- 繁体
- 简体
- 拼音
-
奄有下國,俾民稼穡。
“奄有下國,俾民稼穡。”詩句出處:《閟宮》;是先秦詩人詩經的作品。
赫赫薑嫄,其德不回。
上帝是依,無災無害。
彌月不遲,是生後稷,降之百福。
黍稷重穋,稙稚菽麥。
奄有下國,俾民稼穡。
有稷有黍,有稻有秬。
奄有下土,纘禹之緒。
後稷之孫,實維大王。
居岐之陽,實始翦商。
至於文武,纘大王之緒。
致天之屆,於牧之野。
無貳無虞,上帝臨女。
敦商之旅,克咸厥功。
王曰叔父,建爾元子,俾侯於魯。
大啟爾功,為周室輔。
乃命魯公,俾侯於東。
錫之山川,土田附庸。
周公之孫,莊公之子。
龍旂承祀,六轡耳耳。
春秋匪解,享祀不忒。
皇皇後帝,皇祖後稷。
享以騂牲,是饗是宜。
降福既多,周公皇祖,亦其福女。
秋而載嘗,夏而楅衡,白牡騂剛。
犧尊將將,毛炰胾羹,籩豆大房。
萬舞洋洋,孝孫有慶。
俾爾熾而昌,俾爾壽而臧。
保彼東方,魯邦是常。
不虧不崩,不震不騰。
三壽作朋,如岡如陵。
公車千乘,朱英綠縢,二矛重弓。
公徒三萬,貝胄朱綅,烝徒增增。
戎狄是膺,荊舒是懲,則莫我敢承。
俾爾昌而熾,俾爾壽而富。
黃發臺背,壽胥與試。
俾爾昌而大,俾爾耆而艾。
萬有千歲,眉壽無有害。
泰山巖巖,魯邦所詹。
奄有龜蒙,遂荒大東。
至於海邦,淮夷來同。
莫不率從,魯侯之功。
保有鳧繹,遂荒徐宅。
至於海邦,淮夷蠻貊。
及彼南夷,莫不率從。
莫敢不諾,魯侯是若。
天錫公純嘏,眉壽保魯。
居常與許,復夏公之宇。
魯侯燕喜,令妻壽母。
宜大夫庶士,邦國是有。
既多受祉,黃發兒齒。
徂徠之松,新甫之柏。
是斷是度,是尋是尺。
松桷有舄,路寢孔碩,新廟奕奕。
奚斯所作,孔曼且碩,萬民是若。【註釋】:
奄:
(一)①覆蓋;包。常“奄有”連用。《資治通鑒·赤壁之戰》:“今操得荊州,奄有其地。”《淮南子·脩務》:“萬物至眾,而知不足以奄之。”②人死埋於地下,故常用作死的婉辭。《顏氏傢訓·終制》:“今年老疾侵,儻然奄忽,豈求備禮乎!”(儻:同“倘”。如果。)③占有;囊括。《呂氏春秋 ·處方》:“章子甚喜,因練卒以夜奄荊人之所盛守,果殺唐蔑。”(盛守:重兵把守處。)《古今小說·臨安裡錢婆留發跡》:“天下英雄皆有割據一方之意,若吞並董昌,奄有杭越,此霸王之業也。”④休息。張籍《懷別》:“遠程未奄息,別念在朝昏。”(朝昏:早晚。)⑤副詞。忽然。表示行為事件突然發生。《魏書·鐵弗劉昌傳》:“王師奄到,上下驚擾。”⑥古國名。在今山東曲阜縣。《尚書·蔡仲之命》:“成王東伐淮夷,遂踐奄。”[奄忽]1.忽然;突然;快。《漢書·嚴延年傳》:“奄忽如神。”2.死亡。《後漢書·趙岐傳》:“自慮奄忽,乃為遺令。”(乃:就。為:作。)[奄奄]1.氣息微弱的樣子。李密《陳情表》:“日薄西山,氣息奄奄。”(薄:近。)2.昏暗的樣子。《孔雀東南飛》:“奄奄黃昏後。” (二)yān ①古指割去生殖器的男子。後作“閹”。《禮記·月令》:“是月(仲冬)也,命奄尹,申宮令,審門閭,謹房屋,必重閉。”也特指宦官。《淮南子·時則》:“命奄尹申宮令。”(尹:長官。)②同“淹”。長久;停留。《漢書·禮樂志》:“神奄留,臨須搖。”《舊唐書·長孫無忌傳》:“今曲為臣等,復此奄荒,欲其優隆,錫之茅社,施於子孫,永貽長世。”(奄荒:久荒之地。茅社:茅土。)有:
(一)①與“無”相對。1. 表示占有、具有、領有。《論語·公冶長》:“陳文子有馬十乘(shèng)。”(乘:四匹。)諸葛亮《草廬對》:“孫權據有江東。”2.表示存在。曹丕《雜詩》:“西北有浮雲,亭亭如車蓋。”3. 表示發生。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“天下有變,則命一上將將荊州之軍以向宛、洛。”②豐收。儲光羲《觀競渡》:“能令秋大有,鼓吹遠相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩薩蠻》:“暝色入高樓,有人樓上愁。”④助詞。1. 多用於朝代名稱的前面。《詩經·大雅·文王》:“有周不顯,帝命不時。”2. 用於形容詞前面。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“明星有爛。”(爛:燦爛。) (二)yòu 通“又”。用於整數與零數之間。《論語·為政》:“吾十有五而志於學。”《史記·秦始皇本紀》:“三十有七年,親巡天下。”下:
①位置在低處的。與“上”相對。《史記·孫子吳起列傳》:“龐涓死於此樹之下。”②等級低的。《戰國策·齊策一》:“能謗議於市朝,聞寡人之耳者,受下賞。”③謙詞。《水滸全傳》第六十三回:“蔡福聽瞭,心中暗喜:如此發放,正中下懷。”④質量低的。陸羽《茶經·五之煮》:“其水用山水,上;江水,中;井水,下。”⑤時間在後的。《孟子·盡心下》:“奮乎百世之上,百世之下,聞者莫不興起也。”⑥次序靠後的。《史記·屈原賈生列傳》:“上稱帝嚳,下道齊桓。”⑦低於;少於。《呂氏春秋·雍塞》:“此不下九石。”⑧表示屬於一定的范圍、情況、條件等。⑨當某個時間或時節;時下。⑩由高處往低處。《論語·微子》:“孔子下,欲與之言。”(11)去;往。常指由西往東,由北往南,由上遊往下遊。彭端淑《為學一首示子侄》:“吾數年來欲買舟而下。”(12)攻克。《呂氏春秋·慎大》:“一朝而兩城下。”(13)退讓。(14)頒佈;下達。《韓非子·內儲說上》:“令下而人皆疾習射,日夜不休。”(15)用;施行。蘇軾《西江月 ·昨夜扁舟京口》:“此景百年幾變,個中下語千難。”(16)動作的次數。林嗣環《口技》:“但聞屏障中撫尺一下。”國:
①國傢。《周禮·春官·詛祝》:“作盟詛之載辭,以敘國之信用。”(詛祝:官名。盟詛:大事為盟,小事為詛。國:指天子之國。)②周代的諸侯國及漢以後侯王的封地。《史記·高祖本紀》:“四月,兵罷戲下,諸侯各就國。”《晉書·陶侃傳》:“侃季年懷止足之分,不與朝權,未亡一年,欲遜位歸國。”(止足:知止知足。未亡:死前。遜位:辭官。)③國都;京城。《左傳 · 隱公元年》:“大都不過參(sān)國之一,小九之一。”(參國之一:國都的三分之一。九之一:九分之一。)范仲淹《嶽陽樓記》:“登斯樓也,則有去國懷鄉,憂讒畏譏,滿目蕭然,感極而悲者矣。”④地區;鄉土。羅鄴《雁二首》之一:“暮天新雁起汀洲,紅蓼(liǎo)花開水國愁。”(蓼:草名,此指水蓼。)王維《相思》:“紅豆生南國,春來發幾枝?”⑤國人。《韓非子·五蠹》:“兔不可復得,而身為宋國笑。”俾:
(一)使(達到某種效果)。陸機《辯亡論上》:“乃俾一介行人撫巡外域。”(一介:一個。行人:外交使節。)《新唐書·裴冕傳》:“陛下宜還冕於朝,復俾輔相,必能致治成化。”(致治:使國傢在政治上安定清平。成化:完成教化。)(二)pì[俾倪]也作“睥睨”。1.城上齒狀的矮墻。《墨子·備城門》:“俾倪,廣三尺,高二尺五寸。”2. 斜著眼睛看。《史記·魏公子列傳》:“(侯生)俾倪故久立與其客語。”(故:故意。)民:
①[名]奴隸。《左傳·定公四年》:“昔武王克商,分魯公以殷~六族。”②[名]人民,百姓。《曹劌論戰》:“小惠未遍,~弗從也。”③[名]人。《禮記·王制》:“五方之~,言語不通。”④[名]指別人。《詩經·邶風·谷風》:“凡~有喪,匍匐救之。”稼:
①種植谷物。《論語·憲問》:“禹、稷躬稼而有天下。”(禹、稷:人名。躬:親自。)《呂氏春秋·審己》:“稼生於野而藏於倉。”②泛指田間作物。《後漢書·和帝紀》:“比年雨多傷稼。”(比年:近年。)《詩經·魏風·伐檀》:“不稼不穡,胡取禾三百億兮。”穡:
①成熟而可收割的莊稼。束晳《補亡詩六首》之三:“參(shēn)參其穡。”(參參:長而茂盛。)②收割莊稼。《詩經·魏風·伐檀》:“不稼不穡,胡取禾三百廛兮?”③泛指農業耕作。潘嶽《藉田賦》:“勸穡以足百姓。”(勸:獎勵。足:充足。)④通“嗇”。節儉;愛惜。《左傳· 昭公元年》:“大國省穡而用之。”⑤愁苦。《逸周書·皇門》:“小民率穡。” -
奄有下国,俾民稼穑。
“奄有下国,俾民稼穑。”诗句出处:《閟宫》;是先秦诗人诗经的作品。
赫赫姜嫄,其德不回。
上帝是依,无灾无害。
弥月不迟,是生后稷,降之百福。
黍稷重穋,稙稚菽麦。
奄有下国,俾民稼穑。
有稷有黍,有稻有秬。
奄有下土,缵禹之绪。
后稷之孙,实维大王。
居岐之阳,实始翦商。
至于文武,缵大王之绪。
致天之届,于牧之野。
无贰无虞,上帝临女。
敦商之旅,克咸厥功。
王曰叔父,建尔元子,俾侯于鲁。
大启尔功,为周室辅。
乃命鲁公,俾侯于东。
锡之山川,土田附庸。
周公之孙,庄公之子。
龙旂承祀,六辔耳耳。
春秋匪解,享祀不忒。
皇皇后帝,皇祖后稷。
享以骍牲,是飨是宜。
降福既多,周公皇祖,亦其福女。
秋而载尝,夏而楅衡,白牡骍刚。
牺尊将将,毛炰胾羹,笾豆大房。
万舞洋洋,孝孙有庆。
俾尔炽而昌,俾尔寿而臧。
保彼东方,鲁邦是常。
不亏不崩,不震不腾。
三寿作朋,如冈如陵。
公车千乘,朱英绿縢,二矛重弓。
公徒三万,贝胄朱綅,烝徒增增。
戎狄是膺,荆舒是惩,则莫我敢承。
俾尔昌而炽,俾尔寿而富。
黄发台背,寿胥与试。
俾尔昌而大,俾尔耆而艾。
万有千岁,眉寿无有害。
泰山岩岩,鲁邦所詹。
奄有龟蒙,遂荒大东。
至于海邦,淮夷来同。
莫不率从,鲁侯之功。
保有凫绎,遂荒徐宅。
至于海邦,淮夷蛮貊。
及彼南夷,莫不率从。
莫敢不诺,鲁侯是若。
天锡公纯嘏,眉寿保鲁。
居常与许,复夏公之宇。
鲁侯燕喜,令妻寿母。
宜大夫庶士,邦国是有。
既多受祉,黄发兒齿。
徂徕之松,新甫之柏。
是断是度,是寻是尺。
松桷有舄,路寝孔硕,新庙奕奕。
奚斯所作,孔曼且硕,万民是若。【注释】:
奄:
(一)①覆盖;包。常“奄有”连用。《资治通鉴·赤壁之战》:“今操得荆州,奄有其地。”《淮南子·脩务》:“万物至众,而知不足以奄之。”②人死埋于地下,故常用作死的婉辞。《颜氏家训·终制》:“今年老疾侵,傥然奄忽,岂求备礼乎!”(傥:同“倘”。如果。)③占有;囊括。《吕氏春秋 ·处方》:“章子甚喜,因练卒以夜奄荆人之所盛守,果杀唐蔑。”(盛守:重兵把守处。)《古今小说·临安里钱婆留发迹》:“天下英雄皆有割据一方之意,若吞并董昌,奄有杭越,此霸王之业也。”④休息。张籍《怀别》:“远程未奄息,别念在朝昏。”(朝昏:早晚。)⑤副词。忽然。表示行为事件突然发生。《魏书·铁弗刘昌传》:“王师奄到,上下惊扰。”⑥古国名。在今山东曲阜县。《尚书·蔡仲之命》:“成王东伐淮夷,遂践奄。”[奄忽]1.忽然;突然;快。《汉书·严延年传》:“奄忽如神。”2.死亡。《后汉书·赵岐传》:“自虑奄忽,乃为遗令。”(乃:就。为:作。)[奄奄]1.气息微弱的样子。李密《陈情表》:“日薄西山,气息奄奄。”(薄:近。)2.昏暗的样子。《孔雀东南飞》:“奄奄黄昏后。” (二)yān ①古指割去生殖器的男子。后作“阉”。《礼记·月令》:“是月(仲冬)也,命奄尹,申宫令,审门闾,谨房屋,必重闭。”也特指宦官。《淮南子·时则》:“命奄尹申宫令。”(尹:长官。)②同“淹”。长久;停留。《汉书·礼乐志》:“神奄留,临须摇。”《旧唐书·长孙无忌传》:“今曲为臣等,复此奄荒,欲其优隆,锡之茅社,施于子孙,永贻长世。”(奄荒:久荒之地。茅社:茅土。)有:
(一)①与“无”相对。1. 表示占有、具有、领有。《论语·公冶长》:“陈文子有马十乘(shèng)。”(乘:四匹。)诸葛亮《草庐对》:“孙权据有江东。”2.表示存在。曹丕《杂诗》:“西北有浮云,亭亭如车盖。”3. 表示发生。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“天下有变,则命一上将将荆州之军以向宛、洛。”②丰收。储光羲《观竞渡》:“能令秋大有,鼓吹远相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩萨蛮》:“暝色入高楼,有人楼上愁。”④助词。1. 多用于朝代名称的前面。《诗经·大雅·文王》:“有周不显,帝命不时。”2. 用于形容词前面。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“明星有烂。”(烂:灿烂。) (二)yòu 通“又”。用于整数与零数之间。《论语·为政》:“吾十有五而志于学。”《史记·秦始皇本纪》:“三十有七年,亲巡天下。”下:
①位置在低处的。与“上”相对。《史记·孙子吴起列传》:“庞涓死于此树之下。”②等级低的。《战国策·齐策一》:“能谤议于市朝,闻寡人之耳者,受下赏。”③谦词。《水浒全传》第六十三回:“蔡福听了,心中暗喜:如此发放,正中下怀。”④质量低的。陆羽《茶经·五之煮》:“其水用山水,上;江水,中;井水,下。”⑤时间在后的。《孟子·尽心下》:“奋乎百世之上,百世之下,闻者莫不兴起也。”⑥次序靠后的。《史记·屈原贾生列传》:“上称帝喾,下道齐桓。”⑦低于;少于。《吕氏春秋·雍塞》:“此不下九石。”⑧表示属于一定的范围、情况、条件等。⑨当某个时间或时节;时下。⑩由高处往低处。《论语·微子》:“孔子下,欲与之言。”(11)去;往。常指由西往东,由北往南,由上游往下游。彭端淑《为学一首示子侄》:“吾数年来欲买舟而下。”(12)攻克。《吕氏春秋·慎大》:“一朝而两城下。”(13)退让。(14)颁布;下达。《韩非子·内储说上》:“令下而人皆疾习射,日夜不休。”(15)用;施行。苏轼《西江月 ·昨夜扁舟京口》:“此景百年几变,个中下语千难。”(16)动作的次数。林嗣环《口技》:“但闻屏障中抚尺一下。”国:
①国家。《周礼·春官·诅祝》:“作盟诅之载辞,以叙国之信用。”(诅祝:官名。盟诅:大事为盟,小事为诅。国:指天子之国。)②周代的诸侯国及汉以后侯王的封地。《史记·高祖本纪》:“四月,兵罢戏下,诸侯各就国。”《晋书·陶侃传》:“侃季年怀止足之分,不与朝权,未亡一年,欲逊位归国。”(止足:知止知足。未亡:死前。逊位:辞官。)③国都;京城。《左传 · 隐公元年》:“大都不过参(sān)国之一,小九之一。”(参国之一:国都的三分之一。九之一:九分之一。)范仲淹《岳阳楼记》:“登斯楼也,则有去国怀乡,忧谗畏讥,满目萧然,感极而悲者矣。”④地区;乡土。罗邺《雁二首》之一:“暮天新雁起汀洲,红蓼(liǎo)花开水国愁。”(蓼:草名,此指水蓼。)王维《相思》:“红豆生南国,春来发几枝?”⑤国人。《韩非子·五蠹》:“兔不可复得,而身为宋国笑。”俾:
(一)使(达到某种效果)。陆机《辩亡论上》:“乃俾一介行人抚巡外域。”(一介:一个。行人:外交使节。)《新唐书·裴冕传》:“陛下宜还冕于朝,复俾辅相,必能致治成化。”(致治:使国家在政治上安定清平。成化:完成教化。)(二)pì[俾倪]也作“睥睨”。1.城上齿状的矮墙。《墨子·备城门》:“俾倪,广三尺,高二尺五寸。”2. 斜着眼睛看。《史记·魏公子列传》:“(侯生)俾倪故久立与其客语。”(故:故意。)民:
①[名]奴隶。《左传·定公四年》:“昔武王克商,分鲁公以殷~六族。”②[名]人民,百姓。《曹刿论战》:“小惠未遍,~弗从也。”③[名]人。《礼记·王制》:“五方之~,言语不通。”④[名]指别人。《诗经·邶风·谷风》:“凡~有丧,匍匐救之。”稼:
①种植谷物。《论语·宪问》:“禹、稷躬稼而有天下。”(禹、稷:人名。躬:亲自。)《吕氏春秋·审己》:“稼生于野而藏于仓。”②泛指田间作物。《后汉书·和帝纪》:“比年雨多伤稼。”(比年:近年。)《诗经·魏风·伐檀》:“不稼不穑,胡取禾三百亿兮。”穑:
①成熟而可收割的庄稼。束晳《补亡诗六首》之三:“参(shēn)参其穑。”(参参:长而茂盛。)②收割庄稼。《诗经·魏风·伐檀》:“不稼不穑,胡取禾三百廛兮?”③泛指农业耕作。潘岳《藉田赋》:“劝穑以足百姓。”(劝:奖励。足:充足。)④通“啬”。节俭;爱惜。《左传· 昭公元年》:“大国省穑而用之。”⑤愁苦。《逸周书·皇门》:“小民率穑。” -
yan you xia guo ,bi min jia se 。
“yan you xia guo ,bi min jia se 。”shi gou chu chu :《bi gong 》;shi xian qin shi ren shi jing de zuo pin 。
he he jiang yuan ,ji de bu hui 。
shang di shi yi ,mo zai mo hai 。
mi yue bu chi ,shi sheng hou ji ,jiang zhi bai fu 。
shu ji chong jiu ,zhi zhi shu mai 。
yan you xia guo ,bi min jia se 。
you ji you shu ,you dao you ju 。
yan you xia tu ,zuan yu zhi xu 。
hou ji zhi sun ,shi wei da wang 。
ju qi zhi yang ,shi shi jian shang 。
zhi yu wen wu ,zuan da wang zhi xu 。
zhi tian zhi jie ,yu mu zhi ye 。
mo er mo yu ,shang di lin nv 。
dui shang zhi lv ,ke xian jue gong 。
wang yue shu fu ,jian er yuan zi ,bi hou yu lu 。
da qi er gong ,wei zhou shi fu 。
nai ming lu gong ,bi hou yu dong 。
xi zhi shan chuan ,tu tian fu yong 。
zhou gong zhi sun ,zhuang gong zhi zi 。
long 旂cheng si ,liu pei er er 。
chun qiu fei jie ,xiang si bu te 。
huang huang hou di ,huang zu hou ji 。
xiang yi xing sheng ,shi xiang shi yi 。
jiang fu ji duo ,zhou gong huang zu ,yi ji fu nv 。
qiu er zai chang ,xia er bi heng ,bai mu xing gang 。
xi zun jiang jiang ,mao fou zi geng ,bian dou da fang 。
mo wu xiang xiang ,xiao sun you qing 。
bi er chi er chang ,bi er shou er zang 。
bao bi dong fang ,lu bang shi chang 。
bu kui bu beng ,bu zhen bu teng 。
san shou zuo peng ,ru gang ru ling 。
gong che qian cheng ,zhu ying lu teng ,er mao chong gong 。
gong tu san mo ,bei zhou zhu qin ,zheng tu zeng zeng 。
rong di shi ying ,jing shu shi cheng ,ze mo wo gan cheng 。
bi er chang er chi ,bi er shou er fu 。
huang fa tai bei ,shou xu yu shi 。
bi er chang er da ,bi er qi er ai 。
mo you qian sui ,mei shou mo you hai 。
tai shan yan yan ,lu bang suo zhan 。
yan you gui meng ,sui huang da dong 。
zhi yu hai bang ,huai yi lai tong 。
mo bu lv cong ,lu hou zhi gong 。
bao you fu yi ,sui huang xu zhai 。
zhi yu hai bang ,huai yi man mo 。
ji bi na yi ,mo bu lv cong 。
mo gan bu nuo ,lu hou shi re 。
tian xi gong chun gu ,mei shou bao lu 。
ju chang yu hu ,fu xia gong zhi yu 。
lu hou yan xi ,ling qi shou mu 。
yi da fu shu shi ,bang guo shi you 。
ji duo shou zhi ,huang fa 兒chi 。
cu lai zhi song ,xin fu zhi bai 。
shi duan shi du ,shi xun shi che 。
song jue you xi ,lu qin kong shuo ,xin miao yi yi 。
xi si suo zuo ,kong man ju shuo ,mo min shi re 。【zhu shi 】:
yan :
(yi )①fu gai ;bao 。chang “yan you ”lian yong 。《zi zhi tong jian ·chi bi zhi zhan 》:“jin cao de jing zhou ,yan you ji de 。”《huai na zi ·脩wu 》:“mo wu zhi zhong ,er zhi bu zu yi yan zhi 。”②ren si mai yu de xia ,gu chang yong zuo si de wan ci 。《yan shi jia xun ·zhong zhi 》:“jin nian lao ji qin ,tang ran yan hu ,qi qiu bei li hu !”(tang :tong “chang ”。ru guo 。)③zhan you ;nang gua 。《lv shi chun qiu ·chu fang 》:“zhang zi shen xi ,yin lian cu yi ye yan jing ren zhi suo cheng shou ,guo sha tang mie 。”(cheng shou :chong bing ba shou chu 。)《gu jin xiao shui ·lin an li qian po liu fa ji 》:“tian xia ying xiong jie you ge ju yi fang zhi yi ,re tun bing dong chang ,yan you hang yue ,ci ba wang zhi ye ye 。”④xiu xi 。zhang ji 《huai bie 》:“yuan cheng wei yan xi ,bie nian zai chao hun 。”(chao hun :zao wan 。)⑤fu ci 。hu ran 。biao shi hang wei shi jian tu ran fa sheng 。《wei shu ·tie fu liu chang chuan 》:“wang shi yan dao ,shang xia jing rao 。”⑥gu guo ming 。zai jin shan dong qu fu xian 。《shang shu ·cai zhong zhi ming 》:“cheng wang dong fa huai yi ,sui jian yan 。”[yan hu ]1.hu ran ;tu ran ;kuai 。《han shu ·yan yan nian chuan 》:“yan hu ru shen 。”2.si wang 。《hou han shu ·zhao qi chuan 》:“zi lv yan hu ,nai wei wei ling 。”(nai :jiu 。wei :zuo 。)[yan yan ]1.qi xi wei ruo de yang zi 。li mi 《chen qing biao 》:“ri bao xi shan ,qi xi yan yan 。”(bao :jin 。)2.hun an de yang zi 。《kong qiao dong na fei 》:“yan yan huang hun hou 。” (er )yān ①gu zhi ge qu sheng shi qi de nan zi 。hou zuo “yan ”。《li ji ·yue ling 》:“shi yue (zhong dong )ye ,ming yan yin ,shen gong ling ,shen men lv ,jin fang wu ,bi chong bi 。”ye te zhi huan guan 。《huai na zi ·shi ze 》:“ming yan yin shen gong ling 。”(yin :chang guan 。)②tong “yan ”。chang jiu ;ting liu 。《han shu ·li le zhi 》:“shen yan liu ,lin xu yao 。”《jiu tang shu ·chang sun mo ji chuan 》:“jin qu wei chen deng ,fu ci yan huang ,yu ji you long ,xi zhi mao she ,shi yu zi sun ,yong yi chang shi 。”(yan huang :jiu huang zhi de 。mao she :mao tu 。)you :
(yi )①yu “mo ”xiang dui 。1. biao shi zhan you 、ju you 、ling you 。《lun yu ·gong ye chang 》:“chen wen zi you ma shi cheng (shèng)。”(cheng :si pi 。)zhu ge liang 《cao lu dui 》:“sun quan ju you jiang dong 。”2.biao shi cun zai 。cao pi 《za shi 》:“xi bei you fu yun ,ting ting ru che gai 。”3. biao shi fa sheng 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“tian xia you bian ,ze ming yi shang jiang jiang jing zhou zhi jun yi xiang wan 、luo 。”②feng shou 。chu guang xi 《guan jing du 》:“neng ling qiu da you ,gu chui yuan xiang cui 。”③biao shi bu ding zhi 。gen “mou ”xiang jin 。li bai 《pu sa man 》:“ming se ru gao lou ,you ren lou shang chou 。”④zhu ci 。1. duo yong yu chao dai ming chen de qian mian 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“you zhou bu xian ,di ming bu shi 。”2. yong yu xing rong ci qian mian 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“ming xing you lan 。”(lan :can lan 。) (er )yòu tong “you ”。yong yu zheng shu yu ling shu zhi jian 。《lun yu ·wei zheng 》:“wu shi you wu er zhi yu xue 。”《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“san shi you qi nian ,qin xun tian xia 。”xia :
①wei zhi zai di chu de 。yu “shang ”xiang dui 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“pang juan si yu ci shu zhi xia 。”②deng ji di de 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“neng bang yi yu shi chao ,wen gua ren zhi er zhe ,shou xia shang 。”③qian ci 。《shui hu quan chuan 》di liu shi san hui :“cai fu ting le ,xin zhong an xi :ru ci fa fang ,zheng zhong xia huai 。”④zhi liang di de 。liu yu 《cha jing ·wu zhi zhu 》:“ji shui yong shan shui ,shang ;jiang shui ,zhong ;jing shui ,xia 。”⑤shi jian zai hou de 。《meng zi ·jin xin xia 》:“fen hu bai shi zhi shang ,bai shi zhi xia ,wen zhe mo bu xing qi ye 。”⑥ci xu kao hou de 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“shang chen di ku ,xia dao ji huan 。”⑦di yu ;shao yu 。《lv shi chun qiu ·yong sai 》:“ci bu xia jiu dan 。”⑧biao shi shu yu yi ding de fan wei 、qing kuang 、tiao jian deng 。⑨dang mou ge shi jian huo shi jie ;shi xia 。⑩you gao chu wang di chu 。《lun yu ·wei zi 》:“kong zi xia ,yu yu zhi yan 。”(11)qu ;wang 。chang zhi you xi wang dong ,you bei wang na ,you shang you wang xia you 。peng duan shu 《wei xue yi shou shi zi zhi 》:“wu shu nian lai yu mai zhou er xia 。”(12)gong ke 。《lv shi chun qiu ·shen da 》:“yi chao er liang cheng xia 。”(13)tui rang 。(14)ban bu ;xia da 。《han fei zi ·nei chu shui shang 》:“ling xia er ren jie ji xi she ,ri ye bu xiu 。”(15)yong ;shi hang 。su shi 《xi jiang yue ·zuo ye bian zhou jing kou 》:“ci jing bai nian ji bian ,ge zhong xia yu qian nan 。”(16)dong zuo de ci shu 。lin si huan 《kou ji 》:“dan wen bing zhang zhong fu che yi xia 。”guo :
①guo jia 。《zhou li ·chun guan ·zu zhu 》:“zuo meng zu zhi zai ci ,yi xu guo zhi xin yong 。”(zu zhu :guan ming 。meng zu :da shi wei meng ,xiao shi wei zu 。guo :zhi tian zi zhi guo 。)②zhou dai de zhu hou guo ji han yi hou hou wang de feng de 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“si yue ,bing ba hu xia ,zhu hou ge jiu guo 。”《jin shu ·tao kan chuan 》:“kan ji nian huai zhi zu zhi fen ,bu yu chao quan ,wei wang yi nian ,yu xun wei gui guo 。”(zhi zu :zhi zhi zhi zu 。wei wang :si qian 。xun wei :ci guan 。)③guo dou ;jing cheng 。《zuo chuan · yin gong yuan nian 》:“da dou bu guo can (sān)guo zhi yi ,xiao jiu zhi yi 。”(can guo zhi yi :guo dou de san fen zhi yi 。jiu zhi yi :jiu fen zhi yi 。)fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“deng si lou ye ,ze you qu guo huai xiang ,you chan wei ji ,man mu xiao ran ,gan ji er bei zhe yi 。”④de ou ;xiang tu 。luo ye 《yan er shou 》zhi yi :“mu tian xin yan qi ting zhou ,gong liao (liǎo)hua kai shui guo chou 。”(liao :cao ming ,ci zhi shui liao 。)wang wei 《xiang sai 》:“gong dou sheng na guo ,chun lai fa ji zhi ?”⑤guo ren 。《han fei zi ·wu du 》:“tu bu ke fu de ,er shen wei song guo xiao 。”bi :
(yi )shi (da dao mou chong xiao guo )。liu ji 《bian wang lun shang 》:“nai bi yi jie hang ren fu xun wai yu 。”(yi jie :yi ge 。hang ren :wai jiao shi jie 。)《xin tang shu ·pei mian chuan 》:“bi xia yi hai mian yu chao ,fu bi fu xiang ,bi neng zhi zhi cheng hua 。”(zhi zhi :shi guo jia zai zheng zhi shang an ding qing ping 。cheng hua :wan cheng jiao hua 。)(er )pì[bi ni ]ye zuo “pi ni ”。1.cheng shang chi zhuang de ai qiang 。《mo zi ·bei cheng men 》:“bi ni ,an san che ,gao er che wu cun 。”2. xie zhao yan jing kan 。《shi ji ·wei gong zi lie chuan 》:“(hou sheng )bi ni gu jiu li yu ji ke yu 。”(gu :gu yi 。)min :
①[ming ]nu li 。《zuo chuan ·ding gong si nian 》:“xi wu wang ke shang ,fen lu gong yi yan ~liu zu 。”②[ming ]ren min ,bai xing 。《cao gui lun zhan 》:“xiao hui wei bian ,~fu cong ye 。”③[ming ]ren 。《li ji ·wang zhi 》:“wu fang zhi ~,yan yu bu tong 。”④[ming ]zhi bie ren 。《shi jing ·bei feng ·gu feng 》:“fan ~you sang ,pu fu jiu zhi 。”jia :
①chong zhi gu wu 。《lun yu ·xian wen 》:“yu 、ji gong jia er you tian xia 。”(yu 、ji :ren ming 。gong :qin zi 。)《lv shi chun qiu ·shen ji 》:“jia sheng yu ye er cang yu cang 。”②fan zhi tian jian zuo wu 。《hou han shu ·he di ji 》:“bi nian yu duo shang jia 。”(bi nian :jin nian 。)《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu jia bu se ,hu qu he san bai yi xi 。”se :
①cheng shou er ke shou ge de zhuang jia 。shu xi 《bu wang shi liu shou 》zhi san :“can (shēn)can ji se 。”(can can :chang er mao cheng 。)②shou ge zhuang jia 。《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu jia bu se ,hu qu he san bai chan xi ?”③fan zhi nong ye geng zuo 。pan yue 《ji tian fu 》:“quan se yi zu bai xing 。”(quan :jiang li 。zu :chong zu 。)④tong “se ”。jie jian ;ai xi 。《zuo chuan · zhao gong yuan nian 》:“da guo sheng se er yong zhi 。”⑤chou ku 。《yi zhou shu ·huang men 》:“xiao min lv se 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]