- 繁体
- 简体
- 拼音
-
淮蝗蔽天農久餓,越卒圍城盜少逸。
“淮蝗蔽天農久餓,越卒圍城盜少逸。”詩句出處:《和中甫兄春日有感》;是宋朝詩人王安石的作品。
濺濺溪谷水亂流,漠漠郊原草爭出。
嬌梅過兩吹爛熳,幽鳥迎陽語啾唧。
分香欲滿錦樹園,剪彩休開寶刀室。
胡為我輩坐自苦,不念茲時去如失。
飽聞高徑動車輪,甘臥空堂守經帙。
淮蝗蔽天農久餓,越卒圍城盜少逸。
至尊深拱罷簫韶,元老相看進刀筆。
春風生物尚有意,壯士憂民豈無術。
不成歡醉但悲歌,回首功名古難必。
【註釋】:
淮:
水名,即淮河。《孟子·滕文公下》:“水由地上行,江、淮、河、漢是也。”蔽:
①遮蓋;遮擋。《楚辭·九歌·國殤》:“旌蔽日兮敵若雲。”②隱藏。《管子·內業》:“全心在中,不可蔽匿。”③隱覆;埋沒。《孔子傢語· 辨政》:“匿人之善,斯為蔽賢。”④蒙蔽;壅蔽。《資治通鑒·周紀一》:“察者多蔽於才而遺於德。”《荀子·解蔽》:“凡人之患,蔽於一曲,而闇於大理。”⑤弊端;毛病。江淹《雜體詩序》:“重耳輕目,俗之恒蔽。”(恒:常。)⑥屏障。《左傳·昭公十八年》:“葉在楚國,方城外之蔽也。”(葉:地名。方城:山名。)⑦概括。《論語·為政》:“《詩》三百,一言以蔽之,曰:思無邪。”天:
①人的頭部。《呂氏春秋·論人》:“適耳目,節嗜欲,釋智謀,去巧故……若此,則無以害其天矣。”(釋:去除。巧故:偽詐。)②天空。王充《論衡·談天》:“察當今天去地甚高,古天與今無異。”《敕勒歌》:“天似穹(qióng)廬,籠蓋四野。”(穹廬:氈帳。)③在額上刺字的刑罰。《周易· 睽》:“其人天且劓。”(劓:割掉鼻子的刑罰。)④天氣;氣候。《呂氏春秋·季春》:“行秋令,則天多沉陰。”⑤自然界。《荀子·天論》:“天行有常,不為堯存,不為桀亡。”⑥自然形成的。《莊子·養生主》:“依乎天理,批大郤,導大窾。”⑦上帝;自然界的主宰。《春秋繁露 ·郊祭》:“天者,百神之大君也。”⑧天命;天意。《左傳·成公十六年》:“國之存亡,天也。”⑨依憑;依靠者。《儀禮· 喪服》:“夫者,妻之天也。”農:
①耕種。《左傳·襄公九年》:“其庶人力於農穡。”(庶人:平民;百姓。穡:收割莊稼。)②農業。賈誼《論積貯疏》:“今毆民歸之農。”(毆qū:同“驅”。)③種田的人;農夫。《左傳·宣公十二年》:“商、農、工、賈不敗其業。”《呂氏春秋·孟夏》:“命農勉作。”(勉作:努力耕作。)④努力;勤勉。《左傳·襄公十三年》:“小人農力以事其上。”《管子·大匡》:“用力不農。”久:
①時間長。《莊子·德充符》:“久與賢人處則無過。”《史記·陳涉世傢》:“悵恨久之。”《論語·述而》:“久矣吾不復夢見周公。”②久留。《左傳·文公十二年》:“秦不能久,請深壘固軍以待之。”③久戰。《商君書·戰法》:“攻不若者勿與戰,食不若者勿與久。”餓:
①極度饑餓。《韓非子·飾邪》:“傢有常業,雖饑不餓。”②貧困;缺少。③餓死;餓病。《論語·季氏》:“伯夷、叔齊餓於首陽之下,民到於今稱之。”越:
(一)①度過;經過。《韓非子·定法》:“穰侯越韓魏而東攻齊。”范仲淹《嶽陽樓記》:“越明年,政通人和,百廢俱興。”(明年:第二年。)②超過;超越。《漢書·宣帝紀》:“越職逾法,以取名譽。”③遠;遠離。《左傳·襄公十四年》:“聞君不撫社稷而越在他竟。”(撫:撫治。社稷:指國傢。竟:同“境”。)④迂闊;不切實際。《國語·魯語上》:“越哉,臧孫之為政也!”⑤昂揚。蘇軾《石鐘山記》:“扣而聆之,南聲函胡,北音清越。”(函胡:含糊;模糊。)⑥宣揚。《國語·晉語八》:“宣其德行,順其憲則,使越於諸侯。”(憲:法。)⑦離散。《淮南子·主術》:“精神勞則越。”⑧墜落。《左傳·成公二年》:“射其左,越於車下。”⑨搶奪;劫奪。魏源《聖武記》卷七:“而內地敚攘越貨、亡命鬥狠之事,無一不出於花門。”(敚:同“奪”,劫奪。花門:指妓院。)⑩周代諸侯國。《墨子·非攻下》:“今天下好戰之國齊晉楚越。”(11)古代南方少數民族名。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“南撫夷越。”因其部落眾多,也稱“百越”(或“百粵”)。《史記·李斯列傳》:“南定百越。” (二)huó 瑟底的小孔。《呂氏春秋·適音》:“清廟之瑟,朱弦而疏越。”卒:
(一)①差役。《漢書·胡建傳》:“貧無車馬,常步與走卒起居。”(起居:作息。)②步兵。《左傳·宣公十二年》:“遂疾進師,車馳卒奔。”(疾:速。師:軍隊。)《韓非子·說林下》:“夫越破吳,豪士死,銳卒盡。”《史記·白起王翦列傳》:“與趙將賈偃戰,沉其卒二萬於河中。”③古代軍事編制。一百人為卒。《周禮·地官·大司徒》:“五人為伍,五伍為兩,四兩為卒,五卒為旅,五旅為師,五師為軍。”《左傳·隱公十一年》:“鄭伯使卒出豭,行出犬、雞,以詛射潁考叔者。”(豭jiā:公豬。潁考叔:人名。)④終;盡;最後,終於。《詩經·邶風· 日月》:“父兮母兮,畜我不卒。”(畜:養。)《呂氏春秋·慎大》:“上天弗恤,夏命其卒。”《孟子·盡心下》:“晉人有馮婦者,善搏虎,卒為善士。”《史記·李斯列傳》:“卒成帝業。”⑤死亡。《史記·孔子世傢》:“孔子年七十三,以魯哀公十六年四月己醜卒。”(以:於,在。)⑥通“崒”。高峻。《詩經·小雅·漸漸之石》:“漸漸之石,維其卒矣。”(漸漸:同“巉巉”,山石高峻的樣子。⑦通“捽zuó”。爭鬥。《荀子·王制》:“偃然案兵無動,以觀夫暴國之相卒也。”⑧副詞。終於;終究。《史記·孟嘗君列傳》:“始孟嘗君列此二人於賓客,賓客盡羞之,及孟嘗君有秦難,卒此二人拔之。”(拔之:指幫助孟嘗君擺脫困境。)(二)cù ①迅疾;敏捷。《呂氏春秋·貴卒》:“力貴突,智貴卒。”(突:突發。)②突然。《呂氏春秋·當務》:“卒然相遇於塗。”(塗:道路。)圍:
①包圍。《左傳·僖公三十年》:“秦晉圍鄭,鄭既知亡矣。”《孫子·謀攻》:“故用兵之法,十則圍之,五則攻之,倍則分之。”(十:指十倍於敵。分:指分割敵軍;各個擊破。)②包圍圈。《史記·項羽本紀》:“(項王)直夜潰圍南出,馳走。”(直夜:當夜。)③環繞;圍繞。《韓非子·備內》:“故日月暈圍於外。”④周圍;周邊。《周禮·考工記·鳧人》:“參分其圍。”⑤狩獵的圍場。《隋書·禮儀志》:“監獵佈圍。”⑥量詞。計算圓周時使用,為兩手拇指、食指合拱或兩臂合抱的長度。《後漢書·虞延傳》:“及長,長八尺六寸,要帶十圍,力能扛(gāng )鼎。”(要:同“腰”。扛:雙手舉物。)⑦通“違”。違背。《管子·形勢》:“其功逆天者,天圍之也。”城:
①城郭。一般是兩重,裡面的稱城,外面的稱郭。賈誼《過秦論》:“然後踐華為城,因河為池。”②古代都邑為中心的所轄地區稱城。《史記·廉頗藺相如列傳》:“秦昭王聞之,使人遺(wèi)趙王書,願以十五城請易璧。”(遺:送給。易:交換。)③築城。《漢書·高帝紀》:“令天下縣邑城。”《詩經·小雅·出車》:“天子命我,城彼朔方。”(朔方:北方。)④守城。魏源《聖武記》卷一:“我朝縱還臺堡降卒二千,城者拒之。”⑤城墻以內的地方。韓翊(yì)《寒食》:“春城無處不飛花,寒食東風禦柳斜。”(禦柳:皇宮栽的柳樹。)⑥城市;都市。《史記·吳起傳》:“魏文侯以為將,擊秦,拔五城。”盜:
①偷竊。《荀子·修身》:“竊貨曰盜。”②強盜。《莊子·盜蹠》:“天下何故不謂子為盜丘?”③搶劫。《史記·田叔列傳》:“虜大入塞盜劫。”少:
(一)①數量少。與“多”相對。《左傳·哀公二年》:“陽虎曰:‘吾車少。’”②缺少;短少;差欠。《史記·平原君虞卿列傳》:“今少一人,願君即以遂備員而行矣。”③削弱。賈誼《治安策》:“欲天下之治安,莫若眾建諸侯而少其力。”④輕視;看輕;小看。《晉書·王濟傳》:“(濟)好以言傷物,儕(chái)類以此少之。”(儕類:同輩。)⑤不多時,表示時間短暫。《莊子·達生》:“少焉,果敗而反。”⑥副詞。表示程度淺。相當於“稍微”。《戰國策·趙策四》:“太後之色少解。” (二)shào ①年幼。與“老”相對。賀知章《回鄉偶書二首》之一:“少小離傢老大回,鄉音無改鬢毛衰(cuī)。”②少年人。《左傳·僖公二十八年》:“少長有禮,其可用也。”③排行最末的。《史記·孟嘗君列傳》:“田嬰者,齊威王少子。”逸:
①逃跑;奔跑。《左傳·桓公八年》:“隨侯逸。”《國語·晉語五》:“馬逸不能止,三軍從之。”②散失;亡失。柳宗元《武功縣丞廳壁記》:“壁壞文逸。”③隱逸。《論語·堯曰》:“舉逸民。”《後漢書·趙岐傳》:“漢有逸人,姓趙名嘉,有志無時,命也奈何!”④釋放。《左傳·成公十六年》:“晉人患之……明日復戰,乃逸楚囚。”(楚囚:指楚軍戰俘。)⑤通“軼”。超越;超絕。王勃《滕王閣序》:“遙襟俯暢,逸興遄(chuáng)飛。”(襟:胸懷。遄:疾速。)又過量,過分。《國語·周語上》:“國之不臧,則維餘一人是有逸罰。”⑥安閑;安逸。《漢書·趙充國傳》:“以逸擊勞,取勝之道也。”張居正《學農園記》:“夫天子之尊,猶以不知穡事為恥,況其下者,何敢自逸?”⑦放縱;放蕩。《戰國策 ·楚策四》:“專淫逸侈靡,不顧國政。” -
淮蝗蔽天农久饿,越卒围城盗少逸。
“淮蝗蔽天农久饿,越卒围城盗少逸。”诗句出处:《和中甫兄春日有感》;是宋朝诗人王安石的作品。
溅溅溪谷水乱流,漠漠郊原草争出。
娇梅过两吹烂熳,幽鸟迎阳语啾唧。
分香欲满锦树园,剪彩休开宝刀室。
胡为我辈坐自苦,不念兹时去如失。
饱闻高径动车轮,甘卧空堂守经帙。
淮蝗蔽天农久饿,越卒围城盗少逸。
至尊深拱罢箫韶,元老相看进刀笔。
春风生物尚有意,壮士忧民岂无术。
不成欢醉但悲歌,回首功名古难必。
【注释】:
淮:
水名,即淮河。《孟子·滕文公下》:“水由地上行,江、淮、河、汉是也。”蔽:
①遮盖;遮挡。《楚辞·九歌·国殇》:“旌蔽日兮敌若云。”②隐藏。《管子·内业》:“全心在中,不可蔽匿。”③隐覆;埋没。《孔子家语· 辨政》:“匿人之善,斯为蔽贤。”④蒙蔽;壅蔽。《资治通鉴·周纪一》:“察者多蔽于才而遗于德。”《荀子·解蔽》:“凡人之患,蔽于一曲,而闇于大理。”⑤弊端;毛病。江淹《杂体诗序》:“重耳轻目,俗之恒蔽。”(恒:常。)⑥屏障。《左传·昭公十八年》:“叶在楚国,方城外之蔽也。”(叶:地名。方城:山名。)⑦概括。《论语·为政》:“《诗》三百,一言以蔽之,曰:思无邪。”天:
①人的头部。《吕氏春秋·论人》:“适耳目,节嗜欲,释智谋,去巧故……若此,则无以害其天矣。”(释:去除。巧故:伪诈。)②天空。王充《论衡·谈天》:“察当今天去地甚高,古天与今无异。”《敕勒歌》:“天似穹(qióng)庐,笼盖四野。”(穹庐:毡帐。)③在额上刺字的刑罚。《周易· 睽》:“其人天且劓。”(劓:割掉鼻子的刑罚。)④天气;气候。《吕氏春秋·季春》:“行秋令,则天多沉阴。”⑤自然界。《荀子·天论》:“天行有常,不为尧存,不为桀亡。”⑥自然形成的。《庄子·养生主》:“依乎天理,批大郤,导大窾。”⑦上帝;自然界的主宰。《春秋繁露 ·郊祭》:“天者,百神之大君也。”⑧天命;天意。《左传·成公十六年》:“国之存亡,天也。”⑨依凭;依靠者。《仪礼· 丧服》:“夫者,妻之天也。”农:
①耕种。《左传·襄公九年》:“其庶人力于农穑。”(庶人:平民;百姓。穑:收割庄稼。)②农业。贾谊《论积贮疏》:“今殴民归之农。”(殴qū:同“驱”。)③种田的人;农夫。《左传·宣公十二年》:“商、农、工、贾不败其业。”《吕氏春秋·孟夏》:“命农勉作。”(勉作:努力耕作。)④努力;勤勉。《左传·襄公十三年》:“小人农力以事其上。”《管子·大匡》:“用力不农。”久:
①时间长。《庄子·德充符》:“久与贤人处则无过。”《史记·陈涉世家》:“怅恨久之。”《论语·述而》:“久矣吾不复梦见周公。”②久留。《左传·文公十二年》:“秦不能久,请深垒固军以待之。”③久战。《商君书·战法》:“攻不若者勿与战,食不若者勿与久。”饿:
①极度饥饿。《韩非子·饰邪》:“家有常业,虽饥不饿。”②贫困;缺少。③饿死;饿病。《论语·季氏》:“伯夷、叔齐饿于首阳之下,民到于今称之。”越:
(一)①度过;经过。《韩非子·定法》:“穰侯越韩魏而东攻齐。”范仲淹《岳阳楼记》:“越明年,政通人和,百废俱兴。”(明年:第二年。)②超过;超越。《汉书·宣帝纪》:“越职逾法,以取名誉。”③远;远离。《左传·襄公十四年》:“闻君不抚社稷而越在他竟。”(抚:抚治。社稷:指国家。竟:同“境”。)④迂阔;不切实际。《国语·鲁语上》:“越哉,臧孙之为政也!”⑤昂扬。苏轼《石钟山记》:“扣而聆之,南声函胡,北音清越。”(函胡:含糊;模糊。)⑥宣扬。《国语·晋语八》:“宣其德行,顺其宪则,使越于诸侯。”(宪:法。)⑦离散。《淮南子·主术》:“精神劳则越。”⑧坠落。《左传·成公二年》:“射其左,越于车下。”⑨抢夺;劫夺。魏源《圣武记》卷七:“而内地敚攘越货、亡命斗狠之事,无一不出于花门。”(敚:同“夺”,劫夺。花门:指妓院。)⑩周代诸侯国。《墨子·非攻下》:“今天下好战之国齐晋楚越。”(11)古代南方少数民族名。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“南抚夷越。”因其部落众多,也称“百越”(或“百粤”)。《史记·李斯列传》:“南定百越。” (二)huó 瑟底的小孔。《吕氏春秋·适音》:“清庙之瑟,朱弦而疏越。”卒:
(一)①差役。《汉书·胡建传》:“贫无车马,常步与走卒起居。”(起居:作息。)②步兵。《左传·宣公十二年》:“遂疾进师,车驰卒奔。”(疾:速。师:军队。)《韩非子·说林下》:“夫越破吴,豪士死,锐卒尽。”《史记·白起王翦列传》:“与赵将贾偃战,沉其卒二万于河中。”③古代军事编制。一百人为卒。《周礼·地官·大司徒》:“五人为伍,五伍为两,四两为卒,五卒为旅,五旅为师,五师为军。”《左传·隐公十一年》:“郑伯使卒出豭,行出犬、鸡,以诅射颍考叔者。”(豭jiā:公猪。颍考叔:人名。)④终;尽;最后,终于。《诗经·邶风· 日月》:“父兮母兮,畜我不卒。”(畜:养。)《吕氏春秋·慎大》:“上天弗恤,夏命其卒。”《孟子·尽心下》:“晋人有冯妇者,善搏虎,卒为善士。”《史记·李斯列传》:“卒成帝业。”⑤死亡。《史记·孔子世家》:“孔子年七十三,以鲁哀公十六年四月己丑卒。”(以:于,在。)⑥通“崒”。高峻。《诗经·小雅·渐渐之石》:“渐渐之石,维其卒矣。”(渐渐:同“巉巉”,山石高峻的样子。⑦通“捽zuó”。争斗。《荀子·王制》:“偃然案兵无动,以观夫暴国之相卒也。”⑧副词。终于;终究。《史记·孟尝君列传》:“始孟尝君列此二人于宾客,宾客尽羞之,及孟尝君有秦难,卒此二人拔之。”(拔之:指帮助孟尝君摆脱困境。)(二)cù ①迅疾;敏捷。《吕氏春秋·贵卒》:“力贵突,智贵卒。”(突:突发。)②突然。《吕氏春秋·当务》:“卒然相遇于涂。”(涂:道路。)围:
①包围。《左传·僖公三十年》:“秦晋围郑,郑既知亡矣。”《孙子·谋攻》:“故用兵之法,十则围之,五则攻之,倍则分之。”(十:指十倍于敌。分:指分割敌军;各个击破。)②包围圈。《史记·项羽本纪》:“(项王)直夜溃围南出,驰走。”(直夜:当夜。)③环绕;围绕。《韩非子·备内》:“故日月晕围于外。”④周围;周边。《周礼·考工记·凫人》:“参分其围。”⑤狩猎的围场。《隋书·礼仪志》:“监猎布围。”⑥量词。计算圆周时使用,为两手拇指、食指合拱或两臂合抱的长度。《后汉书·虞延传》:“及长,长八尺六寸,要带十围,力能扛(gāng )鼎。”(要:同“腰”。扛:双手举物。)⑦通“违”。违背。《管子·形势》:“其功逆天者,天围之也。”城:
①城郭。一般是两重,里面的称城,外面的称郭。贾谊《过秦论》:“然后践华为城,因河为池。”②古代都邑为中心的所辖地区称城。《史记·廉颇蔺相如列传》:“秦昭王闻之,使人遗(wèi)赵王书,愿以十五城请易璧。”(遗:送给。易:交换。)③筑城。《汉书·高帝纪》:“令天下县邑城。”《诗经·小雅·出车》:“天子命我,城彼朔方。”(朔方:北方。)④守城。魏源《圣武记》卷一:“我朝纵还台堡降卒二千,城者拒之。”⑤城墙以内的地方。韩翊(yì)《寒食》:“春城无处不飞花,寒食东风御柳斜。”(御柳:皇宫栽的柳树。)⑥城市;都市。《史记·吴起传》:“魏文侯以为将,击秦,拔五城。”盗:
①偷窃。《荀子·修身》:“窃货曰盗。”②强盗。《庄子·盗跖》:“天下何故不谓子为盗丘?”③抢劫。《史记·田叔列传》:“虏大入塞盗劫。”少:
(一)①数量少。与“多”相对。《左传·哀公二年》:“阳虎曰:‘吾车少。’”②缺少;短少;差欠。《史记·平原君虞卿列传》:“今少一人,愿君即以遂备员而行矣。”③削弱。贾谊《治安策》:“欲天下之治安,莫若众建诸侯而少其力。”④轻视;看轻;小看。《晋书·王济传》:“(济)好以言伤物,侪(chái)类以此少之。”(侪类:同辈。)⑤不多时,表示时间短暂。《庄子·达生》:“少焉,果败而反。”⑥副词。表示程度浅。相当于“稍微”。《战国策·赵策四》:“太后之色少解。” (二)shào ①年幼。与“老”相对。贺知章《回乡偶书二首》之一:“少小离家老大回,乡音无改鬓毛衰(cuī)。”②少年人。《左传·僖公二十八年》:“少长有礼,其可用也。”③排行最末的。《史记·孟尝君列传》:“田婴者,齐威王少子。”逸:
①逃跑;奔跑。《左传·桓公八年》:“随侯逸。”《国语·晋语五》:“马逸不能止,三军从之。”②散失;亡失。柳宗元《武功县丞厅壁记》:“壁坏文逸。”③隐逸。《论语·尧曰》:“举逸民。”《后汉书·赵岐传》:“汉有逸人,姓赵名嘉,有志无时,命也奈何!”④释放。《左传·成公十六年》:“晋人患之……明日复战,乃逸楚囚。”(楚囚:指楚军战俘。)⑤通“轶”。超越;超绝。王勃《滕王阁序》:“遥襟俯畅,逸兴遄(chuáng)飞。”(襟:胸怀。遄:疾速。)又过量,过分。《国语·周语上》:“国之不臧,则维余一人是有逸罚。”⑥安闲;安逸。《汉书·赵充国传》:“以逸击劳,取胜之道也。”张居正《学农园记》:“夫天子之尊,犹以不知穑事为耻,况其下者,何敢自逸?”⑦放纵;放荡。《战国策 ·楚策四》:“专淫逸侈靡,不顾国政。” -
huai huang bi tian nong jiu e ,yue cu wei cheng dao shao yi 。
“huai huang bi tian nong jiu e ,yue cu wei cheng dao shao yi 。”shi gou chu chu :《he zhong fu xiong chun ri you gan 》;shi song chao shi ren wang an dan de zuo pin 。
jian jian xi gu shui luan liu ,mo mo jiao yuan cao zheng chu 。
jiao mei guo liang chui lan man ,you diao ying yang yu jiu ji 。
fen xiang yu man jin shu yuan ,jian cai xiu kai bao dao shi 。
hu wei wo bei zuo zi ku ,bu nian ci shi qu ru shi 。
bao wen gao jing dong che lun ,gan wo kong tang shou jing zhi 。
huai huang bi tian nong jiu e ,yue cu wei cheng dao shao yi 。
zhi zun shen gong ba xiao shao ,yuan lao xiang kan jin dao bi 。
chun feng sheng wu shang you yi ,zhuang shi you min qi mo shu 。
bu cheng huan zui dan bei ge ,hui shou gong ming gu nan bi 。
【zhu shi 】:
huai :
shui ming ,ji huai he 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“shui you de shang hang ,jiang 、huai 、he 、han shi ye 。”bi :
①zhe gai ;zhe dang 。《chu ci ·jiu ge ·guo shang 》:“jing bi ri xi di re yun 。”②yin cang 。《guan zi ·nei ye 》:“quan xin zai zhong ,bu ke bi ni 。”③yin fu ;mai mei 。《kong zi jia yu · bian zheng 》:“ni ren zhi shan ,si wei bi xian 。”④meng bi ;yong bi 。《zi zhi tong jian ·zhou ji yi 》:“cha zhe duo bi yu cai er wei yu de 。”《xun zi ·jie bi 》:“fan ren zhi huan ,bi yu yi qu ,er an yu da li 。”⑤bi duan ;mao bing 。jiang yan 《za ti shi xu 》:“chong er qing mu ,su zhi heng bi 。”(heng :chang 。)⑥bing zhang 。《zuo chuan ·zhao gong shi ba nian 》:“xie zai chu guo ,fang cheng wai zhi bi ye 。”(xie :de ming 。fang cheng :shan ming 。)⑦gai gua 。《lun yu ·wei zheng 》:“《shi 》san bai ,yi yan yi bi zhi ,yue :sai mo xie 。”tian :
①ren de tou bu 。《lv shi chun qiu ·lun ren 》:“kuo er mu ,jie shi yu ,shi zhi mou ,qu qiao gu ……re ci ,ze mo yi hai ji tian yi 。”(shi :qu chu 。qiao gu :wei zha 。)②tian kong 。wang chong 《lun heng ·tan tian 》:“cha dang jin tian qu de shen gao ,gu tian yu jin mo yi 。”《chi le ge 》:“tian shi qiong (qióng)lu ,long gai si ye 。”(qiong lu :zhan zhang 。)③zai e shang ci zi de xing fa 。《zhou yi · kui 》:“ji ren tian ju yi 。”(yi :ge diao bi zi de xing fa 。)④tian qi ;qi hou 。《lv shi chun qiu ·ji chun 》:“hang qiu ling ,ze tian duo chen yin 。”⑤zi ran jie 。《xun zi ·tian lun 》:“tian hang you chang ,bu wei yao cun ,bu wei jie wang 。”⑥zi ran xing cheng de 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“yi hu tian li ,pi da xi ,dao da kuan 。”⑦shang di ;zi ran jie de zhu zai 。《chun qiu fan lou ·jiao ji 》:“tian zhe ,bai shen zhi da jun ye 。”⑧tian ming ;tian yi 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“guo zhi cun wang ,tian ye 。”⑨yi ping ;yi kao zhe 。《yi li · sang fu 》:“fu zhe ,qi zhi tian ye 。”nong :
①geng chong 。《zuo chuan ·xiang gong jiu nian 》:“ji shu ren li yu nong se 。”(shu ren :ping min ;bai xing 。se :shou ge zhuang jia 。)②nong ye 。gu yi 《lun ji zhu shu 》:“jin ou min gui zhi nong 。”(ou qū:tong “qu ”。)③chong tian de ren ;nong fu 。《zuo chuan ·xuan gong shi er nian 》:“shang 、nong 、gong 、gu bu bai ji ye 。”《lv shi chun qiu ·meng xia 》:“ming nong mian zuo 。”(mian zuo :nu li geng zuo 。)④nu li ;qin mian 。《zuo chuan ·xiang gong shi san nian 》:“xiao ren nong li yi shi ji shang 。”《guan zi ·da kuang 》:“yong li bu nong 。”jiu :
①shi jian chang 。《zhuang zi ·de chong fu 》:“jiu yu xian ren chu ze mo guo 。”《shi ji ·chen she shi jia 》:“chang hen jiu zhi 。”《lun yu ·shu er 》:“jiu yi wu bu fu meng jian zhou gong 。”②jiu liu 。《zuo chuan ·wen gong shi er nian 》:“qin bu neng jiu ,qing shen lei gu jun yi dai zhi 。”③jiu zhan 。《shang jun shu ·zhan fa 》:“gong bu re zhe wu yu zhan ,shi bu re zhe wu yu jiu 。”e :
①ji du ji e 。《han fei zi ·shi xie 》:“jia you chang ye ,sui ji bu e 。”②pin kun ;que shao 。③e si ;e bing 。《lun yu ·ji shi 》:“bai yi 、shu ji e yu shou yang zhi xia ,min dao yu jin chen zhi 。”yue :
(yi )①du guo ;jing guo 。《han fei zi ·ding fa 》:“rang hou yue han wei er dong gong ji 。”fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“yue ming nian ,zheng tong ren he ,bai fei ju xing 。”(ming nian :di er nian 。)②chao guo ;chao yue 。《han shu ·xuan di ji 》:“yue zhi yu fa ,yi qu ming yu 。”③yuan ;yuan li 。《zuo chuan ·xiang gong shi si nian 》:“wen jun bu fu she ji er yue zai ta jing 。”(fu :fu zhi 。she ji :zhi guo jia 。jing :tong “jing ”。)④yu kuo ;bu qie shi ji 。《guo yu ·lu yu shang 》:“yue zai ,zang sun zhi wei zheng ye !”⑤ang yang 。su shi 《dan zhong shan ji 》:“kou er ling zhi ,na sheng han hu ,bei yin qing yue 。”(han hu :han hu ;mo hu 。)⑥xuan yang 。《guo yu ·jin yu ba 》:“xuan ji de hang ,shun ji xian ze ,shi yue yu zhu hou 。”(xian :fa 。)⑦li san 。《huai na zi ·zhu shu 》:“jing shen lao ze yue 。”⑧zhui la 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“she ji zuo ,yue yu che xia 。”⑨qiang duo ;jie duo 。wei yuan 《sheng wu ji 》juan qi :“er nei de duo rang yue huo 、wang ming dou hen zhi shi ,mo yi bu chu yu hua men 。”(duo :tong “duo ”,jie duo 。hua men :zhi ji yuan 。)⑩zhou dai zhu hou guo 。《mo zi ·fei gong xia 》:“jin tian xia hao zhan zhi guo ji jin chu yue 。”(11)gu dai na fang shao shu min zu ming 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“na fu yi yue 。”yin ji bu la zhong duo ,ye chen “bai yue ”(huo “bai yue ”)。《shi ji ·li si lie chuan 》:“na ding bai yue 。” (er )huó se de de xiao kong 。《lv shi chun qiu ·kuo yin 》:“qing miao zhi se ,zhu xian er shu yue 。”cu :
(yi )①cha yi 。《han shu ·hu jian chuan 》:“pin mo che ma ,chang bu yu zou cu qi ju 。”(qi ju :zuo xi 。)②bu bing 。《zuo chuan ·xuan gong shi er nian 》:“sui ji jin shi ,che chi cu ben 。”(ji :su 。shi :jun dui 。)《han fei zi ·shui lin xia 》:“fu yue po wu ,hao shi si ,rui cu jin 。”《shi ji ·bai qi wang jian lie chuan 》:“yu zhao jiang gu yan zhan ,chen ji cu er mo yu he zhong 。”③gu dai jun shi bian zhi 。yi bai ren wei cu 。《zhou li ·de guan ·da si tu 》:“wu ren wei wu ,wu wu wei liang ,si liang wei cu ,wu cu wei lv ,wu lv wei shi ,wu shi wei jun 。”《zuo chuan ·yin gong shi yi nian 》:“zheng bai shi cu chu jia ,hang chu quan 、ji ,yi zu she ying kao shu zhe 。”(jia jiā:gong zhu 。ying kao shu :ren ming 。)④zhong ;jin ;zui hou ,zhong yu 。《shi jing ·bei feng · ri yue 》:“fu xi mu xi ,chu wo bu cu 。”(chu :yang 。)《lv shi chun qiu ·shen da 》:“shang tian fu xu ,xia ming ji cu 。”《meng zi ·jin xin xia 》:“jin ren you feng fu zhe ,shan bo hu ,cu wei shan shi 。”《shi ji ·li si lie chuan 》:“cu cheng di ye 。”⑤si wang 。《shi ji ·kong zi shi jia 》:“kong zi nian qi shi san ,yi lu ai gong shi liu nian si yue ji chou cu 。”(yi :yu ,zai 。)⑥tong “cui ”。gao jun 。《shi jing ·xiao ya ·jian jian zhi dan 》:“jian jian zhi dan ,wei ji cu yi 。”(jian jian :tong “chan chan ”,shan dan gao jun de yang zi 。⑦tong “cu zuó”。zheng dou 。《xun zi ·wang zhi 》:“yan ran an bing mo dong ,yi guan fu bao guo zhi xiang cu ye 。”⑧fu ci 。zhong yu ;zhong jiu 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“shi meng chang jun lie ci er ren yu bin ke ,bin ke jin xiu zhi ,ji meng chang jun you qin nan ,cu ci er ren ba zhi 。”(ba zhi :zhi bang zhu meng chang jun bai tuo kun jing 。)(er )cù ①xun ji ;min jie 。《lv shi chun qiu ·gui cu 》:“li gui tu ,zhi gui cu 。”(tu :tu fa 。)②tu ran 。《lv shi chun qiu ·dang wu 》:“cu ran xiang yu yu tu 。”(tu :dao lu 。)wei :
①bao wei 。《zuo chuan ·xi gong san shi nian 》:“qin jin wei zheng ,zheng ji zhi wang yi 。”《sun zi ·mou gong 》:“gu yong bing zhi fa ,shi ze wei zhi ,wu ze gong zhi ,bei ze fen zhi 。”(shi :zhi shi bei yu di 。fen :zhi fen ge di jun ;ge ge ji po 。)②bao wei juan 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“(xiang wang )zhi ye hui wei na chu ,chi zou 。”(zhi ye :dang ye 。)③huan rao ;wei rao 。《han fei zi ·bei nei 》:“gu ri yue yun wei yu wai 。”④zhou wei ;zhou bian 。《zhou li ·kao gong ji ·fu ren 》:“can fen ji wei 。”⑤shou lie de wei chang 。《sui shu ·li yi zhi 》:“jian lie bu wei 。”⑥liang ci 。ji suan yuan zhou shi shi yong ,wei liang shou mu zhi 、shi zhi ge gong huo liang bei ge bao de chang du 。《hou han shu ·yu yan chuan 》:“ji chang ,chang ba che liu cun ,yao dai shi wei ,li neng gang (gāng )ding 。”(yao :tong “yao ”。gang :shuang shou ju wu 。)⑦tong “wei ”。wei bei 。《guan zi ·xing shi 》:“ji gong ni tian zhe ,tian wei zhi ye 。”cheng :
①cheng guo 。yi ban shi liang chong ,li mian de chen cheng ,wai mian de chen guo 。gu yi 《guo qin lun 》:“ran hou jian hua wei cheng ,yin he wei chi 。”②gu dai dou yi wei zhong xin de suo he de ou chen cheng 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“qin zhao wang wen zhi ,shi ren wei (wèi)zhao wang shu ,yuan yi shi wu cheng qing yi bi 。”(wei :song gei 。yi :jiao huan 。)③zhu cheng 。《han shu ·gao di ji 》:“ling tian xia xian yi cheng 。”《shi jing ·xiao ya ·chu che 》:“tian zi ming wo ,cheng bi shuo fang 。”(shuo fang :bei fang 。)④shou cheng 。wei yuan 《sheng wu ji 》juan yi :“wo chao zong hai tai bao jiang cu er qian ,cheng zhe ju zhi 。”⑤cheng qiang yi nei de de fang 。han yi (yì)《han shi 》:“chun cheng mo chu bu fei hua ,han shi dong feng yu liu xie 。”(yu liu :huang gong zai de liu shu 。)⑥cheng shi ;dou shi 。《shi ji ·wu qi chuan 》:“wei wen hou yi wei jiang ,ji qin ,ba wu cheng 。”dao :
①tou qie 。《xun zi ·xiu shen 》:“qie huo yue dao 。”②jiang dao 。《zhuang zi ·dao zhi 》:“tian xia he gu bu wei zi wei dao qiu ?”③qiang jie 。《shi ji ·tian shu lie chuan 》:“lu da ru sai dao jie 。”shao :
(yi )①shu liang shao 。yu “duo ”xiang dui 。《zuo chuan ·ai gong er nian 》:“yang hu yue :‘wu che shao 。’”②que shao ;duan shao ;cha qian 。《shi ji ·ping yuan jun yu qing lie chuan 》:“jin shao yi ren ,yuan jun ji yi sui bei yuan er hang yi 。”③xiao ruo 。gu yi 《zhi an ce 》:“yu tian xia zhi zhi an ,mo re zhong jian zhu hou er shao ji li 。”④qing shi ;kan qing ;xiao kan 。《jin shu ·wang ji chuan 》:“(ji )hao yi yan shang wu ,chai (chái)lei yi ci shao zhi 。”(chai lei :tong bei 。)⑤bu duo shi ,biao shi shi jian duan zan 。《zhuang zi ·da sheng 》:“shao yan ,guo bai er fan 。”⑥fu ci 。biao shi cheng du jian 。xiang dang yu “shao wei ”。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“tai hou zhi se shao jie 。” (er )shào ①nian you 。yu “lao ”xiang dui 。he zhi zhang 《hui xiang ou shu er shou 》zhi yi :“shao xiao li jia lao da hui ,xiang yin mo gai bin mao cui (cuī)。”②shao nian ren 。《zuo chuan ·xi gong er shi ba nian 》:“shao chang you li ,ji ke yong ye 。”③pai hang zui mo de 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“tian ying zhe ,ji wei wang shao zi 。”yi :
①tao pao ;ben pao 。《zuo chuan ·huan gong ba nian 》:“sui hou yi 。”《guo yu ·jin yu wu 》:“ma yi bu neng zhi ,san jun cong zhi 。”②san shi ;wang shi 。liu zong yuan 《wu gong xian cheng ting bi ji 》:“bi huai wen yi 。”③yin yi 。《lun yu ·yao yue 》:“ju yi min 。”《hou han shu ·zhao qi chuan 》:“han you yi ren ,xing zhao ming jia ,you zhi mo shi ,ming ye nai he !”④shi fang 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“jin ren huan zhi ……ming ri fu zhan ,nai yi chu qiu 。”(chu qiu :zhi chu jun zhan fu 。)⑤tong “yi ”。chao yue ;chao jue 。wang bo 《teng wang ge xu 》:“yao jin fu chang ,yi xing chuan (chuáng)fei 。”(jin :xiong huai 。chuan :ji su 。)you guo liang ,guo fen 。《guo yu ·zhou yu shang 》:“guo zhi bu zang ,ze wei yu yi ren shi you yi fa 。”⑥an xian ;an yi 。《han shu ·zhao chong guo chuan 》:“yi yi ji lao ,qu sheng zhi dao ye 。”zhang ju zheng 《xue nong yuan ji 》:“fu tian zi zhi zun ,you yi bu zhi se shi wei chi ,kuang ji xia zhe ,he gan zi yi ?”⑦fang zong ;fang dang 。《zhan guo ce ·chu ce si 》:“zhuan yin yi chi mi ,bu gu guo zheng 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]