- 繁体
- 简体
- 拼音
-
古人一日養,不以三公換。
“古人一日養,不以三公換。”詩句出處:《送喬執中秀才歸高郵》;是宋朝詩人王安石的作品。薄飯午不羹,空爐夜無炭。
寥寥日避席,烈烈風欺幔。
謂予勿惡此,何為向子嘆。
長年客塵沙,無婦助親爨。
寒暄慰白首,我弟才將冠。
邅回歲又晚,想見淮湖漫。
古人一日養,不以三公換。
田園在戮力,且欲歸鋤灌。
行矣子誠然,光陰未宜翫。
負米力有餘,能無讀書伴。
【註釋】:
古:
①往昔;歷時久遠。與“今”相對。《周易·系辭下》:“上古穴居野處,後世聖人易之以宮室。”(易:換。宮室:房舍。)蘇軾《水調歌頭》:“人有悲歡離合,月有陰晴圓缺,此事古難全。”②指古代的事物;舊;原來。《古詩十九首》之十六:“良人惟古歡,枉駕惠前綏。”③久遠;古老。趙與時《賓退錄》卷三:“客土二字,其來甚古。”④古體詩的簡稱。或稱古風、古詩。與近體詩相對,不受平仄、對仗等格律的限制,形式比較自由。《詩藪·古體上》:“歌至五、七言古,全不入樂矣。”一:
①數詞。《孟子·梁惠王上》:“吾何愛一牛?”(愛:吝惜。)《漢書·律歷志上》:“數者,一、十、百、千、萬也。”又表序數第一。《呂氏春秋·古樂》:“投足以歌八闋:一曰載民,二曰玄鳥。”(八闋:指舞樂的八章。載民、玄鳥:樂曲八章之名。)②專一。《荀子·勸學》:“螾無爪牙之利,筋骨之強,上食埃土,下飲黃泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;滿。《史記·淮陰侯列傳》:“至拜大將,乃韓信也,一軍皆驚。”④統一;使……一致。《史記·秦始皇本紀》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左傳·莊公十二年》:“天下之惡一也。”(惡:指惡人。)⑥整體。賈誼《新書·過秦上》:“合從締交,相與為一。”⑦古代哲學概念。指“道”及“道”所派生的“氣”。⑧副詞。1. 一概;都。《史記·孟嘗君列傳》:“食客數千人,無貴賤一與文等。”2. 一旦。《莊子·徐無鬼》:“一聞人之過,終身不忘。”(過:過失。)3. 乃;竟。《戰國策·齊策一》:“靖郭君之於寡人,一至於此乎?”⑨語氣詞。起加強語氣的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人恥之,願比死者一灑之。”⑩我國民族音樂記音符號之一。[一何]副詞。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,婦啼一何苦!”一日:
①一天,一晝夜。《淮南子·說山訓》:“騏驥一日千裡。”②有一天。《聊齋志異·嬌娜》:“一日,大雪崩騰,寂無行旅。”③一旦;有那麼一天。《國策·秦策五》:“王之春秋高,一日山陵崩,太子用事,君危於累卵,而不壽於朝生。”山陵崩,帝王死的諱辭。④昨日;日前。《後漢書·李充傳》:“一日,聞足下與鄧將軍說士未究,激刺面折,不由中和。”李賢註:“一日猶昨日也。”養:
①養活;使能生活下去。《論語·為政》:“今之孝者,是為之能養。”②飼養。《史記·項羽本紀》:“今釋弗擊,此所謂‘養虎自遺患’也。”(釋:釋放;放開。)張俞《蠶婦》:“遍身羅綺者,不是養蠶人。”③培養;培植。《晉書·武帝紀》:“方今陽春養物,東作始興。”④保養。《莊子·養生主》:“吾聞庖丁之言,得養生焉。”⑤修養;涵養。《淮南子·俶真》:“和愉虛無,所以養德也。”《孟子·公孫醜上》:“我善養吾浩然之氣。”⑥教育;熏陶。《禮記·文王世子》:“立大傅少傅以養之,欲其知父子君臣之道也。”(大傅、少傅:官名。大:同“太”。)⑦給養;生活資料。《荀子·天論》:“強本而節用,則天不能貧;養備而動時,則天不能病。”(強本:增強農桑業。備:齊全。動時:按時運動。)⑧養護。《左傳·成公十三年》:“敬在養神,篤在守業。”⑨廚師。《公羊傳·宣公十二年》:“廝役扈養死者數百人。”(扈:養馬的人。)⑩通“癢”。發癢。《荀子· 正名》:“疾、養、、熱。”(chuàng:寒涼。)不:
(一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)以:
①任用;使用。《楚辭·九章·涉江》:“忠不必用兮,賢不必以。”②緣故;原因。《詩經·邶風·旄丘》:“何其久也,必有以也。”③認為。《戰國策·齊策一》:“皆以美於徐公。”④介詞。1. 表示使用的對象。用;拿。《韓非子·難一》:“以子之矛陷子之楯,何如?”(陷:戳穿。)2.表示動作的涉及對象。與;同。《儀禮·鄉射禮》:“主人以賓三揖。”3. 表示動作的原因。因;因為。《史記·孫子吳起列傳》:“孫臏以此名顯天下。”4.表示動作的方式和依憑。憑借……身份;按照。《論語·學而》:“使民以時。”(使:役使。)5.表示動作的時間。在;於。《呂氏春秋·孟春》:“天子乃以元日祈谷於上帝。”(元日:吉日。)6. 表示動作的目的。曹操《步出夏門行》:“東臨碣石,以觀滄海。”⑤連詞。1.表示並列、相承等關系。相當於“而”。《史記·仲尼弟子列傳》:“城高以厚,地廣以深。”《國語·晉語四》:“狐偃,其舅也,而惠以有謀。”(惠:通“慧”。聰明。)2. 表示目的。為瞭;以便。《戰國策·東周策》:“秦假道於周以伐韓。”(假道:借路。)⑥助詞。用在往、來、上、下、內、外、前、後、左、右、東、西、南、北等方位詞前,表示對方位、時間、數量的限制。《呂氏春秋 · 上農》:“凡民自七尺以上,屬諸三官。”(三官:指農工商三種職業。)⑦通“已”。1.已經。《三國志·魏志·杜襲傳》:“吾計以定。”2.停止。《孟子·梁惠王上》:“無以,則王乎?”三:
(一)(sān)①數目。二加一所得。②代表多次或多數。如:三反四覆;三令五申。參見“三折肱”。(二)(sān,舊讀sàn)再三。見“三思”、“三復”。三公:
①官名。周代有兩說:一說司馬、司徒、司空為三公;一說太師、太傅、太保為三公。西漢以丞相(大司徒)、太尉(大司馬)、禦史大夫(大司空)合稱三公。東漢以太尉、司徒、司空合稱三公,又稱三司。為共負軍政的最高長官。唐宋及後雖仍有此稱,惟已無實際職務。②星宿名。《晉書·天文志上》:“三公北三星曰九卿,內坐治萬事。”公:
①公正;公平。《呂氏春秋·去私》:“外舉不避仇,內舉不避親,祈黃羊可謂公矣。”②公共的;公傢的。陳亮《上孝宗皇帝第三書》:“二聖北狩之痛,蓋國傢之大恥而天下之公憤也。”③公然;公開地。賈誼《論積貯疏》:“殘賊公行,莫之或止。”(殘賊:害。)④公傢,與“私”相對。《詩經·豳風· 七月》:“獻豜於公。”⑤通“功”。功勞。《詩經·小雅·六月》:“薄伐玁狁,以奏膚公。”⑥古代五等爵的第一等。《孟子·萬章下》:“天子一位,公一位,侯一位,伯一位,子、男同一位。”又為諸侯的通稱。《禮記·喪服大記》:“公之喪,大夫俟練,士卒哭而歸。”(練:喪服。)⑦古代朝廷官階的第一級。《漢書·百官公卿表上》:“太師、太傅、太保,是為三公。”後泛指朝中職掌權者。李白《行路難》:“漢朝公卿忌賈生。”⑧對男子的敬稱。《史記·陳涉世傢》:“公等遇雨,皆以失期,失期當斬。”⑨舊稱親屬中的尊長。1.稱祖父。《呂氏春秋·異用》:“孔子之弟子從遠方來者,孔子荷(hè)杖而問之曰:‘子之公不有恙乎?’搏杖而揖之,問曰:‘子之父母不有恙乎?’”(搏杖:扶杖。)2. 稱父親。《戰國策·魏策一》:“將行,其子陳應止其公之行。”3.稱丈夫之父。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“奉事循公姥,進止敢自專?”(循:順從。姥:婆婆。)⑩稱雄性的禽獸。《齊民要術·作醬法》:“母蟹臍大,圓,竟服下,公蟹狹而長。”換:
①互易;對換。《晉書·阮籍傳附阮孚》:“嘗以金貂裘換酒,復為有司所彈劾(hé)。”(彈劾:檢舉罪行。)②交易;變化。王勃《滕王閣》:“物換星移幾度秋。”《墨子·備城門》:“寇在城下,時換吏卒署。” -
古人一日养,不以三公换。
“古人一日养,不以三公换。”诗句出处:《送乔执中秀才归高邮》;是宋朝诗人王安石的作品。薄饭午不羹,空炉夜无炭。
寥寥日避席,烈烈风欺幔。
谓予勿恶此,何为向子叹。
长年客尘沙,无妇助亲爨。
寒暄慰白首,我弟才将冠。
邅回岁又晚,想见淮湖漫。
古人一日养,不以三公换。
田园在戮力,且欲归锄灌。
行矣子诚然,光阴未宜翫。
负米力有余,能无读书伴。
【注释】:
古:
①往昔;历时久远。与“今”相对。《周易·系辞下》:“上古穴居野处,后世圣人易之以宫室。”(易:换。宫室:房舍。)苏轼《水调歌头》:“人有悲欢离合,月有阴晴圆缺,此事古难全。”②指古代的事物;旧;原来。《古诗十九首》之十六:“良人惟古欢,枉驾惠前绥。”③久远;古老。赵与时《宾退录》卷三:“客土二字,其来甚古。”④古体诗的简称。或称古风、古诗。与近体诗相对,不受平仄、对仗等格律的限制,形式比较自由。《诗薮·古体上》:“歌至五、七言古,全不入乐矣。”一:
①数词。《孟子·梁惠王上》:“吾何爱一牛?”(爱:吝惜。)《汉书·律历志上》:“数者,一、十、百、千、万也。”又表序数第一。《吕氏春秋·古乐》:“投足以歌八阕:一曰载民,二曰玄鸟。”(八阕:指舞乐的八章。载民、玄鸟:乐曲八章之名。)②专一。《荀子·劝学》:“螾无爪牙之利,筋骨之强,上食埃土,下饮黄泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;满。《史记·淮阴侯列传》:“至拜大将,乃韩信也,一军皆惊。”④统一;使……一致。《史记·秦始皇本纪》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左传·庄公十二年》:“天下之恶一也。”(恶:指恶人。)⑥整体。贾谊《新书·过秦上》:“合从缔交,相与为一。”⑦古代哲学概念。指“道”及“道”所派生的“气”。⑧副词。1. 一概;都。《史记·孟尝君列传》:“食客数千人,无贵贱一与文等。”2. 一旦。《庄子·徐无鬼》:“一闻人之过,终身不忘。”(过:过失。)3. 乃;竟。《战国策·齐策一》:“靖郭君之于寡人,一至于此乎?”⑨语气词。起加强语气的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人耻之,愿比死者一洒之。”⑩我国民族音乐记音符号之一。[一何]副词。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,妇啼一何苦!”一日:
①一天,一昼夜。《淮南子·说山训》:“骐骥一日千里。”②有一天。《聊斋志异·娇娜》:“一日,大雪崩腾,寂无行旅。”③一旦;有那么一天。《国策·秦策五》:“王之春秋高,一日山陵崩,太子用事,君危于累卵,而不寿于朝生。”山陵崩,帝王死的讳辞。④昨日;日前。《后汉书·李充传》:“一日,闻足下与邓将军说士未究,激刺面折,不由中和。”李贤注:“一日犹昨日也。”养:
①养活;使能生活下去。《论语·为政》:“今之孝者,是为之能养。”②饲养。《史记·项羽本纪》:“今释弗击,此所谓‘养虎自遗患’也。”(释:释放;放开。)张俞《蚕妇》:“遍身罗绮者,不是养蚕人。”③培养;培植。《晋书·武帝纪》:“方今阳春养物,东作始兴。”④保养。《庄子·养生主》:“吾闻庖丁之言,得养生焉。”⑤修养;涵养。《淮南子·俶真》:“和愉虚无,所以养德也。”《孟子·公孙丑上》:“我善养吾浩然之气。”⑥教育;熏陶。《礼记·文王世子》:“立大傅少傅以养之,欲其知父子君臣之道也。”(大傅、少傅:官名。大:同“太”。)⑦给养;生活资料。《荀子·天论》:“强本而节用,则天不能贫;养备而动时,则天不能病。”(强本:增强农桑业。备:齐全。动时:按时运动。)⑧养护。《左传·成公十三年》:“敬在养神,笃在守业。”⑨厨师。《公羊传·宣公十二年》:“厮役扈养死者数百人。”(扈:养马的人。)⑩通“痒”。发痒。《荀子· 正名》:“疾、养、、热。”(chuàng:寒凉。)不:
(一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)以:
①任用;使用。《楚辞·九章·涉江》:“忠不必用兮,贤不必以。”②缘故;原因。《诗经·邶风·旄丘》:“何其久也,必有以也。”③认为。《战国策·齐策一》:“皆以美于徐公。”④介词。1. 表示使用的对象。用;拿。《韩非子·难一》:“以子之矛陷子之楯,何如?”(陷:戳穿。)2.表示动作的涉及对象。与;同。《仪礼·乡射礼》:“主人以宾三揖。”3. 表示动作的原因。因;因为。《史记·孙子吴起列传》:“孙膑以此名显天下。”4.表示动作的方式和依凭。凭借……身份;按照。《论语·学而》:“使民以时。”(使:役使。)5.表示动作的时间。在;于。《吕氏春秋·孟春》:“天子乃以元日祈谷于上帝。”(元日:吉日。)6. 表示动作的目的。曹操《步出夏门行》:“东临碣石,以观沧海。”⑤连词。1.表示并列、相承等关系。相当于“而”。《史记·仲尼弟子列传》:“城高以厚,地广以深。”《国语·晋语四》:“狐偃,其舅也,而惠以有谋。”(惠:通“慧”。聪明。)2. 表示目的。为了;以便。《战国策·东周策》:“秦假道于周以伐韩。”(假道:借路。)⑥助词。用在往、来、上、下、内、外、前、后、左、右、东、西、南、北等方位词前,表示对方位、时间、数量的限制。《吕氏春秋 · 上农》:“凡民自七尺以上,属诸三官。”(三官:指农工商三种职业。)⑦通“已”。1.已经。《三国志·魏志·杜袭传》:“吾计以定。”2.停止。《孟子·梁惠王上》:“无以,则王乎?”三:
(一)(sān)①数目。二加一所得。②代表多次或多数。如:三反四覆;三令五申。参见“三折肱”。(二)(sān,旧读sàn)再三。见“三思”、“三复”。三公:
①官名。周代有两说:一说司马、司徒、司空为三公;一说太师、太傅、太保为三公。西汉以丞相(大司徒)、太尉(大司马)、御史大夫(大司空)合称三公。东汉以太尉、司徒、司空合称三公,又称三司。为共负军政的最高长官。唐宋及后虽仍有此称,惟已无实际职务。②星宿名。《晋书·天文志上》:“三公北三星曰九卿,内坐治万事。”公:
①公正;公平。《吕氏春秋·去私》:“外举不避仇,内举不避亲,祈黄羊可谓公矣。”②公共的;公家的。陈亮《上孝宗皇帝第三书》:“二圣北狩之痛,盖国家之大耻而天下之公愤也。”③公然;公开地。贾谊《论积贮疏》:“残贼公行,莫之或止。”(残贼:害。)④公家,与“私”相对。《诗经·豳风· 七月》:“献豜于公。”⑤通“功”。功劳。《诗经·小雅·六月》:“薄伐玁狁,以奏肤公。”⑥古代五等爵的第一等。《孟子·万章下》:“天子一位,公一位,侯一位,伯一位,子、男同一位。”又为诸侯的通称。《礼记·丧服大记》:“公之丧,大夫俟练,士卒哭而归。”(练:丧服。)⑦古代朝廷官阶的第一级。《汉书·百官公卿表上》:“太师、太傅、太保,是为三公。”后泛指朝中职掌权者。李白《行路难》:“汉朝公卿忌贾生。”⑧对男子的敬称。《史记·陈涉世家》:“公等遇雨,皆以失期,失期当斩。”⑨旧称亲属中的尊长。1.称祖父。《吕氏春秋·异用》:“孔子之弟子从远方来者,孔子荷(hè)杖而问之曰:‘子之公不有恙乎?’搏杖而揖之,问曰:‘子之父母不有恙乎?’”(搏杖:扶杖。)2. 称父亲。《战国策·魏策一》:“将行,其子陈应止其公之行。”3.称丈夫之父。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“奉事循公姥,进止敢自专?”(循:顺从。姥:婆婆。)⑩称雄性的禽兽。《齐民要术·作酱法》:“母蟹脐大,圆,竟服下,公蟹狭而长。”换:
①互易;对换。《晋书·阮籍传附阮孚》:“尝以金貂裘换酒,复为有司所弹劾(hé)。”(弹劾:检举罪行。)②交易;变化。王勃《滕王阁》:“物换星移几度秋。”《墨子·备城门》:“寇在城下,时换吏卒署。” -
gu ren yi ri yang ,bu yi san gong huan 。
“gu ren yi ri yang ,bu yi san gong huan 。”shi gou chu chu :《song qiao zhi zhong xiu cai gui gao you 》;shi song chao shi ren wang an dan de zuo pin 。bao fan wu bu geng ,kong lu ye mo tan 。
liao liao ri bi xi ,lie lie feng qi man 。
wei yu wu e ci ,he wei xiang zi tan 。
chang nian ke chen sha ,mo fu zhu qin cuan 。
han xuan wei bai shou ,wo di cai jiang guan 。
zhan hui sui you wan ,xiang jian huai hu man 。
gu ren yi ri yang ,bu yi san gong huan 。
tian yuan zai lu li ,ju yu gui chu guan 。
hang yi zi cheng ran ,guang yin wei yi wan 。
fu mi li you yu ,neng mo dou shu ban 。
【zhu shi 】:
gu :
①wang xi ;li shi jiu yuan 。yu “jin ”xiang dui 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“shang gu xue ju ye chu ,hou shi sheng ren yi zhi yi gong shi 。”(yi :huan 。gong shi :fang she 。)su shi 《shui diao ge tou 》:“ren you bei huan li ge ,yue you yin qing yuan que ,ci shi gu nan quan 。”②zhi gu dai de shi wu ;jiu ;yuan lai 。《gu shi shi jiu shou 》zhi shi liu :“liang ren wei gu huan ,wang jia hui qian sui 。”③jiu yuan ;gu lao 。zhao yu shi 《bin tui lu 》juan san :“ke tu er zi ,ji lai shen gu 。”④gu ti shi de jian chen 。huo chen gu feng 、gu shi 。yu jin ti shi xiang dui ,bu shou ping ze 、dui zhang deng ge lv de xian zhi ,xing shi bi jiao zi you 。《shi sou ·gu ti shang 》:“ge zhi wu 、qi yan gu ,quan bu ru le yi 。”yi :
①shu ci 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wu he ai yi niu ?”(ai :lin xi 。)《han shu ·lv li zhi shang 》:“shu zhe ,yi 、shi 、bai 、qian 、mo ye 。”you biao xu shu di yi 。《lv shi chun qiu ·gu le 》:“tou zu yi ge ba que :yi yue zai min ,er yue xuan diao 。”(ba que :zhi wu le de ba zhang 。zai min 、xuan diao :le qu ba zhang zhi ming 。)②zhuan yi 。《xun zi ·quan xue 》:“yin mo zhao ya zhi li ,jin gu zhi jiang ,shang shi ai tu ,xia yin huang quan ,yong xin yi ye 。”(yin :tong “yin ”。qiu yin 。)③quan ;man 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“zhi bai da jiang ,nai han xin ye ,yi jun jie jing 。”④tong yi ;shi ……yi zhi 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“yi fa du heng dan zhang che 。”⑤xiang tong 。《zuo chuan ·zhuang gong shi er nian 》:“tian xia zhi e yi ye 。”(e :zhi e ren 。)⑥zheng ti 。gu yi 《xin shu ·guo qin shang 》:“ge cong di jiao ,xiang yu wei yi 。”⑦gu dai zhe xue gai nian 。zhi “dao ”ji “dao ”suo pa sheng de “qi ”。⑧fu ci 。1. yi gai ;dou 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“shi ke shu qian ren ,mo gui jian yi yu wen deng 。”2. yi dan 。《zhuang zi ·xu mo gui 》:“yi wen ren zhi guo ,zhong shen bu wang 。”(guo :guo shi 。)3. nai ;jing 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jing guo jun zhi yu gua ren ,yi zhi yu ci hu ?”⑨yu qi ci 。qi jia jiang yu qi de zuo yong 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“gua ren chi zhi ,yuan bi si zhe yi sa zhi 。”⑩wo guo min zu yin le ji yin fu hao zhi yi 。[yi he ]fu ci 。biao shi cheng du shen 。du fu 《dan hao li 》:“li hu yi he nu ,fu ti yi he ku !”yi ri :
①yi tian ,yi zhou ye 。《huai na zi ·shui shan xun 》:“qi ji yi ri qian li 。”②you yi tian 。《liao zhai zhi yi ·jiao na 》:“yi ri ,da xue beng teng ,ji mo hang lv 。”③yi dan ;you na me yi tian 。《guo ce ·qin ce wu 》:“wang zhi chun qiu gao ,yi ri shan ling beng ,tai zi yong shi ,jun wei yu lei luan ,er bu shou yu chao sheng 。”shan ling beng ,di wang si de hui ci 。④zuo ri ;ri qian 。《hou han shu ·li chong chuan 》:“yi ri ,wen zu xia yu deng jiang jun shui shi wei jiu ,ji ci mian she ,bu you zhong he 。”li xian zhu :“yi ri you zuo ri ye 。”yang :
①yang huo ;shi neng sheng huo xia qu 。《lun yu ·wei zheng 》:“jin zhi xiao zhe ,shi wei zhi neng yang 。”②si yang 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jin shi fu ji ,ci suo wei ‘yang hu zi wei huan ’ye 。”(shi :shi fang ;fang kai 。)zhang shu 《can fu 》:“bian shen luo qi zhe ,bu shi yang can ren 。”③pei yang ;pei zhi 。《jin shu ·wu di ji 》:“fang jin yang chun yang wu ,dong zuo shi xing 。”④bao yang 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“wu wen pao ding zhi yan ,de yang sheng yan 。”⑤xiu yang ;han yang 。《huai na zi ·chu zhen 》:“he yu xu mo ,suo yi yang de ye 。”《meng zi ·gong sun chou shang 》:“wo shan yang wu hao ran zhi qi 。”⑥jiao yo ;xun tao 。《li ji ·wen wang shi zi 》:“li da fu shao fu yi yang zhi ,yu ji zhi fu zi jun chen zhi dao ye 。”(da fu 、shao fu :guan ming 。da :tong “tai ”。)⑦gei yang ;sheng huo zi liao 。《xun zi ·tian lun 》:“jiang ben er jie yong ,ze tian bu neng pin ;yang bei er dong shi ,ze tian bu neng bing 。”(jiang ben :zeng jiang nong sang ye 。bei :ji quan 。dong shi :an shi yun dong 。)⑧yang hu 。《zuo chuan ·cheng gong shi san nian 》:“jing zai yang shen ,du zai shou ye 。”⑨chu shi 。《gong yang chuan ·xuan gong shi er nian 》:“si yi hu yang si zhe shu bai ren 。”(hu :yang ma de ren 。)⑩tong “yang ”。fa yang 。《xun zi · zheng ming 》:“ji 、yang 、、re 。”(chuàng:han liang 。)bu :
(yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)yi :
①ren yong ;shi yong 。《chu ci ·jiu zhang ·she jiang 》:“zhong bu bi yong xi ,xian bu bi yi 。”②yuan gu ;yuan yin 。《shi jing ·bei feng ·mao qiu 》:“he ji jiu ye ,bi you yi ye 。”③ren wei 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jie yi mei yu xu gong 。”④jie ci 。1. biao shi shi yong de dui xiang 。yong ;na 。《han fei zi ·nan yi 》:“yi zi zhi mao xian zi zhi dun ,he ru ?”(xian :chuo chuan 。)2.biao shi dong zuo de she ji dui xiang 。yu ;tong 。《yi li ·xiang she li 》:“zhu ren yi bin san yi 。”3. biao shi dong zuo de yuan yin 。yin ;yin wei 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“sun bin yi ci ming xian tian xia 。”4.biao shi dong zuo de fang shi he yi ping 。ping jie ……shen fen ;an zhao 。《lun yu ·xue er 》:“shi min yi shi 。”(shi :yi shi 。)5.biao shi dong zuo de shi jian 。zai ;yu 。《lv shi chun qiu ·meng chun 》:“tian zi nai yi yuan ri qi gu yu shang di 。”(yuan ri :ji ri 。)6. biao shi dong zuo de mu de 。cao cao 《bu chu xia men hang 》:“dong lin jie dan ,yi guan cang hai 。”⑤lian ci 。1.biao shi bing lie 、xiang cheng deng guan ji 。xiang dang yu “er ”。《shi ji ·zhong ni di zi lie chuan 》:“cheng gao yi hou ,de an yi shen 。”《guo yu ·jin yu si 》:“hu yan ,ji jiu ye ,er hui yi you mou 。”(hui :tong “hui ”。cong ming 。)2. biao shi mu de 。wei le ;yi bian 。《zhan guo ce ·dong zhou ce 》:“qin jia dao yu zhou yi fa han 。”(jia dao :jie lu 。)⑥zhu ci 。yong zai wang 、lai 、shang 、xia 、nei 、wai 、qian 、hou 、zuo 、you 、dong 、xi 、na 、bei deng fang wei ci qian ,biao shi dui fang wei 、shi jian 、shu liang de xian zhi 。《lv shi chun qiu · shang nong 》:“fan min zi qi che yi shang ,shu zhu san guan 。”(san guan :zhi nong gong shang san chong zhi ye 。)⑦tong “yi ”。1.yi jing 。《san guo zhi ·wei zhi ·du xi chuan 》:“wu ji yi ding 。”2.ting zhi 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“mo yi ,ze wang hu ?”san :
(yi )(sān)①shu mu 。er jia yi suo de 。②dai biao duo ci huo duo shu 。ru :san fan si fu ;san ling wu shen 。can jian “san she gong ”。(er )(sān,jiu dou sàn)zai san 。jian “san sai ”、“san fu ”。san gong :
①guan ming 。zhou dai you liang shui :yi shui si ma 、si tu 、si kong wei san gong ;yi shui tai shi 、tai fu 、tai bao wei san gong 。xi han yi cheng xiang (da si tu )、tai wei (da si ma )、yu shi da fu (da si kong )ge chen san gong 。dong han yi tai wei 、si tu 、si kong ge chen san gong ,you chen san si 。wei gong fu jun zheng de zui gao chang guan 。tang song ji hou sui reng you ci chen ,wei yi mo shi ji zhi wu 。②xing su ming 。《jin shu ·tian wen zhi shang 》:“san gong bei san xing yue jiu qing ,nei zuo zhi mo shi 。”gong :
①gong zheng ;gong ping 。《lv shi chun qiu ·qu si 》:“wai ju bu bi chou ,nei ju bu bi qin ,qi huang yang ke wei gong yi 。”②gong gong de ;gong jia de 。chen liang 《shang xiao zong huang di di san shu 》:“er sheng bei shou zhi tong ,gai guo jia zhi da chi er tian xia zhi gong fen ye 。”③gong ran ;gong kai de 。gu yi 《lun ji zhu shu 》:“can zei gong hang ,mo zhi huo zhi 。”(can zei :hai 。)④gong jia ,yu “si ”xiang dui 。《shi jing ·bin feng · qi yue 》:“suo jian yu gong 。”⑤tong “gong ”。gong lao 。《shi jing ·xiao ya ·liu yue 》:“bao fa xian yun ,yi zou fu gong 。”⑥gu dai wu deng jue de di yi deng 。《meng zi ·mo zhang xia 》:“tian zi yi wei ,gong yi wei ,hou yi wei ,bai yi wei ,zi 、nan tong yi wei 。”you wei zhu hou de tong chen 。《li ji ·sang fu da ji 》:“gong zhi sang ,da fu qi lian ,shi cu ku er gui 。”(lian :sang fu 。)⑦gu dai chao ting guan jie de di yi ji 。《han shu ·bai guan gong qing biao shang 》:“tai shi 、tai fu 、tai bao ,shi wei san gong 。”hou fan zhi chao zhong zhi zhang quan zhe 。li bai 《hang lu nan 》:“han chao gong qing ji gu sheng 。”⑧dui nan zi de jing chen 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“gong deng yu yu ,jie yi shi ji ,shi ji dang zhan 。”⑨jiu chen qin shu zhong de zun chang 。1.chen zu fu 。《lv shi chun qiu ·yi yong 》:“kong zi zhi di zi cong yuan fang lai zhe ,kong zi he (hè)zhang er wen zhi yue :‘zi zhi gong bu you yang hu ?’bo zhang er yi zhi ,wen yue :‘zi zhi fu mu bu you yang hu ?’”(bo zhang :fu zhang 。)2. chen fu qin 。《zhan guo ce ·wei ce yi 》:“jiang hang ,ji zi chen ying zhi ji gong zhi hang 。”3.chen zhang fu zhi fu 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“feng shi xun gong lao ,jin zhi gan zi zhuan ?”(xun :shun cong 。lao :po po 。)⑩chen xiong xing de qin shou 。《ji min yao shu ·zuo jiang fa 》:“mu xie qi da ,yuan ,jing fu xia ,gong xie xia er chang 。”huan :
①hu yi ;dui huan 。《jin shu ·ruan ji chuan fu ruan fu 》:“chang yi jin diao qiu huan jiu ,fu wei you si suo dan he (hé)。”(dan he :jian ju zui hang 。)②jiao yi ;bian hua 。wang bo 《teng wang ge 》:“wu huan xing yi ji du qiu 。”《mo zi ·bei cheng men 》:“kou zai cheng xia ,shi huan li cu shu 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]

