• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 逢人輒自哂,得魚不忍烹。

    “逢人輒自哂,得魚不忍烹。”詩句出處:《次韻孫莘老鬥野亭寄子由在邵伯堰》;是宋朝詩人蘇軾的作品。

    落帆謝公渚,日腳東西平。
    孤亭得小憩,暮景含餘清。
    坐待鬥與牛,錯落掛南甍。
    老僧如夙昔,一笑意已傾。
    新詩出故人,舊事疑前生。
    吾生七往來,送老海上城。
    逢人輒自哂,得魚不忍烹。
    似聞績溪老,復作東都行。
    小詩如秋菊,艷艷霜中明。
    過此感我言,長篇發春榮。

    【註釋】:

    逢:

    (一)①遇見;碰到。李白《古風·二十四》:“路逢鬥雞者。”王維《九月九日憶山東兄弟》:“獨在異鄉為異客,每逢佳節倍思親。”②迎接。王維《與盧象集朱傢》:“主人能愛客,終日有逢迎。”③迎合;奉承。《孟子· 告子下》:“今之大夫,皆逢君之惡。”④大。《禮記·儒行》:“丘少居魯,衣逢掖之衣。”(掖:胳肢窩。“逢掖”即大袖子。)(二)péng [逢逢]象聲詞。鼓聲。李賀《上之回》:“蚩尤死,鼓逢逢。”

    輒:

    ①專擅;獨斷專行。劉知幾《史通·疑古》:“夫姬氏爵乃諸侯,而輒行征伐。”②副詞。1.每每;總是。《後漢書·張衡傳》:“衡不慕當世,所居之官,輒積年不徙。”(徙:調職。)2. 即;就。《三國志·魏書·荀彧傳》:“表請彧勞軍於譙,因輒留彧。”

    自:

    ①自己。《詩經·大雅·文王》:“永言配命,自求多福。”(言:通“焉”。配命:合乎天命。)《老子》:“知人者智,自知者明。”②親自。宋濂《送東陽馬生序》:“每假借於藏書之傢,手自筆錄,計日以還。”《史記·蕭相國世傢》:“高祖自將。”③自然。《史記·李將軍列傳》:“諺曰:‘桃李無言,下自成蹊。’”(蹊:小徑;小路。)④介詞。1.從。《孟子·滕文公上》:“有為神農之言者許行,自楚之滕。”(神農:傳說為古代造耒耜、興農業的帝王。許行:當時的農學傢。)《論語·學而》:“有朋自遠方來。”2. 由於。《史記·屈原賈生列傳》:“屈平之作《離騷》,蓋自怨生也。”《漢書·灌夫傳》:“侯自我得之,自我捐之,無所恨。”⑤連詞。表示假設。可譯為假如。《左傳·成公十六年》:“唯聖人能內外無患,自非聖人,外寧必有內憂。”⑥連詞。表示假設的讓步。可譯為即使。《漢書·高祖紀下》:“高祖不修文學,而性明達,好謀能聽,自監門戍卒,見之如舊。”又《杜周傳》:“自京師不曉,況於遠方?”

    哂:

    ①[動]微笑。《論語·先進》:“夫子~之。”②[動]譏笑。劉知幾《史通·自敘》:“莫不~其徒勞。”

    得:

    ①獲取;得到。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“賢明之士思得明君。”②捉得;找到。《聊齋志異·促織》:“逐而得之。”③得意。《史記·管晏列傳》:“意氣洋洋,甚自得也。”④得到的莊稼;收獲;思想上獲得;心得。漢·晁錯《論貴粟疏》:“亡(wú)農夫之苦,有仟伯之得。”宋·王安石《遊褒禪山記》:“古人之觀於天地、山川、草木、蟲魚、鳥獸,往往有得。”⑤能;能夠《史記·項羽本紀》:“沛公軍霸上,未得與項羽相見。”⑥表示某種動作能做或可以做。前蜀·杜光庭《神仙感遇傳·羅公遠》:“試令羅公取,取不得則羅公輸,取得則僧輸。”⑦需要;應該;必須。《史記·項羽本紀》:“君為我呼入,吾得兄事之。”⑧合適;正確。明· 馬中錫《中山狼傳》:“於彼計則得。”《漢書·敘傳上》:“歷古今之得失。”⑨完成;完瞭。唐·白居易《琵琶行》:“十三學得琵琶成。”⑩通“德”。感激恩德。《孟子·告子上》:“為宮室之美,妻妾之奉,所識窮乏者得我歟?”

    不:

    (一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    忍:

    ①忍耐;忍受;容忍。《論語·八佾》:“是可忍也,孰不可忍也。”②抑制;克制。屈原《離騷》:“縱欲而不忍。”③狠心;殘忍。《史記·孫子吳起列傳》:“魯人或惡(wù)吳起,曰:‘起之為人,猜忍人也。’”(猜:疑忌。)《左傳·文公元年》:“且是人也,蜂目而豺聲,忍人也。”④忍心。王粲《七哀詩》:“驅馬棄之去,不忍聽此言。”

    烹:

    ①煮。《淮南子·說山》:“以火煙為氣,殺豚(tún)烹狗。”(豚:豬。)②古代用鼎鑊煮人的酷刑。《晉書·慕容超載記》:“至如不忠不孝若封嵩之輩,梟斬不足以痛也,宜致烹轘(huàn)之法。”(封嵩:曾任慕容德尚書左仆射,後慕容超立,謀反被誅。轘:車裂之刑。)③指誅殺。《史記·秦始皇本紀》:“烹滅強暴,振救黔首。”(黔首:老百姓。)④冶煉。李白《武昌宰韓君去思頌碑》:“大冶鼓鑄,如天降神,既烹且爍,數盈萬億。”⑤殺,消滅。《史記·秦始皇本紀》:“烹滅強暴。”


  • 逢人辄自哂,得鱼不忍烹。

    “逢人辄自哂,得鱼不忍烹。”诗句出处:《次韵孙莘老斗野亭寄子由在邵伯堰》;是宋朝诗人苏轼的作品。

    落帆谢公渚,日脚东西平。
    孤亭得小憩,暮景含余清。
    坐待斗与牛,错落挂南甍。
    老僧如夙昔,一笑意已倾。
    新诗出故人,旧事疑前生。
    吾生七往来,送老海上城。
    逢人辄自哂,得鱼不忍烹。
    似闻绩溪老,复作东都行。
    小诗如秋菊,艳艳霜中明。
    过此感我言,长篇发春荣。

    【注释】:

    逢:

    (一)①遇见;碰到。李白《古风·二十四》:“路逢斗鸡者。”王维《九月九日忆山东兄弟》:“独在异乡为异客,每逢佳节倍思亲。”②迎接。王维《与卢象集朱家》:“主人能爱客,终日有逢迎。”③迎合;奉承。《孟子· 告子下》:“今之大夫,皆逢君之恶。”④大。《礼记·儒行》:“丘少居鲁,衣逢掖之衣。”(掖:胳肢窝。“逢掖”即大袖子。)(二)péng [逢逢]象声词。鼓声。李贺《上之回》:“蚩尤死,鼓逢逢。”

    辄:

    ①专擅;独断专行。刘知几《史通·疑古》:“夫姬氏爵乃诸侯,而辄行征伐。”②副词。1.每每;总是。《后汉书·张衡传》:“衡不慕当世,所居之官,辄积年不徙。”(徙:调职。)2. 即;就。《三国志·魏书·荀彧传》:“表请彧劳军于谯,因辄留彧。”

    自:

    ①自己。《诗经·大雅·文王》:“永言配命,自求多福。”(言:通“焉”。配命:合乎天命。)《老子》:“知人者智,自知者明。”②亲自。宋濂《送东阳马生序》:“每假借于藏书之家,手自笔录,计日以还。”《史记·萧相国世家》:“高祖自将。”③自然。《史记·李将军列传》:“谚曰:‘桃李无言,下自成蹊。’”(蹊:小径;小路。)④介词。1.从。《孟子·滕文公上》:“有为神农之言者许行,自楚之滕。”(神农:传说为古代造耒耜、兴农业的帝王。许行:当时的农学家。)《论语·学而》:“有朋自远方来。”2. 由于。《史记·屈原贾生列传》:“屈平之作《离骚》,盖自怨生也。”《汉书·灌夫传》:“侯自我得之,自我捐之,无所恨。”⑤连词。表示假设。可译为假如。《左传·成公十六年》:“唯圣人能内外无患,自非圣人,外宁必有内忧。”⑥连词。表示假设的让步。可译为即使。《汉书·高祖纪下》:“高祖不修文学,而性明达,好谋能听,自监门戍卒,见之如旧。”又《杜周传》:“自京师不晓,况于远方?”

    哂:

    ①[动]微笑。《论语·先进》:“夫子~之。”②[动]讥笑。刘知几《史通·自叙》:“莫不~其徒劳。”

    得:

    ①获取;得到。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“贤明之士思得明君。”②捉得;找到。《聊斋志异·促织》:“逐而得之。”③得意。《史记·管晏列传》:“意气洋洋,甚自得也。”④得到的庄稼;收获;思想上获得;心得。汉·晁错《论贵粟疏》:“亡(wú)农夫之苦,有仟伯之得。”宋·王安石《游褒禅山记》:“古人之观于天地、山川、草木、虫鱼、鸟兽,往往有得。”⑤能;能够《史记·项羽本纪》:“沛公军霸上,未得与项羽相见。”⑥表示某种动作能做或可以做。前蜀·杜光庭《神仙感遇传·罗公远》:“试令罗公取,取不得则罗公输,取得则僧输。”⑦需要;应该;必须。《史记·项羽本纪》:“君为我呼入,吾得兄事之。”⑧合适;正确。明· 马中锡《中山狼传》:“于彼计则得。”《汉书·叙传上》:“历古今之得失。”⑨完成;完了。唐·白居易《琵琶行》:“十三学得琵琶成。”⑩通“德”。感激恩德。《孟子·告子上》:“为宫室之美,妻妾之奉,所识穷乏者得我欤?”

    不:

    (一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    忍:

    ①忍耐;忍受;容忍。《论语·八佾》:“是可忍也,孰不可忍也。”②抑制;克制。屈原《离骚》:“纵欲而不忍。”③狠心;残忍。《史记·孙子吴起列传》:“鲁人或恶(wù)吴起,曰:‘起之为人,猜忍人也。’”(猜:疑忌。)《左传·文公元年》:“且是人也,蜂目而豺声,忍人也。”④忍心。王粲《七哀诗》:“驱马弃之去,不忍听此言。”

    烹:

    ①煮。《淮南子·说山》:“以火烟为气,杀豚(tún)烹狗。”(豚:猪。)②古代用鼎镬煮人的酷刑。《晋书·慕容超载记》:“至如不忠不孝若封嵩之辈,枭斩不足以痛也,宜致烹轘(huàn)之法。”(封嵩:曾任慕容德尚书左仆射,后慕容超立,谋反被诛。轘:车裂之刑。)③指诛杀。《史记·秦始皇本纪》:“烹灭强暴,振救黔首。”(黔首:老百姓。)④冶炼。李白《武昌宰韩君去思颂碑》:“大冶鼓铸,如天降神,既烹且烁,数盈万亿。”⑤杀,消灭。《史记·秦始皇本纪》:“烹灭强暴。”


  • feng ren zhe zi shen ,de yu bu ren peng 。

    “feng ren zhe zi shen ,de yu bu ren peng 。”shi gou chu chu :《ci yun sun shen lao dou ye ting ji zi you zai shao bai yan 》;shi song chao shi ren su shi de zuo pin 。

    la fan xie gong zhu ,ri jiao dong xi ping 。
    gu ting de xiao qi ,mu jing han yu qing 。
    zuo dai dou yu niu ,cuo la gua na meng 。
    lao seng ru su xi ,yi xiao yi yi qing 。
    xin shi chu gu ren ,jiu shi yi qian sheng 。
    wu sheng qi wang lai ,song lao hai shang cheng 。
    feng ren zhe zi shen ,de yu bu ren peng 。
    shi wen ji xi lao ,fu zuo dong dou hang 。
    xiao shi ru qiu ju ,yan yan shuang zhong ming 。
    guo ci gan wo yan ,chang pian fa chun rong 。

    【zhu shi 】:

    feng :

    (yi )①yu jian ;peng dao 。li bai 《gu feng ·er shi si 》:“lu feng dou ji zhe 。”wang wei 《jiu yue jiu ri yi shan dong xiong di 》:“du zai yi xiang wei yi ke ,mei feng jia jie bei sai qin 。”②ying jie 。wang wei 《yu lu xiang ji zhu jia 》:“zhu ren neng ai ke ,zhong ri you feng ying 。”③ying ge ;feng cheng 。《meng zi · gao zi xia 》:“jin zhi da fu ,jie feng jun zhi e 。”④da 。《li ji ·ru hang 》:“qiu shao ju lu ,yi feng ye zhi yi 。”(ye :ga zhi wo 。“feng ye ”ji da xiu zi 。)(er )péng [feng feng ]xiang sheng ci 。gu sheng 。li he 《shang zhi hui 》:“chi you si ,gu feng feng 。”

    zhe :

    ①zhuan shan ;du duan zhuan hang 。liu zhi ji 《shi tong ·yi gu 》:“fu ji shi jue nai zhu hou ,er zhe hang zheng fa 。”②fu ci 。1.mei mei ;zong shi 。《hou han shu ·zhang heng chuan 》:“heng bu mu dang shi ,suo ju zhi guan ,zhe ji nian bu xi 。”(xi :diao zhi 。)2. ji ;jiu 。《san guo zhi ·wei shu ·xun yu chuan 》:“biao qing yu lao jun yu qiao ,yin zhe liu yu 。”

    zi :

    ①zi ji 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“yong yan pei ming ,zi qiu duo fu 。”(yan :tong “yan ”。pei ming :ge hu tian ming 。)《lao zi 》:“zhi ren zhe zhi ,zi zhi zhe ming 。”②qin zi 。song lian 《song dong yang ma sheng xu 》:“mei jia jie yu cang shu zhi jia ,shou zi bi lu ,ji ri yi hai 。”《shi ji ·xiao xiang guo shi jia 》:“gao zu zi jiang 。”③zi ran 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“yan yue :‘tao li mo yan ,xia zi cheng qi 。’”(qi :xiao jing ;xiao lu 。)④jie ci 。1.cong 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“you wei shen nong zhi yan zhe hu hang ,zi chu zhi teng 。”(shen nong :chuan shui wei gu dai zao lei si 、xing nong ye de di wang 。hu hang :dang shi de nong xue jia 。)《lun yu ·xue er 》:“you peng zi yuan fang lai 。”2. you yu 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“qu ping zhi zuo 《li sao 》,gai zi yuan sheng ye 。”《han shu ·guan fu chuan 》:“hou zi wo de zhi ,zi wo juan zhi ,mo suo hen 。”⑤lian ci 。biao shi jia she 。ke yi wei jia ru 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“wei sheng ren neng nei wai mo huan ,zi fei sheng ren ,wai ning bi you nei you 。”⑥lian ci 。biao shi jia she de rang bu 。ke yi wei ji shi 。《han shu ·gao zu ji xia 》:“gao zu bu xiu wen xue ,er xing ming da ,hao mou neng ting ,zi jian men shu cu ,jian zhi ru jiu 。”you 《du zhou chuan 》:“zi jing shi bu xiao ,kuang yu yuan fang ?”

    shen :

    ①[dong ]wei xiao 。《lun yu ·xian jin 》:“fu zi ~zhi 。”②[dong ]ji xiao 。liu zhi ji 《shi tong ·zi xu 》:“mo bu ~ji tu lao 。”

    de :

    ①huo qu ;de dao 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“xian ming zhi shi sai de ming jun 。”②zhuo de ;zhao dao 。《liao zhai zhi yi ·cu zhi 》:“zhu er de zhi 。”③de yi 。《shi ji ·guan yan lie chuan 》:“yi qi xiang xiang ,shen zi de ye 。”④de dao de zhuang jia ;shou huo ;sai xiang shang huo de ;xin de 。han ·chao cuo 《lun gui su shu 》:“wang (wú)nong fu zhi ku ,you qian bai zhi de 。”song ·wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“gu ren zhi guan yu tian de 、shan chuan 、cao mu 、chong yu 、diao shou ,wang wang you de 。”⑤neng ;neng gou 《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong jun ba shang ,wei de yu xiang yu xiang jian 。”⑥biao shi mou chong dong zuo neng zuo huo ke yi zuo 。qian shu ·du guang ting 《shen xian gan yu chuan ·luo gong yuan 》:“shi ling luo gong qu ,qu bu de ze luo gong shu ,qu de ze seng shu 。”⑦xu yao ;ying gai ;bi xu 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jun wei wo hu ru ,wu de xiong shi zhi 。”⑧ge kuo ;zheng que 。ming · ma zhong xi 《zhong shan lang chuan 》:“yu bi ji ze de 。”《han shu ·xu chuan shang 》:“li gu jin zhi de shi 。”⑨wan cheng ;wan le 。tang ·bai ju yi 《pi pa hang 》:“shi san xue de pi pa cheng 。”⑩tong “de ”。gan ji en de 。《meng zi ·gao zi shang 》:“wei gong shi zhi mei ,qi qie zhi feng ,suo shi qiong fa zhe de wo yu ?”

    bu :

    (yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)

    ren :

    ①ren nai ;ren shou ;rong ren 。《lun yu ·ba yi 》:“shi ke ren ye ,shu bu ke ren ye 。”②yi zhi ;ke zhi 。qu yuan 《li sao 》:“zong yu er bu ren 。”③hen xin ;can ren 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“lu ren huo e (wù)wu qi ,yue :‘qi zhi wei ren ,cai ren ren ye 。’”(cai :yi ji 。)《zuo chuan ·wen gong yuan nian 》:“ju shi ren ye ,feng mu er chai sheng ,ren ren ye 。”④ren xin 。wang can 《qi ai shi 》:“qu ma qi zhi qu ,bu ren ting ci yan 。”

    peng :

    ①zhu 。《huai na zi ·shui shan 》:“yi huo yan wei qi ,sha tun (tún)peng gou 。”(tun :zhu 。)②gu dai yong ding huo zhu ren de ku xing 。《jin shu ·mu rong chao zai ji 》:“zhi ru bu zhong bu xiao re feng song zhi bei ,xiao zhan bu zu yi tong ye ,yi zhi peng huan (huàn)zhi fa 。”(feng song :ceng ren mu rong de shang shu zuo pu she ,hou mu rong chao li ,mou fan bei zhu 。huan :che lie zhi xing 。)③zhi zhu sha 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“peng mie jiang bao ,zhen jiu qian shou 。”(qian shou :lao bai xing 。)④ye lian 。li bai 《wu chang zai han jun qu sai song bei 》:“da ye gu zhu ,ru tian jiang shen ,ji peng ju shuo ,shu ying mo yi 。”⑤sha ,xiao mie 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“peng mie jiang bao 。”