• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 垂老忽相失,悲哉口語心。

    “垂老忽相失,悲哉口語心。”詩句出處:《哭崔常侍晦叔》;是唐朝詩人白居易的作品。

    頑賤一拳石,精珍百煉金。
    名價既相遠,交分何其深。
    中誠一以合,外物不能侵。
    逶迤二十年,與世同浮沉。
    晚有退閑約,白首歸雲林。
    垂老忽相失,悲哉口語心。
    春日嵩高陽,秋夜清洛陰。
    丘園共誰卜?山水共誰尋?
    風月共誰賞?詩篇共誰吟?
    花開共誰看?酒熟共誰斟?
    惠死莊杜口,鐘歿師廢琴。
    道理使之然,從古非獨今。
    吾道自此孤,我情安可任?
    唯將病眼淚,一灑秋風襟。

    【註釋】:

    垂:

    ①邊疆。《荀子· 臣道》:“邊境之臣處,則疆垂不喪。”②邊。王粲《詠史》詩:“妻子當立泣,兄弟哭路垂。”③垂掛。《莊子·逍遙遊》:“鵬之背,不知幾千裡也,怒而飛,其翼若垂天之雲。”④流下;滴下。李煜《破陣子》:“垂淚對宮娥。”⑤賜予。《鹽鐵論·本議》:“陛下垂大惠。”⑥流傳。《荀子·王霸》:“名垂乎後世。”⑦副詞。1.表時間。將近;快要。杜甫《垂老別》:“四郊未寧靜,垂老不得安。”2. 敬詞。猶“俯”、“惠”。曹植《朔風詩》:“君不垂眷,豈雲其誠?”(眷:顧念。豈雲句:還有什麼誠意可言?)

    老:

    ①年歲大。《詩經·邶風·擊鼓》:“與子偕老。”(偕:一同。)《老子》第十八章:“民至老死不相往來。”②衰老。辛棄疾《永遇樂·京口北固亭懷古》:“廉頗老矣,尚能飯否?”③老年人。《戰國策·齊策》:“民扶老攜幼,迎君道中。”特用於對資深長者的敬稱。《詩經·小雅·十月之交》:“不憖遺一老。”(憖yìn:願)④老死;終老。死的諱稱。張溥《五人墓碑記》:“令五人者保其首領以老於戶牖之下。”⑤敬老,養老。《孟子·梁惠王上》:“老吾老以及人之老。”⑥熟練,有經驗。歐陽修《為君難論》:“其父奢,趙之名將,老用於兵者也。”⑦對公卿大夫的總稱。《左傳·昭公十三年》:“天子之老,請帥王賦。”也指大夫的傢臣《論語·憲問》:“孟公綽為趙魏老則優。”(孟公綽:魯大夫。趙魏:都是晉國的世卿。)⑧告老;年老退休。《左傳·襄公三年》:“祁奚請老。”(祁奚:晉大夫。)⑨年久的;歷時久遠的。原來的(與“新”相對)。方苞《獄中雜記》:“而獄中為老監者四,監五室。”⑩陳舊的。歸有光《項脊軒志》:“百年老屋,塵泥滲漉。”(11)前綴。用於稱人、排列次序和某些動植物名。蘇軾《江城子·密州出獵》:“老夫聊發少年狂。”

    忽:

    ①不註意;不經心;忽視;疏忽。《尚書·周官》:“蓄疑敗謀,怠忽荒政。”(蓄:積。怠:惰。荒:亂。)《史記·司馬相如傳》:“禍固多藏於隱微而發於人之所忽者也。”②疾;迅速。《論語·子罕》:“瞻之在前,忽焉在後。”《左傳·莊公十一年》:“桀、紂罪人,其亡也忽焉。”③迷惚;不分明。《淮南子·精神》:“遊於忽區之旁。”(忽區:忽恍無形之區。)④古代極小的量度單位名稱。歐陽修《五代史伶官傳序》:“夫禍患常積於忽微。”(微:古代極小的量度單位。)⑤副詞。突然。曹植《雜詩》之一:“形影忽不見。”《晉書·謝安傳》:“金鼓忽破。”[忽忽]1. 迅疾的樣子。《楚辭·惜誓》:“惜餘年老而日衰兮,歲忽忽而不反。”(反:同“返”。)2. 飄浮不定的樣子。賈��《莊周夢為蝴蝶賦》:“忽忽悠悠,東西泛浮。”3. 神志昏亂的樣子。《漢書·蘇建傳》:“(李)陵始降時,忽忽如狂,自痛負漢。”

    相:

    (一)①互相;相互。《左傳·隱公元年》:“不及黃泉,無相見也。”②遞相;一方對另一方有所動作。《呂氏春秋·疑似》:“為高葆禱於璐,置鼓其上,遠近相聞。”③質地;實質。劉峻《辯命論》:“昔之玉質金相,英髦秀達,皆擯斥於當年,韞(yùn)奇才而莫用。”(髦:俊傑。韞:藏。)[相對]相向。元稹《與李十二夜飲》:“寒夜燈前賴酒壺,與君相對興(xìng)猶孤。”(二)xiàng ①察看;仔細看。《詩經·大雅·公劉》:“相其陰陽,觀其流泉。”②占視。迷信者看外形而斷定人與事的吉兇禍福。《荀子·非相》:“相人之形狀顏色,而知其吉兇妖祥。”③相貌;形貌。《荀子·非相》:“形相雖善而心術惡。”④輔佐;扶助。《論語·季氏》:“今由與求也,相夫子。”⑤官名。1. 輔佐君主掌管國事的最高官吏。《史記·魏世傢》:“傢貧則思良妻,國亂則思賢相。”2.漢代另指諸侯國的實際執政者,地位相當於郡太守。《後漢書·張衡傳》:“永和初,出為河間相。”又使為相。《續資治通鑒長編·宋仁宗至和二年》:“帝新相文彥博、富弼,意甚自得。”⑥司儀贊禮者。《淮南子·主術》:“口能言而行人稱辭,足能行而相者先導。”(行人:古時的外交官。)⑦選擇。王實甫《西廂記》第五本第四折:“自古相女配夫,新狀元花生滿路。”

    失:

    ①失去;丟掉;喪失。《論語·陽貨》:“既得之,患失之。”②耽誤;錯過。《莊子·田子方》:“吾終身與汝,交一臂而失之。”(與:贊許。交一臂:指擦肩而過。)③未能達到目的。《世說新語·雅量》:“殷(仲堪)悵然自失。”④控制不好;未能把住。《左傳· 宣公十年》:“某氏之守臣某,失守宗廟。”⑤迷失;找不著。《韓非子·解老》:“使失路者而肯聽習問知,即不成迷也。”⑥錯誤;過失。《大戴禮·保傅》:“失之毫厘,差之千裡。”⑦消失;不見。李白《夢遊天姥吟留別》:“惟覺時之枕席,失向來之煙霞。”(覺:醒。向來:原來。)⑧違背。文天祥《指南錄後序》:“予自度不得脫,則直前詬(gòu)虜帥失信。”(直前:徑直上前。詬:責備。虜:敵人。)⑨離開。曹丕《與吳質書》:“昔日遊處,行則連輿,止則接席,何曾須臾相失。”⑩改變常態。蔡琰《悲憤詩》:“兒呼母兮號失聲,我掩耳兮不忍聽。”(號:哭號。)

    悲:

    ①哀痛;悲傷。《禮記· 問喪》:“夫悲哀在中,故形變於外也。”《韓非子·和氏獻璧》:“子奚哭之悲也?”(奚:為何。)②同情;憐憫。柳宗元《捕蛇者說》:“(蔣氏)言之,貌若甚戚者。餘悲之。”(戚:悲哀。)③眷戀。《漢書·高祖紀下》:“遊子悲故鄉。”

    哉:

    ①語氣詞。1. 表示感嘆。相當於“啊”、“呀”。《史記· 陳涉世傢》:“陳涉太息曰:‘嗟乎,燕雀安知鴻鵠之志哉!’”2. 表示反問。相當於“呢”、“嗎”。彭端淑《為學一首示子侄》:“人之立志顧不如蜀鄙之僧哉?”(顧:反而。鄙:邊地。)3.表示疑問。相當於“嗎”、“呢”。《莊子· 山木》:“此何鳥哉?”②通“才(cái)”。副詞。方才;剛剛。《尚書·武成》:“厥四月,哉生明。王來自商,至於豐。”(王:指周武王。豐:周舊都。)

    口:

    ①嘴。《孟子·告子上》:“口之於味也,有同耆(shì)焉。”(耆:同“嗜”,特別愛好。)《國語·晉語上》:“防民之口,甚於防川。”②人口。《商君書·墾令》:“則以其食口之數,賤而重使之。”(賤:賦字之誤,收稅。使;役使,即給予徭役。)③言論;談話。《禮記·表記》:“口惠而實不至。”④口才。《漢書·淮南王劉安傳》:“王有女陵,慧,有口。”(陵:淮南王之女名。)⑤味口;口味。李漁《芙蕖》:“至其可人之口者。”⑥瓶口。歐陽修《賣油翁》:“乃取一葫蘆置於地,以錢覆其口。”⑦進出的通道。《舊唐書·韓愈傳》:“過海口,下惡水。”⑧寸口。中醫切脈的部位。《史記·扁鵲倉公列傳》:“所以知循病者,切其脈時,右口氣急。”(循:齊郎中令名。)⑨量詞。《晉書·劉曜載記》:“獻劍一口。”

    語:

    (一)①談論;說話。《論語·鄉黨》:“食不言,寢不語。”②言論;話。《韓非子·五蠹》:“無先王之語,以吏為師。”(不用先王的那套言論,而用官吏當老師。)③諺語;俗語。《列子·楊朱》:“古語有之:‘生相憐,死相捐。’”(捐:棄。)④詩文、談話中的字或句。杜甫《江上值水如海勢聊短述》:“語不驚人死不休。” (二)yù 告訴。《史記·項羽本紀》:“沛公今事有急,亡去不義,不可不語。”(亡:逃走。)

    心:

    ①心臟。《淮南子·原道》:“心者,五臟之主也。”②通常指思維器官和思想、感情等。《孟子·告子上》:“心之官則思。”《國語·周語上》:“夫民慮之於心,而宣之於口。”③掛懷;關心。唐順之《與呂沃洲巡按書》:“兩公者,一日居乎其位,一日心乎其民者也。”(乎:於。)④中央;中心。劉禹錫《洞庭秋月行》:“洞庭湖月生湖心。”⑤星宿名。二十八宿之一。《呂氏春秋·季夏》:“季夏之月,日在柳,昏心中,旦尾中。”[心腹]1.要害之處。《三國志·蜀書·龐統法正傳》:“而敵傢數道並進,已入心腹。”2. 親信的人。


  • 垂老忽相失,悲哉口语心。

    “垂老忽相失,悲哉口语心。”诗句出处:《哭崔常侍晦叔》;是唐朝诗人白居易的作品。

    顽贱一拳石,精珍百炼金。
    名价既相远,交分何其深。
    中诚一以合,外物不能侵。
    逶迤二十年,与世同浮沉。
    晚有退闲约,白首归云林。
    垂老忽相失,悲哉口语心。
    春日嵩高阳,秋夜清洛阴。
    丘园共谁卜?山水共谁寻?
    风月共谁赏?诗篇共谁吟?
    花开共谁看?酒熟共谁斟?
    惠死庄杜口,钟殁师废琴。
    道理使之然,从古非独今。
    吾道自此孤,我情安可任?
    唯将病眼泪,一洒秋风襟。

    【注释】:

    垂:

    ①边疆。《荀子· 臣道》:“边境之臣处,则疆垂不丧。”②边。王粲《咏史》诗:“妻子当立泣,兄弟哭路垂。”③垂挂。《庄子·逍遥游》:“鹏之背,不知几千里也,怒而飞,其翼若垂天之云。”④流下;滴下。李煜《破阵子》:“垂泪对宫娥。”⑤赐予。《盐铁论·本议》:“陛下垂大惠。”⑥流传。《荀子·王霸》:“名垂乎后世。”⑦副词。1.表时间。将近;快要。杜甫《垂老别》:“四郊未宁静,垂老不得安。”2. 敬词。犹“俯”、“惠”。曹植《朔风诗》:“君不垂眷,岂云其诚?”(眷:顾念。岂云句:还有什么诚意可言?)

    老:

    ①年岁大。《诗经·邶风·击鼓》:“与子偕老。”(偕:一同。)《老子》第十八章:“民至老死不相往来。”②衰老。辛弃疾《永遇乐·京口北固亭怀古》:“廉颇老矣,尚能饭否?”③老年人。《战国策·齐策》:“民扶老携幼,迎君道中。”特用于对资深长者的敬称。《诗经·小雅·十月之交》:“不慭遗一老。”(慭yìn:愿)④老死;终老。死的讳称。张溥《五人墓碑记》:“令五人者保其首领以老于户牖之下。”⑤敬老,养老。《孟子·梁惠王上》:“老吾老以及人之老。”⑥熟练,有经验。欧阳修《为君难论》:“其父奢,赵之名将,老用于兵者也。”⑦对公卿大夫的总称。《左传·昭公十三年》:“天子之老,请帅王赋。”也指大夫的家臣《论语·宪问》:“孟公绰为赵魏老则优。”(孟公绰:鲁大夫。赵魏:都是晋国的世卿。)⑧告老;年老退休。《左传·襄公三年》:“祁奚请老。”(祁奚:晋大夫。)⑨年久的;历时久远的。原来的(与“新”相对)。方苞《狱中杂记》:“而狱中为老监者四,监五室。”⑩陈旧的。归有光《项脊轩志》:“百年老屋,尘泥渗漉。”(11)前缀。用于称人、排列次序和某些动植物名。苏轼《江城子·密州出猎》:“老夫聊发少年狂。”

    忽:

    ①不注意;不经心;忽视;疏忽。《尚书·周官》:“蓄疑败谋,怠忽荒政。”(蓄:积。怠:惰。荒:乱。)《史记·司马相如传》:“祸固多藏于隐微而发于人之所忽者也。”②疾;迅速。《论语·子罕》:“瞻之在前,忽焉在后。”《左传·庄公十一年》:“桀、纣罪人,其亡也忽焉。”③迷惚;不分明。《淮南子·精神》:“游于忽区之旁。”(忽区:忽恍无形之区。)④古代极小的量度单位名称。欧阳修《五代史伶官传序》:“夫祸患常积于忽微。”(微:古代极小的量度单位。)⑤副词。突然。曹植《杂诗》之一:“形影忽不见。”《晋书·谢安传》:“金鼓忽破。”[忽忽]1. 迅疾的样子。《楚辞·惜誓》:“惜余年老而日衰兮,岁忽忽而不反。”(反:同“返”。)2. 飘浮不定的样子。贾��《庄周梦为蝴蝶赋》:“忽忽悠悠,东西泛浮。”3. 神志昏乱的样子。《汉书·苏建传》:“(李)陵始降时,忽忽如狂,自痛负汉。”

    相:

    (一)①互相;相互。《左传·隐公元年》:“不及黄泉,无相见也。”②递相;一方对另一方有所动作。《吕氏春秋·疑似》:“为高葆祷于璐,置鼓其上,远近相闻。”③质地;实质。刘峻《辩命论》:“昔之玉质金相,英髦秀达,皆摈斥于当年,韫(yùn)奇才而莫用。”(髦:俊杰。韫:藏。)[相对]相向。元稹《与李十二夜饮》:“寒夜灯前赖酒壶,与君相对兴(xìng)犹孤。”(二)xiàng ①察看;仔细看。《诗经·大雅·公刘》:“相其阴阳,观其流泉。”②占视。迷信者看外形而断定人与事的吉凶祸福。《荀子·非相》:“相人之形状颜色,而知其吉凶妖祥。”③相貌;形貌。《荀子·非相》:“形相虽善而心术恶。”④辅佐;扶助。《论语·季氏》:“今由与求也,相夫子。”⑤官名。1. 辅佐君主掌管国事的最高官吏。《史记·魏世家》:“家贫则思良妻,国乱则思贤相。”2.汉代另指诸侯国的实际执政者,地位相当于郡太守。《后汉书·张衡传》:“永和初,出为河间相。”又使为相。《续资治通鉴长编·宋仁宗至和二年》:“帝新相文彦博、富弼,意甚自得。”⑥司仪赞礼者。《淮南子·主术》:“口能言而行人称辞,足能行而相者先导。”(行人:古时的外交官。)⑦选择。王实甫《西厢记》第五本第四折:“自古相女配夫,新状元花生满路。”

    失:

    ①失去;丢掉;丧失。《论语·阳货》:“既得之,患失之。”②耽误;错过。《庄子·田子方》:“吾终身与汝,交一臂而失之。”(与:赞许。交一臂:指擦肩而过。)③未能达到目的。《世说新语·雅量》:“殷(仲堪)怅然自失。”④控制不好;未能把住。《左传· 宣公十年》:“某氏之守臣某,失守宗庙。”⑤迷失;找不着。《韩非子·解老》:“使失路者而肯听习问知,即不成迷也。”⑥错误;过失。《大戴礼·保傅》:“失之毫厘,差之千里。”⑦消失;不见。李白《梦游天姥吟留别》:“惟觉时之枕席,失向来之烟霞。”(觉:醒。向来:原来。)⑧违背。文天祥《指南录后序》:“予自度不得脱,则直前诟(gòu)虏帅失信。”(直前:径直上前。诟:责备。虏:敌人。)⑨离开。曹丕《与吴质书》:“昔日游处,行则连舆,止则接席,何曾须臾相失。”⑩改变常态。蔡琰《悲愤诗》:“儿呼母兮号失声,我掩耳兮不忍听。”(号:哭号。)

    悲:

    ①哀痛;悲伤。《礼记· 问丧》:“夫悲哀在中,故形变于外也。”《韩非子·和氏献璧》:“子奚哭之悲也?”(奚:为何。)②同情;怜悯。柳宗元《捕蛇者说》:“(蒋氏)言之,貌若甚戚者。余悲之。”(戚:悲哀。)③眷恋。《汉书·高祖纪下》:“游子悲故乡。”

    哉:

    ①语气词。1. 表示感叹。相当于“啊”、“呀”。《史记· 陈涉世家》:“陈涉太息曰:‘嗟乎,燕雀安知鸿鹄之志哉!’”2. 表示反问。相当于“呢”、“吗”。彭端淑《为学一首示子侄》:“人之立志顾不如蜀鄙之僧哉?”(顾:反而。鄙:边地。)3.表示疑问。相当于“吗”、“呢”。《庄子· 山木》:“此何鸟哉?”②通“才(cái)”。副词。方才;刚刚。《尚书·武成》:“厥四月,哉生明。王来自商,至于丰。”(王:指周武王。丰:周旧都。)

    口:

    ①嘴。《孟子·告子上》:“口之于味也,有同耆(shì)焉。”(耆:同“嗜”,特别爱好。)《国语·晋语上》:“防民之口,甚于防川。”②人口。《商君书·垦令》:“则以其食口之数,贱而重使之。”(贱:赋字之误,收税。使;役使,即给予徭役。)③言论;谈话。《礼记·表记》:“口惠而实不至。”④口才。《汉书·淮南王刘安传》:“王有女陵,慧,有口。”(陵:淮南王之女名。)⑤味口;口味。李渔《芙蕖》:“至其可人之口者。”⑥瓶口。欧阳修《卖油翁》:“乃取一葫芦置于地,以钱覆其口。”⑦进出的通道。《旧唐书·韩愈传》:“过海口,下恶水。”⑧寸口。中医切脉的部位。《史记·扁鹊仓公列传》:“所以知循病者,切其脉时,右口气急。”(循:齐郎中令名。)⑨量词。《晋书·刘曜载记》:“献剑一口。”

    语:

    (一)①谈论;说话。《论语·乡党》:“食不言,寝不语。”②言论;话。《韩非子·五蠹》:“无先王之语,以吏为师。”(不用先王的那套言论,而用官吏当老师。)③谚语;俗语。《列子·杨朱》:“古语有之:‘生相怜,死相捐。’”(捐:弃。)④诗文、谈话中的字或句。杜甫《江上值水如海势聊短述》:“语不惊人死不休。” (二)yù 告诉。《史记·项羽本纪》:“沛公今事有急,亡去不义,不可不语。”(亡:逃走。)

    心:

    ①心脏。《淮南子·原道》:“心者,五脏之主也。”②通常指思维器官和思想、感情等。《孟子·告子上》:“心之官则思。”《国语·周语上》:“夫民虑之于心,而宣之于口。”③挂怀;关心。唐顺之《与吕沃洲巡按书》:“两公者,一日居乎其位,一日心乎其民者也。”(乎:于。)④中央;中心。刘禹锡《洞庭秋月行》:“洞庭湖月生湖心。”⑤星宿名。二十八宿之一。《吕氏春秋·季夏》:“季夏之月,日在柳,昏心中,旦尾中。”[心腹]1.要害之处。《三国志·蜀书·庞统法正传》:“而敌家数道并进,已入心腹。”2. 亲信的人。


  • chui lao hu xiang shi ,bei zai kou yu xin 。

    “chui lao hu xiang shi ,bei zai kou yu xin 。”shi gou chu chu :《ku cui chang shi hui shu 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    wan jian yi quan dan ,jing zhen bai lian jin 。
    ming jia ji xiang yuan ,jiao fen he ji shen 。
    zhong cheng yi yi ge ,wai wu bu neng qin 。
    wei yi er shi nian ,yu shi tong fu chen 。
    wan you tui xian yao ,bai shou gui yun lin 。
    chui lao hu xiang shi ,bei zai kou yu xin 。
    chun ri song gao yang ,qiu ye qing luo yin 。
    qiu yuan gong shei bo ?shan shui gong shei xun ?
    feng yue gong shei shang ?shi pian gong shei yin ?
    hua kai gong shei kan ?jiu shou gong shei zhen ?
    hui si zhuang du kou ,zhong mo shi fei qin 。
    dao li shi zhi ran ,cong gu fei du jin 。
    wu dao zi ci gu ,wo qing an ke ren ?
    wei jiang bing yan lei ,yi sa qiu feng jin 。

    【zhu shi 】:

    chui :

    ①bian jiang 。《xun zi · chen dao 》:“bian jing zhi chen chu ,ze jiang chui bu sang 。”②bian 。wang can 《yong shi 》shi :“qi zi dang li qi ,xiong di ku lu chui 。”③chui gua 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“peng zhi bei ,bu zhi ji qian li ye ,nu er fei ,ji yi re chui tian zhi yun 。”④liu xia ;di xia 。li yu 《po zhen zi 》:“chui lei dui gong e 。”⑤ci yu 。《yan tie lun ·ben yi 》:“bi xia chui da hui 。”⑥liu chuan 。《xun zi ·wang ba 》:“ming chui hu hou shi 。”⑦fu ci 。1.biao shi jian 。jiang jin ;kuai yao 。du fu 《chui lao bie 》:“si jiao wei ning jing ,chui lao bu de an 。”2. jing ci 。you “fu ”、“hui ”。cao zhi 《shuo feng shi 》:“jun bu chui juan ,qi yun ji cheng ?”(juan :gu nian 。qi yun gou :hai you shen me cheng yi ke yan ?)

    lao :

    ①nian sui da 。《shi jing ·bei feng ·ji gu 》:“yu zi xie lao 。”(xie :yi tong 。)《lao zi 》di shi ba zhang :“min zhi lao si bu xiang wang lai 。”②cui lao 。xin qi ji 《yong yu le ·jing kou bei gu ting huai gu 》:“lian po lao yi ,shang neng fan fou ?”③lao nian ren 。《zhan guo ce ·ji ce 》:“min fu lao xie you ,ying jun dao zhong 。”te yong yu dui zi shen chang zhe de jing chen 。《shi jing ·xiao ya ·shi yue zhi jiao 》:“bu yin wei yi lao 。”(yin yìn:yuan )④lao si ;zhong lao 。si de hui chen 。zhang pu 《wu ren mu bei ji 》:“ling wu ren zhe bao ji shou ling yi lao yu hu you zhi xia 。”⑤jing lao ,yang lao 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“lao wu lao yi ji ren zhi lao 。”⑥shou lian ,you jing yan 。ou yang xiu 《wei jun nan lun 》:“ji fu she ,zhao zhi ming jiang ,lao yong yu bing zhe ye 。”⑦dui gong qing da fu de zong chen 。《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“tian zi zhi lao ,qing shuai wang fu 。”ye zhi da fu de jia chen 《lun yu ·xian wen 》:“meng gong chao wei zhao wei lao ze you 。”(meng gong chao :lu da fu 。zhao wei :dou shi jin guo de shi qing 。)⑧gao lao ;nian lao tui xiu 。《zuo chuan ·xiang gong san nian 》:“qi xi qing lao 。”(qi xi :jin da fu 。)⑨nian jiu de ;li shi jiu yuan de 。yuan lai de (yu “xin ”xiang dui )。fang bao 《yu zhong za ji 》:“er yu zhong wei lao jian zhe si ,jian wu shi 。”⑩chen jiu de 。gui you guang 《xiang ji xuan zhi 》:“bai nian lao wu ,chen ni shen lu 。”(11)qian chuo 。yong yu chen ren 、pai lie ci xu he mou xie dong zhi wu ming 。su shi 《jiang cheng zi ·mi zhou chu lie 》:“lao fu liao fa shao nian kuang 。”

    hu :

    ①bu zhu yi ;bu jing xin ;hu shi ;shu hu 。《shang shu ·zhou guan 》:“xu yi bai mou ,dai hu huang zheng 。”(xu :ji 。dai :duo 。huang :luan 。)《shi ji ·si ma xiang ru chuan 》:“huo gu duo cang yu yin wei er fa yu ren zhi suo hu zhe ye 。”②ji ;xun su 。《lun yu ·zi han 》:“zhan zhi zai qian ,hu yan zai hou 。”《zuo chuan ·zhuang gong shi yi nian 》:“jie 、zhou zui ren ,ji wang ye hu yan 。”③mi hu ;bu fen ming 。《huai na zi ·jing shen 》:“you yu hu ou zhi pang 。”(hu ou :hu huang mo xing zhi ou 。)④gu dai ji xiao de liang du chan wei ming chen 。ou yang xiu 《wu dai shi ling guan chuan xu 》:“fu huo huan chang ji yu hu wei 。”(wei :gu dai ji xiao de liang du chan wei 。)⑤fu ci 。tu ran 。cao zhi 《za shi 》zhi yi :“xing ying hu bu jian 。”《jin shu ·xie an chuan 》:“jin gu hu po 。”[hu hu ]1. xun ji de yang zi 。《chu ci ·xi shi 》:“xi yu nian lao er ri cui xi ,sui hu hu er bu fan 。”(fan :tong “fan ”。)2. piao fu bu ding de yang zi 。gu ��《zhuang zhou meng wei hu die fu 》:“hu hu you you ,dong xi fan fu 。”3. shen zhi hun luan de yang zi 。《han shu ·su jian chuan 》:“(li )ling shi jiang shi ,hu hu ru kuang ,zi tong fu han 。”

    xiang :

    (yi )①hu xiang ;xiang hu 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“bu ji huang quan ,mo xiang jian ye 。”②di xiang ;yi fang dui ling yi fang you suo dong zuo 。《lv shi chun qiu ·yi shi 》:“wei gao bao dao yu lu ,zhi gu ji shang ,yuan jin xiang wen 。”③zhi de ;shi zhi 。liu jun 《bian ming lun 》:“xi zhi yu zhi jin xiang ,ying mao xiu da ,jie bin chi yu dang nian ,yun (yùn)ji cai er mo yong 。”(mao :jun jie 。yun :cang 。)[xiang dui ]xiang xiang 。yuan zhen 《yu li shi er ye yin 》:“han ye deng qian lai jiu hu ,yu jun xiang dui xing (xìng)you gu 。”(er )xiàng ①cha kan ;zai xi kan 。《shi jing ·da ya ·gong liu 》:“xiang ji yin yang ,guan ji liu quan 。”②zhan shi 。mi xin zhe kan wai xing er duan ding ren yu shi de ji xiong huo fu 。《xun zi ·fei xiang 》:“xiang ren zhi xing zhuang yan se ,er zhi ji ji xiong yao xiang 。”③xiang mao ;xing mao 。《xun zi ·fei xiang 》:“xing xiang sui shan er xin shu e 。”④fu zuo ;fu zhu 。《lun yu ·ji shi 》:“jin you yu qiu ye ,xiang fu zi 。”⑤guan ming 。1. fu zuo jun zhu zhang guan guo shi de zui gao guan li 。《shi ji ·wei shi jia 》:“jia pin ze sai liang qi ,guo luan ze sai xian xiang 。”2.han dai ling zhi zhu hou guo de shi ji zhi zheng zhe ,de wei xiang dang yu jun tai shou 。《hou han shu ·zhang heng chuan 》:“yong he chu ,chu wei he jian xiang 。”you shi wei xiang 。《xu zi zhi tong jian chang bian ·song ren zong zhi he er nian 》:“di xin xiang wen yan bo 、fu bi ,yi shen zi de 。”⑥si yi zan li zhe 。《huai na zi ·zhu shu 》:“kou neng yan er hang ren chen ci ,zu neng hang er xiang zhe xian dao 。”(hang ren :gu shi de wai jiao guan 。)⑦shua ze 。wang shi fu 《xi xiang ji 》di wu ben di si she :“zi gu xiang nv pei fu ,xin zhuang yuan hua sheng man lu 。”

    shi :

    ①shi qu ;diu diao ;sang shi 。《lun yu ·yang huo 》:“ji de zhi ,huan shi zhi 。”②dan wu ;cuo guo 。《zhuang zi ·tian zi fang 》:“wu zhong shen yu ru ,jiao yi bei er shi zhi 。”(yu :zan hu 。jiao yi bei :zhi ca jian er guo 。)③wei neng da dao mu de 。《shi shui xin yu ·ya liang 》:“yan (zhong kan )chang ran zi shi 。”④kong zhi bu hao ;wei neng ba zhu 。《zuo chuan · xuan gong shi nian 》:“mou shi zhi shou chen mou ,shi shou zong miao 。”⑤mi shi ;zhao bu zhao 。《han fei zi ·jie lao 》:“shi shi lu zhe er ken ting xi wen zhi ,ji bu cheng mi ye 。”⑥cuo wu ;guo shi 。《da dai li ·bao fu 》:“shi zhi hao li ,cha zhi qian li 。”⑦xiao shi ;bu jian 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“wei jiao shi zhi zhen xi ,shi xiang lai zhi yan xia 。”(jiao :xing 。xiang lai :yuan lai 。)⑧wei bei 。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“yu zi du bu de tuo ,ze zhi qian gou (gòu)lu shuai shi xin 。”(zhi qian :jing zhi shang qian 。gou :ze bei 。lu :di ren 。)⑨li kai 。cao pi 《yu wu zhi shu 》:“xi ri you chu ,hang ze lian yu ,zhi ze jie xi ,he ceng xu yu xiang shi 。”⑩gai bian chang tai 。cai yan 《bei fen shi 》:“er hu mu xi hao shi sheng ,wo yan er xi bu ren ting 。”(hao :ku hao 。)

    bei :

    ①ai tong ;bei shang 。《li ji · wen sang 》:“fu bei ai zai zhong ,gu xing bian yu wai ye 。”《han fei zi ·he shi suo bi 》:“zi xi ku zhi bei ye ?”(xi :wei he 。)②tong qing ;lian min 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“(jiang shi )yan zhi ,mao re shen qi zhe 。yu bei zhi 。”(qi :bei ai 。)③juan lian 。《han shu ·gao zu ji xia 》:“you zi bei gu xiang 。”

    zai :

    ①yu qi ci 。1. biao shi gan tan 。xiang dang yu “a ”、“ya ”。《shi ji · chen she shi jia 》:“chen she tai xi yue :‘jie hu ,yan qiao an zhi hong gu zhi zhi zai !’”2. biao shi fan wen 。xiang dang yu “ne ”、“ma ”。peng duan shu 《wei xue yi shou shi zi zhi 》:“ren zhi li zhi gu bu ru shu bi zhi seng zai ?”(gu :fan er 。bi :bian de 。)3.biao shi yi wen 。xiang dang yu “ma ”、“ne ”。《zhuang zi · shan mu 》:“ci he diao zai ?”②tong “cai (cái)”。fu ci 。fang cai ;gang gang 。《shang shu ·wu cheng 》:“jue si yue ,zai sheng ming 。wang lai zi shang ,zhi yu feng 。”(wang :zhi zhou wu wang 。feng :zhou jiu dou 。)

    kou :

    ①zui 。《meng zi ·gao zi shang 》:“kou zhi yu wei ye ,you tong qi (shì)yan 。”(qi :tong “shi ”,te bie ai hao 。)《guo yu ·jin yu shang 》:“fang min zhi kou ,shen yu fang chuan 。”②ren kou 。《shang jun shu ·ken ling 》:“ze yi ji shi kou zhi shu ,jian er chong shi zhi 。”(jian :fu zi zhi wu ,shou shui 。shi ;yi shi ,ji gei yu yao yi 。)③yan lun ;tan hua 。《li ji ·biao ji 》:“kou hui er shi bu zhi 。”④kou cai 。《han shu ·huai na wang liu an chuan 》:“wang you nv ling ,hui ,you kou 。”(ling :huai na wang zhi nv ming 。)⑤wei kou ;kou wei 。li yu 《fu qu 》:“zhi ji ke ren zhi kou zhe 。”⑥ping kou 。ou yang xiu 《mai you weng 》:“nai qu yi hu lu zhi yu de ,yi qian fu ji kou 。”⑦jin chu de tong dao 。《jiu tang shu ·han yu chuan 》:“guo hai kou ,xia e shui 。”⑧cun kou 。zhong yi qie mai de bu wei 。《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“suo yi zhi xun bing zhe ,qie ji mai shi ,you kou qi ji 。”(xun :ji lang zhong ling ming 。)⑨liang ci 。《jin shu ·liu yao zai ji 》:“suo jian yi kou 。”

    yu :

    (yi )①tan lun ;shui hua 。《lun yu ·xiang dang 》:“shi bu yan ,qin bu yu 。”②yan lun ;hua 。《han fei zi ·wu du 》:“mo xian wang zhi yu ,yi li wei shi 。”(bu yong xian wang de na tao yan lun ,er yong guan li dang lao shi 。)③yan yu ;su yu 。《lie zi ·yang zhu 》:“gu yu you zhi :‘sheng xiang lian ,si xiang juan 。’”(juan :qi 。)④shi wen 、tan hua zhong de zi huo gou 。du fu 《jiang shang zhi shui ru hai shi liao duan shu 》:“yu bu jing ren si bu xiu 。” (er )yù gao su 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong jin shi you ji ,wang qu bu yi ,bu ke bu yu 。”(wang :tao zou 。)

    xin :

    ①xin zang 。《huai na zi ·yuan dao 》:“xin zhe ,wu zang zhi zhu ye 。”②tong chang zhi sai wei qi guan he sai xiang 、gan qing deng 。《meng zi ·gao zi shang 》:“xin zhi guan ze sai 。”《guo yu ·zhou yu shang 》:“fu min lv zhi yu xin ,er xuan zhi yu kou 。”③gua huai ;guan xin 。tang shun zhi 《yu lv wo zhou xun an shu 》:“liang gong zhe ,yi ri ju hu ji wei ,yi ri xin hu ji min zhe ye 。”(hu :yu 。)④zhong yang ;zhong xin 。liu yu xi 《dong ting qiu yue hang 》:“dong ting hu yue sheng hu xin 。”⑤xing su ming 。er shi ba su zhi yi 。《lv shi chun qiu ·ji xia 》:“ji xia zhi yue ,ri zai liu ,hun xin zhong ,dan wei zhong 。”[xin fu ]1.yao hai zhi chu 。《san guo zhi ·shu shu ·pang tong fa zheng chuan 》:“er di jia shu dao bing jin ,yi ru xin fu 。”2. qin xin de ren 。