• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 吾愛古賢守,馨德神祇歆。

    “吾愛古賢守,馨德神祇歆。”詩句出處:《閱古堂詩》;是宋朝詩人范仲淹的作品。

    中山天下重,韓公茲鎮臨。
    堂上繪昔賢,閱古以儆今。
    牧師六十人,冠劍竦若林。
    既瞻古人像,必求古人心。
    彼或所存遠,我將所得深。
    仁與智可尚,忠與義可欽。
    吾愛古賢守,馨德神祇歆。
    典法曾弗泥,勸沮良自斟。
    躋民在春臺,熙熙樂不淫。
    耕夫與樵子,飽暖相謳吟。
    王道自此始,然後張薰琴。
    吾愛古名將,毅若武庫森。
    其重如山安,其靜如淵沉。
    有令凜如霜,有謀密如陰。
    敵城一朝拔,戎首萬裡擒。
    虎豹卷韜略,鯨鯢投釜鬵。
    皇威徹西海,天馬來駸駸。
    留侯武侯者,將相俱能任。
    決勝神所啟,受托天所諶。
    披開日月光,振起雷霆音。
    九關支一柱,萬宇覆重衾。
    前人何赫赫,後人豈愔愔。
    所以作此堂,公意同堅金。
    僕思寶元初,叛羌弄千鐔。
    王師生太平,苦戰誠未禁。
    赤子餵犬彘,塞翁淚涔涔。
    中原固為辱,天子動宸襟。
    乃命公與僕,聯使禦外侵。
    歷歷革前弊,拳拳掃妖祲。
    二十四萬兵,撫之若青衿。
    惟以人占天,不問昂與參。
    相彼形勝地,指掌而蹄涔。
    復我橫山疆,限爾長河潯。
    此得喉可扼,彼宜肉就椹。
    上前同定策,奸謀俄獻琛。
    梟巢不忍覆,異日生兇禽。
    僕已白發翁,量力欲投簪。
    公方青春期,抱道當作霖。
    四夷氣須奪,百代病可鍼。
    河湟議始行,漢唐功必尋。
    復令千載下,景仰如高岑。
    因賦閱古篇,為公廊廟箴。

    【註釋】:

    吾:

    ①代詞。《論語·學而》:“吾日三省吾身。”②通“禦(禦)”。抵禦。《墨子·公孟》:“厚攻則厚吾,薄攻則薄吾。”③[吾子]對人的尊稱。《左傳·成公二年》:“病未及死,吾子勉之。”

    愛:

    ①親愛;喜歡;喜愛。《戰國策·趙策四》:“父母之愛子,則為之計深遠。”②心愛之物。《聊齋志異·石清虛》:“叟乃曰:‘石果君傢者耶,仆傢者耶?’答曰:‘誠屬君傢,但求割愛耳。’”③男女間有情有愛。蘇武《留別妻》:“結發為夫婦,恩愛兩不移。”④愛惜;憐惜;愛護。司馬遷《史記·陳涉世傢》:“吳廣素愛人。”⑤吝嗇;貪戀。《老子》:“甚愛必大費。”⑥對別人女兒的尊稱。裴同良《清和郡夫人張氏墓志》:“夫人張氏,府君賈秀曾孫,遊擊休利之愛。”(府君:古稱太守或對一般人的尊稱。遊擊:武官名。)⑦通“薆”。隱蔽。《禮記·禮運》:“故天不愛其道,地不愛其寶,人不愛其情。”

    古:

    ①往昔;歷時久遠。與“今”相對。《周易·系辭下》:“上古穴居野處,後世聖人易之以宮室。”(易:換。宮室:房舍。)蘇軾《水調歌頭》:“人有悲歡離合,月有陰晴圓缺,此事古難全。”②指古代的事物;舊;原來。《古詩十九首》之十六:“良人惟古歡,枉駕惠前綏。”③久遠;古老。趙與時《賓退錄》卷三:“客土二字,其來甚古。”④古體詩的簡稱。或稱古風、古詩。與近體詩相對,不受平仄、對仗等格律的限制,形式比較自由。《詩藪·古體上》:“歌至五、七言古,全不入樂矣。”

    賢:

    ①有德行;有才能。《左傳·隱公三年》:“先君以寡人為賢。”②指有才能的人。《谷梁傳·文公六年》:“使仁者佐賢者。”(佐:輔助。)③優良;美善。韓愈《謝自然》:“人生處萬類,知識最為賢。”④勝過;超過。《墨子·公孟》:“知有賢於人,則可謂知乎?”⑤勞苦。《詩經·小雅·北山》:“大夫不均,我從事獨賢。”⑥對人的敬稱,多用於平輩或晚輩。《史記·刺客列傳》:“妾其奈何畏歿身之誅,終滅賢弟之名!”⑦作第二人稱的敬稱。蘇軾《李行中秀才醉眠亭》:“醉中對客眠何害,須信陶潛未若賢。”⑧車轂貫穿的孔,在車輻內一端略大的稱賢。《周禮·考工紀·輪人》:“五分其轂之長,去一以為賢。”

    守:

    ①官吏的職責。《左傳·隱公五年》:“官司之守,非君所及也。”②掌管;管理。《左傳·昭公二十年》:“山林之木,衡鹿守之。”(衡鹿:官名。)③守衛;防守;保衛。《周易 ·坎卦》:“王公設險,以守其國。”④守候。《韓非子·五蠹》:“守株,冀復得兔。”(冀:希望。)⑤看守;守護。《國語·越語上》:“將免者以告,公令醫守之。”⑥遵守;保持。《孟子·滕文公下》:“守先王之道。”⑦操守;節操。《呂氏春秋·論人》:“喜之以驗其守。”⑧官名。《史記·孫子吳起列傳》:“吳起為西河守。”

    馨:

    ①散佈很遠的香氣。《尚書·君陳》:“黍稷非馨,明德惟馨。”②流傳久遠的道德或名聲。劉禹錫《陋室銘》:“斯是陋室,惟吾德馨。”③香;芳香。《楚辭·九歌·山鬼》:“折芳馨兮遺所思。”[馨香]1.遠播的香氣。《古詩十九首·庭中有奇樹》:“馨香盈懷袖,路遠莫致之。”2.指作祭品用的黍稷。《左傳·僖公五年》:“若晉取虞,而明德以薦馨香,神其吐之乎?”(晉、虞:春秋時二國名。)3.比喻流傳後世的好名聲。惜秋、旅生《維新夢》:“男兒抱熱血,君子不偷生,光彩留今史,馨香貽後人。”[寧馨]這樣。《晉書·王衍傳》:“何物老嫗,生寧馨兒?”(何物:什麼;哪一個。嫗;婦女。)後人以字面義稱好孩子為“寧馨兒”。胡仲弓《為續蕓賦詩》:“蕓居老衣缽,付與寧馨兒。”

    德:

    ①道德;通過修養達到的最高境界。《荀子·王制》:“無德不貴,無能不官。”②品行;行為。《孟子·離婁上》:“求也為季氏宰,無能改於其德。”(求:人名。宰:傢臣。)③心意;意志。《詩經· 衛風·氓》:“士也罔極,二三其德。”(罔:無。極:準則。)④恩德;恩惠。《韓非子·解老》:“有道之君,外無怨讎於鄰敵,而內有德澤於人民。”⑤感恩;感激。《左傳·僖公二十四年》:“王德狄人,將以其女為後。”

    神:

    ①天神。古人認為天地萬物的創造者和主宰者。《論語·述而》:“禱爾於上下神祇。”②鬼神。《禮記·祭法》:“山林、川谷、丘陵,能出雲,為風雨,見怪物,皆曰神。”(見:現。)③指人死後的魂靈。《左傳·昭公七年》:“昔堯殛鯀於羽山,其神化為黃熊。”④玄妙;神奇。《周易·系辭上》:“陰陽不測謂之神。”⑤心神;精神。《荀子·天論》:“形具而神生。”⑥表情;神態。《世說新語·簡傲》:“(王恬)神氣傲邁,瞭無相酬對意。”⑦形象;肖像。蔣驥《傳神秘要》:“傳神最大者,令彼隔幾而坐,可遠三四尺許,若小照,可遠五六尺,愈小愈宜遠。”⑧神韻。指文藝作品在境界上所表達出的情趣韻致。嚴羽《滄浪詩話·詩辨》:“詩之極致有一,曰入神。詩而入神,至矣,盡矣,蔑以加矣!”(蔑:無;沒有。)

    祇:

    (一)①地神。《論語·述而》:“禱爾於上下神祗。”②泛指神靈。曹大傢《東征賦》:“庶靈祇之鑒照兮,祐貞良而輔信。” (二)zhǐ 隻;僅僅。《詩經·小雅·何人斯》:“衹攪我心。”

    歆:

    ①古謂祭祀時鬼神享受祭品的香氣。《史記·孝文本紀》:“朕既不德,上帝神明未歆享。”②喜悅;悅服。《國語·周語下》:“民歆而德之。”(德:感激。)③貪圖。《國語·楚語下》:“若易中下,楚必歆之。”④羨慕。《新唐書·王綝傳》:“士人歆其寵。”(寵:榮耀。)


  • 吾爱古贤守,馨德神祇歆。

    “吾爱古贤守,馨德神祇歆。”诗句出处:《阅古堂诗》;是宋朝诗人范仲淹的作品。

    中山天下重,韩公兹镇临。
    堂上绘昔贤,阅古以儆今。
    牧师六十人,冠剑竦若林。
    既瞻古人像,必求古人心。
    彼或所存远,我将所得深。
    仁与智可尚,忠与义可钦。
    吾爱古贤守,馨德神祇歆。
    典法曾弗泥,劝沮良自斟。
    跻民在春台,熙熙乐不淫。
    耕夫与樵子,饱暖相讴吟。
    王道自此始,然后张薰琴。
    吾爱古名将,毅若武库森。
    其重如山安,其静如渊沉。
    有令凛如霜,有谋密如阴。
    敌城一朝拔,戎首万里擒。
    虎豹卷韬略,鲸鲵投釜鬵。
    皇威彻西海,天马来駸駸。
    留侯武侯者,将相俱能任。
    决胜神所启,受托天所谌。
    披开日月光,振起雷霆音。
    九关支一柱,万宇覆重衾。
    前人何赫赫,后人岂愔愔。
    所以作此堂,公意同坚金。
    僕思宝元初,叛羌弄千镡。
    王师生太平,苦战诚未禁。
    赤子餵犬彘,塞翁泪涔涔。
    中原固为辱,天子动宸襟。
    乃命公与僕,联使御外侵。
    历历革前弊,拳拳扫妖祲。
    二十四万兵,抚之若青衿。
    惟以人占天,不问昂与参。
    相彼形胜地,指掌而蹄涔。
    复我横山疆,限尔长河浔。
    此得喉可扼,彼宜肉就椹。
    上前同定策,奸谋俄献琛。
    枭巢不忍覆,异日生凶禽。
    僕已白发翁,量力欲投簪。
    公方青春期,抱道当作霖。
    四夷气须夺,百代病可鍼。
    河湟议始行,汉唐功必寻。
    复令千载下,景仰如高岑。
    因赋阅古篇,为公廊庙箴。

    【注释】:

    吾:

    ①代词。《论语·学而》:“吾日三省吾身。”②通“禦(御)”。抵御。《墨子·公孟》:“厚攻则厚吾,薄攻则薄吾。”③[吾子]对人的尊称。《左传·成公二年》:“病未及死,吾子勉之。”

    爱:

    ①亲爱;喜欢;喜爱。《战国策·赵策四》:“父母之爱子,则为之计深远。”②心爱之物。《聊斋志异·石清虚》:“叟乃曰:‘石果君家者耶,仆家者耶?’答曰:‘诚属君家,但求割爱耳。’”③男女间有情有爱。苏武《留别妻》:“结发为夫妇,恩爱两不移。”④爱惜;怜惜;爱护。司马迁《史记·陈涉世家》:“吴广素爱人。”⑤吝啬;贪恋。《老子》:“甚爱必大费。”⑥对别人女儿的尊称。裴同良《清和郡夫人张氏墓志》:“夫人张氏,府君贾秀曾孙,游击休利之爱。”(府君:古称太守或对一般人的尊称。游击:武官名。)⑦通“薆”。隐蔽。《礼记·礼运》:“故天不爱其道,地不爱其宝,人不爱其情。”

    古:

    ①往昔;历时久远。与“今”相对。《周易·系辞下》:“上古穴居野处,后世圣人易之以宫室。”(易:换。宫室:房舍。)苏轼《水调歌头》:“人有悲欢离合,月有阴晴圆缺,此事古难全。”②指古代的事物;旧;原来。《古诗十九首》之十六:“良人惟古欢,枉驾惠前绥。”③久远;古老。赵与时《宾退录》卷三:“客土二字,其来甚古。”④古体诗的简称。或称古风、古诗。与近体诗相对,不受平仄、对仗等格律的限制,形式比较自由。《诗薮·古体上》:“歌至五、七言古,全不入乐矣。”

    贤:

    ①有德行;有才能。《左传·隐公三年》:“先君以寡人为贤。”②指有才能的人。《谷梁传·文公六年》:“使仁者佐贤者。”(佐:辅助。)③优良;美善。韩愈《谢自然》:“人生处万类,知识最为贤。”④胜过;超过。《墨子·公孟》:“知有贤于人,则可谓知乎?”⑤劳苦。《诗经·小雅·北山》:“大夫不均,我从事独贤。”⑥对人的敬称,多用于平辈或晚辈。《史记·刺客列传》:“妾其奈何畏殁身之诛,终灭贤弟之名!”⑦作第二人称的敬称。苏轼《李行中秀才醉眠亭》:“醉中对客眠何害,须信陶潜未若贤。”⑧车毂贯穿的孔,在车辐内一端略大的称贤。《周礼·考工纪·轮人》:“五分其毂之长,去一以为贤。”

    守:

    ①官吏的职责。《左传·隐公五年》:“官司之守,非君所及也。”②掌管;管理。《左传·昭公二十年》:“山林之木,衡鹿守之。”(衡鹿:官名。)③守卫;防守;保卫。《周易 ·坎卦》:“王公设险,以守其国。”④守候。《韩非子·五蠹》:“守株,冀复得兔。”(冀:希望。)⑤看守;守护。《国语·越语上》:“将免者以告,公令医守之。”⑥遵守;保持。《孟子·滕文公下》:“守先王之道。”⑦操守;节操。《吕氏春秋·论人》:“喜之以验其守。”⑧官名。《史记·孙子吴起列传》:“吴起为西河守。”

    馨:

    ①散布很远的香气。《尚书·君陈》:“黍稷非馨,明德惟馨。”②流传久远的道德或名声。刘禹锡《陋室铭》:“斯是陋室,惟吾德馨。”③香;芳香。《楚辞·九歌·山鬼》:“折芳馨兮遗所思。”[馨香]1.远播的香气。《古诗十九首·庭中有奇树》:“馨香盈怀袖,路远莫致之。”2.指作祭品用的黍稷。《左传·僖公五年》:“若晋取虞,而明德以荐馨香,神其吐之乎?”(晋、虞:春秋时二国名。)3.比喻流传后世的好名声。惜秋、旅生《维新梦》:“男儿抱热血,君子不偷生,光彩留今史,馨香贻后人。”[宁馨]这样。《晋书·王衍传》:“何物老妪,生宁馨儿?”(何物:什么;哪一个。妪;妇女。)后人以字面义称好孩子为“宁馨儿”。胡仲弓《为续芸赋诗》:“芸居老衣钵,付与宁馨儿。”

    德:

    ①道德;通过修养达到的最高境界。《荀子·王制》:“无德不贵,无能不官。”②品行;行为。《孟子·离娄上》:“求也为季氏宰,无能改于其德。”(求:人名。宰:家臣。)③心意;意志。《诗经· 卫风·氓》:“士也罔极,二三其德。”(罔:无。极:准则。)④恩德;恩惠。《韩非子·解老》:“有道之君,外无怨雠于邻敌,而内有德泽于人民。”⑤感恩;感激。《左传·僖公二十四年》:“王德狄人,将以其女为后。”

    神:

    ①天神。古人认为天地万物的创造者和主宰者。《论语·述而》:“祷尔于上下神祇。”②鬼神。《礼记·祭法》:“山林、川谷、丘陵,能出云,为风雨,见怪物,皆曰神。”(见:现。)③指人死后的魂灵。《左传·昭公七年》:“昔尧殛鲧于羽山,其神化为黄熊。”④玄妙;神奇。《周易·系辞上》:“阴阳不测谓之神。”⑤心神;精神。《荀子·天论》:“形具而神生。”⑥表情;神态。《世说新语·简傲》:“(王恬)神气傲迈,了无相酬对意。”⑦形象;肖像。蒋骥《传神秘要》:“传神最大者,令彼隔几而坐,可远三四尺许,若小照,可远五六尺,愈小愈宜远。”⑧神韵。指文艺作品在境界上所表达出的情趣韵致。严羽《沧浪诗话·诗辨》:“诗之极致有一,曰入神。诗而入神,至矣,尽矣,蔑以加矣!”(蔑:无;没有。)

    祇:

    (一)①地神。《论语·述而》:“祷尔于上下神祗。”②泛指神灵。曹大家《东征赋》:“庶灵祇之鉴照兮,祐贞良而辅信。” (二)zhǐ 只;仅仅。《诗经·小雅·何人斯》:“衹搅我心。”

    歆:

    ①古谓祭祀时鬼神享受祭品的香气。《史记·孝文本纪》:“朕既不德,上帝神明未歆享。”②喜悦;悦服。《国语·周语下》:“民歆而德之。”(德:感激。)③贪图。《国语·楚语下》:“若易中下,楚必歆之。”④羡慕。《新唐书·王綝传》:“士人歆其宠。”(宠:荣耀。)


  • wu ai gu xian shou ,xin de shen 祇xin 。

    “wu ai gu xian shou ,xin de shen 祇xin 。”shi gou chu chu :《yue gu tang shi 》;shi song chao shi ren fan zhong yan de zuo pin 。

    zhong shan tian xia chong ,han gong ci zhen lin 。
    tang shang hui xi xian ,yue gu yi jing jin 。
    mu shi liu shi ren ,guan jian song re lin 。
    ji zhan gu ren xiang ,bi qiu gu ren xin 。
    bi huo suo cun yuan ,wo jiang suo de shen 。
    ren yu zhi ke shang ,zhong yu yi ke qin 。
    wu ai gu xian shou ,xin de shen 祇xin 。
    dian fa ceng fu ni ,quan ju liang zi zhen 。
    ji min zai chun tai ,xi xi le bu yin 。
    geng fu yu qiao zi ,bao nuan xiang ou yin 。
    wang dao zi ci shi ,ran hou zhang xun qin 。
    wu ai gu ming jiang ,yi re wu ku sen 。
    ji chong ru shan an ,ji jing ru yuan chen 。
    you ling lin ru shuang ,you mou mi ru yin 。
    di cheng yi chao ba ,rong shou mo li qin 。
    hu bao juan tao lve ,jing ni tou fu qin 。
    huang wei che xi hai ,tian ma lai qin qin 。
    liu hou wu hou zhe ,jiang xiang ju neng ren 。
    jue sheng shen suo qi ,shou tuo tian suo chen 。
    pi kai ri yue guang ,zhen qi lei ting yin 。
    jiu guan zhi yi zhu ,mo yu fu chong qin 。
    qian ren he he he ,hou ren qi yin yin 。
    suo yi zuo ci tang ,gong yi tong jian jin 。
    僕sai bao yuan chu ,pan qiang long qian chan 。
    wang shi sheng tai ping ,ku zhan cheng wei jin 。
    chi zi 餵quan zhi ,sai weng lei cen cen 。
    zhong yuan gu wei ru ,tian zi dong chen jin 。
    nai ming gong yu 僕,lian shi yu wai qin 。
    li li ge qian bi ,quan quan sao yao jin 。
    er shi si mo bing ,fu zhi re qing jin 。
    wei yi ren zhan tian ,bu wen ang yu can 。
    xiang bi xing sheng de ,zhi zhang er ti cen 。
    fu wo heng shan jiang ,xian er chang he xun 。
    ci de hou ke e ,bi yi rou jiu shen 。
    shang qian tong ding ce ,jian mou e suo chen 。
    xiao chao bu ren fu ,yi ri sheng xiong qin 。
    僕yi bai fa weng ,liang li yu tou zan 。
    gong fang qing chun ji ,bao dao dang zuo lin 。
    si yi qi xu duo ,bai dai bing ke qian 。
    he huang yi shi hang ,han tang gong bi xun 。
    fu ling qian zai xia ,jing yang ru gao cen 。
    yin fu yue gu pian ,wei gong lang miao zhen 。

    【zhu shi 】:

    wu :

    ①dai ci 。《lun yu ·xue er 》:“wu ri san sheng wu shen 。”②tong “禦(yu )”。di yu 。《mo zi ·gong meng 》:“hou gong ze hou wu ,bao gong ze bao wu 。”③[wu zi ]dui ren de zun chen 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“bing wei ji si ,wu zi mian zhi 。”

    ai :

    ①qin ai ;xi huan ;xi ai 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“fu mu zhi ai zi ,ze wei zhi ji shen yuan 。”②xin ai zhi wu 。《liao zhai zhi yi ·dan qing xu 》:“sou nai yue :‘dan guo jun jia zhe ye ,pu jia zhe ye ?’da yue :‘cheng shu jun jia ,dan qiu ge ai er 。’”③nan nv jian you qing you ai 。su wu 《liu bie qi 》:“jie fa wei fu fu ,en ai liang bu yi 。”④ai xi ;lian xi ;ai hu 。si ma qian 《shi ji ·chen she shi jia 》:“wu an su ai ren 。”⑤lin se ;tan lian 。《lao zi 》:“shen ai bi da fei 。”⑥dui bie ren nv er de zun chen 。pei tong liang 《qing he jun fu ren zhang shi mu zhi 》:“fu ren zhang shi ,fu jun gu xiu ceng sun ,you ji xiu li zhi ai 。”(fu jun :gu chen tai shou huo dui yi ban ren de zun chen 。you ji :wu guan ming 。)⑦tong “ai ”。yin bi 。《li ji ·li yun 》:“gu tian bu ai ji dao ,de bu ai ji bao ,ren bu ai ji qing 。”

    gu :

    ①wang xi ;li shi jiu yuan 。yu “jin ”xiang dui 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“shang gu xue ju ye chu ,hou shi sheng ren yi zhi yi gong shi 。”(yi :huan 。gong shi :fang she 。)su shi 《shui diao ge tou 》:“ren you bei huan li ge ,yue you yin qing yuan que ,ci shi gu nan quan 。”②zhi gu dai de shi wu ;jiu ;yuan lai 。《gu shi shi jiu shou 》zhi shi liu :“liang ren wei gu huan ,wang jia hui qian sui 。”③jiu yuan ;gu lao 。zhao yu shi 《bin tui lu 》juan san :“ke tu er zi ,ji lai shen gu 。”④gu ti shi de jian chen 。huo chen gu feng 、gu shi 。yu jin ti shi xiang dui ,bu shou ping ze 、dui zhang deng ge lv de xian zhi ,xing shi bi jiao zi you 。《shi sou ·gu ti shang 》:“ge zhi wu 、qi yan gu ,quan bu ru le yi 。”

    xian :

    ①you de hang ;you cai neng 。《zuo chuan ·yin gong san nian 》:“xian jun yi gua ren wei xian 。”②zhi you cai neng de ren 。《gu liang chuan ·wen gong liu nian 》:“shi ren zhe zuo xian zhe 。”(zuo :fu zhu 。)③you liang ;mei shan 。han yu 《xie zi ran 》:“ren sheng chu mo lei ,zhi shi zui wei xian 。”④sheng guo ;chao guo 。《mo zi ·gong meng 》:“zhi you xian yu ren ,ze ke wei zhi hu ?”⑤lao ku 。《shi jing ·xiao ya ·bei shan 》:“da fu bu jun ,wo cong shi du xian 。”⑥dui ren de jing chen ,duo yong yu ping bei huo wan bei 。《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“qie ji nai he wei mo shen zhi zhu ,zhong mie xian di zhi ming !”⑦zuo di er ren chen de jing chen 。su shi 《li hang zhong xiu cai zui mian ting 》:“zui zhong dui ke mian he hai ,xu xin tao qian wei re xian 。”⑧che gu guan chuan de kong ,zai che fu nei yi duan lve da de chen xian 。《zhou li ·kao gong ji ·lun ren 》:“wu fen ji gu zhi chang ,qu yi yi wei xian 。”

    shou :

    ①guan li de zhi ze 。《zuo chuan ·yin gong wu nian 》:“guan si zhi shou ,fei jun suo ji ye 。”②zhang guan ;guan li 。《zuo chuan ·zhao gong er shi nian 》:“shan lin zhi mu ,heng lu shou zhi 。”(heng lu :guan ming 。)③shou wei ;fang shou ;bao wei 。《zhou yi ·kan gua 》:“wang gong she xian ,yi shou ji guo 。”④shou hou 。《han fei zi ·wu du 》:“shou zhu ,ji fu de tu 。”(ji :xi wang 。)⑤kan shou ;shou hu 。《guo yu ·yue yu shang 》:“jiang mian zhe yi gao ,gong ling yi shou zhi 。”⑥zun shou ;bao chi 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“shou xian wang zhi dao 。”⑦cao shou ;jie cao 。《lv shi chun qiu ·lun ren 》:“xi zhi yi yan ji shou 。”⑧guan ming 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“wu qi wei xi he shou 。”

    xin :

    ①san bu hen yuan de xiang qi 。《shang shu ·jun chen 》:“shu ji fei xin ,ming de wei xin 。”②liu chuan jiu yuan de dao de huo ming sheng 。liu yu xi 《lou shi ming 》:“si shi lou shi ,wei wu de xin 。”③xiang ;fang xiang 。《chu ci ·jiu ge ·shan gui 》:“she fang xin xi wei suo sai 。”[xin xiang ]1.yuan bo de xiang qi 。《gu shi shi jiu shou ·ting zhong you ji shu 》:“xin xiang ying huai xiu ,lu yuan mo zhi zhi 。”2.zhi zuo ji pin yong de shu ji 。《zuo chuan ·xi gong wu nian 》:“re jin qu yu ,er ming de yi jian xin xiang ,shen ji tu zhi hu ?”(jin 、yu :chun qiu shi er guo ming 。)3.bi yu liu chuan hou shi de hao ming sheng 。xi qiu 、lv sheng 《wei xin meng 》:“nan er bao re xie ,jun zi bu tou sheng ,guang cai liu jin shi ,xin xiang yi hou ren 。”[ning xin ]zhe yang 。《jin shu ·wang yan chuan 》:“he wu lao yu ,sheng ning xin er ?”(he wu :shen me ;na yi ge 。yu ;fu nv 。)hou ren yi zi mian yi chen hao hai zi wei “ning xin er ”。hu zhong gong 《wei xu yun fu shi 》:“yun ju lao yi bo ,fu yu ning xin er 。”

    de :

    ①dao de ;tong guo xiu yang da dao de zui gao jing jie 。《xun zi ·wang zhi 》:“mo de bu gui ,mo neng bu guan 。”②pin hang ;hang wei 。《meng zi ·li lou shang 》:“qiu ye wei ji shi zai ,mo neng gai yu ji de 。”(qiu :ren ming 。zai :jia chen 。)③xin yi ;yi zhi 。《shi jing · wei feng ·mang 》:“shi ye wang ji ,er san ji de 。”(wang :mo 。ji :zhun ze 。)④en de ;en hui 。《han fei zi ·jie lao 》:“you dao zhi jun ,wai mo yuan chou yu lin di ,er nei you de ze yu ren min 。”⑤gan en ;gan ji 。《zuo chuan ·xi gong er shi si nian 》:“wang de di ren ,jiang yi ji nv wei hou 。”

    shen :

    ①tian shen 。gu ren ren wei tian de mo wu de chuang zao zhe he zhu zai zhe 。《lun yu ·shu er 》:“dao er yu shang xia shen 祇。”②gui shen 。《li ji ·ji fa 》:“shan lin 、chuan gu 、qiu ling ,neng chu yun ,wei feng yu ,jian guai wu ,jie yue shen 。”(jian :xian 。)③zhi ren si hou de hun ling 。《zuo chuan ·zhao gong qi nian 》:“xi yao ji gun yu yu shan ,ji shen hua wei huang xiong 。”④xuan miao ;shen ji 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“yin yang bu ce wei zhi shen 。”⑤xin shen ;jing shen 。《xun zi ·tian lun 》:“xing ju er shen sheng 。”⑥biao qing ;shen tai 。《shi shui xin yu ·jian ao 》:“(wang tian )shen qi ao mai ,le mo xiang chou dui yi 。”⑦xing xiang ;xiao xiang 。jiang ji 《chuan shen bi yao 》:“chuan shen zui da zhe ,ling bi ge ji er zuo ,ke yuan san si che hu ,re xiao zhao ,ke yuan wu liu che ,yu xiao yu yi yuan 。”⑧shen yun 。zhi wen yi zuo pin zai jing jie shang suo biao da chu de qing qu yun zhi 。yan yu 《cang lang shi hua ·shi bian 》:“shi zhi ji zhi you yi ,yue ru shen 。shi er ru shen ,zhi yi ,jin yi ,mie yi jia yi !”(mie :mo ;mei you 。)

    祇:

    (yi )①de shen 。《lun yu ·shu er 》:“dao er yu shang xia shen zhi 。”②fan zhi shen ling 。cao da jia 《dong zheng fu 》:“shu ling 祇zhi jian zhao xi ,祐zhen liang er fu xin 。” (er )zhǐ zhi ;jin jin 。《shi jing ·xiao ya ·he ren si 》:“衹jiao wo xin 。”

    xin :

    ①gu wei ji si shi gui shen xiang shou ji pin de xiang qi 。《shi ji ·xiao wen ben ji 》:“zhen ji bu de ,shang di shen ming wei xin xiang 。”②xi yue ;yue fu 。《guo yu ·zhou yu xia 》:“min xin er de zhi 。”(de :gan ji 。)③tan tu 。《guo yu ·chu yu xia 》:“re yi zhong xia ,chu bi xin zhi 。”④xian mu 。《xin tang shu ·wang chen chuan 》:“shi ren xin ji chong 。”(chong :rong yao 。)