiang ru shan wei wen er chi 。”(chi :man 。)③zhi li 。《shang jun shu ·nong zhan 》:“shan wei guo zhe ,cang lin sui man ,bu tou yu nong 。”(tou :dai duo ;hu shi 。)《lun yu ·wei zheng 》:“wei zheng yi de 。”④hang wei 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“yu chang qiu gu ren ren zhi xin ,huo yi er zhe zhi wei 。”(chang :ceng jing 。)⑤chong dang 。《lun yu ·wei zheng 》:“wen gu er zhi xin ,ke yi wei shi yi 。”(wen :wen xi 。gu :jiu de zhi shi 。)⑥dang zuo 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“ni wei yi xi feng wei ma 。”⑦bian wei ;cheng wei 。qu yuan 《li sao 》:“lan zhi bian er bu fang xi ,quan hui hua er wei mao 。”(lan 、zhi 、quan 、hui :jie xiang cao ming 。)⑧ren wei 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“er zi wei wo yuan zhi hu ?”(zi :ni 。)⑨shi 。《zuo chuan ·xuan gong san nian 》:“yu wei bai shu ,yu er zu ye 。”⑩jie ci 。1. biao bei dong 。bei 。《san guo zhi · wu shu · lv meng chuan 》:“wei zhang liao deng suo xi 。”2.biao dui xiang 。dui ;xiang 。《zhan guo ce ·han ce er 》:“(yan zhong zi )yin wei nie zheng yu yue :‘chen you chou 。’”(11)lian ci 。ru guo 。《zhan guo ce ·qin ce si 》:“qin wei zhi zhi ,bi bu jiu ye 。”(12)yu qi ci 。1. yu “he ”xiang pei ,biao yi wen yu qi 。《lun yu ·ji shi 》:“he yi fa wei ?”(fa :jin gong 。)2. duo yong yu gou wei ,biao shi fan wen yu qi 。《han shu ·wai qi chuan xia ·zhao huang hou 》:“jin gu gao zhi ,fan nu wei !”(gu :gu yi 。) (er )wèi ①bang zhu 。《shi jing ·da ya ·fu yi 》:“gong shi yan yin ,fu lu lai wei 。”②jie ci 。1. biao dui xiang 。ti 。《lun yu ·xue er 》:“wei ren mou er bu zhong hu ?”2. biao yuan yin 。yin wei 。《xun zi ·tian lun 》:“tian hang you chang ,bu wei yao cun ,bu wei jie wang 。”3. biao mu de 。wei le 。《kong qiao dong na fei 》:“shen wu wei fu si 。”③tong “wei ”。jia zhuang 。《li ji ·tan gong xia 》:“fu zi wei fu wen ye zhe er guo zhi 。”

    cao :

    ①shuang ;dui 。song yu 《qiao hun 》:“fen cao bing jin 。”②qun ;lei 。du fu 《qu jiang san zhang 》zhi yi :“ai hong du jiao qiu ji cao 。”③bei ;zhong 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“qing cao yu wo ju zai jue yu 。”④gu dai fen zhi zhi shi de guan shu 。《hou han shu ·bai guan zhi 》:“cheng di chu zhi shang shu si ren ,fen wei si cao 。”⑤zhou dai guo ming 。chun qiu mo wei song suo mie 。zai jin shan dong cao xian yi dai 。