• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 法曲法曲合夷歌,夷聲邪亂華聲和。

    “法曲法曲合夷歌,夷聲邪亂華聲和。”詩句出處:《法曲-美列聖,正華聲也》;是唐朝詩人白居易的作品。

    法曲法曲歌大定,積德重熙有餘慶。永徽之人舞而詠,
    法曲法曲舞霓裳。政和世理音洋洋,開元之人樂且康。
    法曲法曲歌堂堂,堂堂之慶垂無疆。中宗肅宗復鴻業,
    唐祚中興萬萬葉。法曲法曲合夷歌,夷聲邪亂華聲和。
    以亂幹和天寶末,明年胡塵犯宮闕。乃知法曲本華風,
    茍能審音與政通。一從胡曲相參錯,不辨興衰與哀樂。
    願求牙曠正華音,不令夷夏相交侵。

    【註釋】:

    法:

    ① 刑法;法令;法律;制度。《周易·蒙》:“利用刑人,以正法也。”(刑人:以刑懲人。)又指制度;規章。《孟子·離婁上》:“遵先王之法而過者,未之有也。”②標準;模范。《管子·七法》:“尺寸也,繩墨也,規矩也……謂之法。”③方法;辦法。沈括《夢溪筆談·技藝》:“其法:用膠泥刻字,薄如錢唇,每字為一印,火燒令堅。”④仿效;學習。《商君書·壹言》:“故聖人之為國也,不法古,不修今,因世而為之治。”⑤佛教的教義。李白《春日歸山寄孟浩然》:“鳥聚疑聞法,龍參若護禪。”

    曲:

    (一)①彎;不直。與“直”相對。《荀子·勸學》:“木直中繩,輮以為輪,其曲中規。”②不正;不公正;不正派。《戰國策·秦策五》:“趙王之臣有韓倉者,以曲合於趙王。”陸賈《新語·辨惑》:“懷曲而合邪。”(合:迎合。邪:偏邪。)③局部;一部分。《淮南子·繆稱》:“察一曲者,不可與言化。”④委婉曲折。元結《惡(wù)曲篇》:“未嘗曲氣以轉聲,曲辭以達意。”⑤泛指彎曲之處。吳融《壁畫折竹雜言》:“渭曲逢,湘江別。”(渭:水名。)⑥偏僻之處。嚴忌《哀時命》:“塊獨守此曲隅兮。”(塊:孤獨。隅:角落。) (二)qǔ ①韻文的一種。通常指宋以來的南曲和北曲,同詞的體裁相近,但格式較為自由。分戲曲、散曲兩類,元明以來甚為流行。②歌曲。王褒《長安有狹邪行》:“塗歌楊柳曲,巷飲榴花樽。”(塗:同“途”。樽:酒器。)③樂曲。劉禹錫《楊柳枝詞九首》之一:“請君莫奏前朝曲。”

    法:

    ① 刑法;法令;法律;制度。《周易·蒙》:“利用刑人,以正法也。”(刑人:以刑懲人。)又指制度;規章。《孟子·離婁上》:“遵先王之法而過者,未之有也。”②標準;模范。《管子·七法》:“尺寸也,繩墨也,規矩也……謂之法。”③方法;辦法。沈括《夢溪筆談·技藝》:“其法:用膠泥刻字,薄如錢唇,每字為一印,火燒令堅。”④仿效;學習。《商君書·壹言》:“故聖人之為國也,不法古,不修今,因世而為之治。”⑤佛教的教義。李白《春日歸山寄孟浩然》:“鳥聚疑聞法,龍參若護禪。”

    曲:

    (一)①彎;不直。與“直”相對。《荀子·勸學》:“木直中繩,輮以為輪,其曲中規。”②不正;不公正;不正派。《戰國策·秦策五》:“趙王之臣有韓倉者,以曲合於趙王。”陸賈《新語·辨惑》:“懷曲而合邪。”(合:迎合。邪:偏邪。)③局部;一部分。《淮南子·繆稱》:“察一曲者,不可與言化。”④委婉曲折。元結《惡(wù)曲篇》:“未嘗曲氣以轉聲,曲辭以達意。”⑤泛指彎曲之處。吳融《壁畫折竹雜言》:“渭曲逢,湘江別。”(渭:水名。)⑥偏僻之處。嚴忌《哀時命》:“塊獨守此曲隅兮。”(塊:孤獨。隅:角落。) (二)qǔ ①韻文的一種。通常指宋以來的南曲和北曲,同詞的體裁相近,但格式較為自由。分戲曲、散曲兩類,元明以來甚為流行。②歌曲。王褒《長安有狹邪行》:“塗歌楊柳曲,巷飲榴花樽。”(塗:同“途”。樽:酒器。)③樂曲。劉禹錫《楊柳枝詞九首》之一:“請君莫奏前朝曲。”

    合:

    (一)①合攏;閉合在一起。《老子》第六十四章:“合抱之木,生於毫末。”白居易《赴蘇州,至常州,答賈舍人》:“厭見簿書先眼合,喜逢杯酒暫眉開。”②會合;聚集。《韓非子·五蠹》:“從者,合眾弱以攻一強也。”蘇軾《水調歌頭》:“人有悲歡離合。”③符合;與……一致。《北史·賀拔嶽傳》:“不讀兵書,而暗與之合。”(之:兵書。)④和諧;投契。《古今小說·沈小霞相會出師表》:“兩邊說得情投意合,隻恨相見之晚。”⑤應當;應該。白居易《與元九書》:“文章合為時而著,歌詩合為事而作。”⑥古代雙方以兵器交鋒,一來一往為一合。《史記·蕭相國世傢》:“多者百餘戰,少者數十合。”⑦盒;盒子。《開元天寶遺事》卷下:“又各捉蜘蛛閉於合中。”(二) gě 容量單位。一升的十分之一。《漢書·律歷志上》:“十合為升。”《明季北略》錄明末民謠:“朝求升,暮求合。”

    夷:

    ①我國古代對東部各族的泛稱。《尚書·禹貢》:“大陸既作,島夷皮服。”(作:耕作。皮服:以獸皮為衣。)②古代對中原以外各族的通稱。《孟子·滕文公上》:“吾聞用夏變夷者,未聞變於夷者也。”③舊時泛指外國或外國人。魏源《海國圖志敘》:“夷煙流毒。”④平;平坦。《老子》:“大道甚夷。”王安石《遊褒禪山記》:“夫夷以近,則遊者眾;險以遠,則至者少。”⑤使平坦。曹操《分租與諸將掾屬令》:“幸賴賢人不愛其謀,群士不遺其力,是以夷險平亂。”(愛:吝惜。遺:留。)⑥平定。柳宗元《獻平淮夷雅表》:“平夏州,夷劍南,取江東,定河北。”⑦滅族。《三國志·吳書·吳主傳》:“將軍馬茂等圖逆,夷三族。”⑧平輩。《史記·留侯世傢》:“今諸將皆陛下故等夷。”(故:原先的。等:同等。)⑨鏟平;消除。《史記·秦始皇本紀》:“墮壞城郭,決通川防,夷去險阻。”⑩創傷。《左傳·成公十六年》:“子反命軍吏察夷傷。”此義後寫作“痍”。(11)平和;喜悅。《詩經·鄭風·風雨》:“既見君子,雲胡不夷。”[夷然]泰然鎮定的樣子。《晉書·謝安傳》:“安夷然無懼色。”[夷猶]遲疑不行。《楚辭·九歌·湘君》:“君不行兮夷猶。”

    歌:

    ①唱歌;歌唱。《詩經·魏風·園有桃》:“心之憂矣,我歌且謠。”②歌曲;歌謠以及能唱的詩。許渾《夜泊永樂有懷》:“吳娃齊唱采蓮歌。”③贊頌;歌詠。班固《兩都賦·序》:“故皋陶歌虞,奚斯頌魯。”

    夷:

    ①我國古代對東部各族的泛稱。《尚書·禹貢》:“大陸既作,島夷皮服。”(作:耕作。皮服:以獸皮為衣。)②古代對中原以外各族的通稱。《孟子·滕文公上》:“吾聞用夏變夷者,未聞變於夷者也。”③舊時泛指外國或外國人。魏源《海國圖志敘》:“夷煙流毒。”④平;平坦。《老子》:“大道甚夷。”王安石《遊褒禪山記》:“夫夷以近,則遊者眾;險以遠,則至者少。”⑤使平坦。曹操《分租與諸將掾屬令》:“幸賴賢人不愛其謀,群士不遺其力,是以夷險平亂。”(愛:吝惜。遺:留。)⑥平定。柳宗元《獻平淮夷雅表》:“平夏州,夷劍南,取江東,定河北。”⑦滅族。《三國志·吳書·吳主傳》:“將軍馬茂等圖逆,夷三族。”⑧平輩。《史記·留侯世傢》:“今諸將皆陛下故等夷。”(故:原先的。等:同等。)⑨鏟平;消除。《史記·秦始皇本紀》:“墮壞城郭,決通川防,夷去險阻。”⑩創傷。《左傳·成公十六年》:“子反命軍吏察夷傷。”此義後寫作“痍”。(11)平和;喜悅。《詩經·鄭風·風雨》:“既見君子,雲胡不夷。”[夷然]泰然鎮定的樣子。《晉書·謝安傳》:“安夷然無懼色。”[夷猶]遲疑不行。《楚辭·九歌·湘君》:“君不行兮夷猶。”

    聲:

    ①樂音;音樂。《論語·陽貨》:“惡紫之奪朱也惡鄭聲之亂雅樂也。”(鄭聲:指鄭地的俗樂。雅樂:指廟堂音樂,正樂。)②聲音;聲響。《詩經·小雅·伐木》:“嚶其鳴矣,求其友聲。”③發出聲音。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“阿女默無聲,手巾掩口啼,淚落便如瀉。”④口音。魏禧《大鐵椎傳》:“與人罕言語,語類楚聲。”⑤聲張;張揚。張溥《五人墓碑記》:“吾社之行為士先者,為之聲義,斂貲(zī)財以送其行。”(斂:聚集。貲:通“資”,財物。)⑥名譽;名聲;聲望。《詩經·大雅·文王有聲》:“文王有聲。”⑦聲勢。《戰國策·齊策一》:“吾三戰而三勝,聲威天下。”(威:震。)⑧指漢字的聲母。《南史·謝莊傳》:“又王玄謨問莊何者為雙聲,何者為疊韻。”⑨指聲調,漢字有平、上、去、入四種聲調。韓愈《唐故相權公墓碑》:“(權)公生三歲,知變四聲,四歲能為詩。”(權公:權德輿。)⑩量詞。表示聲音發出的次數。白居易《琵琶行》:“轉軸拔弦三兩聲。”

    邪:

    (一)①邪惡。《商君書 · 墾令》:“上信而官不敢為邪。”(信:守信用。)②妖異怪誕之事。《南史·袁君正傳》:“性不信巫邪。”③中醫指引起疾病的因素。《素問·生氣通天論》:“邪傷肝也。”④歪斜。與“正”相對。後寫作“斜”。《墨子·備穴》:“邪鑿之。” (二)yá [瑯邪]古郡名。秦置。在今山東省膠南縣瑯邪臺西北。 (三)yé 語氣詞。後作“耶”。1. 表示疑問或反問,相當於“嗎”、“呢”。《莊子·秋水》:“今子欲以子之梁國而嚇我邪?”2.表示感嘆,相當於“啊”、“呀”。《周易·系辭傳下》:“乾坤,其《易》之門邪!”

    亂:

    ①治理。《尚書·泰誓》:“予有亂臣十人,同心同德。”②混亂;動蕩不安。與“治”相對。《荀子·天論》:“應之以治則吉,應之以亂則兇。”③無秩序;沒條理。《左傳·莊公十年》:“吾視其轍(zhé)亂。”(轍:車轍。)蘇舜欽《暑中閑詠》:“床頭書冊亂紛紛。”④作亂;叛亂。《三國志·吳書·諸葛瑾傳》:“漢末避亂江東。”《安祿山事跡》卷下:“安、史二兇羯(jié),相繼亂於范陽。”(羯:種族名。)⑤擾亂;混淆。《論語· 衛靈公》:“小不忍,則亂大謀。”《史記·秦始皇本紀》:“語皆道古以害今,飾虛言以亂實。”(飾:粉飾。)又危害;禍害。《呂氏春秋·處方》:“故凡亂也者,必始乎近而後及遠。”《漢書·霍光傳》:“當斷不斷,反受其亂。”⑥神志昏亂不清。《漢書·於定國傳》:“定國食酒至數石(dàn),不亂。”(石:十鬥。)《周易·萃》:“其志亂也。”⑦特指心緒不寧。《三國演義》第三十一回:“袁紹回冀州,心煩意亂,不理政事。”⑧橫暴無道。《漢書·高帝紀下》:“大王起於細微,滅亂秦,威動海內。”⑨紛繁。白居易《錢塘湖春行》:“亂花漸欲迷人眼,淺草才能沒馬蹄。”⑩隨便;任意。潘嶽《西征賦》:“渾雞犬而亂放,各識傢而競入。”(渾:雜。)(11)通奸。《史記·匈奴列傳》:“義渠戎王與宣太後亂,有二子。”(12)古指樂曲的末章。《論語·泰伯》:“師摯之始,《關雎(jū)》之亂。”(師摯先演奏樂曲的開篇,末章奏《關雎》之曲。)(13)古代辭賦篇末總結一篇要旨的文辭,稱為亂辭。《楚辭·離騷》:“亂曰:已矣哉! 國無人莫我知兮,又何懷乎故都!”(已矣哉:算瞭吧。莫我知:沒有人理解我。何:何必。懷:留戀。)(14)逆流而渡。《詩經· 大雅·公劉》:“涉渭為亂。”

    華:

    (一)①草木所開的花。後作“花”。《詩經·召南·何彼穠矣》:“華如桃李。”《詩經· 周南·桃夭》:“桃之夭夭,灼灼其華。”又指開花。《禮記·月令》:“桃始華。”②從中間剖開。《禮記·曲禮上》:“為天子削瓜者副之,巾以絺;為國君者華之,巾以绤。”(二)huá ①光彩;光輝。謝莊《月賦》:“增華臺室,揚采軒宮。”(臺室、軒宮:皆星座名。)又輝映。何遜《秋夕仰贈從兄寘南》:“高樹北風響,空庭秋月華。”②出現在太陽或月亮周圍的彩色光環,古人以為吉兆。李程《日五色賦》:“祥開日華。”(祥:吉祥。)③華麗;華美。曹植《洛神賦》:“華容婀娜,令我忘餐。”又指人物美麗有風采。陸機《贈紀士》:“華顏婉如玉。”④精華。王勃《滕王閣序》:“物華天寶,龍光射牛鬥之墟。”⑤才學。韓愈《送鄭十校理得洛字》:“才子富文華。”又指文采。杜甫《贈比部蕭郎中十兄》:“詞華傾後輩。”(傾:使欽佩。)⑥聲譽;名聲。張九齡《和許給事中直夜簡諸公》:“聲華大國寶。”⑦繁盛。劉得仁《樂遊原春望》:“始覺繁華地,應無不醉人。”⑧顯貴。王績《策杖尋隱士》:“歲歲長如此,方知輕世華。”⑨浮華。《後漢書·周舉傳》:“但務其華,不求其實。”⑩歲月;時光。沈佺期《春閨》:“歲華空自擲。”又年輕;年少。李商隱《錦瑟》:“錦瑟無端五十弦,一弦一柱思華年。”(11)(頭發)花白。蘇軾《念奴嬌·赤壁懷古》:“故國神遊,多情應笑我,早生華發。”(12)中國古稱華夏,省稱“華”。亦專指漢族。《左傳·定公十年》:“夷不亂華。”(夷:古稱少數民族名。)(13)通“嘩”。喧嘩。《晏子春秋·內篇問上二十》:“不掩君過,諫乎前,不華乎外。”(乎:於。) (三)huà 通“樺”。司馬相如《上林賦》:“華楓枰櫨。”

    聲:

    ①樂音;音樂。《論語·陽貨》:“惡紫之奪朱也惡鄭聲之亂雅樂也。”(鄭聲:指鄭地的俗樂。雅樂:指廟堂音樂,正樂。)②聲音;聲響。《詩經·小雅·伐木》:“嚶其鳴矣,求其友聲。”③發出聲音。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“阿女默無聲,手巾掩口啼,淚落便如瀉。”④口音。魏禧《大鐵椎傳》:“與人罕言語,語類楚聲。”⑤聲張;張揚。張溥《五人墓碑記》:“吾社之行為士先者,為之聲義,斂貲(zī)財以送其行。”(斂:聚集。貲:通“資”,財物。)⑥名譽;名聲;聲望。《詩經·大雅·文王有聲》:“文王有聲。”⑦聲勢。《戰國策·齊策一》:“吾三戰而三勝,聲威天下。”(威:震。)⑧指漢字的聲母。《南史·謝莊傳》:“又王玄謨問莊何者為雙聲,何者為疊韻。”⑨指聲調,漢字有平、上、去、入四種聲調。韓愈《唐故相權公墓碑》:“(權)公生三歲,知變四聲,四歲能為詩。”(權公:權德輿。)⑩量詞。表示聲音發出的次數。白居易《琵琶行》:“轉軸拔弦三兩聲。”

    和:

    (一)①諧和; 協調。《詩經·小雅·賓之初筵》:“籥(yuè)舞笙鼓,樂既和奏。”(籥:古管樂器。)引申為安適、平和。《戰國策·趙策四》:“老臣今者殊不欲食,乃自強(qiǎng)步,日三四裡,少(shāo)耆(shì)食,和於身也。”(殊:很。強:勉強。耆:同“嗜”。)《呂氏春秋·達鬱》:“心志欲其和也。”②謙和;平和。《史記·魏公子列傳》:“公子顏色愈和。”③和睦;融洽。范仲淹《嶽陽樓記》:“政通人和,百廢俱興。”④和解;講和;和好。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“西和諸戎,南撫夷越。”(戎:古時對我國西部各民族的稱呼。夷越:古時泛指我國南方的各民族。)《孫子·行軍》:“無約而請和者,謀也。”⑤調和;調節。《呂氏春秋· 貴公》:“陰陽之和,不長一類。”⑥溫暖。范仲淹《嶽陽樓記》:“春和景明,波瀾不興,上下天光,一碧萬頃。”⑦連帶;伴隨。杜荀鶴《山中寡婦》:“時挑野菜和根煮。”⑧車鈴。傅玄《良馬賦》:“結以輊(zhì)軒,節以和鈴。”(輊:車前低後高。軒:車前高後低。節:節奏。)《左傳·桓公二年》:“錫鸞和鈴。”(分別為四種鈴,懸掛在車的不同部位。)⑨古代樂器名。即一種小笙。《儀禮· 鄉射禮》:“三笙一和而成聲。” (二)huò 攙合。沈括《夢溪筆談·活版》:“其上以松脂、臘和紙灰之類冒之。”(冒:蒙蓋。)


  • 法曲法曲合夷歌,夷声邪乱华声和。

    “法曲法曲合夷歌,夷声邪乱华声和。”诗句出处:《法曲-美列圣,正华声也》;是唐朝诗人白居易的作品。

    法曲法曲歌大定,积德重熙有余庆。永徽之人舞而咏,
    法曲法曲舞霓裳。政和世理音洋洋,开元之人乐且康。
    法曲法曲歌堂堂,堂堂之庆垂无疆。中宗肃宗复鸿业,
    唐祚中兴万万叶。法曲法曲合夷歌,夷声邪乱华声和。
    以乱干和天宝末,明年胡尘犯宫阙。乃知法曲本华风,
    苟能审音与政通。一从胡曲相参错,不辨兴衰与哀乐。
    愿求牙旷正华音,不令夷夏相交侵。

    【注释】:

    法:

    ① 刑法;法令;法律;制度。《周易·蒙》:“利用刑人,以正法也。”(刑人:以刑惩人。)又指制度;规章。《孟子·离娄上》:“遵先王之法而过者,未之有也。”②标准;模范。《管子·七法》:“尺寸也,绳墨也,规矩也……谓之法。”③方法;办法。沈括《梦溪笔谈·技艺》:“其法:用胶泥刻字,薄如钱唇,每字为一印,火烧令坚。”④仿效;学习。《商君书·壹言》:“故圣人之为国也,不法古,不修今,因世而为之治。”⑤佛教的教义。李白《春日归山寄孟浩然》:“鸟聚疑闻法,龙参若护禅。”

    曲:

    (一)①弯;不直。与“直”相对。《荀子·劝学》:“木直中绳,輮以为轮,其曲中规。”②不正;不公正;不正派。《战国策·秦策五》:“赵王之臣有韩仓者,以曲合于赵王。”陆贾《新语·辨惑》:“怀曲而合邪。”(合:迎合。邪:偏邪。)③局部;一部分。《淮南子·缪称》:“察一曲者,不可与言化。”④委婉曲折。元结《恶(wù)曲篇》:“未尝曲气以转声,曲辞以达意。”⑤泛指弯曲之处。吴融《壁画折竹杂言》:“渭曲逢,湘江别。”(渭:水名。)⑥偏僻之处。严忌《哀时命》:“块独守此曲隅兮。”(块:孤独。隅:角落。) (二)qǔ ①韵文的一种。通常指宋以来的南曲和北曲,同词的体裁相近,但格式较为自由。分戏曲、散曲两类,元明以来甚为流行。②歌曲。王褒《长安有狭邪行》:“涂歌杨柳曲,巷饮榴花樽。”(涂:同“途”。樽:酒器。)③乐曲。刘禹锡《杨柳枝词九首》之一:“请君莫奏前朝曲。”

    法:

    ① 刑法;法令;法律;制度。《周易·蒙》:“利用刑人,以正法也。”(刑人:以刑惩人。)又指制度;规章。《孟子·离娄上》:“遵先王之法而过者,未之有也。”②标准;模范。《管子·七法》:“尺寸也,绳墨也,规矩也……谓之法。”③方法;办法。沈括《梦溪笔谈·技艺》:“其法:用胶泥刻字,薄如钱唇,每字为一印,火烧令坚。”④仿效;学习。《商君书·壹言》:“故圣人之为国也,不法古,不修今,因世而为之治。”⑤佛教的教义。李白《春日归山寄孟浩然》:“鸟聚疑闻法,龙参若护禅。”

    曲:

    (一)①弯;不直。与“直”相对。《荀子·劝学》:“木直中绳,輮以为轮,其曲中规。”②不正;不公正;不正派。《战国策·秦策五》:“赵王之臣有韩仓者,以曲合于赵王。”陆贾《新语·辨惑》:“怀曲而合邪。”(合:迎合。邪:偏邪。)③局部;一部分。《淮南子·缪称》:“察一曲者,不可与言化。”④委婉曲折。元结《恶(wù)曲篇》:“未尝曲气以转声,曲辞以达意。”⑤泛指弯曲之处。吴融《壁画折竹杂言》:“渭曲逢,湘江别。”(渭:水名。)⑥偏僻之处。严忌《哀时命》:“块独守此曲隅兮。”(块:孤独。隅:角落。) (二)qǔ ①韵文的一种。通常指宋以来的南曲和北曲,同词的体裁相近,但格式较为自由。分戏曲、散曲两类,元明以来甚为流行。②歌曲。王褒《长安有狭邪行》:“涂歌杨柳曲,巷饮榴花樽。”(涂:同“途”。樽:酒器。)③乐曲。刘禹锡《杨柳枝词九首》之一:“请君莫奏前朝曲。”

    合:

    (一)①合拢;闭合在一起。《老子》第六十四章:“合抱之木,生于毫末。”白居易《赴苏州,至常州,答贾舍人》:“厌见簿书先眼合,喜逢杯酒暂眉开。”②会合;聚集。《韩非子·五蠹》:“从者,合众弱以攻一强也。”苏轼《水调歌头》:“人有悲欢离合。”③符合;与……一致。《北史·贺拔岳传》:“不读兵书,而暗与之合。”(之:兵书。)④和谐;投契。《古今小说·沈小霞相会出师表》:“两边说得情投意合,只恨相见之晚。”⑤应当;应该。白居易《与元九书》:“文章合为时而著,歌诗合为事而作。”⑥古代双方以兵器交锋,一来一往为一合。《史记·萧相国世家》:“多者百余战,少者数十合。”⑦盒;盒子。《开元天宝遗事》卷下:“又各捉蜘蛛闭于合中。”(二) gě 容量单位。一升的十分之一。《汉书·律历志上》:“十合为升。”《明季北略》录明末民谣:“朝求升,暮求合。”

    夷:

    ①我国古代对东部各族的泛称。《尚书·禹贡》:“大陆既作,岛夷皮服。”(作:耕作。皮服:以兽皮为衣。)②古代对中原以外各族的通称。《孟子·滕文公上》:“吾闻用夏变夷者,未闻变于夷者也。”③旧时泛指外国或外国人。魏源《海国图志叙》:“夷烟流毒。”④平;平坦。《老子》:“大道甚夷。”王安石《游褒禅山记》:“夫夷以近,则游者众;险以远,则至者少。”⑤使平坦。曹操《分租与诸将掾属令》:“幸赖贤人不爱其谋,群士不遗其力,是以夷险平乱。”(爱:吝惜。遗:留。)⑥平定。柳宗元《献平淮夷雅表》:“平夏州,夷剑南,取江东,定河北。”⑦灭族。《三国志·吴书·吴主传》:“将军马茂等图逆,夷三族。”⑧平辈。《史记·留侯世家》:“今诸将皆陛下故等夷。”(故:原先的。等:同等。)⑨铲平;消除。《史记·秦始皇本纪》:“堕坏城郭,决通川防,夷去险阻。”⑩创伤。《左传·成公十六年》:“子反命军吏察夷伤。”此义后写作“痍”。(11)平和;喜悦。《诗经·郑风·风雨》:“既见君子,云胡不夷。”[夷然]泰然镇定的样子。《晋书·谢安传》:“安夷然无惧色。”[夷犹]迟疑不行。《楚辞·九歌·湘君》:“君不行兮夷犹。”

    歌:

    ①唱歌;歌唱。《诗经·魏风·园有桃》:“心之忧矣,我歌且谣。”②歌曲;歌谣以及能唱的诗。许浑《夜泊永乐有怀》:“吴娃齐唱采莲歌。”③赞颂;歌咏。班固《两都赋·序》:“故皋陶歌虞,奚斯颂鲁。”

    夷:

    ①我国古代对东部各族的泛称。《尚书·禹贡》:“大陆既作,岛夷皮服。”(作:耕作。皮服:以兽皮为衣。)②古代对中原以外各族的通称。《孟子·滕文公上》:“吾闻用夏变夷者,未闻变于夷者也。”③旧时泛指外国或外国人。魏源《海国图志叙》:“夷烟流毒。”④平;平坦。《老子》:“大道甚夷。”王安石《游褒禅山记》:“夫夷以近,则游者众;险以远,则至者少。”⑤使平坦。曹操《分租与诸将掾属令》:“幸赖贤人不爱其谋,群士不遗其力,是以夷险平乱。”(爱:吝惜。遗:留。)⑥平定。柳宗元《献平淮夷雅表》:“平夏州,夷剑南,取江东,定河北。”⑦灭族。《三国志·吴书·吴主传》:“将军马茂等图逆,夷三族。”⑧平辈。《史记·留侯世家》:“今诸将皆陛下故等夷。”(故:原先的。等:同等。)⑨铲平;消除。《史记·秦始皇本纪》:“堕坏城郭,决通川防,夷去险阻。”⑩创伤。《左传·成公十六年》:“子反命军吏察夷伤。”此义后写作“痍”。(11)平和;喜悦。《诗经·郑风·风雨》:“既见君子,云胡不夷。”[夷然]泰然镇定的样子。《晋书·谢安传》:“安夷然无惧色。”[夷犹]迟疑不行。《楚辞·九歌·湘君》:“君不行兮夷犹。”

    声:

    ①乐音;音乐。《论语·阳货》:“恶紫之夺朱也恶郑声之乱雅乐也。”(郑声:指郑地的俗乐。雅乐:指庙堂音乐,正乐。)②声音;声响。《诗经·小雅·伐木》:“嘤其鸣矣,求其友声。”③发出声音。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“阿女默无声,手巾掩口啼,泪落便如泻。”④口音。魏禧《大铁椎传》:“与人罕言语,语类楚声。”⑤声张;张扬。张溥《五人墓碑记》:“吾社之行为士先者,为之声义,敛赀(zī)财以送其行。”(敛:聚集。赀:通“资”,财物。)⑥名誉;名声;声望。《诗经·大雅·文王有声》:“文王有声。”⑦声势。《战国策·齐策一》:“吾三战而三胜,声威天下。”(威:震。)⑧指汉字的声母。《南史·谢庄传》:“又王玄谟问庄何者为双声,何者为叠韵。”⑨指声调,汉字有平、上、去、入四种声调。韩愈《唐故相权公墓碑》:“(权)公生三岁,知变四声,四岁能为诗。”(权公:权德舆。)⑩量词。表示声音发出的次数。白居易《琵琶行》:“转轴拔弦三两声。”

    邪:

    (一)①邪恶。《商君书 · 垦令》:“上信而官不敢为邪。”(信:守信用。)②妖异怪诞之事。《南史·袁君正传》:“性不信巫邪。”③中医指引起疾病的因素。《素问·生气通天论》:“邪伤肝也。”④歪斜。与“正”相对。后写作“斜”。《墨子·备穴》:“邪凿之。” (二)yá [琅邪]古郡名。秦置。在今山东省胶南县琅邪台西北。 (三)yé 语气词。后作“耶”。1. 表示疑问或反问,相当于“吗”、“呢”。《庄子·秋水》:“今子欲以子之梁国而吓我邪?”2.表示感叹,相当于“啊”、“呀”。《周易·系辞传下》:“乾坤,其《易》之门邪!”

    乱:

    ①治理。《尚书·泰誓》:“予有乱臣十人,同心同德。”②混乱;动荡不安。与“治”相对。《荀子·天论》:“应之以治则吉,应之以乱则凶。”③无秩序;没条理。《左传·庄公十年》:“吾视其辙(zhé)乱。”(辙:车辙。)苏舜钦《暑中闲咏》:“床头书册乱纷纷。”④作乱;叛乱。《三国志·吴书·诸葛瑾传》:“汉末避乱江东。”《安禄山事迹》卷下:“安、史二凶羯(jié),相继乱于范阳。”(羯:种族名。)⑤扰乱;混淆。《论语· 卫灵公》:“小不忍,则乱大谋。”《史记·秦始皇本纪》:“语皆道古以害今,饰虚言以乱实。”(饰:粉饰。)又危害;祸害。《吕氏春秋·处方》:“故凡乱也者,必始乎近而后及远。”《汉书·霍光传》:“当断不断,反受其乱。”⑥神志昏乱不清。《汉书·于定国传》:“定国食酒至数石(dàn),不乱。”(石:十斗。)《周易·萃》:“其志乱也。”⑦特指心绪不宁。《三国演义》第三十一回:“袁绍回冀州,心烦意乱,不理政事。”⑧横暴无道。《汉书·高帝纪下》:“大王起于细微,灭乱秦,威动海内。”⑨纷繁。白居易《钱塘湖春行》:“乱花渐欲迷人眼,浅草才能没马蹄。”⑩随便;任意。潘岳《西征赋》:“浑鸡犬而乱放,各识家而竞入。”(浑:杂。)(11)通奸。《史记·匈奴列传》:“义渠戎王与宣太后乱,有二子。”(12)古指乐曲的末章。《论语·泰伯》:“师挚之始,《关雎(jū)》之乱。”(师挚先演奏乐曲的开篇,末章奏《关雎》之曲。)(13)古代辞赋篇末总结一篇要旨的文辞,称为乱辞。《楚辞·离骚》:“乱曰:已矣哉! 国无人莫我知兮,又何怀乎故都!”(已矣哉:算了吧。莫我知:没有人理解我。何:何必。怀:留恋。)(14)逆流而渡。《诗经· 大雅·公刘》:“涉渭为乱。”

    华:

    (一)①草木所开的花。后作“花”。《诗经·召南·何彼秾矣》:“华如桃李。”《诗经· 周南·桃夭》:“桃之夭夭,灼灼其华。”又指开花。《礼记·月令》:“桃始华。”②从中间剖开。《礼记·曲礼上》:“为天子削瓜者副之,巾以絺;为国君者华之,巾以绤。”(二)huá ①光彩;光辉。谢庄《月赋》:“增华台室,扬采轩宫。”(台室、轩宫:皆星座名。)又辉映。何逊《秋夕仰赠从兄寘南》:“高树北风响,空庭秋月华。”②出现在太阳或月亮周围的彩色光环,古人以为吉兆。李程《日五色赋》:“祥开日华。”(祥:吉祥。)③华丽;华美。曹植《洛神赋》:“华容婀娜,令我忘餐。”又指人物美丽有风采。陆机《赠纪士》:“华颜婉如玉。”④精华。王勃《滕王阁序》:“物华天宝,龙光射牛斗之墟。”⑤才学。韩愈《送郑十校理得洛字》:“才子富文华。”又指文采。杜甫《赠比部萧郎中十兄》:“词华倾后辈。”(倾:使钦佩。)⑥声誉;名声。张九龄《和许给事中直夜简诸公》:“声华大国宝。”⑦繁盛。刘得仁《乐游原春望》:“始觉繁华地,应无不醉人。”⑧显贵。王绩《策杖寻隐士》:“岁岁长如此,方知轻世华。”⑨浮华。《后汉书·周举传》:“但务其华,不求其实。”⑩岁月;时光。沈佺期《春闺》:“岁华空自掷。”又年轻;年少。李商隐《锦瑟》:“锦瑟无端五十弦,一弦一柱思华年。”(11)(头发)花白。苏轼《念奴娇·赤壁怀古》:“故国神游,多情应笑我,早生华发。”(12)中国古称华夏,省称“华”。亦专指汉族。《左传·定公十年》:“夷不乱华。”(夷:古称少数民族名。)(13)通“哗”。喧哗。《晏子春秋·内篇问上二十》:“不掩君过,谏乎前,不华乎外。”(乎:于。) (三)huà 通“桦”。司马相如《上林赋》:“华枫枰栌。”

    声:

    ①乐音;音乐。《论语·阳货》:“恶紫之夺朱也恶郑声之乱雅乐也。”(郑声:指郑地的俗乐。雅乐:指庙堂音乐,正乐。)②声音;声响。《诗经·小雅·伐木》:“嘤其鸣矣,求其友声。”③发出声音。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“阿女默无声,手巾掩口啼,泪落便如泻。”④口音。魏禧《大铁椎传》:“与人罕言语,语类楚声。”⑤声张;张扬。张溥《五人墓碑记》:“吾社之行为士先者,为之声义,敛赀(zī)财以送其行。”(敛:聚集。赀:通“资”,财物。)⑥名誉;名声;声望。《诗经·大雅·文王有声》:“文王有声。”⑦声势。《战国策·齐策一》:“吾三战而三胜,声威天下。”(威:震。)⑧指汉字的声母。《南史·谢庄传》:“又王玄谟问庄何者为双声,何者为叠韵。”⑨指声调,汉字有平、上、去、入四种声调。韩愈《唐故相权公墓碑》:“(权)公生三岁,知变四声,四岁能为诗。”(权公:权德舆。)⑩量词。表示声音发出的次数。白居易《琵琶行》:“转轴拔弦三两声。”

    和:

    (一)①谐和; 协调。《诗经·小雅·宾之初筵》:“籥(yuè)舞笙鼓,乐既和奏。”(籥:古管乐器。)引申为安适、平和。《战国策·赵策四》:“老臣今者殊不欲食,乃自强(qiǎng)步,日三四里,少(shāo)耆(shì)食,和于身也。”(殊:很。强:勉强。耆:同“嗜”。)《吕氏春秋·达郁》:“心志欲其和也。”②谦和;平和。《史记·魏公子列传》:“公子颜色愈和。”③和睦;融洽。范仲淹《岳阳楼记》:“政通人和,百废俱兴。”④和解;讲和;和好。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“西和诸戎,南抚夷越。”(戎:古时对我国西部各民族的称呼。夷越:古时泛指我国南方的各民族。)《孙子·行军》:“无约而请和者,谋也。”⑤调和;调节。《吕氏春秋· 贵公》:“阴阳之和,不长一类。”⑥温暖。范仲淹《岳阳楼记》:“春和景明,波澜不兴,上下天光,一碧万顷。”⑦连带;伴随。杜荀鹤《山中寡妇》:“时挑野菜和根煮。”⑧车铃。傅玄《良马赋》:“结以轾(zhì)轩,节以和铃。”(轾:车前低后高。轩:车前高后低。节:节奏。)《左传·桓公二年》:“锡鸾和铃。”(分别为四种铃,悬挂在车的不同部位。)⑨古代乐器名。即一种小笙。《仪礼· 乡射礼》:“三笙一和而成声。” (二)huò 搀合。沈括《梦溪笔谈·活版》:“其上以松脂、腊和纸灰之类冒之。”(冒:蒙盖。)


  • fa qu fa qu ge yi ge ,yi sheng xie luan hua sheng he 。

    “fa qu fa qu ge yi ge ,yi sheng xie luan hua sheng he 。”shi gou chu chu :《fa qu -mei lie sheng ,zheng hua sheng ye 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    fa qu fa qu ge da ding ,ji de chong xi you yu qing 。yong hui zhi ren wu er yong ,
    fa qu fa qu wu ni chang 。zheng he shi li yin xiang xiang ,kai yuan zhi ren le ju kang 。
    fa qu fa qu ge tang tang ,tang tang zhi qing chui mo jiang 。zhong zong su zong fu hong ye ,
    tang zuo zhong xing mo mo xie 。fa qu fa qu ge yi ge ,yi sheng xie luan hua sheng he 。
    yi luan gan he tian bao mo ,ming nian hu chen fan gong que 。nai zhi fa qu ben hua feng ,
    gou neng shen yin yu zheng tong 。yi cong hu qu xiang can cuo ,bu bian xing cui yu ai le 。
    yuan qiu ya kuang zheng hua yin ,bu ling yi xia xiang jiao qin 。

    【zhu shi 】:

    fa :

    ① xing fa ;fa ling ;fa lv ;zhi du 。《zhou yi ·meng 》:“li yong xing ren ,yi zheng fa ye 。”(xing ren :yi xing cheng ren 。)you zhi zhi du ;gui zhang 。《meng zi ·li lou shang 》:“zun xian wang zhi fa er guo zhe ,wei zhi you ye 。”②biao zhun ;mo fan 。《guan zi ·qi fa 》:“che cun ye ,sheng mo ye ,gui ju ye ……wei zhi fa 。”③fang fa ;ban fa 。shen gua 《meng xi bi tan ·ji yi 》:“ji fa :yong jiao ni ke zi ,bao ru qian chun ,mei zi wei yi yin ,huo shao ling jian 。”④fang xiao ;xue xi 。《shang jun shu ·yi yan 》:“gu sheng ren zhi wei guo ye ,bu fa gu ,bu xiu jin ,yin shi er wei zhi zhi 。”⑤fo jiao de jiao yi 。li bai 《chun ri gui shan ji meng hao ran 》:“diao ju yi wen fa ,long can re hu chan 。”

    qu :

    (yi )①wan ;bu zhi 。yu “zhi ”xiang dui 。《xun zi ·quan xue 》:“mu zhi zhong sheng ,rou yi wei lun ,ji qu zhong gui 。”②bu zheng ;bu gong zheng ;bu zheng pa 。《zhan guo ce ·qin ce wu 》:“zhao wang zhi chen you han cang zhe ,yi qu ge yu zhao wang 。”liu gu 《xin yu ·bian huo 》:“huai qu er ge xie 。”(ge :ying ge 。xie :pian xie 。)③ju bu ;yi bu fen 。《huai na zi ·miao chen 》:“cha yi qu zhe ,bu ke yu yan hua 。”④wei wan qu she 。yuan jie 《e (wù)qu pian 》:“wei chang qu qi yi zhuai sheng ,qu ci yi da yi 。”⑤fan zhi wan qu zhi chu 。wu rong 《bi hua she zhu za yan 》:“wei qu feng ,xiang jiang bie 。”(wei :shui ming 。)⑥pian pi zhi chu 。yan ji 《ai shi ming 》:“kuai du shou ci qu yu xi 。”(kuai :gu du 。yu :jiao la 。) (er )qǔ ①yun wen de yi chong 。tong chang zhi song yi lai de na qu he bei qu ,tong ci de ti cai xiang jin ,dan ge shi jiao wei zi you 。fen hu qu 、san qu liang lei ,yuan ming yi lai shen wei liu hang 。②ge qu 。wang bao 《chang an you xia xie hang 》:“tu ge yang liu qu ,hang yin liu hua zun 。”(tu :tong “tu ”。zun :jiu qi 。)③le qu 。liu yu xi 《yang liu zhi ci jiu shou 》zhi yi :“qing jun mo zou qian chao qu 。”

    fa :

    ① xing fa ;fa ling ;fa lv ;zhi du 。《zhou yi ·meng 》:“li yong xing ren ,yi zheng fa ye 。”(xing ren :yi xing cheng ren 。)you zhi zhi du ;gui zhang 。《meng zi ·li lou shang 》:“zun xian wang zhi fa er guo zhe ,wei zhi you ye 。”②biao zhun ;mo fan 。《guan zi ·qi fa 》:“che cun ye ,sheng mo ye ,gui ju ye ……wei zhi fa 。”③fang fa ;ban fa 。shen gua 《meng xi bi tan ·ji yi 》:“ji fa :yong jiao ni ke zi ,bao ru qian chun ,mei zi wei yi yin ,huo shao ling jian 。”④fang xiao ;xue xi 。《shang jun shu ·yi yan 》:“gu sheng ren zhi wei guo ye ,bu fa gu ,bu xiu jin ,yin shi er wei zhi zhi 。”⑤fo jiao de jiao yi 。li bai 《chun ri gui shan ji meng hao ran 》:“diao ju yi wen fa ,long can re hu chan 。”

    qu :

    (yi )①wan ;bu zhi 。yu “zhi ”xiang dui 。《xun zi ·quan xue 》:“mu zhi zhong sheng ,rou yi wei lun ,ji qu zhong gui 。”②bu zheng ;bu gong zheng ;bu zheng pa 。《zhan guo ce ·qin ce wu 》:“zhao wang zhi chen you han cang zhe ,yi qu ge yu zhao wang 。”liu gu 《xin yu ·bian huo 》:“huai qu er ge xie 。”(ge :ying ge 。xie :pian xie 。)③ju bu ;yi bu fen 。《huai na zi ·miao chen 》:“cha yi qu zhe ,bu ke yu yan hua 。”④wei wan qu she 。yuan jie 《e (wù)qu pian 》:“wei chang qu qi yi zhuai sheng ,qu ci yi da yi 。”⑤fan zhi wan qu zhi chu 。wu rong 《bi hua she zhu za yan 》:“wei qu feng ,xiang jiang bie 。”(wei :shui ming 。)⑥pian pi zhi chu 。yan ji 《ai shi ming 》:“kuai du shou ci qu yu xi 。”(kuai :gu du 。yu :jiao la 。) (er )qǔ ①yun wen de yi chong 。tong chang zhi song yi lai de na qu he bei qu ,tong ci de ti cai xiang jin ,dan ge shi jiao wei zi you 。fen hu qu 、san qu liang lei ,yuan ming yi lai shen wei liu hang 。②ge qu 。wang bao 《chang an you xia xie hang 》:“tu ge yang liu qu ,hang yin liu hua zun 。”(tu :tong “tu ”。zun :jiu qi 。)③le qu 。liu yu xi 《yang liu zhi ci jiu shou 》zhi yi :“qing jun mo zou qian chao qu 。”

    ge :

    (yi )①ge long ;bi ge zai yi qi 。《lao zi 》di liu shi si zhang :“ge bao zhi mu ,sheng yu hao mo 。”bai ju yi 《fu su zhou ,zhi chang zhou ,da gu she ren 》:“ya jian bu shu xian yan ge ,xi feng bei jiu zan mei kai 。”②hui ge ;ju ji 。《han fei zi ·wu du 》:“cong zhe ,ge zhong ruo yi gong yi jiang ye 。”su shi 《shui diao ge tou 》:“ren you bei huan li ge 。”③fu ge ;yu ……yi zhi 。《bei shi ·he ba yue chuan 》:“bu dou bing shu ,er an yu zhi ge 。”(zhi :bing shu 。)④he xie ;tou qi 。《gu jin xiao shui ·shen xiao xia xiang hui chu shi biao 》:“liang bian shui de qing tou yi ge ,zhi hen xiang jian zhi wan 。”⑤ying dang ;ying gai 。bai ju yi 《yu yuan jiu shu 》:“wen zhang ge wei shi er zhe ,ge shi ge wei shi er zuo 。”⑥gu dai shuang fang yi bing qi jiao feng ,yi lai yi wang wei yi ge 。《shi ji ·xiao xiang guo shi jia 》:“duo zhe bai yu zhan ,shao zhe shu shi ge 。”⑦he ;he zi 。《kai yuan tian bao wei shi 》juan xia :“you ge zhuo zhi zhu bi yu ge zhong 。”(er ) gě rong liang chan wei 。yi sheng de shi fen zhi yi 。《han shu ·lv li zhi shang 》:“shi ge wei sheng 。”《ming ji bei lve 》lu ming mo min yao :“chao qiu sheng ,mu qiu ge 。”

    yi :

    ①wo guo gu dai dui dong bu ge zu de fan chen 。《shang shu ·yu gong 》:“da liu ji zuo ,dao yi pi fu 。”(zuo :geng zuo 。pi fu :yi shou pi wei yi 。)②gu dai dui zhong yuan yi wai ge zu de tong chen 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“wu wen yong xia bian yi zhe ,wei wen bian yu yi zhe ye 。”③jiu shi fan zhi wai guo huo wai guo ren 。wei yuan 《hai guo tu zhi xu 》:“yi yan liu du 。”④ping ;ping tan 。《lao zi 》:“da dao shen yi 。”wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“fu yi yi jin ,ze you zhe zhong ;xian yi yuan ,ze zhi zhe shao 。”⑤shi ping tan 。cao cao 《fen zu yu zhu jiang yuan shu ling 》:“xing lai xian ren bu ai ji mou ,qun shi bu wei ji li ,shi yi yi xian ping luan 。”(ai :lin xi 。wei :liu 。)⑥ping ding 。liu zong yuan 《suo ping huai yi ya biao 》:“ping xia zhou ,yi jian na ,qu jiang dong ,ding he bei 。”⑦mie zu 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“jiang jun ma mao deng tu ni ,yi san zu 。”⑧ping bei 。《shi ji ·liu hou shi jia 》:“jin zhu jiang jie bi xia gu deng yi 。”(gu :yuan xian de 。deng :tong deng 。)⑨chan ping ;xiao chu 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“duo huai cheng guo ,jue tong chuan fang ,yi qu xian zu 。”⑩chuang shang 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“zi fan ming jun li cha yi shang 。”ci yi hou xie zuo “yi ”。(11)ping he ;xi yue 。《shi jing ·zheng feng ·feng yu 》:“ji jian jun zi ,yun hu bu yi 。”[yi ran ]tai ran zhen ding de yang zi 。《jin shu ·xie an chuan 》:“an yi ran mo ju se 。”[yi you ]chi yi bu hang 。《chu ci ·jiu ge ·xiang jun 》:“jun bu hang xi yi you 。”

    ge :

    ①chang ge ;ge chang 。《shi jing ·wei feng ·yuan you tao 》:“xin zhi you yi ,wo ge ju yao 。”②ge qu ;ge yao yi ji neng chang de shi 。hu hun 《ye bo yong le you huai 》:“wu wa ji chang cai lian ge 。”③zan song ;ge yong 。ban gu 《liang dou fu ·xu 》:“gu gao tao ge yu ,xi si song lu 。”

    yi :

    ①wo guo gu dai dui dong bu ge zu de fan chen 。《shang shu ·yu gong 》:“da liu ji zuo ,dao yi pi fu 。”(zuo :geng zuo 。pi fu :yi shou pi wei yi 。)②gu dai dui zhong yuan yi wai ge zu de tong chen 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“wu wen yong xia bian yi zhe ,wei wen bian yu yi zhe ye 。”③jiu shi fan zhi wai guo huo wai guo ren 。wei yuan 《hai guo tu zhi xu 》:“yi yan liu du 。”④ping ;ping tan 。《lao zi 》:“da dao shen yi 。”wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“fu yi yi jin ,ze you zhe zhong ;xian yi yuan ,ze zhi zhe shao 。”⑤shi ping tan 。cao cao 《fen zu yu zhu jiang yuan shu ling 》:“xing lai xian ren bu ai ji mou ,qun shi bu wei ji li ,shi yi yi xian ping luan 。”(ai :lin xi 。wei :liu 。)⑥ping ding 。liu zong yuan 《suo ping huai yi ya biao 》:“ping xia zhou ,yi jian na ,qu jiang dong ,ding he bei 。”⑦mie zu 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“jiang jun ma mao deng tu ni ,yi san zu 。”⑧ping bei 。《shi ji ·liu hou shi jia 》:“jin zhu jiang jie bi xia gu deng yi 。”(gu :yuan xian de 。deng :tong deng 。)⑨chan ping ;xiao chu 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“duo huai cheng guo ,jue tong chuan fang ,yi qu xian zu 。”⑩chuang shang 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“zi fan ming jun li cha yi shang 。”ci yi hou xie zuo “yi ”。(11)ping he ;xi yue 。《shi jing ·zheng feng ·feng yu 》:“ji jian jun zi ,yun hu bu yi 。”[yi ran ]tai ran zhen ding de yang zi 。《jin shu ·xie an chuan 》:“an yi ran mo ju se 。”[yi you ]chi yi bu hang 。《chu ci ·jiu ge ·xiang jun 》:“jun bu hang xi yi you 。”

    sheng :

    ①le yin ;yin le 。《lun yu ·yang huo 》:“e zi zhi duo zhu ye e zheng sheng zhi luan ya le ye 。”(zheng sheng :zhi zheng de de su le 。ya le :zhi miao tang yin le ,zheng le 。)②sheng yin ;sheng xiang 。《shi jing ·xiao ya ·fa mu 》:“ying ji ming yi ,qiu ji you sheng 。”③fa chu sheng yin 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“a nv mo mo sheng ,shou jin yan kou ti ,lei la bian ru xie 。”④kou yin 。wei xi 《da tie chui chuan 》:“yu ren han yan yu ,yu lei chu sheng 。”⑤sheng zhang ;zhang yang 。zhang pu 《wu ren mu bei ji 》:“wu she zhi hang wei shi xian zhe ,wei zhi sheng yi ,lian zi (zī)cai yi song ji hang 。”(lian :ju ji 。zi :tong “zi ”,cai wu 。)⑥ming yu ;ming sheng ;sheng wang 。《shi jing ·da ya ·wen wang you sheng 》:“wen wang you sheng 。”⑦sheng shi 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“wu san zhan er san sheng ,sheng wei tian xia 。”(wei :zhen 。)⑧zhi han zi de sheng mu 。《na shi ·xie zhuang chuan 》:“you wang xuan mo wen zhuang he zhe wei shuang sheng ,he zhe wei die yun 。”⑨zhi sheng diao ,han zi you ping 、shang 、qu 、ru si chong sheng diao 。han yu 《tang gu xiang quan gong mu bei 》:“(quan )gong sheng san sui ,zhi bian si sheng ,si sui neng wei shi 。”(quan gong :quan de yu 。)⑩liang ci 。biao shi sheng yin fa chu de ci shu 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“zhuai zhou ba xian san liang sheng 。”

    xie :

    (yi )①xie e 。《shang jun shu · ken ling 》:“shang xin er guan bu gan wei xie 。”(xin :shou xin yong 。)②yao yi guai dan zhi shi 。《na shi ·yuan jun zheng chuan 》:“xing bu xin wu xie 。”③zhong yi zhi yin qi ji bing de yin su 。《su wen ·sheng qi tong tian lun 》:“xie shang gan ye 。”④wai xie 。yu “zheng ”xiang dui 。hou xie zuo “xie ”。《mo zi ·bei xue 》:“xie zao zhi 。” (er )yá [lang xie ]gu jun ming 。qin zhi 。zai jin shan dong sheng jiao na xian lang xie tai xi bei 。 (san )yé yu qi ci 。hou zuo “ye ”。1. biao shi yi wen huo fan wen ,xiang dang yu “ma ”、“ne ”。《zhuang zi ·qiu shui 》:“jin zi yu yi zi zhi liang guo er he wo xie ?”2.biao shi gan tan ,xiang dang yu “a ”、“ya ”。《zhou yi ·ji ci chuan xia 》:“gan kun ,ji 《yi 》zhi men xie !”

    luan :

    ①zhi li 。《shang shu ·tai shi 》:“yu you luan chen shi ren ,tong xin tong de 。”②hun luan ;dong dang bu an 。yu “zhi ”xiang dui 。《xun zi ·tian lun 》:“ying zhi yi zhi ze ji ,ying zhi yi luan ze xiong 。”③mo zhi xu ;mei tiao li 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“wu shi ji zhe (zhé)luan 。”(zhe :che zhe 。)su shun qin 《shu zhong xian yong 》:“chuang tou shu ce luan fen fen 。”④zuo luan ;pan luan 。《san guo zhi ·wu shu ·zhu ge jin chuan 》:“han mo bi luan jiang dong 。”《an lu shan shi ji 》juan xia :“an 、shi er xiong jie (jié),xiang ji luan yu fan yang 。”(jie :chong zu ming 。)⑤rao luan ;hun xiao 。《lun yu · wei ling gong 》:“xiao bu ren ,ze luan da mou 。”《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“yu jie dao gu yi hai jin ,shi xu yan yi luan shi 。”(shi :fen shi 。)you wei hai ;huo hai 。《lv shi chun qiu ·chu fang 》:“gu fan luan ye zhe ,bi shi hu jin er hou ji yuan 。”《han shu ·huo guang chuan 》:“dang duan bu duan ,fan shou ji luan 。”⑥shen zhi hun luan bu qing 。《han shu ·yu ding guo chuan 》:“ding guo shi jiu zhi shu dan (dàn),bu luan 。”(dan :shi dou 。)《zhou yi ·cui 》:“ji zhi luan ye 。”⑦te zhi xin xu bu ning 。《san guo yan yi 》di san shi yi hui :“yuan shao hui ji zhou ,xin fan yi luan ,bu li zheng shi 。”⑧heng bao mo dao 。《han shu ·gao di ji xia 》:“da wang qi yu xi wei ,mie luan qin ,wei dong hai nei 。”⑨fen fan 。bai ju yi 《qian tang hu chun hang 》:“luan hua jian yu mi ren yan ,jian cao cai neng mei ma ti 。”⑩sui bian ;ren yi 。pan yue 《xi zheng fu 》:“hun ji quan er luan fang ,ge shi jia er jing ru 。”(hun :za 。)(11)tong jian 。《shi ji ·xiong nu lie chuan 》:“yi qu rong wang yu xuan tai hou luan ,you er zi 。”(12)gu zhi le qu de mo zhang 。《lun yu ·tai bai 》:“shi zhi zhi shi ,《guan ju (jū)》zhi luan 。”(shi zhi xian yan zou le qu de kai pian ,mo zhang zou 《guan ju 》zhi qu 。)(13)gu dai ci fu pian mo zong jie yi pian yao zhi de wen ci ,chen wei luan ci 。《chu ci ·li sao 》:“luan yue :yi yi zai ! guo mo ren mo wo zhi xi ,you he huai hu gu dou !”(yi yi zai :suan le ba 。mo wo zhi :mei you ren li jie wo 。he :he bi 。huai :liu lian 。)(14)ni liu er du 。《shi jing · da ya ·gong liu 》:“she wei wei luan 。”

    hua :

    (yi )①cao mu suo kai de hua 。hou zuo “hua ”。《shi jing ·shao na ·he bi nong yi 》:“hua ru tao li 。”《shi jing · zhou na ·tao wai 》:“tao zhi wai wai ,zhuo zhuo ji hua 。”you zhi kai hua 。《li ji ·yue ling 》:“tao shi hua 。”②cong zhong jian pou kai 。《li ji ·qu li shang 》:“wei tian zi xiao gua zhe fu zhi ,jin yi chi ;wei guo jun zhe hua zhi ,jin yi xi 。”(er )huá ①guang cai ;guang hui 。xie zhuang 《yue fu 》:“zeng hua tai shi ,yang cai xuan gong 。”(tai shi 、xuan gong :jie xing zuo ming 。)you hui ying 。he xun 《qiu xi yang zeng cong xiong tian na 》:“gao shu bei feng xiang ,kong ting qiu yue hua 。”②chu xian zai tai yang huo yue liang zhou wei de cai se guang huan ,gu ren yi wei ji zhao 。li cheng 《ri wu se fu 》:“xiang kai ri hua 。”(xiang :ji xiang 。)③hua li ;hua mei 。cao zhi 《luo shen fu 》:“hua rong e na ,ling wo wang can 。”you zhi ren wu mei li you feng cai 。liu ji 《zeng ji shi 》:“hua yan wan ru yu 。”④jing hua 。wang bo 《teng wang ge xu 》:“wu hua tian bao ,long guang she niu dou zhi xu 。”⑤cai xue 。han yu 《song zheng shi jiao li de luo zi 》:“cai zi fu wen hua 。”you zhi wen cai 。du fu 《zeng bi bu xiao lang zhong shi xiong 》:“ci hua qing hou bei 。”(qing :shi qin pei 。)⑥sheng yu ;ming sheng 。zhang jiu ling 《he hu gei shi zhong zhi ye jian zhu gong 》:“sheng hua da guo bao 。”⑦fan cheng 。liu de ren 《le you yuan chun wang 》:“shi jiao fan hua de ,ying mo bu zui ren 。”⑧xian gui 。wang ji 《ce zhang xun yin shi 》:“sui sui chang ru ci ,fang zhi qing shi hua 。”⑨fu hua 。《hou han shu ·zhou ju chuan 》:“dan wu ji hua ,bu qiu ji shi 。”⑩sui yue ;shi guang 。shen quan ji 《chun gui 》:“sui hua kong zi zhi 。”you nian qing ;nian shao 。li shang yin 《jin se 》:“jin se mo duan wu shi xian ,yi xian yi zhu sai hua nian 。”(11)(tou fa )hua bai 。su shi 《nian nu jiao ·chi bi huai gu 》:“gu guo shen you ,duo qing ying xiao wo ,zao sheng hua fa 。”(12)zhong guo gu chen hua xia ,sheng chen “hua ”。yi zhuan zhi han zu 。《zuo chuan ·ding gong shi nian 》:“yi bu luan hua 。”(yi :gu chen shao shu min zu ming 。)(13)tong “hua ”。xuan hua 。《yan zi chun qiu ·nei pian wen shang er shi 》:“bu yan jun guo ,jian hu qian ,bu hua hu wai 。”(hu :yu 。) (san )huà tong “hua ”。si ma xiang ru 《shang lin fu 》:“hua feng ping lu 。”

    sheng :

    ①le yin ;yin le 。《lun yu ·yang huo 》:“e zi zhi duo zhu ye e zheng sheng zhi luan ya le ye 。”(zheng sheng :zhi zheng de de su le 。ya le :zhi miao tang yin le ,zheng le 。)②sheng yin ;sheng xiang 。《shi jing ·xiao ya ·fa mu 》:“ying ji ming yi ,qiu ji you sheng 。”③fa chu sheng yin 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“a nv mo mo sheng ,shou jin yan kou ti ,lei la bian ru xie 。”④kou yin 。wei xi 《da tie chui chuan 》:“yu ren han yan yu ,yu lei chu sheng 。”⑤sheng zhang ;zhang yang 。zhang pu 《wu ren mu bei ji 》:“wu she zhi hang wei shi xian zhe ,wei zhi sheng yi ,lian zi (zī)cai yi song ji hang 。”(lian :ju ji 。zi :tong “zi ”,cai wu 。)⑥ming yu ;ming sheng ;sheng wang 。《shi jing ·da ya ·wen wang you sheng 》:“wen wang you sheng 。”⑦sheng shi 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“wu san zhan er san sheng ,sheng wei tian xia 。”(wei :zhen 。)⑧zhi han zi de sheng mu 。《na shi ·xie zhuang chuan 》:“you wang xuan mo wen zhuang he zhe wei shuang sheng ,he zhe wei die yun 。”⑨zhi sheng diao ,han zi you ping 、shang 、qu 、ru si chong sheng diao 。han yu 《tang gu xiang quan gong mu bei 》:“(quan )gong sheng san sui ,zhi bian si sheng ,si sui neng wei shi 。”(quan gong :quan de yu 。)⑩liang ci 。biao shi sheng yin fa chu de ci shu 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“zhuai zhou ba xian san liang sheng 。”

    he :

    (yi )①xie he ; xie diao 。《shi jing ·xiao ya ·bin zhi chu yan 》:“籥(yuè)wu sheng gu ,le ji he zou 。”(籥:gu guan le qi 。)yin shen wei an kuo 、ping he 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“lao chen jin zhe shu bu yu shi ,nai zi jiang (qiǎng)bu ,ri san si li ,shao (shāo)qi (shì)shi ,he yu shen ye 。”(shu :hen 。jiang :mian jiang 。qi :tong “shi ”。)《lv shi chun qiu ·da yu 》:“xin zhi yu ji he ye 。”②qian he ;ping he 。《shi ji ·wei gong zi lie chuan 》:“gong zi yan se yu he 。”③he mu ;rong qia 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“zheng tong ren he ,bai fei ju xing 。”④he jie ;jiang he ;he hao 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“xi he zhu rong ,na fu yi yue 。”(rong :gu shi dui wo guo xi bu ge min zu de chen hu 。yi yue :gu shi fan zhi wo guo na fang de ge min zu 。)《sun zi ·hang jun 》:“mo yao er qing he zhe ,mou ye 。”⑤diao he ;diao jie 。《lv shi chun qiu · gui gong 》:“yin yang zhi he ,bu chang yi lei 。”⑥wen nuan 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“chun he jing ming ,bo lan bu xing ,shang xia tian guang ,yi bi mo qing 。”⑦lian dai ;ban sui 。du xun he 《shan zhong gua fu 》:“shi tiao ye cai he gen zhu 。”⑧che ling 。fu xuan 《liang ma fu 》:“jie yi zhi (zhì)xuan ,jie yi he ling 。”(zhi :che qian di hou gao 。xuan :che qian gao hou di 。jie :jie zou 。)《zuo chuan ·huan gong er nian 》:“xi luan he ling 。”(fen bie wei si chong ling ,xuan gua zai che de bu tong bu wei 。)⑨gu dai le qi ming 。ji yi chong xiao sheng 。《yi li · xiang she li 》:“san sheng yi he er cheng sheng 。” (er )huò chan ge 。shen gua 《meng xi bi tan ·huo ban 》:“ji shang yi song zhi 、la he zhi hui zhi lei mao zhi 。”(mao :meng gai 。)