- 繁体
- 简体
- 拼音
-
平生所樂在吳會,老死欲葬杭與蘇。
“平生所樂在吳會,老死欲葬杭與蘇。”詩句出處:《喜劉景文至》;是宋朝詩人蘇軾的作品。天明小兒更傳呼,髯劉已到城南隅。
尺書真是髯手跡,起坐熨眼知有無。
今人不作古人事,今世有此古丈夫。
我聞其來喜欲舞,病自能起不用扶。
江淮旱久塵土惡,朝來清雨濯鬢須。
相看握手瞭無事,千裡一笑毋乃迂。
平生所樂在吳會,老死欲葬杭與蘇。
過江西來二百日,冷落山水愁吳姝。
新堤舊井各無恙,參寥六一豈念吾。
別後新詩巧摹寫,袖中知有錢塘湖。
【註釋】:
平:
①平坦;不傾斜。《呂氏春秋·應同》:“平地註水,水流濕。”白居易《錢塘湖春行》:“水面初平雲腳低。”②整治使平。《列子·湯問》:“山不加增,何苦而不平?”③公平;公正。《詩經·小雅·節南山》:“昊天不平,我王不寧。”《史記·扁鵲倉公列傳》:“妾父為吏,齊中稱其廉平。”韓愈《送孟東野序》:“大凡物不得其平則鳴。”④均平;齊一。《周易·乾》:“雲行雨施,天下平也。”⑤平定;平息。《左傳·莊公十三年》:“會於北杏,以平宋亂。”⑥安靜;安定。楊炯《從軍行》:“烽火照西京,心中自不平。”⑦平常;平時。《後漢書·光武帝紀上》:“飲食言笑如平常。”⑧一般;普通。白居易《兩朱閣》:“憶昨平陽宅初置,吞並平人幾傢地!”⑨媾和;講和。《左傳·桓公八年》:“秋,隨及楚平。”(隨:國名。)⑩通“評”。評議。《商君書·更法》:“孝公平畫。”生:
①生長;長出。《荀子·勸學》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活著;生存。《論語· 衛靈公》:“志士仁人,無求生以害仁,有殺身以成仁。”③生命;性命。《韓非子·解老》:“祿也者,人之所以持生也。”(祿:俸祿。持:維持。)④產生;發生。《韓詩外傳》卷五:“水淵深廣,則龍魚生之。”⑤生育;誕生。《左傳·隱公元年》:“莊公寤生。”⑥生存的期間,指人的一生;一輩子。曹操《短歌行》:“對酒當歌,人生幾何?”⑦生活;生計。柳宗元《捕蛇者說》:“鄉鄰之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《呂氏春秋·適音》:“大饗之禮,上玄尊而俎生魚。”2.未加工煉制的。《洛陽伽藍記·城北》:“頭後垂二尺生絹。”⑨讀書的人。《史記·秦始皇本紀》:“今諸生不師今而學古,以非當世。”所:
①處所;位置;地方。《墨子·號令》:“夜以火指鼓所。”《詩經·豳風·九罭》:“鴻飛遵渚(zhǔ),公歸無所。”(遵:沿著。渚:水中的沙洲。)②元、明時駐軍的一種建制。《明史·兵志二》:“度(duó)要害地,系一郡者設所,連郡者設衛。”(度:估量。)③不定數詞,附在數量詞後表示概數。《史記·李將軍列傳》:“未到匈奴陳二裡所,止。”(陳:同“陣”。)④量詞。計算房舍及其他處所。《宋書 ·沈慶之傳》:“居清明門外,有宅四所,室宇甚麗。”《史記·扁鵲倉公列傳》:“刺足陽明脈,左右各三所。”⑤助詞。用在動詞前,組成名詞性短語。1. 動詞後不再出現表事物的詞。《荀子·榮辱》:“此小人之所務而君子所不為也。”2. 動詞後用“者”或“的”表示事物。《戰國策·齊策四》:“視吾傢所寡有者。”3. 動詞後仍出現表事物的詞。《史記·項羽本紀》:“獨籍所殺漢軍數百人。”⑥助詞。放在動詞前表示被動,多與“為”配合使用。《漢書·黃霸傳》:“食於道旁,乃為烏所盜肉。”(烏:烏鴉。)[所以]1.表示原因。《史記·廉頗藺相如列傳》:“吾所以為此者,以先國傢之急而後私仇也。”2. 表示使用的東西。《墨子·公輸》:“吾知所以距子矣,吾不言。”(距:同“拒”。)3. 表示方法或憑借。《荀子·議兵》:“彼兵者,所以禁暴除害也。”樂:
(一)①音樂。《周易·豫》:“先王以作樂崇德。”《呂氏春秋·古樂》:“故樂之所由來者尚矣,非獨為一世之所造也。”又為奏樂。《禮記·曲禮下》:“歲兇,年谷不登……士飲酒不樂。”②樂工;演奏音樂的人。《論語·微子》:“齊人歸女樂,季桓子受之。”(歸:通“饋”。贈送。)③樂器。《韓非子·解老》:“故竽先則鐘瑟皆隨,竽唱則諸樂皆和。” (二)lè愉快;快樂。《左傳· 隱公元年》:“其樂也融融。”范仲淹《嶽陽樓記》:“此樂何極?” (三)yào 喜好;喜愛。《論語·雍也》:“知者樂山,仁者樂水。”(知:智。)《晉書·阮籍傳》:“籍平生曾遊東平,樂其風土。”在:
①存在;在世。《論語·裡仁》:“父母在,不遠遊,遊必有方。”范縝《神滅論》:“豈容形亡而神在。”②表示人或事物的位置或狀態。張華《情詩》:“處歡愒(kài)夜促,在戚怨宵長”。(愒:貪。)③處;處所。陶潛《飲酒》之二:“衰榮無定在,彼此共更之。”④在於;取決於。《荀子·勸學》:“駑馬十駕,功在不舍。”⑤問候;慰問。《左傳·襄公二十六年》:“寡人淹恤在外,二三子使寡人朝夕聞衛國之言,吾子獨不在寡人。”(寡人:衛獻公自稱。淹恤:久遭憂患。吾子:指衛大夫大叔文子。)⑥觀察;審察。《尚書 ·舜典》:“在璇璣玉衡,以齊七政。”(璇璣玉衡:玉飾的天體觀測儀器。七政:日、月和金木水火土五星。)⑦介詞。引進事情發生的時間、地點、情形、范圍等。柳宗元《田傢》詩:“迎新在此歲。”《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“將軍禽操宜在今日。”(將軍:指孫權。操:曹操。)⑧和“所”連用,表示強調,其下多連“不”等。⑨終結。《尚書·呂刑》:“非天不中,惟人在命。”⑩通“才”。僅僅。《漢書·賈誼傳》:“長沙乃在二萬五千戶耳。”吳:
①喧鬧;大聲說話。《詩經·周頌·絲衣》:“不吳不敖,胡考之休。”(敖:同“傲”,傲慢。胡考:壽考。休:吉祥的征兆。)②大。《楚辭· 九章·涉江》:“乘舲(líng)船餘上沅兮,齊吳榜以擊汰。”(舲:有窗的小船。上:溯流而上。沅:水名,在湖南。齊:齊舉。榜:槳。汰:水波。)③古國名。1. 周太王長子泰伯的封地,在今江蘇、浙江、安徽等地。《國語·吳語》:“吳王夫差起師伐越。”2. 三國時孫權所建國名,擁有長江中下遊及今福建兩廣及越南北部和中部。《三國志·吳書·吳王傳》:“權乃參分天下:豫、青、徐、幽屬吳。”3. 五代十國之一。楊行密受唐封為吳王,在今江蘇、江西、安徽、湖北等省部分地區。④泛指我國東南部。劉商《秋夜聽嚴紳巴童唱竹枝歌》:“身騎吳牛不畏虎,手提蓑笠欺風雨。”(欺:藐視。)會:
(一) ①會合;匯合。《周禮·地官·大司徒》:“謂之地中,天地之所合也,四時之所交也,風雨之所會也。”(地中:中心地帶。四時:四季。)范仲淹《嶽陽樓記》:“遷客騷人,多會於此。”②盟;盟會。特指古代諸侯國君聚會訂立盟約。《左傳·隱公八年》:“齊侯將平宋、衛,有會期。”(平:媾和。)③集會;聚會。王羲之《蘭亭集序》:“暮春之初,會於會(kuài)稽山陰之蘭亭,修禊(xì)事也。”(禊:祭祀名。)李群玉《寄長沙許侍禦》:“三年文會許追隨。”④時機;機會。《論衡·命祿》:“適時遇會”。⑤領悟;理解。辛棄疾《水龍吟·登建康賞心亭》:“無人會,登臨意。”《韓非子·解老》:“其智深則其會遠。”⑥應當;應該;總歸要。李白《行路難》:“長風破浪會有時,直掛雲帆濟滄海。”《古詩為焦仲卿妻作》:“吾已失恩義,會不相從許。”⑦副詞。恰逢;適逢。《史記·平原君虞卿列傳》:“亦會楚、魏救至,秦兵遂罷,邯鄲復存。”《史記·陳涉世傢》:“會天大雨,道不通。”(二)kuài [會計]1.年終結賬,泛指一般的結賬。《周禮·地官·舍人》:“歲終則會計其政。”(政:指財物出入。)2. 泛指管理、計算財物出入的工作。《孟子·萬章下》:“孔子嘗為委吏矣,曰:‘會計當而已矣。’”(嘗:曾經。委吏:管理倉庫的小官。當:出入數字相符。)老:
①年歲大。《詩經·邶風·擊鼓》:“與子偕老。”(偕:一同。)《老子》第十八章:“民至老死不相往來。”②衰老。辛棄疾《永遇樂·京口北固亭懷古》:“廉頗老矣,尚能飯否?”③老年人。《戰國策·齊策》:“民扶老攜幼,迎君道中。”特用於對資深長者的敬稱。《詩經·小雅·十月之交》:“不憖遺一老。”(憖yìn:願)④老死;終老。死的諱稱。張溥《五人墓碑記》:“令五人者保其首領以老於戶牖之下。”⑤敬老,養老。《孟子·梁惠王上》:“老吾老以及人之老。”⑥熟練,有經驗。歐陽修《為君難論》:“其父奢,趙之名將,老用於兵者也。”⑦對公卿大夫的總稱。《左傳·昭公十三年》:“天子之老,請帥王賦。”也指大夫的傢臣《論語·憲問》:“孟公綽為趙魏老則優。”(孟公綽:魯大夫。趙魏:都是晉國的世卿。)⑧告老;年老退休。《左傳·襄公三年》:“祁奚請老。”(祁奚:晉大夫。)⑨年久的;歷時久遠的。原來的(與“新”相對)。方苞《獄中雜記》:“而獄中為老監者四,監五室。”⑩陳舊的。歸有光《項脊軒志》:“百年老屋,塵泥滲漉。”(11)前綴。用於稱人、排列次序和某些動植物名。蘇軾《江城子·密州出獵》:“老夫聊發少年狂。”欲:
①欲望;願望。又作“慾”。《孟子·離婁下》:“從(縱)耳目之欲。”《孫子兵法·謀攻》:“上下同欲者勝。”②想要。《左傳·隱公元年》:“愛共叔段,欲立之。”《論語·顏淵》:“己所不欲,勿施於人。”③需要。《齊民要術·耕田》:“凡秋耕欲深,春夏欲淺。”④副詞。將要;快要。杜甫《聞官軍收河南河北》:“卻看妻子愁何在,漫卷詩書喜欲狂。”⑤情欲;貪欲。劉伶《酒德頌》:“不覺寒暑之切肌,利欲之感情。”杭:
①古同“航”。渡。《詩經·衛風·河廣》:“誰謂河廣,一葦杭之。”②渡船。《楚辭· 九章·惜誦》:“昔餘夢登天兮,魂中道而無杭。”③地名。今杭州市。與:
(一)①給予;授予。《論語·雍也》:“原思為之宰,與之粟九百。”(原思:孔子弟子。宰:官名。粟:指俸祿。)②幫助。《戰國策·齊策一》:“君不與勝者,而與不勝者。”③贊許。《論語·述而》:“與其進也,不與其退也。”④結交;親附。《荀子·王霸》:“不欺其與。”(其與:指所結交的國傢。)⑤盟國;友邦。《荀子·王制》:“王奪之人,霸奪之與,強奪之地。”(之:其。人:指賢士。)⑥黨與;共事人。《後漢書·寇榮傳》:“於人少所與,以此見害於權寵。”(權寵:權臣;寵臣。)⑦介詞。相當於“跟”。《莊子·逍遙遊》:“蜩與學鳩笑之。”⑧連詞。1. 相當於“和”。《漢書·賈誼傳》:“太子之善,在於早諭教與選左右。”2.[與其]表示比較。《論語·八佾》:“與其奢也,寧儉。”⑨對付。《史記·燕召公世傢》:“龐煖易與耳。”(二)yú 語氣詞。1. 用在句尾表示疑問。《史記·樗裡子甘茂列傳》:“卿明知其不如文信侯專與?”(文信侯:指呂不韋。專:專權。)2. 用在句尾表示感嘆。《禮記·中庸》:“舜其大知也與!”(知:智。)以上意義後作“歟”。 (三)yù 參加。《左傳·僖公三十二年》:“蹇叔之子與師。”(師:軍隊。)蘇:
死而復生,蘇醒過來。蕭衍《凈業賦序》:“獨夫既除,蒼生蘇息。” -
平生所乐在吴会,老死欲葬杭与苏。
“平生所乐在吴会,老死欲葬杭与苏。”诗句出处:《喜刘景文至》;是宋朝诗人苏轼的作品。天明小儿更传呼,髯刘已到城南隅。
尺书真是髯手迹,起坐熨眼知有无。
今人不作古人事,今世有此古丈夫。
我闻其来喜欲舞,病自能起不用扶。
江淮旱久尘土恶,朝来清雨濯鬓须。
相看握手了无事,千里一笑毋乃迂。
平生所乐在吴会,老死欲葬杭与苏。
过江西来二百日,冷落山水愁吴姝。
新堤旧井各无恙,参寥六一岂念吾。
别后新诗巧摹写,袖中知有钱塘湖。
【注释】:
平:
①平坦;不倾斜。《吕氏春秋·应同》:“平地注水,水流湿。”白居易《钱塘湖春行》:“水面初平云脚低。”②整治使平。《列子·汤问》:“山不加增,何苦而不平?”③公平;公正。《诗经·小雅·节南山》:“昊天不平,我王不宁。”《史记·扁鹊仓公列传》:“妾父为吏,齐中称其廉平。”韩愈《送孟东野序》:“大凡物不得其平则鸣。”④均平;齐一。《周易·乾》:“云行雨施,天下平也。”⑤平定;平息。《左传·庄公十三年》:“会于北杏,以平宋乱。”⑥安静;安定。杨炯《从军行》:“烽火照西京,心中自不平。”⑦平常;平时。《后汉书·光武帝纪上》:“饮食言笑如平常。”⑧一般;普通。白居易《两朱阁》:“忆昨平阳宅初置,吞并平人几家地!”⑨媾和;讲和。《左传·桓公八年》:“秋,随及楚平。”(随:国名。)⑩通“评”。评议。《商君书·更法》:“孝公平画。”生:
①生长;长出。《荀子·劝学》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活着;生存。《论语· 卫灵公》:“志士仁人,无求生以害仁,有杀身以成仁。”③生命;性命。《韩非子·解老》:“禄也者,人之所以持生也。”(禄:俸禄。持:维持。)④产生;发生。《韩诗外传》卷五:“水渊深广,则龙鱼生之。”⑤生育;诞生。《左传·隐公元年》:“庄公寤生。”⑥生存的期间,指人的一生;一辈子。曹操《短歌行》:“对酒当歌,人生几何?”⑦生活;生计。柳宗元《捕蛇者说》:“乡邻之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《吕氏春秋·适音》:“大飨之礼,上玄尊而俎生鱼。”2.未加工炼制的。《洛阳伽蓝记·城北》:“头后垂二尺生绢。”⑨读书的人。《史记·秦始皇本纪》:“今诸生不师今而学古,以非当世。”所:
①处所;位置;地方。《墨子·号令》:“夜以火指鼓所。”《诗经·豳风·九罭》:“鸿飞遵渚(zhǔ),公归无所。”(遵:沿着。渚:水中的沙洲。)②元、明时驻军的一种建制。《明史·兵志二》:“度(duó)要害地,系一郡者设所,连郡者设卫。”(度:估量。)③不定数词,附在数量词后表示概数。《史记·李将军列传》:“未到匈奴陈二里所,止。”(陈:同“阵”。)④量词。计算房舍及其他处所。《宋书 ·沈庆之传》:“居清明门外,有宅四所,室宇甚丽。”《史记·扁鹊仓公列传》:“刺足阳明脉,左右各三所。”⑤助词。用在动词前,组成名词性短语。1. 动词后不再出现表事物的词。《荀子·荣辱》:“此小人之所务而君子所不为也。”2. 动词后用“者”或“的”表示事物。《战国策·齐策四》:“视吾家所寡有者。”3. 动词后仍出现表事物的词。《史记·项羽本纪》:“独籍所杀汉军数百人。”⑥助词。放在动词前表示被动,多与“为”配合使用。《汉书·黄霸传》:“食于道旁,乃为乌所盗肉。”(乌:乌鸦。)[所以]1.表示原因。《史记·廉颇蔺相如列传》:“吾所以为此者,以先国家之急而后私仇也。”2. 表示使用的东西。《墨子·公输》:“吾知所以距子矣,吾不言。”(距:同“拒”。)3. 表示方法或凭借。《荀子·议兵》:“彼兵者,所以禁暴除害也。”乐:
(一)①音乐。《周易·豫》:“先王以作乐崇德。”《吕氏春秋·古乐》:“故乐之所由来者尚矣,非独为一世之所造也。”又为奏乐。《礼记·曲礼下》:“岁凶,年谷不登……士饮酒不乐。”②乐工;演奏音乐的人。《论语·微子》:“齐人归女乐,季桓子受之。”(归:通“馈”。赠送。)③乐器。《韩非子·解老》:“故竽先则钟瑟皆随,竽唱则诸乐皆和。” (二)lè愉快;快乐。《左传· 隐公元年》:“其乐也融融。”范仲淹《岳阳楼记》:“此乐何极?” (三)yào 喜好;喜爱。《论语·雍也》:“知者乐山,仁者乐水。”(知:智。)《晋书·阮籍传》:“籍平生曾游东平,乐其风土。”在:
①存在;在世。《论语·里仁》:“父母在,不远游,游必有方。”范缜《神灭论》:“岂容形亡而神在。”②表示人或事物的位置或状态。张华《情诗》:“处欢愒(kài)夜促,在戚怨宵长”。(愒:贪。)③处;处所。陶潜《饮酒》之二:“衰荣无定在,彼此共更之。”④在于;取决于。《荀子·劝学》:“驽马十驾,功在不舍。”⑤问候;慰问。《左传·襄公二十六年》:“寡人淹恤在外,二三子使寡人朝夕闻卫国之言,吾子独不在寡人。”(寡人:卫献公自称。淹恤:久遭忧患。吾子:指卫大夫大叔文子。)⑥观察;审察。《尚书 ·舜典》:“在璇玑玉衡,以齐七政。”(璇玑玉衡:玉饰的天体观测仪器。七政:日、月和金木水火土五星。)⑦介词。引进事情发生的时间、地点、情形、范围等。柳宗元《田家》诗:“迎新在此岁。”《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“将军禽操宜在今日。”(将军:指孙权。操:曹操。)⑧和“所”连用,表示强调,其下多连“不”等。⑨终结。《尚书·吕刑》:“非天不中,惟人在命。”⑩通“才”。仅仅。《汉书·贾谊传》:“长沙乃在二万五千户耳。”吴:
①喧闹;大声说话。《诗经·周颂·丝衣》:“不吴不敖,胡考之休。”(敖:同“傲”,傲慢。胡考:寿考。休:吉祥的征兆。)②大。《楚辞· 九章·涉江》:“乘舲(líng)船余上沅兮,齐吴榜以击汰。”(舲:有窗的小船。上:溯流而上。沅:水名,在湖南。齐:齐举。榜:桨。汰:水波。)③古国名。1. 周太王长子泰伯的封地,在今江苏、浙江、安徽等地。《国语·吴语》:“吴王夫差起师伐越。”2. 三国时孙权所建国名,拥有长江中下游及今福建两广及越南北部和中部。《三国志·吴书·吴王传》:“权乃参分天下:豫、青、徐、幽属吴。”3. 五代十国之一。杨行密受唐封为吴王,在今江苏、江西、安徽、湖北等省部分地区。④泛指我国东南部。刘商《秋夜听严绅巴童唱竹枝歌》:“身骑吴牛不畏虎,手提蓑笠欺风雨。”(欺:藐视。)会:
(一) ①会合;汇合。《周礼·地官·大司徒》:“谓之地中,天地之所合也,四时之所交也,风雨之所会也。”(地中:中心地带。四时:四季。)范仲淹《岳阳楼记》:“迁客骚人,多会于此。”②盟;盟会。特指古代诸侯国君聚会订立盟约。《左传·隐公八年》:“齐侯将平宋、卫,有会期。”(平:媾和。)③集会;聚会。王羲之《兰亭集序》:“暮春之初,会于会(kuài)稽山阴之兰亭,修禊(xì)事也。”(禊:祭祀名。)李群玉《寄长沙许侍御》:“三年文会许追随。”④时机;机会。《论衡·命禄》:“适时遇会”。⑤领悟;理解。辛弃疾《水龙吟·登建康赏心亭》:“无人会,登临意。”《韩非子·解老》:“其智深则其会远。”⑥应当;应该;总归要。李白《行路难》:“长风破浪会有时,直挂云帆济沧海。”《古诗为焦仲卿妻作》:“吾已失恩义,会不相从许。”⑦副词。恰逢;适逢。《史记·平原君虞卿列传》:“亦会楚、魏救至,秦兵遂罢,邯郸复存。”《史记·陈涉世家》:“会天大雨,道不通。”(二)kuài [会计]1.年终结账,泛指一般的结账。《周礼·地官·舍人》:“岁终则会计其政。”(政:指财物出入。)2. 泛指管理、计算财物出入的工作。《孟子·万章下》:“孔子尝为委吏矣,曰:‘会计当而已矣。’”(尝:曾经。委吏:管理仓库的小官。当:出入数字相符。)老:
①年岁大。《诗经·邶风·击鼓》:“与子偕老。”(偕:一同。)《老子》第十八章:“民至老死不相往来。”②衰老。辛弃疾《永遇乐·京口北固亭怀古》:“廉颇老矣,尚能饭否?”③老年人。《战国策·齐策》:“民扶老携幼,迎君道中。”特用于对资深长者的敬称。《诗经·小雅·十月之交》:“不慭遗一老。”(慭yìn:愿)④老死;终老。死的讳称。张溥《五人墓碑记》:“令五人者保其首领以老于户牖之下。”⑤敬老,养老。《孟子·梁惠王上》:“老吾老以及人之老。”⑥熟练,有经验。欧阳修《为君难论》:“其父奢,赵之名将,老用于兵者也。”⑦对公卿大夫的总称。《左传·昭公十三年》:“天子之老,请帅王赋。”也指大夫的家臣《论语·宪问》:“孟公绰为赵魏老则优。”(孟公绰:鲁大夫。赵魏:都是晋国的世卿。)⑧告老;年老退休。《左传·襄公三年》:“祁奚请老。”(祁奚:晋大夫。)⑨年久的;历时久远的。原来的(与“新”相对)。方苞《狱中杂记》:“而狱中为老监者四,监五室。”⑩陈旧的。归有光《项脊轩志》:“百年老屋,尘泥渗漉。”(11)前缀。用于称人、排列次序和某些动植物名。苏轼《江城子·密州出猎》:“老夫聊发少年狂。”欲:
①欲望;愿望。又作“慾”。《孟子·离娄下》:“从(纵)耳目之欲。”《孙子兵法·谋攻》:“上下同欲者胜。”②想要。《左传·隐公元年》:“爱共叔段,欲立之。”《论语·颜渊》:“己所不欲,勿施于人。”③需要。《齐民要术·耕田》:“凡秋耕欲深,春夏欲浅。”④副词。将要;快要。杜甫《闻官军收河南河北》:“却看妻子愁何在,漫卷诗书喜欲狂。”⑤情欲;贪欲。刘伶《酒德颂》:“不觉寒暑之切肌,利欲之感情。”杭:
①古同“航”。渡。《诗经·卫风·河广》:“谁谓河广,一苇杭之。”②渡船。《楚辞· 九章·惜诵》:“昔余梦登天兮,魂中道而无杭。”③地名。今杭州市。与:
(一)①给予;授予。《论语·雍也》:“原思为之宰,与之粟九百。”(原思:孔子弟子。宰:官名。粟:指俸禄。)②帮助。《战国策·齐策一》:“君不与胜者,而与不胜者。”③赞许。《论语·述而》:“与其进也,不与其退也。”④结交;亲附。《荀子·王霸》:“不欺其与。”(其与:指所结交的国家。)⑤盟国;友邦。《荀子·王制》:“王夺之人,霸夺之与,强夺之地。”(之:其。人:指贤士。)⑥党与;共事人。《后汉书·寇荣传》:“于人少所与,以此见害于权宠。”(权宠:权臣;宠臣。)⑦介词。相当于“跟”。《庄子·逍遥游》:“蜩与学鸠笑之。”⑧连词。1. 相当于“和”。《汉书·贾谊传》:“太子之善,在于早谕教与选左右。”2.[与其]表示比较。《论语·八佾》:“与其奢也,宁俭。”⑨对付。《史记·燕召公世家》:“庞煖易与耳。”(二)yú 语气词。1. 用在句尾表示疑问。《史记·樗里子甘茂列传》:“卿明知其不如文信侯专与?”(文信侯:指吕不韦。专:专权。)2. 用在句尾表示感叹。《礼记·中庸》:“舜其大知也与!”(知:智。)以上意义后作“欤”。 (三)yù 参加。《左传·僖公三十二年》:“蹇叔之子与师。”(师:军队。)苏:
死而复生,苏醒过来。萧衍《净业赋序》:“独夫既除,苍生苏息。” -
ping sheng suo le zai wu hui ,lao si yu zang hang yu su 。
“ping sheng suo le zai wu hui ,lao si yu zang hang yu su 。”shi gou chu chu :《xi liu jing wen zhi 》;shi song chao shi ren su shi de zuo pin 。tian ming xiao er geng chuan hu ,ran liu yi dao cheng na yu 。
che shu zhen shi ran shou ji ,qi zuo yu yan zhi you mo 。
jin ren bu zuo gu ren shi ,jin shi you ci gu zhang fu 。
wo wen ji lai xi yu wu ,bing zi neng qi bu yong fu 。
jiang huai han jiu chen tu e ,chao lai qing yu zhuo bin xu 。
xiang kan wo shou le mo shi ,qian li yi xiao wu nai yu 。
ping sheng suo le zai wu hui ,lao si yu zang hang yu su 。
guo jiang xi lai er bai ri ,leng la shan shui chou wu shu 。
xin di jiu jing ge mo yang ,can liao liu yi qi nian wu 。
bie hou xin shi qiao mo xie ,xiu zhong zhi you qian tang hu 。
【zhu shi 】:
ping :
①ping tan ;bu qing xie 。《lv shi chun qiu ·ying tong 》:“ping de zhu shui ,shui liu shi 。”bai ju yi 《qian tang hu chun hang 》:“shui mian chu ping yun jiao di 。”②zheng zhi shi ping 。《lie zi ·shang wen 》:“shan bu jia zeng ,he ku er bu ping ?”③gong ping ;gong zheng 。《shi jing ·xiao ya ·jie na shan 》:“hao tian bu ping ,wo wang bu ning 。”《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“qie fu wei li ,ji zhong chen ji lian ping 。”han yu 《song meng dong ye xu 》:“da fan wu bu de ji ping ze ming 。”④jun ping ;ji yi 。《zhou yi ·gan 》:“yun hang yu shi ,tian xia ping ye 。”⑤ping ding ;ping xi 。《zuo chuan ·zhuang gong shi san nian 》:“hui yu bei xing ,yi ping song luan 。”⑥an jing ;an ding 。yang jiong 《cong jun hang 》:“feng huo zhao xi jing ,xin zhong zi bu ping 。”⑦ping chang ;ping shi 。《hou han shu ·guang wu di ji shang 》:“yin shi yan xiao ru ping chang 。”⑧yi ban ;pu tong 。bai ju yi 《liang zhu ge 》:“yi zuo ping yang zhai chu zhi ,tun bing ping ren ji jia de !”⑨gou he ;jiang he 。《zuo chuan ·huan gong ba nian 》:“qiu ,sui ji chu ping 。”(sui :guo ming 。)⑩tong “ping ”。ping yi 。《shang jun shu ·geng fa 》:“xiao gong ping hua 。”sheng :
①sheng chang ;chang chu 。《xun zi ·quan xue 》:“peng sheng ma zhong ,bu fu er zhi 。”②huo zhao ;sheng cun 。《lun yu · wei ling gong 》:“zhi shi ren ren ,mo qiu sheng yi hai ren ,you sha shen yi cheng ren 。”③sheng ming ;xing ming 。《han fei zi ·jie lao 》:“lu ye zhe ,ren zhi suo yi chi sheng ye 。”(lu :feng lu 。chi :wei chi 。)④chan sheng ;fa sheng 。《han shi wai chuan 》juan wu :“shui yuan shen an ,ze long yu sheng zhi 。”⑤sheng yo ;dan sheng 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“zhuang gong wu sheng 。”⑥sheng cun de ji jian ,zhi ren de yi sheng ;yi bei zi 。cao cao 《duan ge hang 》:“dui jiu dang ge ,ren sheng ji he ?”⑦sheng huo ;sheng ji 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“xiang lin zhi sheng ri cu (cù)。”(cu :jiong pai 。)⑧bu shou de 。1. wei zhu huo wei zhu shou de 。《lv shi chun qiu ·kuo yin 》:“da xiang zhi li ,shang xuan zun er zu sheng yu 。”2.wei jia gong lian zhi de 。《luo yang ga lan ji ·cheng bei 》:“tou hou chui er che sheng juan 。”⑨dou shu de ren 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“jin zhu sheng bu shi jin er xue gu ,yi fei dang shi 。”suo :
①chu suo ;wei zhi ;de fang 。《mo zi ·hao ling 》:“ye yi huo zhi gu suo 。”《shi jing ·bin feng ·jiu yu 》:“hong fei zun zhu (zhǔ),gong gui mo suo 。”(zun :yan zhao 。zhu :shui zhong de sha zhou 。)②yuan 、ming shi zhu jun de yi chong jian zhi 。《ming shi ·bing zhi er 》:“du (duó)yao hai de ,ji yi jun zhe she suo ,lian jun zhe she wei 。”(du :gu liang 。)③bu ding shu ci ,fu zai shu liang ci hou biao shi gai shu 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“wei dao xiong nu chen er li suo ,zhi 。”(chen :tong “zhen ”。)④liang ci 。ji suan fang she ji ji ta chu suo 。《song shu ·shen qing zhi chuan 》:“ju qing ming men wai ,you zhai si suo ,shi yu shen li 。”《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“ci zu yang ming mai ,zuo you ge san suo 。”⑤zhu ci 。yong zai dong ci qian ,zu cheng ming ci xing duan yu 。1. dong ci hou bu zai chu xian biao shi wu de ci 。《xun zi ·rong ru 》:“ci xiao ren zhi suo wu er jun zi suo bu wei ye 。”2. dong ci hou yong “zhe ”huo “de ”biao shi shi wu 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“shi wu jia suo gua you zhe 。”3. dong ci hou reng chu xian biao shi wu de ci 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“du ji suo sha han jun shu bai ren 。”⑥zhu ci 。fang zai dong ci qian biao shi bei dong ,duo yu “wei ”pei ge shi yong 。《han shu ·huang ba chuan 》:“shi yu dao pang ,nai wei wu suo dao rou 。”(wu :wu ya 。)[suo yi ]1.biao shi yuan yin 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“wu suo yi wei ci zhe ,yi xian guo jia zhi ji er hou si chou ye 。”2. biao shi shi yong de dong xi 。《mo zi ·gong shu 》:“wu zhi suo yi ju zi yi ,wu bu yan 。”(ju :tong “ju ”。)3. biao shi fang fa huo ping jie 。《xun zi ·yi bing 》:“bi bing zhe ,suo yi jin bao chu hai ye 。”le :
(yi )①yin le 。《zhou yi ·yu 》:“xian wang yi zuo le chong de 。”《lv shi chun qiu ·gu le 》:“gu le zhi suo you lai zhe shang yi ,fei du wei yi shi zhi suo zao ye 。”you wei zou le 。《li ji ·qu li xia 》:“sui xiong ,nian gu bu deng ……shi yin jiu bu le 。”②le gong ;yan zou yin le de ren 。《lun yu ·wei zi 》:“ji ren gui nv le ,ji huan zi shou zhi 。”(gui :tong “kui ”。zeng song 。)③le qi 。《han fei zi ·jie lao 》:“gu yu xian ze zhong se jie sui ,yu chang ze zhu le jie he 。” (er )lèyu kuai ;kuai le 。《zuo chuan · yin gong yuan nian 》:“ji le ye rong rong 。”fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“ci le he ji ?” (san )yào xi hao ;xi ai 。《lun yu ·yong ye 》:“zhi zhe le shan ,ren zhe le shui 。”(zhi :zhi 。)《jin shu ·ruan ji chuan 》:“ji ping sheng ceng you dong ping ,le ji feng tu 。”zai :
①cun zai ;zai shi 。《lun yu ·li ren 》:“fu mu zai ,bu yuan you ,you bi you fang 。”fan zhen 《shen mie lun 》:“qi rong xing wang er shen zai 。”②biao shi ren huo shi wu de wei zhi huo zhuang tai 。zhang hua 《qing shi 》:“chu huan he (kài)ye cu ,zai qi yuan xiao chang ”。(he :tan 。)③chu ;chu suo 。tao qian 《yin jiu 》zhi er :“cui rong mo ding zai ,bi ci gong geng zhi 。”④zai yu ;qu jue yu 。《xun zi ·quan xue 》:“nu ma shi jia ,gong zai bu she 。”⑤wen hou ;wei wen 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“gua ren yan xu zai wai ,er san zi shi gua ren chao xi wen wei guo zhi yan ,wu zi du bu zai gua ren 。”(gua ren :wei suo gong zi chen 。yan xu :jiu zao you huan 。wu zi :zhi wei da fu da shu wen zi 。)⑥guan cha ;shen cha 。《shang shu ·shun dian 》:“zai xuan ji yu heng ,yi ji qi zheng 。”(xuan ji yu heng :yu shi de tian ti guan ce yi qi 。qi zheng :ri 、yue he jin mu shui huo tu wu xing 。)⑦jie ci 。yin jin shi qing fa sheng de shi jian 、de dian 、qing xing 、fan wei deng 。liu zong yuan 《tian jia 》shi :“ying xin zai ci sui 。”《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“jiang jun qin cao yi zai jin ri 。”(jiang jun :zhi sun quan 。cao :cao cao 。)⑧he “suo ”lian yong ,biao shi jiang diao ,ji xia duo lian “bu ”deng 。⑨zhong jie 。《shang shu ·lv xing 》:“fei tian bu zhong ,wei ren zai ming 。”⑩tong “cai ”。jin jin 。《han shu ·gu yi chuan 》:“chang sha nai zai er mo wu qian hu er 。”wu :
①xuan nao ;da sheng shui hua 。《shi jing ·zhou song ·si yi 》:“bu wu bu ao ,hu kao zhi xiu 。”(ao :tong “ao ”,ao man 。hu kao :shou kao 。xiu :ji xiang de zheng zhao 。)②da 。《chu ci · jiu zhang ·she jiang 》:“cheng ling (líng)chuan yu shang yuan xi ,ji wu bang yi ji tai 。”(ling :you chuang de xiao chuan 。shang :su liu er shang 。yuan :shui ming ,zai hu na 。ji :ji ju 。bang :jiang 。tai :shui bo 。)③gu guo ming 。1. zhou tai wang chang zi tai bai de feng de ,zai jin jiang su 、zhe jiang 、an hui deng de 。《guo yu ·wu yu 》:“wu wang fu cha qi shi fa yue 。”2. san guo shi sun quan suo jian guo ming ,yong you chang jiang zhong xia you ji jin fu jian liang an ji yue na bei bu he zhong bu 。《san guo zhi ·wu shu ·wu wang chuan 》:“quan nai can fen tian xia :yu 、qing 、xu 、you shu wu 。”3. wu dai shi guo zhi yi 。yang hang mi shou tang feng wei wu wang ,zai jin jiang su 、jiang xi 、an hui 、hu bei deng sheng bu fen de ou 。④fan zhi wo guo dong na bu 。liu shang 《qiu ye ting yan shen ba tong chang zhu zhi ge 》:“shen ji wu niu bu wei hu ,shou di suo li qi feng yu 。”(qi :miao shi 。)hui :
(yi ) ①hui ge ;hui ge 。《zhou li ·de guan ·da si tu 》:“wei zhi de zhong ,tian de zhi suo ge ye ,si shi zhi suo jiao ye ,feng yu zhi suo hui ye 。”(de zhong :zhong xin de dai 。si shi :si ji 。)fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“qian ke sao ren ,duo hui yu ci 。”②meng ;meng hui 。te zhi gu dai zhu hou guo jun ju hui ding li meng yao 。《zuo chuan ·yin gong ba nian 》:“ji hou jiang ping song 、wei ,you hui ji 。”(ping :gou he 。)③ji hui ;ju hui 。wang xi zhi 《lan ting ji xu 》:“mu chun zhi chu ,hui yu hui (kuài)ji shan yin zhi lan ting ,xiu xi (xì)shi ye 。”(xi :ji si ming 。)li qun yu 《ji chang sha hu shi yu 》:“san nian wen hui hu zhui sui 。”④shi ji ;ji hui 。《lun heng ·ming lu 》:“kuo shi yu hui ”。⑤ling wu ;li jie 。xin qi ji 《shui long yin ·deng jian kang shang xin ting 》:“mo ren hui ,deng lin yi 。”《han fei zi ·jie lao 》:“ji zhi shen ze ji hui yuan 。”⑥ying dang ;ying gai ;zong gui yao 。li bai 《hang lu nan 》:“chang feng po lang hui you shi ,zhi gua yun fan ji cang hai 。”《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“wu yi shi en yi ,hui bu xiang cong hu 。”⑦fu ci 。qia feng ;kuo feng 。《shi ji ·ping yuan jun yu qing lie chuan 》:“yi hui chu 、wei jiu zhi ,qin bing sui ba ,han dan fu cun 。”《shi ji ·chen she shi jia 》:“hui tian da yu ,dao bu tong 。”(er )kuài [hui ji ]1.nian zhong jie zhang ,fan zhi yi ban de jie zhang 。《zhou li ·de guan ·she ren 》:“sui zhong ze hui ji ji zheng 。”(zheng :zhi cai wu chu ru 。)2. fan zhi guan li 、ji suan cai wu chu ru de gong zuo 。《meng zi ·mo zhang xia 》:“kong zi chang wei wei li yi ,yue :‘hui ji dang er yi yi 。’”(chang :ceng jing 。wei li :guan li cang ku de xiao guan 。dang :chu ru shu zi xiang fu 。)lao :
①nian sui da 。《shi jing ·bei feng ·ji gu 》:“yu zi xie lao 。”(xie :yi tong 。)《lao zi 》di shi ba zhang :“min zhi lao si bu xiang wang lai 。”②cui lao 。xin qi ji 《yong yu le ·jing kou bei gu ting huai gu 》:“lian po lao yi ,shang neng fan fou ?”③lao nian ren 。《zhan guo ce ·ji ce 》:“min fu lao xie you ,ying jun dao zhong 。”te yong yu dui zi shen chang zhe de jing chen 。《shi jing ·xiao ya ·shi yue zhi jiao 》:“bu yin wei yi lao 。”(yin yìn:yuan )④lao si ;zhong lao 。si de hui chen 。zhang pu 《wu ren mu bei ji 》:“ling wu ren zhe bao ji shou ling yi lao yu hu you zhi xia 。”⑤jing lao ,yang lao 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“lao wu lao yi ji ren zhi lao 。”⑥shou lian ,you jing yan 。ou yang xiu 《wei jun nan lun 》:“ji fu she ,zhao zhi ming jiang ,lao yong yu bing zhe ye 。”⑦dui gong qing da fu de zong chen 。《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“tian zi zhi lao ,qing shuai wang fu 。”ye zhi da fu de jia chen 《lun yu ·xian wen 》:“meng gong chao wei zhao wei lao ze you 。”(meng gong chao :lu da fu 。zhao wei :dou shi jin guo de shi qing 。)⑧gao lao ;nian lao tui xiu 。《zuo chuan ·xiang gong san nian 》:“qi xi qing lao 。”(qi xi :jin da fu 。)⑨nian jiu de ;li shi jiu yuan de 。yuan lai de (yu “xin ”xiang dui )。fang bao 《yu zhong za ji 》:“er yu zhong wei lao jian zhe si ,jian wu shi 。”⑩chen jiu de 。gui you guang 《xiang ji xuan zhi 》:“bai nian lao wu ,chen ni shen lu 。”(11)qian chuo 。yong yu chen ren 、pai lie ci xu he mou xie dong zhi wu ming 。su shi 《jiang cheng zi ·mi zhou chu lie 》:“lao fu liao fa shao nian kuang 。”yu :
①yu wang ;yuan wang 。you zuo “慾”。《meng zi ·li lou xia 》:“cong (zong )er mu zhi yu 。”《sun zi bing fa ·mou gong 》:“shang xia tong yu zhe sheng 。”②xiang yao 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“ai gong shu duan ,yu li zhi 。”《lun yu ·yan yuan 》:“ji suo bu yu ,wu shi yu ren 。”③xu yao 。《ji min yao shu ·geng tian 》:“fan qiu geng yu shen ,chun xia yu jian 。”④fu ci 。jiang yao ;kuai yao 。du fu 《wen guan jun shou he na he bei 》:“que kan qi zi chou he zai ,man juan shi shu xi yu kuang 。”⑤qing yu ;tan yu 。liu ling 《jiu de song 》:“bu jiao han shu zhi qie ji ,li yu zhi gan qing 。”hang :
①gu tong “hang ”。du 。《shi jing ·wei feng ·he an 》:“shei wei he an ,yi wei hang zhi 。”②du chuan 。《chu ci · jiu zhang ·xi song 》:“xi yu meng deng tian xi ,hun zhong dao er mo hang 。”③de ming 。jin hang zhou shi 。yu :
(yi )①gei yu ;shou yu 。《lun yu ·yong ye 》:“yuan sai wei zhi zai ,yu zhi su jiu bai 。”(yuan sai :kong zi di zi 。zai :guan ming 。su :zhi feng lu 。)②bang zhu 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jun bu yu sheng zhe ,er yu bu sheng zhe 。”③zan hu 。《lun yu ·shu er 》:“yu ji jin ye ,bu yu ji tui ye 。”④jie jiao ;qin fu 。《xun zi ·wang ba 》:“bu qi ji yu 。”(ji yu :zhi suo jie jiao de guo jia 。)⑤meng guo ;you bang 。《xun zi ·wang zhi 》:“wang duo zhi ren ,ba duo zhi yu ,jiang duo zhi de 。”(zhi :ji 。ren :zhi xian shi 。)⑥dang yu ;gong shi ren 。《hou han shu ·kou rong chuan 》:“yu ren shao suo yu ,yi ci jian hai yu quan chong 。”(quan chong :quan chen ;chong chen 。)⑦jie ci 。xiang dang yu “gen ”。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“tiao yu xue jiu xiao zhi 。”⑧lian ci 。1. xiang dang yu “he ”。《han shu ·gu yi chuan 》:“tai zi zhi shan ,zai yu zao yu jiao yu shua zuo you 。”2.[yu ji ]biao shi bi jiao 。《lun yu ·ba yi 》:“yu ji she ye ,ning jian 。”⑨dui fu 。《shi ji ·yan shao gong shi jia 》:“pang nuan yi yu er 。”(er )yú yu qi ci 。1. yong zai gou wei biao shi yi wen 。《shi ji ·chu li zi gan mao lie chuan 》:“qing ming zhi ji bu ru wen xin hou zhuan yu ?”(wen xin hou :zhi lv bu wei 。zhuan :zhuan quan 。)2. yong zai gou wei biao shi gan tan 。《li ji ·zhong yong 》:“shun ji da zhi ye yu !”(zhi :zhi 。)yi shang yi yi hou zuo “yu ”。 (san )yù can jia 。《zuo chuan ·xi gong san shi er nian 》:“jian shu zhi zi yu shi 。”(shi :jun dui 。)su :
si er fu sheng ,su xing guo lai 。xiao yan 《jing ye fu xu 》:“du fu ji chu ,cang sheng su xi 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]

