- 繁体
- 简体
- 拼音
-
孟軻勸伐燕,伊尹幹說亳。
“孟軻勸伐燕,伊尹幹說亳。”詩句出處:《揚雄二首》;是宋朝詩人王安石的作品。子雲遊天祿,華藻銳初學。
覃思晚有得,晦顯無適莫。
寥寥鄒魯後,於此歸先覺。
豈嘗知符府,何苦自投閣。
長安諸愚儒,操行自為薄。
謗嘲出異己,傳載因疏略。
孟軻勸伐燕,伊尹幹說亳。
叩馬觸兵鋒,食牛要祿爵。
少知羞不為,況彼皆卓犖。
史官蔽多聞,自古喜穿鑿。
【註釋】:
孟:
①兄弟姐妹中排行第一的。《詩經·鄘風·桑中》:“美孟薑矣。”(美麗的薑傢長女。)②四季中開頭的月份。《禮記·月令》:“孟春之月。”陶淵明《讀山海經》:“孟夏草木長。”③通“猛(měng)”。勇猛。《管子·任法》:“莫敢高言孟行。”勸:
①勉勵;鼓勵;獎勵。《左傳·成公十四年》:“懲惡而勸善,非聖人誰能修之?”晁錯《論貴粟疏》:“三曰勸農耕。”②受鼓勵。《韓非子·顯學》:“夫有功者必賞,則爵祿厚而愈勸。”③進言鼓勵;勸說;勸阻。《呂氏春秋·慎行》:“王為建取妻於秦而美,無忌勸王奪。”④努力。《鹽鐵論·未通》:“故牧民之道,除其所疾,適其所安,安而不擾,使而不勞,是以百姓勸業而樂公賦。”(牧:統治。公賦:國傢的賦稅。)伐:
①討伐;進攻。《商君書·農戰》:“興兵而伐,必取。”②聲討。《新唐書·鄭元璹傳》:“太宗賜書曰:‘知公口伐,可汗如約,遂使邊火熄燧(suì)。”(可汗:北方部族君主。燧:烽煙。)③砍伐。《漢書·趙充國傳》:“入山伐材木。”④敲打。《左傳·文公十五年》:“伐鼓於朝。”(朝:朝廷。)⑤功績;功勞。《史記· 項羽本紀》:“自矜功伐。”⑥自我誇耀。《老子》第二十二章:“不自伐,故有功。”⑦說媒。《桃花扇·拒媒》:“人是有一個在這裡,隻要你去作伐。”燕:
(一)①燕子。《史記·陳涉世傢》:“燕雀安知鴻鵠之志哉!”(安:哪裡。鴻:雁。鵠:天鵝。志:志向。)②安逸;安閑。《史記·萬石君傳》:“雖燕居必冠。”(冠:戴帽。表示恭敬。)③接近;親近。《韓非子·難三》:“士之用不在近遠,而俳(pái)優侏儒,固人主之所與燕也。”(俳優:古代以樂舞作諧戲的藝人。侏儒:雜技藝人。)④輕慢;褻瀆。蘇軾《題楊次公春蘭》:“丹青寫真色,欲補《離騷》傳。對之如靈均,冠佩不敢燕。”(靈均:屈原的字。)⑤通“宴”。宴飲。《詩經·小雅·鹿鳴》:“我有旨酒,嘉賓式燕以敖。”(式:與。敖:遨遊。)(二)yān 周代諸侯國名。戰國時七雄之一。在今河北北部與遼寧南部。《韓非子·初見秦》:“親齊、燕,以成霸王之名。”[燕支]1.草名。可作紅色染料、顏料。《南史·齊紀下·廢帝海陵王》:“武帝時以燕支為宋衣。”代指紅色。白居易《題郡中荔枝詩十八韻》:“燕支掌中顆,甘露舌頭漿。”也作“燕脂”。2.山名。在匈奴境內。李白《王昭君》之一:“燕支長寒雪作花。”也泛指北地。李白《代贈遠》:“燕支多美女,走馬輕風雪。”伊:
①代詞。1. 指示代詞。這個;那個。《詩經·秦風·蒹葭》:“所謂伊人,在水一方。”(一方:一邊。)2.第三人稱代詞。彼;他。劉義慶《世說新語·方正》:“江傢我顧伊,庾傢伊顧我。”柳永《蝶戀花》:“為伊消得人憔悴。”②語氣詞。無義。1. 用於句首。《詩經·豳風·東山》:“不可畏也,伊可懷也。”(懷:悲傷。)2.用於句中。柳宗元《敵戒》:“縱欲不戒,匪愚伊耄。”(匪愚伊耄:不是愚蠢就是昏庸。)尹:
①治理;掌管。《左傳·定公四年》:“以尹天下。”②古代官名。1.官長。《論語·公冶長》:“令尹子文三仕為令尹。”(令尹:執政大臣。仕:做官。)杜甫《遭田父泥飲美嚴中丞》:“酒酣誇新尹。”2.吏卒之長。《國語·周語中》:“門尹除門。”(門卒之長掃除門庭。)幹:
①古人用以抵禦敵人刀箭,捍衛自身的兵器。《詩經 · 大雅·公劉》:“幹戈戚揚,爰方啟行。”②冒犯;觸犯。《後漢書·虞延傳》:“於是外戚斂乎,莫敢幹法。”③騷擾;侵犯。《三國志·吳志·陸遜傳》:“不令兵士幹擾侵侮。”④求取;謀取。《論語·為政》:“子張學幹祿。”⑤幹涉;幹擾。《魏書·天象志四》:“齊武帝殂(cú),西昌侯以從子幹政。”(殂:死。從子:侄子。)⑥關涉;牽連。《淮南子·說林》:“猶人臣各守其職,不得相幹。”⑦岸;水邊。《詩經·魏風·伐檀》:“坎坎伐檀兮,置之河之幹兮。”(坎坎:伐木聲。)⑧天幹,甲、乙、丙、丁、戊、己、庚、辛、壬、癸的總稱。⑨山澗;山間流水。《詩經 · 小雅·斯幹》:“秩秩斯幹,幽幽南山。”⑩量詞。相當於“個”。《漢書·食貨志下》:“又民用錢,郡縣不同:或用輕錢,百加若幹;或用重錢,平稱不受。”[幹城]比喻捍衛者。《詩經·周南·兔置》:“赳赳武夫,公侯幹城。”(赳赳:勇武貌。公侯:指國君。)說:
(一)①陳述;講述。《周易·咸》:“滕口說也。”(滕:張口放言 )②說明;解釋。《荀子·天論》:“萬物之怪書不說。”③學說;主張;言論。《韓非子·難一》:“矛楯之說也。”《墨子·非攻》:“若以此說往,殺十人,十重不義,必有十死罪矣。”(往:類推。)④告訴。《國語·吳語》:“使人說於子胥。”⑤古文體之一。柳宗元《捕蛇者說》:“故為之說,以俟夫觀人風者得焉。” (二)shuì ①勸說;說服。《孟子·盡心下》:“說大人則藐之。”②通“稅”。止息。《詩經·召南·甘棠》:“召伯所說。” (三)yuè 喜悅;高興。也寫作“悅”。《論語·學而》:“學而時習之,不亦說乎?” -
孟轲劝伐燕,伊尹干说亳。
“孟轲劝伐燕,伊尹干说亳。”诗句出处:《扬雄二首》;是宋朝诗人王安石的作品。子云游天禄,华藻锐初学。
覃思晚有得,晦显无适莫。
寥寥邹鲁後,於此归先觉。
岂尝知符府,何苦自投阁。
长安诸愚儒,操行自为薄。
谤嘲出异己,传载因疏略。
孟轲劝伐燕,伊尹干说亳。
叩马触兵锋,食牛要禄爵。
少知羞不为,况彼皆卓荦。
史官蔽多闻,自古喜穿凿。
【注释】:
孟:
①兄弟姐妹中排行第一的。《诗经·鄘风·桑中》:“美孟姜矣。”(美丽的姜家长女。)②四季中开头的月份。《礼记·月令》:“孟春之月。”陶渊明《读山海经》:“孟夏草木长。”③通“猛(měng)”。勇猛。《管子·任法》:“莫敢高言孟行。”劝:
①勉励;鼓励;奖励。《左传·成公十四年》:“惩恶而劝善,非圣人谁能修之?”晁错《论贵粟疏》:“三曰劝农耕。”②受鼓励。《韩非子·显学》:“夫有功者必赏,则爵禄厚而愈劝。”③进言鼓励;劝说;劝阻。《吕氏春秋·慎行》:“王为建取妻于秦而美,无忌劝王夺。”④努力。《盐铁论·未通》:“故牧民之道,除其所疾,适其所安,安而不扰,使而不劳,是以百姓劝业而乐公赋。”(牧:统治。公赋:国家的赋税。)伐:
①讨伐;进攻。《商君书·农战》:“兴兵而伐,必取。”②声讨。《新唐书·郑元璹传》:“太宗赐书曰:‘知公口伐,可汗如约,遂使边火熄燧(suì)。”(可汗:北方部族君主。燧:烽烟。)③砍伐。《汉书·赵充国传》:“入山伐材木。”④敲打。《左传·文公十五年》:“伐鼓于朝。”(朝:朝廷。)⑤功绩;功劳。《史记· 项羽本纪》:“自矜功伐。”⑥自我夸耀。《老子》第二十二章:“不自伐,故有功。”⑦说媒。《桃花扇·拒媒》:“人是有一个在这里,只要你去作伐。”燕:
(一)①燕子。《史记·陈涉世家》:“燕雀安知鸿鹄之志哉!”(安:哪里。鸿:雁。鹄:天鹅。志:志向。)②安逸;安闲。《史记·万石君传》:“虽燕居必冠。”(冠:戴帽。表示恭敬。)③接近;亲近。《韩非子·难三》:“士之用不在近远,而俳(pái)优侏儒,固人主之所与燕也。”(俳优:古代以乐舞作谐戏的艺人。侏儒:杂技艺人。)④轻慢;亵渎。苏轼《题杨次公春兰》:“丹青写真色,欲补《离骚》传。对之如灵均,冠佩不敢燕。”(灵均:屈原的字。)⑤通“宴”。宴饮。《诗经·小雅·鹿鸣》:“我有旨酒,嘉宾式燕以敖。”(式:与。敖:遨游。)(二)yān 周代诸侯国名。战国时七雄之一。在今河北北部与辽宁南部。《韩非子·初见秦》:“亲齐、燕,以成霸王之名。”[燕支]1.草名。可作红色染料、颜料。《南史·齐纪下·废帝海陵王》:“武帝时以燕支为宋衣。”代指红色。白居易《题郡中荔枝诗十八韵》:“燕支掌中颗,甘露舌头浆。”也作“燕脂”。2.山名。在匈奴境内。李白《王昭君》之一:“燕支长寒雪作花。”也泛指北地。李白《代赠远》:“燕支多美女,走马轻风雪。”伊:
①代词。1. 指示代词。这个;那个。《诗经·秦风·蒹葭》:“所谓伊人,在水一方。”(一方:一边。)2.第三人称代词。彼;他。刘义庆《世说新语·方正》:“江家我顾伊,庾家伊顾我。”柳永《蝶恋花》:“为伊消得人憔悴。”②语气词。无义。1. 用于句首。《诗经·豳风·东山》:“不可畏也,伊可怀也。”(怀:悲伤。)2.用于句中。柳宗元《敌戒》:“纵欲不戒,匪愚伊耄。”(匪愚伊耄:不是愚蠢就是昏庸。)尹:
①治理;掌管。《左传·定公四年》:“以尹天下。”②古代官名。1.官长。《论语·公冶长》:“令尹子文三仕为令尹。”(令尹:执政大臣。仕:做官。)杜甫《遭田父泥饮美严中丞》:“酒酣夸新尹。”2.吏卒之长。《国语·周语中》:“门尹除门。”(门卒之长扫除门庭。)干:
①古人用以抵御敌人刀箭,捍卫自身的兵器。《诗经 · 大雅·公刘》:“干戈戚扬,爰方启行。”②冒犯;触犯。《后汉书·虞延传》:“于是外戚敛乎,莫敢干法。”③骚扰;侵犯。《三国志·吴志·陆逊传》:“不令兵士干扰侵侮。”④求取;谋取。《论语·为政》:“子张学干禄。”⑤干涉;干扰。《魏书·天象志四》:“齐武帝殂(cú),西昌侯以从子干政。”(殂:死。从子:侄子。)⑥关涉;牵连。《淮南子·说林》:“犹人臣各守其职,不得相干。”⑦岸;水边。《诗经·魏风·伐檀》:“坎坎伐檀兮,置之河之干兮。”(坎坎:伐木声。)⑧天干,甲、乙、丙、丁、戊、己、庚、辛、壬、癸的总称。⑨山涧;山间流水。《诗经 · 小雅·斯干》:“秩秩斯干,幽幽南山。”⑩量词。相当于“个”。《汉书·食货志下》:“又民用钱,郡县不同:或用轻钱,百加若干;或用重钱,平称不受。”[干城]比喻捍卫者。《诗经·周南·兔置》:“赳赳武夫,公侯干城。”(赳赳:勇武貌。公侯:指国君。)说:
(一)①陈述;讲述。《周易·咸》:“滕口说也。”(滕:张口放言 )②说明;解释。《荀子·天论》:“万物之怪书不说。”③学说;主张;言论。《韩非子·难一》:“矛楯之说也。”《墨子·非攻》:“若以此说往,杀十人,十重不义,必有十死罪矣。”(往:类推。)④告诉。《国语·吴语》:“使人说于子胥。”⑤古文体之一。柳宗元《捕蛇者说》:“故为之说,以俟夫观人风者得焉。” (二)shuì ①劝说;说服。《孟子·尽心下》:“说大人则藐之。”②通“税”。止息。《诗经·召南·甘棠》:“召伯所说。” (三)yuè 喜悦;高兴。也写作“悦”。《论语·学而》:“学而时习之,不亦说乎?” -
meng ke quan fa yan ,yi yin gan shui bo 。
“meng ke quan fa yan ,yi yin gan shui bo 。”shi gou chu chu :《yang xiong er shou 》;shi song chao shi ren wang an dan de zuo pin 。zi yun you tian lu ,hua zao rui chu xue 。
qin sai wan you de ,hui xian mo kuo mo 。
liao liao ju lu hou ,wu ci gui xian jiao 。
qi chang zhi fu fu ,he ku zi tou ge 。
chang an zhu yu ru ,cao hang zi wei bao 。
bang chao chu yi ji ,chuan zai yin shu lve 。
meng ke quan fa yan ,yi yin gan shui bo 。
kou ma chu bing feng ,shi niu yao lu jue 。
shao zhi xiu bu wei ,kuang bi jie zhuo luo 。
shi guan bi duo wen ,zi gu xi chuan zao 。
【zhu shi 】:
meng :
①xiong di jie mei zhong pai hang di yi de 。《shi jing ·yong feng ·sang zhong 》:“mei meng jiang yi 。”(mei li de jiang jia chang nv 。)②si ji zhong kai tou de yue fen 。《li ji ·yue ling 》:“meng chun zhi yue 。”tao yuan ming 《dou shan hai jing 》:“meng xia cao mu chang 。”③tong “meng (měng)”。yong meng 。《guan zi ·ren fa 》:“mo gan gao yan meng hang 。”quan :
①mian li ;gu li ;jiang li 。《zuo chuan ·cheng gong shi si nian 》:“cheng e er quan shan ,fei sheng ren shei neng xiu zhi ?”chao cuo 《lun gui su shu 》:“san yue quan nong geng 。”②shou gu li 。《han fei zi ·xian xue 》:“fu you gong zhe bi shang ,ze jue lu hou er yu quan 。”③jin yan gu li ;quan shui ;quan zu 。《lv shi chun qiu ·shen hang 》:“wang wei jian qu qi yu qin er mei ,mo ji quan wang duo 。”④nu li 。《yan tie lun ·wei tong 》:“gu mu min zhi dao ,chu ji suo ji ,kuo ji suo an ,an er bu rao ,shi er bu lao ,shi yi bai xing quan ye er le gong fu 。”(mu :tong zhi 。gong fu :guo jia de fu shui 。)fa :
①tao fa ;jin gong 。《shang jun shu ·nong zhan 》:“xing bing er fa ,bi qu 。”②sheng tao 。《xin tang shu ·zheng yuan shu chuan 》:“tai zong ci shu yue :‘zhi gong kou fa ,ke han ru yao ,sui shi bian huo xi sui (suì)。”(ke han :bei fang bu zu jun zhu 。sui :feng yan 。)③kan fa 。《han shu ·zhao chong guo chuan 》:“ru shan fa cai mu 。”④qiao da 。《zuo chuan ·wen gong shi wu nian 》:“fa gu yu chao 。”(chao :chao ting 。)⑤gong ji ;gong lao 。《shi ji · xiang yu ben ji 》:“zi jin gong fa 。”⑥zi wo kua yao 。《lao zi 》di er shi er zhang :“bu zi fa ,gu you gong 。”⑦shui mei 。《tao hua shan ·ju mei 》:“ren shi you yi ge zai zhe li ,zhi yao ni qu zuo fa 。”yan :
(yi )①yan zi 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“yan qiao an zhi hong gu zhi zhi zai !”(an :na li 。hong :yan 。gu :tian e 。zhi :zhi xiang 。)②an yi ;an xian 。《shi ji ·mo dan jun chuan 》:“sui yan ju bi guan 。”(guan :dai mao 。biao shi gong jing 。)③jie jin ;qin jin 。《han fei zi ·nan san 》:“shi zhi yong bu zai jin yuan ,er pai (pái)you zhu ru ,gu ren zhu zhi suo yu yan ye 。”(pai you :gu dai yi le wu zuo xie hu de yi ren 。zhu ru :za ji yi ren 。)④qing man ;xie du 。su shi 《ti yang ci gong chun lan 》:“dan qing xie zhen se ,yu bu 《li sao 》chuan 。dui zhi ru ling jun ,guan pei bu gan yan 。”(ling jun :qu yuan de zi 。)⑤tong “yan ”。yan yin 。《shi jing ·xiao ya ·lu ming 》:“wo you zhi jiu ,jia bin shi yan yi ao 。”(shi :yu 。ao :ao you 。)(er )yān zhou dai zhu hou guo ming 。zhan guo shi qi xiong zhi yi 。zai jin he bei bei bu yu liao ning na bu 。《han fei zi ·chu jian qin 》:“qin ji 、yan ,yi cheng ba wang zhi ming 。”[yan zhi ]1.cao ming 。ke zuo gong se ran liao 、yan liao 。《na shi ·ji ji xia ·fei di hai ling wang 》:“wu di shi yi yan zhi wei song yi 。”dai zhi gong se 。bai ju yi 《ti jun zhong li zhi shi shi ba yun 》:“yan zhi zhang zhong ke ,gan lou she tou jiang 。”ye zuo “yan zhi ”。2.shan ming 。zai xiong nu jing nei 。li bai 《wang zhao jun 》zhi yi :“yan zhi chang han xue zuo hua 。”ye fan zhi bei de 。li bai 《dai zeng yuan 》:“yan zhi duo mei nv ,zou ma qing feng xue 。”yi :
①dai ci 。1. zhi shi dai ci 。zhe ge ;na ge 。《shi jing ·qin feng ·jian jia 》:“suo wei yi ren ,zai shui yi fang 。”(yi fang :yi bian 。)2.di san ren chen dai ci 。bi ;ta 。liu yi qing 《shi shui xin yu ·fang zheng 》:“jiang jia wo gu yi ,yu jia yi gu wo 。”liu yong 《die lian hua 》:“wei yi xiao de ren qiao cui 。”②yu qi ci 。mo yi 。1. yong yu gou shou 。《shi jing ·bin feng ·dong shan 》:“bu ke wei ye ,yi ke huai ye 。”(huai :bei shang 。)2.yong yu gou zhong 。liu zong yuan 《di jie 》:“zong yu bu jie ,fei yu yi mao 。”(fei yu yi mao :bu shi yu chun jiu shi hun yong 。)yin :
①zhi li ;zhang guan 。《zuo chuan ·ding gong si nian 》:“yi yin tian xia 。”②gu dai guan ming 。1.guan chang 。《lun yu ·gong ye chang 》:“ling yin zi wen san shi wei ling yin 。”(ling yin :zhi zheng da chen 。shi :zuo guan 。)du fu 《zao tian fu ni yin mei yan zhong cheng 》:“jiu han kua xin yin 。”2.li cu zhi chang 。《guo yu ·zhou yu zhong 》:“men yin chu men 。”(men cu zhi chang sao chu men ting 。)gan :
①gu ren yong yi di yu di ren dao jian ,han wei zi shen de bing qi 。《shi jing · da ya ·gong liu 》:“gan ge qi yang ,yuan fang qi hang 。”②mao fan ;chu fan 。《hou han shu ·yu yan chuan 》:“yu shi wai qi lian hu ,mo gan gan fa 。”③sao rao ;qin fan 。《san guo zhi ·wu zhi ·liu xun chuan 》:“bu ling bing shi gan rao qin wu 。”④qiu qu ;mou qu 。《lun yu ·wei zheng 》:“zi zhang xue gan lu 。”⑤gan she ;gan rao 。《wei shu ·tian xiang zhi si 》:“ji wu di cu (cú),xi chang hou yi cong zi gan zheng 。”(cu :si 。cong zi :zhi zi 。)⑥guan she ;qian lian 。《huai na zi ·shui lin 》:“you ren chen ge shou ji zhi ,bu de xiang gan 。”⑦an ;shui bian 。《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“kan kan fa tan xi ,zhi zhi he zhi gan xi 。”(kan kan :fa mu sheng 。)⑧tian gan ,jia 、yi 、bing 、ding 、wu 、ji 、geng 、xin 、ren 、gui de zong chen 。⑨shan jian ;shan jian liu shui 。《shi jing · xiao ya ·si gan 》:“zhi zhi si gan ,you you na shan 。”⑩liang ci 。xiang dang yu “ge ”。《han shu ·shi huo zhi xia 》:“you min yong qian ,jun xian bu tong :huo yong qing qian ,bai jia re gan ;huo yong chong qian ,ping chen bu shou 。”[gan cheng ]bi yu han wei zhe 。《shi jing ·zhou na ·tu zhi 》:“jiu jiu wu fu ,gong hou gan cheng 。”(jiu jiu :yong wu mao 。gong hou :zhi guo jun 。)shui :
(yi )①chen shu ;jiang shu 。《zhou yi ·xian 》:“teng kou shui ye 。”(teng :zhang kou fang yan )②shui ming ;jie shi 。《xun zi ·tian lun 》:“mo wu zhi guai shu bu shui 。”③xue shui ;zhu zhang ;yan lun 。《han fei zi ·nan yi 》:“mao dun zhi shui ye 。”《mo zi ·fei gong 》:“re yi ci shui wang ,sha shi ren ,shi chong bu yi ,bi you shi si zui yi 。”(wang :lei tui 。)④gao su 。《guo yu ·wu yu 》:“shi ren shui yu zi xu 。”⑤gu wen ti zhi yi 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“gu wei zhi shui ,yi qi fu guan ren feng zhe de yan 。” (er )shuì ①quan shui ;shui fu 。《meng zi ·jin xin xia 》:“shui da ren ze miao zhi 。”②tong “shui ”。zhi xi 。《shi jing ·shao na ·gan tang 》:“shao bai suo shui 。” (san )yuè xi yue ;gao xing 。ye xie zuo “yue ”。《lun yu ·xue er 》:“xue er shi xi zhi ,bu yi shui hu ?”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]

