• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 賦租如簿領,獄訟瞭鞭笞。

    “賦租如簿領,獄訟瞭鞭笞。”詩句出處:《寄題睡軒》;是宋朝詩人王安石的作品。

    劉侯少慷慨,天馬脫馽羈。
    一官不得意,州縣老委蛇。
    新居當中條,墻屋稍補治。
    疏軒以睡名,從我遠求詩。
    朝廷法令具,百吏但循持。
    又況佐小邑,有才安所施。
    賦租如簿領,獄訟瞭鞭笞。
    翛然即高枕,於此樂可知。
    王官有空谷,隱者常棲遲。
    拂榻夢其人,亦足慰所思。
    嗟予久留連,竊食坐無為。
    浩歌臨西風,更欲往從之。

    【註釋】:

    賦:

    ①賦稅。晁錯《論貴粟疏》:“取於有餘以供上用,則貧民之賦可損。”②指徭役,兵役。《前漢紀·景帝紀》:“令天下男子年二十始賦。”③授予;給予。《國語·晉語四》:“公屬百官,賦職任功。”④天賦。梅堯臣《乞巧賦》:“愚愚慧慧,自然之經。賦已定矣,今返妄營。”(返:同“反”。)⑤吟誦(詩歌)。蘇軾《前赤壁賦》:“釃酒臨江,橫槊賦詩。”(槊:兵器名。)司馬遷《報任安書》:“屈原放逐,乃賦《離騷》。”⑥一種韻文,盛行於漢魏六朝。班固《兩都賦序》:“賦者,古詩之流也。”⑦貢士。指向最高統治者薦舉人才。《漢書· 晁錯傳》:“乃以臣錯充賦。”⑧頒佈;陳述。《詩經·大雅·烝民》:“天子是若,明命使賦。”⑨鋪展。何晏《景福殿試》:“斑間賦白,疏密有章。”

    如:

    ①順從;依照。《左傳·僖公十五年》:“唯所如之,無不如志。”李朝威《柳毅傳》:“毅如其言,遂至其宮。”②往;到……去。《漢書·燕王傳》:“田生如長安,不見(劉)澤。”③似;像;如同。《詩經·小雅·小旻》:“戰戰兢兢,如臨深淵,如履薄冰。”④及;趕得上。《論語·公冶長》:“弗如也! 吾與女弗如也!”⑤奈。“如……何”,相當於“奈……何”,把……怎麼樣。《孟子·滕文公下》:“一薛居州,獨如宋王何?”(薛居州:人名,宋臣。)《列子·湯問》:“其如土石何?”⑥介詞。相當於“於”。引進比較對象。《呂氏春秋·愛士》:“人之困窮,甚如饑渴。”⑦連詞。1. 相當於“如果”,表示假設。《詩經·秦風·黃鳥》:“如可贖兮,人百其身。”2. 相當於“和”。表示並列。《儀禮·鄉飲酒禮》:“公如大夫入。”(大夫:官名。)3. 相當於“而”。表示轉折。至於;卻。《論語·先進》:“如其禮樂,以俟君子。”4.相當於“或者”。表示選擇。《論語·先進》:“安見方六七十如五六十而非邦也者?”(安:怎。方六七十:指縱橫六七十裡。邦:諸侯封國。)⑧助詞。形容詞後綴,相當於“然”,表示“……的樣子”。《論語·鄉黨》:“孔子於鄉黨,恂恂如也,似不能言者。”[不如]也作“弗如”。比不上。岑參《石犀》:“始知李太守,伯禹亦不如。”(伯禹:大禹。)

    簿:

    ①登記冊。《漢書·張釋之傳》:“上登虎圈,問上林尉禽獸簿。”②記入賬冊。《魏書·太祖紀》:“簿其珍寶畜產,名馬三十餘萬匹,牛羊四百多萬頭。”③文書。王充《論衡·謝短》:“儒生所短,不徒以不曉簿書。”

    領:

    ①脖子。《國語·楚語上》:“緬然引領南望。”(緬:遙遠。)《孟子·梁惠王上》:“天下之民皆引領而望之。”②衣領。劉敏中《正宮·黑漆弩·村居遣興》:“長巾闊領深村住。”③帶領;統領。《三國演義》第九回:“王允又命呂佈同皇甫嵩、李肅領兵五萬。”楊惲《報孫會宗書》:“總領從官。”④兼任。柳宗元《段太尉逸事狀》:“王子晞為尚書,領行營節度使。”⑤領取;領受。《晉書·桓伊傳》:“請勒所屬領受。”(勒:勒令。)⑥領會;理解。陶淵明《飲酒》之十三:“發言各不領。”⑦通“嶺”。山嶺。《漢書·嚴助傳》:“輿轎而隃領。”(輿:竹篼。隃:同“逾”。越過。)⑧量詞。用於衣被等。王實甫《商調·集賢賓·退隱》:“穿一領臥苔莎粗佈衣。”

    獄:

    ①爭訟;官司。《國語·周語中》:“君臣皆獄,父子將獄,是無上下也。”②監牢。楊惲《報孫宗宗書》:“身幽北闕,妻子滿獄。”(幽:囚禁。)

    訟:

    ①爭論;爭辯。《鹽鐵論·利議》:“辯訟公門之下。”②訴訟;打官司。《詩經·召南·行露》:“誰謂女無傢,何以速我訟?”(女:同“汝”。速:招致。)③為人辯冤。《漢書·陳湯傳》:“大中大夫谷永上疏訟湯。”④頌揚。後作“頌”。《韓非子·人主》:“背左右之訟。”⑤通“公”。公開;明白。《史記·呂太後本紀》:“太尉尚恐不勝諸呂,未敢訟言誅之。”⑥通“容”。接納。《史記·吳王濞列傳》:“佗郡國吏欲來捕亡人者,訟共禁弗予。”

    瞭:

    ①完畢;結束。王褒《僮約》:“晨起早掃,食瞭洗滌。”翁卷《鄉村四月》:“鄉村四月閑人少,才瞭蠶桑又插田。”②瞭解;明白。《太平廣記》卷十引《神仙傳》:“熟研之此經,所疑皆瞭。”(熟研:仔細研究。)③副詞。全;完全。用於否定句。《世說新語·言語》:“瞭無遽(jù)容。”(遽:恐懼。)《世說新語·雅量》:“瞭無恐色。”④聰明。《後漢書·孔融傳》:“夫人小而聰瞭,大未必奇。”⑤瞭斷;決定。《尹文子·大道上》:“非己所獨瞭。”

    鞭:

    ①用鞭子抽打。李白《贈友人》詩:“駿馬不勞鞭。”(不勞:不用。)②鞭子。《左傳·宣公十五年》:“雖鞭之長,不及馬腹。”③古代兵器名。《水滸全傳》第五十五回:“槍來鞭去花一團。”

    笞:

    ①用鞭、杖或板子打。《史記·陳涉世傢》:“尉果笞廣。”《荀子·正論》:“詈侮捽(zuó)搏,捶笞臏(bìn)腳。”(捽:揪住。臏:古代去膝蓋骨的酷刑。)②指用鞭或板子拷打的刑法。《漢書·刑法志》:“加笞與重罪無異。”(重罪:死刑。)


  • 赋租如簿领,狱讼了鞭笞。

    “赋租如簿领,狱讼了鞭笞。”诗句出处:《寄题睡轩》;是宋朝诗人王安石的作品。

    刘侯少慷慨,天马脱馽羁。
    一官不得意,州县老委蛇。
    新居当中条,墙屋稍补治。
    疏轩以睡名,从我远求诗。
    朝廷法令具,百吏但循持。
    又况佐小邑,有才安所施。
    赋租如簿领,狱讼了鞭笞。
    翛然即高枕,於此乐可知。
    王官有空谷,隐者常栖迟。
    拂榻梦其人,亦足慰所思。
    嗟予久留连,窃食坐无为。
    浩歌临西风,更欲往从之。

    【注释】:

    赋:

    ①赋税。晁错《论贵粟疏》:“取于有余以供上用,则贫民之赋可损。”②指徭役,兵役。《前汉纪·景帝纪》:“令天下男子年二十始赋。”③授予;给予。《国语·晋语四》:“公属百官,赋职任功。”④天赋。梅尧臣《乞巧赋》:“愚愚慧慧,自然之经。赋已定矣,今返妄营。”(返:同“反”。)⑤吟诵(诗歌)。苏轼《前赤壁赋》:“酾酒临江,横槊赋诗。”(槊:兵器名。)司马迁《报任安书》:“屈原放逐,乃赋《离骚》。”⑥一种韵文,盛行于汉魏六朝。班固《两都赋序》:“赋者,古诗之流也。”⑦贡士。指向最高统治者荐举人才。《汉书· 晁错传》:“乃以臣错充赋。”⑧颁布;陈述。《诗经·大雅·烝民》:“天子是若,明命使赋。”⑨铺展。何晏《景福殿试》:“斑间赋白,疏密有章。”

    如:

    ①顺从;依照。《左传·僖公十五年》:“唯所如之,无不如志。”李朝威《柳毅传》:“毅如其言,遂至其宫。”②往;到……去。《汉书·燕王传》:“田生如长安,不见(刘)泽。”③似;像;如同。《诗经·小雅·小旻》:“战战兢兢,如临深渊,如履薄冰。”④及;赶得上。《论语·公冶长》:“弗如也! 吾与女弗如也!”⑤奈。“如……何”,相当于“奈……何”,把……怎么样。《孟子·滕文公下》:“一薛居州,独如宋王何?”(薛居州:人名,宋臣。)《列子·汤问》:“其如土石何?”⑥介词。相当于“于”。引进比较对象。《吕氏春秋·爱士》:“人之困穷,甚如饥渴。”⑦连词。1. 相当于“如果”,表示假设。《诗经·秦风·黄鸟》:“如可赎兮,人百其身。”2. 相当于“和”。表示并列。《仪礼·乡饮酒礼》:“公如大夫入。”(大夫:官名。)3. 相当于“而”。表示转折。至于;却。《论语·先进》:“如其礼乐,以俟君子。”4.相当于“或者”。表示选择。《论语·先进》:“安见方六七十如五六十而非邦也者?”(安:怎。方六七十:指纵横六七十里。邦:诸侯封国。)⑧助词。形容词后缀,相当于“然”,表示“……的样子”。《论语·乡党》:“孔子于乡党,恂恂如也,似不能言者。”[不如]也作“弗如”。比不上。岑参《石犀》:“始知李太守,伯禹亦不如。”(伯禹:大禹。)

    簿:

    ①登记册。《汉书·张释之传》:“上登虎圈,问上林尉禽兽簿。”②记入账册。《魏书·太祖纪》:“簿其珍宝畜产,名马三十余万匹,牛羊四百多万头。”③文书。王充《论衡·谢短》:“儒生所短,不徒以不晓簿书。”

    领:

    ①脖子。《国语·楚语上》:“缅然引领南望。”(缅:遥远。)《孟子·梁惠王上》:“天下之民皆引领而望之。”②衣领。刘敏中《正宫·黑漆弩·村居遣兴》:“长巾阔领深村住。”③带领;统领。《三国演义》第九回:“王允又命吕布同皇甫嵩、李肃领兵五万。”杨恽《报孙会宗书》:“总领从官。”④兼任。柳宗元《段太尉逸事状》:“王子晞为尚书,领行营节度使。”⑤领取;领受。《晋书·桓伊传》:“请勒所属领受。”(勒:勒令。)⑥领会;理解。陶渊明《饮酒》之十三:“发言各不领。”⑦通“岭”。山岭。《汉书·严助传》:“舆轿而隃领。”(舆:竹篼。隃:同“逾”。越过。)⑧量词。用于衣被等。王实甫《商调·集贤宾·退隐》:“穿一领卧苔莎粗布衣。”

    狱:

    ①争讼;官司。《国语·周语中》:“君臣皆狱,父子将狱,是无上下也。”②监牢。杨恽《报孙宗宗书》:“身幽北阙,妻子满狱。”(幽:囚禁。)

    讼:

    ①争论;争辩。《盐铁论·利议》:“辩讼公门之下。”②诉讼;打官司。《诗经·召南·行露》:“谁谓女无家,何以速我讼?”(女:同“汝”。速:招致。)③为人辩冤。《汉书·陈汤传》:“大中大夫谷永上疏讼汤。”④颂扬。后作“颂”。《韩非子·人主》:“背左右之讼。”⑤通“公”。公开;明白。《史记·吕太后本纪》:“太尉尚恐不胜诸吕,未敢讼言诛之。”⑥通“容”。接纳。《史记·吴王濞列传》:“佗郡国吏欲来捕亡人者,讼共禁弗予。”

    了:

    ①完毕;结束。王褒《僮约》:“晨起早扫,食了洗涤。”翁卷《乡村四月》:“乡村四月闲人少,才了蚕桑又插田。”②了解;明白。《太平广记》卷十引《神仙传》:“熟研之此经,所疑皆了。”(熟研:仔细研究。)③副词。全;完全。用于否定句。《世说新语·言语》:“了无遽(jù)容。”(遽:恐惧。)《世说新语·雅量》:“了无恐色。”④聪明。《后汉书·孔融传》:“夫人小而聪了,大未必奇。”⑤了断;决定。《尹文子·大道上》:“非己所独了。”

    鞭:

    ①用鞭子抽打。李白《赠友人》诗:“骏马不劳鞭。”(不劳:不用。)②鞭子。《左传·宣公十五年》:“虽鞭之长,不及马腹。”③古代兵器名。《水浒全传》第五十五回:“枪来鞭去花一团。”

    笞:

    ①用鞭、杖或板子打。《史记·陈涉世家》:“尉果笞广。”《荀子·正论》:“詈侮捽(zuó)搏,捶笞膑(bìn)脚。”(捽:揪住。膑:古代去膝盖骨的酷刑。)②指用鞭或板子拷打的刑法。《汉书·刑法志》:“加笞与重罪无异。”(重罪:死刑。)


  • fu zu ru bu ling ,yu song le bian chi 。

    “fu zu ru bu ling ,yu song le bian chi 。”shi gou chu chu :《ji ti shui xuan 》;shi song chao shi ren wang an dan de zuo pin 。

    liu hou shao kang kai ,tian ma tuo zhi ji 。
    yi guan bu de yi ,zhou xian lao wei she 。
    xin ju dang zhong tiao ,qiang wu shao bu zhi 。
    shu xuan yi shui ming ,cong wo yuan qiu shi 。
    chao ting fa ling ju ,bai li dan xun chi 。
    you kuang zuo xiao yi ,you cai an suo shi 。
    fu zu ru bu ling ,yu song le bian chi 。
    shu ran ji gao zhen ,wu ci le ke zhi 。
    wang guan you kong gu ,yin zhe chang qi chi 。
    bi ta meng ji ren ,yi zu wei suo sai 。
    jie yu jiu liu lian ,qie shi zuo mo wei 。
    hao ge lin xi feng ,geng yu wang cong zhi 。

    【zhu shi 】:

    fu :

    ①fu shui 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“qu yu you yu yi gong shang yong ,ze pin min zhi fu ke sun 。”②zhi yao yi ,bing yi 。《qian han ji ·jing di ji 》:“ling tian xia nan zi nian er shi shi fu 。”③shou yu ;gei yu 。《guo yu ·jin yu si 》:“gong shu bai guan ,fu zhi ren gong 。”④tian fu 。mei yao chen 《qi qiao fu 》:“yu yu hui hui ,zi ran zhi jing 。fu yi ding yi ,jin fan wang ying 。”(fan :tong “fan ”。)⑤yin song (shi ge )。su shi 《qian chi bi fu 》:“shai jiu lin jiang ,heng shuo fu shi 。”(shuo :bing qi ming 。)si ma qian 《bao ren an shu 》:“qu yuan fang zhu ,nai fu 《li sao 》。”⑥yi chong yun wen ,cheng hang yu han wei liu chao 。ban gu 《liang dou fu xu 》:“fu zhe ,gu shi zhi liu ye 。”⑦gong shi 。zhi xiang zui gao tong zhi zhe jian ju ren cai 。《han shu · chao cuo chuan 》:“nai yi chen cuo chong fu 。”⑧ban bu ;chen shu 。《shi jing ·da ya ·zheng min 》:“tian zi shi re ,ming ming shi fu 。”⑨pu zhan 。he yan 《jing fu dian shi 》:“ban jian fu bai ,shu mi you zhang 。”

    ru :

    ①shun cong ;yi zhao 。《zuo chuan ·xi gong shi wu nian 》:“wei suo ru zhi ,mo bu ru zhi 。”li chao wei 《liu yi chuan 》:“yi ru ji yan ,sui zhi ji gong 。”②wang ;dao ……qu 。《han shu ·yan wang chuan 》:“tian sheng ru chang an ,bu jian (liu )ze 。”③shi ;xiang ;ru tong 。《shi jing ·xiao ya ·xiao min 》:“zhan zhan jing jing ,ru lin shen yuan ,ru lv bao bing 。”④ji ;gan de shang 。《lun yu ·gong ye chang 》:“fu ru ye ! wu yu nv fu ru ye !”⑤nai 。“ru ……he ”,xiang dang yu “nai ……he ”,ba ……zen me yang 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“yi xue ju zhou ,du ru song wang he ?”(xue ju zhou :ren ming ,song chen 。)《lie zi ·shang wen 》:“ji ru tu dan he ?”⑥jie ci 。xiang dang yu “yu ”。yin jin bi jiao dui xiang 。《lv shi chun qiu ·ai shi 》:“ren zhi kun qiong ,shen ru ji ke 。”⑦lian ci 。1. xiang dang yu “ru guo ”,biao shi jia she 。《shi jing ·qin feng ·huang diao 》:“ru ke shu xi ,ren bai ji shen 。”2. xiang dang yu “he ”。biao shi bing lie 。《yi li ·xiang yin jiu li 》:“gong ru da fu ru 。”(da fu :guan ming 。)3. xiang dang yu “er ”。biao shi zhuai she 。zhi yu ;que 。《lun yu ·xian jin 》:“ru ji li le ,yi qi jun zi 。”4.xiang dang yu “huo zhe ”。biao shi shua ze 。《lun yu ·xian jin 》:“an jian fang liu qi shi ru wu liu shi er fei bang ye zhe ?”(an :zen 。fang liu qi shi :zhi zong heng liu qi shi li 。bang :zhu hou feng guo 。)⑧zhu ci 。xing rong ci hou chuo ,xiang dang yu “ran ”,biao shi “……de yang zi ”。《lun yu ·xiang dang 》:“kong zi yu xiang dang ,xun xun ru ye ,shi bu neng yan zhe 。”[bu ru ]ye zuo “fu ru ”。bi bu shang 。cen can 《dan xi 》:“shi zhi li tai shou ,bai yu yi bu ru 。”(bai yu :da yu 。)

    bu :

    ①deng ji ce 。《han shu ·zhang shi zhi chuan 》:“shang deng hu juan ,wen shang lin wei qin shou bu 。”②ji ru zhang ce 。《wei shu ·tai zu ji 》:“bu ji zhen bao chu chan ,ming ma san shi yu mo pi ,niu yang si bai duo mo tou 。”③wen shu 。wang chong 《lun heng ·xie duan 》:“ru sheng suo duan ,bu tu yi bu xiao bu shu 。”

    ling :

    ①bo zi 。《guo yu ·chu yu shang 》:“mian ran yin ling na wang 。”(mian :yao yuan 。)《meng zi ·liang hui wang shang 》:“tian xia zhi min jie yin ling er wang zhi 。”②yi ling 。liu min zhong 《zheng gong ·hei qi nu ·cun ju qian xing 》:“chang jin kuo ling shen cun zhu 。”③dai ling ;tong ling 。《san guo yan yi 》di jiu hui :“wang yun you ming lv bu tong huang fu song 、li su ling bing wu mo 。”yang yun 《bao sun hui zong shu 》:“zong ling cong guan 。”④jian ren 。liu zong yuan 《duan tai wei yi shi zhuang 》:“wang zi 晞wei shang shu ,ling hang ying jie du shi 。”⑤ling qu ;ling shou 。《jin shu ·huan yi chuan 》:“qing le suo shu ling shou 。”(le :le ling 。)⑥ling hui ;li jie 。tao yuan ming 《yin jiu 》zhi shi san :“fa yan ge bu ling 。”⑦tong “ling ”。shan ling 。《han shu ·yan zhu chuan 》:“yu jiao er shu ling 。”(yu :zhu dou 。shu :tong “yu ”。yue guo 。)⑧liang ci 。yong yu yi bei deng 。wang shi fu 《shang diao ·ji xian bin ·tui yin 》:“chuan yi ling wo tai sha cu bu yi 。”

    yu :

    ①zheng song ;guan si 。《guo yu ·zhou yu zhong 》:“jun chen jie yu ,fu zi jiang yu ,shi mo shang xia ye 。”②jian lao 。yang yun 《bao sun zong zong shu 》:“shen you bei que ,qi zi man yu 。”(you :qiu jin 。)

    song :

    ①zheng lun ;zheng bian 。《yan tie lun ·li yi 》:“bian song gong men zhi xia 。”②su song ;da guan si 。《shi jing ·shao na ·hang lou 》:“shei wei nv mo jia ,he yi su wo song ?”(nv :tong “ru ”。su :qiao zhi 。)③wei ren bian yuan 。《han shu ·chen shang chuan 》:“da zhong da fu gu yong shang shu song shang 。”④song yang 。hou zuo “song ”。《han fei zi ·ren zhu 》:“bei zuo you zhi song 。”⑤tong “gong ”。gong kai ;ming bai 。《shi ji ·lv tai hou ben ji 》:“tai wei shang kong bu sheng zhu lv ,wei gan song yan zhu zhi 。”⑥tong “rong ”。jie na 。《shi ji ·wu wang bi lie chuan 》:“tuo jun guo li yu lai bu wang ren zhe ,song gong jin fu yu 。”

    le :

    ①wan bi ;jie shu 。wang bao 《tong yao 》:“chen qi zao sao ,shi le xi di 。”weng juan 《xiang cun si yue 》:“xiang cun si yue xian ren shao ,cai le can sang you cha tian 。”②le jie ;ming bai 。《tai ping an ji 》juan shi yin 《shen xian chuan 》:“shou yan zhi ci jing ,suo yi jie le 。”(shou yan :zai xi yan jiu 。)③fu ci 。quan ;wan quan 。yong yu fou ding gou 。《shi shui xin yu ·yan yu 》:“le mo ju (jù)rong 。”(ju :kong ju 。)《shi shui xin yu ·ya liang 》:“le mo kong se 。”④cong ming 。《hou han shu ·kong rong chuan 》:“fu ren xiao er cong le ,da wei bi ji 。”⑤le duan ;jue ding 。《yin wen zi ·da dao shang 》:“fei ji suo du le 。”

    bian :

    ①yong bian zi chou da 。li bai 《zeng you ren 》shi :“jun ma bu lao bian 。”(bu lao :bu yong 。)②bian zi 。《zuo chuan ·xuan gong shi wu nian 》:“sui bian zhi chang ,bu ji ma fu 。”③gu dai bing qi ming 。《shui hu quan chuan 》di wu shi wu hui :“qiang lai bian qu hua yi tuan 。”

    chi :

    ①yong bian 、zhang huo ban zi da 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“wei guo chi an 。”《xun zi ·zheng lun 》:“li wu cu (zuó)bo ,chui chi bin (bìn)jiao 。”(cu :jiu zhu 。bin :gu dai qu xi gai gu de ku xing 。)②zhi yong bian huo ban zi kao da de xing fa 。《han shu ·xing fa zhi 》:“jia chi yu chong zui mo yi 。”(chong zui :si xing 。)