• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 笞兵夜半投死地,雪濕不敢燃薪點。

    “笞兵夜半投死地,雪濕不敢燃薪點。”詩句出處:《董伯懿示裴晉公平淮右題名碑詩用其韻和酬》;是宋朝詩人王安石的作品。

    元和伐蔡何危哉,朝廷百口無一諧。
    盜傷中丞偶不死,利劍白日投天街。
    裹瘡入相議軍旅,國火一再更檀槐。
    上前慷慨語發涕,誓出按撫除睽乖。
    指撝光顏戰洄曲,闞如怒虎搏虺豺。
    愬能捕虜取肝鬲,護送密乞完形骸。
    笞兵夜半投死地,雪濕不敢燃薪點。
    空城豎子已可縛,中使尚作唬兒哇。
    退之道此尤俊偉,當鏤玉牒東燔柴。
    欲編詩書播後嗣,筆墨雖巧終類俳。
    唐從天寶運中圮,廊廟往往非忠佳。
    諸侯縱橫代割據,疆土豈得無離(左亻右瓜)。
    德宗末年懲戰禍,一矢不試塵蒙(左革右義)。
    憲皇初起眾未信,意欲立掃除昏霾。
    追還清明救薄蝕,屨敕主府拘窮蛙。
    王師傷夷征賦窘,千裡亦忌毫厘差。
    小夫偷安自非計,長者遠慮或可懷。
    桓桓晉公忠且壯,時命適與功名偕。
    是非末世主成敗,烜赫今古誰譏排。
    賢哉韋純議北赦,倉卒兩伐尤難皆。
    重華聲明彌萬國,服苗幹羽舞兩階。
    宣王側身內修政,常德立武能平淮。
    昔人經綸初若緩,欲棄此道非吾儕。
    千秋事往蹤跡在,嶽石款記如湘崖。
    文嚴字麗皆可喜,黃埃蔽沒蒼蘚埋。
    當時將佐盡豪傑,想此兵禱陪祠齋。
    君曾西邊為拓本,濡麝割蜜親劘揩。
    新篇波瀾特浩蕩,把卷熟讀迷津涯。
    褒賢樂善自為美,當掛廟壁為詩牌。

    【註釋】:

    笞:

    ①用鞭、杖或板子打。《史記·陳涉世傢》:“尉果笞廣。”《荀子·正論》:“詈侮捽(zuó)搏,捶笞臏(bìn)腳。”(捽:揪住。臏:古代去膝蓋骨的酷刑。)②指用鞭或板子拷打的刑法。《漢書·刑法志》:“加笞與重罪無異。”(重罪:死刑。)

    兵:

    ①兵器;武器。賈誼《過秦論》:“斬木為兵,揭竿為旗。”(揭:舉。)②士卒;軍隊。《史記·蒙恬列傳》:“今臣將兵三十餘萬。”③用兵器殺(人)。《史記·伯夷列傳》:“左右欲兵之。”④戰爭;軍事。《孫子兵法·計篇》:“兵者,國之大事。”

    半:

    ①事物的二分之一;一半。《莊子·天下》:“一尺之捶(chuí),日取其半,萬世不竭。”(捶:通“棰”。短木棍。竭:盡。)《世說新語·任誕》:“又進一豚(tún),食半餘半。”(進:進獻。豚:小豬。)②一部分;不完全。杜甫《贈花卿》:“錦城絲管日紛紛,半入江風半入雲。”方幹《送孫百篇遊天臺》:“更有仙花與靈鳥,恐君多半未知名。”③中間。姚鼐《登泰山記》:“半山居霧若帶然。”

    投:

    ①擲;拋;扔。《詩經·小雅·巷伯》:“取彼譖人,投畀豺虎。”《左傳·莊公三十二年》:“犖(luò)有力焉,能投蓋於稷門。”(犖:人名。蓋:車蓋。稷門:魯都南門。)②揮;甩。《左傳·宣公十四年》:“楚子聞之,投袂而起。”③扔掉;拋棄。陶潛《辛醜歲七月赴假還江陵夜行塗中作》:“投冠旋舊墟,不為好爵縈。”(冠:指官帽。旋:還;返。縈:拘牽。)④投入。《史記·屈原賈生列傳》:“遂自投汩羅以死。”《呂氏春秋·察今》:“有過於江上者,見人方引嬰兒而欲投之江中。”⑤相合;迎合。李白《秋日贈元六兄林宗》:“投分三十載,榮枯所共歡。”⑥投靠;投奔。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“備曰:‘與蒼梧太守吳巨有舊,欲往投之。’”(舊:老交情。)《南史·王懿傳》:“有遠來相投者,莫不竭力營贍。”⑦投宿。杜甫《石壕吏》:“暮投石壕村,有吏夜捉人。”⑧到;臨近。牟融《題朱慶餘居》:“寂寥荒館下,投老欲何為?”王安石《送程公辟之豫章》:“九江右投貢與章,楊瀾吹漂浩無旁。”⑨贈送。《詩經·衛風·木桃》:“投我以木桃,報之以瓊瑤。”⑩趁。高啟《書博雞者事》:“又投間蔑污使君。”

    地:

    ①大地。與“天”相對。《管子·形勢解》:“地生養萬物。”②陸地;地面。《左傳·僖公四年》:“公(晉獻公)至,毒而獻之。公祭之地,地墳(fèn);與犬,犬斃。”(墳:隆起。)③土地;田地。《周禮·地官·載師》:“以廛裡任國中之地,以場圃任園地。”(廛:城市中的空地。國中:指王城之內。)④領土;疆土。《孟子·離婁上》:“爭地以戰,殺人盈野。”⑤地方;場所。《孫子兵法·虛實》:“先處戰地而待敵者佚。”⑥處境;地位。《史記·李斯列傳》:“久處卑賤之位,困苦之地。”⑦指境界。齊己《移居西湖作》:“隻待秋聲滌心地,衲衣新洗健形容。”(衲衣:僧衣。)⑧地步。杜甫《奉送魏六丈佑少府之交廣》:“議論有餘地,公侯來未遲。”⑨路程。李白《妾薄命》:“長門一步地,不肯暫回車。”⑩通“第”。副詞。但;隻。《漢書·丙吉傳》:“西曹地忍之,此不過污丞相車茵耳。”

    雪:

    ①雪。《史記·秦始皇本紀》:“大雨雪,深二尺五寸。”②下雪。《晉書·五行志》:“飛騎大將軍車嬴王騰自並州遷鎮鄴,行次真定時,久大雪。”③揩拭。杜甫《丈八溝納涼》詩:“佳人雪藕絲。”④洗除;洗刷。李白《獨漉篇》:“國恥未雪,何由成名?”⑤白色。李白《將進酒》:“君不見高堂明鏡悲白發,朝如青絲暮如雪。”

    濕:

    (一)①潮濕。與“幹” 相對。《荀子·勸學》:“施薪若一,火就燥也;平地若一,水就濕也。”②沾濕。李山甫《早春微雨》:“怪來鶯蝶似凝愁,不覺看花暫濕頭。” (二)tà 古水名。後變寫作“漯”。為古黃河支流,河道屢有變遷,主河道在今山東省茌(chí)平縣。已湮沒

    不:

    (一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    敢:

    ①勇敢;有膽氣。《莊子·盜蹠》:“勇悍果敢,聚眾率兵,此下德也。”《新唐書·石雄傳》:“少為牙校,敢毅善戰,氣蓋軍中。”②敢於;有膽量做某事。《漢書·趙充國傳》:“用兵深入敢戰者吉。”③謙詞。有冒昧的意思。《左傳·宣公十二年》:“敢佈腹心。”(佈腹心:指講出心裡話。)④豈敢;怎敢。《左傳·襄公二十六年》:“敬以待命,敢有貳心乎?”

    薪:

    ①柴火。《孟子·梁惠王上》:“明足以察秋毫之末,而視輿薪。”②薪水、薪金的省稱。

    點:

    ①細小斑痕。《晉書·袁宏傳》:“如彼白珪,質無塵點。”②漢字的一種筆畫,即“丶”。王羲之《題衛夫人筆陣圖後》:“每作一點,常隱鋒而為之。”③加點;標點句讀。《宋史·儒林傳·何基》:“凡所讀無不加標點。”④向下微動或一觸即離的動作。杜甫《曲江》:“穿花蛺蝶深深見,點水蜻蜓款款飛。”⑤一點一滴地落下。岑參《西掖省即事》:“西掖重雲開曙暉,北山疏雨點朝衣。”(西掖:中書省的別稱,簡稱西掖。)⑥引火;燃火。岑參《自潘陵尖還少室居止秋夕憑眺》詩:“火點伊陽村。”⑦指示;指點。《醒世恒言·吳衙內鄰舟赴約》:“這句話卻點醒瞭賀小姐。”⑧查數;點數。辛棄疾《破陣子·為陳同甫賦壯詞以寄之》:“沙場秋點兵。”⑨征調。古樂府《木蘭詩》:“昨夜見軍帖,可汗大點兵。”⑩量詞。表示時間。舊時夜間計時單位。一夜分五更,一更分五點。《元史·刑法志三》:“諸夜禁,一更三點,鐘聲絕,禁人行。”


  • 笞兵夜半投死地,雪湿不敢燃薪点。

    “笞兵夜半投死地,雪湿不敢燃薪点。”诗句出处:《董伯懿示裴晋公平淮右题名碑诗用其韵和酬》;是宋朝诗人王安石的作品。

    元和伐蔡何危哉,朝廷百口无一谐。
    盗伤中丞偶不死,利剑白日投天街。
    裹疮入相议军旅,国火一再更檀槐。
    上前慷慨语发涕,誓出按抚除睽乖。
    指撝光颜战洄曲,阚如怒虎搏虺豺。
    愬能捕虏取肝鬲,护送密乞完形骸。
    笞兵夜半投死地,雪湿不敢燃薪点。
    空城竖子已可缚,中使尚作唬儿哇。
    退之道此尤俊伟,当镂玉牒东燔柴。
    欲编诗书播後嗣,笔墨虽巧终类俳。
    唐从天宝运中圮,廊庙往往非忠佳。
    诸侯纵横代割据,疆土岂得无离(左亻右瓜)。
    德宗末年惩战祸,一矢不试尘蒙(左革右义)。
    宪皇初起众未信,意欲立扫除昏霾。
    追还清明救薄蚀,屦敕主府拘穷蛙。
    王师伤夷征赋窘,千里亦忌毫厘差。
    小夫偷安自非计,长者远虑或可怀。
    桓桓晋公忠且壮,时命适与功名偕。
    是非末世主成败,烜赫今古谁讥排。
    贤哉韦纯议北赦,仓卒两伐尤难皆。
    重华声明弥万国,服苗干羽舞两阶。
    宣王侧身内修政,常德立武能平淮。
    昔人经纶初若缓,欲弃此道非吾侪。
    千秋事往踪迹在,岳石款记如湘崖。
    文严字丽皆可喜,黄埃蔽没苍藓埋。
    当时将佐尽豪杰,想此兵祷陪祠斋。
    君曾西边为拓本,濡麝割蜜亲劘揩。
    新篇波澜特浩荡,把卷熟读迷津涯。
    褒贤乐善自为美,当挂庙壁为诗牌。

    【注释】:

    笞:

    ①用鞭、杖或板子打。《史记·陈涉世家》:“尉果笞广。”《荀子·正论》:“詈侮捽(zuó)搏,捶笞膑(bìn)脚。”(捽:揪住。膑:古代去膝盖骨的酷刑。)②指用鞭或板子拷打的刑法。《汉书·刑法志》:“加笞与重罪无异。”(重罪:死刑。)

    兵:

    ①兵器;武器。贾谊《过秦论》:“斩木为兵,揭竿为旗。”(揭:举。)②士卒;军队。《史记·蒙恬列传》:“今臣将兵三十余万。”③用兵器杀(人)。《史记·伯夷列传》:“左右欲兵之。”④战争;军事。《孙子兵法·计篇》:“兵者,国之大事。”

    半:

    ①事物的二分之一;一半。《庄子·天下》:“一尺之捶(chuí),日取其半,万世不竭。”(捶:通“棰”。短木棍。竭:尽。)《世说新语·任诞》:“又进一豚(tún),食半余半。”(进:进献。豚:小猪。)②一部分;不完全。杜甫《赠花卿》:“锦城丝管日纷纷,半入江风半入云。”方干《送孙百篇游天台》:“更有仙花与灵鸟,恐君多半未知名。”③中间。姚鼐《登泰山记》:“半山居雾若带然。”

    投:

    ①掷;抛;扔。《诗经·小雅·巷伯》:“取彼谮人,投畀豺虎。”《左传·庄公三十二年》:“荦(luò)有力焉,能投盖于稷门。”(荦:人名。盖:车盖。稷门:鲁都南门。)②挥;甩。《左传·宣公十四年》:“楚子闻之,投袂而起。”③扔掉;抛弃。陶潜《辛丑岁七月赴假还江陵夜行涂中作》:“投冠旋旧墟,不为好爵萦。”(冠:指官帽。旋:还;返。萦:拘牵。)④投入。《史记·屈原贾生列传》:“遂自投汩罗以死。”《吕氏春秋·察今》:“有过于江上者,见人方引婴儿而欲投之江中。”⑤相合;迎合。李白《秋日赠元六兄林宗》:“投分三十载,荣枯所共欢。”⑥投靠;投奔。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“备曰:‘与苍梧太守吴巨有旧,欲往投之。’”(旧:老交情。)《南史·王懿传》:“有远来相投者,莫不竭力营赡。”⑦投宿。杜甫《石壕吏》:“暮投石壕村,有吏夜捉人。”⑧到;临近。牟融《题朱庆余居》:“寂寥荒馆下,投老欲何为?”王安石《送程公辟之豫章》:“九江右投贡与章,杨澜吹漂浩无旁。”⑨赠送。《诗经·卫风·木桃》:“投我以木桃,报之以琼瑶。”⑩趁。高启《书博鸡者事》:“又投间蔑污使君。”

    地:

    ①大地。与“天”相对。《管子·形势解》:“地生养万物。”②陆地;地面。《左传·僖公四年》:“公(晋献公)至,毒而献之。公祭之地,地坟(fèn);与犬,犬斃。”(坟:隆起。)③土地;田地。《周礼·地官·载师》:“以廛里任国中之地,以场圃任园地。”(廛:城市中的空地。国中:指王城之内。)④领土;疆土。《孟子·离娄上》:“争地以战,杀人盈野。”⑤地方;场所。《孙子兵法·虚实》:“先处战地而待敌者佚。”⑥处境;地位。《史记·李斯列传》:“久处卑贱之位,困苦之地。”⑦指境界。齐己《移居西湖作》:“只待秋声涤心地,衲衣新洗健形容。”(衲衣:僧衣。)⑧地步。杜甫《奉送魏六丈佑少府之交广》:“议论有余地,公侯来未迟。”⑨路程。李白《妾薄命》:“长门一步地,不肯暂回车。”⑩通“第”。副词。但;只。《汉书·丙吉传》:“西曹地忍之,此不过污丞相车茵耳。”

    雪:

    ①雪。《史记·秦始皇本纪》:“大雨雪,深二尺五寸。”②下雪。《晋书·五行志》:“飞骑大将军车嬴王腾自并州迁镇邺,行次真定时,久大雪。”③揩拭。杜甫《丈八沟纳凉》诗:“佳人雪藕丝。”④洗除;洗刷。李白《独漉篇》:“国耻未雪,何由成名?”⑤白色。李白《将进酒》:“君不见高堂明镜悲白发,朝如青丝暮如雪。”

    湿:

    (一)①潮湿。与“干” 相对。《荀子·劝学》:“施薪若一,火就燥也;平地若一,水就湿也。”②沾湿。李山甫《早春微雨》:“怪来莺蝶似凝愁,不觉看花暂湿头。” (二)tà 古水名。后变写作“漯”。为古黄河支流,河道屡有变迁,主河道在今山东省茌(chí)平县。已湮没

    不:

    (一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    敢:

    ①勇敢;有胆气。《庄子·盗跖》:“勇悍果敢,聚众率兵,此下德也。”《新唐书·石雄传》:“少为牙校,敢毅善战,气盖军中。”②敢于;有胆量做某事。《汉书·赵充国传》:“用兵深入敢战者吉。”③谦词。有冒昧的意思。《左传·宣公十二年》:“敢布腹心。”(布腹心:指讲出心里话。)④岂敢;怎敢。《左传·襄公二十六年》:“敬以待命,敢有贰心乎?”

    薪:

    ①柴火。《孟子·梁惠王上》:“明足以察秋毫之末,而视舆薪。”②薪水、薪金的省称。

    点:

    ①细小斑痕。《晋书·袁宏传》:“如彼白珪,质无尘点。”②汉字的一种笔画,即“丶”。王羲之《题卫夫人笔阵图后》:“每作一点,常隐锋而为之。”③加点;标点句读。《宋史·儒林传·何基》:“凡所读无不加标点。”④向下微动或一触即离的动作。杜甫《曲江》:“穿花蛱蝶深深见,点水蜻蜓款款飞。”⑤一点一滴地落下。岑参《西掖省即事》:“西掖重云开曙晖,北山疏雨点朝衣。”(西掖:中书省的别称,简称西掖。)⑥引火;燃火。岑参《自潘陵尖还少室居止秋夕凭眺》诗:“火点伊阳村。”⑦指示;指点。《醒世恒言·吴衙内邻舟赴约》:“这句话却点醒了贺小姐。”⑧查数;点数。辛弃疾《破阵子·为陈同甫赋壮词以寄之》:“沙场秋点兵。”⑨征调。古乐府《木兰诗》:“昨夜见军帖,可汗大点兵。”⑩量词。表示时间。旧时夜间计时单位。一夜分五更,一更分五点。《元史·刑法志三》:“诸夜禁,一更三点,钟声绝,禁人行。”


  • chi bing ye ban tou si de ,xue shi bu gan ran xin dian 。

    “chi bing ye ban tou si de ,xue shi bu gan ran xin dian 。”shi gou chu chu :《dong bai yi shi pei jin gong ping huai you ti ming bei shi yong ji yun he chou 》;shi song chao shi ren wang an dan de zuo pin 。

    yuan he fa cai he wei zai ,chao ting bai kou mo yi xie 。
    dao shang zhong cheng ou bu si ,li jian bai ri tou tian jie 。
    guo chuang ru xiang yi jun lv ,guo huo yi zai geng tan huai 。
    shang qian kang kai yu fa ti ,shi chu an fu chu kui guai 。
    zhi hui guang yan zhan hui qu ,han ru nu hu bo hui chai 。
    su neng bu lu qu gan ge ,hu song mi qi wan xing hai 。
    chi bing ye ban tou si de ,xue shi bu gan ran xin dian 。
    kong cheng shu zi yi ke fu ,zhong shi shang zuo hu er wa 。
    tui zhi dao ci you jun wei ,dang lou yu die dong fan chai 。
    yu bian shi shu bo hou si ,bi mo sui qiao zhong lei pai 。
    tang cong tian bao yun zhong pi ,lang miao wang wang fei zhong jia 。
    zhu hou zong heng dai ge ju ,jiang tu qi de mo li (zuo dan you gua )。
    de zong mo nian cheng zhan huo ,yi shi bu shi chen meng (zuo ge you yi )。
    xian huang chu qi zhong wei xin ,yi yu li sao chu hun mai 。
    zhui hai qing ming jiu bao shi ,ju chi zhu fu ju qiong wa 。
    wang shi shang yi zheng fu jiong ,qian li yi ji hao li cha 。
    xiao fu tou an zi fei ji ,chang zhe yuan lv huo ke huai 。
    huan huan jin gong zhong ju zhuang ,shi ming kuo yu gong ming xie 。
    shi fei mo shi zhu cheng bai ,hui he jin gu shei ji pai 。
    xian zai wei chun yi bei she ,cang cu liang fa you nan jie 。
    chong hua sheng ming mi mo guo ,fu miao gan yu wu liang jie 。
    xuan wang ce shen nei xiu zheng ,chang de li wu neng ping huai 。
    xi ren jing guan chu re huan ,yu qi ci dao fei wu chai 。
    qian qiu shi wang zong ji zai ,yue dan kuan ji ru xiang ya 。
    wen yan zi li jie ke xi ,huang ai bi mei cang xian mai 。
    dang shi jiang zuo jin hao jie ,xiang ci bing dao pei ci zhai 。
    jun ceng xi bian wei ta ben ,ru she ge mi qin mi kai 。
    xin pian bo lan te hao dang ,ba juan shou dou mi jin ya 。
    bao xian le shan zi wei mei ,dang gua miao bi wei shi pai 。

    【zhu shi 】:

    chi :

    ①yong bian 、zhang huo ban zi da 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“wei guo chi an 。”《xun zi ·zheng lun 》:“li wu cu (zuó)bo ,chui chi bin (bìn)jiao 。”(cu :jiu zhu 。bin :gu dai qu xi gai gu de ku xing 。)②zhi yong bian huo ban zi kao da de xing fa 。《han shu ·xing fa zhi 》:“jia chi yu chong zui mo yi 。”(chong zui :si xing 。)

    bing :

    ①bing qi ;wu qi 。gu yi 《guo qin lun 》:“zhan mu wei bing ,jie gan wei qi 。”(jie :ju 。)②shi cu ;jun dui 。《shi ji ·meng tian lie chuan 》:“jin chen jiang bing san shi yu mo 。”③yong bing qi sha (ren )。《shi ji ·bai yi lie chuan 》:“zuo you yu bing zhi 。”④zhan zheng ;jun shi 。《sun zi bing fa ·ji pian 》:“bing zhe ,guo zhi da shi 。”

    ban :

    ①shi wu de er fen zhi yi ;yi ban 。《zhuang zi ·tian xia 》:“yi che zhi chui (chuí),ri qu ji ban ,mo shi bu jie 。”(chui :tong “chui ”。duan mu gun 。jie :jin 。)《shi shui xin yu ·ren dan 》:“you jin yi tun (tún),shi ban yu ban 。”(jin :jin suo 。tun :xiao zhu 。)②yi bu fen ;bu wan quan 。du fu 《zeng hua qing 》:“jin cheng si guan ri fen fen ,ban ru jiang feng ban ru yun 。”fang gan 《song sun bai pian you tian tai 》:“geng you xian hua yu ling diao ,kong jun duo ban wei zhi ming 。”③zhong jian 。yao nai 《deng tai shan ji 》:“ban shan ju wu re dai ran 。”

    tou :

    ①zhi ;pao ;reng 。《shi jing ·xiao ya ·hang bai 》:“qu bi zen ren ,tou bi chai hu 。”《zuo chuan ·zhuang gong san shi er nian 》:“luo (luò)you li yan ,neng tou gai yu ji men 。”(luo :ren ming 。gai :che gai 。ji men :lu dou na men 。)②hui ;shuai 。《zuo chuan ·xuan gong shi si nian 》:“chu zi wen zhi ,tou mei er qi 。”③reng diao ;pao qi 。tao qian 《xin chou sui qi yue fu jia hai jiang ling ye hang tu zhong zuo 》:“tou guan xuan jiu xu ,bu wei hao jue ying 。”(guan :zhi guan mao 。xuan :hai ;fan 。ying :ju qian 。)④tou ru 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“sui zi tou gu luo yi si 。”《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“you guo yu jiang shang zhe ,jian ren fang yin ying er er yu tou zhi jiang zhong 。”⑤xiang ge ;ying ge 。li bai 《qiu ri zeng yuan liu xiong lin zong 》:“tou fen san shi zai ,rong ku suo gong huan 。”⑥tou kao ;tou ben 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“bei yue :‘yu cang wu tai shou wu ju you jiu ,yu wang tou zhi 。’”(jiu :lao jiao qing 。)《na shi ·wang yi chuan 》:“you yuan lai xiang tou zhe ,mo bu jie li ying shan 。”⑦tou su 。du fu 《dan hao li 》:“mu tou dan hao cun ,you li ye zhuo ren 。”⑧dao ;lin jin 。mou rong 《ti zhu qing yu ju 》:“ji liao huang guan xia ,tou lao yu he wei ?”wang an dan 《song cheng gong bi zhi yu zhang 》:“jiu jiang you tou gong yu zhang ,yang lan chui piao hao mo pang 。”⑨zeng song 。《shi jing ·wei feng ·mu tao 》:“tou wo yi mu tao ,bao zhi yi qiong yao 。”⑩chen 。gao qi 《shu bo ji zhe shi 》:“you tou jian mie wu shi jun 。”

    de :

    ①da de 。yu “tian ”xiang dui 。《guan zi ·xing shi jie 》:“de sheng yang mo wu 。”②liu de ;de mian 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“gong (jin suo gong )zhi ,du er suo zhi 。gong ji zhi de ,de fen (fèn);yu quan ,quan 斃。”(fen :long qi 。)③tu de ;tian de 。《zhou li ·de guan ·zai shi 》:“yi chan li ren guo zhong zhi de ,yi chang pu ren yuan de 。”(chan :cheng shi zhong de kong de 。guo zhong :zhi wang cheng zhi nei 。)④ling tu ;jiang tu 。《meng zi ·li lou shang 》:“zheng de yi zhan ,sha ren ying ye 。”⑤de fang ;chang suo 。《sun zi bing fa ·xu shi 》:“xian chu zhan de er dai di zhe yi 。”⑥chu jing ;de wei 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“jiu chu bei jian zhi wei ,kun ku zhi de 。”⑦zhi jing jie 。ji ji 《yi ju xi hu zuo 》:“zhi dai qiu sheng di xin de ,na yi xin xi jian xing rong 。”(na yi :seng yi 。)⑧de bu 。du fu 《feng song wei liu zhang you shao fu zhi jiao an 》:“yi lun you yu de ,gong hou lai wei chi 。”⑨lu cheng 。li bai 《qie bao ming 》:“chang men yi bu de ,bu ken zan hui che 。”⑩tong “di ”。fu ci 。dan ;zhi 。《han shu ·bing ji chuan 》:“xi cao de ren zhi ,ci bu guo wu cheng xiang che yin er 。”

    xue :

    ①xue 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“da yu xue ,shen er che wu cun 。”②xia xue 。《jin shu ·wu hang zhi 》:“fei ji da jiang jun che ying wang teng zi bing zhou qian zhen ye ,hang ci zhen ding shi ,jiu da xue 。”③kai shi 。du fu 《zhang ba gou na liang 》shi :“jia ren xue ou si 。”④xi chu ;xi shua 。li bai 《du lu pian 》:“guo chi wei xue ,he you cheng ming ?”⑤bai se 。li bai 《jiang jin jiu 》:“jun bu jian gao tang ming jing bei bai fa ,chao ru qing si mu ru xue 。”

    shi :

    (yi )①chao shi 。yu “gan ” xiang dui 。《xun zi ·quan xue 》:“shi xin re yi ,huo jiu zao ye ;ping de re yi ,shui jiu shi ye 。”②zhan shi 。li shan fu 《zao chun wei yu 》:“guai lai ying die shi ning chou ,bu jiao kan hua zan shi tou 。” (er )tà gu shui ming 。hou bian xie zuo “luo ”。wei gu huang he zhi liu ,he dao lv you bian qian ,zhu he dao zai jin shan dong sheng chi (chí)ping xian 。yi yan mei

    bu :

    (yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)

    gan :

    ①yong gan ;you dan qi 。《zhuang zi ·dao zhi 》:“yong han guo gan ,ju zhong lv bing ,ci xia de ye 。”《xin tang shu ·dan xiong chuan 》:“shao wei ya jiao ,gan yi shan zhan ,qi gai jun zhong 。”②gan yu ;you dan liang zuo mou shi 。《han shu ·zhao chong guo chuan 》:“yong bing shen ru gan zhan zhe ji 。”③qian ci 。you mao mei de yi sai 。《zuo chuan ·xuan gong shi er nian 》:“gan bu fu xin 。”(bu fu xin :zhi jiang chu xin li hua 。)④qi gan ;zen gan 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“jing yi dai ming ,gan you er xin hu ?”

    xin :

    ①chai huo 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“ming zu yi cha qiu hao zhi mo ,er shi yu xin 。”②xin shui 、xin jin de sheng chen 。

    dian :

    ①xi xiao ban hen 。《jin shu ·yuan hong chuan 》:“ru bi bai gui ,zhi mo chen dian 。”②han zi de yi chong bi hua ,ji “dian ”。wang xi zhi 《ti wei fu ren bi zhen tu hou 》:“mei zuo yi dian ,chang yin feng er wei zhi 。”③jia dian ;biao dian gou dou 。《song shi ·ru lin chuan ·he ji 》:“fan suo dou mo bu jia biao dian 。”④xiang xia wei dong huo yi chu ji li de dong zuo 。du fu 《qu jiang 》:“chuan hua jia die shen shen jian ,dian shui qing ting kuan kuan fei 。”⑤yi dian yi di de la xia 。cen can 《xi ye sheng ji shi 》:“xi ye chong yun kai shu hui ,bei shan shu yu dian chao yi 。”(xi ye :zhong shu sheng de bie chen ,jian chen xi ye 。)⑥yin huo ;ran huo 。cen can 《zi pan ling jian hai shao shi ju zhi qiu xi ping tiao 》shi :“huo dian yi yang cun 。”⑦zhi shi ;zhi dian 。《xing shi heng yan ·wu ya nei lin zhou fu yao 》:“zhe gou hua que dian xing le he xiao jie 。”⑧cha shu ;dian shu 。xin qi ji 《po zhen zi ·wei chen tong fu fu zhuang ci yi ji zhi 》:“sha chang qiu dian bing 。”⑨zheng diao 。gu le fu 《mu lan shi 》:“zuo ye jian jun tie ,ke han da dian bing 。”⑩liang ci 。biao shi shi jian 。jiu shi ye jian ji shi chan wei 。yi ye fen wu geng ,yi geng fen wu dian 。《yuan shi ·xing fa zhi san 》:“zhu ye jin ,yi geng san dian ,zhong sheng jue ,jin ren hang 。”