• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 歲雲暮矣,問何不、鼓瑟吹竽。

    “歲雲暮矣,問何不、鼓瑟吹竽。”詩句出處:《漢宮春會稽蓬萊閣觀雨》;是宋朝詩人辛棄疾的作品。

    秦望山頭,看亂雲急雨,倒立江湖。不如雲者為雨,雨者雲乎。長空萬裡,被西風、變滅須臾。回首聽,月明天籟,人間萬竅號呼。誰向若耶溪上,倩美人西去,麋鹿姑蘇。至今故國人望,一舸歸歟。歲雲暮矣,問何不、鼓瑟吹竽。君不間,王亭謝館,冷煙寒樹啼烏。

    【註釋】:

    歲:

    ①星名。即木星。《左傳·襄公二十八年》:“歲在星紀。”②年。《尚書·堯典》:“期,三百有六旬有六日,以閏月定四時成年。”③光陰;時間;時光。元稹《遣春十首》之七:“莫倚顏似花,君看歲如水。”④年齡。崔顥《江畔老人愁》:“少年欲知老人歲,豈知今年一百五。”⑤年景;年成;收成。《鹽鐵論·力耕》:“豐年歲登,則儲積以備乏絕。”(登:莊稼豐收。)

    雲:

    ①同“雲2”。②說。《論語·子罕》:“牢曰:‘子雲:吾不試,故藝。’”(牢:人名。試:見用於朝廷。藝:多才藝。)③有。《荀子 ·法行》:“其雲益乎?”④代詞。如此。《史記·汲鄭列傳》:“汲、鄭亦雲,悲夫!”(汲、鄭:指汲黯、鄭當時二人。)⑤助詞。1. 用於句首。《詩經·鄭風·風雨》:“既見君子,雲胡不喜?”2. 用於句中。《後漢書·陳龜傳》:“雖歿(mò)軀體,無所雲補。”(歿:死。補:彌補。)⑥語氣詞。用於句末,表陳述語氣。《史記·伯夷列傳》:“餘登箕山,其上蓋有許由塚雲。”[雲雲]通“蕓蕓”。眾多貌。《莊子·在宥》:“萬物雲雲。”

    暮:

    ①日落之時。《國語·晉語五》:“范文子暮退於朝。”(朝:朝廷。)②將盡;終末。丘遲《與陳伯之書》:“暮春三月,江南草長。”③晚;遲。《後漢書·廉范傳》:“廉叔度,來何暮?”(叔度:廉范之字。)④喻指衰老。曹操《步出夏門行·龜雖壽》:“烈士暮年,壯心不已。”

    矣:

    語氣詞。①表示既成事實,即事物的已然。相當於“瞭”。《左傳·僖公二十八年》:“險阻艱難,備嘗之矣。”②表示肯定的推測,即事物的必然。相當於“瞭”、“啦”。《史記·淮陰侯列傳》:“願君留意臣之計! 否,必為二子所禽矣。”(禽:通“擒”。捉拿。)③表示感嘆。《呂氏春秋·疑似》:“孽矣!無此事也。”《列子·湯問》:“甚矣,汝之不惠!”(惠:同“慧”。聰明。)④表示命令或請求。相當於“吧”、“啊”。《商君書·更法》:“君無疑矣。”⑤表示疑問。相當於“呢”、“啦”。《孟子·梁惠王上》:“德何如,則可以王(wàng)矣?”(王:行王道。)⑥表示語氣的停頓,引起下文。《詩經·周南·漢廣》:“漢之廣矣,不可泳思。”(思:句末語氣詞。)⑦代詞。與“之”相當。《孟子·盡心上》:“行之而不著焉,習矣而不察焉。”

    問:

    ①詢問;與“答”相對。《史記 · 管晏列傳》:“晏子怪而問之。”②責問。《左傳·僖公四年》:“昭王南征而不復,寡人是問。”(復:返。)③管;幹預。柳宗元《童區寄傳》:“恣所為不問。”(恣:放任。)④慰問;問候。《論語·雍也》:“伯牛有疾,子問之。”⑤贈送。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“雜佩以問之。”⑥通“聞”。1. 音訊。《晉書·陸機傳》:“既而羈寓京師,久無傢問。”(羈寓:寄居。)2. 名聲;聲譽。《詩經·大雅·文王》:“宣昭義問。”(宣昭:宣揚昭示。)

    何:

    (一)①疑問代詞。1. 什麼。《詩經·召南·何彼穠矣》:“何彼穠(nóng)矣?”(那長得很茂盛的是什麼?)2. 為什麼。《漢書·伍被傳》:“公獨以為無福,何?”3. 何處。韓愈《左遷至藍關示侄孫湘》:“雲橫秦嶺傢何在?”②副詞。1.表示反問。相當於“怎麼”、“哪裡”。《史記·項羽本紀》:“大王來何操?”《後漢書·馬援傳》:“男兒要當死於邊野,以馬革裹屍還葬身,何能臥床上在兒女子手中邪?”(邪:同“耶”。)2.表示感嘆。相當於“多麼”。曹操《觀滄海》:“水何澹澹。” (二)hè 扛;擔。《詩經·曹風·候人》:“何戈與祋(duì)。”(祋:兵器名。)泛指背負。《詩經·小雅· 無羊》:“何蓑(suō)何笠。”引申為承受。《詩經·商頌·長發》:“何天之休。”(休:福。)以上意義後來寫作“荷”。

    不:

    (一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    鼓:

    ①打擊樂器之一。多為圓桶形或扁圓形,中間空,兩端蒙著皮革。《荀子·禮論》:“鐘鼓管磬琴瑟竽笙,所以養耳也。”也指鼓聲。辛棄疾《永遇樂·京口北固亭懷古》:“可堪回首,佛貍祠下,一片神鴉社鼓。”②擊鼓。《詩經》:“子有鐘鼓,弗鼓弗考。”又擊鼓進軍。《左傳·莊公十年》:“戰於長勺,公將鼓之。”③形狀、功能類似鼓的東西。譚嗣同《仁學》上:“耳有鼓焉,聲入而肖其響,由鼓傳腦而覺為聞。”(肖:相像;類似。)④隆起;凸出。馬中錫《中山狼傳》:“遂鼓吻奮爪以向先生。”⑤敲擊或彈奏(樂器)。李白《夢遊天姥吟留別》:“虎鼓瑟兮鸞回車,仙之人兮列如麻。”⑥震動;激發。《楚辭·漁父》:“漁父莞(wǎn)爾而笑,鼓枻(yì)而去。”(莞爾:微笑。枻:槳。)⑦用風箱等扇(風)。《三國志·魏書·王粲傳附陳琳》:“今將軍總皇威,握兵要,龍驤(xiāng)虎步,高下在心;以此行事,無異於鼓洪爐以燎毛發。”(驤:馬昂首快跑。)⑧古代夜間計時單位。《資治通鑒·唐憲宗元和十二年》:“四鼓,愬至城下,無一人知者。”(愬:李愬)。

    瑟:

    ①古代一種弦樂器。形似古琴,每弦一柱,但無徽位,有五十弦、二十五弦、十五弦等多種。《詩經·小雅· 鹿鳴》:“鼓瑟鼓琴,和樂且湛(dān)。”(鼓:彈奏。湛:快樂。)《論語·先進》:“鼓瑟希。”②眾多的樣子。《詩經·大雅·旱麓》:“瑟彼柞棫,民所燎矣。”(柞棫yù:樹名。)③潔凈鮮明的樣子。《詩經·大雅·旱麓》:“瑟彼玉瓚,黃流在中。”(瓚zàn:祭祀時舀酒的器具。黃流:用黑黍合香草釀成的酒。)④莊重的樣子。《詩經·衛風·淇奧》:“瑟兮僴兮。”

    吹:

    ①合攏嘴唇用力出氣。《韓非子·大體》:“不吹毛而求小疵。”②吹奏。杜甫《遣興》詩:“高樓夜吹笛。”③(氣體)流動觸拂。陶淵明《歸去來兮辭》:“風飄飄而吹衣。”④吹噓;誇口。《顏氏傢訓·名實》:“有一士族,讀書不夠二三百卷……多以酒犢珍玩交諸名士。甘其餌者,遞共吹噓。”(酒犢:酒肉。遞:交相。)⑤管樂。陶潛《述酒》詩:“王子愛清吹。”

    竽:

    古代竹制管樂器,形狀似笙。《韓非子·內儲說上》:“吹竽者眾,吾無以知其善者。”


  • 岁云暮矣,问何不、鼓瑟吹竽。

    “岁云暮矣,问何不、鼓瑟吹竽。”诗句出处:《汉宫春会稽蓬莱阁观雨》;是宋朝诗人辛弃疾的作品。

    秦望山头,看乱云急雨,倒立江湖。不如云者为雨,雨者云乎。长空万里,被西风、变灭须臾。回首听,月明天籁,人间万窍号呼。谁向若耶溪上,倩美人西去,麋鹿姑苏。至今故国人望,一舸归欤。岁云暮矣,问何不、鼓瑟吹竽。君不间,王亭谢馆,冷烟寒树啼乌。

    【注释】:

    岁:

    ①星名。即木星。《左传·襄公二十八年》:“岁在星纪。”②年。《尚书·尧典》:“期,三百有六旬有六日,以闰月定四时成年。”③光阴;时间;时光。元稹《遣春十首》之七:“莫倚颜似花,君看岁如水。”④年龄。崔颢《江畔老人愁》:“少年欲知老人岁,岂知今年一百五。”⑤年景;年成;收成。《盐铁论·力耕》:“丰年岁登,则储积以备乏绝。”(登:庄稼丰收。)

    云:

    ①同“云2”。②说。《论语·子罕》:“牢曰:‘子云:吾不试,故艺。’”(牢:人名。试:见用于朝廷。艺:多才艺。)③有。《荀子 ·法行》:“其云益乎?”④代词。如此。《史记·汲郑列传》:“汲、郑亦云,悲夫!”(汲、郑:指汲黯、郑当时二人。)⑤助词。1. 用于句首。《诗经·郑风·风雨》:“既见君子,云胡不喜?”2. 用于句中。《后汉书·陈龟传》:“虽殁(mò)躯体,无所云补。”(殁:死。补:弥补。)⑥语气词。用于句末,表陈述语气。《史记·伯夷列传》:“余登箕山,其上盖有许由冢云。”[云云]通“芸芸”。众多貌。《庄子·在宥》:“万物云云。”

    暮:

    ①日落之时。《国语·晋语五》:“范文子暮退于朝。”(朝:朝廷。)②将尽;终末。丘迟《与陈伯之书》:“暮春三月,江南草长。”③晚;迟。《后汉书·廉范传》:“廉叔度,来何暮?”(叔度:廉范之字。)④喻指衰老。曹操《步出夏门行·龟虽寿》:“烈士暮年,壮心不已。”

    矣:

    语气词。①表示既成事实,即事物的已然。相当于“了”。《左传·僖公二十八年》:“险阻艰难,备尝之矣。”②表示肯定的推测,即事物的必然。相当于“了”、“啦”。《史记·淮阴侯列传》:“愿君留意臣之计! 否,必为二子所禽矣。”(禽:通“擒”。捉拿。)③表示感叹。《吕氏春秋·疑似》:“孽矣!无此事也。”《列子·汤问》:“甚矣,汝之不惠!”(惠:同“慧”。聪明。)④表示命令或请求。相当于“吧”、“啊”。《商君书·更法》:“君无疑矣。”⑤表示疑问。相当于“呢”、“啦”。《孟子·梁惠王上》:“德何如,则可以王(wàng)矣?”(王:行王道。)⑥表示语气的停顿,引起下文。《诗经·周南·汉广》:“汉之广矣,不可泳思。”(思:句末语气词。)⑦代词。与“之”相当。《孟子·尽心上》:“行之而不著焉,习矣而不察焉。”

    问:

    ①询问;与“答”相对。《史记 · 管晏列传》:“晏子怪而问之。”②责问。《左传·僖公四年》:“昭王南征而不复,寡人是问。”(复:返。)③管;干预。柳宗元《童区寄传》:“恣所为不问。”(恣:放任。)④慰问;问候。《论语·雍也》:“伯牛有疾,子问之。”⑤赠送。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“杂佩以问之。”⑥通“闻”。1. 音讯。《晋书·陆机传》:“既而羁寓京师,久无家问。”(羁寓:寄居。)2. 名声;声誉。《诗经·大雅·文王》:“宣昭义问。”(宣昭:宣扬昭示。)

    何:

    (一)①疑问代词。1. 什么。《诗经·召南·何彼秾矣》:“何彼秾(nóng)矣?”(那长得很茂盛的是什么?)2. 为什么。《汉书·伍被传》:“公独以为无福,何?”3. 何处。韩愈《左迁至蓝关示侄孙湘》:“云横秦岭家何在?”②副词。1.表示反问。相当于“怎么”、“哪里”。《史记·项羽本纪》:“大王来何操?”《后汉书·马援传》:“男儿要当死于边野,以马革裹尸还葬身,何能卧床上在儿女子手中邪?”(邪:同“耶”。)2.表示感叹。相当于“多么”。曹操《观沧海》:“水何澹澹。” (二)hè 扛;担。《诗经·曹风·候人》:“何戈与祋(duì)。”(祋:兵器名。)泛指背负。《诗经·小雅· 无羊》:“何蓑(suō)何笠。”引申为承受。《诗经·商颂·长发》:“何天之休。”(休:福。)以上意义后来写作“荷”。

    不:

    (一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    鼓:

    ①打击乐器之一。多为圆桶形或扁圆形,中间空,两端蒙着皮革。《荀子·礼论》:“钟鼓管磬琴瑟竽笙,所以养耳也。”也指鼓声。辛弃疾《永遇乐·京口北固亭怀古》:“可堪回首,佛狸祠下,一片神鸦社鼓。”②击鼓。《诗经》:“子有钟鼓,弗鼓弗考。”又击鼓进军。《左传·庄公十年》:“战于长勺,公将鼓之。”③形状、功能类似鼓的东西。谭嗣同《仁学》上:“耳有鼓焉,声入而肖其响,由鼓传脑而觉为闻。”(肖:相像;类似。)④隆起;凸出。马中锡《中山狼传》:“遂鼓吻奋爪以向先生。”⑤敲击或弹奏(乐器)。李白《梦游天姥吟留别》:“虎鼓瑟兮鸾回车,仙之人兮列如麻。”⑥震动;激发。《楚辞·渔父》:“渔父莞(wǎn)尔而笑,鼓枻(yì)而去。”(莞尔:微笑。枻:桨。)⑦用风箱等扇(风)。《三国志·魏书·王粲传附陈琳》:“今将军总皇威,握兵要,龙骧(xiāng)虎步,高下在心;以此行事,无异于鼓洪炉以燎毛发。”(骧:马昂首快跑。)⑧古代夜间计时单位。《资治通鉴·唐宪宗元和十二年》:“四鼓,愬至城下,无一人知者。”(愬:李愬)。

    瑟:

    ①古代一种弦乐器。形似古琴,每弦一柱,但无徽位,有五十弦、二十五弦、十五弦等多种。《诗经·小雅· 鹿鸣》:“鼓瑟鼓琴,和乐且湛(dān)。”(鼓:弹奏。湛:快乐。)《论语·先进》:“鼓瑟希。”②众多的样子。《诗经·大雅·旱麓》:“瑟彼柞棫,民所燎矣。”(柞棫yù:树名。)③洁净鲜明的样子。《诗经·大雅·旱麓》:“瑟彼玉瓒,黄流在中。”(瓒zàn:祭祀时舀酒的器具。黄流:用黑黍合香草酿成的酒。)④庄重的样子。《诗经·卫风·淇奥》:“瑟兮僴兮。”

    吹:

    ①合拢嘴唇用力出气。《韩非子·大体》:“不吹毛而求小疵。”②吹奏。杜甫《遣兴》诗:“高楼夜吹笛。”③(气体)流动触拂。陶渊明《归去来兮辞》:“风飘飘而吹衣。”④吹嘘;夸口。《颜氏家训·名实》:“有一士族,读书不够二三百卷……多以酒犊珍玩交诸名士。甘其饵者,递共吹嘘。”(酒犊:酒肉。递:交相。)⑤管乐。陶潜《述酒》诗:“王子爱清吹。”

    竽:

    古代竹制管乐器,形状似笙。《韩非子·内储说上》:“吹竽者众,吾无以知其善者。”


  • sui yun mu yi ,wen he bu 、gu se chui yu 。

    “sui yun mu yi ,wen he bu 、gu se chui yu 。”shi gou chu chu :《han gong chun hui ji peng lai ge guan yu 》;shi song chao shi ren xin qi ji de zuo pin 。

    qin wang shan tou ,kan luan yun ji yu ,dao li jiang hu 。bu ru yun zhe wei yu ,yu zhe yun hu 。chang kong mo li ,bei xi feng 、bian mie xu yu 。hui shou ting ,yue ming tian lai ,ren jian mo qiao hao hu 。shei xiang re ye xi shang ,qian mei ren xi qu ,mi lu gu su 。zhi jin gu guo ren wang ,yi ge gui yu 。sui yun mu yi ,wen he bu 、gu se chui yu 。jun bu jian ,wang ting xie guan ,leng yan han shu ti wu 。

    【zhu shi 】:

    sui :

    ①xing ming 。ji mu xing 。《zuo chuan ·xiang gong er shi ba nian 》:“sui zai xing ji 。”②nian 。《shang shu ·yao dian 》:“ji ,san bai you liu xun you liu ri ,yi run yue ding si shi cheng nian 。”③guang yin ;shi jian ;shi guang 。yuan zhen 《qian chun shi shou 》zhi qi :“mo yi yan shi hua ,jun kan sui ru shui 。”④nian ling 。cui hao 《jiang pan lao ren chou 》:“shao nian yu zhi lao ren sui ,qi zhi jin nian yi bai wu 。”⑤nian jing ;nian cheng ;shou cheng 。《yan tie lun ·li geng 》:“feng nian sui deng ,ze chu ji yi bei fa jue 。”(deng :zhuang jia feng shou 。)

    yun :

    ①tong “yun 2”。②shui 。《lun yu ·zi han 》:“lao yue :‘zi yun :wu bu shi ,gu yi 。’”(lao :ren ming 。shi :jian yong yu chao ting 。yi :duo cai yi 。)③you 。《xun zi ·fa hang 》:“ji yun yi hu ?”④dai ci 。ru ci 。《shi ji ·ji zheng lie chuan 》:“ji 、zheng yi yun ,bei fu !”(ji 、zheng :zhi ji an 、zheng dang shi er ren 。)⑤zhu ci 。1. yong yu gou shou 。《shi jing ·zheng feng ·feng yu 》:“ji jian jun zi ,yun hu bu xi ?”2. yong yu gou zhong 。《hou han shu ·chen gui chuan 》:“sui mo (mò)qu ti ,mo suo yun bu 。”(mo :si 。bu :mi bu 。)⑥yu qi ci 。yong yu gou mo ,biao chen shu yu qi 。《shi ji ·bai yi lie chuan 》:“yu deng ji shan ,ji shang gai you hu you zhong yun 。”[yun yun ]tong “yun yun ”。zhong duo mao 。《zhuang zi ·zai you 》:“mo wu yun yun 。”

    mu :

    ①ri la zhi shi 。《guo yu ·jin yu wu 》:“fan wen zi mu tui yu chao 。”(chao :chao ting 。)②jiang jin ;zhong mo 。qiu chi 《yu chen bai zhi shu 》:“mu chun san yue ,jiang na cao chang 。”③wan ;chi 。《hou han shu ·lian fan chuan 》:“lian shu du ,lai he mu ?”(shu du :lian fan zhi zi 。)④yu zhi cui lao 。cao cao 《bu chu xia men hang ·gui sui shou 》:“lie shi mu nian ,zhuang xin bu yi 。”

    yi :

    yu qi ci 。①biao shi ji cheng shi shi ,ji shi wu de yi ran 。xiang dang yu “le ”。《zuo chuan ·xi gong er shi ba nian 》:“xian zu jian nan ,bei chang zhi yi 。”②biao shi ken ding de tui ce ,ji shi wu de bi ran 。xiang dang yu “le ”、“la ”。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“yuan jun liu yi chen zhi ji ! fou ,bi wei er zi suo qin yi 。”(qin :tong “qin ”。zhuo na 。)③biao shi gan tan 。《lv shi chun qiu ·yi shi 》:“nie yi !mo ci shi ye 。”《lie zi ·shang wen 》:“shen yi ,ru zhi bu hui !”(hui :tong “hui ”。cong ming 。)④biao shi ming ling huo qing qiu 。xiang dang yu “ba ”、“a ”。《shang jun shu ·geng fa 》:“jun mo yi yi 。”⑤biao shi yi wen 。xiang dang yu “ne ”、“la ”。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“de he ru ,ze ke yi wang (wàng)yi ?”(wang :hang wang dao 。)⑥biao shi yu qi de ting du ,yin qi xia wen 。《shi jing ·zhou na ·han an 》:“han zhi an yi ,bu ke yong sai 。”(sai :gou mo yu qi ci 。)⑦dai ci 。yu “zhi ”xiang dang 。《meng zi ·jin xin shang 》:“hang zhi er bu zhe yan ,xi yi er bu cha yan 。”

    wen :

    ①xun wen ;yu “da ”xiang dui 。《shi ji · guan yan lie chuan 》:“yan zi guai er wen zhi 。”②ze wen 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“zhao wang na zheng er bu fu ,gua ren shi wen 。”(fu :fan 。)③guan ;gan yu 。liu zong yuan 《tong ou ji chuan 》:“zi suo wei bu wen 。”(zi :fang ren 。)④wei wen ;wen hou 。《lun yu ·yong ye 》:“bai niu you ji ,zi wen zhi 。”⑤zeng song 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“za pei yi wen zhi 。”⑥tong “wen ”。1. yin xun 。《jin shu ·liu ji chuan 》:“ji er ji yu jing shi ,jiu mo jia wen 。”(ji yu :ji ju 。)2. ming sheng ;sheng yu 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“xuan zhao yi wen 。”(xuan zhao :xuan yang zhao shi 。)

    he :

    (yi )①yi wen dai ci 。1. shen me 。《shi jing ·shao na ·he bi nong yi 》:“he bi nong (nóng)yi ?”(na chang de hen mao cheng de shi shen me ?)2. wei shen me 。《han shu ·wu bei chuan 》:“gong du yi wei mo fu ,he ?”3. he chu 。han yu 《zuo qian zhi lan guan shi zhi sun xiang 》:“yun heng qin ling jia he zai ?”②fu ci 。1.biao shi fan wen 。xiang dang yu “zen me ”、“na li ”。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“da wang lai he cao ?”《hou han shu ·ma yuan chuan 》:“nan er yao dang si yu bian ye ,yi ma ge guo shi hai zang shen ,he neng wo chuang shang zai er nv zi shou zhong xie ?”(xie :tong “ye ”。)2.biao shi gan tan 。xiang dang yu “duo me ”。cao cao 《guan cang hai 》:“shui he dan dan 。” (er )hè gang ;dan 。《shi jing ·cao feng ·hou ren 》:“he ge yu dui (duì)。”(dui :bing qi ming 。)fan zhi bei fu 。《shi jing ·xiao ya · mo yang 》:“he suo (suō)he li 。”yin shen wei cheng shou 。《shi jing ·shang song ·chang fa 》:“he tian zhi xiu 。”(xiu :fu 。)yi shang yi yi hou lai xie zuo “he ”。

    bu :

    (yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)

    gu :

    ①da ji le qi zhi yi 。duo wei yuan tong xing huo bian yuan xing ,zhong jian kong ,liang duan meng zhao pi ge 。《xun zi ·li lun 》:“zhong gu guan qing qin se yu sheng ,suo yi yang er ye 。”ye zhi gu sheng 。xin qi ji 《yong yu le ·jing kou bei gu ting huai gu 》:“ke kan hui shou ,fo li ci xia ,yi pian shen ya she gu 。”②ji gu 。《shi jing 》:“zi you zhong gu ,fu gu fu kao 。”you ji gu jin jun 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“zhan yu chang shao ,gong jiang gu zhi 。”③xing zhuang 、gong neng lei shi gu de dong xi 。tan si tong 《ren xue 》shang :“er you gu yan ,sheng ru er xiao ji xiang ,you gu chuan nao er jiao wei wen 。”(xiao :xiang xiang ;lei shi 。)④long qi ;tu chu 。ma zhong xi 《zhong shan lang chuan 》:“sui gu wen fen zhao yi xiang xian sheng 。”⑤qiao ji huo dan zou (le qi )。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“hu gu se xi luan hui che ,xian zhi ren xi lie ru ma 。”⑥zhen dong ;ji fa 。《chu ci ·yu fu 》:“yu fu guan (wǎn)er er xiao ,gu xie (yì)er qu 。”(guan er :wei xiao 。xie :jiang 。)⑦yong feng xiang deng shan (feng )。《san guo zhi ·wei shu ·wang can chuan fu chen lin 》:“jin jiang jun zong huang wei ,wo bing yao ,long xiang (xiāng)hu bu ,gao xia zai xin ;yi ci hang shi ,mo yi yu gu hong lu yi liao mao fa 。”(xiang :ma ang shou kuai pao 。)⑧gu dai ye jian ji shi chan wei 。《zi zhi tong jian ·tang xian zong yuan he shi er nian 》:“si gu ,su zhi cheng xia ,mo yi ren zhi zhe 。”(su :li su )。

    se :

    ①gu dai yi chong xian le qi 。xing shi gu qin ,mei xian yi zhu ,dan mo hui wei ,you wu shi xian 、er shi wu xian 、shi wu xian deng duo chong 。《shi jing ·xiao ya · lu ming 》:“gu se gu qin ,he le ju zhan (dān)。”(gu :dan zou 。zhan :kuai le 。)《lun yu ·xian jin 》:“gu se xi 。”②zhong duo de yang zi 。《shi jing ·da ya ·han lu 》:“se bi zha yu ,min suo liao yi 。”(zha yu yù:shu ming 。)③jie jing xian ming de yang zi 。《shi jing ·da ya ·han lu 》:“se bi yu zan ,huang liu zai zhong 。”(zan zàn:ji si shi yao jiu de qi ju 。huang liu :yong hei shu ge xiang cao niang cheng de jiu 。)④zhuang chong de yang zi 。《shi jing ·wei feng ·qi ao 》:“se xi xian xi 。”

    chui :

    ①ge long zui chun yong li chu qi 。《han fei zi ·da ti 》:“bu chui mao er qiu xiao ci 。”②chui zou 。du fu 《qian xing 》shi :“gao lou ye chui di 。”③(qi ti )liu dong chu bi 。tao yuan ming 《gui qu lai xi ci 》:“feng piao piao er chui yi 。”④chui shi ;kua kou 。《yan shi jia xun ·ming shi 》:“you yi shi zu ,dou shu bu gou er san bai juan ……duo yi jiu du zhen wan jiao zhu ming shi 。gan ji er zhe ,di gong chui shi 。”(jiu du :jiu rou 。di :jiao xiang 。)⑤guan le 。tao qian 《shu jiu 》shi :“wang zi ai qing chui 。”

    yu :

    gu dai zhu zhi guan le qi ,xing zhuang shi sheng 。《han fei zi ·nei chu shui shang 》:“chui yu zhe zhong ,wu mo yi zhi ji shan zhe 。”