• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 三十登宦途,五十被朝服。

    “三十登宦途,五十被朝服。”詩句出處:《短歌行》;是唐朝詩人白居易的作品。

    世人求富貴,多為奉嗜欲。
    盛衰不自由,得失常相逐。
    問君少年日,苦學將幹祿。
    負笈塵中遊,抱書雪前宿。
    佈衾不周體,藜茹才充腹。
    三十登宦途,五十被朝服。
    奴溫己挾纊,馬肥初食粟。
    未敢議歡遊,尚為名檢束。
    耳目聾暗後,堂上調絲竹。
    牙齒缺落時,盤中堆酒肉。
    彼來此已去,外餘中不足。
    少壯與榮華,相避如寒燠。
    青雲去地遠,白日經天遠。
    從古無奈何,短歌聽一曲。

    【註釋】:

    三:

    (一)(sān)①數目。二加一所得。②代表多次或多數。如:三反四覆;三令五申。參見“三折肱”。(二)(sān,舊讀sàn)再三。見“三思”、“三復”。

    登:

    ①升;由低處到高處。《荀子·勸學》:“故不登高山,不知天之高也。”《徐霞客遊記·遊嵩山日記》:“凡登山以晴朗為佳。”②升任。嵇康《與山巨源絕交書》:“子文無欲卿相,而三登令尹。”(令尹:春秋時楚國最高官職。)③記載;刊登。《周禮·秋官· 司民》:“掌登萬民之數,自生齒以上,皆書於版。”(生齒:指嬰兒。)④莊稼成熟。《孟子·滕文公上》:“五谷不登。”⑤踏上。杜甫《石壕吏》:“天明登前途,獨與老翁別。”⑥副詞。立即;立刻。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“登即相許和,便可作婚姻。”(許和:答應。)

    宦:

    ①做官。《韓非子·內儲說下》:“荊王欲宦諸公子於四鄰。”②官。李商隱《蟬》:“薄宦梗猶泛,故園蕪已平。”《史記·蒙恬列傳》:“(蒙)毅不敢阿法,當高罪死,除其宦籍。”(當:判決。高:趙高。)③給貴族當仆人。《左傳·宣公二年》:“宦三年矣,未知母之存否。”④宦官;閹人。《新唐書·李石傳》:“宦寺氣盛,陵暴朝廷。”(寺:指宦官。)

    途:

    ①道路。《孫子兵法·軍爭》:“故迂其途而誘之以利。”《管子·中匡》:“鮑叔、隰朋趨而出,及管仲於途。”②途徑;方法。《荀子·成相》:“邪枉辟回失道途。”張居正《朱漢水墓》:“畏途今若此,吾道轉淒然。”

    五:

    ①基數,五。《孟子·梁惠王上》:“五畝之宅。”②表序數第五。李白《與史郎中欽聽黃鶴樓上吹笛》:“黃鶴樓中吹玉笛,江城五月落梅花。”③隊伍行列。後來寫作“伍”。《呂氏春秋·必己》:“孟賁過於河,先其五。”④我國民族音樂記音符號之一。

    被:

    (一)①被子。宋玉《招魂》:“翡翠珠被,爛齊光些。”(些:語氣詞。)②覆蓋。張衡《東京賦》:“芙蓉覆水,秋蘭被涯。”③及;延及。《漢書· 嚴助傳》:“陛下垂德惠以覆露之,使元元之民安生樂業,則澤被萬世。”(覆露:像露水一樣滋潤。)④蒙受;遭受。《戰國策·燕策三》:“秦王復擊軻,被八創。”⑤介詞。表被動。 (二)pī ①披在身上或穿在身上。後作“披”。屈原《涉江》:“被明月兮佩寶璐。”②衣的一種。狀如今之鬥篷、披風。《左傳·昭公十二年》:“王見之,去冠、被,舍鞭,與之語。”③量詞。表示某些護身物品的計量。《史記·絳侯周勃世傢》:“甲楯五百被。”

    朝:

    (一)①朝見。《禮記·內則》:“昧爽而朝。”②拜訪。《史記·司馬相如列傳》:“臨邛(qióng)令繆為恭敬,日往朝相如。”(臨邛:地名。令:縣令。繆:詐。)③朝廷。《詩經·齊風·雞鳴》:“雞既鳴矣,朝既盈矣。”④朝代。杜甫《諸將》:“漢朝陵墓對南山。”⑤政事。《西京雜記》卷一:“上(漢武帝)時服此裘以聽朝。”(服:穿。)⑥官府大堂。《後漢書·劉寵傳》:“山谷鄙生,未嘗識郡朝。”⑦介詞。面對;向。[朝歌]古地名。在今河南省。商朝曾在這裡建都。 (二)zhāo ①早晨。《詩經·小雅·北山》:“偕偕士子,朝夕從事。”②日;天。白居易《長恨歌》:“天生麗質難自棄,一朝選在君王側。”

    服:

    ①從事;承擔。《論語·為政》:“有事,弟子服其勞。”②駕;禦。《呂氏春秋·慎大》:“馬弗復乘,牛弗復服。”③服從。《論語·為政》:“何為則民服?”(何為:做什麼事。)《論語·季氏》:“遠人不服,而不能來也。”④降服;屈從。《國語·越語上》:“古之伐國者,服之而已。”⑤欽佩。《西京雜記》卷三:“子雲學相如為賦而不逮,故雅服焉。”(子雲:揚雄字。相如:司馬相如。逮:及。雅:甚。)⑥衣服。《老子》第八十章:“甘其食,美其服。”⑦穿著。《西京雜記》卷一:“上(漢武帝)時服此裘以聽朝。”(聽朝:聽政。)⑧佩帶。李斯《諫逐客書》:“服太阿之劍。”(太阿:劍名。)⑨吞服(藥物)。《顏氏傢訓·養生篇》:“庾肩吾常服槐實。”(實:子粒。)⑩習慣;適應。屈原《九章·橘頌》:“後皇嘉樹,橘徠服兮。”(11)服馬。古代一車四馬,居中的兩匹稱作“服”。《詩經·鄭風·大叔於田》:“兩服上襄,兩驂(cān)雁行。”(上襄:馬頭昂舉。驂:駕車時位於兩邊的馬。)(12)執持。《國語·吳語》:“乃令服兵擐甲。”(13)上古王畿之外,五百裡為一服,即甸服、侯服、綏服、要服、荒服。《史記·五帝本紀》:“方五千裡,至於荒服。”


  • 三十登宦途,五十被朝服。

    “三十登宦途,五十被朝服。”诗句出处:《短歌行》;是唐朝诗人白居易的作品。

    世人求富贵,多为奉嗜欲。
    盛衰不自由,得失常相逐。
    问君少年日,苦学将干禄。
    负笈尘中游,抱书雪前宿。
    布衾不周体,藜茹才充腹。
    三十登宦途,五十被朝服。
    奴温己挟纩,马肥初食粟。
    未敢议欢游,尚为名检束。
    耳目聋暗后,堂上调丝竹。
    牙齿缺落时,盘中堆酒肉。
    彼来此已去,外余中不足。
    少壮与荣华,相避如寒燠。
    青云去地远,白日经天远。
    从古无奈何,短歌听一曲。

    【注释】:

    三:

    (一)(sān)①数目。二加一所得。②代表多次或多数。如:三反四覆;三令五申。参见“三折肱”。(二)(sān,旧读sàn)再三。见“三思”、“三复”。

    登:

    ①升;由低处到高处。《荀子·劝学》:“故不登高山,不知天之高也。”《徐霞客游记·游嵩山日记》:“凡登山以晴朗为佳。”②升任。嵇康《与山巨源绝交书》:“子文无欲卿相,而三登令尹。”(令尹:春秋时楚国最高官职。)③记载;刊登。《周礼·秋官· 司民》:“掌登万民之数,自生齿以上,皆书于版。”(生齿:指婴儿。)④庄稼成熟。《孟子·滕文公上》:“五谷不登。”⑤踏上。杜甫《石壕吏》:“天明登前途,独与老翁别。”⑥副词。立即;立刻。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“登即相许和,便可作婚姻。”(许和:答应。)

    宦:

    ①做官。《韩非子·内储说下》:“荆王欲宦诸公子于四邻。”②官。李商隐《蝉》:“薄宦梗犹泛,故园芜已平。”《史记·蒙恬列传》:“(蒙)毅不敢阿法,当高罪死,除其宦籍。”(当:判决。高:赵高。)③给贵族当仆人。《左传·宣公二年》:“宦三年矣,未知母之存否。”④宦官;阉人。《新唐书·李石传》:“宦寺气盛,陵暴朝廷。”(寺:指宦官。)

    途:

    ①道路。《孙子兵法·军争》:“故迂其途而诱之以利。”《管子·中匡》:“鲍叔、隰朋趋而出,及管仲于途。”②途径;方法。《荀子·成相》:“邪枉辟回失道途。”张居正《朱汉水墓》:“畏途今若此,吾道转凄然。”

    五:

    ①基数,五。《孟子·梁惠王上》:“五亩之宅。”②表序数第五。李白《与史郎中钦听黄鹤楼上吹笛》:“黄鹤楼中吹玉笛,江城五月落梅花。”③队伍行列。后来写作“伍”。《吕氏春秋·必己》:“孟贲过于河,先其五。”④我国民族音乐记音符号之一。

    被:

    (一)①被子。宋玉《招魂》:“翡翠珠被,烂齐光些。”(些:语气词。)②覆盖。张衡《东京赋》:“芙蓉覆水,秋兰被涯。”③及;延及。《汉书· 严助传》:“陛下垂德惠以覆露之,使元元之民安生乐业,则泽被万世。”(覆露:像露水一样滋润。)④蒙受;遭受。《战国策·燕策三》:“秦王复击轲,被八创。”⑤介词。表被动。 (二)pī ①披在身上或穿在身上。后作“披”。屈原《涉江》:“被明月兮佩宝璐。”②衣的一种。状如今之斗篷、披风。《左传·昭公十二年》:“王见之,去冠、被,舍鞭,与之语。”③量词。表示某些护身物品的计量。《史记·绛侯周勃世家》:“甲楯五百被。”

    朝:

    (一)①朝见。《礼记·内则》:“昧爽而朝。”②拜访。《史记·司马相如列传》:“临邛(qióng)令缪为恭敬,日往朝相如。”(临邛:地名。令:县令。缪:诈。)③朝廷。《诗经·齐风·鸡鸣》:“鸡既鸣矣,朝既盈矣。”④朝代。杜甫《诸将》:“汉朝陵墓对南山。”⑤政事。《西京杂记》卷一:“上(汉武帝)时服此裘以听朝。”(服:穿。)⑥官府大堂。《后汉书·刘宠传》:“山谷鄙生,未尝识郡朝。”⑦介词。面对;向。[朝歌]古地名。在今河南省。商朝曾在这里建都。 (二)zhāo ①早晨。《诗经·小雅·北山》:“偕偕士子,朝夕从事。”②日;天。白居易《长恨歌》:“天生丽质难自弃,一朝选在君王侧。”

    服:

    ①从事;承担。《论语·为政》:“有事,弟子服其劳。”②驾;御。《吕氏春秋·慎大》:“马弗复乘,牛弗复服。”③服从。《论语·为政》:“何为则民服?”(何为:做什么事。)《论语·季氏》:“远人不服,而不能来也。”④降服;屈从。《国语·越语上》:“古之伐国者,服之而已。”⑤钦佩。《西京杂记》卷三:“子云学相如为赋而不逮,故雅服焉。”(子云:扬雄字。相如:司马相如。逮:及。雅:甚。)⑥衣服。《老子》第八十章:“甘其食,美其服。”⑦穿着。《西京杂记》卷一:“上(汉武帝)时服此裘以听朝。”(听朝:听政。)⑧佩带。李斯《谏逐客书》:“服太阿之剑。”(太阿:剑名。)⑨吞服(药物)。《颜氏家训·养生篇》:“庾肩吾常服槐实。”(实:子粒。)⑩习惯;适应。屈原《九章·橘颂》:“后皇嘉树,橘徕服兮。”(11)服马。古代一车四马,居中的两匹称作“服”。《诗经·郑风·大叔于田》:“两服上襄,两骖(cān)雁行。”(上襄:马头昂举。骖:驾车时位于两边的马。)(12)执持。《国语·吴语》:“乃令服兵擐甲。”(13)上古王畿之外,五百里为一服,即甸服、侯服、绥服、要服、荒服。《史记·五帝本纪》:“方五千里,至于荒服。”


  • san shi deng huan tu ,wu shi bei chao fu 。

    “san shi deng huan tu ,wu shi bei chao fu 。”shi gou chu chu :《duan ge hang 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    shi ren qiu fu gui ,duo wei feng shi yu 。
    cheng cui bu zi you ,de shi chang xiang zhu 。
    wen jun shao nian ri ,ku xue jiang gan lu 。
    fu ji chen zhong you ,bao shu xue qian su 。
    bu qin bu zhou ti ,li ru cai chong fu 。
    san shi deng huan tu ,wu shi bei chao fu 。
    nu wen ji jia kuang ,ma fei chu shi su 。
    wei gan yi huan you ,shang wei ming jian shu 。
    er mu long an hou ,tang shang diao si zhu 。
    ya chi que la shi ,pan zhong dui jiu rou 。
    bi lai ci yi qu ,wai yu zhong bu zu 。
    shao zhuang yu rong hua ,xiang bi ru han yu 。
    qing yun qu de yuan ,bai ri jing tian yuan 。
    cong gu mo nai he ,duan ge ting yi qu 。

    【zhu shi 】:

    san :

    (yi )(sān)①shu mu 。er jia yi suo de 。②dai biao duo ci huo duo shu 。ru :san fan si fu ;san ling wu shen 。can jian “san she gong ”。(er )(sān,jiu dou sàn)zai san 。jian “san sai ”、“san fu ”。

    deng :

    ①sheng ;you di chu dao gao chu 。《xun zi ·quan xue 》:“gu bu deng gao shan ,bu zhi tian zhi gao ye 。”《xu xia ke you ji ·you song shan ri ji 》:“fan deng shan yi qing lang wei jia 。”②sheng ren 。ji kang 《yu shan ju yuan jue jiao shu 》:“zi wen mo yu qing xiang ,er san deng ling yin 。”(ling yin :chun qiu shi chu guo zui gao guan zhi 。)③ji zai ;kan deng 。《zhou li ·qiu guan · si min 》:“zhang deng mo min zhi shu ,zi sheng chi yi shang ,jie shu yu ban 。”(sheng chi :zhi ying er 。)④zhuang jia cheng shou 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“wu gu bu deng 。”⑤ta shang 。du fu 《dan hao li 》:“tian ming deng qian tu ,du yu lao weng bie 。”⑥fu ci 。li ji ;li ke 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“deng ji xiang hu he ,bian ke zuo hun yin 。”(hu he :da ying 。)

    huan :

    ①zuo guan 。《han fei zi ·nei chu shui xia 》:“jing wang yu huan zhu gong zi yu si lin 。”②guan 。li shang yin 《chan 》:“bao huan geng you fan ,gu yuan wu yi ping 。”《shi ji ·meng tian lie chuan 》:“(meng )yi bu gan a fa ,dang gao zui si ,chu ji huan ji 。”(dang :pan jue 。gao :zhao gao 。)③gei gui zu dang pu ren 。《zuo chuan ·xuan gong er nian 》:“huan san nian yi ,wei zhi mu zhi cun fou 。”④huan guan ;yan ren 。《xin tang shu ·li dan chuan 》:“huan si qi cheng ,ling bao chao ting 。”(si :zhi huan guan 。)

    tu :

    ①dao lu 。《sun zi bing fa ·jun zheng 》:“gu yu ji tu er you zhi yi li 。”《guan zi ·zhong kuang 》:“bao shu 、xi peng qu er chu ,ji guan zhong yu tu 。”②tu jing ;fang fa 。《xun zi ·cheng xiang 》:“xie wang bi hui shi dao tu 。”zhang ju zheng 《zhu han shui mu 》:“wei tu jin re ci ,wu dao zhuai qi ran 。”

    wu :

    ①ji shu ,wu 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wu mu zhi zhai 。”②biao xu shu di wu 。li bai 《yu shi lang zhong qin ting huang he lou shang chui di 》:“huang he lou zhong chui yu di ,jiang cheng wu yue la mei hua 。”③dui wu hang lie 。hou lai xie zuo “wu ”。《lv shi chun qiu ·bi ji 》:“meng ben guo yu he ,xian ji wu 。”④wo guo min zu yin le ji yin fu hao zhi yi 。

    bei :

    (yi )①bei zi 。song yu 《qiao hun 》:“fei cui zhu bei ,lan ji guang xie 。”(xie :yu qi ci 。)②fu gai 。zhang heng 《dong jing fu 》:“fu rong fu shui ,qiu lan bei ya 。”③ji ;yan ji 。《han shu · yan zhu chuan 》:“bi xia chui de hui yi fu lou zhi ,shi yuan yuan zhi min an sheng le ye ,ze ze bei mo shi 。”(fu lou :xiang lou shui yi yang zi run 。)④meng shou ;zao shou 。《zhan guo ce ·yan ce san 》:“qin wang fu ji ke ,bei ba chuang 。”⑤jie ci 。biao bei dong 。 (er )pī ①pi zai shen shang huo chuan zai shen shang 。hou zuo “pi ”。qu yuan 《she jiang 》:“bei ming yue xi pei bao lu 。”②yi de yi chong 。zhuang ru jin zhi dou peng 、pi feng 。《zuo chuan ·zhao gong shi er nian 》:“wang jian zhi ,qu guan 、bei ,she bian ,yu zhi yu 。”③liang ci 。biao shi mou xie hu shen wu pin de ji liang 。《shi ji ·jiang hou zhou bo shi jia 》:“jia dun wu bai bei 。”

    chao :

    (yi )①chao jian 。《li ji ·nei ze 》:“mei shuang er chao 。”②bai fang 。《shi ji ·si ma xiang ru lie chuan 》:“lin qiong (qióng)ling miao wei gong jing ,ri wang chao xiang ru 。”(lin qiong :de ming 。ling :xian ling 。miao :zha 。)③chao ting 。《shi jing ·ji feng ·ji ming 》:“ji ji ming yi ,chao ji ying yi 。”④chao dai 。du fu 《zhu jiang 》:“han chao ling mu dui na shan 。”⑤zheng shi 。《xi jing za ji 》juan yi :“shang (han wu di )shi fu ci qiu yi ting chao 。”(fu :chuan 。)⑥guan fu da tang 。《hou han shu ·liu chong chuan 》:“shan gu bi sheng ,wei chang shi jun chao 。”⑦jie ci 。mian dui ;xiang 。[chao ge ]gu de ming 。zai jin he na sheng 。shang chao ceng zai zhe li jian dou 。 (er )zhāo ①zao chen 。《shi jing ·xiao ya ·bei shan 》:“xie xie shi zi ,chao xi cong shi 。”②ri ;tian 。bai ju yi 《chang hen ge 》:“tian sheng li zhi nan zi qi ,yi chao shua zai jun wang ce 。”

    fu :

    ①cong shi ;cheng dan 。《lun yu ·wei zheng 》:“you shi ,di zi fu ji lao 。”②jia ;yu 。《lv shi chun qiu ·shen da 》:“ma fu fu cheng ,niu fu fu fu 。”③fu cong 。《lun yu ·wei zheng 》:“he wei ze min fu ?”(he wei :zuo shen me shi 。)《lun yu ·ji shi 》:“yuan ren bu fu ,er bu neng lai ye 。”④jiang fu ;qu cong 。《guo yu ·yue yu shang 》:“gu zhi fa guo zhe ,fu zhi er yi 。”⑤qin pei 。《xi jing za ji 》juan san :“zi yun xue xiang ru wei fu er bu dai ,gu ya fu yan 。”(zi yun :yang xiong zi 。xiang ru :si ma xiang ru 。dai :ji 。ya :shen 。)⑥yi fu 。《lao zi 》di ba shi zhang :“gan ji shi ,mei ji fu 。”⑦chuan zhao 。《xi jing za ji 》juan yi :“shang (han wu di )shi fu ci qiu yi ting chao 。”(ting chao :ting zheng 。)⑧pei dai 。li si 《jian zhu ke shu 》:“fu tai a zhi jian 。”(tai a :jian ming 。)⑨tun fu (yao wu )。《yan shi jia xun ·yang sheng pian 》:“yu jian wu chang fu huai shi 。”(shi :zi li 。)⑩xi guan ;kuo ying 。qu yuan 《jiu zhang ·ju song 》:“hou huang jia shu ,ju lai fu xi 。”(11)fu ma 。gu dai yi che si ma ,ju zhong de liang pi chen zuo “fu ”。《shi jing ·zheng feng ·da shu yu tian 》:“liang fu shang xiang ,liang can (cān)yan hang 。”(shang xiang :ma tou ang ju 。can :jia che shi wei yu liang bian de ma 。)(12)zhi chi 。《guo yu ·wu yu 》:“nai ling fu bing huan jia 。”(13)shang gu wang ji zhi wai ,wu bai li wei yi fu ,ji dian fu 、hou fu 、sui fu 、yao fu 、huang fu 。《shi ji ·wu di ben ji 》:“fang wu qian li ,zhi yu huang fu 。”