- 繁体
- 简体
- 拼音
-
塵埃我亦失收身,此行蹭蹬尤可鄙。
“塵埃我亦失收身,此行蹭蹬尤可鄙。”詩句出處:《過新息留示鄉人任師中(任時知瀘州,亦坐事》;是宋朝詩人蘇軾的作品。昔年嘗羨任夫子,卜居新息臨淮水。
怪君便爾忘故鄉,稻熟魚肥信清美。
竹陂雁起天為黑,(小竹陂在縣北。
)桐柏煙橫山半紫。
(桐柏廟在縣南。
)知君坐受兒女困,悔不先歸弄清泚。
塵埃我亦失收身,此行蹭蹬尤可鄙。
寄食方將依白足,附書未免煩黃耳。
往雖不及來有年,詔恩倘許歸田裡。
卻下關山入蔡州,為買烏犍三百尾。
(黃州出水牛。
)
【註釋】:
塵:
①灰塵;塵土。晁錯《論貴粟疏》:“春不得避風塵,夏不得避暑熱。”②污染。蘇軾《笏記》:“既塵美職,復玷名藩。”(藩:藩鎮。)③蹤跡;業績。《宋史·南唐李氏世傢》:“思追巢、許之餘塵。”④世俗。宗教稱俗世,隱者稱仕途皆曰塵。《紅樓夢》第一回:“無才可去補蒼天,枉入紅塵若許年。”⑤比喻戰爭;禍亂。《警世通言·杜十娘怒沉百寶箱》:“當先洪武爺掃蕩胡塵。”(洪武爺:指明朝開國皇帝朱元璋。)又“煙塵”連用,義同。高適《燕歌行》:“漢傢煙塵在東北。”⑥重量單位。一分的萬萬分之一。《清史稿·時憲志一》:“微、塵、秒、忽,雖屬無幾,而總計之,便集少成多。”埃:
①塵土;塵埃。《莊子·逍遙遊》:“野馬也,塵埃也,生物之以息相吹也。”②古代計微量的重量單位。亦:
①副詞。1. 相當於“也”、“也是”。《詩經·鄭風·將仲子》:“仲可懷也,人之多言,亦可畏也。”(仲:老二。懷:懷念。)《史記·廉頗藺相如列傳》:“秦亦不以城予趙,趙亦終不予秦璧。”2. 表示語氣的減弱。相當於“不過”、“隻是”。《戰國策·齊策四》:“王亦不好士也,何患無士?”(好:喜歡。患:擔憂。)②語氣詞。《詩經·召南·草蟲》:“亦既見止,亦既覯止。”(止:語氣詞。覯gòu:相遇。)[不亦]用於反問句。表示委婉語氣。《論語·學而》:“學而時習之,不亦樂乎?”失:
①失去;丟掉;喪失。《論語·陽貨》:“既得之,患失之。”②耽誤;錯過。《莊子·田子方》:“吾終身與汝,交一臂而失之。”(與:贊許。交一臂:指擦肩而過。)③未能達到目的。《世說新語·雅量》:“殷(仲堪)悵然自失。”④控制不好;未能把住。《左傳· 宣公十年》:“某氏之守臣某,失守宗廟。”⑤迷失;找不著。《韓非子·解老》:“使失路者而肯聽習問知,即不成迷也。”⑥錯誤;過失。《大戴禮·保傅》:“失之毫厘,差之千裡。”⑦消失;不見。李白《夢遊天姥吟留別》:“惟覺時之枕席,失向來之煙霞。”(覺:醒。向來:原來。)⑧違背。文天祥《指南錄後序》:“予自度不得脫,則直前詬(gòu)虜帥失信。”(直前:徑直上前。詬:責備。虜:敵人。)⑨離開。曹丕《與吳質書》:“昔日遊處,行則連輿,止則接席,何曾須臾相失。”⑩改變常態。蔡琰《悲憤詩》:“兒呼母兮號失聲,我掩耳兮不忍聽。”(號:哭號。)收:
①拘捕;拘禁。《詩經·大雅·瞻印(仰)》:“此宜無罪,女反收之。”(女:同“汝”。)②收攏;聚集。《左傳·隱公元年》:“大叔又收貳以為己邑。”③收獲;收割。李紳《憫農》:“春種一粒粟,秋收萬顆子。”④收獲物或收成。《呂氏春秋·季秋》:“藏帝藉之收於神倉。”⑤獲得;獲取。《史記·張耳陳餘列傳》:“大王舉梁、楚而西,務在入關,未及收河北也。”張居正《答楚按院陳燕野》:“不費兵力,收此奇功。”⑥取回。《漢書·昭帝紀》:“今年蠶麥傷,所振貸種、食勿收責。”(責:同“債”。)⑦征收。《鹽鐵論·非鞅》:“收山澤之稅。”⑧收容;容納;接受。《荀子·王制》:“收孤寡,補貧窮。”⑨收拾;收殮。杜甫《兵車行》:“君不見青海頭,古來白骨無人收。”⑩約束;控制。呂巖《寄白龍洞劉道人》:“要取魚,須結筌(quán);何不收心煉取鉛?”(筌:捕魚器。)(11)停止;結束。《禮記·月令》:“雷始收聲。”謝榛《搗衣曲》:“見說平安收涕淚,梧桐樹下搗寒衣。”身:
①人或動物的軀幹。屈原《九歌· 國殤》:“首身離兮心不懲。”(不懲:不戒悔。)②身體。《荀子·非相》:“衛靈公有臣曰公孫呂,身長七尺。”③樹的主幹。《爾雅·釋木》:“樅,松葉柏身。”④自身;自己。《韓非子·五蠹》:“兔不可復得,而身為宋國笑。”⑤自己的品德、才力、行為等。《論語·學而》:“吾日三省吾身。”⑥親自。《韓非子·五蠹》:“禹之王天下也,身執耒臿以為民先。”⑦我。《三國志·蜀書·張飛傳》:“身是張翼德也。”此:
①代詞。這;這個。《孟子·公孫醜下》:“彼一時,此一時也。”《禮記·禮運》:“此之謂大同。”②這樣;這般。庾信《哀江南賦》:“天何為而此醉。”③副詞。乃;則。《後漢書·黃瓊傳》:“必待堯舜之君,此為志士終無時矣。”行:
(一)①路。《詩經·小雅·小弁》:“行有死人。”②排列而成的行列。杜甫《贈衛八處士》:“昔別君未婚,兒女忽成行。”又為成行的東西的量詞。李群玉《九日》:“一行斜雁向人來。”③行輩;輩份。《漢書·李廣蘇建傳附蘇武》:“漢天子,我丈人行也。”④古代軍事編制。二十五人為行。揚雄《羽獵賦》:“各按行伍。”(伍:五人為伍。) (二)xíng ①行走;兩腳交替前進。《列子·說符》:“譬之出不由門,行不從徑也。”(徑:路。)泛指運行;前進。《論語·述而》:“三人行,必有我師焉。”②引申為離開;離去。《左傳· 僖公五年》:“宮之奇以其族行。”古樂府《木蘭詩》:“同行十二年,不知木蘭是女郎。”又指與出門在外有關的事物。杜甫《奉簡高三十五使君》:“行色秋將晚。”③行程;路程。《老子》第六十四章:“千裡之行,始於足下。”④疏通;疏導。《孟子·滕文公下》:“水逆行,泛濫於中國。”又指流動的或臨時的。⑤做;實施。《孟子·梁惠王下》:“夫人幼而學之,壯而欲行之。”(夫:語氣詞。)《左傳·隱公元年》:“多行不義,必自斃。”⑥行為。《論語·公冶長》:“聽其言而觀其行。”⑦品行。屈原《九章·橘頌》:“行比伯夷。”《三國志·吳書·吳主傳》:“陸遜陳其素行。”⑧唐、宋官制,小官兼代大官的事做守某官,大官兼管小官的事叫行某官。歐陽修《瀧岡阡表》:“觀文殿學士特進行兵部尚書。”(特進:官名。)⑨古詩詩體之一。屬樂府詩類。⑩漢字字體之一行書的省稱。字體較楷書簡易,較草書規范,漢代以來即流行。陸遊《作字》:“書成半行草。”(11)副詞。將要。陶潛《歸去來兮辭》:“感吾生之行休。”(休:指死。)蹭:
[蹭蹬(dèng)] ①失意;困頓。木華《海賦》:“或乃蹭蹬窮波,陸死鹽田。”(鹽田:指海邊。)②遭遇挫折。李白《贈張相鎬(hào)二首》之二:“晚途未雲已,蹭蹬遭讒毀。”尤:
①過錯;罪愆。《論語·為政》:“言寡尤,行寡悔。”②責怪;責備。《左傳·襄公三十年》:“非相違也,而相從也,四國何尤焉!”③優秀的;突出的。《莊子·徐無鬼》:“夫子,物之尤也。”④特指女子容貌絕美。《左傳·襄公二十六年》:“(棄)長而美……公見棄也,而視之,尤。”(棄:人名。公:指宋平公。)⑤親近;愛昵。羅隱《春日湘中題嶽麓寺僧舍》:“欲共高僧話心跡,野花芳草奈相尤。”⑥副詞。尤其;更加。《漢書·辛慶忌傳》:“居處恭儉,食飲被服尤節約。”可:
(一)①同意。《左傳·隱公三年》:“公曰:不可。”②正確。《史記·范雎蔡澤列傳》:“使以臣之言為可,願行而利其道;以臣之言為不可,久留臣無為也。”(使:如果。)③值得。白居易《賣炭翁》:“可憐身上衣正單,心憂炭賤願天寒。”④能夠;可以。《論語·公冶長》:“朽木不可雕也。”《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“庶曰:‘此人可就見,不可屈致也。’”⑤著實。《史記·田單列傳》:“吾懼燕(yān)人掘吾城外塚墓,僇(lù)先人,可為寒心。”(僇:通“戮”。殺。此指戮屍。)⑥適合;適宜。張翰《杖賦》:“方圓適意,洪細可乎。”李漁《笠翁一傢言·笠翁偶集·種植部》:“芙蕖則不然:自荷錢出水之日,便為點綴綠波;及其莖葉既生,則又日高日上……此皆言其可目者也。”⑦痊愈。董解元《西廂記諸宮調》卷三:“瘦得渾如削,百般醫療終難可。”(渾:簡直。)⑧當著,對著。周邦彥《南柯子》:“曉來階下按新聲,恰有一方明月可中庭。”(按:擊,奏。一方:一塊。)⑨副詞。1.表示估計,相當於“大約”。王維《洛陽女兒行》:“洛陽女兒對門居,才可容顏十五餘。”2. 表示轉折,相當於“卻”。李白《相逢行》:“相見情已深,未語可知心。”3. 表示反詰,相當於“豈”“哪”。《史記·項羽本紀》:“騅不逝兮可奈何!”方幹《山中言志》:“潛夫自有孤雲侶,可要王侯知姓名?”(潛夫:隱居的人。) (二)kè [可汗(hán)]亦作“可罕”。古代北方一些少數民族君主的稱號。古樂府《木蘭詩》:“昨夜見軍帖,可汗大點兵。”(軍帖:軍中文告。)鄙:
①古代地方行政區劃。五百傢為鄙。《周禮·地官·遂人》:“五傢為鄰,五鄰為裡,四裡為酂(zàn),五酂為鄙。”②邊遠之地。《左傳·僖公二十六年》:“齊孝公伐我北鄙。”③鄙陋。《論語· 子罕》:“吾少也賤,故多能鄙事。”④輕視。《左傳·宣公十四年》:“過我而不假道,鄙我也。”⑤自謙之詞。《戰國策·齊策一》:“鄙臣不敢以死為戲。” -
尘埃我亦失收身,此行蹭蹬尤可鄙。
“尘埃我亦失收身,此行蹭蹬尤可鄙。”诗句出处:《过新息留示乡人任师中(任时知泸州,亦坐事》;是宋朝诗人苏轼的作品。昔年尝羡任夫子,卜居新息临淮水。
怪君便尔忘故乡,稻熟鱼肥信清美。
竹陂雁起天为黑,(小竹陂在县北。
)桐柏烟横山半紫。
(桐柏庙在县南。
)知君坐受儿女困,悔不先归弄清泚。
尘埃我亦失收身,此行蹭蹬尤可鄙。
寄食方将依白足,附书未免烦黄耳。
往虽不及来有年,诏恩倘许归田里。
却下关山入蔡州,为买乌犍三百尾。
(黄州出水牛。
)
【注释】:
尘:
①灰尘;尘土。晁错《论贵粟疏》:“春不得避风尘,夏不得避暑热。”②污染。苏轼《笏记》:“既尘美职,复玷名藩。”(藩:藩镇。)③踪迹;业绩。《宋史·南唐李氏世家》:“思追巢、许之余尘。”④世俗。宗教称俗世,隐者称仕途皆曰尘。《红楼梦》第一回:“无才可去补苍天,枉入红尘若许年。”⑤比喻战争;祸乱。《警世通言·杜十娘怒沉百宝箱》:“当先洪武爷扫荡胡尘。”(洪武爷:指明朝开国皇帝朱元璋。)又“烟尘”连用,义同。高适《燕歌行》:“汉家烟尘在东北。”⑥重量单位。一分的万万分之一。《清史稿·时宪志一》:“微、尘、秒、忽,虽属无几,而总计之,便集少成多。”埃:
①尘土;尘埃。《庄子·逍遥游》:“野马也,尘埃也,生物之以息相吹也。”②古代计微量的重量单位。亦:
①副词。1. 相当于“也”、“也是”。《诗经·郑风·将仲子》:“仲可怀也,人之多言,亦可畏也。”(仲:老二。怀:怀念。)《史记·廉颇蔺相如列传》:“秦亦不以城予赵,赵亦终不予秦璧。”2. 表示语气的减弱。相当于“不过”、“只是”。《战国策·齐策四》:“王亦不好士也,何患无士?”(好:喜欢。患:担忧。)②语气词。《诗经·召南·草虫》:“亦既见止,亦既觏止。”(止:语气词。觏gòu:相遇。)[不亦]用于反问句。表示委婉语气。《论语·学而》:“学而时习之,不亦乐乎?”失:
①失去;丢掉;丧失。《论语·阳货》:“既得之,患失之。”②耽误;错过。《庄子·田子方》:“吾终身与汝,交一臂而失之。”(与:赞许。交一臂:指擦肩而过。)③未能达到目的。《世说新语·雅量》:“殷(仲堪)怅然自失。”④控制不好;未能把住。《左传· 宣公十年》:“某氏之守臣某,失守宗庙。”⑤迷失;找不着。《韩非子·解老》:“使失路者而肯听习问知,即不成迷也。”⑥错误;过失。《大戴礼·保傅》:“失之毫厘,差之千里。”⑦消失;不见。李白《梦游天姥吟留别》:“惟觉时之枕席,失向来之烟霞。”(觉:醒。向来:原来。)⑧违背。文天祥《指南录后序》:“予自度不得脱,则直前诟(gòu)虏帅失信。”(直前:径直上前。诟:责备。虏:敌人。)⑨离开。曹丕《与吴质书》:“昔日游处,行则连舆,止则接席,何曾须臾相失。”⑩改变常态。蔡琰《悲愤诗》:“儿呼母兮号失声,我掩耳兮不忍听。”(号:哭号。)收:
①拘捕;拘禁。《诗经·大雅·瞻印(仰)》:“此宜无罪,女反收之。”(女:同“汝”。)②收拢;聚集。《左传·隐公元年》:“大叔又收贰以为己邑。”③收获;收割。李绅《悯农》:“春种一粒粟,秋收万颗子。”④收获物或收成。《吕氏春秋·季秋》:“藏帝藉之收于神仓。”⑤获得;获取。《史记·张耳陈余列传》:“大王举梁、楚而西,务在入关,未及收河北也。”张居正《答楚按院陈燕野》:“不费兵力,收此奇功。”⑥取回。《汉书·昭帝纪》:“今年蚕麦伤,所振贷种、食勿收责。”(责:同“债”。)⑦征收。《盐铁论·非鞅》:“收山泽之税。”⑧收容;容纳;接受。《荀子·王制》:“收孤寡,补贫穷。”⑨收拾;收殓。杜甫《兵车行》:“君不见青海头,古来白骨无人收。”⑩约束;控制。吕岩《寄白龙洞刘道人》:“要取鱼,须结筌(quán);何不收心炼取铅?”(筌:捕鱼器。)(11)停止;结束。《礼记·月令》:“雷始收声。”谢榛《捣衣曲》:“见说平安收涕泪,梧桐树下捣寒衣。”身:
①人或动物的躯干。屈原《九歌· 国殇》:“首身离兮心不惩。”(不惩:不戒悔。)②身体。《荀子·非相》:“卫灵公有臣曰公孙吕,身长七尺。”③树的主干。《尔雅·释木》:“枞,松叶柏身。”④自身;自己。《韩非子·五蠹》:“兔不可复得,而身为宋国笑。”⑤自己的品德、才力、行为等。《论语·学而》:“吾日三省吾身。”⑥亲自。《韩非子·五蠹》:“禹之王天下也,身执耒臿以为民先。”⑦我。《三国志·蜀书·张飞传》:“身是张翼德也。”此:
①代词。这;这个。《孟子·公孙丑下》:“彼一时,此一时也。”《礼记·礼运》:“此之谓大同。”②这样;这般。庾信《哀江南赋》:“天何为而此醉。”③副词。乃;则。《后汉书·黄琼传》:“必待尧舜之君,此为志士终无时矣。”行:
(一)①路。《诗经·小雅·小弁》:“行有死人。”②排列而成的行列。杜甫《赠卫八处士》:“昔别君未婚,儿女忽成行。”又为成行的东西的量词。李群玉《九日》:“一行斜雁向人来。”③行辈;辈份。《汉书·李广苏建传附苏武》:“汉天子,我丈人行也。”④古代军事编制。二十五人为行。扬雄《羽猎赋》:“各按行伍。”(伍:五人为伍。) (二)xíng ①行走;两脚交替前进。《列子·说符》:“譬之出不由门,行不从径也。”(径:路。)泛指运行;前进。《论语·述而》:“三人行,必有我师焉。”②引申为离开;离去。《左传· 僖公五年》:“宫之奇以其族行。”古乐府《木兰诗》:“同行十二年,不知木兰是女郎。”又指与出门在外有关的事物。杜甫《奉简高三十五使君》:“行色秋将晚。”③行程;路程。《老子》第六十四章:“千里之行,始于足下。”④疏通;疏导。《孟子·滕文公下》:“水逆行,泛滥于中国。”又指流动的或临时的。⑤做;实施。《孟子·梁惠王下》:“夫人幼而学之,壮而欲行之。”(夫:语气词。)《左传·隐公元年》:“多行不义,必自毙。”⑥行为。《论语·公冶长》:“听其言而观其行。”⑦品行。屈原《九章·橘颂》:“行比伯夷。”《三国志·吴书·吴主传》:“陆逊陈其素行。”⑧唐、宋官制,小官兼代大官的事做守某官,大官兼管小官的事叫行某官。欧阳修《泷冈阡表》:“观文殿学士特进行兵部尚书。”(特进:官名。)⑨古诗诗体之一。属乐府诗类。⑩汉字字体之一行书的省称。字体较楷书简易,较草书规范,汉代以来即流行。陆游《作字》:“书成半行草。”(11)副词。将要。陶潜《归去来兮辞》:“感吾生之行休。”(休:指死。)蹭:
[蹭蹬(dèng)] ①失意;困顿。木华《海赋》:“或乃蹭蹬穷波,陆死盐田。”(盐田:指海边。)②遭遇挫折。李白《赠张相镐(hào)二首》之二:“晚途未云已,蹭蹬遭谗毁。”尤:
①过错;罪愆。《论语·为政》:“言寡尤,行寡悔。”②责怪;责备。《左传·襄公三十年》:“非相违也,而相从也,四国何尤焉!”③优秀的;突出的。《庄子·徐无鬼》:“夫子,物之尤也。”④特指女子容貌绝美。《左传·襄公二十六年》:“(弃)长而美……公见弃也,而视之,尤。”(弃:人名。公:指宋平公。)⑤亲近;爱昵。罗隐《春日湘中题岳麓寺僧舍》:“欲共高僧话心迹,野花芳草奈相尤。”⑥副词。尤其;更加。《汉书·辛庆忌传》:“居处恭俭,食饮被服尤节约。”可:
(一)①同意。《左传·隐公三年》:“公曰:不可。”②正确。《史记·范雎蔡泽列传》:“使以臣之言为可,愿行而利其道;以臣之言为不可,久留臣无为也。”(使:如果。)③值得。白居易《卖炭翁》:“可怜身上衣正单,心忧炭贱愿天寒。”④能够;可以。《论语·公冶长》:“朽木不可雕也。”《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“庶曰:‘此人可就见,不可屈致也。’”⑤着实。《史记·田单列传》:“吾惧燕(yān)人掘吾城外冢墓,僇(lù)先人,可为寒心。”(僇:通“戮”。杀。此指戮尸。)⑥适合;适宜。张翰《杖赋》:“方圆适意,洪细可乎。”李渔《笠翁一家言·笠翁偶集·种植部》:“芙蕖则不然:自荷钱出水之日,便为点缀绿波;及其茎叶既生,则又日高日上……此皆言其可目者也。”⑦痊愈。董解元《西厢记诸宫调》卷三:“瘦得浑如削,百般医疗终难可。”(浑:简直。)⑧当着,对着。周邦彦《南柯子》:“晓来阶下按新声,恰有一方明月可中庭。”(按:击,奏。一方:一块。)⑨副词。1.表示估计,相当于“大约”。王维《洛阳女儿行》:“洛阳女儿对门居,才可容颜十五余。”2. 表示转折,相当于“却”。李白《相逢行》:“相见情已深,未语可知心。”3. 表示反诘,相当于“岂”“哪”。《史记·项羽本纪》:“骓不逝兮可奈何!”方干《山中言志》:“潜夫自有孤云侣,可要王侯知姓名?”(潜夫:隐居的人。) (二)kè [可汗(hán)]亦作“可罕”。古代北方一些少数民族君主的称号。古乐府《木兰诗》:“昨夜见军帖,可汗大点兵。”(军帖:军中文告。)鄙:
①古代地方行政区划。五百家为鄙。《周礼·地官·遂人》:“五家为邻,五邻为里,四里为酂(zàn),五酂为鄙。”②边远之地。《左传·僖公二十六年》:“齐孝公伐我北鄙。”③鄙陋。《论语· 子罕》:“吾少也贱,故多能鄙事。”④轻视。《左传·宣公十四年》:“过我而不假道,鄙我也。”⑤自谦之词。《战国策·齐策一》:“鄙臣不敢以死为戏。” -
chen ai wo yi shi shou shen ,ci hang ceng deng you ke bi 。
“chen ai wo yi shi shou shen ,ci hang ceng deng you ke bi 。”shi gou chu chu :《guo xin xi liu shi xiang ren ren shi zhong (ren shi zhi lu zhou ,yi zuo shi 》;shi song chao shi ren su shi de zuo pin 。xi nian chang xian ren fu zi ,bo ju xin xi lin huai shui 。
guai jun bian er wang gu xiang ,dao shou yu fei xin qing mei 。
zhu bei yan qi tian wei hei ,(xiao zhu bei zai xian bei 。
)tong bai yan heng shan ban zi 。
(tong bai miao zai xian na 。
)zhi jun zuo shou er nv kun ,hui bu xian gui long qing ci 。
chen ai wo yi shi shou shen ,ci hang ceng deng you ke bi 。
ji shi fang jiang yi bai zu ,fu shu wei mian fan huang er 。
wang sui bu ji lai you nian ,zhao en chang hu gui tian li 。
que xia guan shan ru cai zhou ,wei mai wu jian san bai wei 。
(huang zhou chu shui niu 。
)
【zhu shi 】:
chen :
①hui chen ;chen tu 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“chun bu de bi feng chen ,xia bu de bi shu re 。”②wu ran 。su shi 《hu ji 》:“ji chen mei zhi ,fu dian ming fan 。”(fan :fan zhen 。)③zong ji ;ye ji 。《song shi ·na tang li shi shi jia 》:“sai zhui chao 、hu zhi yu chen 。”④shi su 。zong jiao chen su shi ,yin zhe chen shi tu jie yue chen 。《gong lou meng 》di yi hui :“mo cai ke qu bu cang tian ,wang ru gong chen re hu nian 。”⑤bi yu zhan zheng ;huo luan 。《jing shi tong yan ·du shi niang nu chen bai bao xiang 》:“dang xian hong wu ye sao dang hu chen 。”(hong wu ye :zhi ming chao kai guo huang di zhu yuan zhang 。)you “yan chen ”lian yong ,yi tong 。gao kuo 《yan ge hang 》:“han jia yan chen zai dong bei 。”⑥chong liang chan wei 。yi fen de mo mo fen zhi yi 。《qing shi gao ·shi xian zhi yi 》:“wei 、chen 、miao 、hu ,sui shu mo ji ,er zong ji zhi ,bian ji shao cheng duo 。”ai :
①chen tu ;chen ai 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“ye ma ye ,chen ai ye ,sheng wu zhi yi xi xiang chui ye 。”②gu dai ji wei liang de chong liang chan wei 。yi :
①fu ci 。1. xiang dang yu “ye ”、“ye shi ”。《shi jing ·zheng feng ·jiang zhong zi 》:“zhong ke huai ye ,ren zhi duo yan ,yi ke wei ye 。”(zhong :lao er 。huai :huai nian 。)《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“qin yi bu yi cheng yu zhao ,zhao yi zhong bu yu qin bi 。”2. biao shi yu qi de jian ruo 。xiang dang yu “bu guo ”、“zhi shi ”。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“wang yi bu hao shi ye ,he huan mo shi ?”(hao :xi huan 。huan :dan you 。)②yu qi ci 。《shi jing ·shao na ·cao chong 》:“yi ji jian zhi ,yi ji gou zhi 。”(zhi :yu qi ci 。gou gòu:xiang yu 。)[bu yi ]yong yu fan wen gou 。biao shi wei wan yu qi 。《lun yu ·xue er 》:“xue er shi xi zhi ,bu yi le hu ?”shi :
①shi qu ;diu diao ;sang shi 。《lun yu ·yang huo 》:“ji de zhi ,huan shi zhi 。”②dan wu ;cuo guo 。《zhuang zi ·tian zi fang 》:“wu zhong shen yu ru ,jiao yi bei er shi zhi 。”(yu :zan hu 。jiao yi bei :zhi ca jian er guo 。)③wei neng da dao mu de 。《shi shui xin yu ·ya liang 》:“yan (zhong kan )chang ran zi shi 。”④kong zhi bu hao ;wei neng ba zhu 。《zuo chuan · xuan gong shi nian 》:“mou shi zhi shou chen mou ,shi shou zong miao 。”⑤mi shi ;zhao bu zhao 。《han fei zi ·jie lao 》:“shi shi lu zhe er ken ting xi wen zhi ,ji bu cheng mi ye 。”⑥cuo wu ;guo shi 。《da dai li ·bao fu 》:“shi zhi hao li ,cha zhi qian li 。”⑦xiao shi ;bu jian 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“wei jiao shi zhi zhen xi ,shi xiang lai zhi yan xia 。”(jiao :xing 。xiang lai :yuan lai 。)⑧wei bei 。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“yu zi du bu de tuo ,ze zhi qian gou (gòu)lu shuai shi xin 。”(zhi qian :jing zhi shang qian 。gou :ze bei 。lu :di ren 。)⑨li kai 。cao pi 《yu wu zhi shu 》:“xi ri you chu ,hang ze lian yu ,zhi ze jie xi ,he ceng xu yu xiang shi 。”⑩gai bian chang tai 。cai yan 《bei fen shi 》:“er hu mu xi hao shi sheng ,wo yan er xi bu ren ting 。”(hao :ku hao 。)shou :
①ju bu ;ju jin 。《shi jing ·da ya ·zhan yin (yang )》:“ci yi mo zui ,nv fan shou zhi 。”(nv :tong “ru ”。)②shou long ;ju ji 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“da shu you shou er yi wei ji yi 。”③shou huo ;shou ge 。li shen 《min nong 》:“chun chong yi li su ,qiu shou mo ke zi 。”④shou huo wu huo shou cheng 。《lv shi chun qiu ·ji qiu 》:“cang di ji zhi shou yu shen cang 。”⑤huo de ;huo qu 。《shi ji ·zhang er chen yu lie chuan 》:“da wang ju liang 、chu er xi ,wu zai ru guan ,wei ji shou he bei ye 。”zhang ju zheng 《da chu an yuan chen yan ye 》:“bu fei bing li ,shou ci ji gong 。”⑥qu hui 。《han shu ·zhao di ji 》:“jin nian can mai shang ,suo zhen dai chong 、shi wu shou ze 。”(ze :tong “zhai ”。)⑦zheng shou 。《yan tie lun ·fei yang 》:“shou shan ze zhi shui 。”⑧shou rong ;rong na ;jie shou 。《xun zi ·wang zhi 》:“shou gu gua ,bu pin qiong 。”⑨shou she ;shou lian 。du fu 《bing che hang 》:“jun bu jian qing hai tou ,gu lai bai gu mo ren shou 。”⑩yao shu ;kong zhi 。lv yan 《ji bai long dong liu dao ren 》:“yao qu yu ,xu jie quan (quán);he bu shou xin lian qu qian ?”(quan :bu yu qi 。)(11)ting zhi ;jie shu 。《li ji ·yue ling 》:“lei shi shou sheng 。”xie zhen 《dao yi qu 》:“jian shui ping an shou ti lei ,wu tong shu xia dao han yi 。”shen :
①ren huo dong wu de qu gan 。qu yuan 《jiu ge · guo shang 》:“shou shen li xi xin bu cheng 。”(bu cheng :bu jie hui 。)②shen ti 。《xun zi ·fei xiang 》:“wei ling gong you chen yue gong sun lv ,shen chang qi che 。”③shu de zhu gan 。《er ya ·shi mu 》:“cong ,song xie bai shen 。”④zi shen ;zi ji 。《han fei zi ·wu du 》:“tu bu ke fu de ,er shen wei song guo xiao 。”⑤zi ji de pin de 、cai li 、hang wei deng 。《lun yu ·xue er 》:“wu ri san sheng wu shen 。”⑥qin zi 。《han fei zi ·wu du 》:“yu zhi wang tian xia ye ,shen zhi lei cha yi wei min xian 。”⑦wo 。《san guo zhi ·shu shu ·zhang fei chuan 》:“shen shi zhang yi de ye 。”ci :
①dai ci 。zhe ;zhe ge 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“bi yi shi ,ci yi shi ye 。”《li ji ·li yun 》:“ci zhi wei da tong 。”②zhe yang ;zhe ban 。yu xin 《ai jiang na fu 》:“tian he wei er ci zui 。”③fu ci 。nai ;ze 。《hou han shu ·huang qiong chuan 》:“bi dai yao shun zhi jun ,ci wei zhi shi zhong mo shi yi 。”hang :
(yi )①lu 。《shi jing ·xiao ya ·xiao bian 》:“hang you si ren 。”②pai lie er cheng de hang lie 。du fu 《zeng wei ba chu shi 》:“xi bie jun wei hun ,er nv hu cheng hang 。”you wei cheng hang de dong xi de liang ci 。li qun yu 《jiu ri 》:“yi hang xie yan xiang ren lai 。”③hang bei ;bei fen 。《han shu ·li an su jian chuan fu su wu 》:“han tian zi ,wo zhang ren hang ye 。”④gu dai jun shi bian zhi 。er shi wu ren wei hang 。yang xiong 《yu lie fu 》:“ge an hang wu 。”(wu :wu ren wei wu 。) (er )xíng ①hang zou ;liang jiao jiao ti qian jin 。《lie zi ·shui fu 》:“pi zhi chu bu you men ,hang bu cong jing ye 。”(jing :lu 。)fan zhi yun hang ;qian jin 。《lun yu ·shu er 》:“san ren hang ,bi you wo shi yan 。”②yin shen wei li kai ;li qu 。《zuo chuan · xi gong wu nian 》:“gong zhi ji yi ji zu hang 。”gu le fu 《mu lan shi 》:“tong hang shi er nian ,bu zhi mu lan shi nv lang 。”you zhi yu chu men zai wai you guan de shi wu 。du fu 《feng jian gao san shi wu shi jun 》:“hang se qiu jiang wan 。”③hang cheng ;lu cheng 。《lao zi 》di liu shi si zhang :“qian li zhi hang ,shi yu zu xia 。”④shu tong ;shu dao 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“shui ni hang ,fan lan yu zhong guo 。”you zhi liu dong de huo lin shi de 。⑤zuo ;shi shi 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“fu ren you er xue zhi ,zhuang er yu hang zhi 。”(fu :yu qi ci 。)《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“duo hang bu yi ,bi zi bi 。”⑥hang wei 。《lun yu ·gong ye chang 》:“ting ji yan er guan ji hang 。”⑦pin hang 。qu yuan 《jiu zhang ·ju song 》:“hang bi bai yi 。”《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“liu xun chen ji su hang 。”⑧tang 、song guan zhi ,xiao guan jian dai da guan de shi zuo shou mou guan ,da guan jian guan xiao guan de shi jiao hang mou guan 。ou yang xiu 《long gang qian biao 》:“guan wen dian xue shi te jin hang bing bu shang shu 。”(te jin :guan ming 。)⑨gu shi shi ti zhi yi 。shu le fu shi lei 。⑩han zi zi ti zhi yi hang shu de sheng chen 。zi ti jiao kai shu jian yi ,jiao cao shu gui fan ,han dai yi lai ji liu hang 。liu you 《zuo zi 》:“shu cheng ban hang cao 。”(11)fu ci 。jiang yao 。tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“gan wu sheng zhi hang xiu 。”(xiu :zhi si 。)ceng :
[ceng deng (dèng)] ①shi yi ;kun du 。mu hua 《hai fu 》:“huo nai ceng deng qiong bo ,liu si yan tian 。”(yan tian :zhi hai bian 。)②zao yu cuo she 。li bai 《zeng zhang xiang gao (hào)er shou 》zhi er :“wan tu wei yun yi ,ceng deng zao chan hui 。”you :
①guo cuo ;zui qian 。《lun yu ·wei zheng 》:“yan gua you ,hang gua hui 。”②ze guai ;ze bei 。《zuo chuan ·xiang gong san shi nian 》:“fei xiang wei ye ,er xiang cong ye ,si guo he you yan !”③you xiu de ;tu chu de 。《zhuang zi ·xu mo gui 》:“fu zi ,wu zhi you ye 。”④te zhi nv zi rong mao jue mei 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“(qi )chang er mei ……gong jian qi ye ,er shi zhi ,you 。”(qi :ren ming 。gong :zhi song ping gong 。)⑤qin jin ;ai ni 。luo yin 《chun ri xiang zhong ti yue lu si seng she 》:“yu gong gao seng hua xin ji ,ye hua fang cao nai xiang you 。”⑥fu ci 。you ji ;geng jia 。《han shu ·xin qing ji chuan 》:“ju chu gong jian ,shi yin bei fu you jie yao 。”ke :
(yi )①tong yi 。《zuo chuan ·yin gong san nian 》:“gong yue :bu ke 。”②zheng que 。《shi ji ·fan ju cai ze lie chuan 》:“shi yi chen zhi yan wei ke ,yuan hang er li ji dao ;yi chen zhi yan wei bu ke ,jiu liu chen mo wei ye 。”(shi :ru guo 。)③zhi de 。bai ju yi 《mai tan weng 》:“ke lian shen shang yi zheng chan ,xin you tan jian yuan tian han 。”④neng gou ;ke yi 。《lun yu ·gong ye chang 》:“xiu mu bu ke diao ye 。”《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“shu yue :‘ci ren ke jiu jian ,bu ke qu zhi ye 。’”⑤zhao shi 。《shi ji ·tian chan lie chuan 》:“wu ju yan (yān)ren jue wu cheng wai zhong mu ,僇(lù)xian ren ,ke wei han xin 。”(僇:tong “lu ”。sha 。ci zhi lu shi 。)⑥kuo ge ;kuo yi 。zhang han 《zhang fu 》:“fang yuan kuo yi ,hong xi ke hu 。”li yu 《li weng yi jia yan ·li weng ou ji ·chong zhi bu 》:“fu qu ze bu ran :zi he qian chu shui zhi ri ,bian wei dian chuo lu bo ;ji ji jing xie ji sheng ,ze you ri gao ri shang ……ci jie yan ji ke mu zhe ye 。”⑦quan yu 。dong jie yuan 《xi xiang ji zhu gong diao 》juan san :“shou de hun ru xiao ,bai ban yi liao zhong nan ke 。”(hun :jian zhi 。)⑧dang zhao ,dui zhao 。zhou bang yan 《na ke zi 》:“xiao lai jie xia an xin sheng ,qia you yi fang ming yue ke zhong ting 。”(an :ji ,zou 。yi fang :yi kuai 。)⑨fu ci 。1.biao shi gu ji ,xiang dang yu “da yao ”。wang wei 《luo yang nv er hang 》:“luo yang nv er dui men ju ,cai ke rong yan shi wu yu 。”2. biao shi zhuai she ,xiang dang yu “que ”。li bai 《xiang feng hang 》:“xiang jian qing yi shen ,wei yu ke zhi xin 。”3. biao shi fan jie ,xiang dang yu “qi ”“na ”。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“zhui bu shi xi ke nai he !”fang gan 《shan zhong yan zhi 》:“qian fu zi you gu yun lv ,ke yao wang hou zhi xing ming ?”(qian fu :yin ju de ren 。) (er )kè [ke han (hán)]yi zuo “ke han ”。gu dai bei fang yi xie shao shu min zu jun zhu de chen hao 。gu le fu 《mu lan shi 》:“zuo ye jian jun tie ,ke han da dian bing 。”(jun tie :jun zhong wen gao 。)bi :
①gu dai de fang hang zheng ou hua 。wu bai jia wei bi 。《zhou li ·de guan ·sui ren 》:“wu jia wei lin ,wu lin wei li ,si li wei cuo (zàn),wu cuo wei bi 。”②bian yuan zhi de 。《zuo chuan ·xi gong er shi liu nian 》:“ji xiao gong fa wo bei bi 。”③bi lou 。《lun yu · zi han 》:“wu shao ye jian ,gu duo neng bi shi 。”④qing shi 。《zuo chuan ·xuan gong shi si nian 》:“guo wo er bu jia dao ,bi wo ye 。”⑤zi qian zhi ci 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“bi chen bu gan yi si wei hu 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]

