- 繁体
- 简体
- 拼音
-
愧無酒食待遊人,旋斫杉松煮溪蔌。
“愧無酒食待遊人,旋斫杉松煮溪蔌。”詩句出處:《二十七日自陽平至斜谷宿於南山中蟠龍寺》;是宋朝詩人蘇軾的作品。
(音浴。
)谷中暗水響瀧瀧,嶺上疏星明煜煜。
寺藏巖底千萬仞,路轉山腰三百曲。
風生饑虎嘯空林,月黑麏竄修竹。
入門突兀見深殿,照佛青熒有殘燭。
愧無酒食待遊人,旋斫杉松煮溪蔌。
板閣獨眠驚旅枕,木魚曉動隨僧粥。
起觀萬瓦鬱參差,目亂千巖散紅綠。
門前商賈負椒荈,山後咫尺連巴蜀。
何時歸耕江上田,一夜心逐南飛鵠。
【註釋】:
愧:
羞慚。《詩經·小雅·何人斯》:“不愧於人,不畏於天。”《史記·項羽本紀》:“縱江東父兄憐而王我,我何面目見之?縱彼不言,籍獨不愧於心乎?”無:
①沒有。跟“有”相對。陸遊《遊山西村》:“山重水復疑無路。”②副詞。表示否定,相當於“不”。《商君書·農戰》:“民以此為教,則粟焉得無少,而兵焉得弱也?”③連詞。表示條件,相當於“無論”、“不論”。《詩經·魯頌·灃水》:“不小不大,從公於邁。”④通“毋”。不要。《古詩源·箜篌引》:“公無渡河,公竟渡河。墮河而死,當奈公何!”⑤非;不是。《管子·形勢》:“則國非其國,而民無其民也。”⑥語氣詞。用於疑問句末,表示疑問,相當於“否”。白居易《問劉十九》:“晚來天欲雪,能飲一杯無?”食:
(一)①飯食;糧食。《韓非子·十過》:“財食將盡。”②食物。《左傳·隱公元年》:“小人有母,皆嘗小人之食矣。”③吃。《史記·陳涉世傢》:“卒買魚烹食,得魚腹中書。”④受納。《鹽鐵論·相刺》:“賢聖不能正不食諫諍之君。”⑤日、月虧缺的現象。後作“蝕”。《論語·子張》:“君子之過也,如日月之食焉。”[食言]失信;不信守諾言。《史記·殷本紀》:“女(rǔ)毋不信,朕不食言。”(女:你。) (二)sì 拿東西給人吃;供養。《史記·淮陰侯列傳》:“解衣衣我,推食(shí)食(sì)我。” (三)yì人名用字。漢朝有酈食其(jī)。待:
①等;等候。《左傳·隱公元年》:“多行不義必自斃,子姑待之。”②對待。《三國志· 吳書·吳主傳》:“吾待蜀不薄。”③依賴;倚仗。《商君書·農戰》:“故不待賞賜而民親上,不待爵祿而民從事,不待刑罰而民致死。”(上:君主。致死:效命。)④防禦;防備。《韓非子·外儲說左上》:“今城郭不完,兵甲不備,不可以待不虞。”⑤須;需要。《史記·天官書》:“傳其人,不待告。”[待年]1.等待年長。陳壽《三國志·魏書·武帝紀》:“天子聘公三女為貴人,少者待年於國。”2.指女子待嫁。顏延年《宋文皇帝元皇後哀策文》:“爰自待年,金聲夙振。”遊:
①在水上漂浮。《詩經·邶風·谷風》:“泳之遊之。”(泳:在水中潛行。)泛指遊泳。《韓非子·難勢》:“越人善遊矣。”(越:國名。)②虛浮;不切實際。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“遊辭巧飾者雖輕必戮(lù陸)。”③遊玩;遊覽。晁錯《言守邊備塞疏》:“幼則同遊。”引申指旅行;出外求學或求官。《史記·太史公自序》:“二十而南遊江淮。”④交際;交往。《漢書·枚乘傳》:“與英俊並遊。”⑤流動。《漢書·溝洫志》:“水尚有所遊蕩。”⑥縱;放縱。《後漢書·仇覽傳》:“剽輕遊恣。”⑦liú(流)。通“旒”。旌旗上懸垂的飾物。《左傳·桓公二年》:“鞶厲遊纓。”[遊說]為瞭宣傳自己的政治主張四處奔走。《史記·張儀列傳》:“子毋讀書遊說,安得此辱乎?”旋:
(一)①旋轉;回旋。《莊子·秋水》:“於是焉河伯始旋其面目。”②返回;歸來。《詩經·鄘風·載馳》:“即不我嘉,不能旋反。”③很快;立即。《後漢書·董卓傳》:“卓既殺瓊、珌,旋亦悔之。”④小便。韓愈《張中丞傳後敘》:“巡起旋,其眾見巡起,或起或立。” (二)xuàn ①旋轉的。《後漢書·王忳傳》:“被隨旋旋與馬俱亡。”②臨時。辛棄疾《沁園春》:“快東風吹斷,西江對語,急呼鬥酒,旋拂塵埃。”斫:
①砍;削。《荀子·性惡》:“工人斫木而為器。”②擊。《三國志·吳書·甘寧傳》:“受敕出斫敵前營。”松:
樹名。《論語·子罕》:“歲寒,然後知松柏之後凋也。”蔌:
菜蔬。 《詩經 ·大雅·韓奕》:“其蔌維何?維筍及蒲。”(維:通“惟”。)[蔌蔌]1.簡陋的樣子。《詩經·小雅·正月》:“蔌蔌方有谷。”(谷:指爵祿。)2.風勁疾貌。鮑照《蕪城賦》:“蔌蔌風威。”3.水流動的樣子。蘇軾《食柑》:“清泉蔌蔌先流齒。”4.花落的樣子。元稹《連昌宮詞》:“又有墻頭千葉桃,風動落花紅蔌蔌。” -
愧无酒食待游人,旋斫杉松煮溪蔌。
“愧无酒食待游人,旋斫杉松煮溪蔌。”诗句出处:《二十七日自阳平至斜谷宿于南山中蟠龙寺》;是宋朝诗人苏轼的作品。
(音浴。
)谷中暗水响泷泷,岭上疏星明煜煜。
寺藏岩底千万仞,路转山腰三百曲。
风生饥虎啸空林,月黑麏窜修竹。
入门突兀见深殿,照佛青荧有残烛。
愧无酒食待游人,旋斫杉松煮溪蔌。
板阁独眠惊旅枕,木鱼晓动随僧粥。
起观万瓦郁参差,目乱千岩散红绿。
门前商贾负椒荈,山后咫尺连巴蜀。
何时归耕江上田,一夜心逐南飞鹄。
【注释】:
愧:
羞惭。《诗经·小雅·何人斯》:“不愧于人,不畏于天。”《史记·项羽本纪》:“纵江东父兄怜而王我,我何面目见之?纵彼不言,籍独不愧于心乎?”无:
①没有。跟“有”相对。陆游《游山西村》:“山重水复疑无路。”②副词。表示否定,相当于“不”。《商君书·农战》:“民以此为教,则粟焉得无少,而兵焉得弱也?”③连词。表示条件,相当于“无论”、“不论”。《诗经·鲁颂·沣水》:“不小不大,从公于迈。”④通“毋”。不要。《古诗源·箜篌引》:“公无渡河,公竟渡河。堕河而死,当奈公何!”⑤非;不是。《管子·形势》:“则国非其国,而民无其民也。”⑥语气词。用于疑问句末,表示疑问,相当于“否”。白居易《问刘十九》:“晚来天欲雪,能饮一杯无?”食:
(一)①饭食;粮食。《韩非子·十过》:“财食将尽。”②食物。《左传·隐公元年》:“小人有母,皆尝小人之食矣。”③吃。《史记·陈涉世家》:“卒买鱼烹食,得鱼腹中书。”④受纳。《盐铁论·相刺》:“贤圣不能正不食谏诤之君。”⑤日、月亏缺的现象。后作“蚀”。《论语·子张》:“君子之过也,如日月之食焉。”[食言]失信;不信守诺言。《史记·殷本纪》:“女(rǔ)毋不信,朕不食言。”(女:你。) (二)sì 拿东西给人吃;供养。《史记·淮阴侯列传》:“解衣衣我,推食(shí)食(sì)我。” (三)yì人名用字。汉朝有郦食其(jī)。待:
①等;等候。《左传·隐公元年》:“多行不义必自毙,子姑待之。”②对待。《三国志· 吴书·吴主传》:“吾待蜀不薄。”③依赖;倚仗。《商君书·农战》:“故不待赏赐而民亲上,不待爵禄而民从事,不待刑罚而民致死。”(上:君主。致死:效命。)④防御;防备。《韩非子·外储说左上》:“今城郭不完,兵甲不备,不可以待不虞。”⑤须;需要。《史记·天官书》:“传其人,不待告。”[待年]1.等待年长。陈寿《三国志·魏书·武帝纪》:“天子聘公三女为贵人,少者待年于国。”2.指女子待嫁。颜延年《宋文皇帝元皇后哀策文》:“爰自待年,金声夙振。”游:
①在水上漂浮。《诗经·邶风·谷风》:“泳之游之。”(泳:在水中潜行。)泛指游泳。《韩非子·难势》:“越人善游矣。”(越:国名。)②虚浮;不切实际。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“游辞巧饰者虽轻必戮(lù陆)。”③游玩;游览。晁错《言守边备塞疏》:“幼则同游。”引申指旅行;出外求学或求官。《史记·太史公自序》:“二十而南游江淮。”④交际;交往。《汉书·枚乘传》:“与英俊并游。”⑤流动。《汉书·沟洫志》:“水尚有所游荡。”⑥纵;放纵。《后汉书·仇览传》:“剽轻游恣。”⑦liú(流)。通“旒”。旌旗上悬垂的饰物。《左传·桓公二年》:“鞶厉游缨。”[游说]为了宣传自己的政治主张四处奔走。《史记·张仪列传》:“子毋读书游说,安得此辱乎?”旋:
(一)①旋转;回旋。《庄子·秋水》:“于是焉河伯始旋其面目。”②返回;归来。《诗经·鄘风·载驰》:“即不我嘉,不能旋反。”③很快;立即。《后汉书·董卓传》:“卓既杀琼、珌,旋亦悔之。”④小便。韩愈《张中丞传后叙》:“巡起旋,其众见巡起,或起或立。” (二)xuàn ①旋转的。《后汉书·王忳传》:“被随旋旋与马俱亡。”②临时。辛弃疾《沁园春》:“快东风吹断,西江对语,急呼斗酒,旋拂尘埃。”斫:
①砍;削。《荀子·性恶》:“工人斫木而为器。”②击。《三国志·吴书·甘宁传》:“受敕出斫敌前营。”松:
树名。《论语·子罕》:“岁寒,然后知松柏之后凋也。”蔌:
菜蔬。 《诗经 ·大雅·韩奕》:“其蔌维何?维筍及蒲。”(维:通“惟”。)[蔌蔌]1.简陋的样子。《诗经·小雅·正月》:“蔌蔌方有谷。”(谷:指爵禄。)2.风劲疾貌。鲍照《芜城赋》:“蔌蔌风威。”3.水流动的样子。苏轼《食柑》:“清泉蔌蔌先流齿。”4.花落的样子。元稹《连昌宫词》:“又有墙头千叶桃,风动落花红蔌蔌。” -
kui mo jiu shi dai you ren ,xuan zhuo sha song zhu xi su 。
“kui mo jiu shi dai you ren ,xuan zhuo sha song zhu xi su 。”shi gou chu chu :《er shi qi ri zi yang ping zhi xie gu su yu na shan zhong pan long si 》;shi song chao shi ren su shi de zuo pin 。
(yin yu 。
)gu zhong an shui xiang long long ,ling shang shu xing ming yu yu 。
si cang yan de qian mo ren ,lu zhuai shan yao san bai qu 。
feng sheng ji hu xiao kong lin ,yue hei jun cuan xiu zhu 。
ru men tu wu jian shen dian ,zhao fo qing ying you can zhu 。
kui mo jiu shi dai you ren ,xuan zhuo sha song zhu xi su 。
ban ge du mian jing lv zhen ,mu yu xiao dong sui seng yu 。
qi guan mo wa yu can cha ,mu luan qian yan san gong lu 。
men qian shang gu fu jiao chuan ,shan hou zhi che lian ba shu 。
he shi gui geng jiang shang tian ,yi ye xin zhu na fei gu 。
【zhu shi 】:
kui :
xiu can 。《shi jing ·xiao ya ·he ren si 》:“bu kui yu ren ,bu wei yu tian 。”《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“zong jiang dong fu xiong lian er wang wo ,wo he mian mu jian zhi ?zong bi bu yan ,ji du bu kui yu xin hu ?”mo :
①mei you 。gen “you ”xiang dui 。liu you 《you shan xi cun 》:“shan chong shui fu yi mo lu 。”②fu ci 。biao shi fou ding ,xiang dang yu “bu ”。《shang jun shu ·nong zhan 》:“min yi ci wei jiao ,ze su yan de mo shao ,er bing yan de ruo ye ?”③lian ci 。biao shi tiao jian ,xiang dang yu “mo lun ”、“bu lun ”。《shi jing ·lu song ·feng shui 》:“bu xiao bu da ,cong gong yu mai 。”④tong “wu ”。bu yao 。《gu shi yuan ·kong hou yin 》:“gong mo du he ,gong jing du he 。duo he er si ,dang nai gong he !”⑤fei ;bu shi 。《guan zi ·xing shi 》:“ze guo fei ji guo ,er min mo ji min ye 。”⑥yu qi ci 。yong yu yi wen gou mo ,biao shi yi wen ,xiang dang yu “fou ”。bai ju yi 《wen liu shi jiu 》:“wan lai tian yu xue ,neng yin yi bei mo ?”shi :
(yi )①fan shi ;liang shi 。《han fei zi ·shi guo 》:“cai shi jiang jin 。”②shi wu 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“xiao ren you mu ,jie chang xiao ren zhi shi yi 。”③chi 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“cu mai yu peng shi ,de yu fu zhong shu 。”④shou na 。《yan tie lun ·xiang ci 》:“xian sheng bu neng zheng bu shi jian zheng zhi jun 。”⑤ri 、yue kui que de xian xiang 。hou zuo “shi ”。《lun yu ·zi zhang 》:“jun zi zhi guo ye ,ru ri yue zhi shi yan 。”[shi yan ]shi xin ;bu xin shou nuo yan 。《shi ji ·yan ben ji 》:“nv (rǔ)wu bu xin ,zhen bu shi yan 。”(nv :ni 。) (er )sì na dong xi gei ren chi ;gong yang 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“jie yi yi wo ,tui shi (shí)shi (sì)wo 。” (san )yìren ming yong zi 。han chao you li shi ji (jī)。dai :
①deng ;deng hou 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“duo hang bu yi bi zi bi ,zi gu dai zhi 。”②dui dai 。《san guo zhi · wu shu ·wu zhu chuan 》:“wu dai shu bu bao 。”③yi lai ;yi zhang 。《shang jun shu ·nong zhan 》:“gu bu dai shang ci er min qin shang ,bu dai jue lu er min cong shi ,bu dai xing fa er min zhi si 。”(shang :jun zhu 。zhi si :xiao ming 。)④fang yu ;fang bei 。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“jin cheng guo bu wan ,bing jia bu bei ,bu ke yi dai bu yu 。”⑤xu ;xu yao 。《shi ji ·tian guan shu 》:“chuan ji ren ,bu dai gao 。”[dai nian ]1.deng dai nian chang 。chen shou 《san guo zhi ·wei shu ·wu di ji 》:“tian zi pin gong san nv wei gui ren ,shao zhe dai nian yu guo 。”2.zhi nv zi dai jia 。yan yan nian 《song wen huang di yuan huang hou ai ce wen 》:“yuan zi dai nian ,jin sheng su zhen 。”you :
①zai shui shang piao fu 。《shi jing ·bei feng ·gu feng 》:“yong zhi you zhi 。”(yong :zai shui zhong qian hang 。)fan zhi you yong 。《han fei zi ·nan shi 》:“yue ren shan you yi 。”(yue :guo ming 。)②xu fu ;bu qie shi ji 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“you ci qiao shi zhe sui qing bi lu (lùliu )。”③you wan ;you lan 。chao cuo 《yan shou bian bei sai shu 》:“you ze tong you 。”yin shen zhi lv hang ;chu wai qiu xue huo qiu guan 。《shi ji ·tai shi gong zi xu 》:“er shi er na you jiang huai 。”④jiao ji ;jiao wang 。《han shu ·mei cheng chuan 》:“yu ying jun bing you 。”⑤liu dong 。《han shu ·gou xu zhi 》:“shui shang you suo you dang 。”⑥zong ;fang zong 。《hou han shu ·chou lan chuan 》:“piao qing you zi 。”⑦liú(liu )。tong “liu ”。jing qi shang xuan chui de shi wu 。《zuo chuan ·huan gong er nian 》:“pan li you ying 。”[you shui ]wei le xuan chuan zi ji de zheng zhi zhu zhang si chu ben zou 。《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“zi wu dou shu you shui ,an de ci ru hu ?”xuan :
(yi )①xuan zhuai ;hui xuan 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“yu shi yan he bai shi xuan ji mian mu 。”②fan hui ;gui lai 。《shi jing ·yong feng ·zai chi 》:“ji bu wo jia ,bu neng xuan fan 。”③hen kuai ;li ji 。《hou han shu ·dong zhuo chuan 》:“zhuo ji sha qiong 、bi ,xuan yi hui zhi 。”④xiao bian 。han yu 《zhang zhong cheng chuan hou xu 》:“xun qi xuan ,ji zhong jian xun qi ,huo qi huo li 。” (er )xuàn ①xuan zhuai de 。《hou han shu ·wang dun chuan 》:“bei sui xuan xuan yu ma ju wang 。”②lin shi 。xin qi ji 《qin yuan chun 》:“kuai dong feng chui duan ,xi jiang dui yu ,ji hu dou jiu ,xuan bi chen ai 。”zhuo :
①kan ;xiao 。《xun zi ·xing e 》:“gong ren zhuo mu er wei qi 。”②ji 。《san guo zhi ·wu shu ·gan ning chuan 》:“shou chi chu zhuo di qian ying 。”song :
shu ming 。《lun yu ·zi han 》:“sui han ,ran hou zhi song bai zhi hou diao ye 。”su :
cai shu 。 《shi jing ·da ya ·han yi 》:“ji su wei he ?wei 筍ji pu 。”(wei :tong “wei ”。)[su su ]1.jian lou de yang zi 。《shi jing ·xiao ya ·zheng yue 》:“su su fang you gu 。”(gu :zhi jue lu 。)2.feng jin ji mao 。bao zhao 《wu cheng fu 》:“su su feng wei 。”3.shui liu dong de yang zi 。su shi 《shi gan 》:“qing quan su su xian liu chi 。”4.hua la de yang zi 。yuan zhen 《lian chang gong ci 》:“you you qiang tou qian xie tao ,feng dong la hua gong su su 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]