• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 晨登一葉舟,醉兀十裡溪。

    “晨登一葉舟,醉兀十裡溪。”詩句出處:《自雷適廉宿於興廉村凈行院》;是宋朝詩人蘇軾的作品。

    荒涼海南北,佛舍如雞棲。
    忽此榕林中,跨空飛栱枅。
    當門冽碧井,洗我兩足泥。
    高堂磨新磚,洞戶分角圭。
    倒床便甘寢,鼻息如虹霓。
    僮仆不肯去,我為半日稽。
    晨登一葉舟,醉兀十裡溪。
    醒來知何處,歸路老更迷。

    【註釋】:

    登:

    ①升;由低處到高處。《荀子·勸學》:“故不登高山,不知天之高也。”《徐霞客遊記·遊嵩山日記》:“凡登山以晴朗為佳。”②升任。嵇康《與山巨源絕交書》:“子文無欲卿相,而三登令尹。”(令尹:春秋時楚國最高官職。)③記載;刊登。《周禮·秋官· 司民》:“掌登萬民之數,自生齒以上,皆書於版。”(生齒:指嬰兒。)④莊稼成熟。《孟子·滕文公上》:“五谷不登。”⑤踏上。杜甫《石壕吏》:“天明登前途,獨與老翁別。”⑥副詞。立即;立刻。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“登即相許和,便可作婚姻。”(許和:答應。)

    一:

    ①數詞。《孟子·梁惠王上》:“吾何愛一牛?”(愛:吝惜。)《漢書·律歷志上》:“數者,一、十、百、千、萬也。”又表序數第一。《呂氏春秋·古樂》:“投足以歌八闋:一曰載民,二曰玄鳥。”(八闋:指舞樂的八章。載民、玄鳥:樂曲八章之名。)②專一。《荀子·勸學》:“螾無爪牙之利,筋骨之強,上食埃土,下飲黃泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;滿。《史記·淮陰侯列傳》:“至拜大將,乃韓信也,一軍皆驚。”④統一;使……一致。《史記·秦始皇本紀》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左傳·莊公十二年》:“天下之惡一也。”(惡:指惡人。)⑥整體。賈誼《新書·過秦上》:“合從締交,相與為一。”⑦古代哲學概念。指“道”及“道”所派生的“氣”。⑧副詞。1. 一概;都。《史記·孟嘗君列傳》:“食客數千人,無貴賤一與文等。”2. 一旦。《莊子·徐無鬼》:“一聞人之過,終身不忘。”(過:過失。)3. 乃;竟。《戰國策·齊策一》:“靖郭君之於寡人,一至於此乎?”⑨語氣詞。起加強語氣的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人恥之,願比死者一灑之。”⑩我國民族音樂記音符號之一。[一何]副詞。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,婦啼一何苦!”

    一葉:

    ①一片枝葉。《列子·說符》:“使天地之生物,三年而成一葉,則物之有葉者寡矣。”②形容船小,像一片葉子。李商隱《無題》詩:“萬裡風波一葉舟。”也指小船。薑夔《湘月》詞:“暝入西山,漸喚我一葉夷猶乘興。”③指書冊的一頁。《西遊補》第八回:“〔行者〕又翻瞭一葉。”

    葉:

    ①葉子。《楚辭· 九歌·少司命》:“秋蘭兮青青,綠葉兮紫莖。”②世;時期。劉義慶《世說新語·識鑒》:“李勢在蜀既久,承藉累葉。”(李勢:人名。)蕭統《文選序》:“自炎漢中葉。”(炎漢:指漢朝。)③書頁。一張為一葉。王彥泓《寓夜》詩:“鼠翻書葉響,蟲逗燭花飛。”這個意義又寫作“頁”。

    醉:

    ①酒醉。《詩經·小雅·賓之初筵》:“賓既醉止,載號載呶(náo)。”(止:語氣詞。呶:喧鬧。)《韓非子·說林上》:“醉寐而亡其裘。”②極端愛好。《莊子·應帝王》:“列子見之而心醉。”宋之問《送趙六貞固詩》:“心醉東郊柳。”

    兀:

    ①高而上平的樣子。杜牧《阿房宮賦》:“蜀山兀,阿房出。”②引申意為高聳突出的樣子。劉禹錫《九華山歌》:“君不見敬亭之山黃索漠,兀如斷岸無棱角。”③渾然無知的樣子。李白《月下獨酌》之三:“醉後失天地,兀然就孤枕。”④古代刖刑砍掉一隻腳叫兀。《莊子·德充符》:“魯有兀者王駘。”[兀者]受過刖(yuè)刑,即被砍掉一隻腳的人。《莊子·德充符》:“申徒嘉,兀者也。”

    裡:

    ①古時鄉村居民聚居的地方;村落。《孟子·盡心上》:“制其田裡,教之樹畜。”②故鄉;傢鄉。江 淹《別賦》:“割慈忍愛,離邦去裡。”③古代的居民組織。其編制以二十五傢或五十傢或百傢為一裡。《詩經·鄭風·將仲子》:“將仲子兮,無踰我裡。”④裡巷;裡弄。《周禮·地官·載師》:“以廛裡任國中之地。”⑤長度單位。市制五百米為一裡。李白《早發白帝城》:“千裡江陵一日還。”


  • 晨登一叶舟,醉兀十里溪。

    “晨登一叶舟,醉兀十里溪。”诗句出处:《自雷适廉宿于兴廉村净行院》;是宋朝诗人苏轼的作品。

    荒凉海南北,佛舍如鸡栖。
    忽此榕林中,跨空飞栱枅。
    当门冽碧井,洗我两足泥。
    高堂磨新砖,洞户分角圭。
    倒床便甘寝,鼻息如虹霓。
    僮仆不肯去,我为半日稽。
    晨登一叶舟,醉兀十里溪。
    醒来知何处,归路老更迷。

    【注释】:

    登:

    ①升;由低处到高处。《荀子·劝学》:“故不登高山,不知天之高也。”《徐霞客游记·游嵩山日记》:“凡登山以晴朗为佳。”②升任。嵇康《与山巨源绝交书》:“子文无欲卿相,而三登令尹。”(令尹:春秋时楚国最高官职。)③记载;刊登。《周礼·秋官· 司民》:“掌登万民之数,自生齿以上,皆书于版。”(生齿:指婴儿。)④庄稼成熟。《孟子·滕文公上》:“五谷不登。”⑤踏上。杜甫《石壕吏》:“天明登前途,独与老翁别。”⑥副词。立即;立刻。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“登即相许和,便可作婚姻。”(许和:答应。)

    一:

    ①数词。《孟子·梁惠王上》:“吾何爱一牛?”(爱:吝惜。)《汉书·律历志上》:“数者,一、十、百、千、万也。”又表序数第一。《吕氏春秋·古乐》:“投足以歌八阕:一曰载民,二曰玄鸟。”(八阕:指舞乐的八章。载民、玄鸟:乐曲八章之名。)②专一。《荀子·劝学》:“螾无爪牙之利,筋骨之强,上食埃土,下饮黄泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;满。《史记·淮阴侯列传》:“至拜大将,乃韩信也,一军皆惊。”④统一;使……一致。《史记·秦始皇本纪》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左传·庄公十二年》:“天下之恶一也。”(恶:指恶人。)⑥整体。贾谊《新书·过秦上》:“合从缔交,相与为一。”⑦古代哲学概念。指“道”及“道”所派生的“气”。⑧副词。1. 一概;都。《史记·孟尝君列传》:“食客数千人,无贵贱一与文等。”2. 一旦。《庄子·徐无鬼》:“一闻人之过,终身不忘。”(过:过失。)3. 乃;竟。《战国策·齐策一》:“靖郭君之于寡人,一至于此乎?”⑨语气词。起加强语气的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人耻之,愿比死者一洒之。”⑩我国民族音乐记音符号之一。[一何]副词。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,妇啼一何苦!”

    一叶:

    ①一片枝叶。《列子·说符》:“使天地之生物,三年而成一叶,则物之有叶者寡矣。”②形容船小,像一片叶子。李商隐《无题》诗:“万里风波一叶舟。”也指小船。姜夔《湘月》词:“暝入西山,渐唤我一叶夷犹乘兴。”③指书册的一页。《西游补》第八回:“〔行者〕又翻了一叶。”

    叶:

    ①叶子。《楚辞· 九歌·少司命》:“秋兰兮青青,绿叶兮紫茎。”②世;时期。刘义庆《世说新语·识鉴》:“李势在蜀既久,承藉累叶。”(李势:人名。)萧统《文选序》:“自炎汉中叶。”(炎汉:指汉朝。)③书页。一张为一叶。王彦泓《寓夜》诗:“鼠翻书叶响,虫逗烛花飞。”这个意义又写作“页”。

    醉:

    ①酒醉。《诗经·小雅·宾之初筵》:“宾既醉止,载号载呶(náo)。”(止:语气词。呶:喧闹。)《韩非子·说林上》:“醉寐而亡其裘。”②极端爱好。《庄子·应帝王》:“列子见之而心醉。”宋之问《送赵六贞固诗》:“心醉东郊柳。”

    兀:

    ①高而上平的样子。杜牧《阿房宫赋》:“蜀山兀,阿房出。”②引申意为高耸突出的样子。刘禹锡《九华山歌》:“君不见敬亭之山黄索漠,兀如断岸无棱角。”③浑然无知的样子。李白《月下独酌》之三:“醉后失天地,兀然就孤枕。”④古代刖刑砍掉一只脚叫兀。《庄子·德充符》:“鲁有兀者王骀。”[兀者]受过刖(yuè)刑,即被砍掉一只脚的人。《庄子·德充符》:“申徒嘉,兀者也。”

    里:

    ①古时乡村居民聚居的地方;村落。《孟子·尽心上》:“制其田里,教之树畜。”②故乡;家乡。江 淹《别赋》:“割慈忍爱,离邦去里。”③古代的居民组织。其编制以二十五家或五十家或百家为一里。《诗经·郑风·将仲子》:“将仲子兮,无踰我里。”④里巷;里弄。《周礼·地官·载师》:“以廛里任国中之地。”⑤长度单位。市制五百米为一里。李白《早发白帝城》:“千里江陵一日还。”


  • chen deng yi xie zhou ,zui wu shi li xi 。

    “chen deng yi xie zhou ,zui wu shi li xi 。”shi gou chu chu :《zi lei kuo lian su yu xing lian cun jing hang yuan 》;shi song chao shi ren su shi de zuo pin 。

    huang liang hai na bei ,fo she ru ji qi 。
    hu ci rong lin zhong ,kua kong fei gong ji 。
    dang men lie bi jing ,xi wo liang zu ni 。
    gao tang mo xin zhuan ,dong hu fen jiao gui 。
    dao chuang bian gan qin ,bi xi ru hong ni 。
    tong pu bu ken qu ,wo wei ban ri ji 。
    chen deng yi xie zhou ,zui wu shi li xi 。
    xing lai zhi he chu ,gui lu lao geng mi 。

    【zhu shi 】:

    deng :

    ①sheng ;you di chu dao gao chu 。《xun zi ·quan xue 》:“gu bu deng gao shan ,bu zhi tian zhi gao ye 。”《xu xia ke you ji ·you song shan ri ji 》:“fan deng shan yi qing lang wei jia 。”②sheng ren 。ji kang 《yu shan ju yuan jue jiao shu 》:“zi wen mo yu qing xiang ,er san deng ling yin 。”(ling yin :chun qiu shi chu guo zui gao guan zhi 。)③ji zai ;kan deng 。《zhou li ·qiu guan · si min 》:“zhang deng mo min zhi shu ,zi sheng chi yi shang ,jie shu yu ban 。”(sheng chi :zhi ying er 。)④zhuang jia cheng shou 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“wu gu bu deng 。”⑤ta shang 。du fu 《dan hao li 》:“tian ming deng qian tu ,du yu lao weng bie 。”⑥fu ci 。li ji ;li ke 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“deng ji xiang hu he ,bian ke zuo hun yin 。”(hu he :da ying 。)

    yi :

    ①shu ci 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wu he ai yi niu ?”(ai :lin xi 。)《han shu ·lv li zhi shang 》:“shu zhe ,yi 、shi 、bai 、qian 、mo ye 。”you biao xu shu di yi 。《lv shi chun qiu ·gu le 》:“tou zu yi ge ba que :yi yue zai min ,er yue xuan diao 。”(ba que :zhi wu le de ba zhang 。zai min 、xuan diao :le qu ba zhang zhi ming 。)②zhuan yi 。《xun zi ·quan xue 》:“yin mo zhao ya zhi li ,jin gu zhi jiang ,shang shi ai tu ,xia yin huang quan ,yong xin yi ye 。”(yin :tong “yin ”。qiu yin 。)③quan ;man 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“zhi bai da jiang ,nai han xin ye ,yi jun jie jing 。”④tong yi ;shi ……yi zhi 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“yi fa du heng dan zhang che 。”⑤xiang tong 。《zuo chuan ·zhuang gong shi er nian 》:“tian xia zhi e yi ye 。”(e :zhi e ren 。)⑥zheng ti 。gu yi 《xin shu ·guo qin shang 》:“ge cong di jiao ,xiang yu wei yi 。”⑦gu dai zhe xue gai nian 。zhi “dao ”ji “dao ”suo pa sheng de “qi ”。⑧fu ci 。1. yi gai ;dou 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“shi ke shu qian ren ,mo gui jian yi yu wen deng 。”2. yi dan 。《zhuang zi ·xu mo gui 》:“yi wen ren zhi guo ,zhong shen bu wang 。”(guo :guo shi 。)3. nai ;jing 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jing guo jun zhi yu gua ren ,yi zhi yu ci hu ?”⑨yu qi ci 。qi jia jiang yu qi de zuo yong 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“gua ren chi zhi ,yuan bi si zhe yi sa zhi 。”⑩wo guo min zu yin le ji yin fu hao zhi yi 。[yi he ]fu ci 。biao shi cheng du shen 。du fu 《dan hao li 》:“li hu yi he nu ,fu ti yi he ku !”

    yi xie :

    ①yi pian zhi xie 。《lie zi ·shui fu 》:“shi tian de zhi sheng wu ,san nian er cheng yi xie ,ze wu zhi you xie zhe gua yi 。”②xing rong chuan xiao ,xiang yi pian xie zi 。li shang yin 《mo ti 》shi :“mo li feng bo yi xie zhou 。”ye zhi xiao chuan 。jiang kui 《xiang yue 》ci :“ming ru xi shan ,jian huan wo yi xie yi you cheng xing 。”③zhi shu ce de yi xie 。《xi you bu 》di ba hui :“〔hang zhe 〕you fan le yi xie 。”

    xie :

    ①xie zi 。《chu ci · jiu ge ·shao si ming 》:“qiu lan xi qing qing ,lu xie xi zi jing 。”②shi ;shi ji 。liu yi qing 《shi shui xin yu ·shi jian 》:“li shi zai shu ji jiu ,cheng ji lei xie 。”(li shi :ren ming 。)xiao tong 《wen shua xu 》:“zi yan han zhong xie 。”(yan han :zhi han chao 。)③shu xie 。yi zhang wei yi xie 。wang yan hong 《yu ye 》shi :“shu fan shu xie xiang ,chong dou zhu hua fei 。”zhe ge yi yi you xie zuo “xie ”。

    zui :

    ①jiu zui 。《shi jing ·xiao ya ·bin zhi chu yan 》:“bin ji zui zhi ,zai hao zai nao (náo)。”(zhi :yu qi ci 。nao :xuan nao 。)《han fei zi ·shui lin shang 》:“zui mei er wang ji qiu 。”②ji duan ai hao 。《zhuang zi ·ying di wang 》:“lie zi jian zhi er xin zui 。”song zhi wen 《song zhao liu zhen gu shi 》:“xin zui dong jiao liu 。”

    wu :

    ①gao er shang ping de yang zi 。du mu 《a fang gong fu 》:“shu shan wu ,a fang chu 。”②yin shen yi wei gao song tu chu de yang zi 。liu yu xi 《jiu hua shan ge 》:“jun bu jian jing ting zhi shan huang suo mo ,wu ru duan an mo leng jiao 。”③hun ran mo zhi de yang zi 。li bai 《yue xia du zhuo 》zhi san :“zui hou shi tian de ,wu ran jiu gu zhen 。”④gu dai yue xing kan diao yi zhi jiao jiao wu 。《zhuang zi ·de chong fu 》:“lu you wu zhe wang dai 。”[wu zhe ]shou guo yue (yuè)xing ,ji bei kan diao yi zhi jiao de ren 。《zhuang zi ·de chong fu 》:“shen tu jia ,wu zhe ye 。”

    li :

    ①gu shi xiang cun ju min ju ju de de fang ;cun la 。《meng zi ·jin xin shang 》:“zhi ji tian li ,jiao zhi shu chu 。”②gu xiang ;jia xiang 。jiang yan 《bie fu 》:“ge ci ren ai ,li bang qu li 。”③gu dai de ju min zu zhi 。ji bian zhi yi er shi wu jia huo wu shi jia huo bai jia wei yi li 。《shi jing ·zheng feng ·jiang zhong zi 》:“jiang zhong zi xi ,mo yao wo li 。”④li hang ;li long 。《zhou li ·de guan ·zai shi 》:“yi chan li ren guo zhong zhi de 。”⑤chang du chan wei 。shi zhi wu bai mi wei yi li 。li bai 《zao fa bai di cheng 》:“qian li jiang ling yi ri hai 。”