• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 饑飽進退食,寒暄加減衣。

    “饑飽進退食,寒暄加減衣。”詩句出處:《對酒閑吟贈同老者》;是唐朝詩人白居易的作品。

    人生七十稀,我年幸過之。
    遠行將盡路,春夢欲覺時。
    傢事口不問,世名心不思。
    老既不足嘆,病亦不能治。
    扶侍仰婢仆,將養信妻兒。
    饑飽進退食,寒暄加減衣。
    聲妓放鄭衛,裘馬脫輕肥。
    百事盡除去,尚餘酒與詩。
    興來吟一篇,吟罷酒一卮。
    不獨適情性,兼用扶衰羸。
    雲液灑六腑,陽和生四肢。
    於中我自樂,此外吾不知。
    寄問同老者,舍此將安歸?
    莫學蓬心叟,胸中殘是非。

    【註釋】:

    饑:

    ①餓。與“飽”相對。《韓非子·飾邪》:“傢有常業,雖饑不餓。國有常法,雖危不亡。”②通“饑2”。饑荒。《墨子·七患》:“五谷不收謂之饑。”《漢書·翼奉傳》:“今東方連年饑饉。”

    飽:

    ①吃足。戴復古《庚子薦饑》詩:“十傢九不飽,升米百馀錢。”②滿足。《詩經·大雅·既醉》:“既醉以酒,既飽以德。”

    進:

    ①前進。王安石《遊褒禪山記》:“其進愈難,而其見愈奇。”《孫子·軍爭》:“勇者不得獨進,怯者不得獨退。”②長(zhǎng)進;進步。《荀子·天論》:“君子敬其在己者而不慕其在天者,是以日進也。”又增進。葛洪《抱樸子·外篇·勖(xù)學》:“進德修業,溫故知新。”③到朝廷做官;出仕。范仲淹《嶽陽樓記》:“是進亦憂,退亦憂。”又上朝。《商君書·農戰》:“進則曲主,退則慮私。”(曲:曲意阿諛。)④引進;舉薦。《史記·孫子吳起列傳》:“於是忌進孫子於威王。”(忌:即齊將田忌。孫子:即孫臏。)《周禮·夏官·大司馬》:“進賢興功,以作邦國。”⑤提升。《晉書·賀循傳》:“然無援於朝,久不進序。”(序:官階。)⑥呈上;奉獻。《魏書·李先傳》:“先每一進策,所向克平。”(策:計策。克:攻克。)⑦超過。《莊子·養生主》:“臣之所好者道也,進乎技矣。”(技:技巧;技藝。)⑧進諫;勸諫。《戰國策·齊策一》:“數月之後,時時而間進;期年之後,雖欲言,無可進者。”⑨收入的錢財。《史記·呂不韋列傳》:“車乘進用不饒。”⑩通“贐”。贈送的錢財。《史記·高祖本紀》:“蕭何為主吏,主進。”(主:主管。)

    退:

    ①向後移動;與“進”相對。《三國演義》第九十五回:“大殺一陣,魏兵方退。”②使後退。《三國演義》第二十一回:“某有一計,可退曹操。”③離開。《韓非子· 亡征》:“親臣進而故人退,不肖用事而賢良伏。”(伏:退隱。)④使離去;擯斥。《新唐書·姚崇傳》:“由是進賢退不肖而天下治。”⑤辭去官職。范仲淹《嶽陽樓記》:“是進亦憂,退亦憂。”⑥歸;返回。柳宗元《捕蛇者說》:“退而甘食其土之有,以盡吾齒。”(齒:年壽。)⑦謙讓。《禮記·曲禮上》:“是以君子恭敬、撙節、退讓以明禮。”⑧衰減;減退。《南史·江淹傳》:“淹少以文章顯,晚節才思微退。”⑨遲緩;畏縮。《論語·先進》:“求也退,故進之。”

    食:

    (一)①飯食;糧食。《韓非子·十過》:“財食將盡。”②食物。《左傳·隱公元年》:“小人有母,皆嘗小人之食矣。”③吃。《史記·陳涉世傢》:“卒買魚烹食,得魚腹中書。”④受納。《鹽鐵論·相刺》:“賢聖不能正不食諫諍之君。”⑤日、月虧缺的現象。後作“蝕”。《論語·子張》:“君子之過也,如日月之食焉。”[食言]失信;不信守諾言。《史記·殷本紀》:“女(rǔ)毋不信,朕不食言。”(女:你。) (二)sì 拿東西給人吃;供養。《史記·淮陰侯列傳》:“解衣衣我,推食(shí)食(sì)我。” (三)yì人名用字。漢朝有酈食其(jī)。

    寒:

    ①冷。《禮記·月令》:“寒熱不節,民多虐疾。”《呂氏春秋·察今》:“見瓶水之冰,而知天下之寒。”②貧窮;貧寒。杜甫《自京赴奉先縣詠懷》:“彤庭所分帛,本自寒女出。”(彤庭:指富貴人傢。)《晉書·劉毅傳》:“是以上品無寒門,下品無士族。”③害怕;畏懼。《聊齋志異·辛十四娘》:“誤入澗谷,狼奔鴟(chī)叫,豎毛寒心。”(鴟:貓頭鷹。)

    暄:

    溫暖。《南齊書·東夷傳》:“四時暄暖,無霜雪。”[寒暄]見面時談論天氣冷暖之類的應酬話。《新五代史·孫晟(shèng)傳》:“晟為人口吃,遇人不能道寒暄。”

    加:

    ①誣枉。《荀子·致士》:“殘賊加累譖,君子不用。”又指誇大失實。《左傳·莊公十年》:“犧牲玉帛弗敢加也,必以信。”②增加;超過。《論語·子路》:“既富矣,又何加焉?”《呂氏春秋·長利》:“若夫欲利人之心,不可以加矣。”③把此物放彼物上。《後漢書·逸民傳·嚴光》:“因共偃臥,光以足加帝腹上。”《呂氏春秋·用民》:“劍皆加於肩。”又指穿戴。劉晝《新論·慎獨》:“人之須善,猶首之須冠,足之待履。首不加冠,是越類也;行不躡履,是夷民也。”(越類:越人一類;古時越人披發文身。不躡履:赤腳,不穿鞋。)④施加;予以。《史記·孔子世傢》:“(孔子)曰:‘匹夫而營惑諸侯者罪當誅! 請命有司!’有司加法焉,手足異處。”《戰國策·魏策四》:“大王加惠,以小易大,甚善。”⑤擔任;晉升。《孟子·公孫醜上》:“夫子加齊之卿相,得行道焉。”《漢書·百官公卿表上》:“侍中、左右曹、諸吏、散騎、中常侍,皆加官,所加或列侯、將軍、卿大夫……至郎中,亡(wú)員,多至數十人。”(亡員:沒有實職。)⑥副詞。更;更加。王安石《遊褒禪山記》:“蓋餘所至,比好遊者尚不能十一,然視其左右,來而記之者已少。蓋其又深則其至又加少矣。”《荀子·王霸》:“萬乘之國可謂廣大富厚矣,加有治辨強固之道焉。若是則恬愉無患難矣。”

    減:

    ①減少;減損。宋玉《登徒子好色賦》:“東傢之子,增之一分則太長,減之一分則太短。”②減輕;降低。《後漢書·光武帝紀下》:“天地之性人為貴。其殺奴婢,不得減罪。”《晉書·王渾傳》:“渾所歷之職,前後著稱,及居臺輔,聲望日減。”③少於;次於。沈括《夢溪筆談·官政一》:“鹽之品至多……中國所出,亦不減數十種。”④消滅;除掉。《左傳·文公十七年》:“十一月克滅侯宣多,而隨蔡侯以朝於執事。”

    衣:

    (一)①上衣。《詩經·邶風·綠衣》:“綠衣黃裳。”(裳:裙子;下衣。)②泛指衣服。《詩經·豳風·七月》:“無衣無褐,何以卒歲?”(褐:用粗毛做的短衣。卒:終。)③遮蔽身體局部的東西。《晉書·惠帝紀》:“帝墜馬傷足,尚書高光進面衣,帝嘉之。”④器物的外罩。歐陽修《六一居士詩話》:“蘇子瞻學士,蜀人也,嘗於淯井監得西南夷人所賣蠻佈弓衣,其文織成梅聖俞春雪詩。”⑤指果實的皮、膜。齊丘《陪遊鳳皇臺獻詩》:“金桃帶葉摘,綠李和衣嚼。”⑥指覆在地皮表面上的某些東西。白居易《營閑事》:“暖變墻衣色。”⑦鳥羽蟲翅。陸遊《小園獨立》:“新泥添燕戶,細雨濕鶯衣。”張耒《夏日》:“蝶衣曬粉花枝舞。”[衣缽]亦作“衣缽”。原指佛教中師父傳授給徒弟的袈裟和缽盂,後泛指傳授下來的思想、學術、技能等。楊萬裡《贈王婿時可》:“兩傢不是無傢法,何須外人問衣缽。” (二)yì①穿(衣服)。《孟子·滕文公上》:“許子必織佈然後衣乎?”(許子:許行。)②給人衣服穿。《左傳·昭公十三年》:“寒者衣之,饑者食之。”③覆蓋。《周易·系辭下》:“古之葬者,厚衣之以薪。”(薪:柴草。)④包裹。柳宗元《段太尉逸事狀》:“裂裳衣瘡,手註善藥。”


  • 饥饱进退食,寒暄加减衣。

    “饥饱进退食,寒暄加减衣。”诗句出处:《对酒闲吟赠同老者》;是唐朝诗人白居易的作品。

    人生七十稀,我年幸过之。
    远行将尽路,春梦欲觉时。
    家事口不问,世名心不思。
    老既不足叹,病亦不能治。
    扶侍仰婢仆,将养信妻儿。
    饥饱进退食,寒暄加减衣。
    声妓放郑卫,裘马脱轻肥。
    百事尽除去,尚余酒与诗。
    兴来吟一篇,吟罢酒一卮。
    不独适情性,兼用扶衰羸。
    云液洒六腑,阳和生四肢。
    于中我自乐,此外吾不知。
    寄问同老者,舍此将安归?
    莫学蓬心叟,胸中残是非。

    【注释】:

    饥:

    ①饿。与“饱”相对。《韩非子·饰邪》:“家有常业,虽饥不饿。国有常法,虽危不亡。”②通“饥2”。饥荒。《墨子·七患》:“五谷不收谓之饥。”《汉书·翼奉传》:“今东方连年饥馑。”

    饱:

    ①吃足。戴复古《庚子荐饥》诗:“十家九不饱,升米百馀钱。”②满足。《诗经·大雅·既醉》:“既醉以酒,既饱以德。”

    进:

    ①前进。王安石《游褒禅山记》:“其进愈难,而其见愈奇。”《孙子·军争》:“勇者不得独进,怯者不得独退。”②长(zhǎng)进;进步。《荀子·天论》:“君子敬其在己者而不慕其在天者,是以日进也。”又增进。葛洪《抱朴子·外篇·勖(xù)学》:“进德修业,温故知新。”③到朝廷做官;出仕。范仲淹《岳阳楼记》:“是进亦忧,退亦忧。”又上朝。《商君书·农战》:“进则曲主,退则虑私。”(曲:曲意阿谀。)④引进;举荐。《史记·孙子吴起列传》:“于是忌进孙子于威王。”(忌:即齐将田忌。孙子:即孙膑。)《周礼·夏官·大司马》:“进贤兴功,以作邦国。”⑤提升。《晋书·贺循传》:“然无援于朝,久不进序。”(序:官阶。)⑥呈上;奉献。《魏书·李先传》:“先每一进策,所向克平。”(策:计策。克:攻克。)⑦超过。《庄子·养生主》:“臣之所好者道也,进乎技矣。”(技:技巧;技艺。)⑧进谏;劝谏。《战国策·齐策一》:“数月之后,时时而间进;期年之后,虽欲言,无可进者。”⑨收入的钱财。《史记·吕不韦列传》:“车乘进用不饶。”⑩通“赆”。赠送的钱财。《史记·高祖本纪》:“萧何为主吏,主进。”(主:主管。)

    退:

    ①向后移动;与“进”相对。《三国演义》第九十五回:“大杀一阵,魏兵方退。”②使后退。《三国演义》第二十一回:“某有一计,可退曹操。”③离开。《韩非子· 亡征》:“亲臣进而故人退,不肖用事而贤良伏。”(伏:退隐。)④使离去;摈斥。《新唐书·姚崇传》:“由是进贤退不肖而天下治。”⑤辞去官职。范仲淹《岳阳楼记》:“是进亦忧,退亦忧。”⑥归;返回。柳宗元《捕蛇者说》:“退而甘食其土之有,以尽吾齿。”(齿:年寿。)⑦谦让。《礼记·曲礼上》:“是以君子恭敬、撙节、退让以明礼。”⑧衰减;减退。《南史·江淹传》:“淹少以文章显,晚节才思微退。”⑨迟缓;畏缩。《论语·先进》:“求也退,故进之。”

    食:

    (一)①饭食;粮食。《韩非子·十过》:“财食将尽。”②食物。《左传·隐公元年》:“小人有母,皆尝小人之食矣。”③吃。《史记·陈涉世家》:“卒买鱼烹食,得鱼腹中书。”④受纳。《盐铁论·相刺》:“贤圣不能正不食谏诤之君。”⑤日、月亏缺的现象。后作“蚀”。《论语·子张》:“君子之过也,如日月之食焉。”[食言]失信;不信守诺言。《史记·殷本纪》:“女(rǔ)毋不信,朕不食言。”(女:你。) (二)sì 拿东西给人吃;供养。《史记·淮阴侯列传》:“解衣衣我,推食(shí)食(sì)我。” (三)yì人名用字。汉朝有郦食其(jī)。

    寒:

    ①冷。《礼记·月令》:“寒热不节,民多虐疾。”《吕氏春秋·察今》:“见瓶水之冰,而知天下之寒。”②贫穷;贫寒。杜甫《自京赴奉先县咏怀》:“彤庭所分帛,本自寒女出。”(彤庭:指富贵人家。)《晋书·刘毅传》:“是以上品无寒门,下品无士族。”③害怕;畏惧。《聊斋志异·辛十四娘》:“误入涧谷,狼奔鸱(chī)叫,竖毛寒心。”(鸱:猫头鹰。)

    暄:

    温暖。《南齐书·东夷传》:“四时暄暖,无霜雪。”[寒暄]见面时谈论天气冷暖之类的应酬话。《新五代史·孙晟(shèng)传》:“晟为人口吃,遇人不能道寒暄。”

    加:

    ①诬枉。《荀子·致士》:“残贼加累谮,君子不用。”又指夸大失实。《左传·庄公十年》:“牺牲玉帛弗敢加也,必以信。”②增加;超过。《论语·子路》:“既富矣,又何加焉?”《吕氏春秋·长利》:“若夫欲利人之心,不可以加矣。”③把此物放彼物上。《后汉书·逸民传·严光》:“因共偃卧,光以足加帝腹上。”《吕氏春秋·用民》:“剑皆加于肩。”又指穿戴。刘昼《新论·慎独》:“人之须善,犹首之须冠,足之待履。首不加冠,是越类也;行不蹑履,是夷民也。”(越类:越人一类;古时越人披发文身。不蹑履:赤脚,不穿鞋。)④施加;予以。《史记·孔子世家》:“(孔子)曰:‘匹夫而营惑诸侯者罪当诛! 请命有司!’有司加法焉,手足异处。”《战国策·魏策四》:“大王加惠,以小易大,甚善。”⑤担任;晋升。《孟子·公孙丑上》:“夫子加齐之卿相,得行道焉。”《汉书·百官公卿表上》:“侍中、左右曹、诸吏、散骑、中常侍,皆加官,所加或列侯、将军、卿大夫……至郎中,亡(wú)员,多至数十人。”(亡员:没有实职。)⑥副词。更;更加。王安石《游褒禅山记》:“盖余所至,比好游者尚不能十一,然视其左右,来而记之者已少。盖其又深则其至又加少矣。”《荀子·王霸》:“万乘之国可谓广大富厚矣,加有治辨强固之道焉。若是则恬愉无患难矣。”

    减:

    ①减少;减损。宋玉《登徒子好色赋》:“东家之子,增之一分则太长,减之一分则太短。”②减轻;降低。《后汉书·光武帝纪下》:“天地之性人为贵。其杀奴婢,不得减罪。”《晋书·王浑传》:“浑所历之职,前后著称,及居台辅,声望日减。”③少于;次于。沈括《梦溪笔谈·官政一》:“盐之品至多……中国所出,亦不减数十种。”④消灭;除掉。《左传·文公十七年》:“十一月克灭侯宣多,而随蔡侯以朝于执事。”

    衣:

    (一)①上衣。《诗经·邶风·绿衣》:“绿衣黄裳。”(裳:裙子;下衣。)②泛指衣服。《诗经·豳风·七月》:“无衣无褐,何以卒岁?”(褐:用粗毛做的短衣。卒:终。)③遮蔽身体局部的东西。《晋书·惠帝纪》:“帝坠马伤足,尚书高光进面衣,帝嘉之。”④器物的外罩。欧阳修《六一居士诗话》:“苏子瞻学士,蜀人也,尝于淯井监得西南夷人所卖蛮布弓衣,其文织成梅圣俞春雪诗。”⑤指果实的皮、膜。齐丘《陪游凤皇台献诗》:“金桃带叶摘,绿李和衣嚼。”⑥指覆在地皮表面上的某些东西。白居易《营闲事》:“暖变墙衣色。”⑦鸟羽虫翅。陆游《小园独立》:“新泥添燕户,细雨湿莺衣。”张耒《夏日》:“蝶衣晒粉花枝舞。”[衣钵]亦作“衣缽”。原指佛教中师父传授给徒弟的袈裟和钵盂,后泛指传授下来的思想、学术、技能等。杨万里《赠王婿时可》:“两家不是无家法,何须外人问衣钵。” (二)yì①穿(衣服)。《孟子·滕文公上》:“许子必织布然后衣乎?”(许子:许行。)②给人衣服穿。《左传·昭公十三年》:“寒者衣之,饥者食之。”③覆盖。《周易·系辞下》:“古之葬者,厚衣之以薪。”(薪:柴草。)④包裹。柳宗元《段太尉逸事状》:“裂裳衣疮,手注善药。”


  • ji bao jin tui shi ,han xuan jia jian yi 。

    “ji bao jin tui shi ,han xuan jia jian yi 。”shi gou chu chu :《dui jiu xian yin zeng tong lao zhe 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    ren sheng qi shi xi ,wo nian xing guo zhi 。
    yuan hang jiang jin lu ,chun meng yu jiao shi 。
    jia shi kou bu wen ,shi ming xin bu sai 。
    lao ji bu zu tan ,bing yi bu neng zhi 。
    fu shi yang bi pu ,jiang yang xin qi er 。
    ji bao jin tui shi ,han xuan jia jian yi 。
    sheng ji fang zheng wei ,qiu ma tuo qing fei 。
    bai shi jin chu qu ,shang yu jiu yu shi 。
    xing lai yin yi pian ,yin ba jiu yi zhi 。
    bu du kuo qing xing ,jian yong fu cui lei 。
    yun ye sa liu fu ,yang he sheng si zhi 。
    yu zhong wo zi le ,ci wai wu bu zhi 。
    ji wen tong lao zhe ,she ci jiang an gui ?
    mo xue peng xin sou ,xiong zhong can shi fei 。

    【zhu shi 】:

    ji :

    ①e 。yu “bao ”xiang dui 。《han fei zi ·shi xie 》:“jia you chang ye ,sui ji bu e 。guo you chang fa ,sui wei bu wang 。”②tong “ji 2”。ji huang 。《mo zi ·qi huan 》:“wu gu bu shou wei zhi ji 。”《han shu ·yi feng chuan 》:“jin dong fang lian nian ji jin 。”

    bao :

    ①chi zu 。dai fu gu 《geng zi jian ji 》shi :“shi jia jiu bu bao ,sheng mi bai yu qian 。”②man zu 。《shi jing ·da ya ·ji zui 》:“ji zui yi jiu ,ji bao yi de 。”

    jin :

    ①qian jin 。wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“ji jin yu nan ,er ji jian yu ji 。”《sun zi ·jun zheng 》:“yong zhe bu de du jin ,qie zhe bu de du tui 。”②chang (zhǎng)jin ;jin bu 。《xun zi ·tian lun 》:“jun zi jing ji zai ji zhe er bu mu ji zai tian zhe ,shi yi ri jin ye 。”you zeng jin 。ge hong 《bao piao zi ·wai pian ·xu (xù)xue 》:“jin de xiu ye ,wen gu zhi xin 。”③dao chao ting zuo guan ;chu shi 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“shi jin yi you ,tui yi you 。”you shang chao 。《shang jun shu ·nong zhan 》:“jin ze qu zhu ,tui ze lv si 。”(qu :qu yi a yu 。)④yin jin ;ju jian 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“yu shi ji jin sun zi yu wei wang 。”(ji :ji ji jiang tian ji 。sun zi :ji sun bin 。)《zhou li ·xia guan ·da si ma 》:“jin xian xing gong ,yi zuo bang guo 。”⑤di sheng 。《jin shu ·he xun chuan 》:“ran mo yuan yu chao ,jiu bu jin xu 。”(xu :guan jie 。)⑥cheng shang ;feng suo 。《wei shu ·li xian chuan 》:“xian mei yi jin ce ,suo xiang ke ping 。”(ce :ji ce 。ke :gong ke 。)⑦chao guo 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“chen zhi suo hao zhe dao ye ,jin hu ji yi 。”(ji :ji qiao ;ji yi 。)⑧jin jian ;quan jian 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“shu yue zhi hou ,shi shi er jian jin ;ji nian zhi hou ,sui yu yan ,mo ke jin zhe 。”⑨shou ru de qian cai 。《shi ji ·lv bu wei lie chuan 》:“che cheng jin yong bu rao 。”⑩tong “jin ”。zeng song de qian cai 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“xiao he wei zhu li ,zhu jin 。”(zhu :zhu guan 。)

    tui :

    ①xiang hou yi dong ;yu “jin ”xiang dui 。《san guo yan yi 》di jiu shi wu hui :“da sha yi zhen ,wei bing fang tui 。”②shi hou tui 。《san guo yan yi 》di er shi yi hui :“mou you yi ji ,ke tui cao cao 。”③li kai 。《han fei zi · wang zheng 》:“qin chen jin er gu ren tui ,bu xiao yong shi er xian liang fu 。”(fu :tui yin 。)④shi li qu ;bin chi 。《xin tang shu ·yao chong chuan 》:“you shi jin xian tui bu xiao er tian xia zhi 。”⑤ci qu guan zhi 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“shi jin yi you ,tui yi you 。”⑥gui ;fan hui 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“tui er gan shi ji tu zhi you ,yi jin wu chi 。”(chi :nian shou 。)⑦qian rang 。《li ji ·qu li shang 》:“shi yi jun zi gong jing 、zun jie 、tui rang yi ming li 。”⑧cui jian ;jian tui 。《na shi ·jiang yan chuan 》:“yan shao yi wen zhang xian ,wan jie cai sai wei tui 。”⑨chi huan ;wei su 。《lun yu ·xian jin 》:“qiu ye tui ,gu jin zhi 。”

    shi :

    (yi )①fan shi ;liang shi 。《han fei zi ·shi guo 》:“cai shi jiang jin 。”②shi wu 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“xiao ren you mu ,jie chang xiao ren zhi shi yi 。”③chi 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“cu mai yu peng shi ,de yu fu zhong shu 。”④shou na 。《yan tie lun ·xiang ci 》:“xian sheng bu neng zheng bu shi jian zheng zhi jun 。”⑤ri 、yue kui que de xian xiang 。hou zuo “shi ”。《lun yu ·zi zhang 》:“jun zi zhi guo ye ,ru ri yue zhi shi yan 。”[shi yan ]shi xin ;bu xin shou nuo yan 。《shi ji ·yan ben ji 》:“nv (rǔ)wu bu xin ,zhen bu shi yan 。”(nv :ni 。) (er )sì na dong xi gei ren chi ;gong yang 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“jie yi yi wo ,tui shi (shí)shi (sì)wo 。” (san )yìren ming yong zi 。han chao you li shi ji (jī)。

    han :

    ①leng 。《li ji ·yue ling 》:“han re bu jie ,min duo nve ji 。”《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“jian ping shui zhi bing ,er zhi tian xia zhi han 。”②pin qiong ;pin han 。du fu 《zi jing fu feng xian xian yong huai 》:“tong ting suo fen bo ,ben zi han nv chu 。”(tong ting :zhi fu gui ren jia 。)《jin shu ·liu yi chuan 》:“shi yi shang pin mo han men ,xia pin mo shi zu 。”③hai pa ;wei ju 。《liao zhai zhi yi ·xin shi si niang 》:“wu ru jian gu ,lang ben chi (chī)jiao ,shu mao han xin 。”(chi :mao tou ying 。)

    xuan :

    wen nuan 。《na ji shu ·dong yi chuan 》:“si shi xuan nuan ,mo shuang xue 。”[han xuan ]jian mian shi tan lun tian qi leng nuan zhi lei de ying chou hua 。《xin wu dai shi ·sun cheng (shèng)chuan 》:“cheng wei ren kou chi ,yu ren bu neng dao han xuan 。”

    jia :

    ①wu wang 。《xun zi ·zhi shi 》:“can zei jia lei zen ,jun zi bu yong 。”you zhi kua da shi shi 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“xi sheng yu bo fu gan jia ye ,bi yi xin 。”②zeng jia ;chao guo 。《lun yu ·zi lu 》:“ji fu yi ,you he jia yan ?”《lv shi chun qiu ·chang li 》:“re fu yu li ren zhi xin ,bu ke yi jia yi 。”③ba ci wu fang bi wu shang 。《hou han shu ·yi min chuan ·yan guang 》:“yin gong yan wo ,guang yi zu jia di fu shang 。”《lv shi chun qiu ·yong min 》:“jian jie jia yu jian 。”you zhi chuan dai 。liu zhou 《xin lun ·shen du 》:“ren zhi xu shan ,you shou zhi xu guan ,zu zhi dai lv 。shou bu jia guan ,shi yue lei ye ;hang bu nie lv ,shi yi min ye 。”(yue lei :yue ren yi lei ;gu shi yue ren pi fa wen shen 。bu nie lv :chi jiao ,bu chuan xie 。)④shi jia ;yu yi 。《shi ji ·kong zi shi jia 》:“(kong zi )yue :‘pi fu er ying huo zhu hou zhe zui dang zhu ! qing ming you si !’you si jia fa yan ,shou zu yi chu 。”《zhan guo ce ·wei ce si 》:“da wang jia hui ,yi xiao yi da ,shen shan 。”⑤dan ren ;jin sheng 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“fu zi jia ji zhi qing xiang ,de hang dao yan 。”《han shu ·bai guan gong qing biao shang 》:“shi zhong 、zuo you cao 、zhu li 、san ji 、zhong chang shi ,jie jia guan ,suo jia huo lie hou 、jiang jun 、qing da fu ……zhi lang zhong ,wang (wú)yuan ,duo zhi shu shi ren 。”(wang yuan :mei you shi zhi 。)⑥fu ci 。geng ;geng jia 。wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“gai yu suo zhi ,bi hao you zhe shang bu neng shi yi ,ran shi ji zuo you ,lai er ji zhi zhe yi shao 。gai ji you shen ze ji zhi you jia shao yi 。”《xun zi ·wang ba 》:“mo cheng zhi guo ke wei an da fu hou yi ,jia you zhi bian jiang gu zhi dao yan 。re shi ze tian yu mo huan nan yi 。”

    jian :

    ①jian shao ;jian sun 。song yu 《deng tu zi hao se fu 》:“dong jia zhi zi ,zeng zhi yi fen ze tai chang ,jian zhi yi fen ze tai duan 。”②jian qing ;jiang di 。《hou han shu ·guang wu di ji xia 》:“tian de zhi xing ren wei gui 。ji sha nu bi ,bu de jian zui 。”《jin shu ·wang hun chuan 》:“hun suo li zhi zhi ,qian hou zhe chen ,ji ju tai fu ,sheng wang ri jian 。”③shao yu ;ci yu 。shen gua 《meng xi bi tan ·guan zheng yi 》:“yan zhi pin zhi duo ……zhong guo suo chu ,yi bu jian shu shi chong 。”④xiao mie ;chu diao 。《zuo chuan ·wen gong shi qi nian 》:“shi yi yue ke mie hou xuan duo ,er sui cai hou yi chao yu zhi shi 。”

    yi :

    (yi )①shang yi 。《shi jing ·bei feng ·lu yi 》:“lu yi huang chang 。”(chang :qun zi ;xia yi 。)②fan zhi yi fu 。《shi jing ·bin feng ·qi yue 》:“mo yi mo he ,he yi cu sui ?”(he :yong cu mao zuo de duan yi 。cu :zhong 。)③zhe bi shen ti ju bu de dong xi 。《jin shu ·hui di ji 》:“di zhui ma shang zu ,shang shu gao guang jin mian yi ,di jia zhi 。”④qi wu de wai zhao 。ou yang xiu 《liu yi ju shi shi hua 》:“su zi zhan xue shi ,shu ren ye ,chang yu yu jing jian de xi na yi ren suo mai man bu gong yi ,ji wen zhi cheng mei sheng shu chun xue shi 。”⑤zhi guo shi de pi 、mo 。ji qiu 《pei you feng huang tai suo shi 》:“jin tao dai xie zhai ,lu li he yi jiao 。”⑥zhi fu zai de pi biao mian shang de mou xie dong xi 。bai ju yi 《ying xian shi 》:“nuan bian qiang yi se 。”⑦diao yu chong chi 。liu you 《xiao yuan du li 》:“xin ni tian yan hu ,xi yu shi ying yi 。”zhang lei 《xia ri 》:“die yi shai fen hua zhi wu 。”[yi bo ]yi zuo “yi 缽”。yuan zhi fo jiao zhong shi fu chuan shou gei tu di de jia sha he bo yu ,hou fan zhi chuan shou xia lai de sai xiang 、xue shu 、ji neng deng 。yang mo li 《zeng wang xu shi ke 》:“liang jia bu shi mo jia fa ,he xu wai ren wen yi bo 。” (er )yì①chuan (yi fu )。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“hu zi bi zhi bu ran hou yi hu ?”(hu zi :hu hang 。)②gei ren yi fu chuan 。《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“han zhe yi zhi ,ji zhe shi zhi 。”③fu gai 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“gu zhi zang zhe ,hou yi zhi yi xin 。”(xin :chai cao 。)④bao guo 。liu zong yuan 《duan tai wei yi shi zhuang 》:“lie chang yi chuang ,shou zhu shan yao 。”