• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 縱復苦硬終可錄,汲黯少戇寬饒猛。

    “縱復苦硬終可錄,汲黯少戇寬饒猛。”詩句出處:《和錢安道寄惠建茶》;是宋朝詩人蘇軾的作品。

    我官於南今幾時,嘗盡溪茶與山茗。
    胸中似記故人面,口不能言心自省。
    為君細說我未暇,試評其略差可聽。
    建溪所產雖不同,一一天與君子性。
    森然可愛不可慢,骨清肉膩和且正。
    雪花雨腳何足道,啜過始知真味永。
    縱復苦硬終可錄,汲黯少戇寬饒猛。
    草茶無賴空有名,高者妖邪次頑懭。
    體輕雖復強浮泛,性滯偏工嘔酸冷。
    其間絕品豈不佳,張禹縱賢非骨鯁。
    葵花玉誇不易致,道路幽險隔雲嶺。
    誰知使者來自西,開緘磊落收百餅。
    嗅香嚼味本非別,透紙自覺光炯炯。
    粃糠團鳳友小龍,奴隸日註臣雙井。
    收藏愛惜待佳客,不敢包裹鉆權幸。
    此詩有味君勿傳,空使時人怒生癭。

    【註釋】:

    縱:

    (一)[縱臾rǒng]鼓動別人作壞事。《漢書·衡山王劉賜傳》:“日夜縱臾王謀反事。” (二)zòng ①放;發。《史記·吳太伯世傢》:“於是吳王遂縱兵追之。”《淮南子·人間》:“秦西巴弗忍,縱而予之。”②釋放;放走。《舊唐書·楊恭仁傳》:“縱所俘還之。”③放任;不加約束。《左傳·僖公三十三年》:“縱敵,患生。”《荀子·富國》:“天下害生縱欲。”④騰躍。王充《論衡·道虛》:“若士者舉臂而縱身,遂入雲中。”⑤即使。《左傳·莊公十四年》:“縱弗能死,其又奚言?”《呂氏春秋·下賢》:“縱夫子驁祿爵,吾庸敢驁霸王乎?”⑥縱;豎;與“橫”相對。《呂氏春秋·辯土》:“衡行必得,縱行必術。”(術:直。)東方朔《七諫·沉江》:“不別橫之與縱。”⑦戰國時期六國的合縱。《淮南子·要略》:“故縱橫修短生焉。”⑧蹤跡。《史記·酷吏列傳》:“言變事縱跡安起?”

    復:

    ①返回;回歸。《左傳·宣公二年》:“宣子未出山而復。”崔顥《黃鶴樓》:“黃鶴一去不復返。”②恢復。《呂氏春秋·慎大》:“武王於是復盤庚之政。”③報復。《孟子·滕文公下》:“為匹夫匹婦復仇也。”④回報;回復。《孟子·梁惠王上》:“有復於王者曰。”⑤副詞。再;又。曹植《送應氏》:“側足無行徑,荒疇不復田。”⑥免除賦稅徭役。《漢書·五行志下之下》:“裁什一之稅,復三日之役。”

    苦:

    (一)①苦菜。《詩經·唐風·采苓》:“采苦采苦,首陽之下。”(首陽:山名。)②苦味。與“甘”、“甜”相對。《國語·晉語一》:“言之大甘,其中必苦。”(大:太。)③辛苦;勞苦。《史記·項羽本紀》:“勞苦而功高如此,未有封侯之賞。”佚名《衣銘》:“桑蠶苦,女工難。”④痛苦。杜甫《石壕吏》:“婦啼一何苦。”⑤苦於。佚名《忼慨歌》:“貪吏常苦富,廉吏常苦貧。”⑥刻苦;勤學。白居易《與元九書》:“蓋以苦學力文所致。”(蓋:大概。)⑦甚;很。曹操《短歌行》:“譬如朝露,去日苦多。” (二)gǔ 通“盬”。粗劣。《管子·小匡》:“辨其功苦。”(功:堅固。)

    終:

    ①終瞭;結束。《詩經·大雅·蕩》:“靡(mí)不有初,鮮(xiǎn)克有終。”(靡:無。鮮:少。克:能。)《孫子兵法·勢篇》:“終而復始,日月是也。”②生命完結;死。《史記·刺客列傳》:“老母今以天年終,政將為知己者用。”(政:人名。)③自始至終。《戰國策·魏策四》:“受地於先王,願終守之。”④副詞。終歸;終於。《戰國策·齊策二》:“為蛇足者,終亡其酒。”⑤盡;全。《老子》:“驟雨不終日。”[終……且……]既……又……。《詩經·邶風·終風》:“終風且暴。”(暴:急雨。)

    可:

    (一)①同意。《左傳·隱公三年》:“公曰:不可。”②正確。《史記·范雎蔡澤列傳》:“使以臣之言為可,願行而利其道;以臣之言為不可,久留臣無為也。”(使:如果。)③值得。白居易《賣炭翁》:“可憐身上衣正單,心憂炭賤願天寒。”④能夠;可以。《論語·公冶長》:“朽木不可雕也。”《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“庶曰:‘此人可就見,不可屈致也。’”⑤著實。《史記·田單列傳》:“吾懼燕(yān)人掘吾城外塚墓,僇(lù)先人,可為寒心。”(僇:通“戮”。殺。此指戮屍。)⑥適合;適宜。張翰《杖賦》:“方圓適意,洪細可乎。”李漁《笠翁一傢言·笠翁偶集·種植部》:“芙蕖則不然:自荷錢出水之日,便為點綴綠波;及其莖葉既生,則又日高日上……此皆言其可目者也。”⑦痊愈。董解元《西廂記諸宮調》卷三:“瘦得渾如削,百般醫療終難可。”(渾:簡直。)⑧當著,對著。周邦彥《南柯子》:“曉來階下按新聲,恰有一方明月可中庭。”(按:擊,奏。一方:一塊。)⑨副詞。1.表示估計,相當於“大約”。王維《洛陽女兒行》:“洛陽女兒對門居,才可容顏十五餘。”2. 表示轉折,相當於“卻”。李白《相逢行》:“相見情已深,未語可知心。”3. 表示反詰,相當於“豈”“哪”。《史記·項羽本紀》:“騅不逝兮可奈何!”方幹《山中言志》:“潛夫自有孤雲侶,可要王侯知姓名?”(潛夫:隱居的人。) (二)kè [可汗(hán)]亦作“可罕”。古代北方一些少數民族君主的稱號。古樂府《木蘭詩》:“昨夜見軍帖,可汗大點兵。”(軍帖:軍中文告。)

    錄:

    (一)①記錄;記載。《公羊傳·隱公十年》:“《春秋》錄內而略外。”《韓非子·外儲說左下》:“錄功而與官。”②冊籍;簿籍。李清照《金石錄後序》:“右金石錄三十卷者何?趙侯德父所著書也。”③采納。《論衡·別通》:“或觀讀采取,或棄捐不錄。”④錄取;任用。《隋書·裴仁基傳》:“時隋大亂,有功者不錄。”⑤收藏;收集。《世說新語·政事》:“(陶侃)敕船官悉錄木屑,不限多少。”⑥抄寫。文天祥《指南錄後序》:“道中手自抄錄。”⑦總領。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“亮以丞相錄尚書事。”(尚書:官名。)⑧逮捕。《南史·胡藩傳》:“帝怒,命左右錄來,欲斬之。” (二)lǜ 審查並記錄犯人的罪狀。《漢書·何武傳》:“及武為刺史,行部錄囚徒。”

    汲:

    ①從井裡取水。泛指引水,打水。《周易·井》:“井渫(xiè)不食,為我心惻;可用汲。”(渫:淘去污泥。為:使。)也泛指打水。《呂氏春秋·察傳》:“宋之丁氏,傢無井而出溉汲。”②引薦;提拔。葉紹翁《四朝聞見錄·張於湖》:“參問前儒,汲揚後學,詞翰愈工。”③牽引;引導。羅隱《重送朗州張員外》:“誠知汲善心長在,爭奈幹時跡轉窮。”《周禮·考工記·匠人》:“凡任,索約,大汲其版。”

    黯:

    ①深黑色。《韓詩外傳》卷五:“陶叔狐謂咎犯曰:‘吾從子亡十有一年,顏色黯黑。’”(陶叔狐:春秋晉人。咎犯:即舅犯,晉文公舅,名狐偃。)②泛指昏暗。蔡邕《述行賦》:“玄雲黯以凝結兮。”(玄:黑色。以:而。)[黯然]1.昏暗。劉禹錫《西塞山懷古》:“王濬樓船下益州,金陵王氣黯然收。”2.傷感;沮喪。駱賓王《餞宋三之豐城序》:“黯然銷魂者,豈非生離之恨與?”3.黑色的樣子。《史記·孔子世傢》:“丘得其為人,黯然而黑。”

    少:

    (一)①數量少。與“多”相對。《左傳·哀公二年》:“陽虎曰:‘吾車少。’”②缺少;短少;差欠。《史記·平原君虞卿列傳》:“今少一人,願君即以遂備員而行矣。”③削弱。賈誼《治安策》:“欲天下之治安,莫若眾建諸侯而少其力。”④輕視;看輕;小看。《晉書·王濟傳》:“(濟)好以言傷物,儕(chái)類以此少之。”(儕類:同輩。)⑤不多時,表示時間短暫。《莊子·達生》:“少焉,果敗而反。”⑥副詞。表示程度淺。相當於“稍微”。《戰國策·趙策四》:“太後之色少解。” (二)shào ①年幼。與“老”相對。賀知章《回鄉偶書二首》之一:“少小離傢老大回,鄉音無改鬢毛衰(cuī)。”②少年人。《左傳·僖公二十八年》:“少長有禮,其可用也。”③排行最末的。《史記·孟嘗君列傳》:“田嬰者,齊威王少子。”

    戇:

    ①憨直。《荀子·議兵》:“身茍不狂惑戇陋,誰睹是不改也哉?”(陋:見識淺薄。)《新唐書·韓愈傳》:“狂妄戇愚,不識禮度。”②剛直。《宋史·韓世忠傳》:“性戇直,勇敢忠義,事關廟社,必流涕極言。”

    寬:

    ①寬廣;寬闊。夏完淳《別雲間》:“無限山河淚,誰言天地寬。”司馬光《訓儉示康》:“此為宰相聽事誠隘,為太祝、奉禮聽事已寬矣。”②放寬;放松。桓寬《鹽鐵論》:“寬徭役。”方苞《獄中雜記》:“惟極貧無依,則械系不稍寬,為標準以警其餘。”③寬宏大量;不嚴厲。賈誼《過秦論》:“此四君者,皆明智而忠信,寬厚而愛人。”④寬恕;寬待。司馬遷《廉頗藺相如列傳》:“鄙賤之人,不知將軍寬之至此也。”⑤寬綽;寬裕。洪亮吉《治平篇》:“以二人居屋十間,食田一頃,寬然有餘矣。”[寬綽(chuo)]寬宏。《晉書·宣帝紀》:“性寬綽以能容。”

    饒:

    ①富足;豐富。《史記·陳丞相世傢》:“平既娶張氏女,齎用日饒。”②剩餘。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“成都有桑八百株,薄田十五頃,子弟衣食,自有餘饒。”③多。李白《江上寄巴東故人》:“瞿塘饒賈客。”④土地肥沃。賈誼《過秦論上》:“不愛珍器,重寶肥饒之地。”(寶:珍視。)⑤增添。湯顯祖《邯鄲記·生寤》:“還饒一把火兒。”⑥寬恕;饒恕。鮑照《擬行路難》之十七:“日月流邁不相饒。”⑦讓。陸遊《秋聲》:“弦開雁落詩亦成,筆力未饒弓力勁。”⑧連詞。相當於“任憑”、“盡管”。杜牧《猿》:“三聲欲斷疑腸斷,饒是少年今白頭。”

    猛:

    ①兇猛;兇殘。《禮記·檀弓下》:“小子識(zhì)之,苛政猛於虎也。”(識:記住。政:通“征”。賦稅。)②勇猛;勇敢。《史記·高祖本紀》:“安得猛士兮守四方。”③猛烈;氣勢壯;力量大。《抱樸子·金丹》:“此丹置猛火上,須臾成黃金。”④嚴厲;嚴格。《左傳·昭公二十年》:“寬以濟猛,猛以濟寬,政是以和。”⑤副詞。忽然;突然。林逋《杏花》:“等鶯期蝶猛成團。”


  • 纵复苦硬终可录,汲黯少戆宽饶猛。

    “纵复苦硬终可录,汲黯少戆宽饶猛。”诗句出处:《和钱安道寄惠建茶》;是宋朝诗人苏轼的作品。

    我官于南今几时,尝尽溪茶与山茗。
    胸中似记故人面,口不能言心自省。
    为君细说我未暇,试评其略差可听。
    建溪所产虽不同,一一天与君子性。
    森然可爱不可慢,骨清肉腻和且正。
    雪花雨脚何足道,啜过始知真味永。
    纵复苦硬终可录,汲黯少戆宽饶猛。
    草茶无赖空有名,高者妖邪次顽懭。
    体轻虽复强浮泛,性滞偏工呕酸冷。
    其间绝品岂不佳,张禹纵贤非骨鲠。
    葵花玉夸不易致,道路幽险隔云岭。
    谁知使者来自西,开缄磊落收百饼。
    嗅香嚼味本非别,透纸自觉光炯炯。
    粃糠团凤友小龙,奴隶日注臣双井。
    收藏爱惜待佳客,不敢包裹钻权幸。
    此诗有味君勿传,空使时人怒生瘿。

    【注释】:

    纵:

    (一)[纵臾rǒng]鼓动别人作坏事。《汉书·衡山王刘赐传》:“日夜纵臾王谋反事。” (二)zòng ①放;发。《史记·吴太伯世家》:“于是吴王遂纵兵追之。”《淮南子·人间》:“秦西巴弗忍,纵而予之。”②释放;放走。《旧唐书·杨恭仁传》:“纵所俘还之。”③放任;不加约束。《左传·僖公三十三年》:“纵敌,患生。”《荀子·富国》:“天下害生纵欲。”④腾跃。王充《论衡·道虚》:“若士者举臂而纵身,遂入云中。”⑤即使。《左传·庄公十四年》:“纵弗能死,其又奚言?”《吕氏春秋·下贤》:“纵夫子骜禄爵,吾庸敢骜霸王乎?”⑥纵;竖;与“横”相对。《吕氏春秋·辩土》:“衡行必得,纵行必术。”(术:直。)东方朔《七谏·沉江》:“不别横之与纵。”⑦战国时期六国的合纵。《淮南子·要略》:“故纵横修短生焉。”⑧踪迹。《史记·酷吏列传》:“言变事纵迹安起?”

    复:

    ①返回;回归。《左传·宣公二年》:“宣子未出山而复。”崔颢《黄鹤楼》:“黄鹤一去不复返。”②恢复。《吕氏春秋·慎大》:“武王于是复盘庚之政。”③报复。《孟子·滕文公下》:“为匹夫匹妇复仇也。”④回报;回复。《孟子·梁惠王上》:“有复于王者曰。”⑤副词。再;又。曹植《送应氏》:“侧足无行径,荒畴不复田。”⑥免除赋税徭役。《汉书·五行志下之下》:“裁什一之税,复三日之役。”

    苦:

    (一)①苦菜。《诗经·唐风·采苓》:“采苦采苦,首阳之下。”(首阳:山名。)②苦味。与“甘”、“甜”相对。《国语·晋语一》:“言之大甘,其中必苦。”(大:太。)③辛苦;劳苦。《史记·项羽本纪》:“劳苦而功高如此,未有封侯之赏。”佚名《衣铭》:“桑蚕苦,女工难。”④痛苦。杜甫《石壕吏》:“妇啼一何苦。”⑤苦于。佚名《忼慨歌》:“贪吏常苦富,廉吏常苦贫。”⑥刻苦;勤学。白居易《与元九书》:“盖以苦学力文所致。”(盖:大概。)⑦甚;很。曹操《短歌行》:“譬如朝露,去日苦多。” (二)gǔ 通“盬”。粗劣。《管子·小匡》:“辨其功苦。”(功:坚固。)

    终:

    ①终了;结束。《诗经·大雅·荡》:“靡(mí)不有初,鲜(xiǎn)克有终。”(靡:无。鲜:少。克:能。)《孙子兵法·势篇》:“终而复始,日月是也。”②生命完结;死。《史记·刺客列传》:“老母今以天年终,政将为知己者用。”(政:人名。)③自始至终。《战国策·魏策四》:“受地于先王,愿终守之。”④副词。终归;终于。《战国策·齐策二》:“为蛇足者,终亡其酒。”⑤尽;全。《老子》:“骤雨不终日。”[终……且……]既……又……。《诗经·邶风·终风》:“终风且暴。”(暴:急雨。)

    可:

    (一)①同意。《左传·隐公三年》:“公曰:不可。”②正确。《史记·范雎蔡泽列传》:“使以臣之言为可,愿行而利其道;以臣之言为不可,久留臣无为也。”(使:如果。)③值得。白居易《卖炭翁》:“可怜身上衣正单,心忧炭贱愿天寒。”④能够;可以。《论语·公冶长》:“朽木不可雕也。”《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“庶曰:‘此人可就见,不可屈致也。’”⑤着实。《史记·田单列传》:“吾惧燕(yān)人掘吾城外冢墓,僇(lù)先人,可为寒心。”(僇:通“戮”。杀。此指戮尸。)⑥适合;适宜。张翰《杖赋》:“方圆适意,洪细可乎。”李渔《笠翁一家言·笠翁偶集·种植部》:“芙蕖则不然:自荷钱出水之日,便为点缀绿波;及其茎叶既生,则又日高日上……此皆言其可目者也。”⑦痊愈。董解元《西厢记诸宫调》卷三:“瘦得浑如削,百般医疗终难可。”(浑:简直。)⑧当着,对着。周邦彦《南柯子》:“晓来阶下按新声,恰有一方明月可中庭。”(按:击,奏。一方:一块。)⑨副词。1.表示估计,相当于“大约”。王维《洛阳女儿行》:“洛阳女儿对门居,才可容颜十五余。”2. 表示转折,相当于“却”。李白《相逢行》:“相见情已深,未语可知心。”3. 表示反诘,相当于“岂”“哪”。《史记·项羽本纪》:“骓不逝兮可奈何!”方干《山中言志》:“潜夫自有孤云侣,可要王侯知姓名?”(潜夫:隐居的人。) (二)kè [可汗(hán)]亦作“可罕”。古代北方一些少数民族君主的称号。古乐府《木兰诗》:“昨夜见军帖,可汗大点兵。”(军帖:军中文告。)

    录:

    (一)①记录;记载。《公羊传·隐公十年》:“《春秋》录内而略外。”《韩非子·外储说左下》:“录功而与官。”②册籍;簿籍。李清照《金石录后序》:“右金石录三十卷者何?赵侯德父所著书也。”③采纳。《论衡·别通》:“或观读采取,或弃捐不录。”④录取;任用。《隋书·裴仁基传》:“时隋大乱,有功者不录。”⑤收藏;收集。《世说新语·政事》:“(陶侃)敕船官悉录木屑,不限多少。”⑥抄写。文天祥《指南录后序》:“道中手自抄录。”⑦总领。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“亮以丞相录尚书事。”(尚书:官名。)⑧逮捕。《南史·胡藩传》:“帝怒,命左右录来,欲斩之。” (二)lǜ 审查并记录犯人的罪状。《汉书·何武传》:“及武为刺史,行部录囚徒。”

    汲:

    ①从井里取水。泛指引水,打水。《周易·井》:“井渫(xiè)不食,为我心恻;可用汲。”(渫:淘去污泥。为:使。)也泛指打水。《吕氏春秋·察传》:“宋之丁氏,家无井而出溉汲。”②引荐;提拔。叶绍翁《四朝闻见录·张于湖》:“参问前儒,汲扬后学,词翰愈工。”③牵引;引导。罗隐《重送朗州张员外》:“诚知汲善心长在,争奈干时迹转穷。”《周礼·考工记·匠人》:“凡任,索约,大汲其版。”

    黯:

    ①深黑色。《韩诗外传》卷五:“陶叔狐谓咎犯曰:‘吾从子亡十有一年,颜色黯黑。’”(陶叔狐:春秋晋人。咎犯:即舅犯,晋文公舅,名狐偃。)②泛指昏暗。蔡邕《述行赋》:“玄云黯以凝结兮。”(玄:黑色。以:而。)[黯然]1.昏暗。刘禹锡《西塞山怀古》:“王濬楼船下益州,金陵王气黯然收。”2.伤感;沮丧。骆宾王《饯宋三之丰城序》:“黯然销魂者,岂非生离之恨与?”3.黑色的样子。《史记·孔子世家》:“丘得其为人,黯然而黑。”

    少:

    (一)①数量少。与“多”相对。《左传·哀公二年》:“阳虎曰:‘吾车少。’”②缺少;短少;差欠。《史记·平原君虞卿列传》:“今少一人,愿君即以遂备员而行矣。”③削弱。贾谊《治安策》:“欲天下之治安,莫若众建诸侯而少其力。”④轻视;看轻;小看。《晋书·王济传》:“(济)好以言伤物,侪(chái)类以此少之。”(侪类:同辈。)⑤不多时,表示时间短暂。《庄子·达生》:“少焉,果败而反。”⑥副词。表示程度浅。相当于“稍微”。《战国策·赵策四》:“太后之色少解。” (二)shào ①年幼。与“老”相对。贺知章《回乡偶书二首》之一:“少小离家老大回,乡音无改鬓毛衰(cuī)。”②少年人。《左传·僖公二十八年》:“少长有礼,其可用也。”③排行最末的。《史记·孟尝君列传》:“田婴者,齐威王少子。”

    戆:

    ①憨直。《荀子·议兵》:“身苟不狂惑戆陋,谁睹是不改也哉?”(陋:见识浅薄。)《新唐书·韩愈传》:“狂妄戆愚,不识礼度。”②刚直。《宋史·韩世忠传》:“性戆直,勇敢忠义,事关庙社,必流涕极言。”

    宽:

    ①宽广;宽阔。夏完淳《别云间》:“无限山河泪,谁言天地宽。”司马光《训俭示康》:“此为宰相听事诚隘,为太祝、奉礼听事已宽矣。”②放宽;放松。桓宽《盐铁论》:“宽徭役。”方苞《狱中杂记》:“惟极贫无依,则械系不稍宽,为标准以警其余。”③宽宏大量;不严厉。贾谊《过秦论》:“此四君者,皆明智而忠信,宽厚而爱人。”④宽恕;宽待。司马迁《廉颇蔺相如列传》:“鄙贱之人,不知将军宽之至此也。”⑤宽绰;宽裕。洪亮吉《治平篇》:“以二人居屋十间,食田一顷,宽然有余矣。”[宽绰(chuo)]宽宏。《晋书·宣帝纪》:“性宽绰以能容。”

    饶:

    ①富足;丰富。《史记·陈丞相世家》:“平既娶张氏女,赍用日饶。”②剩余。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“成都有桑八百株,薄田十五顷,子弟衣食,自有余饶。”③多。李白《江上寄巴东故人》:“瞿塘饶贾客。”④土地肥沃。贾谊《过秦论上》:“不爱珍器,重宝肥饶之地。”(宝:珍视。)⑤增添。汤显祖《邯郸记·生寤》:“还饶一把火儿。”⑥宽恕;饶恕。鲍照《拟行路难》之十七:“日月流迈不相饶。”⑦让。陆游《秋声》:“弦开雁落诗亦成,笔力未饶弓力劲。”⑧连词。相当于“任凭”、“尽管”。杜牧《猿》:“三声欲断疑肠断,饶是少年今白头。”

    猛:

    ①凶猛;凶残。《礼记·檀弓下》:“小子识(zhì)之,苛政猛于虎也。”(识:记住。政:通“征”。赋税。)②勇猛;勇敢。《史记·高祖本纪》:“安得猛士兮守四方。”③猛烈;气势壮;力量大。《抱朴子·金丹》:“此丹置猛火上,须臾成黄金。”④严厉;严格。《左传·昭公二十年》:“宽以济猛,猛以济宽,政是以和。”⑤副词。忽然;突然。林逋《杏花》:“等莺期蝶猛成团。”


  • zong fu ku ying zhong ke lu ,ji an shao gang kuan rao meng 。

    “zong fu ku ying zhong ke lu ,ji an shao gang kuan rao meng 。”shi gou chu chu :《he qian an dao ji hui jian cha 》;shi song chao shi ren su shi de zuo pin 。

    wo guan yu na jin ji shi ,chang jin xi cha yu shan ming 。
    xiong zhong shi ji gu ren mian ,kou bu neng yan xin zi sheng 。
    wei jun xi shui wo wei xia ,shi ping ji lve cha ke ting 。
    jian xi suo chan sui bu tong ,yi yi tian yu jun zi xing 。
    sen ran ke ai bu ke man ,gu qing rou ni he ju zheng 。
    xue hua yu jiao he zu dao ,chuai guo shi zhi zhen wei yong 。
    zong fu ku ying zhong ke lu ,ji an shao gang kuan rao meng 。
    cao cha mo lai kong you ming ,gao zhe yao xie ci wan kuang 。
    ti qing sui fu jiang fu fan ,xing zhi pian gong ou suan leng 。
    ji jian jue pin qi bu jia ,zhang yu zong xian fei gu geng 。
    kui hua yu kua bu yi zhi ,dao lu you xian ge yun ling 。
    shei zhi shi zhe lai zi xi ,kai jian lei la shou bai bing 。
    xiu xiang jiao wei ben fei bie ,tou zhi zi jiao guang jiong jiong 。
    bi kang tuan feng you xiao long ,nu li ri zhu chen shuang jing 。
    shou cang ai xi dai jia ke ,bu gan bao guo zuan quan xing 。
    ci shi you wei jun wu chuan ,kong shi shi ren nu sheng ying 。

    【zhu shi 】:

    zong :

    (yi )[zong yu rǒng]gu dong bie ren zuo huai shi 。《han shu ·heng shan wang liu ci chuan 》:“ri ye zong yu wang mou fan shi 。” (er )zòng ①fang ;fa 。《shi ji ·wu tai bai shi jia 》:“yu shi wu wang sui zong bing zhui zhi 。”《huai na zi ·ren jian 》:“qin xi ba fu ren ,zong er yu zhi 。”②shi fang ;fang zou 。《jiu tang shu ·yang gong ren chuan 》:“zong suo fu hai zhi 。”③fang ren ;bu jia yao shu 。《zuo chuan ·xi gong san shi san nian 》:“zong di ,huan sheng 。”《xun zi ·fu guo 》:“tian xia hai sheng zong yu 。”④teng yue 。wang chong 《lun heng ·dao xu 》:“re shi zhe ju bei er zong shen ,sui ru yun zhong 。”⑤ji shi 。《zuo chuan ·zhuang gong shi si nian 》:“zong fu neng si ,ji you xi yan ?”《lv shi chun qiu ·xia xian 》:“zong fu zi ao lu jue ,wu yong gan ao ba wang hu ?”⑥zong ;shu ;yu “heng ”xiang dui 。《lv shi chun qiu ·bian tu 》:“heng hang bi de ,zong hang bi shu 。”(shu :zhi 。)dong fang shuo 《qi jian ·chen jiang 》:“bu bie heng zhi yu zong 。”⑦zhan guo shi ji liu guo de ge zong 。《huai na zi ·yao lve 》:“gu zong heng xiu duan sheng yan 。”⑧zong ji 。《shi ji ·ku li lie chuan 》:“yan bian shi zong ji an qi ?”

    fu :

    ①fan hui ;hui gui 。《zuo chuan ·xuan gong er nian 》:“xuan zi wei chu shan er fu 。”cui hao 《huang he lou 》:“huang he yi qu bu fu fan 。”②hui fu 。《lv shi chun qiu ·shen da 》:“wu wang yu shi fu pan geng zhi zheng 。”③bao fu 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“wei pi fu pi fu fu chou ye 。”④hui bao ;hui fu 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“you fu yu wang zhe yue 。”⑤fu ci 。zai ;you 。cao zhi 《song ying shi 》:“ce zu mo hang jing ,huang chou bu fu tian 。”⑥mian chu fu shui yao yi 。《han shu ·wu hang zhi xia zhi xia 》:“cai shen yi zhi shui ,fu san ri zhi yi 。”

    ku :

    (yi )①ku cai 。《shi jing ·tang feng ·cai ling 》:“cai ku cai ku ,shou yang zhi xia 。”(shou yang :shan ming 。)②ku wei 。yu “gan ”、“tian ”xiang dui 。《guo yu ·jin yu yi 》:“yan zhi da gan ,ji zhong bi ku 。”(da :tai 。)③xin ku ;lao ku 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“lao ku er gong gao ru ci ,wei you feng hou zhi shang 。”yi ming 《yi ming 》:“sang can ku ,nv gong nan 。”④tong ku 。du fu 《dan hao li 》:“fu ti yi he ku 。”⑤ku yu 。yi ming 《kang kai ge 》:“tan li chang ku fu ,lian li chang ku pin 。”⑥ke ku ;qin xue 。bai ju yi 《yu yuan jiu shu 》:“gai yi ku xue li wen suo zhi 。”(gai :da gai 。)⑦shen ;hen 。cao cao 《duan ge hang 》:“pi ru chao lou ,qu ri ku duo 。” (er )gǔ tong “gu ”。cu lie 。《guan zi ·xiao kuang 》:“bian ji gong ku 。”(gong :jian gu 。)

    zhong :

    ①zhong le ;jie shu 。《shi jing ·da ya ·dang 》:“mi (mí)bu you chu ,xian (xiǎn)ke you zhong 。”(mi :mo 。xian :shao 。ke :neng 。)《sun zi bing fa ·shi pian 》:“zhong er fu shi ,ri yue shi ye 。”②sheng ming wan jie ;si 。《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“lao mu jin yi tian nian zhong ,zheng jiang wei zhi ji zhe yong 。”(zheng :ren ming 。)③zi shi zhi zhong 。《zhan guo ce ·wei ce si 》:“shou de yu xian wang ,yuan zhong shou zhi 。”④fu ci 。zhong gui ;zhong yu 。《zhan guo ce ·ji ce er 》:“wei she zu zhe ,zhong wang ji jiu 。”⑤jin ;quan 。《lao zi 》:“zhou yu bu zhong ri 。”[zhong ……ju ……]ji ……you ……。《shi jing ·bei feng ·zhong feng 》:“zhong feng ju bao 。”(bao :ji yu 。)

    ke :

    (yi )①tong yi 。《zuo chuan ·yin gong san nian 》:“gong yue :bu ke 。”②zheng que 。《shi ji ·fan ju cai ze lie chuan 》:“shi yi chen zhi yan wei ke ,yuan hang er li ji dao ;yi chen zhi yan wei bu ke ,jiu liu chen mo wei ye 。”(shi :ru guo 。)③zhi de 。bai ju yi 《mai tan weng 》:“ke lian shen shang yi zheng chan ,xin you tan jian yuan tian han 。”④neng gou ;ke yi 。《lun yu ·gong ye chang 》:“xiu mu bu ke diao ye 。”《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“shu yue :‘ci ren ke jiu jian ,bu ke qu zhi ye 。’”⑤zhao shi 。《shi ji ·tian chan lie chuan 》:“wu ju yan (yān)ren jue wu cheng wai zhong mu ,僇(lù)xian ren ,ke wei han xin 。”(僇:tong “lu ”。sha 。ci zhi lu shi 。)⑥kuo ge ;kuo yi 。zhang han 《zhang fu 》:“fang yuan kuo yi ,hong xi ke hu 。”li yu 《li weng yi jia yan ·li weng ou ji ·chong zhi bu 》:“fu qu ze bu ran :zi he qian chu shui zhi ri ,bian wei dian chuo lu bo ;ji ji jing xie ji sheng ,ze you ri gao ri shang ……ci jie yan ji ke mu zhe ye 。”⑦quan yu 。dong jie yuan 《xi xiang ji zhu gong diao 》juan san :“shou de hun ru xiao ,bai ban yi liao zhong nan ke 。”(hun :jian zhi 。)⑧dang zhao ,dui zhao 。zhou bang yan 《na ke zi 》:“xiao lai jie xia an xin sheng ,qia you yi fang ming yue ke zhong ting 。”(an :ji ,zou 。yi fang :yi kuai 。)⑨fu ci 。1.biao shi gu ji ,xiang dang yu “da yao ”。wang wei 《luo yang nv er hang 》:“luo yang nv er dui men ju ,cai ke rong yan shi wu yu 。”2. biao shi zhuai she ,xiang dang yu “que ”。li bai 《xiang feng hang 》:“xiang jian qing yi shen ,wei yu ke zhi xin 。”3. biao shi fan jie ,xiang dang yu “qi ”“na ”。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“zhui bu shi xi ke nai he !”fang gan 《shan zhong yan zhi 》:“qian fu zi you gu yun lv ,ke yao wang hou zhi xing ming ?”(qian fu :yin ju de ren 。) (er )kè [ke han (hán)]yi zuo “ke han ”。gu dai bei fang yi xie shao shu min zu jun zhu de chen hao 。gu le fu 《mu lan shi 》:“zuo ye jian jun tie ,ke han da dian bing 。”(jun tie :jun zhong wen gao 。)

    lu :

    (yi )①ji lu ;ji zai 。《gong yang chuan ·yin gong shi nian 》:“《chun qiu 》lu nei er lve wai 。”《han fei zi ·wai chu shui zuo xia 》:“lu gong er yu guan 。”②ce ji ;bu ji 。li qing zhao 《jin dan lu hou xu 》:“you jin dan lu san shi juan zhe he ?zhao hou de fu suo zhe shu ye 。”③cai na 。《lun heng ·bie tong 》:“huo guan dou cai qu ,huo qi juan bu lu 。”④lu qu ;ren yong 。《sui shu ·pei ren ji chuan 》:“shi sui da luan ,you gong zhe bu lu 。”⑤shou cang ;shou ji 。《shi shui xin yu ·zheng shi 》:“(tao kan )chi chuan guan xi lu mu xie ,bu xian duo shao 。”⑥chao xie 。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“dao zhong shou zi chao lu 。”⑦zong ling 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“liang yi cheng xiang lu shang shu shi 。”(shang shu :guan ming 。)⑧dai bu 。《na shi ·hu fan chuan 》:“di nu ,ming zuo you lu lai ,yu zhan zhi 。” (er )lǜ shen cha bing ji lu fan ren de zui zhuang 。《han shu ·he wu chuan 》:“ji wu wei ci shi ,hang bu lu qiu tu 。”

    ji :

    ①cong jing li qu shui 。fan zhi yin shui ,da shui 。《zhou yi ·jing 》:“jing xie (xiè)bu shi ,wei wo xin ce ;ke yong ji 。”(xie :tao qu wu ni 。wei :shi 。)ye fan zhi da shui 。《lv shi chun qiu ·cha chuan 》:“song zhi ding shi ,jia mo jing er chu gai ji 。”②yin jian ;di ba 。xie shao weng 《si chao wen jian lu ·zhang yu hu 》:“can wen qian ru ,ji yang hou xue ,ci han yu gong 。”③qian yin ;yin dao 。luo yin 《chong song lang zhou zhang yuan wai 》:“cheng zhi ji shan xin chang zai ,zheng nai gan shi ji zhuai qiong 。”《zhou li ·kao gong ji ·jiang ren 》:“fan ren ,suo yao ,da ji ji ban 。”

    an :

    ①shen hei se 。《han shi wai chuan 》juan wu :“tao shu hu wei jiu fan yue :‘wu cong zi wang shi you yi nian ,yan se an hei 。’”(tao shu hu :chun qiu jin ren 。jiu fan :ji jiu fan ,jin wen gong jiu ,ming hu yan 。)②fan zhi hun an 。cai yong 《shu hang fu 》:“xuan yun an yi ning jie xi 。”(xuan :hei se 。yi :er 。)[an ran ]1.hun an 。liu yu xi 《xi sai shan huai gu 》:“wang jun lou chuan xia yi zhou ,jin ling wang qi an ran shou 。”2.shang gan ;ju sang 。jia bin wang 《jian song san zhi feng cheng xu 》:“an ran xiao hun zhe ,qi fei sheng li zhi hen yu ?”3.hei se de yang zi 。《shi ji ·kong zi shi jia 》:“qiu de ji wei ren ,an ran er hei 。”

    shao :

    (yi )①shu liang shao 。yu “duo ”xiang dui 。《zuo chuan ·ai gong er nian 》:“yang hu yue :‘wu che shao 。’”②que shao ;duan shao ;cha qian 。《shi ji ·ping yuan jun yu qing lie chuan 》:“jin shao yi ren ,yuan jun ji yi sui bei yuan er hang yi 。”③xiao ruo 。gu yi 《zhi an ce 》:“yu tian xia zhi zhi an ,mo re zhong jian zhu hou er shao ji li 。”④qing shi ;kan qing ;xiao kan 。《jin shu ·wang ji chuan 》:“(ji )hao yi yan shang wu ,chai (chái)lei yi ci shao zhi 。”(chai lei :tong bei 。)⑤bu duo shi ,biao shi shi jian duan zan 。《zhuang zi ·da sheng 》:“shao yan ,guo bai er fan 。”⑥fu ci 。biao shi cheng du jian 。xiang dang yu “shao wei ”。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“tai hou zhi se shao jie 。” (er )shào ①nian you 。yu “lao ”xiang dui 。he zhi zhang 《hui xiang ou shu er shou 》zhi yi :“shao xiao li jia lao da hui ,xiang yin mo gai bin mao cui (cuī)。”②shao nian ren 。《zuo chuan ·xi gong er shi ba nian 》:“shao chang you li ,ji ke yong ye 。”③pai hang zui mo de 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“tian ying zhe ,ji wei wang shao zi 。”

    gang :

    ①han zhi 。《xun zi ·yi bing 》:“shen gou bu kuang huo gang lou ,shei du shi bu gai ye zai ?”(lou :jian shi jian bao 。)《xin tang shu ·han yu chuan 》:“kuang wang gang yu ,bu shi li du 。”②gang zhi 。《song shi ·han shi zhong chuan 》:“xing gang zhi ,yong gan zhong yi ,shi guan miao she ,bi liu ti ji yan 。”

    kuan :

    ①kuan an ;kuan kuo 。xia wan chun 《bie yun jian 》:“mo xian shan he lei ,shei yan tian de kuan 。”si ma guang 《xun jian shi kang 》:“ci wei zai xiang ting shi cheng ai ,wei tai zhu 、feng li ting shi yi kuan yi 。”②fang kuan ;fang song 。huan kuan 《yan tie lun 》:“kuan yao yi 。”fang bao 《yu zhong za ji 》:“wei ji pin mo yi ,ze xie ji bu shao kuan ,wei biao zhun yi jing ji yu 。”③kuan hong da liang ;bu yan li 。gu yi 《guo qin lun 》:“ci si jun zhe ,jie ming zhi er zhong xin ,kuan hou er ai ren 。”④kuan shu ;kuan dai 。si ma qian 《lian po lin xiang ru lie chuan 》:“bi jian zhi ren ,bu zhi jiang jun kuan zhi zhi ci ye 。”⑤kuan chao ;kuan yu 。hong liang ji 《zhi ping pian 》:“yi er ren ju wu shi jian ,shi tian yi qing ,kuan ran you yu yi 。”[kuan chao (chuo)]kuan hong 。《jin shu ·xuan di ji 》:“xing kuan chao yi neng rong 。”

    rao :

    ①fu zu ;feng fu 。《shi ji ·chen cheng xiang shi jia 》:“ping ji qu zhang shi nv ,ji yong ri rao 。”②sheng yu 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“cheng dou you sang ba bai zhu ,bao tian shi wu qing ,zi di yi shi ,zi you yu rao 。”③duo 。li bai 《jiang shang ji ba dong gu ren 》:“ju tang rao gu ke 。”④tu de fei wo 。gu yi 《guo qin lun shang 》:“bu ai zhen qi ,chong bao fei rao zhi de 。”(bao :zhen shi 。)⑤zeng tian 。shang xian zu 《han dan ji ·sheng wu 》:“hai rao yi ba huo er 。”⑥kuan shu ;rao shu 。bao zhao 《ni hang lu nan 》zhi shi qi :“ri yue liu mai bu xiang rao 。”⑦rang 。liu you 《qiu sheng 》:“xian kai yan la shi yi cheng ,bi li wei rao gong li jin 。”⑧lian ci 。xiang dang yu “ren ping ”、“jin guan ”。du mu 《yuan 》:“san sheng yu duan yi chang duan ,rao shi shao nian jin bai tou 。”

    meng :

    ①xiong meng ;xiong can 。《li ji ·tan gong xia 》:“xiao zi shi (zhì)zhi ,ke zheng meng yu hu ye 。”(shi :ji zhu 。zheng :tong “zheng ”。fu shui 。)②yong meng ;yong gan 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“an de meng shi xi shou si fang 。”③meng lie ;qi shi zhuang ;li liang da 。《bao piao zi ·jin dan 》:“ci dan zhi meng huo shang ,xu yu cheng huang jin 。”④yan li ;yan ge 。《zuo chuan ·zhao gong er shi nian 》:“kuan yi ji meng ,meng yi ji kuan ,zheng shi yi he 。”⑤fu ci 。hu ran ;tu ran 。lin bu 《xing hua 》:“deng ying ji die meng cheng tuan 。”