- 繁体
- 简体
- 拼音
-
在勞則念息,處靜已思喧。
“在勞則念息,處靜已思喧。”詩句出處:《答崔侍郎、錢舍人書問,因繼以詩》;是唐朝詩人白居易的作品。
便是瞭一日,如此已三年。
心不擇時適,足不揀地安。
窮通與遠近,一貫無兩端。
常見今之人,其心或不然。
在勞則念息,處靜已思喧。
如是用身心,無乃自傷殘?
坐輸憂惱便,安得形神全?
吾有二道友,藹藹崔與錢。
同飛青雲路,獨墮黃泥泉。
歲暮物萬變,故情何不遷?
應為平生心,與我同一源。
帝鄉遠於日,美人高在天。
誰謂萬裡別,常若在目前。
泥泉樂者魚,雲路遊者鸞。
勿言雲泥異,同在逍遙間。
因君問心地,書後偶成篇。
慎勿說向人,人多笑此言。
【註釋】:
在:
①存在;在世。《論語·裡仁》:“父母在,不遠遊,遊必有方。”范縝《神滅論》:“豈容形亡而神在。”②表示人或事物的位置或狀態。張華《情詩》:“處歡愒(kài)夜促,在戚怨宵長”。(愒:貪。)③處;處所。陶潛《飲酒》之二:“衰榮無定在,彼此共更之。”④在於;取決於。《荀子·勸學》:“駑馬十駕,功在不舍。”⑤問候;慰問。《左傳·襄公二十六年》:“寡人淹恤在外,二三子使寡人朝夕聞衛國之言,吾子獨不在寡人。”(寡人:衛獻公自稱。淹恤:久遭憂患。吾子:指衛大夫大叔文子。)⑥觀察;審察。《尚書 ·舜典》:“在璇璣玉衡,以齊七政。”(璇璣玉衡:玉飾的天體觀測儀器。七政:日、月和金木水火土五星。)⑦介詞。引進事情發生的時間、地點、情形、范圍等。柳宗元《田傢》詩:“迎新在此歲。”《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“將軍禽操宜在今日。”(將軍:指孫權。操:曹操。)⑧和“所”連用,表示強調,其下多連“不”等。⑨終結。《尚書·呂刑》:“非天不中,惟人在命。”⑩通“才”。僅僅。《漢書·賈誼傳》:“長沙乃在二萬五千戶耳。”勞:
(一)①勞動;勞作。《論語·為政》:“有事弟子服其勞。”又勞動者或勞動力的簡稱。②勞苦;操勞。《左傳·僖公三十二年》:“師勞力竭。”③功勞;功績。《貞觀政要·擇要》:“賞當其勞,無功者自退。”④費;煩。《詩經·邶風·燕燕》:“瞻望弗及,實勞我心。”⑤慰勞;慰問。《儀禮·覲禮》:“(侯氏)北而立,王勞之。”司馬遷《報任安書》:“然陵一呼勞軍,士無不起。” (二)lào 通“耢”。一種耙地的農具。賈思勰《齊民要術·耕田》:“春耕尋手勞。”則:
①法則;準則。《左傳·文公十八年》:“毀則為賊。”②榜樣;模范。《詩經·豳風·伐柯》:“伐柯伐柯,其則不遠。”(伐:砍。柯:斧柄。)③效法。《論語·泰伯》:“巍巍乎唯天為大,唯堯則之。”④乃;就是。范仲淹《嶽陽樓記》:“此則嶽陽樓之大觀也。”⑤劃分等級。《尚書·禹貢》:“咸則三壤,成賦中邦。”⑥連詞。1. 表承接。《論語·為政》:“學而不思則罔,思而不學則殆。”(罔wǎng:迷惘。)2.表轉折。相當於“卻”。《論語·子路》:“欲速則不達。”3. 表假設。相當於“若”、“如果”。《荀子·議兵》:“大寇則至,使之持危城,則必畔。”(畔:通“叛”。背叛)。4. 表因果。相當於“就”。《史記·平原君虞卿列傳》:“趙亡則勝為虜,何為不憂乎。”(勝:平原君名趙勝。)⑦助詞。用於句中。《詩經·齊風·雞鳴》:“匪雞則鳴,蒼蠅之聲。”念:
①想;惦念。《詩經·秦風·小戎》:“言念君子,載寢載興。”②考慮;思考。《淮南子·說山》:“念念者不得臥。”③念頭;想法。曾鞏《寄王介甫》:“迨(dài)茲尺書至,疑念始冰析。”(迨:等到。茲:此。)④讀。《漢書·張禹傳》:“欲為《論》,念張文。”⑤愛憐;憐憫。白居易《弄龜羅》:“物情小可念,人意老多慈。”息:
①呼吸。《鹽鐵論·擊之》:“使得復喘息。”《史記·張耳陳餘列傳》:“將軍毋失時,時間不容息。”(間:縫隙。)②嘆氣。《史記·陳涉世傢》:“陳涉太息曰:‘嗟呼,燕雀安知鴻鵠之志哉?’”③停止。江淹《別賦》:“馬寒鳴而不息。”④休息。晁錯《論貴粟疏》:“四時之間,亡日休息。”⑤子女。多指兒子。《戰國策·趙策四》:“老臣賤息舒祺,最少,不肖。”⑥利息。王安石《答曾公立書》:“無二分之息可乎。”⑦消息。陸機《為顧彥先贈婦二首》之二:“形影參(shēn)商乖,音息曠不達。”(參、商:二星名。乖:背離。曠:久。)處:
(一)①停留;休息。韓愈《答李翊書》:“處若忘,行若遺,儼乎其若思,茫乎其若迷。”②居住。屈原《九章·涉江》:“幽獨處乎山中。”范仲淹《嶽陽樓記》:“居廟堂之高,則憂其民,處江湖之遠,則憂其君。”③安;存。《史記·李斯列傳》:“人之賢不肖譬如鼠矣,在所自處耳。”④交往;相處。文天祥《指南錄後序》:“與貴酋相處二十日,爭曲直,屢當死。”⑤處置;辦理。《孔雀東南飛》:“處分適兄意,那得自任專!”⑥處罰。《晉書·食貨志》:“人間巧偽漸多,競濕谷以要(yāo)利,作薄絹以為市,雖處以嚴刑而不能禁也。”(要:求取。) (二)chù 處所;地方。《漢書·張騫傳》:“知水草處,軍得以不乏。”靜:
①靜止;平靜(與“動”相對)。《嶽陽樓記》:“浮光躍金,靜影沉璧。”《墨子·非攻下》:“而神民不違,天下乃靜。”《韓非子·喻老》:“天下有道無急患則曰靜。”《周易·系辭上》:“夫坤,其靜也翕(xī),其動也辟。”(翕:斂息。辟:開啟。)②寂靜;安靜。《詩經·衛風·氓》:“靜言思之,躬自悼矣。”杜甫《甘林》:“喧靜不同科。”③安定;平定。杜光庭《墉城集仙錄·薛玄同》:“玄同自是冥心靜神,往往不食。”④閑雅;文靜。《詩經·邶風·靜女》:“靜女其姝,俟我於城隅。”⑤清潔;清凈。張衡《東京賦》:“滌濯靜嘉。”(嘉:美好。)洪昇《長生殿·雨夢》:“因此把驛庭靜掃,鑾輿幸早。”(鑾輿:皇帝的車駕。)⑥道傢的一種修煉方法。王建《送宮人入道》:“問師初得經中字,入靜猶燒內裡香。”(內裡:宮裡。)已:
①停止。《荀子·勸學》:“學不可以已。”②完畢。《戰國策·齊策二》:“言未已,齊讓又至。”(讓:責備。)③罷免。《論語·公冶長》:“(子文)三已之,無慍(yùn)色。”(慍:怨恨。)④疾止;病除。柳宗元《捕蛇者說》:“可以已大風。”(大風:麻風病。)⑤副詞。1. 已經。《史記·蒙恬列傳》:“扶蘇已死。”2.隨後;旋即。《史記·項羽本紀》:“廢以為侯,已又殺之。”3. 太;過分。《詩經·小雅·巧言》:“昊(hào)天已威。”(昊天:天。)⑥通“以”。介詞。和方位詞“來”、“上”、“下”、“東”、“西”等結合,表示對時間、范圍的限制。《三國志·吳書·吳主傳》:“自丞相雍已下皆諫。”⑦語氣詞。用法同“矣”。用於句末,表示確定語氣。《老子》第二章:“天下皆知美之為美,斯惡已。”(斯惡已:就顯出醜惡瞭。)思:
①思考;想。《論語·為政》:“學而不思則罔。”《荀子·勸學》:“吾嘗終日而思矣,不如須臾之所學也。”②思念;懷念。《詩經·邶風·泉水》:“靡(mǐ)日不思。”(靡:無。)李白《靜夜思》:“低頭思故鄉。”③愁思。張華《勵志詩》:“吉士思秋。”(吉士:對男子的美稱。)④心情;情緒。李煜《虞美人》:“清霜殘雪思難任。”(清霜殘雪:指鬢發已白。)柳宗元《登柳州城樓》:“海天愁思正茫茫。”⑤助詞。可用於句首或句中,調整音節。《詩經·大雅 ·思齊》:“思齊大任,文王之母。”(齊:通“齋”。莊敬。大任:即太任。王季之妻,文王之母。)⑥語氣詞,啊。《詩經·周南·漢廣》:“南有喬木,不可休思。”(喬:高大。休:休息。) -
在劳则念息,处静已思喧。
“在劳则念息,处静已思喧。”诗句出处:《答崔侍郎、钱舍人书问,因继以诗》;是唐朝诗人白居易的作品。
便是了一日,如此已三年。
心不择时适,足不拣地安。
穷通与远近,一贯无两端。
常见今之人,其心或不然。
在劳则念息,处静已思喧。
如是用身心,无乃自伤残?
坐输忧恼便,安得形神全?
吾有二道友,蔼蔼崔与钱。
同飞青云路,独堕黄泥泉。
岁暮物万变,故情何不迁?
应为平生心,与我同一源。
帝乡远于日,美人高在天。
谁谓万里别,常若在目前。
泥泉乐者鱼,云路游者鸾。
勿言云泥异,同在逍遥间。
因君问心地,书后偶成篇。
慎勿说向人,人多笑此言。
【注释】:
在:
①存在;在世。《论语·里仁》:“父母在,不远游,游必有方。”范缜《神灭论》:“岂容形亡而神在。”②表示人或事物的位置或状态。张华《情诗》:“处欢愒(kài)夜促,在戚怨宵长”。(愒:贪。)③处;处所。陶潜《饮酒》之二:“衰荣无定在,彼此共更之。”④在于;取决于。《荀子·劝学》:“驽马十驾,功在不舍。”⑤问候;慰问。《左传·襄公二十六年》:“寡人淹恤在外,二三子使寡人朝夕闻卫国之言,吾子独不在寡人。”(寡人:卫献公自称。淹恤:久遭忧患。吾子:指卫大夫大叔文子。)⑥观察;审察。《尚书 ·舜典》:“在璇玑玉衡,以齐七政。”(璇玑玉衡:玉饰的天体观测仪器。七政:日、月和金木水火土五星。)⑦介词。引进事情发生的时间、地点、情形、范围等。柳宗元《田家》诗:“迎新在此岁。”《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“将军禽操宜在今日。”(将军:指孙权。操:曹操。)⑧和“所”连用,表示强调,其下多连“不”等。⑨终结。《尚书·吕刑》:“非天不中,惟人在命。”⑩通“才”。仅仅。《汉书·贾谊传》:“长沙乃在二万五千户耳。”劳:
(一)①劳动;劳作。《论语·为政》:“有事弟子服其劳。”又劳动者或劳动力的简称。②劳苦;操劳。《左传·僖公三十二年》:“师劳力竭。”③功劳;功绩。《贞观政要·择要》:“赏当其劳,无功者自退。”④费;烦。《诗经·邶风·燕燕》:“瞻望弗及,实劳我心。”⑤慰劳;慰问。《仪礼·觐礼》:“(侯氏)北而立,王劳之。”司马迁《报任安书》:“然陵一呼劳军,士无不起。” (二)lào 通“耢”。一种耙地的农具。贾思勰《齐民要术·耕田》:“春耕寻手劳。”则:
①法则;准则。《左传·文公十八年》:“毁则为贼。”②榜样;模范。《诗经·豳风·伐柯》:“伐柯伐柯,其则不远。”(伐:砍。柯:斧柄。)③效法。《论语·泰伯》:“巍巍乎唯天为大,唯尧则之。”④乃;就是。范仲淹《岳阳楼记》:“此则岳阳楼之大观也。”⑤划分等级。《尚书·禹贡》:“咸则三壤,成赋中邦。”⑥连词。1. 表承接。《论语·为政》:“学而不思则罔,思而不学则殆。”(罔wǎng:迷惘。)2.表转折。相当于“却”。《论语·子路》:“欲速则不达。”3. 表假设。相当于“若”、“如果”。《荀子·议兵》:“大寇则至,使之持危城,则必畔。”(畔:通“叛”。背叛)。4. 表因果。相当于“就”。《史记·平原君虞卿列传》:“赵亡则胜为虏,何为不忧乎。”(胜:平原君名赵胜。)⑦助词。用于句中。《诗经·齐风·鸡鸣》:“匪鸡则鸣,苍蝇之声。”念:
①想;惦念。《诗经·秦风·小戎》:“言念君子,载寝载兴。”②考虑;思考。《淮南子·说山》:“念念者不得卧。”③念头;想法。曾巩《寄王介甫》:“迨(dài)兹尺书至,疑念始冰析。”(迨:等到。兹:此。)④读。《汉书·张禹传》:“欲为《论》,念张文。”⑤爱怜;怜悯。白居易《弄龟罗》:“物情小可念,人意老多慈。”息:
①呼吸。《盐铁论·击之》:“使得复喘息。”《史记·张耳陈余列传》:“将军毋失时,时间不容息。”(间:缝隙。)②叹气。《史记·陈涉世家》:“陈涉太息曰:‘嗟呼,燕雀安知鸿鹄之志哉?’”③停止。江淹《别赋》:“马寒鸣而不息。”④休息。晁错《论贵粟疏》:“四时之间,亡日休息。”⑤子女。多指儿子。《战国策·赵策四》:“老臣贱息舒祺,最少,不肖。”⑥利息。王安石《答曾公立书》:“无二分之息可乎。”⑦消息。陆机《为顾彦先赠妇二首》之二:“形影参(shēn)商乖,音息旷不达。”(参、商:二星名。乖:背离。旷:久。)处:
(一)①停留;休息。韩愈《答李翊书》:“处若忘,行若遗,俨乎其若思,茫乎其若迷。”②居住。屈原《九章·涉江》:“幽独处乎山中。”范仲淹《岳阳楼记》:“居庙堂之高,则忧其民,处江湖之远,则忧其君。”③安;存。《史记·李斯列传》:“人之贤不肖譬如鼠矣,在所自处耳。”④交往;相处。文天祥《指南录后序》:“与贵酋相处二十日,争曲直,屡当死。”⑤处置;办理。《孔雀东南飞》:“处分适兄意,那得自任专!”⑥处罚。《晋书·食货志》:“人间巧伪渐多,竞湿谷以要(yāo)利,作薄绢以为市,虽处以严刑而不能禁也。”(要:求取。) (二)chù 处所;地方。《汉书·张骞传》:“知水草处,军得以不乏。”静:
①静止;平静(与“动”相对)。《岳阳楼记》:“浮光跃金,静影沉璧。”《墨子·非攻下》:“而神民不违,天下乃静。”《韩非子·喻老》:“天下有道无急患则曰静。”《周易·系辞上》:“夫坤,其静也翕(xī),其动也辟。”(翕:敛息。辟:开启。)②寂静;安静。《诗经·卫风·氓》:“静言思之,躬自悼矣。”杜甫《甘林》:“喧静不同科。”③安定;平定。杜光庭《墉城集仙录·薛玄同》:“玄同自是冥心静神,往往不食。”④闲雅;文静。《诗经·邶风·静女》:“静女其姝,俟我于城隅。”⑤清洁;清净。张衡《东京赋》:“涤濯静嘉。”(嘉:美好。)洪昇《长生殿·雨梦》:“因此把驿庭静扫,銮舆幸早。”(銮舆:皇帝的车驾。)⑥道家的一种修炼方法。王建《送宫人入道》:“问师初得经中字,入静犹烧内里香。”(内里:宫里。)已:
①停止。《荀子·劝学》:“学不可以已。”②完毕。《战国策·齐策二》:“言未已,齐让又至。”(让:责备。)③罢免。《论语·公冶长》:“(子文)三已之,无愠(yùn)色。”(愠:怨恨。)④疾止;病除。柳宗元《捕蛇者说》:“可以已大风。”(大风:麻风病。)⑤副词。1. 已经。《史记·蒙恬列传》:“扶苏已死。”2.随后;旋即。《史记·项羽本纪》:“废以为侯,已又杀之。”3. 太;过分。《诗经·小雅·巧言》:“昊(hào)天已威。”(昊天:天。)⑥通“以”。介词。和方位词“来”、“上”、“下”、“东”、“西”等结合,表示对时间、范围的限制。《三国志·吴书·吴主传》:“自丞相雍已下皆谏。”⑦语气词。用法同“矣”。用于句末,表示确定语气。《老子》第二章:“天下皆知美之为美,斯恶已。”(斯恶已:就显出丑恶了。)思:
①思考;想。《论语·为政》:“学而不思则罔。”《荀子·劝学》:“吾尝终日而思矣,不如须臾之所学也。”②思念;怀念。《诗经·邶风·泉水》:“靡(mǐ)日不思。”(靡:无。)李白《静夜思》:“低头思故乡。”③愁思。张华《励志诗》:“吉士思秋。”(吉士:对男子的美称。)④心情;情绪。李煜《虞美人》:“清霜残雪思难任。”(清霜残雪:指鬓发已白。)柳宗元《登柳州城楼》:“海天愁思正茫茫。”⑤助词。可用于句首或句中,调整音节。《诗经·大雅 ·思齐》:“思齐大任,文王之母。”(齐:通“斋”。庄敬。大任:即太任。王季之妻,文王之母。)⑥语气词,啊。《诗经·周南·汉广》:“南有乔木,不可休思。”(乔:高大。休:休息。) -
zai lao ze nian xi ,chu jing yi sai xuan 。
“zai lao ze nian xi ,chu jing yi sai xuan 。”shi gou chu chu :《da cui shi lang 、qian she ren shu wen ,yin ji yi shi 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。
bian shi le yi ri ,ru ci yi san nian 。
xin bu ze shi kuo ,zu bu jian de an 。
qiong tong yu yuan jin ,yi guan mo liang duan 。
chang jian jin zhi ren ,ji xin huo bu ran 。
zai lao ze nian xi ,chu jing yi sai xuan 。
ru shi yong shen xin ,mo nai zi shang can ?
zuo shu you nao bian ,an de xing shen quan ?
wu you er dao you ,ai ai cui yu qian 。
tong fei qing yun lu ,du duo huang ni quan 。
sui mu wu mo bian ,gu qing he bu qian ?
ying wei ping sheng xin ,yu wo tong yi yuan 。
di xiang yuan yu ri ,mei ren gao zai tian 。
shei wei mo li bie ,chang re zai mu qian 。
ni quan le zhe yu ,yun lu you zhe luan 。
wu yan yun ni yi ,tong zai xiao yao jian 。
yin jun wen xin de ,shu hou ou cheng pian 。
shen wu shui xiang ren ,ren duo xiao ci yan 。
【zhu shi 】:
zai :
①cun zai ;zai shi 。《lun yu ·li ren 》:“fu mu zai ,bu yuan you ,you bi you fang 。”fan zhen 《shen mie lun 》:“qi rong xing wang er shen zai 。”②biao shi ren huo shi wu de wei zhi huo zhuang tai 。zhang hua 《qing shi 》:“chu huan he (kài)ye cu ,zai qi yuan xiao chang ”。(he :tan 。)③chu ;chu suo 。tao qian 《yin jiu 》zhi er :“cui rong mo ding zai ,bi ci gong geng zhi 。”④zai yu ;qu jue yu 。《xun zi ·quan xue 》:“nu ma shi jia ,gong zai bu she 。”⑤wen hou ;wei wen 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“gua ren yan xu zai wai ,er san zi shi gua ren chao xi wen wei guo zhi yan ,wu zi du bu zai gua ren 。”(gua ren :wei suo gong zi chen 。yan xu :jiu zao you huan 。wu zi :zhi wei da fu da shu wen zi 。)⑥guan cha ;shen cha 。《shang shu ·shun dian 》:“zai xuan ji yu heng ,yi ji qi zheng 。”(xuan ji yu heng :yu shi de tian ti guan ce yi qi 。qi zheng :ri 、yue he jin mu shui huo tu wu xing 。)⑦jie ci 。yin jin shi qing fa sheng de shi jian 、de dian 、qing xing 、fan wei deng 。liu zong yuan 《tian jia 》shi :“ying xin zai ci sui 。”《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“jiang jun qin cao yi zai jin ri 。”(jiang jun :zhi sun quan 。cao :cao cao 。)⑧he “suo ”lian yong ,biao shi jiang diao ,ji xia duo lian “bu ”deng 。⑨zhong jie 。《shang shu ·lv xing 》:“fei tian bu zhong ,wei ren zai ming 。”⑩tong “cai ”。jin jin 。《han shu ·gu yi chuan 》:“chang sha nai zai er mo wu qian hu er 。”lao :
(yi )①lao dong ;lao zuo 。《lun yu ·wei zheng 》:“you shi di zi fu ji lao 。”you lao dong zhe huo lao dong li de jian chen 。②lao ku ;cao lao 。《zuo chuan ·xi gong san shi er nian 》:“shi lao li jie 。”③gong lao ;gong ji 。《zhen guan zheng yao ·ze yao 》:“shang dang ji lao ,mo gong zhe zi tui 。”④fei ;fan 。《shi jing ·bei feng ·yan yan 》:“zhan wang fu ji ,shi lao wo xin 。”⑤wei lao ;wei wen 。《yi li ·jin li 》:“(hou shi )bei er li ,wang lao zhi 。”si ma qian 《bao ren an shu 》:“ran ling yi hu lao jun ,shi mo bu qi 。” (er )lào tong “lao ”。yi chong ba de de nong ju 。gu sai xie 《ji min yao shu ·geng tian 》:“chun geng xun shou lao 。”ze :
①fa ze ;zhun ze 。《zuo chuan ·wen gong shi ba nian 》:“hui ze wei zei 。”②bang yang ;mo fan 。《shi jing ·bin feng ·fa ke 》:“fa ke fa ke ,ji ze bu yuan 。”(fa :kan 。ke :fu bing 。)③xiao fa 。《lun yu ·tai bai 》:“wei wei hu wei tian wei da ,wei yao ze zhi 。”④nai ;jiu shi 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“ci ze yue yang lou zhi da guan ye 。”⑤hua fen deng ji 。《shang shu ·yu gong 》:“xian ze san rang ,cheng fu zhong bang 。”⑥lian ci 。1. biao cheng jie 。《lun yu ·wei zheng 》:“xue er bu sai ze wang ,sai er bu xue ze dai 。”(wang wǎng:mi wang 。)2.biao zhuai she 。xiang dang yu “que ”。《lun yu ·zi lu 》:“yu su ze bu da 。”3. biao jia she 。xiang dang yu “re ”、“ru guo ”。《xun zi ·yi bing 》:“da kou ze zhi ,shi zhi chi wei cheng ,ze bi pan 。”(pan :tong “pan ”。bei pan )。4. biao yin guo 。xiang dang yu “jiu ”。《shi ji ·ping yuan jun yu qing lie chuan 》:“zhao wang ze sheng wei lu ,he wei bu you hu 。”(sheng :ping yuan jun ming zhao sheng 。)⑦zhu ci 。yong yu gou zhong 。《shi jing ·ji feng ·ji ming 》:“fei ji ze ming ,cang ying zhi sheng 。”nian :
①xiang ;dian nian 。《shi jing ·qin feng ·xiao rong 》:“yan nian jun zi ,zai qin zai xing 。”②kao lv ;sai kao 。《huai na zi ·shui shan 》:“nian nian zhe bu de wo 。”③nian tou ;xiang fa 。ceng gong 《ji wang jie fu 》:“dai (dài)ci che shu zhi ,yi nian shi bing xi 。”(dai :deng dao 。ci :ci 。)④dou 。《han shu ·zhang yu chuan 》:“yu wei 《lun 》,nian zhang wen 。”⑤ai lian ;lian min 。bai ju yi 《long gui luo 》:“wu qing xiao ke nian ,ren yi lao duo ci 。”xi :
①hu xi 。《yan tie lun ·ji zhi 》:“shi de fu chuan xi 。”《shi ji ·zhang er chen yu lie chuan 》:“jiang jun wu shi shi ,shi jian bu rong xi 。”(jian :feng xi 。)②tan qi 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“chen she tai xi yue :‘jie hu ,yan qiao an zhi hong gu zhi zhi zai ?’”③ting zhi 。jiang yan 《bie fu 》:“ma han ming er bu xi 。”④xiu xi 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“si shi zhi jian ,wang ri xiu xi 。”⑤zi nv 。duo zhi er zi 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“lao chen jian xi shu qi ,zui shao ,bu xiao 。”⑥li xi 。wang an dan 《da ceng gong li shu 》:“mo er fen zhi xi ke hu 。”⑦xiao xi 。liu ji 《wei gu yan xian zeng fu er shou 》zhi er :“xing ying can (shēn)shang guai ,yin xi kuang bu da 。”(can 、shang :er xing ming 。guai :bei li 。kuang :jiu 。)chu :
(yi )①ting liu ;xiu xi 。han yu 《da li yi shu 》:“chu re wang ,hang re wei ,yan hu ji re sai ,mang hu ji re mi 。”②ju zhu 。qu yuan 《jiu zhang ·she jiang 》:“you du chu hu shan zhong 。”fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“ju miao tang zhi gao ,ze you ji min ,chu jiang hu zhi yuan ,ze you ji jun 。”③an ;cun 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“ren zhi xian bu xiao pi ru shu yi ,zai suo zi chu er 。”④jiao wang ;xiang chu 。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“yu gui qiu xiang chu er shi ri ,zheng qu zhi ,lv dang si 。”⑤chu zhi ;ban li 。《kong qiao dong na fei 》:“chu fen kuo xiong yi ,na de zi ren zhuan !”⑥chu fa 。《jin shu ·shi huo zhi 》:“ren jian qiao wei jian duo ,jing shi gu yi yao (yāo)li ,zuo bao juan yi wei shi ,sui chu yi yan xing er bu neng jin ye 。”(yao :qiu qu 。) (er )chù chu suo ;de fang 。《han shu ·zhang jian chuan 》:“zhi shui cao chu ,jun de yi bu fa 。”jing :
①jing zhi ;ping jing (yu “dong ”xiang dui )。《yue yang lou ji 》:“fu guang yue jin ,jing ying chen bi 。”《mo zi ·fei gong xia 》:“er shen min bu wei ,tian xia nai jing 。”《han fei zi ·yu lao 》:“tian xia you dao mo ji huan ze yue jing 。”《zhou yi ·ji ci shang 》:“fu kun ,ji jing ye xi (xī),ji dong ye bi 。”(xi :lian xi 。bi :kai qi 。)②ji jing ;an jing 。《shi jing ·wei feng ·mang 》:“jing yan sai zhi ,gong zi dao yi 。”du fu 《gan lin 》:“xuan jing bu tong ke 。”③an ding ;ping ding 。du guang ting 《yong cheng ji xian lu ·xue xuan tong 》:“xuan tong zi shi ming xin jing shen ,wang wang bu shi 。”④xian ya ;wen jing 。《shi jing ·bei feng ·jing nv 》:“jing nv ji shu ,qi wo yu cheng yu 。”⑤qing jie ;qing jing 。zhang heng 《dong jing fu 》:“di zhuo jing jia 。”(jia :mei hao 。)hong 昇《chang sheng dian ·yu meng 》:“yin ci ba yi ting jing sao ,luan yu xing zao 。”(luan yu :huang di de che jia 。)⑥dao jia de yi chong xiu lian fang fa 。wang jian 《song gong ren ru dao 》:“wen shi chu de jing zhong zi ,ru jing you shao nei li xiang 。”(nei li :gong li 。)yi :
①ting zhi 。《xun zi ·quan xue 》:“xue bu ke yi yi 。”②wan bi 。《zhan guo ce ·ji ce er 》:“yan wei yi ,ji rang you zhi 。”(rang :ze bei 。)③ba mian 。《lun yu ·gong ye chang 》:“(zi wen )san yi zhi ,mo yun (yùn)se 。”(yun :yuan hen 。)④ji zhi ;bing chu 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“ke yi yi da feng 。”(da feng :ma feng bing 。)⑤fu ci 。1. yi jing 。《shi ji ·meng tian lie chuan 》:“fu su yi si 。”2.sui hou ;xuan ji 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“fei yi wei hou ,yi you sha zhi 。”3. tai ;guo fen 。《shi jing ·xiao ya ·qiao yan 》:“hao (hào)tian yi wei 。”(hao tian :tian 。)⑥tong “yi ”。jie ci 。he fang wei ci “lai ”、“shang ”、“xia ”、“dong ”、“xi ”deng jie ge ,biao shi dui shi jian 、fan wei de xian zhi 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“zi cheng xiang yong yi xia jie jian 。”⑦yu qi ci 。yong fa tong “yi ”。yong yu gou mo ,biao shi que ding yu qi 。《lao zi 》di er zhang :“tian xia jie zhi mei zhi wei mei ,si e yi 。”(si e yi :jiu xian chu chou e le 。)sai :
①sai kao ;xiang 。《lun yu ·wei zheng 》:“xue er bu sai ze wang 。”《xun zi ·quan xue 》:“wu chang zhong ri er sai yi ,bu ru xu yu zhi suo xue ye 。”②sai nian ;huai nian 。《shi jing ·bei feng ·quan shui 》:“mi (mǐ)ri bu sai 。”(mi :mo 。)li bai 《jing ye sai 》:“di tou sai gu xiang 。”③chou sai 。zhang hua 《li zhi shi 》:“ji shi sai qiu 。”(ji shi :dui nan zi de mei chen 。)④xin qing ;qing xu 。li yu 《yu mei ren 》:“qing shuang can xue sai nan ren 。”(qing shuang can xue :zhi bin fa yi bai 。)liu zong yuan 《deng liu zhou cheng lou 》:“hai tian chou sai zheng mang mang 。”⑤zhu ci 。ke yong yu gou shou huo gou zhong ,diao zheng yin jie 。《shi jing ·da ya ·sai ji 》:“sai ji da ren ,wen wang zhi mu 。”(ji :tong “zhai ”。zhuang jing 。da ren :ji tai ren 。wang ji zhi qi ,wen wang zhi mu 。)⑥yu qi ci ,a 。《shi jing ·zhou na ·han an 》:“na you qiao mu ,bu ke xiu sai 。”(qiao :gao da 。xiu :xiu xi 。)
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]