• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 況當率稅時,頗害農桑事。

    “況當率稅時,頗害農桑事。”詩句出處:《大水》;是唐朝詩人白居易的作品。

    潯陽郊郭間,大水歲一至。
    閭閻半飄蕩,城堞多傾墜。
    蒼茫生海色,渺漫連空翠。
    風卷白波翻,日煎紅浪沸。
    工商徹屋去,牛馬登山避。
    況當率稅時,頗害農桑事。
    獨有傭舟子,鼓(木世)生意氣。
    不知萬人災,自覓錐刀利。
    吾無奈爾何,爾非久得志。
    九月霜降後,水涸為平地。

    【註釋】:

    況:

    ①比擬;比較。《漢書·高惠高後文功臣表序》:“以往況今,甚可悲傷。”《論衡·論死》:“案火災不能復燃以況之,死人不能復為鬼明矣。”②情形;狀況。高啟《送丁孝廉之錢塘》:“若見故人詢旅況,知君解說不煩書。”③副詞。更加。《國語·晉語一》:“以眾故,不敢愛親,眾況厚之。”《墨子·非攻》:“王況自縱也。”(王:指殷紂王。縱:放縱。)④連詞。何況。《左傳·宣公十二年》:“困獸猶鬥,況國相乎!”杜甫《兵車行》:“況復秦兵耐苦戰,被驅不異犬與雞!”⑤通“貺”。賜;賜予。《漢書·武帝紀》:“遭天地況施,著見景象,屑然如有聞。”(屑:輕微,微小。)《國語·魯語下》:“君以諸侯之故,況使臣以大禮。”

    當:

    (一)①面對;面向。王充《論衡·變動》:“盛夏之時,當風而立。”②正在某處。《墨子·兼愛下》:“然當今之時。”③相當於;抵得上。《史記·屈原賈生列傳》:“(張儀)乃曰:‘以一(張)儀而當漢中地,臣請往如楚。’”(如:到。)④抵擋;抵抗。《戰國策·齊策一》:“必一而當十,十而當百,百而當千。”⑤遮擋;擋住。《莊子·人間世》:“汝不知夫螳螂乎,怒其臂以當車轍。”⑥擔當;承受。《宋史·蕭註傳》:“敢當天下大事。”⑦擔任;充當。《晉書·熊遠傳》:“今當官者以理事為俗吏,奉法為苛刻。”⑧主管;掌管。《左傳·襄公二年》:“於是子罕當國。”⑨判決定罪。《史記·蒙恬列傳》:“當高罪死。”⑩適應;符合。《漢書·蓋寬饒傳》:“以言事不當意,而為文吏所詆挫。”(挫:屈辱。)(11)應該;應當。《後漢書·馬援傳》:“窮當益堅,老當益壯。”(12)介詞。引進時間或處所。相當於“就在”。《史記·項羽本紀》:“當是時,秦嘉已立景駒為楚王。”(是:此。) (二)dàng ①恰當;得當。《禮記· 樂記》:“古者天地順而四時當。”②當做。《戰國策·齊策四》:“安步以當車。”③器物的底部或頂端。《韓非子·外儲說右上》:“今有千金之玉卮(zhī),通而無當,可以盛水乎?”(卮:酒杯。)

    率:

    (一)①一種長柄的捕鳥網。《說文》:“率,捕鳥畢也。”(畢:長柄網。)②羅致;聚斂。《孔叢子·居衛》:“率得此人,則無敵於天下矣。”范仲淹《上執政書》:“暴加率斂。”③率領;帶領。《孟子·滕文公上》:“如必自為而後用之,是率天下而路也。”(路:疲勞;羸弱。)④將帥;主帥。《左傳·哀公十七年》:“率賤,民慢之。”(賤:指出身低下。慢:輕慢。)⑤循著;沿著。《詩經·小雅·沔水》:“率彼中陵。”⑥遵循;依從。《詩經·大雅·假樂》:“率由舊章。”洪亮吉《治平篇》:“然一傢之中有子弟十人,其不率教者常有一二。”⑦表率;楷模。《管子·問》:“鄉子弟力田為人率者幾何人?”⑧直率;坦率。《莊子·山木》:“情莫若率。”《晉書·藝術傳·鳩摩羅什》:“為性率達”。⑨輕率;草率。《論語·先進》:“子路率爾而對。”(爾:詞尾。)《史通·煩省》:“將恐學者必詬其疏遺,尤其率略者矣。”(詬:指責;責備。)⑩大概;大抵。《禮記·祭義》:“古之獻繭者,其率用此與?”(獻繭:指獻繭之禮。)韓愈《柳子厚墓志銘》:“率常屈其座人,名聲大振。”(11)一概;一律。韓愈《進學解》:“占小善者率以錄。”(錄:任用。)蘇洵《六國論》:“六國互喪,率賂秦耶?” (二)lǜ ①一定的標準。《孟子·盡心上》:“羿不為拙射變其彀率。”(羿yì:古代善射的人。彀gòu:開弓。)②按一定的標準計算。《漢書·高帝紀下》:“及郡各以其口數率,人歲六十三錢。”

    稅:

    (一)①田賦。陶潛《桃花源詩》:“春蠶收長絲,秋熟靡王稅。”(靡:無。)②稅收。《宋史·范正辭傳》:“以年老,求監兗(yǎn)州商稅。”③贈送。《史記·酈生陸賈列傳》:“辟陽侯乃奉百金往稅。”④釋放。《呂氏春秋·慎大》:“乃稅馬於華山,稅牛於桃林。”⑤止息;居住。曹植《應詔》:“爰暨帝室,稅此西墉。”(爰:乃。墉:城。)⑥通“脫”。1.脫下。《孟子·告子下》:“不稅冕而行。”(冕:大夫以上的人戴的禮帽。)2.溢出。《周禮·考工記·栗氏》:“概而不稅。”(概:量米粟時刮平鬥斛的木板。)(二)tuì ①古代喪禮規定的追服,即補服喪服。《禮記·檀弓上》:“小功不稅。”(小功:古代喪服名,五服的第四等。)②改變。《禮記·服問》:“小功之麻,不變大功之葛,以有本為稅。”

    時:

    ①季節;指四季。《論語·陽貨》:“四時行焉。”②特指農時。《孟子·梁惠王上》:“百畝之田,勿奪其時,八口之傢可以無饑矣。”③光陰;時光;時候。《呂氏春秋·首時》:“天不再與,時不久留。”④指按照規定的時間。南卓《羯(jié)鼓錄》:“黃幡繟亦知音,上嘗使人召之,不時至,上怒,絡繹遣使尋捕。”⑤時辰;時候。《莊子·養生主》:“始臣之解牛之時。”⑥其時;當時。魏禧《大鐵椎傳》:“時座上有健啖者,貌甚寢。”(健啖:食量過人。寢:醜陋。)⑦機會;時機;時運。《論語·陽貨》:“好從事而亟失時,可謂知乎?”《新唐書·武平一傳》:“時不再來,榮難人借。”(榮:榮華富貴。)⑧合時;應時。《莊子·秋水》:“秋水時至,百川灌河。”⑨時代;時世。《呂氏春秋· 察今》:“世易時移,變法宜矣。”⑩時勢;時尚。朱慶餘《近試上張籍水部》:“妝罷低聲問夫婿:畫眉深淺入時無?”(11)副詞。用以表示時間。1. 表示行為不斷發生,相當於“常常”、“經常”。韓愈《行難》:“聖人不世出,賢人不時出。”(不世:罕有。)2. 表示行為偶爾發生,相當於“有時”、“時而”。杜甫《自閬(làng)中領妻子卻赴蜀山行三首》之三:“行色遞隱見,人煙時有無。”(12)通“伺(sì)”。等候。《論語·陽貨》:“孔子時其亡也,而往拜之。”

    頗:

    ①偏;不正。《左傳·昭公十二年》:“書辭無頗。”②副詞。1.表稍微,相當於“少”、“略”。古詩《陌上桑》:“二十尚不足,十五頗有餘。”2. 表極端,相當於“很”、“甚”。文天祥《指南錄後序》:“初至北營,抗辭慷慨,上下頗驚動。”

    害:

    (一)①傷害;損害。《左傳·襄公九年》:“作而害身,不可言利。”《孔子傢語·好生》:“小辯害義,小言破道。”②禍患;災害。《周易·系辭下》:“損以遠害,益以興利。”(損:減少。益:增加。)③殺害。《三國志·魏書·武帝紀》:“避難瑯琊,為陶謙所害。”④忌憚。陶弘景《左仙公葛公碑》:“內懷猜害。”⑤險要。張衡《東京賦》:“守位以仁,不恃隘害。”⑥嫉妒。《史記·屈原賈生列傳》:“上官大夫與之同列,爭寵,而心害其能。” (二)hé通“曷”。何不。《孟子·梁惠王上》:“《湯誓》曰:‘時日害喪,予與女偕亡。’”

    農:

    ①耕種。《左傳·襄公九年》:“其庶人力於農穡。”(庶人:平民;百姓。穡:收割莊稼。)②農業。賈誼《論積貯疏》:“今毆民歸之農。”(毆qū:同“驅”。)③種田的人;農夫。《左傳·宣公十二年》:“商、農、工、賈不敗其業。”《呂氏春秋·孟夏》:“命農勉作。”(勉作:努力耕作。)④努力;勤勉。《左傳·襄公十三年》:“小人農力以事其上。”《管子·大匡》:“用力不農。”

    事:

    ①職位;職務;官職。《左傳·莊公十四年》:“吾皆許之上大夫之事。”②職業。《史記·樊酈滕灌列傳》:“舞陽侯樊噲(kuài)者,沛人也,以屠狗為事。”(沛:江蘇沛縣。)③事情。《論語·子路》:“言不順則事不成。”④變故;意外事故。《史記·刺客列傳》:“秦有荊軻之事。”蘇軾《徐州上皇帝書》:“今臣於無事之時,屢以盜賊為言……不然,事至而圖之,則已晚矣。”(圖:謀。)⑤實行;從事;做。《論語·顏淵》:“回雖不敏,請事斯語矣。”⑥侍奉;服事。《左傳·隱公元年》:“欲與大叔,巨請事之 ”⑦從師求學。《史記·老子韓非列傳》:“[非]與李斯俱事荀卿,斯自以為不如非。”⑧量詞。用於器物或衣服,相當於“件”。白居易《張常侍池涼夜閑宴贈諸公》:“管弦三兩事。”


  • 况当率税时,颇害农桑事。

    “况当率税时,颇害农桑事。”诗句出处:《大水》;是唐朝诗人白居易的作品。

    浔阳郊郭间,大水岁一至。
    闾阎半飘荡,城堞多倾坠。
    苍茫生海色,渺漫连空翠。
    风卷白波翻,日煎红浪沸。
    工商彻屋去,牛马登山避。
    况当率税时,颇害农桑事。
    独有佣舟子,鼓(木世)生意气。
    不知万人灾,自觅锥刀利。
    吾无奈尔何,尔非久得志。
    九月霜降后,水涸为平地。

    【注释】:

    况:

    ①比拟;比较。《汉书·高惠高后文功臣表序》:“以往况今,甚可悲伤。”《论衡·论死》:“案火灾不能复燃以况之,死人不能复为鬼明矣。”②情形;状况。高启《送丁孝廉之钱塘》:“若见故人询旅况,知君解说不烦书。”③副词。更加。《国语·晋语一》:“以众故,不敢爱亲,众况厚之。”《墨子·非攻》:“王况自纵也。”(王:指殷纣王。纵:放纵。)④连词。何况。《左传·宣公十二年》:“困兽犹斗,况国相乎!”杜甫《兵车行》:“况复秦兵耐苦战,被驱不异犬与鸡!”⑤通“贶”。赐;赐予。《汉书·武帝纪》:“遭天地况施,著见景象,屑然如有闻。”(屑:轻微,微小。)《国语·鲁语下》:“君以诸侯之故,况使臣以大礼。”

    当:

    (一)①面对;面向。王充《论衡·变动》:“盛夏之时,当风而立。”②正在某处。《墨子·兼爱下》:“然当今之时。”③相当于;抵得上。《史记·屈原贾生列传》:“(张仪)乃曰:‘以一(张)仪而当汉中地,臣请往如楚。’”(如:到。)④抵挡;抵抗。《战国策·齐策一》:“必一而当十,十而当百,百而当千。”⑤遮挡;挡住。《庄子·人间世》:“汝不知夫螳螂乎,怒其臂以当车辙。”⑥担当;承受。《宋史·萧注传》:“敢当天下大事。”⑦担任;充当。《晋书·熊远传》:“今当官者以理事为俗吏,奉法为苛刻。”⑧主管;掌管。《左传·襄公二年》:“于是子罕当国。”⑨判决定罪。《史记·蒙恬列传》:“当高罪死。”⑩适应;符合。《汉书·盖宽饶传》:“以言事不当意,而为文吏所诋挫。”(挫:屈辱。)(11)应该;应当。《后汉书·马援传》:“穷当益坚,老当益壮。”(12)介词。引进时间或处所。相当于“就在”。《史记·项羽本纪》:“当是时,秦嘉已立景驹为楚王。”(是:此。) (二)dàng ①恰当;得当。《礼记· 乐记》:“古者天地顺而四时当。”②当做。《战国策·齐策四》:“安步以当车。”③器物的底部或顶端。《韩非子·外储说右上》:“今有千金之玉卮(zhī),通而无当,可以盛水乎?”(卮:酒杯。)

    率:

    (一)①一种长柄的捕鸟网。《说文》:“率,捕鸟毕也。”(毕:长柄网。)②罗致;聚敛。《孔丛子·居卫》:“率得此人,则无敌于天下矣。”范仲淹《上执政书》:“暴加率敛。”③率领;带领。《孟子·滕文公上》:“如必自为而后用之,是率天下而路也。”(路:疲劳;羸弱。)④将帅;主帅。《左传·哀公十七年》:“率贱,民慢之。”(贱:指出身低下。慢:轻慢。)⑤循着;沿着。《诗经·小雅·沔水》:“率彼中陵。”⑥遵循;依从。《诗经·大雅·假乐》:“率由旧章。”洪亮吉《治平篇》:“然一家之中有子弟十人,其不率教者常有一二。”⑦表率;楷模。《管子·问》:“乡子弟力田为人率者几何人?”⑧直率;坦率。《庄子·山木》:“情莫若率。”《晋书·艺术传·鸠摩罗什》:“为性率达”。⑨轻率;草率。《论语·先进》:“子路率尔而对。”(尔:词尾。)《史通·烦省》:“将恐学者必诟其疏遗,尤其率略者矣。”(诟:指责;责备。)⑩大概;大抵。《礼记·祭义》:“古之献茧者,其率用此与?”(献茧:指献茧之礼。)韩愈《柳子厚墓志铭》:“率常屈其座人,名声大振。”(11)一概;一律。韩愈《进学解》:“占小善者率以录。”(录:任用。)苏洵《六国论》:“六国互丧,率赂秦耶?” (二)lǜ ①一定的标准。《孟子·尽心上》:“羿不为拙射变其彀率。”(羿yì:古代善射的人。彀gòu:开弓。)②按一定的标准计算。《汉书·高帝纪下》:“及郡各以其口数率,人岁六十三钱。”

    税:

    (一)①田赋。陶潜《桃花源诗》:“春蚕收长丝,秋熟靡王税。”(靡:无。)②税收。《宋史·范正辞传》:“以年老,求监兖(yǎn)州商税。”③赠送。《史记·郦生陆贾列传》:“辟阳侯乃奉百金往税。”④释放。《吕氏春秋·慎大》:“乃税马于华山,税牛于桃林。”⑤止息;居住。曹植《应诏》:“爰暨帝室,税此西墉。”(爰:乃。墉:城。)⑥通“脱”。1.脱下。《孟子·告子下》:“不税冕而行。”(冕:大夫以上的人戴的礼帽。)2.溢出。《周礼·考工记·栗氏》:“概而不税。”(概:量米粟时刮平斗斛的木板。)(二)tuì ①古代丧礼规定的追服,即补服丧服。《礼记·檀弓上》:“小功不税。”(小功:古代丧服名,五服的第四等。)②改变。《礼记·服问》:“小功之麻,不变大功之葛,以有本为税。”

    时:

    ①季节;指四季。《论语·阳货》:“四时行焉。”②特指农时。《孟子·梁惠王上》:“百亩之田,勿夺其时,八口之家可以无饥矣。”③光阴;时光;时候。《吕氏春秋·首时》:“天不再与,时不久留。”④指按照规定的时间。南卓《羯(jié)鼓录》:“黄幡繟亦知音,上尝使人召之,不时至,上怒,络绎遣使寻捕。”⑤时辰;时候。《庄子·养生主》:“始臣之解牛之时。”⑥其时;当时。魏禧《大铁椎传》:“时座上有健啖者,貌甚寝。”(健啖:食量过人。寝:丑陋。)⑦机会;时机;时运。《论语·阳货》:“好从事而亟失时,可谓知乎?”《新唐书·武平一传》:“时不再来,荣难人借。”(荣:荣华富贵。)⑧合时;应时。《庄子·秋水》:“秋水时至,百川灌河。”⑨时代;时世。《吕氏春秋· 察今》:“世易时移,变法宜矣。”⑩时势;时尚。朱庆余《近试上张籍水部》:“妆罢低声问夫婿:画眉深浅入时无?”(11)副词。用以表示时间。1. 表示行为不断发生,相当于“常常”、“经常”。韩愈《行难》:“圣人不世出,贤人不时出。”(不世:罕有。)2. 表示行为偶尔发生,相当于“有时”、“时而”。杜甫《自阆(làng)中领妻子却赴蜀山行三首》之三:“行色递隐见,人烟时有无。”(12)通“伺(sì)”。等候。《论语·阳货》:“孔子时其亡也,而往拜之。”

    颇:

    ①偏;不正。《左传·昭公十二年》:“书辞无颇。”②副词。1.表稍微,相当于“少”、“略”。古诗《陌上桑》:“二十尚不足,十五颇有余。”2. 表极端,相当于“很”、“甚”。文天祥《指南录后序》:“初至北营,抗辞慷慨,上下颇惊动。”

    害:

    (一)①伤害;损害。《左传·襄公九年》:“作而害身,不可言利。”《孔子家语·好生》:“小辩害义,小言破道。”②祸患;灾害。《周易·系辞下》:“损以远害,益以兴利。”(损:减少。益:增加。)③杀害。《三国志·魏书·武帝纪》:“避难琅琊,为陶谦所害。”④忌惮。陶弘景《左仙公葛公碑》:“内怀猜害。”⑤险要。张衡《东京赋》:“守位以仁,不恃隘害。”⑥嫉妒。《史记·屈原贾生列传》:“上官大夫与之同列,争宠,而心害其能。” (二)hé通“曷”。何不。《孟子·梁惠王上》:“《汤誓》曰:‘时日害丧,予与女偕亡。’”

    农:

    ①耕种。《左传·襄公九年》:“其庶人力于农穑。”(庶人:平民;百姓。穑:收割庄稼。)②农业。贾谊《论积贮疏》:“今殴民归之农。”(殴qū:同“驱”。)③种田的人;农夫。《左传·宣公十二年》:“商、农、工、贾不败其业。”《吕氏春秋·孟夏》:“命农勉作。”(勉作:努力耕作。)④努力;勤勉。《左传·襄公十三年》:“小人农力以事其上。”《管子·大匡》:“用力不农。”

    事:

    ①职位;职务;官职。《左传·庄公十四年》:“吾皆许之上大夫之事。”②职业。《史记·樊郦滕灌列传》:“舞阳侯樊哙(kuài)者,沛人也,以屠狗为事。”(沛:江苏沛县。)③事情。《论语·子路》:“言不顺则事不成。”④变故;意外事故。《史记·刺客列传》:“秦有荆轲之事。”苏轼《徐州上皇帝书》:“今臣于无事之时,屡以盗贼为言……不然,事至而图之,则已晚矣。”(图:谋。)⑤实行;从事;做。《论语·颜渊》:“回虽不敏,请事斯语矣。”⑥侍奉;服事。《左传·隐公元年》:“欲与大叔,巨请事之 ”⑦从师求学。《史记·老子韩非列传》:“[非]与李斯俱事荀卿,斯自以为不如非。”⑧量词。用于器物或衣服,相当于“件”。白居易《张常侍池凉夜闲宴赠诸公》:“管弦三两事。”


  • kuang dang lv shui shi ,po hai nong sang shi 。

    “kuang dang lv shui shi ,po hai nong sang shi 。”shi gou chu chu :《da shui 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    xun yang jiao guo jian ,da shui sui yi zhi 。
    lv yan ban piao dang ,cheng die duo qing zhui 。
    cang mang sheng hai se ,miao man lian kong cui 。
    feng juan bai bo fan ,ri jian gong lang fei 。
    gong shang che wu qu ,niu ma deng shan bi 。
    kuang dang lv shui shi ,po hai nong sang shi 。
    du you yong zhou zi ,gu (mu shi )sheng yi qi 。
    bu zhi mo ren zai ,zi mi zhui dao li 。
    wu mo nai er he ,er fei jiu de zhi 。
    jiu yue shuang jiang hou ,shui he wei ping de 。

    【zhu shi 】:

    kuang :

    ①bi ni ;bi jiao 。《han shu ·gao hui gao hou wen gong chen biao xu 》:“yi wang kuang jin ,shen ke bei shang 。”《lun heng ·lun si 》:“an huo zai bu neng fu ran yi kuang zhi ,si ren bu neng fu wei gui ming yi 。”②qing xing ;zhuang kuang 。gao qi 《song ding xiao lian zhi qian tang 》:“re jian gu ren xun lv kuang ,zhi jun jie shui bu fan shu 。”③fu ci 。geng jia 。《guo yu ·jin yu yi 》:“yi zhong gu ,bu gan ai qin ,zhong kuang hou zhi 。”《mo zi ·fei gong 》:“wang kuang zi zong ye 。”(wang :zhi yan zhou wang 。zong :fang zong 。)④lian ci 。he kuang 。《zuo chuan ·xuan gong shi er nian 》:“kun shou you dou ,kuang guo xiang hu !”du fu 《bing che hang 》:“kuang fu qin bing nai ku zhan ,bei qu bu yi quan yu ji !”⑤tong “kuang ”。ci ;ci yu 。《han shu ·wu di ji 》:“zao tian de kuang shi ,zhe jian jing xiang ,xie ran ru you wen 。”(xie :qing wei ,wei xiao 。)《guo yu ·lu yu xia 》:“jun yi zhu hou zhi gu ,kuang shi chen yi da li 。”

    dang :

    (yi )①mian dui ;mian xiang 。wang chong 《lun heng ·bian dong 》:“cheng xia zhi shi ,dang feng er li 。”②zheng zai mou chu 。《mo zi ·jian ai xia 》:“ran dang jin zhi shi 。”③xiang dang yu ;di de shang 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“(zhang yi )nai yue :‘yi yi (zhang )yi er dang han zhong de ,chen qing wang ru chu 。’”(ru :dao 。)④di dang ;di kang 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“bi yi er dang shi ,shi er dang bai ,bai er dang qian 。”⑤zhe dang ;dang zhu 。《zhuang zi ·ren jian shi 》:“ru bu zhi fu tang lang hu ,nu ji bei yi dang che zhe 。”⑥dan dang ;cheng shou 。《song shi ·xiao zhu chuan 》:“gan dang tian xia da shi 。”⑦dan ren ;chong dang 。《jin shu ·xiong yuan chuan 》:“jin dang guan zhe yi li shi wei su li ,feng fa wei ke ke 。”⑧zhu guan ;zhang guan 。《zuo chuan ·xiang gong er nian 》:“yu shi zi han dang guo 。”⑨pan jue ding zui 。《shi ji ·meng tian lie chuan 》:“dang gao zui si 。”⑩kuo ying ;fu ge 。《han shu ·gai kuan rao chuan 》:“yi yan shi bu dang yi ,er wei wen li suo di cuo 。”(cuo :qu ru 。)(11)ying gai ;ying dang 。《hou han shu ·ma yuan chuan 》:“qiong dang yi jian ,lao dang yi zhuang 。”(12)jie ci 。yin jin shi jian huo chu suo 。xiang dang yu “jiu zai ”。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“dang shi shi ,qin jia yi li jing ju wei chu wang 。”(shi :ci 。) (er )dàng ①qia dang ;de dang 。《li ji · le ji 》:“gu zhe tian de shun er si shi dang 。”②dang zuo 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“an bu yi dang che 。”③qi wu de de bu huo ding duan 。《han fei zi ·wai chu shui you shang 》:“jin you qian jin zhi yu zhi (zhī),tong er mo dang ,ke yi cheng shui hu ?”(zhi :jiu bei 。)

    lv :

    (yi )①yi chong chang bing de bu diao wang 。《shui wen 》:“lv ,bu diao bi ye 。”(bi :chang bing wang 。)②luo zhi ;ju lian 。《kong cong zi ·ju wei 》:“lv de ci ren ,ze mo di yu tian xia yi 。”fan zhong yan 《shang zhi zheng shu 》:“bao jia lv lian 。”③lv ling ;dai ling 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“ru bi zi wei er hou yong zhi ,shi lv tian xia er lu ye 。”(lu :pi lao ;lei ruo 。)④jiang shuai ;zhu shuai 。《zuo chuan ·ai gong shi qi nian 》:“lv jian ,min man zhi 。”(jian :zhi chu shen di xia 。man :qing man 。)⑤xun zhao ;yan zhao 。《shi jing ·xiao ya ·mian shui 》:“lv bi zhong ling 。”⑥zun xun ;yi cong 。《shi jing ·da ya ·jia le 》:“lv you jiu zhang 。”hong liang ji 《zhi ping pian 》:“ran yi jia zhi zhong you zi di shi ren ,ji bu lv jiao zhe chang you yi er 。”⑦biao lv ;kai mo 。《guan zi ·wen 》:“xiang zi di li tian wei ren lv zhe ji he ren ?”⑧zhi lv ;tan lv 。《zhuang zi ·shan mu 》:“qing mo re lv 。”《jin shu ·yi shu chuan ·jiu ma luo shen 》:“wei xing lv da ”。⑨qing lv ;cao lv 。《lun yu ·xian jin 》:“zi lu lv er er dui 。”(er :ci wei 。)《shi tong ·fan sheng 》:“jiang kong xue zhe bi gou ji shu wei ,you ji lv lve zhe yi 。”(gou :zhi ze ;ze bei 。)⑩da gai ;da di 。《li ji ·ji yi 》:“gu zhi suo jian zhe ,ji lv yong ci yu ?”(suo jian :zhi suo jian zhi li 。)han yu 《liu zi hou mu zhi ming 》:“lv chang qu ji zuo ren ,ming sheng da zhen 。”(11)yi gai ;yi lv 。han yu 《jin xue jie 》:“zhan xiao shan zhe lv yi lu 。”(lu :ren yong 。)su xun 《liu guo lun 》:“liu guo hu sang ,lv lu qin ye ?” (er )lǜ ①yi ding de biao zhun 。《meng zi ·jin xin shang 》:“yi bu wei zhuo she bian ji gou lv 。”(yi yì:gu dai shan she de ren 。gou gòu:kai gong 。)②an yi ding de biao zhun ji suan 。《han shu ·gao di ji xia 》:“ji jun ge yi ji kou shu lv ,ren sui liu shi san qian 。”

    shui :

    (yi )①tian fu 。tao qian 《tao hua yuan shi 》:“chun can shou chang si ,qiu shou mi wang shui 。”(mi :mo 。)②shui shou 。《song shi ·fan zheng ci chuan 》:“yi nian lao ,qiu jian yan (yǎn)zhou shang shui 。”③zeng song 。《shi ji ·li sheng liu gu lie chuan 》:“bi yang hou nai feng bai jin wang shui 。”④shi fang 。《lv shi chun qiu ·shen da 》:“nai shui ma yu hua shan ,shui niu yu tao lin 。”⑤zhi xi ;ju zhu 。cao zhi 《ying zhao 》:“yuan ji di shi ,shui ci xi yong 。”(yuan :nai 。yong :cheng 。)⑥tong “tuo ”。1.tuo xia 。《meng zi ·gao zi xia 》:“bu shui mian er hang 。”(mian :da fu yi shang de ren dai de li mao 。)2.yi chu 。《zhou li ·kao gong ji ·li shi 》:“gai er bu shui 。”(gai :liang mi su shi gua ping dou hu de mu ban 。)(er )tuì ①gu dai sang li gui ding de zhui fu ,ji bu fu sang fu 。《li ji ·tan gong shang 》:“xiao gong bu shui 。”(xiao gong :gu dai sang fu ming ,wu fu de di si deng 。)②gai bian 。《li ji ·fu wen 》:“xiao gong zhi ma ,bu bian da gong zhi ge ,yi you ben wei shui 。”

    shi :

    ①ji jie ;zhi si ji 。《lun yu ·yang huo 》:“si shi hang yan 。”②te zhi nong shi 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“bai mu zhi tian ,wu duo ji shi ,ba kou zhi jia ke yi mo ji yi 。”③guang yin ;shi guang ;shi hou 。《lv shi chun qiu ·shou shi 》:“tian bu zai yu ,shi bu jiu liu 。”④zhi an zhao gui ding de shi jian 。na zhuo 《jie (jié)gu lu 》:“huang fan chan yi zhi yin ,shang chang shi ren shao zhi ,bu shi zhi ,shang nu ,lao yi qian shi xun bu 。”⑤shi chen ;shi hou 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“shi chen zhi jie niu zhi shi 。”⑥ji shi ;dang shi 。wei xi 《da tie chui chuan 》:“shi zuo shang you jian dan zhe ,mao shen qin 。”(jian dan :shi liang guo ren 。qin :chou lou 。)⑦ji hui ;shi ji ;shi yun 。《lun yu ·yang huo 》:“hao cong shi er ji shi shi ,ke wei zhi hu ?”《xin tang shu ·wu ping yi chuan 》:“shi bu zai lai ,rong nan ren jie 。”(rong :rong hua fu gui 。)⑧ge shi ;ying shi 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“qiu shui shi zhi ,bai chuan guan he 。”⑨shi dai ;shi shi 。《lv shi chun qiu · cha jin 》:“shi yi shi yi ,bian fa yi yi 。”⑩shi shi ;shi shang 。zhu qing yu 《jin shi shang zhang ji shui bu 》:“zhuang ba di sheng wen fu xu :hua mei shen jian ru shi mo ?”(11)fu ci 。yong yi biao shi shi jian 。1. biao shi hang wei bu duan fa sheng ,xiang dang yu “chang chang ”、“jing chang ”。han yu 《hang nan 》:“sheng ren bu shi chu ,xian ren bu shi chu 。”(bu shi :han you 。)2. biao shi hang wei ou er fa sheng ,xiang dang yu “you shi ”、“shi er ”。du fu 《zi lang (làng)zhong ling qi zi que fu shu shan hang san shou 》zhi san :“hang se di yin jian ,ren yan shi you mo 。”(12)tong “ci (sì)”。deng hou 。《lun yu ·yang huo 》:“kong zi shi ji wang ye ,er wang bai zhi 。”

    po :

    ①pian ;bu zheng 。《zuo chuan ·zhao gong shi er nian 》:“shu ci mo po 。”②fu ci 。1.biao shao wei ,xiang dang yu “shao ”、“lve ”。gu shi 《mo shang sang 》:“er shi shang bu zu ,shi wu po you yu 。”2. biao ji duan ,xiang dang yu “hen ”、“shen ”。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“chu zhi bei ying ,kang ci kang kai ,shang xia po jing dong 。”

    hai :

    (yi )①shang hai ;sun hai 。《zuo chuan ·xiang gong jiu nian 》:“zuo er hai shen ,bu ke yan li 。”《kong zi jia yu ·hao sheng 》:“xiao bian hai yi ,xiao yan po dao 。”②huo huan ;zai hai 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“sun yi yuan hai ,yi yi xing li 。”(sun :jian shao 。yi :zeng jia 。)③sha hai 。《san guo zhi ·wei shu ·wu di ji 》:“bi nan lang ya ,wei tao qian suo hai 。”④ji dan 。tao hong jing 《zuo xian gong ge gong bei 》:“nei huai cai hai 。”⑤xian yao 。zhang heng 《dong jing fu 》:“shou wei yi ren ,bu shi ai hai 。”⑥ji du 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“shang guan da fu yu zhi tong lie ,zheng chong ,er xin hai ji neng 。” (er )hétong “he ”。he bu 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“《shang shi 》yue :‘shi ri hai sang ,yu yu nv xie wang 。’”

    nong :

    ①geng chong 。《zuo chuan ·xiang gong jiu nian 》:“ji shu ren li yu nong se 。”(shu ren :ping min ;bai xing 。se :shou ge zhuang jia 。)②nong ye 。gu yi 《lun ji zhu shu 》:“jin ou min gui zhi nong 。”(ou qū:tong “qu ”。)③chong tian de ren ;nong fu 。《zuo chuan ·xuan gong shi er nian 》:“shang 、nong 、gong 、gu bu bai ji ye 。”《lv shi chun qiu ·meng xia 》:“ming nong mian zuo 。”(mian zuo :nu li geng zuo 。)④nu li ;qin mian 。《zuo chuan ·xiang gong shi san nian 》:“xiao ren nong li yi shi ji shang 。”《guan zi ·da kuang 》:“yong li bu nong 。”

    shi :

    ①zhi wei ;zhi wu ;guan zhi 。《zuo chuan ·zhuang gong shi si nian 》:“wu jie hu zhi shang da fu zhi shi 。”②zhi ye 。《shi ji ·fan li teng guan lie chuan 》:“wu yang hou fan kuai (kuài)zhe ,pei ren ye ,yi tu gou wei shi 。”(pei :jiang su pei xian 。)③shi qing 。《lun yu ·zi lu 》:“yan bu shun ze shi bu cheng 。”④bian gu ;yi wai shi gu 。《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“qin you jing ke zhi shi 。”su shi 《xu zhou shang huang di shu 》:“jin chen yu mo shi zhi shi ,lv yi dao zei wei yan ……bu ran ,shi zhi er tu zhi ,ze yi wan yi 。”(tu :mou 。)⑤shi hang ;cong shi ;zuo 。《lun yu ·yan yuan 》:“hui sui bu min ,qing shi si yu yi 。”⑥shi feng ;fu shi 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“yu yu da shu ,ju qing shi zhi ”⑦cong shi qiu xue 。《shi ji ·lao zi han fei lie chuan 》:“[fei ]yu li si ju shi xun qing ,si zi yi wei bu ru fei 。”⑧liang ci 。yong yu qi wu huo yi fu ,xiang dang yu “jian ”。bai ju yi 《zhang chang shi chi liang ye xian yan zeng zhu gong 》:“guan xian san liang shi 。”