• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 典禮従周舊,官儀與漢隆。

    “典禮従周舊,官儀與漢隆。”詩句出處:《神宗皇帝挽詞三首》;是宋朝詩人蘇軾的作品。

    文武固天縱,欽明又日新。
    化民何止聖,妙物獨稱神。
    政已三王上,言皆六籍醇。
    巍巍本無象,刻畫愧孤臣。
    未易名堯德,何須數舜功。
    小心仍致孝,餘事及平戎。
    典禮従周舊,官儀與漢隆。
    誰知本無作,千古自承風。
    接統真千歲,膺期止一章。
    周南稍留滯,宣室遂淒涼。
    病馬空嘶櫪,枯葵已泫霜。
    餘生臥江海,歸夢泣嵩邙。

    【註釋】:

    典:

    ①典籍;具有法則作用的文獻、書籍。《尚書·五子之歌》:“有典有則,貽厥子孫。”《左傳·昭公十五年》:“昔而高祖孫伯黶(yǎn)司晉之典籍,以為大政。”(司:掌管。)②法則;制度。曹操《敗軍抵罪令》:“但賞功不罰罪,非國典也。”③儀式;禮儀。杜甫《望嶽》:“邦傢用祀典,在德非馨香。”(嶽:指南嶽。)④典雅;不粗俗。蕭統《答玄圃園講頌啟令》:“辭典文艷,既溫且雅。”⑤典故;故事。《左傳·昭公十五年》:“言以考典,典以志經,忘經而多言舉典,將焉用之。”(考:成。志:記述。)⑥主管;掌管。《三國志·吳志·是儀傳》:“到見親任,專典機密,拜騎都尉。”(見:被。拜:授予。)⑦典當;抵押。白居易《杜陵叟》詩:“典桑賣地納官租,明年衣食將如何?”[典禮]1. 典法;禮儀。《後漢書·延篤傳》:“歷公旦之典禮,覽仲尼之《春秋》。”(公旦:周公名旦。仲尼:孔子字。)2. 隆重的儀式。《清史稿·禮志八》:“文華殿成,舉行典禮。”

    禮:

    ①祭神以祈福。班固《東都賦》:“於是薦三犧,效五牲,禮神祇。”②古代的等級制度及與之相適應的行為準則。《漢書·公孫弘傳》:“進退有度,尊卑有分,謂之禮。”③禮節;禮貌。《谷梁傳· 僖公二十二年》:“禮人而不答,則反其敬;愛人而不親,則反其仁。”(禮人:禮貌待人。)④為表敬意或表隆重而舉行的儀式。《周禮·春官·肆師》:“肆師之職,掌立國祀之禮,以佐大宗伯。”⑤禮物。《禮記·表記》:“天禮,不相見也。”⑥敬重。⑦膜拜。李白《秋浦歌》之十七:“低頭禮白雲。”⑧宴飲。《儀禮·覲禮》:“饗禮以歸。”

    局:

    ①局限;限制。范曄《後漢書·竇融傳》:“當今西州地勢局迫,人兵離散。”②詐騙。《元典章·刑部·禁局騙》:“無籍之徒糾合惡黨,局騙錢物。”③曲;彎曲。《詩經· 小雅· 正月》:“謂天蓋高,不敢不局。”④狹隘;拘泥。《晉書·潘嶽傳》:“文茂而義詭,意局而辭野。”⑤近。陳壽《三國志·魏書·王粲傳》註引《魏略》:“途路雖局,官守有限,願言之懷,良不可勝。”⑥近鄰。陶淵明《歸園田居》之五:“漉我新熟酒,隻雞招近局。”⑦職守;工作崗位。《左傳·成公十六年》:“失官,慢也;離局,奸也。”⑧棋盤。班固《弈旨》:“局必方正,象地則也。”⑨棋局。下棋時的佈局或佈子的形勢。《三國志·魏書·王粲傳》:“觀人圍棋,局壞,粲為復之。”⑩胞襟;氣量。《後漢書·袁紹傳》:“紹外寬雅有局度,憂喜不形於色。”(11)娛樂性的聚會。釋文瑩《續湘山野錄》:“蜀人嚴儲與蘇易簡父善,儲始舉進士日,易簡生三日,為飲局。”

    僖:

    古代謚號。蔡邕《獨斷》卷下:“帝謚:小心畏忌曰僖。”《逸周書·謚法》:“有過為僖。”

    怯:

    膽小;畏懼。《孫子兵法·軍爭》:“勇者不得獨進,怯者不得獨退。”

    牒:

    ①古代用來書寫的木板。《漢書·路溫舒傳》:“截以為牒,編用寫書。”②簿籍;譜牒。王安石《送江寧彭給事赴闕》詩:“壯志異時開史牒。”《後漢書·質帝紀》:“其高第者上名牒。”③古代官府文書。李商隱《行次西郊作》詩:“夜半軍牒來,屯兵萬五千。”④行文;發文。謝肇淛《五雜俎·事部二》:“至曲江大會,先牒教坊。”(曲江:在西安市東南,是唐代節日賞遊勝地。教坊:唐代掌管女樂的官署。)⑤官府發給的憑證。《新唐書·食貨志五》:“諸使捉錢者,給牒免徭役,有罪府縣不敢劾治。”(捉錢:唐代官府的高利貸和商業資本管理者,月提供百分之八利息。勘治:審問治罪。)⑥呈文。白居易《得景為縣官判事案成後自覺有失請牒追改判》:“先迷後覺,判事雖不三思;茍有必知,牒舉明無二過。”(必知:確實明白。二過:犯第二次錯誤。)⑦訴訟狀。孔稚珪《北山移文》:“敲撲喧囂犯其慮,牒訴倥傯(kǒng zǒng)裝其懷。”(敲撲:鞭打罪犯。倥傯:事務急迫。)⑧同“疊”。重疊;折疊。《淮南子·本經》:“積牒旋石。”


  • 典礼従周旧,官仪与汉隆。

    “典礼従周旧,官仪与汉隆。”诗句出处:《神宗皇帝挽词三首》;是宋朝诗人苏轼的作品。

    文武固天纵,钦明又日新。
    化民何止圣,妙物独称神。
    政已三王上,言皆六籍醇。
    巍巍本无象,刻画愧孤臣。
    未易名尧德,何须数舜功。
    小心仍致孝,余事及平戎。
    典礼従周旧,官仪与汉隆。
    谁知本无作,千古自承风。
    接统真千岁,膺期止一章。
    周南稍留滞,宣室遂凄凉。
    病马空嘶枥,枯葵已泫霜。
    余生卧江海,归梦泣嵩邙。

    【注释】:

    典:

    ①典籍;具有法则作用的文献、书籍。《尚书·五子之歌》:“有典有则,贻厥子孙。”《左传·昭公十五年》:“昔而高祖孙伯黡(yǎn)司晋之典籍,以为大政。”(司:掌管。)②法则;制度。曹操《败军抵罪令》:“但赏功不罚罪,非国典也。”③仪式;礼仪。杜甫《望岳》:“邦家用祀典,在德非馨香。”(岳:指南岳。)④典雅;不粗俗。萧统《答玄圃园讲颂启令》:“辞典文艳,既温且雅。”⑤典故;故事。《左传·昭公十五年》:“言以考典,典以志经,忘经而多言举典,将焉用之。”(考:成。志:记述。)⑥主管;掌管。《三国志·吴志·是仪传》:“到见亲任,专典机密,拜骑都尉。”(见:被。拜:授予。)⑦典当;抵押。白居易《杜陵叟》诗:“典桑卖地纳官租,明年衣食将如何?”[典礼]1. 典法;礼仪。《后汉书·延笃传》:“历公旦之典礼,览仲尼之《春秋》。”(公旦:周公名旦。仲尼:孔子字。)2. 隆重的仪式。《清史稿·礼志八》:“文华殿成,举行典礼。”

    礼:

    ①祭神以祈福。班固《东都赋》:“于是荐三牺,效五牲,礼神祇。”②古代的等级制度及与之相适应的行为准则。《汉书·公孙弘传》:“进退有度,尊卑有分,谓之礼。”③礼节;礼貌。《谷梁传· 僖公二十二年》:“礼人而不答,则反其敬;爱人而不亲,则反其仁。”(礼人:礼貌待人。)④为表敬意或表隆重而举行的仪式。《周礼·春官·肆师》:“肆师之职,掌立国祀之礼,以佐大宗伯。”⑤礼物。《礼记·表记》:“天礼,不相见也。”⑥敬重。⑦膜拜。李白《秋浦歌》之十七:“低头礼白云。”⑧宴饮。《仪礼·觐礼》:“飨礼以归。”

    局:

    ①局限;限制。范晔《后汉书·窦融传》:“当今西州地势局迫,人兵离散。”②诈骗。《元典章·刑部·禁局骗》:“无籍之徒纠合恶党,局骗钱物。”③曲;弯曲。《诗经· 小雅· 正月》:“谓天盖高,不敢不局。”④狭隘;拘泥。《晋书·潘岳传》:“文茂而义诡,意局而辞野。”⑤近。陈寿《三国志·魏书·王粲传》注引《魏略》:“途路虽局,官守有限,愿言之怀,良不可胜。”⑥近邻。陶渊明《归园田居》之五:“漉我新熟酒,只鸡招近局。”⑦职守;工作岗位。《左传·成公十六年》:“失官,慢也;离局,奸也。”⑧棋盘。班固《弈旨》:“局必方正,象地则也。”⑨棋局。下棋时的布局或布子的形势。《三国志·魏书·王粲传》:“观人围棋,局坏,粲为复之。”⑩胞襟;气量。《后汉书·袁绍传》:“绍外宽雅有局度,忧喜不形于色。”(11)娱乐性的聚会。释文莹《续湘山野录》:“蜀人严储与苏易简父善,储始举进士日,易简生三日,为饮局。”

    僖:

    古代谥号。蔡邕《独断》卷下:“帝谥:小心畏忌曰僖。”《逸周书·谥法》:“有过为僖。”

    怯:

    胆小;畏惧。《孙子兵法·军争》:“勇者不得独进,怯者不得独退。”

    牒:

    ①古代用来书写的木板。《汉书·路温舒传》:“截以为牒,编用写书。”②簿籍;谱牒。王安石《送江宁彭给事赴阙》诗:“壮志异时开史牒。”《后汉书·质帝纪》:“其高第者上名牒。”③古代官府文书。李商隐《行次西郊作》诗:“夜半军牒来,屯兵万五千。”④行文;发文。谢肇淛《五杂俎·事部二》:“至曲江大会,先牒教坊。”(曲江:在西安市东南,是唐代节日赏游胜地。教坊:唐代掌管女乐的官署。)⑤官府发给的凭证。《新唐书·食货志五》:“诸使捉钱者,给牒免徭役,有罪府县不敢劾治。”(捉钱:唐代官府的高利贷和商业资本管理者,月提供百分之八利息。勘治:审问治罪。)⑥呈文。白居易《得景为县官判事案成后自觉有失请牒追改判》:“先迷后觉,判事虽不三思;苟有必知,牒举明无二过。”(必知:确实明白。二过:犯第二次错误。)⑦诉讼状。孔稚珪《北山移文》:“敲扑喧嚣犯其虑,牒诉倥偬(kǒng zǒng)装其怀。”(敲扑:鞭打罪犯。倥偬:事务急迫。)⑧同“叠”。重叠;折叠。《淮南子·本经》:“积牒旋石。”


  • dian li cong zhou jiu ,guan yi yu han long 。

    “dian li cong zhou jiu ,guan yi yu han long 。”shi gou chu chu :《shen zong huang di wan ci san shou 》;shi song chao shi ren su shi de zuo pin 。

    wen wu gu tian zong ,qin ming you ri xin 。
    hua min he zhi sheng ,miao wu du chen shen 。
    zheng yi san wang shang ,yan jie liu ji chun 。
    wei wei ben mo xiang ,ke hua kui gu chen 。
    wei yi ming yao de ,he xu shu shun gong 。
    xiao xin reng zhi xiao ,yu shi ji ping rong 。
    dian li cong zhou jiu ,guan yi yu han long 。
    shei zhi ben mo zuo ,qian gu zi cheng feng 。
    jie tong zhen qian sui ,ying ji zhi yi zhang 。
    zhou na shao liu zhi ,xuan shi sui qi liang 。
    bing ma kong si li ,ku kui yi xuan shuang 。
    yu sheng wo jiang hai ,gui meng qi song mang 。

    【zhu shi 】:

    dian :

    ①dian ji ;ju you fa ze zuo yong de wen suo 、shu ji 。《shang shu ·wu zi zhi ge 》:“you dian you ze ,yi jue zi sun 。”《zuo chuan ·zhao gong shi wu nian 》:“xi er gao zu sun bai yan (yǎn)si jin zhi dian ji ,yi wei da zheng 。”(si :zhang guan 。)②fa ze ;zhi du 。cao cao 《bai jun di zui ling 》:“dan shang gong bu fa zui ,fei guo dian ye 。”③yi shi ;li yi 。du fu 《wang yue 》:“bang jia yong si dian ,zai de fei xin xiang 。”(yue :zhi na yue 。)④dian ya ;bu cu su 。xiao tong 《da xuan pu yuan jiang song qi ling 》:“ci dian wen yan ,ji wen ju ya 。”⑤dian gu ;gu shi 。《zuo chuan ·zhao gong shi wu nian 》:“yan yi kao dian ,dian yi zhi jing ,wang jing er duo yan ju dian ,jiang yan yong zhi 。”(kao :cheng 。zhi :ji shu 。)⑥zhu guan ;zhang guan 。《san guo zhi ·wu zhi ·shi yi chuan 》:“dao jian qin ren ,zhuan dian ji mi ,bai ji dou wei 。”(jian :bei 。bai :shou yu 。)⑦dian dang ;di ya 。bai ju yi 《du ling sou 》shi :“dian sang mai de na guan zu ,ming nian yi shi jiang ru he ?”[dian li ]1. dian fa ;li yi 。《hou han shu ·yan du chuan 》:“li gong dan zhi dian li ,lan zhong ni zhi 《chun qiu 》。”(gong dan :zhou gong ming dan 。zhong ni :kong zi zi 。)2. long chong de yi shi 。《qing shi gao ·li zhi ba 》:“wen hua dian cheng ,ju hang dian li 。”

    li :

    ①ji shen yi qi fu 。ban gu 《dong dou fu 》:“yu shi jian san xi ,xiao wu sheng ,li shen 祇。”②gu dai de deng ji zhi du ji yu zhi xiang kuo ying de hang wei zhun ze 。《han shu ·gong sun hong chuan 》:“jin tui you du ,zun bei you fen ,wei zhi li 。”③li jie ;li mao 。《gu liang chuan · xi gong er shi er nian 》:“li ren er bu da ,ze fan ji jing ;ai ren er bu qin ,ze fan ji ren 。”(li ren :li mao dai ren 。)④wei biao jing yi huo biao long chong er ju hang de yi shi 。《zhou li ·chun guan ·si shi 》:“si shi zhi zhi ,zhang li guo si zhi li ,yi zuo da zong bai 。”⑤li wu 。《li ji ·biao ji 》:“tian li ,bu xiang jian ye 。”⑥jing chong 。⑦mo bai 。li bai 《qiu pu ge 》zhi shi qi :“di tou li bai yun 。”⑧yan yin 。《yi li ·jin li 》:“xiang li yi gui 。”

    ju :

    ①ju xian ;xian zhi 。fan ye 《hou han shu ·dou rong chuan 》:“dang jin xi zhou de shi ju pai ,ren bing li san 。”②zha pian 。《yuan dian zhang ·xing bu ·jin ju pian 》:“mo ji zhi tu jiu ge e dang ,ju pian qian wu 。”③qu ;wan qu 。《shi jing · xiao ya · zheng yue 》:“wei tian gai gao ,bu gan bu ju 。”④xia ai ;ju ni 。《jin shu ·pan yue chuan 》:“wen mao er yi gui ,yi ju er ci ye 。”⑤jin 。chen shou 《san guo zhi ·wei shu ·wang can chuan 》zhu yin 《wei lve 》:“tu lu sui ju ,guan shou you xian ,yuan yan zhi huai ,liang bu ke sheng 。”⑥jin lin 。tao yuan ming 《gui yuan tian ju 》zhi wu :“lu wo xin shou jiu ,zhi ji qiao jin ju 。”⑦zhi shou ;gong zuo gang wei 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“shi guan ,man ye ;li ju ,jian ye 。”⑧qi pan 。ban gu 《yi zhi 》:“ju bi fang zheng ,xiang de ze ye 。”⑨qi ju 。xia qi shi de bu ju huo bu zi de xing shi 。《san guo zhi ·wei shu ·wang can chuan 》:“guan ren wei qi ,ju huai ,can wei fu zhi 。”⑩bao jin ;qi liang 。《hou han shu ·yuan shao chuan 》:“shao wai kuan ya you ju du ,you xi bu xing yu se 。”(11)yu le xing de ju hui 。shi wen ying 《xu xiang shan ye lu 》:“shu ren yan chu yu su yi jian fu shan ,chu shi ju jin shi ri ,yi jian sheng san ri ,wei yin ju 。”

    xi :

    gu dai shi hao 。cai yong 《du duan 》juan xia :“di shi :xiao xin wei ji yue xi 。”《yi zhou shu ·shi fa 》:“you guo wei xi 。”

    qie :

    dan xiao ;wei ju 。《sun zi bing fa ·jun zheng 》:“yong zhe bu de du jin ,qie zhe bu de du tui 。”

    die :

    ①gu dai yong lai shu xie de mu ban 。《han shu ·lu wen shu chuan 》:“jie yi wei die ,bian yong xie shu 。”②bu ji ;pu die 。wang an dan 《song jiang ning peng gei shi fu que 》shi :“zhuang zhi yi shi kai shi die 。”《hou han shu ·zhi di ji 》:“ji gao di zhe shang ming die 。”③gu dai guan fu wen shu 。li shang yin 《hang ci xi jiao zuo 》shi :“ye ban jun die lai ,tun bing mo wu qian 。”④hang wen ;fa wen 。xie zhao zhe 《wu za zu ·shi bu er 》:“zhi qu jiang da hui ,xian die jiao fang 。”(qu jiang :zai xi an shi dong na ,shi tang dai jie ri shang you sheng de 。jiao fang :tang dai zhang guan nv le de guan shu 。)⑤guan fu fa gei de ping zheng 。《xin tang shu ·shi huo zhi wu 》:“zhu shi zhuo qian zhe ,gei die mian yao yi ,you zui fu xian bu gan he zhi 。”(zhuo qian :tang dai guan fu de gao li dai he shang ye zi ben guan li zhe ,yue di gong bai fen zhi ba li xi 。kan zhi :shen wen zhi zui 。)⑥cheng wen 。bai ju yi 《de jing wei xian guan pan shi an cheng hou zi jiao you shi qing die zhui gai pan 》:“xian mi hou jiao ,pan shi sui bu san sai ;gou you bi zhi ,die ju ming mo er guo 。”(bi zhi :que shi ming bai 。er guo :fan di er ci cuo wu 。)⑦su song zhuang 。kong zhi gui 《bei shan yi wen 》:“qiao pu xuan ao fan ji lv ,die su kong zong (kǒng zǒng)zhuang ji huai 。”(qiao pu :bian da zui fan 。kong zong :shi wu ji pai 。)⑧tong “die ”。chong die ;she die 。《huai na zi ·ben jing 》:“ji die xuan dan 。”