• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 謬恩當徂冬,黽勉始今秋。

    “謬恩當徂冬,黽勉始今秋。”詩句出處:《韓持國見訪》;是宋朝詩人王安石的作品。

    餘生非匏瓜,於世不無求。
    弱力憚耕稼,衣食當周流。
    起傢始二十,南北今白頭。
    愁傷意已敗,罷病恐難瘳。
    江湖把一節,屢乞東南州。
    治民豈吾能,閑僻庶可偷。
    謬恩當徂冬,黽勉始今秋。
    豈敢事高蹇,茫然乖本謀。
    撫心私自憐,仰屋竊嘆愀。
    強騎黃饑馬,欲語將誰投。
    賴此城下宅,數蒙故人留。
    攬衣坐中庭,仰視白雲浮。
    白雲禦西風,一一向滄洲。
    安得兩黃鵠,跨之與雲遊。

    【註釋】:

    謬:

    ①錯誤。司馬遷《報任安書》:“而事乃有大謬不然者。”②差錯。《漢書·司馬遷傳》:“故《易》曰:‘差以豪氂,謬以千裡。’”③欺詐;欺騙。《史記·范雎蔡澤列傳》:“應侯知蔡澤之欲困己以說,復謬曰:何為不可?”④弄錯。王安石《遊褒禪山記》:“後世之謬其傳而莫能名者。”

    恩:

    ①恩惠;德惠。諸葛亮《出師表》:“臣不勝受恩感激。”②有情義。蘇武《詩四首》之三:“結發為夫妻,恩愛兩不疑。”《韓非子·六反》:“不養恩愛之心而增威嚴之勢。”

    當:

    (一)①面對;面向。王充《論衡·變動》:“盛夏之時,當風而立。”②正在某處。《墨子·兼愛下》:“然當今之時。”③相當於;抵得上。《史記·屈原賈生列傳》:“(張儀)乃曰:‘以一(張)儀而當漢中地,臣請往如楚。’”(如:到。)④抵擋;抵抗。《戰國策·齊策一》:“必一而當十,十而當百,百而當千。”⑤遮擋;擋住。《莊子·人間世》:“汝不知夫螳螂乎,怒其臂以當車轍。”⑥擔當;承受。《宋史·蕭註傳》:“敢當天下大事。”⑦擔任;充當。《晉書·熊遠傳》:“今當官者以理事為俗吏,奉法為苛刻。”⑧主管;掌管。《左傳·襄公二年》:“於是子罕當國。”⑨判決定罪。《史記·蒙恬列傳》:“當高罪死。”⑩適應;符合。《漢書·蓋寬饒傳》:“以言事不當意,而為文吏所詆挫。”(挫:屈辱。)(11)應該;應當。《後漢書·馬援傳》:“窮當益堅,老當益壯。”(12)介詞。引進時間或處所。相當於“就在”。《史記·項羽本紀》:“當是時,秦嘉已立景駒為楚王。”(是:此。) (二)dàng ①恰當;得當。《禮記· 樂記》:“古者天地順而四時當。”②當做。《戰國策·齊策四》:“安步以當車。”③器物的底部或頂端。《韓非子·外儲說右上》:“今有千金之玉卮(zhī),通而無當,可以盛水乎?”(卮:酒杯。)

    徂:

    ①前往;到……去。《詩經·大雅·桑柔》:“自西徂東,靡所定處。”②逝去;過去。陶淵明《贈長沙公四首》之一:“歲月眇徂。”(眇:遠。)③始;開始。駱賓王《冒雨尋菊序》:“白帝徂秋。”(白帝:秋天之神。)④通“殂”。逝世;死去。顏真卿等《登峴山觀李左相石尊聯句》崔宏句:“懷賢久徂謝。”

    黽:

    (一)蛙的一種。《周禮·秋官·蟈氏》:“蟈氏掌去蛙黽。”《國語·越語下》:“而蛙黽之與同渚。”(渚zhǔ:水中小塊陸地。) (二)mǐn 勉力;努力。《詩經·邶風·谷風》:“黽勉同心,不宜有怒。” (三)miǎn 古地名,在今河南澠池縣。《史記·留侯世傢》:“洛陽東有城皋,西有殽、黽。”《戰國策·齊策一》:“趙入朝黽黽。” (四)méng [黽塞]古要塞名。在今河南信陽西南平靖關。《戰國策·楚策四》:“不知夫穰侯方受命乎秦王,填黽塞之內,而投己乎黽塞之外。”

    勉:

    ①努力;盡力。《左傳·成公二年》:“病未及死,吾子勉之。”②勉勵;鼓勵。《呂氏春秋·季春》:“勉諸侯,聘名士,禮賢者。”③趕快。《呂氏春秋·具備》:“宓子賤曰:‘子之書甚不善,子勉歸矣!’”(書:書法。)

    始:

    ①開頭;指事情的開端。《老子》第六十四章:“千裡之行,始於足下。”②當初。與“今”相對。《論語·公冶長》:“始吾於人也,聽其言而信其行。”③首先。與“後”相對。韓愈《贈張童子序》:“始自縣考試,定其可舉者,然後升於州若府。”(若:或者。)④副詞。1.剛剛;方才。《呂氏春秋·別類》:“室之始成也善,其後果敗。”白居易《琵琶行》:“千呼萬喚始出來,猶抱琵琶半遮面。”2.曾(céng)。與“未”連用。《淮南子·俶真》:“有有者,有無者,有未始有有無者。”

    今:

    ①此時;現在。《歸去來兮辭》:“實迷途其未遠,覺今是而昨非。”《戰國策·趙策四》:“老夫今者殊不欲食。”《左傳·襄公二年》:“(崔子)今不來矣。”②現代。與“古”相對。《禮記·中庸》:“生乎今之世,反古之道。”(反:違反。)《論語·子罕》:“後生可畏,焉知來者之不如今也?”③今日。《詩經·召南·摽有梅》:“求我庶士,迨其今兮。”(庶:多。士:指未婚男子。迨dài:及;到。)④當今。《孟子·梁惠王上》:“今夫天下之人牧,未有不嗜殺人者也。”⑤將要;將會。司馬遷《史記·項羽本紀》:“豎子不足與謀,奪項王天下者必沛公也。吾屬今為之虜矣。”⑥不久。《史記·申屠嘉列傳》:“汝第往,吾今使人召若。”⑦假如;如果。《史記·項羽本紀》:“今不急下,吾烹太公。”

    秋:

    ①谷物成熟。《禮記·月令》:“(孟夏之月)麥秋至。”②秋天的莊稼。趙汝鐩《耕織嘆》:“香穗垂頭秋登場。”③秋季,農歷七至九月。李紳《憫農二首》之一:“春種一粒粟,秋收萬顆子。”④一年的時間段。《史記·梁惠王世傢》:“千秋萬歲後將傳於王。”⑤時刻;時候。《宋史·宗澤傳》:“今日乃汝立功之秋,不可失也。”⑥喻白色。陸遊《訴衷情》:“胡未滅,鬢先秋。”⑦形容飛的樣子。《漢書·禮樂志》:“飛龍秋,遊上天。”也作“秋秋”。《荀子·解蔽》:“鳳凰秋秋。”


  • 谬恩当徂冬,黾勉始今秋。

    “谬恩当徂冬,黾勉始今秋。”诗句出处:《韩持国见访》;是宋朝诗人王安石的作品。

    余生非匏瓜,於世不无求。
    弱力惮耕稼,衣食当周流。
    起家始二十,南北今白头。
    愁伤意已败,罢病恐难瘳。
    江湖把一节,屡乞东南州。
    治民岂吾能,闲僻庶可偷。
    谬恩当徂冬,黾勉始今秋。
    岂敢事高蹇,茫然乖本谋。
    抚心私自怜,仰屋窃叹愀。
    强骑黄饥马,欲语将谁投。
    赖此城下宅,数蒙故人留。
    揽衣坐中庭,仰视白云浮。
    白云御西风,一一向沧洲。
    安得两黄鹄,跨之与云游。

    【注释】:

    谬:

    ①错误。司马迁《报任安书》:“而事乃有大谬不然者。”②差错。《汉书·司马迁传》:“故《易》曰:‘差以豪氂,谬以千里。’”③欺诈;欺骗。《史记·范雎蔡泽列传》:“应侯知蔡泽之欲困己以说,复谬曰:何为不可?”④弄错。王安石《游褒禅山记》:“后世之谬其传而莫能名者。”

    恩:

    ①恩惠;德惠。诸葛亮《出师表》:“臣不胜受恩感激。”②有情义。苏武《诗四首》之三:“结发为夫妻,恩爱两不疑。”《韩非子·六反》:“不养恩爱之心而增威严之势。”

    当:

    (一)①面对;面向。王充《论衡·变动》:“盛夏之时,当风而立。”②正在某处。《墨子·兼爱下》:“然当今之时。”③相当于;抵得上。《史记·屈原贾生列传》:“(张仪)乃曰:‘以一(张)仪而当汉中地,臣请往如楚。’”(如:到。)④抵挡;抵抗。《战国策·齐策一》:“必一而当十,十而当百,百而当千。”⑤遮挡;挡住。《庄子·人间世》:“汝不知夫螳螂乎,怒其臂以当车辙。”⑥担当;承受。《宋史·萧注传》:“敢当天下大事。”⑦担任;充当。《晋书·熊远传》:“今当官者以理事为俗吏,奉法为苛刻。”⑧主管;掌管。《左传·襄公二年》:“于是子罕当国。”⑨判决定罪。《史记·蒙恬列传》:“当高罪死。”⑩适应;符合。《汉书·盖宽饶传》:“以言事不当意,而为文吏所诋挫。”(挫:屈辱。)(11)应该;应当。《后汉书·马援传》:“穷当益坚,老当益壮。”(12)介词。引进时间或处所。相当于“就在”。《史记·项羽本纪》:“当是时,秦嘉已立景驹为楚王。”(是:此。) (二)dàng ①恰当;得当。《礼记· 乐记》:“古者天地顺而四时当。”②当做。《战国策·齐策四》:“安步以当车。”③器物的底部或顶端。《韩非子·外储说右上》:“今有千金之玉卮(zhī),通而无当,可以盛水乎?”(卮:酒杯。)

    徂:

    ①前往;到……去。《诗经·大雅·桑柔》:“自西徂东,靡所定处。”②逝去;过去。陶渊明《赠长沙公四首》之一:“岁月眇徂。”(眇:远。)③始;开始。骆宾王《冒雨寻菊序》:“白帝徂秋。”(白帝:秋天之神。)④通“殂”。逝世;死去。颜真卿等《登岘山观李左相石尊联句》崔宏句:“怀贤久徂谢。”

    黾:

    (一)蛙的一种。《周礼·秋官·蝈氏》:“蝈氏掌去蛙黾。”《国语·越语下》:“而蛙黾之与同渚。”(渚zhǔ:水中小块陆地。) (二)mǐn 勉力;努力。《诗经·邶风·谷风》:“黾勉同心,不宜有怒。” (三)miǎn 古地名,在今河南渑池县。《史记·留侯世家》:“洛阳东有城皋,西有殽、黾。”《战国策·齐策一》:“赵入朝黾黾。” (四)méng [黾塞]古要塞名。在今河南信阳西南平靖关。《战国策·楚策四》:“不知夫穰侯方受命乎秦王,填黾塞之内,而投己乎黾塞之外。”

    勉:

    ①努力;尽力。《左传·成公二年》:“病未及死,吾子勉之。”②勉励;鼓励。《吕氏春秋·季春》:“勉诸侯,聘名士,礼贤者。”③赶快。《吕氏春秋·具备》:“宓子贱曰:‘子之书甚不善,子勉归矣!’”(书:书法。)

    始:

    ①开头;指事情的开端。《老子》第六十四章:“千里之行,始于足下。”②当初。与“今”相对。《论语·公冶长》:“始吾于人也,听其言而信其行。”③首先。与“后”相对。韩愈《赠张童子序》:“始自县考试,定其可举者,然后升于州若府。”(若:或者。)④副词。1.刚刚;方才。《吕氏春秋·别类》:“室之始成也善,其后果败。”白居易《琵琶行》:“千呼万唤始出来,犹抱琵琶半遮面。”2.曾(céng)。与“未”连用。《淮南子·俶真》:“有有者,有无者,有未始有有无者。”

    今:

    ①此时;现在。《归去来兮辞》:“实迷途其未远,觉今是而昨非。”《战国策·赵策四》:“老夫今者殊不欲食。”《左传·襄公二年》:“(崔子)今不来矣。”②现代。与“古”相对。《礼记·中庸》:“生乎今之世,反古之道。”(反:违反。)《论语·子罕》:“后生可畏,焉知来者之不如今也?”③今日。《诗经·召南·摽有梅》:“求我庶士,迨其今兮。”(庶:多。士:指未婚男子。迨dài:及;到。)④当今。《孟子·梁惠王上》:“今夫天下之人牧,未有不嗜杀人者也。”⑤将要;将会。司马迁《史记·项羽本纪》:“竖子不足与谋,夺项王天下者必沛公也。吾属今为之虏矣。”⑥不久。《史记·申屠嘉列传》:“汝第往,吾今使人召若。”⑦假如;如果。《史记·项羽本纪》:“今不急下,吾烹太公。”

    秋:

    ①谷物成熟。《礼记·月令》:“(孟夏之月)麦秋至。”②秋天的庄稼。赵汝鐩《耕织叹》:“香穗垂头秋登场。”③秋季,农历七至九月。李绅《悯农二首》之一:“春种一粒粟,秋收万颗子。”④一年的时间段。《史记·梁惠王世家》:“千秋万岁后将传于王。”⑤时刻;时候。《宋史·宗泽传》:“今日乃汝立功之秋,不可失也。”⑥喻白色。陆游《诉衷情》:“胡未灭,鬓先秋。”⑦形容飞的样子。《汉书·礼乐志》:“飞龙秋,游上天。”也作“秋秋”。《荀子·解蔽》:“凤凰秋秋。”


  • miu en dang cu dong ,mian mian shi jin qiu 。

    “miu en dang cu dong ,mian mian shi jin qiu 。”shi gou chu chu :《han chi guo jian fang 》;shi song chao shi ren wang an dan de zuo pin 。

    yu sheng fei pao gua ,wu shi bu mo qiu 。
    ruo li dan geng jia ,yi shi dang zhou liu 。
    qi jia shi er shi ,na bei jin bai tou 。
    chou shang yi yi bai ,ba bing kong nan chou 。
    jiang hu ba yi jie ,lv qi dong na zhou 。
    zhi min qi wu neng ,xian pi shu ke tou 。
    miu en dang cu dong ,mian mian shi jin qiu 。
    qi gan shi gao jian ,mang ran guai ben mou 。
    fu xin si zi lian ,yang wu qie tan qiao 。
    jiang ji huang ji ma ,yu yu jiang shei tou 。
    lai ci cheng xia zhai ,shu meng gu ren liu 。
    lan yi zuo zhong ting ,yang shi bai yun fu 。
    bai yun yu xi feng ,yi yi xiang cang zhou 。
    an de liang huang gu ,kua zhi yu yun you 。

    【zhu shi 】:

    miu :

    ①cuo wu 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“er shi nai you da miu bu ran zhe 。”②cha cuo 。《han shu ·si ma qian chuan 》:“gu 《yi 》yue :‘cha yi hao li ,miu yi qian li 。’”③qi zha ;qi pian 。《shi ji ·fan ju cai ze lie chuan 》:“ying hou zhi cai ze zhi yu kun ji yi shui ,fu miu yue :he wei bu ke ?”④long cuo 。wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“hou shi zhi miu ji chuan er mo neng ming zhe 。”

    en :

    ①en hui ;de hui 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“chen bu sheng shou en gan ji 。”②you qing yi 。su wu 《shi si shou 》zhi san :“jie fa wei fu qi ,en ai liang bu yi 。”《han fei zi ·liu fan 》:“bu yang en ai zhi xin er zeng wei yan zhi shi 。”

    dang :

    (yi )①mian dui ;mian xiang 。wang chong 《lun heng ·bian dong 》:“cheng xia zhi shi ,dang feng er li 。”②zheng zai mou chu 。《mo zi ·jian ai xia 》:“ran dang jin zhi shi 。”③xiang dang yu ;di de shang 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“(zhang yi )nai yue :‘yi yi (zhang )yi er dang han zhong de ,chen qing wang ru chu 。’”(ru :dao 。)④di dang ;di kang 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“bi yi er dang shi ,shi er dang bai ,bai er dang qian 。”⑤zhe dang ;dang zhu 。《zhuang zi ·ren jian shi 》:“ru bu zhi fu tang lang hu ,nu ji bei yi dang che zhe 。”⑥dan dang ;cheng shou 。《song shi ·xiao zhu chuan 》:“gan dang tian xia da shi 。”⑦dan ren ;chong dang 。《jin shu ·xiong yuan chuan 》:“jin dang guan zhe yi li shi wei su li ,feng fa wei ke ke 。”⑧zhu guan ;zhang guan 。《zuo chuan ·xiang gong er nian 》:“yu shi zi han dang guo 。”⑨pan jue ding zui 。《shi ji ·meng tian lie chuan 》:“dang gao zui si 。”⑩kuo ying ;fu ge 。《han shu ·gai kuan rao chuan 》:“yi yan shi bu dang yi ,er wei wen li suo di cuo 。”(cuo :qu ru 。)(11)ying gai ;ying dang 。《hou han shu ·ma yuan chuan 》:“qiong dang yi jian ,lao dang yi zhuang 。”(12)jie ci 。yin jin shi jian huo chu suo 。xiang dang yu “jiu zai ”。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“dang shi shi ,qin jia yi li jing ju wei chu wang 。”(shi :ci 。) (er )dàng ①qia dang ;de dang 。《li ji · le ji 》:“gu zhe tian de shun er si shi dang 。”②dang zuo 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“an bu yi dang che 。”③qi wu de de bu huo ding duan 。《han fei zi ·wai chu shui you shang 》:“jin you qian jin zhi yu zhi (zhī),tong er mo dang ,ke yi cheng shui hu ?”(zhi :jiu bei 。)

    cu :

    ①qian wang ;dao ……qu 。《shi jing ·da ya ·sang rou 》:“zi xi cu dong ,mi suo ding chu 。”②shi qu ;guo qu 。tao yuan ming 《zeng chang sha gong si shou 》zhi yi :“sui yue miao cu 。”(miao :yuan 。)③shi ;kai shi 。jia bin wang 《mao yu xun ju xu 》:“bai di cu qiu 。”(bai di :qiu tian zhi shen 。)④tong “cu ”。shi shi ;si qu 。yan zhen qing deng 《deng xian shan guan li zuo xiang dan zun lian gou 》cui hong gou :“huai xian jiu cu xie 。”

    mian :

    (yi )wa de yi chong 。《zhou li ·qiu guan ·guo shi 》:“guo shi zhang qu wa mian 。”《guo yu ·yue yu xia 》:“er wa mian zhi yu tong zhu 。”(zhu zhǔ:shui zhong xiao kuai liu de 。) (er )mǐn mian li ;nu li 。《shi jing ·bei feng ·gu feng 》:“mian mian tong xin ,bu yi you nu 。” (san )miǎn gu de ming ,zai jin he na mian chi xian 。《shi ji ·liu hou shi jia 》:“luo yang dong you cheng gao ,xi you xiao 、mian 。”《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“zhao ru chao mian mian 。” (si )méng [mian sai ]gu yao sai ming 。zai jin he na xin yang xi na ping jing guan 。《zhan guo ce ·chu ce si 》:“bu zhi fu rang hou fang shou ming hu qin wang ,tian mian sai zhi nei ,er tou ji hu mian sai zhi wai 。”

    mian :

    ①nu li ;jin li 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“bing wei ji si ,wu zi mian zhi 。”②mian li ;gu li 。《lv shi chun qiu ·ji chun 》:“mian zhu hou ,pin ming shi ,li xian zhe 。”③gan kuai 。《lv shi chun qiu ·ju bei 》:“mi zi jian yue :‘zi zhi shu shen bu shan ,zi mian gui yi !’”(shu :shu fa 。)

    shi :

    ①kai tou ;zhi shi qing de kai duan 。《lao zi 》di liu shi si zhang :“qian li zhi hang ,shi yu zu xia 。”②dang chu 。yu “jin ”xiang dui 。《lun yu ·gong ye chang 》:“shi wu yu ren ye ,ting ji yan er xin ji hang 。”③shou xian 。yu “hou ”xiang dui 。han yu 《zeng zhang tong zi xu 》:“shi zi xian kao shi ,ding ji ke ju zhe ,ran hou sheng yu zhou re fu 。”(re :huo zhe 。)④fu ci 。1.gang gang ;fang cai 。《lv shi chun qiu ·bie lei 》:“shi zhi shi cheng ye shan ,ji hou guo bai 。”bai ju yi 《pi pa hang 》:“qian hu mo huan shi chu lai ,you bao pi pa ban zhe mian 。”2.ceng (céng)。yu “wei ”lian yong 。《huai na zi ·chu zhen 》:“you you zhe ,you mo zhe ,you wei shi you you mo zhe 。”

    jin :

    ①ci shi ;xian zai 。《gui qu lai xi ci 》:“shi mi tu ji wei yuan ,jiao jin shi er zuo fei 。”《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“lao fu jin zhe shu bu yu shi 。”《zuo chuan ·xiang gong er nian 》:“(cui zi )jin bu lai yi 。”②xian dai 。yu “gu ”xiang dui 。《li ji ·zhong yong 》:“sheng hu jin zhi shi ,fan gu zhi dao 。”(fan :wei fan 。)《lun yu ·zi han 》:“hou sheng ke wei ,yan zhi lai zhe zhi bu ru jin ye ?”③jin ri 。《shi jing ·shao na ·biao you mei 》:“qiu wo shu shi ,dai ji jin xi 。”(shu :duo 。shi :zhi wei hun nan zi 。dai dài:ji ;dao 。)④dang jin 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“jin fu tian xia zhi ren mu ,wei you bu shi sha ren zhe ye 。”⑤jiang yao ;jiang hui 。si ma qian 《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“shu zi bu zu yu mou ,duo xiang wang tian xia zhe bi pei gong ye 。wu shu jin wei zhi lu yi 。”⑥bu jiu 。《shi ji ·shen tu jia lie chuan 》:“ru di wang ,wu jin shi ren shao re 。”⑦jia ru ;ru guo 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jin bu ji xia ,wu peng tai gong 。”

    qiu :

    ①gu wu cheng shou 。《li ji ·yue ling 》:“(meng xia zhi yue )mai qiu zhi 。”②qiu tian de zhuang jia 。zhao ru sui 《geng zhi tan 》:“xiang sui chui tou qiu deng chang 。”③qiu ji ,nong li qi zhi jiu yue 。li shen 《min nong er shou 》zhi yi :“chun chong yi li su ,qiu shou mo ke zi 。”④yi nian de shi jian duan 。《shi ji ·liang hui wang shi jia 》:“qian qiu mo sui hou jiang chuan yu wang 。”⑤shi ke ;shi hou 。《song shi ·zong ze chuan 》:“jin ri nai ru li gong zhi qiu ,bu ke shi ye 。”⑥yu bai se 。liu you 《su zhong qing 》:“hu wei mie ,bin xian qiu 。”⑦xing rong fei de yang zi 。《han shu ·li le zhi 》:“fei long qiu ,you shang tian 。”ye zuo “qiu qiu ”。《xun zi ·jie bi 》:“feng huang qiu qiu 。”