• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 豈若駕以行,使我遇者稠。

    “豈若駕以行,使我遇者稠。”詩句出處:《惜日》;是宋朝詩人王安石的作品。

    白日照四方,當在中天留。
    春風地上行,當與時周遊。
    和氣所披拂,槁乾卻濕柔。
    愛欲傳萬物,勢難停一州。
    棲棲孔子者,惜日此之由。
    不能使此邦,利澤施諸侯。
    豈若駕以行,使我遇者稠。
    當時三千人,齊宋楚陳周。
    小者傳吾粗,大能傳奧幽。
    道散學以聖,眾源乃常流。
    吾初如匏瓜,彼亦孰知丘。
    唯士欲自達,窮通非外求。
    豈必相天子,乃能經九疇。
    行雖恥強勉,閉戶非良謀。

    【註釋】:

    豈:

    (一)副詞。①表示反問。相當於“難道”、“怎麼”。《左傳·僖公五年》:“晉,吾宗也,豈害我哉?”②表示推測或疑問。相當於“是否”。《三國志·蜀志·諸葛亮傳》:“諸葛孔明者,臥龍也,將軍豈願見之乎?”(二)kǎi 同“愷”。快樂;和樂。《詩經·小雅·魚藻》:“豈樂飲酒。”[豈弟]同“愷悌”。和悅可親。《詩經·齊風·載驅》:“齊子豈弟。”(齊子:齊國國君的女兒。)

    若:

    ①從;順從。《詩經·大雅·烝民》:“邦國若否,仲山甫明之。”②選擇。《詩經·大雅·烝民》:“天子是若。”(是:指仲山甫。)③好像;如同。《莊子·逍遙遊》:“其翼若垂天之雲。”④代詞。1. 人稱代詞。相當於“你”、“你的”。《史記·項羽本紀》:“虞兮虞兮奈若何?”2.指示代詞。相當於“此”、“這”。《論語·憲問》:“君子哉若人!”⑤連詞。1. 表示假設關系,相當於“如果”。《三國志·蜀志·諸葛亮傳》:“若其不才,君可自取。”2. 表示選擇關系,相當於“或者”。《漢書·惠帝紀》:“民年七十以上若不滿十歲有罪當刑者,皆免之。”⑥詞尾。用在形容詞後,表示“……的樣子”。《詩經·衛風·氓》:“桑之未落,其葉沃若。”(沃若:潤澤的樣子。)《史記·司馬相如列傳》:“於是二子愀然改容,超若自失。”(愀qiǎo然:容色變動的樣子。超若:悵惘的樣子。)[若夫]至於。范仲淹《嶽陽樓記》:“若夫霪雨霏霏,連月不開。”

    駕:

    ①把車套在馬或其它牲口身上。《詩經·小雅·采薇》:“戎車既駕,四牡業業。”(戎車:兵車。牡:雄馬。業業:高大貌。)《禮記·曲禮上》:“君車將駕,則仆執策立於馬前。”②乘;騎。古樂府《孤兒行》:“父母在時,乘堅車,駕駟(sì)馬。”(駟馬:四匹馬。)③駕駛;駕車。白居易《賣炭翁》:“夜來城外一尺雪,曉駕炭車輾冰轍。”(轍:車跡。)《呂氏春秋·權勛》:“龔王駕而往視之。”④車乘。《後漢書·竇融傳》:“官屬賓客相隨,駕乘千餘兩。”(官屬:部下。兩:同“輛”。)又特指帝王的車乘。《戰國策·齊策四》:“為之駕,比門下之車客。”又借指帝王。《柏梁詩》:“修飾輿馬待駕來。”後為對人的敬辭。⑤凌駕。李白《古風》之二:“大略駕雄才。”(略:謀略。)《左傳·昭公元年》:“子木之信,稱於諸侯,猶詐晉而駕焉。”⑥通“架”。架設。《淮南子·本經》:“大構駕,興宮室。”⑦量詞。馬走一天的路程稱一駕。《荀子·勸學》:“駑(nú)馬十駕,功在不舍。”

    以:

    ①任用;使用。《楚辭·九章·涉江》:“忠不必用兮,賢不必以。”②緣故;原因。《詩經·邶風·旄丘》:“何其久也,必有以也。”③認為。《戰國策·齊策一》:“皆以美於徐公。”④介詞。1. 表示使用的對象。用;拿。《韓非子·難一》:“以子之矛陷子之楯,何如?”(陷:戳穿。)2.表示動作的涉及對象。與;同。《儀禮·鄉射禮》:“主人以賓三揖。”3. 表示動作的原因。因;因為。《史記·孫子吳起列傳》:“孫臏以此名顯天下。”4.表示動作的方式和依憑。憑借……身份;按照。《論語·學而》:“使民以時。”(使:役使。)5.表示動作的時間。在;於。《呂氏春秋·孟春》:“天子乃以元日祈谷於上帝。”(元日:吉日。)6. 表示動作的目的。曹操《步出夏門行》:“東臨碣石,以觀滄海。”⑤連詞。1.表示並列、相承等關系。相當於“而”。《史記·仲尼弟子列傳》:“城高以厚,地廣以深。”《國語·晉語四》:“狐偃,其舅也,而惠以有謀。”(惠:通“慧”。聰明。)2. 表示目的。為瞭;以便。《戰國策·東周策》:“秦假道於周以伐韓。”(假道:借路。)⑥助詞。用在往、來、上、下、內、外、前、後、左、右、東、西、南、北等方位詞前,表示對方位、時間、數量的限制。《呂氏春秋 · 上農》:“凡民自七尺以上,屬諸三官。”(三官:指農工商三種職業。)⑦通“已”。1.已經。《三國志·魏志·杜襲傳》:“吾計以定。”2.停止。《孟子·梁惠王上》:“無以,則王乎?”

    行:

    (一)①路。《詩經·小雅·小弁》:“行有死人。”②排列而成的行列。杜甫《贈衛八處士》:“昔別君未婚,兒女忽成行。”又為成行的東西的量詞。李群玉《九日》:“一行斜雁向人來。”③行輩;輩份。《漢書·李廣蘇建傳附蘇武》:“漢天子,我丈人行也。”④古代軍事編制。二十五人為行。揚雄《羽獵賦》:“各按行伍。”(伍:五人為伍。) (二)xíng ①行走;兩腳交替前進。《列子·說符》:“譬之出不由門,行不從徑也。”(徑:路。)泛指運行;前進。《論語·述而》:“三人行,必有我師焉。”②引申為離開;離去。《左傳· 僖公五年》:“宮之奇以其族行。”古樂府《木蘭詩》:“同行十二年,不知木蘭是女郎。”又指與出門在外有關的事物。杜甫《奉簡高三十五使君》:“行色秋將晚。”③行程;路程。《老子》第六十四章:“千裡之行,始於足下。”④疏通;疏導。《孟子·滕文公下》:“水逆行,泛濫於中國。”又指流動的或臨時的。⑤做;實施。《孟子·梁惠王下》:“夫人幼而學之,壯而欲行之。”(夫:語氣詞。)《左傳·隱公元年》:“多行不義,必自斃。”⑥行為。《論語·公冶長》:“聽其言而觀其行。”⑦品行。屈原《九章·橘頌》:“行比伯夷。”《三國志·吳書·吳主傳》:“陸遜陳其素行。”⑧唐、宋官制,小官兼代大官的事做守某官,大官兼管小官的事叫行某官。歐陽修《瀧岡阡表》:“觀文殿學士特進行兵部尚書。”(特進:官名。)⑨古詩詩體之一。屬樂府詩類。⑩漢字字體之一行書的省稱。字體較楷書簡易,較草書規范,漢代以來即流行。陸遊《作字》:“書成半行草。”(11)副詞。將要。陶潛《歸去來兮辭》:“感吾生之行休。”(休:指死。)

    使:

    ①命令;派遣。《左傳·僖公四年》:“楚子使屈完如師。”《史記·李將軍列傳》:“天子以為李氏世將,而使將(jiàng)八百騎。”(將:帶兵。)②役使;使用。《論語·學而》:“使民以時。”《孟子·盡心下》:“使人不以道。”(道:道理。)③出使。《晏子春秋·內篇雜下九》:“晏子使楚。”④令;讓;致使。《公羊傳·僖公二十八年》:“使人兄弟相疑。”⑤任;放縱。《宋書·劉瑀傳》:“瑀使氣尚人。”⑥表假設的連詞。假使;如果。《史記·平原君虞卿列傳》:“使(毛)遂蚤得處囊中,乃穎脫而出。”(蚤:通“早”。穎:指錐尖。)[使命]1. 使者所接受的指令。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“下官奉使命,言談大有緣。”2.使者。《宋史·田景咸傳》:“每使命至,惟設肉一器,賓主共食。”

    遇:

    ①相遇;遇到。《詩經·鄭風·野有蔓草》:“邂逅(xiè hòu)相遇,適我願兮。”(邂逅:偶然相遇。適:恰合。)《三國志·吳書·吳主傳》:“遇於赤壁。”②會見。《公羊傳·隱公八年》:“春,宋公、衛侯遇於垂。”(垂:地名。)③接觸;感觸。幹寶《搜神記》卷十九:“此其來也,豈以吾遇厄絕糧,從者病乎?”(厄:困厄。)又接觸。《莊子·養生主》:“臣以神遇而不以目視。”④遇合;見賞。指得到君主的信任。《荀子·成相》:“雖有賢聖,適不遇世孰知之!”(適:恰好。孰:誰。)杜甫《從事行》:“垂老遇君未恨晚。”⑤機會。張溥《五人墓碑記》:“斯固百世之遇也。”(斯:此。)⑥對待。《商君書·外內》:“以此遇敵,是以百石之弩射飄葉也。”⑦相待。《淮南子·人間》:“以詐偽遇人,雖愈利,後無復。”⑧待遇。諸葛亮《前出師表》:“蓋追先帝之殊遇,欲報之於陛下也。”(追:追念。)

    者:

    ①代詞。指人、物、事、時間、地點等。《道林寓居》:“青嶂者邊來已熟,紅塵那畔去應疏。”②助詞。1.與動詞、形容詞或短語構成“者”字結構,表示人、事、物等。《老子》:“高者抑之,下者舉之。”《史記·項羽本紀》:“奪項王天下者,必沛公也。”2. 與數詞構成“者”字結構,指稱前邊的事物。《三國志·吳書·周瑜傳》:“此數四者,用兵之患也。”3. 與時間名詞構成“者”字結構,相當於“……的時候”。《莊子·齊物論》:“昔者十日並出。”4.用在名詞主語後,表示提頓或判斷。《史記·陳涉世傢》:“陳勝者,陽城人也。”5. 用在復句的前一分句末,表示因果關系或假設關系。《戰國策·齊策一》:“吾妻之美我者,私我也。”王安石《遊褒禪山記》:“盡吾志而不能至者,可以無悔矣。”③語氣詞。用於句末,與疑問代詞“誰”、“何”等配合,表示疑問語氣。《史記·項羽本紀》:“誰為大王為此計者?”

    稠:

    ①稠密;眾多。《三國志·蜀書·關羽傳》:“先主與二人寢則同床,恩若兄弟,而稠人廣坐,侍立終日。”②濃度高。賈思勰《齊民要術·種谷》:“撓令洞洞如稠粥。”


  • 岂若驾以行,使我遇者稠。

    “岂若驾以行,使我遇者稠。”诗句出处:《惜日》;是宋朝诗人王安石的作品。

    白日照四方,当在中天留。
    春风地上行,当与时周游。
    和气所披拂,槁乾却湿柔。
    爱欲传万物,势难停一州。
    栖栖孔子者,惜日此之由。
    不能使此邦,利泽施诸侯。
    岂若驾以行,使我遇者稠。
    当时三千人,齐宋楚陈周。
    小者传吾粗,大能传奥幽。
    道散学以圣,众源乃常流。
    吾初如匏瓜,彼亦孰知丘。
    唯士欲自达,穷通非外求。
    岂必相天子,乃能经九畴。
    行虽耻强勉,闭户非良谋。

    【注释】:

    岂:

    (一)副词。①表示反问。相当于“难道”、“怎么”。《左传·僖公五年》:“晋,吾宗也,岂害我哉?”②表示推测或疑问。相当于“是否”。《三国志·蜀志·诸葛亮传》:“诸葛孔明者,卧龙也,将军岂愿见之乎?”(二)kǎi 同“愷”。快乐;和乐。《诗经·小雅·鱼藻》:“岂乐饮酒。”[岂弟]同“愷悌”。和悦可亲。《诗经·齐风·载驱》:“齐子岂弟。”(齐子:齐国国君的女儿。)

    若:

    ①从;顺从。《诗经·大雅·烝民》:“邦国若否,仲山甫明之。”②选择。《诗经·大雅·烝民》:“天子是若。”(是:指仲山甫。)③好像;如同。《庄子·逍遥游》:“其翼若垂天之云。”④代词。1. 人称代词。相当于“你”、“你的”。《史记·项羽本纪》:“虞兮虞兮奈若何?”2.指示代词。相当于“此”、“这”。《论语·宪问》:“君子哉若人!”⑤连词。1. 表示假设关系,相当于“如果”。《三国志·蜀志·诸葛亮传》:“若其不才,君可自取。”2. 表示选择关系,相当于“或者”。《汉书·惠帝纪》:“民年七十以上若不满十岁有罪当刑者,皆免之。”⑥词尾。用在形容词后,表示“……的样子”。《诗经·卫风·氓》:“桑之未落,其叶沃若。”(沃若:润泽的样子。)《史记·司马相如列传》:“于是二子愀然改容,超若自失。”(愀qiǎo然:容色变动的样子。超若:怅惘的样子。)[若夫]至于。范仲淹《岳阳楼记》:“若夫霪雨霏霏,连月不开。”

    驾:

    ①把车套在马或其它牲口身上。《诗经·小雅·采薇》:“戎车既驾,四牡业业。”(戎车:兵车。牡:雄马。业业:高大貌。)《礼记·曲礼上》:“君车将驾,则仆执策立于马前。”②乘;骑。古乐府《孤儿行》:“父母在时,乘坚车,驾驷(sì)马。”(驷马:四匹马。)③驾驶;驾车。白居易《卖炭翁》:“夜来城外一尺雪,晓驾炭车辗冰辙。”(辙:车迹。)《吕氏春秋·权勋》:“龚王驾而往视之。”④车乘。《后汉书·窦融传》:“官属宾客相随,驾乘千余两。”(官属:部下。两:同“辆”。)又特指帝王的车乘。《战国策·齐策四》:“为之驾,比门下之车客。”又借指帝王。《柏梁诗》:“修饰舆马待驾来。”后为对人的敬辞。⑤凌驾。李白《古风》之二:“大略驾雄才。”(略:谋略。)《左传·昭公元年》:“子木之信,称于诸侯,犹诈晋而驾焉。”⑥通“架”。架设。《淮南子·本经》:“大构驾,兴宫室。”⑦量词。马走一天的路程称一驾。《荀子·劝学》:“驽(nú)马十驾,功在不舍。”

    以:

    ①任用;使用。《楚辞·九章·涉江》:“忠不必用兮,贤不必以。”②缘故;原因。《诗经·邶风·旄丘》:“何其久也,必有以也。”③认为。《战国策·齐策一》:“皆以美于徐公。”④介词。1. 表示使用的对象。用;拿。《韩非子·难一》:“以子之矛陷子之楯,何如?”(陷:戳穿。)2.表示动作的涉及对象。与;同。《仪礼·乡射礼》:“主人以宾三揖。”3. 表示动作的原因。因;因为。《史记·孙子吴起列传》:“孙膑以此名显天下。”4.表示动作的方式和依凭。凭借……身份;按照。《论语·学而》:“使民以时。”(使:役使。)5.表示动作的时间。在;于。《吕氏春秋·孟春》:“天子乃以元日祈谷于上帝。”(元日:吉日。)6. 表示动作的目的。曹操《步出夏门行》:“东临碣石,以观沧海。”⑤连词。1.表示并列、相承等关系。相当于“而”。《史记·仲尼弟子列传》:“城高以厚,地广以深。”《国语·晋语四》:“狐偃,其舅也,而惠以有谋。”(惠:通“慧”。聪明。)2. 表示目的。为了;以便。《战国策·东周策》:“秦假道于周以伐韩。”(假道:借路。)⑥助词。用在往、来、上、下、内、外、前、后、左、右、东、西、南、北等方位词前,表示对方位、时间、数量的限制。《吕氏春秋 · 上农》:“凡民自七尺以上,属诸三官。”(三官:指农工商三种职业。)⑦通“已”。1.已经。《三国志·魏志·杜袭传》:“吾计以定。”2.停止。《孟子·梁惠王上》:“无以,则王乎?”

    行:

    (一)①路。《诗经·小雅·小弁》:“行有死人。”②排列而成的行列。杜甫《赠卫八处士》:“昔别君未婚,儿女忽成行。”又为成行的东西的量词。李群玉《九日》:“一行斜雁向人来。”③行辈;辈份。《汉书·李广苏建传附苏武》:“汉天子,我丈人行也。”④古代军事编制。二十五人为行。扬雄《羽猎赋》:“各按行伍。”(伍:五人为伍。) (二)xíng ①行走;两脚交替前进。《列子·说符》:“譬之出不由门,行不从径也。”(径:路。)泛指运行;前进。《论语·述而》:“三人行,必有我师焉。”②引申为离开;离去。《左传· 僖公五年》:“宫之奇以其族行。”古乐府《木兰诗》:“同行十二年,不知木兰是女郎。”又指与出门在外有关的事物。杜甫《奉简高三十五使君》:“行色秋将晚。”③行程;路程。《老子》第六十四章:“千里之行,始于足下。”④疏通;疏导。《孟子·滕文公下》:“水逆行,泛滥于中国。”又指流动的或临时的。⑤做;实施。《孟子·梁惠王下》:“夫人幼而学之,壮而欲行之。”(夫:语气词。)《左传·隐公元年》:“多行不义,必自毙。”⑥行为。《论语·公冶长》:“听其言而观其行。”⑦品行。屈原《九章·橘颂》:“行比伯夷。”《三国志·吴书·吴主传》:“陆逊陈其素行。”⑧唐、宋官制,小官兼代大官的事做守某官,大官兼管小官的事叫行某官。欧阳修《泷冈阡表》:“观文殿学士特进行兵部尚书。”(特进:官名。)⑨古诗诗体之一。属乐府诗类。⑩汉字字体之一行书的省称。字体较楷书简易,较草书规范,汉代以来即流行。陆游《作字》:“书成半行草。”(11)副词。将要。陶潜《归去来兮辞》:“感吾生之行休。”(休:指死。)

    使:

    ①命令;派遣。《左传·僖公四年》:“楚子使屈完如师。”《史记·李将军列传》:“天子以为李氏世将,而使将(jiàng)八百骑。”(将:带兵。)②役使;使用。《论语·学而》:“使民以时。”《孟子·尽心下》:“使人不以道。”(道:道理。)③出使。《晏子春秋·内篇杂下九》:“晏子使楚。”④令;让;致使。《公羊传·僖公二十八年》:“使人兄弟相疑。”⑤任;放纵。《宋书·刘瑀传》:“瑀使气尚人。”⑥表假设的连词。假使;如果。《史记·平原君虞卿列传》:“使(毛)遂蚤得处囊中,乃颖脱而出。”(蚤:通“早”。颖:指锥尖。)[使命]1. 使者所接受的指令。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“下官奉使命,言谈大有缘。”2.使者。《宋史·田景咸传》:“每使命至,惟设肉一器,宾主共食。”

    遇:

    ①相遇;遇到。《诗经·郑风·野有蔓草》:“邂逅(xiè hòu)相遇,适我愿兮。”(邂逅:偶然相遇。适:恰合。)《三国志·吴书·吴主传》:“遇于赤壁。”②会见。《公羊传·隐公八年》:“春,宋公、卫侯遇于垂。”(垂:地名。)③接触;感触。干宝《搜神记》卷十九:“此其来也,岂以吾遇厄绝粮,从者病乎?”(厄:困厄。)又接触。《庄子·养生主》:“臣以神遇而不以目视。”④遇合;见赏。指得到君主的信任。《荀子·成相》:“虽有贤圣,适不遇世孰知之!”(适:恰好。孰:谁。)杜甫《从事行》:“垂老遇君未恨晚。”⑤机会。张溥《五人墓碑记》:“斯固百世之遇也。”(斯:此。)⑥对待。《商君书·外内》:“以此遇敌,是以百石之弩射飘叶也。”⑦相待。《淮南子·人间》:“以诈伪遇人,虽愈利,后无复。”⑧待遇。诸葛亮《前出师表》:“盖追先帝之殊遇,欲报之于陛下也。”(追:追念。)

    者:

    ①代词。指人、物、事、时间、地点等。《道林寓居》:“青嶂者边来已熟,红尘那畔去应疏。”②助词。1.与动词、形容词或短语构成“者”字结构,表示人、事、物等。《老子》:“高者抑之,下者举之。”《史记·项羽本纪》:“夺项王天下者,必沛公也。”2. 与数词构成“者”字结构,指称前边的事物。《三国志·吴书·周瑜传》:“此数四者,用兵之患也。”3. 与时间名词构成“者”字结构,相当于“……的时候”。《庄子·齐物论》:“昔者十日并出。”4.用在名词主语后,表示提顿或判断。《史记·陈涉世家》:“陈胜者,阳城人也。”5. 用在复句的前一分句末,表示因果关系或假设关系。《战国策·齐策一》:“吾妻之美我者,私我也。”王安石《游褒禅山记》:“尽吾志而不能至者,可以无悔矣。”③语气词。用于句末,与疑问代词“谁”、“何”等配合,表示疑问语气。《史记·项羽本纪》:“谁为大王为此计者?”

    稠:

    ①稠密;众多。《三国志·蜀书·关羽传》:“先主与二人寝则同床,恩若兄弟,而稠人广坐,侍立终日。”②浓度高。贾思勰《齐民要术·种谷》:“挠令洞洞如稠粥。”


  • qi re jia yi hang ,shi wo yu zhe chou 。

    “qi re jia yi hang ,shi wo yu zhe chou 。”shi gou chu chu :《xi ri 》;shi song chao shi ren wang an dan de zuo pin 。

    bai ri zhao si fang ,dang zai zhong tian liu 。
    chun feng de shang hang ,dang yu shi zhou you 。
    he qi suo pi bi ,gao gan que shi rou 。
    ai yu chuan mo wu ,shi nan ting yi zhou 。
    qi qi kong zi zhe ,xi ri ci zhi you 。
    bu neng shi ci bang ,li ze shi zhu hou 。
    qi re jia yi hang ,shi wo yu zhe chou 。
    dang shi san qian ren ,ji song chu chen zhou 。
    xiao zhe chuan wu cu ,da neng chuan ao you 。
    dao san xue yi sheng ,zhong yuan nai chang liu 。
    wu chu ru pao gua ,bi yi shu zhi qiu 。
    wei shi yu zi da ,qiong tong fei wai qiu 。
    qi bi xiang tian zi ,nai neng jing jiu chou 。
    hang sui chi jiang mian ,bi hu fei liang mou 。

    【zhu shi 】:

    qi :

    (yi )fu ci 。①biao shi fan wen 。xiang dang yu “nan dao ”、“zen me ”。《zuo chuan ·xi gong wu nian 》:“jin ,wu zong ye ,qi hai wo zai ?”②biao shi tui ce huo yi wen 。xiang dang yu “shi fou ”。《san guo zhi ·shu zhi ·zhu ge liang chuan 》:“zhu ge kong ming zhe ,wo long ye ,jiang jun qi yuan jian zhi hu ?”(er )kǎi tong “愷”。kuai le ;he le 。《shi jing ·xiao ya ·yu zao 》:“qi le yin jiu 。”[qi di ]tong “愷ti ”。he yue ke qin 。《shi jing ·ji feng ·zai qu 》:“ji zi qi di 。”(ji zi :ji guo guo jun de nv er 。)

    re :

    ①cong ;shun cong 。《shi jing ·da ya ·zheng min 》:“bang guo re fou ,zhong shan fu ming zhi 。”②shua ze 。《shi jing ·da ya ·zheng min 》:“tian zi shi re 。”(shi :zhi zhong shan fu 。)③hao xiang ;ru tong 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“ji yi re chui tian zhi yun 。”④dai ci 。1. ren chen dai ci 。xiang dang yu “ni ”、“ni de ”。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“yu xi yu xi nai re he ?”2.zhi shi dai ci 。xiang dang yu “ci ”、“zhe ”。《lun yu ·xian wen 》:“jun zi zai re ren !”⑤lian ci 。1. biao shi jia she guan ji ,xiang dang yu “ru guo ”。《san guo zhi ·shu zhi ·zhu ge liang chuan 》:“re ji bu cai ,jun ke zi qu 。”2. biao shi shua ze guan ji ,xiang dang yu “huo zhe ”。《han shu ·hui di ji 》:“min nian qi shi yi shang re bu man shi sui you zui dang xing zhe ,jie mian zhi 。”⑥ci wei 。yong zai xing rong ci hou ,biao shi “……de yang zi ”。《shi jing ·wei feng ·mang 》:“sang zhi wei la ,ji xie wo re 。”(wo re :run ze de yang zi 。)《shi ji ·si ma xiang ru lie chuan 》:“yu shi er zi qiao ran gai rong ,chao re zi shi 。”(qiao qiǎoran :rong se bian dong de yang zi 。chao re :chang wang de yang zi 。)[re fu ]zhi yu 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“re fu yin yu fei fei ,lian yue bu kai 。”

    jia :

    ①ba che tao zai ma huo ji ta sheng kou shen shang 。《shi jing ·xiao ya ·cai wei 》:“rong che ji jia ,si mu ye ye 。”(rong che :bing che 。mu :xiong ma 。ye ye :gao da mao 。)《li ji ·qu li shang 》:“jun che jiang jia ,ze pu zhi ce li yu ma qian 。”②cheng ;ji 。gu le fu 《gu er hang 》:“fu mu zai shi ,cheng jian che ,jia si (sì)ma 。”(si ma :si pi ma 。)③jia shi ;jia che 。bai ju yi 《mai tan weng 》:“ye lai cheng wai yi che xue ,xiao jia tan che nian bing zhe 。”(zhe :che ji 。)《lv shi chun qiu ·quan xun 》:“gong wang jia er wang shi zhi 。”④che cheng 。《hou han shu ·dou rong chuan 》:“guan shu bin ke xiang sui ,jia cheng qian yu liang 。”(guan shu :bu xia 。liang :tong “liang ”。)you te zhi di wang de che cheng 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“wei zhi jia ,bi men xia zhi che ke 。”you jie zhi di wang 。《bai liang shi 》:“xiu shi yu ma dai jia lai 。”hou wei dui ren de jing ci 。⑤ling jia 。li bai 《gu feng 》zhi er :“da lve jia xiong cai 。”(lve :mou lve 。)《zuo chuan ·zhao gong yuan nian 》:“zi mu zhi xin ,chen yu zhu hou ,you zha jin er jia yan 。”⑥tong “jia ”。jia she 。《huai na zi ·ben jing 》:“da gou jia ,xing gong shi 。”⑦liang ci 。ma zou yi tian de lu cheng chen yi jia 。《xun zi ·quan xue 》:“nu (nú)ma shi jia ,gong zai bu she 。”

    yi :

    ①ren yong ;shi yong 。《chu ci ·jiu zhang ·she jiang 》:“zhong bu bi yong xi ,xian bu bi yi 。”②yuan gu ;yuan yin 。《shi jing ·bei feng ·mao qiu 》:“he ji jiu ye ,bi you yi ye 。”③ren wei 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jie yi mei yu xu gong 。”④jie ci 。1. biao shi shi yong de dui xiang 。yong ;na 。《han fei zi ·nan yi 》:“yi zi zhi mao xian zi zhi dun ,he ru ?”(xian :chuo chuan 。)2.biao shi dong zuo de she ji dui xiang 。yu ;tong 。《yi li ·xiang she li 》:“zhu ren yi bin san yi 。”3. biao shi dong zuo de yuan yin 。yin ;yin wei 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“sun bin yi ci ming xian tian xia 。”4.biao shi dong zuo de fang shi he yi ping 。ping jie ……shen fen ;an zhao 。《lun yu ·xue er 》:“shi min yi shi 。”(shi :yi shi 。)5.biao shi dong zuo de shi jian 。zai ;yu 。《lv shi chun qiu ·meng chun 》:“tian zi nai yi yuan ri qi gu yu shang di 。”(yuan ri :ji ri 。)6. biao shi dong zuo de mu de 。cao cao 《bu chu xia men hang 》:“dong lin jie dan ,yi guan cang hai 。”⑤lian ci 。1.biao shi bing lie 、xiang cheng deng guan ji 。xiang dang yu “er ”。《shi ji ·zhong ni di zi lie chuan 》:“cheng gao yi hou ,de an yi shen 。”《guo yu ·jin yu si 》:“hu yan ,ji jiu ye ,er hui yi you mou 。”(hui :tong “hui ”。cong ming 。)2. biao shi mu de 。wei le ;yi bian 。《zhan guo ce ·dong zhou ce 》:“qin jia dao yu zhou yi fa han 。”(jia dao :jie lu 。)⑥zhu ci 。yong zai wang 、lai 、shang 、xia 、nei 、wai 、qian 、hou 、zuo 、you 、dong 、xi 、na 、bei deng fang wei ci qian ,biao shi dui fang wei 、shi jian 、shu liang de xian zhi 。《lv shi chun qiu · shang nong 》:“fan min zi qi che yi shang ,shu zhu san guan 。”(san guan :zhi nong gong shang san chong zhi ye 。)⑦tong “yi ”。1.yi jing 。《san guo zhi ·wei zhi ·du xi chuan 》:“wu ji yi ding 。”2.ting zhi 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“mo yi ,ze wang hu ?”

    hang :

    (yi )①lu 。《shi jing ·xiao ya ·xiao bian 》:“hang you si ren 。”②pai lie er cheng de hang lie 。du fu 《zeng wei ba chu shi 》:“xi bie jun wei hun ,er nv hu cheng hang 。”you wei cheng hang de dong xi de liang ci 。li qun yu 《jiu ri 》:“yi hang xie yan xiang ren lai 。”③hang bei ;bei fen 。《han shu ·li an su jian chuan fu su wu 》:“han tian zi ,wo zhang ren hang ye 。”④gu dai jun shi bian zhi 。er shi wu ren wei hang 。yang xiong 《yu lie fu 》:“ge an hang wu 。”(wu :wu ren wei wu 。) (er )xíng ①hang zou ;liang jiao jiao ti qian jin 。《lie zi ·shui fu 》:“pi zhi chu bu you men ,hang bu cong jing ye 。”(jing :lu 。)fan zhi yun hang ;qian jin 。《lun yu ·shu er 》:“san ren hang ,bi you wo shi yan 。”②yin shen wei li kai ;li qu 。《zuo chuan · xi gong wu nian 》:“gong zhi ji yi ji zu hang 。”gu le fu 《mu lan shi 》:“tong hang shi er nian ,bu zhi mu lan shi nv lang 。”you zhi yu chu men zai wai you guan de shi wu 。du fu 《feng jian gao san shi wu shi jun 》:“hang se qiu jiang wan 。”③hang cheng ;lu cheng 。《lao zi 》di liu shi si zhang :“qian li zhi hang ,shi yu zu xia 。”④shu tong ;shu dao 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“shui ni hang ,fan lan yu zhong guo 。”you zhi liu dong de huo lin shi de 。⑤zuo ;shi shi 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“fu ren you er xue zhi ,zhuang er yu hang zhi 。”(fu :yu qi ci 。)《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“duo hang bu yi ,bi zi bi 。”⑥hang wei 。《lun yu ·gong ye chang 》:“ting ji yan er guan ji hang 。”⑦pin hang 。qu yuan 《jiu zhang ·ju song 》:“hang bi bai yi 。”《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“liu xun chen ji su hang 。”⑧tang 、song guan zhi ,xiao guan jian dai da guan de shi zuo shou mou guan ,da guan jian guan xiao guan de shi jiao hang mou guan 。ou yang xiu 《long gang qian biao 》:“guan wen dian xue shi te jin hang bing bu shang shu 。”(te jin :guan ming 。)⑨gu shi shi ti zhi yi 。shu le fu shi lei 。⑩han zi zi ti zhi yi hang shu de sheng chen 。zi ti jiao kai shu jian yi ,jiao cao shu gui fan ,han dai yi lai ji liu hang 。liu you 《zuo zi 》:“shu cheng ban hang cao 。”(11)fu ci 。jiang yao 。tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“gan wu sheng zhi hang xiu 。”(xiu :zhi si 。)

    shi :

    ①ming ling ;pa qian 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“chu zi shi qu wan ru shi 。”《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“tian zi yi wei li shi shi jiang ,er shi jiang (jiàng)ba bai ji 。”(jiang :dai bing 。)②yi shi ;shi yong 。《lun yu ·xue er 》:“shi min yi shi 。”《meng zi ·jin xin xia 》:“shi ren bu yi dao 。”(dao :dao li 。)③chu shi 。《yan zi chun qiu ·nei pian za xia jiu 》:“yan zi shi chu 。”④ling ;rang ;zhi shi 。《gong yang chuan ·xi gong er shi ba nian 》:“shi ren xiong di xiang yi 。”⑤ren ;fang zong 。《song shu ·liu yu chuan 》:“yu shi qi shang ren 。”⑥biao jia she de lian ci 。jia shi ;ru guo 。《shi ji ·ping yuan jun yu qing lie chuan 》:“shi (mao )sui zao de chu nang zhong ,nai ying tuo er chu 。”(zao :tong “zao ”。ying :zhi zhui jian 。)[shi ming ]1. shi zhe suo jie shou de zhi ling 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“xia guan feng shi ming ,yan tan da you yuan 。”2.shi zhe 。《song shi ·tian jing xian chuan 》:“mei shi ming zhi ,wei she rou yi qi ,bin zhu gong shi 。”

    yu :

    ①xiang yu ;yu dao 。《shi jing ·zheng feng ·ye you man cao 》:“xie hou (xiè hòu)xiang yu ,kuo wo yuan xi 。”(xie hou :ou ran xiang yu 。kuo :qia ge 。)《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“yu yu chi bi 。”②hui jian 。《gong yang chuan ·yin gong ba nian 》:“chun ,song gong 、wei hou yu yu chui 。”(chui :de ming 。)③jie chu ;gan chu 。gan bao 《sou shen ji 》juan shi jiu :“ci ji lai ye ,qi yi wu yu e jue liang ,cong zhe bing hu ?”(e :kun e 。)you jie chu 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“chen yi shen yu er bu yi mu shi 。”④yu ge ;jian shang 。zhi de dao jun zhu de xin ren 。《xun zi ·cheng xiang 》:“sui you xian sheng ,kuo bu yu shi shu zhi zhi !”(kuo :qia hao 。shu :shei 。)du fu 《cong shi hang 》:“chui lao yu jun wei hen wan 。”⑤ji hui 。zhang pu 《wu ren mu bei ji 》:“si gu bai shi zhi yu ye 。”(si :ci 。)⑥dui dai 。《shang jun shu ·wai nei 》:“yi ci yu di ,shi yi bai dan zhi nu she piao xie ye 。”⑦xiang dai 。《huai na zi ·ren jian 》:“yi zha wei yu ren ,sui yu li ,hou mo fu 。”⑧dai yu 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“gai zhui xian di zhi shu yu ,yu bao zhi yu bi xia ye 。”(zhui :zhui nian 。)

    zhe :

    ①dai ci 。zhi ren 、wu 、shi 、shi jian 、de dian deng 。《dao lin yu ju 》:“qing zhang zhe bian lai yi shou ,gong chen na pan qu ying shu 。”②zhu ci 。1.yu dong ci 、xing rong ci huo duan yu gou cheng “zhe ”zi jie gou ,biao shi ren 、shi 、wu deng 。《lao zi 》:“gao zhe yi zhi ,xia zhe ju zhi 。”《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“duo xiang wang tian xia zhe ,bi pei gong ye 。”2. yu shu ci gou cheng “zhe ”zi jie gou ,zhi chen qian bian de shi wu 。《san guo zhi ·wu shu ·zhou yu chuan 》:“ci shu si zhe ,yong bing zhi huan ye 。”3. yu shi jian ming ci gou cheng “zhe ”zi jie gou ,xiang dang yu “……de shi hou ”。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“xi zhe shi ri bing chu 。”4.yong zai ming ci zhu yu hou ,biao shi di du huo pan duan 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“chen sheng zhe ,yang cheng ren ye 。”5. yong zai fu gou de qian yi fen gou mo ,biao shi yin guo guan ji huo jia she guan ji 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“wu qi zhi mei wo zhe ,si wo ye 。”wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“jin wu zhi er bu neng zhi zhe ,ke yi mo hui yi 。”③yu qi ci 。yong yu gou mo ,yu yi wen dai ci “shei ”、“he ”deng pei ge ,biao shi yi wen yu qi 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“shei wei da wang wei ci ji zhe ?”

    chou :

    ①chou mi ;zhong duo 。《san guo zhi ·shu shu ·guan yu chuan 》:“xian zhu yu er ren qin ze tong chuang ,en re xiong di ,er chou ren an zuo ,shi li zhong ri 。”②nong du gao 。gu sai xie 《ji min yao shu ·chong gu 》:“nao ling dong dong ru chou yu 。”