• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 命茍未來且求食,官無高卑及遠邇。

    “命茍未來且求食,官無高卑及遠邇。”詩句出處:《王夫子》;是唐朝詩人白居易的作品。

    王夫子,
    送君為一尉,東南三千五百裡。
    道途雖遠位雖卑,月俸猶堪活妻子。
    男兒口讀古人書,束帶斂手來從事。
    盡將徇祿給一傢,遠則行道佐時理。
    行道佐時須待命,委身下位無為恥。
    命茍未來且求食,官無高卑及遠邇。
    男兒上既未能濟天下,下又不至饑寒死。
    吾觀九品至一品,其間氣味都相似。
    紫綬朱紱青佈衫,顏色不同而已矣。
    王夫子,
    別有一事欲勸君,遇酒逢春且歡喜。

    【註釋】:

    命:

    ①下命令。《左傳·成公六年》:“命伐宋。”又指命令。《左傳·宣公十二年》:“敢不惟命是聽。”②任命;差遣。《列子·湯問》:“命誇娥氏二子負二山。”③取名;命名。《禮記·月令》:“仲冬之月……命之曰暢月。”④生命;性命。《論語·雍也》:“不幸短命死矣。”⑤命運;天命。《史記·外戚世傢》:“孔子罕稱命,蓋難言之也。”

    茍:

    ①隨便;不嚴肅。《禮記·曲禮上》:“臨財毋茍得,臨難毋茍免。”②副詞。茍且;馬虎。《孟子·告子上》:“所欲有甚於生者,故不為茍得也。”③連詞。表條件或假設。假如;如果。《國語·魯語上》:“茍中心圖民,智雖不及,必將至焉。”(中心:內心。)

    未:

    ①十二地支之一。《春秋·莊公二十四年》:“六月辛未,朔,日有食之。”②十二時辰之一,即午後一時至三時。③十二生肖屬羊。④副詞。1.表示否定。a.相當於“不”。《詩經·周頌·小毖》:“未堪傢多難。”b.相當於“沒有”、“不曾”。《詩經 · 召南·草蟲》:“未見君子,我心傷悲。”2. 用在句尾,表示疑問。相當於“否”。《後漢書·劉表傳》:“言出子口而入吾耳,可以言未?”

    來:

    (一)①小麥。《詩經·周頌·思文》:“貽我來牟。”②由彼至此,由遠到近。跟“去”、“往”相反。《孫子兵法·九地》:“我可以往,彼可以來者,為交地。”賀知章《回鄉偶書》:“兒童相見不相識,笑問客從何處來?”③使……來;招致;招來。也作“徠”。司馬遷《史記·文帝本紀》:“將何以來遠方之賢良?”④某一時間以後。《孟子·盡心下》:“由孔子而來,至於今,百有餘歲。”⑤將來;未來。陶潛《歸去來兮辭》:“悟已往之不諫,知來者之可追。”(諫:改正。追:追求。)《孟子·滕文公下》:“如知其非義,斯速已矣,何待來年?”(斯:則。已:停止。)⑥句末助詞。《莊子·人間世》:“嘗以語我來。”《孟子·離婁上》:“盍歸乎來!” (二)lài 慰勞。《詩經·小雅·大東》:“東人之子,職勞不來。”(職:主管。勞lào:慰勞)

    且:

    (一)①副詞。1. 姑且;暫且。《史記·淮陰侯列傳》:“韓信謝曰:‘先生且休矣! 我將念之。’”(休:止。念:思考。)2. 將要;將近。《列子·湯問》:“北山愚公者,年且九十。”②連詞。1.表示並列,相當於“而且”、“並且”。《論語·述而》:“不義而富且貴,於我如浮雲。”2.[既……且……]相當於“又……又……”。《孫子兵法·謀攻》:“三軍且惑且疑。”3. [且……且……]表示相承,相當於“一邊……一邊……”。《史記·淮陰侯列傳》:“上且怒且喜。”4.表示遞進,相當於“況且”、“尚且”。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“且北方之人,不習水戰。”《孟子·梁惠王上》:“獸相食,且人惡(wù)之。”(惡:憎惡。)(二)jū 語氣詞。《詩經·鄭風·出其東門》:“匪我思且。”

    求:

    ①尋覓。《詩經·小雅·伐木》:“嚶其鳴矣,求其友聲。”(嚶:鳥鳴聲。)《商君書·更法》:“慮世事之變,討正法之本,求使民之道。”②追求。《詩經·周南·關雎》:“求之不得,寤寐思服。”(寤:睡醒。寐:睡著。思服:想念。)③乞求;請求。《戰國策·趙策三》:“故不若亟割地求和。”④要求;需求。《論語·衛靈公》:“君子求諸己,小人求諸人。”⑤選擇;選取。《論衡·譏日》:“作車不求良辰,裁衣獨求吉日,俗人所重,失輕重之實也。”⑥證討。《詩經·大雅·江漢》:“匪安匪遊,淮夷來求。”⑦通“逑”。聚。《詩經·小雅·桑扈》:“萬福來求。”

    食:

    (一)①飯食;糧食。《韓非子·十過》:“財食將盡。”②食物。《左傳·隱公元年》:“小人有母,皆嘗小人之食矣。”③吃。《史記·陳涉世傢》:“卒買魚烹食,得魚腹中書。”④受納。《鹽鐵論·相刺》:“賢聖不能正不食諫諍之君。”⑤日、月虧缺的現象。後作“蝕”。《論語·子張》:“君子之過也,如日月之食焉。”[食言]失信;不信守諾言。《史記·殷本紀》:“女(rǔ)毋不信,朕不食言。”(女:你。) (二)sì 拿東西給人吃;供養。《史記·淮陰侯列傳》:“解衣衣我,推食(shí)食(sì)我。” (三)yì人名用字。漢朝有酈食其(jī)。

    官:

    ①官府;官署;辦公的地方。《禮記·玉藻》:“在官不俟(sì)屨(jù),在外不俟車。”(俟:等候。屨:以麻葛制成的鞋。)柳宗元《童區寄傳》:“賊二人得我,我幸皆殺之矣。願以聞於官。”②政府的;公有的。《漢書·蓋寬饒傳》:“五帝官天下,三王傢天下。”③官職;官位。《管子·立政》:“君之所審者三:一曰德不當其位,二曰功不當其祿,三曰能不當其官。”④官吏。《周易·系辭下》:“百官以治,萬民以察。”《論語·憲問》:“百官總己,以聽於塚宰。”⑤為官;做官。《晉書 · 王允之傳》:“臣子尚少,不樂早官。”又使當官。曹操《論吏士行能令》:“君不官無功之臣,不賞不戰之士。”⑥感覺器官,指耳目口鼻心。《莊子·養生主》:“官知止而神欲行。”

    無:

    ①沒有。跟“有”相對。陸遊《遊山西村》:“山重水復疑無路。”②副詞。表示否定,相當於“不”。《商君書·農戰》:“民以此為教,則粟焉得無少,而兵焉得弱也?”③連詞。表示條件,相當於“無論”、“不論”。《詩經·魯頌·灃水》:“不小不大,從公於邁。”④通“毋”。不要。《古詩源·箜篌引》:“公無渡河,公竟渡河。墮河而死,當奈公何!”⑤非;不是。《管子·形勢》:“則國非其國,而民無其民也。”⑥語氣詞。用於疑問句末,表示疑問,相當於“否”。白居易《問劉十九》:“晚來天欲雪,能飲一杯無?”

    高:

    ①高。與“低”相對。《荀子·勸學》:“故不登高山,不知天之厚也。”杜荀鶴《春宮怨》:“風暖鳥聲碎,日高花影重。”(重:重疊。)②指高度。杜甫《將赴成都草堂途中有作五首》之四:“新松恨不高千尺,惡竹應須斬萬竿。”③高級;上等;優良。《對楚王問》:“是其曲彌高,其和彌寡。”④歲數大。《左傳·昭公十五年》:“且昔而高祖孫伯黶,司晉之典籍。”⑤高超;高明的。《漢書·晁錯傳》:“對策者百餘人,唯錯為高第。”(對策:對答寫在簡策上的考題。)⑥尊崇。《莊子· 盜蹠》:“世之所高,莫若黃帝。”⑦高尚。《韓非子·五蠹》:“輕辭天子,非高也,勢薄也。”

    卑:

    ①卑賤。諸葛亮《出師表》:“先帝不以臣卑鄙,三顧臣於草廬之中。”(先帝:指劉備。鄙:見識短淺。)②地勢低。《史記·賈誼傳》:“賈生既辭往行,聞長沙卑濕。”③卑鄙。《史記·五宗世傢》:“(趙王)彭祖為人巧佞卑諂。”④謙卑。《論衡·語增》:“時或待士卑恭,不驕白屋人。”(白屋:貧士所居。)⑤輕視。晁錯《論貴粟疏》:“吏之所卑,法之所尊。”⑥衰微。《國語·周語上》:“王室其將卑乎。”

    及:

    ①趕上;追上。《左傳·成公二年》:“故不能推車而及。”《呂氏春秋·聽言》:“往者不可及,來者不可待。”②至;到達。《左傳·宜公十五年》:“雖鞭之長,不及馬腹。”③如;比得上。《戰國策·齊策一》:“君美甚,徐公何能及也。”④趁著。《左傳·僖公二十二年》:“彼眾我寡,及其未既濟也,請擊之。”(濟:渡河。)《戰國策·趙策四》:“雖少,願及未填溝壑而托之。”⑤介詞。和;與。《詩經·豳風·七月》:“女心傷悲,殆及公子同歸。”(殆:隻怕。公子:指貴族之子。)《詩經·衛風·氓》:“及父偕老,老使我怨。”

    邇:

    ①近,兼指時間和空間。方苞《獄中雜記》:“邇年獄訟,情稍重,京兆、王城不敢專決。”②接近。《谷梁傳·襄公二十九年》:“不狎敵,不邇怨。”(狎:輕侮。怨:怨傢仇人。)③淺近;膚淺。陳康祺《郎潛紀聞》卷三:“聖祖仁皇帝西巡,俯察邇言,采及清望,溫旨褒獎。”(聖祖:清康熙帝。清望:傢世清白之人。)


  • 命苟未来且求食,官无高卑及远迩。

    “命苟未来且求食,官无高卑及远迩。”诗句出处:《王夫子》;是唐朝诗人白居易的作品。

    王夫子,
    送君为一尉,东南三千五百里。
    道途虽远位虽卑,月俸犹堪活妻子。
    男儿口读古人书,束带敛手来从事。
    尽将徇禄给一家,远则行道佐时理。
    行道佐时须待命,委身下位无为耻。
    命苟未来且求食,官无高卑及远迩。
    男儿上既未能济天下,下又不至饥寒死。
    吾观九品至一品,其间气味都相似。
    紫绶朱绂青布衫,颜色不同而已矣。
    王夫子,
    别有一事欲劝君,遇酒逢春且欢喜。

    【注释】:

    命:

    ①下命令。《左传·成公六年》:“命伐宋。”又指命令。《左传·宣公十二年》:“敢不惟命是听。”②任命;差遣。《列子·汤问》:“命夸娥氏二子负二山。”③取名;命名。《礼记·月令》:“仲冬之月……命之曰畅月。”④生命;性命。《论语·雍也》:“不幸短命死矣。”⑤命运;天命。《史记·外戚世家》:“孔子罕称命,盖难言之也。”

    苟:

    ①随便;不严肃。《礼记·曲礼上》:“临财毋苟得,临难毋苟免。”②副词。苟且;马虎。《孟子·告子上》:“所欲有甚于生者,故不为苟得也。”③连词。表条件或假设。假如;如果。《国语·鲁语上》:“苟中心图民,智虽不及,必将至焉。”(中心:内心。)

    未:

    ①十二地支之一。《春秋·庄公二十四年》:“六月辛未,朔,日有食之。”②十二时辰之一,即午后一时至三时。③十二生肖属羊。④副词。1.表示否定。a.相当于“不”。《诗经·周颂·小毖》:“未堪家多难。”b.相当于“没有”、“不曾”。《诗经 · 召南·草虫》:“未见君子,我心伤悲。”2. 用在句尾,表示疑问。相当于“否”。《后汉书·刘表传》:“言出子口而入吾耳,可以言未?”

    来:

    (一)①小麦。《诗经·周颂·思文》:“贻我来牟。”②由彼至此,由远到近。跟“去”、“往”相反。《孙子兵法·九地》:“我可以往,彼可以来者,为交地。”贺知章《回乡偶书》:“儿童相见不相识,笑问客从何处来?”③使……来;招致;招来。也作“徕”。司马迁《史记·文帝本纪》:“将何以来远方之贤良?”④某一时间以后。《孟子·尽心下》:“由孔子而来,至于今,百有余岁。”⑤将来;未来。陶潜《归去来兮辞》:“悟已往之不谏,知来者之可追。”(谏:改正。追:追求。)《孟子·滕文公下》:“如知其非义,斯速已矣,何待来年?”(斯:则。已:停止。)⑥句末助词。《庄子·人间世》:“尝以语我来。”《孟子·离娄上》:“盍归乎来!” (二)lài 慰劳。《诗经·小雅·大东》:“东人之子,职劳不来。”(职:主管。劳lào:慰劳)

    且:

    (一)①副词。1. 姑且;暂且。《史记·淮阴侯列传》:“韩信谢曰:‘先生且休矣! 我将念之。’”(休:止。念:思考。)2. 将要;将近。《列子·汤问》:“北山愚公者,年且九十。”②连词。1.表示并列,相当于“而且”、“并且”。《论语·述而》:“不义而富且贵,于我如浮云。”2.[既……且……]相当于“又……又……”。《孙子兵法·谋攻》:“三军且惑且疑。”3. [且……且……]表示相承,相当于“一边……一边……”。《史记·淮阴侯列传》:“上且怒且喜。”4.表示递进,相当于“况且”、“尚且”。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“且北方之人,不习水战。”《孟子·梁惠王上》:“兽相食,且人恶(wù)之。”(恶:憎恶。)(二)jū 语气词。《诗经·郑风·出其东门》:“匪我思且。”

    求:

    ①寻觅。《诗经·小雅·伐木》:“嘤其鸣矣,求其友声。”(嘤:鸟鸣声。)《商君书·更法》:“虑世事之变,讨正法之本,求使民之道。”②追求。《诗经·周南·关雎》:“求之不得,寤寐思服。”(寤:睡醒。寐:睡着。思服:想念。)③乞求;请求。《战国策·赵策三》:“故不若亟割地求和。”④要求;需求。《论语·卫灵公》:“君子求诸己,小人求诸人。”⑤选择;选取。《论衡·讥日》:“作车不求良辰,裁衣独求吉日,俗人所重,失轻重之实也。”⑥证讨。《诗经·大雅·江汉》:“匪安匪游,淮夷来求。”⑦通“逑”。聚。《诗经·小雅·桑扈》:“万福来求。”

    食:

    (一)①饭食;粮食。《韩非子·十过》:“财食将尽。”②食物。《左传·隐公元年》:“小人有母,皆尝小人之食矣。”③吃。《史记·陈涉世家》:“卒买鱼烹食,得鱼腹中书。”④受纳。《盐铁论·相刺》:“贤圣不能正不食谏诤之君。”⑤日、月亏缺的现象。后作“蚀”。《论语·子张》:“君子之过也,如日月之食焉。”[食言]失信;不信守诺言。《史记·殷本纪》:“女(rǔ)毋不信,朕不食言。”(女:你。) (二)sì 拿东西给人吃;供养。《史记·淮阴侯列传》:“解衣衣我,推食(shí)食(sì)我。” (三)yì人名用字。汉朝有郦食其(jī)。

    官:

    ①官府;官署;办公的地方。《礼记·玉藻》:“在官不俟(sì)屦(jù),在外不俟车。”(俟:等候。屦:以麻葛制成的鞋。)柳宗元《童区寄传》:“贼二人得我,我幸皆杀之矣。愿以闻于官。”②政府的;公有的。《汉书·盖宽饶传》:“五帝官天下,三王家天下。”③官职;官位。《管子·立政》:“君之所审者三:一曰德不当其位,二曰功不当其禄,三曰能不当其官。”④官吏。《周易·系辞下》:“百官以治,万民以察。”《论语·宪问》:“百官总己,以听于冢宰。”⑤为官;做官。《晋书 · 王允之传》:“臣子尚少,不乐早官。”又使当官。曹操《论吏士行能令》:“君不官无功之臣,不赏不战之士。”⑥感觉器官,指耳目口鼻心。《庄子·养生主》:“官知止而神欲行。”

    无:

    ①没有。跟“有”相对。陆游《游山西村》:“山重水复疑无路。”②副词。表示否定,相当于“不”。《商君书·农战》:“民以此为教,则粟焉得无少,而兵焉得弱也?”③连词。表示条件,相当于“无论”、“不论”。《诗经·鲁颂·沣水》:“不小不大,从公于迈。”④通“毋”。不要。《古诗源·箜篌引》:“公无渡河,公竟渡河。堕河而死,当奈公何!”⑤非;不是。《管子·形势》:“则国非其国,而民无其民也。”⑥语气词。用于疑问句末,表示疑问,相当于“否”。白居易《问刘十九》:“晚来天欲雪,能饮一杯无?”

    高:

    ①高。与“低”相对。《荀子·劝学》:“故不登高山,不知天之厚也。”杜荀鹤《春宫怨》:“风暖鸟声碎,日高花影重。”(重:重叠。)②指高度。杜甫《将赴成都草堂途中有作五首》之四:“新松恨不高千尺,恶竹应须斩万竿。”③高级;上等;优良。《对楚王问》:“是其曲弥高,其和弥寡。”④岁数大。《左传·昭公十五年》:“且昔而高祖孙伯黶,司晋之典籍。”⑤高超;高明的。《汉书·晁错传》:“对策者百余人,唯错为高第。”(对策:对答写在简策上的考题。)⑥尊崇。《庄子· 盗跖》:“世之所高,莫若黄帝。”⑦高尚。《韩非子·五蠹》:“轻辞天子,非高也,势薄也。”

    卑:

    ①卑贱。诸葛亮《出师表》:“先帝不以臣卑鄙,三顾臣于草庐之中。”(先帝:指刘备。鄙:见识短浅。)②地势低。《史记·贾谊传》:“贾生既辞往行,闻长沙卑湿。”③卑鄙。《史记·五宗世家》:“(赵王)彭祖为人巧佞卑谄。”④谦卑。《论衡·语增》:“时或待士卑恭,不骄白屋人。”(白屋:贫士所居。)⑤轻视。晁错《论贵粟疏》:“吏之所卑,法之所尊。”⑥衰微。《国语·周语上》:“王室其将卑乎。”

    及:

    ①赶上;追上。《左传·成公二年》:“故不能推车而及。”《吕氏春秋·听言》:“往者不可及,来者不可待。”②至;到达。《左传·宜公十五年》:“虽鞭之长,不及马腹。”③如;比得上。《战国策·齐策一》:“君美甚,徐公何能及也。”④趁着。《左传·僖公二十二年》:“彼众我寡,及其未既济也,请击之。”(济:渡河。)《战国策·赵策四》:“虽少,愿及未填沟壑而托之。”⑤介词。和;与。《诗经·豳风·七月》:“女心伤悲,殆及公子同归。”(殆:只怕。公子:指贵族之子。)《诗经·卫风·氓》:“及父偕老,老使我怨。”

    迩:

    ①近,兼指时间和空间。方苞《狱中杂记》:“迩年狱讼,情稍重,京兆、王城不敢专决。”②接近。《谷梁传·襄公二十九年》:“不狎敌,不迩怨。”(狎:轻侮。怨:怨家仇人。)③浅近;肤浅。陈康祺《郎潜纪闻》卷三:“圣祖仁皇帝西巡,俯察迩言,采及清望,温旨褒奖。”(圣祖:清康熙帝。清望:家世清白之人。)


  • ming gou wei lai ju qiu shi ,guan mo gao bei ji yuan er 。

    “ming gou wei lai ju qiu shi ,guan mo gao bei ji yuan er 。”shi gou chu chu :《wang fu zi 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    wang fu zi ,
    song jun wei yi wei ,dong na san qian wu bai li 。
    dao tu sui yuan wei sui bei ,yue feng you kan huo qi zi 。
    nan er kou dou gu ren shu ,shu dai lian shou lai cong shi 。
    jin jiang xun lu gei yi jia ,yuan ze hang dao zuo shi li 。
    hang dao zuo shi xu dai ming ,wei shen xia wei mo wei chi 。
    ming gou wei lai ju qiu shi ,guan mo gao bei ji yuan er 。
    nan er shang ji wei neng ji tian xia ,xia you bu zhi ji han si 。
    wu guan jiu pin zhi yi pin ,ji jian qi wei dou xiang shi 。
    zi shou zhu fu qing bu shan ,yan se bu tong er yi yi 。
    wang fu zi ,
    bie you yi shi yu quan jun ,yu jiu feng chun ju huan xi 。

    【zhu shi 】:

    ming :

    ①xia ming ling 。《zuo chuan ·cheng gong liu nian 》:“ming fa song 。”you zhi ming ling 。《zuo chuan ·xuan gong shi er nian 》:“gan bu wei ming shi ting 。”②ren ming ;cha qian 。《lie zi ·shang wen 》:“ming kua e shi er zi fu er shan 。”③qu ming ;ming ming 。《li ji ·yue ling 》:“zhong dong zhi yue ……ming zhi yue chang yue 。”④sheng ming ;xing ming 。《lun yu ·yong ye 》:“bu xing duan ming si yi 。”⑤ming yun ;tian ming 。《shi ji ·wai qi shi jia 》:“kong zi han chen ming ,gai nan yan zhi ye 。”

    gou :

    ①sui bian ;bu yan su 。《li ji ·qu li shang 》:“lin cai wu gou de ,lin nan wu gou mian 。”②fu ci 。gou ju ;ma hu 。《meng zi ·gao zi shang 》:“suo yu you shen yu sheng zhe ,gu bu wei gou de ye 。”③lian ci 。biao tiao jian huo jia she 。jia ru ;ru guo 。《guo yu ·lu yu shang 》:“gou zhong xin tu min ,zhi sui bu ji ,bi jiang zhi yan 。”(zhong xin :nei xin 。)

    wei :

    ①shi er de zhi zhi yi 。《chun qiu ·zhuang gong er shi si nian 》:“liu yue xin wei ,shuo ,ri you shi zhi 。”②shi er shi chen zhi yi ,ji wu hou yi shi zhi san shi 。③shi er sheng xiao shu yang 。④fu ci 。1.biao shi fou ding 。a.xiang dang yu “bu ”。《shi jing ·zhou song ·xiao bi 》:“wei kan jia duo nan 。”b.xiang dang yu “mei you ”、“bu ceng ”。《shi jing · shao na ·cao chong 》:“wei jian jun zi ,wo xin shang bei 。”2. yong zai gou wei ,biao shi yi wen 。xiang dang yu “fou ”。《hou han shu ·liu biao chuan 》:“yan chu zi kou er ru wu er ,ke yi yan wei ?”

    lai :

    (yi )①xiao mai 。《shi jing ·zhou song ·sai wen 》:“yi wo lai mou 。”②you bi zhi ci ,you yuan dao jin 。gen “qu ”、“wang ”xiang fan 。《sun zi bing fa ·jiu de 》:“wo ke yi wang ,bi ke yi lai zhe ,wei jiao de 。”he zhi zhang 《hui xiang ou shu 》:“er tong xiang jian bu xiang shi ,xiao wen ke cong he chu lai ?”③shi ……lai ;qiao zhi ;qiao lai 。ye zuo “lai ”。si ma qian 《shi ji ·wen di ben ji 》:“jiang he yi lai yuan fang zhi xian liang ?”④mou yi shi jian yi hou 。《meng zi ·jin xin xia 》:“you kong zi er lai ,zhi yu jin ,bai you yu sui 。”⑤jiang lai ;wei lai 。tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“wu yi wang zhi bu jian ,zhi lai zhe zhi ke zhui 。”(jian :gai zheng 。zhui :zhui qiu 。)《meng zi ·teng wen gong xia 》:“ru zhi ji fei yi ,si su yi yi ,he dai lai nian ?”(si :ze 。yi :ting zhi 。)⑥gou mo zhu ci 。《zhuang zi ·ren jian shi 》:“chang yi yu wo lai 。”《meng zi ·li lou shang 》:“he gui hu lai !” (er )lài wei lao 。《shi jing ·xiao ya ·da dong 》:“dong ren zhi zi ,zhi lao bu lai 。”(zhi :zhu guan 。lao lào:wei lao )

    ju :

    (yi )①fu ci 。1. gu ju ;zan ju 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“han xin xie yue :‘xian sheng ju xiu yi ! wo jiang nian zhi 。’”(xiu :zhi 。nian :sai kao 。)2. jiang yao ;jiang jin 。《lie zi ·shang wen 》:“bei shan yu gong zhe ,nian ju jiu shi 。”②lian ci 。1.biao shi bing lie ,xiang dang yu “er ju ”、“bing ju ”。《lun yu ·shu er 》:“bu yi er fu ju gui ,yu wo ru fu yun 。”2.[ji ……ju ……]xiang dang yu “you ……you ……”。《sun zi bing fa ·mou gong 》:“san jun ju huo ju yi 。”3. [ju ……ju ……]biao shi xiang cheng ,xiang dang yu “yi bian ……yi bian ……”。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“shang ju nu ju xi 。”4.biao shi di jin ,xiang dang yu “kuang ju ”、“shang ju ”。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“ju bei fang zhi ren ,bu xi shui zhan 。”《meng zi ·liang hui wang shang 》:“shou xiang shi ,ju ren e (wù)zhi 。”(e :zeng e 。)(er )jū yu qi ci 。《shi jing ·zheng feng ·chu ji dong men 》:“fei wo sai ju 。”

    qiu :

    ①xun mi 。《shi jing ·xiao ya ·fa mu 》:“ying ji ming yi ,qiu ji you sheng 。”(ying :diao ming sheng 。)《shang jun shu ·geng fa 》:“lv shi shi zhi bian ,tao zheng fa zhi ben ,qiu shi min zhi dao 。”②zhui qiu 。《shi jing ·zhou na ·guan ju 》:“qiu zhi bu de ,wu mei sai fu 。”(wu :shui xing 。mei :shui zhao 。sai fu :xiang nian 。)③qi qiu ;qing qiu 。《zhan guo ce ·zhao ce san 》:“gu bu re ji ge de qiu he 。”④yao qiu ;xu qiu 。《lun yu ·wei ling gong 》:“jun zi qiu zhu ji ,xiao ren qiu zhu ren 。”⑤shua ze ;shua qu 。《lun heng ·ji ri 》:“zuo che bu qiu liang chen ,cai yi du qiu ji ri ,su ren suo chong ,shi qing chong zhi shi ye 。”⑥zheng tao 。《shi jing ·da ya ·jiang han 》:“fei an fei you ,huai yi lai qiu 。”⑦tong “qiu ”。ju 。《shi jing ·xiao ya ·sang hu 》:“mo fu lai qiu 。”

    shi :

    (yi )①fan shi ;liang shi 。《han fei zi ·shi guo 》:“cai shi jiang jin 。”②shi wu 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“xiao ren you mu ,jie chang xiao ren zhi shi yi 。”③chi 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“cu mai yu peng shi ,de yu fu zhong shu 。”④shou na 。《yan tie lun ·xiang ci 》:“xian sheng bu neng zheng bu shi jian zheng zhi jun 。”⑤ri 、yue kui que de xian xiang 。hou zuo “shi ”。《lun yu ·zi zhang 》:“jun zi zhi guo ye ,ru ri yue zhi shi yan 。”[shi yan ]shi xin ;bu xin shou nuo yan 。《shi ji ·yan ben ji 》:“nv (rǔ)wu bu xin ,zhen bu shi yan 。”(nv :ni 。) (er )sì na dong xi gei ren chi ;gong yang 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“jie yi yi wo ,tui shi (shí)shi (sì)wo 。” (san )yìren ming yong zi 。han chao you li shi ji (jī)。

    guan :

    ①guan fu ;guan shu ;ban gong de de fang 。《li ji ·yu zao 》:“zai guan bu qi (sì)ju (jù),zai wai bu qi che 。”(qi :deng hou 。ju :yi ma ge zhi cheng de xie 。)liu zong yuan 《tong ou ji chuan 》:“zei er ren de wo ,wo xing jie sha zhi yi 。yuan yi wen yu guan 。”②zheng fu de ;gong you de 。《han shu ·gai kuan rao chuan 》:“wu di guan tian xia ,san wang jia tian xia 。”③guan zhi ;guan wei 。《guan zi ·li zheng 》:“jun zhi suo shen zhe san :yi yue de bu dang ji wei ,er yue gong bu dang ji lu ,san yue neng bu dang ji guan 。”④guan li 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“bai guan yi zhi ,mo min yi cha 。”《lun yu ·xian wen 》:“bai guan zong ji ,yi ting yu zhong zai 。”⑤wei guan ;zuo guan 。《jin shu · wang yun zhi chuan 》:“chen zi shang shao ,bu le zao guan 。”you shi dang guan 。cao cao 《lun li shi hang neng ling 》:“jun bu guan mo gong zhi chen ,bu shang bu zhan zhi shi 。”⑥gan jiao qi guan ,zhi er mu kou bi xin 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“guan zhi zhi er shen yu hang 。”

    mo :

    ①mei you 。gen “you ”xiang dui 。liu you 《you shan xi cun 》:“shan chong shui fu yi mo lu 。”②fu ci 。biao shi fou ding ,xiang dang yu “bu ”。《shang jun shu ·nong zhan 》:“min yi ci wei jiao ,ze su yan de mo shao ,er bing yan de ruo ye ?”③lian ci 。biao shi tiao jian ,xiang dang yu “mo lun ”、“bu lun ”。《shi jing ·lu song ·feng shui 》:“bu xiao bu da ,cong gong yu mai 。”④tong “wu ”。bu yao 。《gu shi yuan ·kong hou yin 》:“gong mo du he ,gong jing du he 。duo he er si ,dang nai gong he !”⑤fei ;bu shi 。《guan zi ·xing shi 》:“ze guo fei ji guo ,er min mo ji min ye 。”⑥yu qi ci 。yong yu yi wen gou mo ,biao shi yi wen ,xiang dang yu “fou ”。bai ju yi 《wen liu shi jiu 》:“wan lai tian yu xue ,neng yin yi bei mo ?”

    gao :

    ①gao 。yu “di ”xiang dui 。《xun zi ·quan xue 》:“gu bu deng gao shan ,bu zhi tian zhi hou ye 。”du xun he 《chun gong yuan 》:“feng nuan diao sheng sui ,ri gao hua ying chong 。”(chong :chong die 。)②zhi gao du 。du fu 《jiang fu cheng dou cao tang tu zhong you zuo wu shou 》zhi si :“xin song hen bu gao qian che ,e zhu ying xu zhan mo gan 。”③gao ji ;shang deng ;you liang 。《dui chu wang wen 》:“shi ji qu mi gao ,ji he mi gua 。”④sui shu da 。《zuo chuan ·zhao gong shi wu nian 》:“ju xi er gao zu sun bai yan ,si jin zhi dian ji 。”⑤gao chao ;gao ming de 。《han shu ·chao cuo chuan 》:“dui ce zhe bai yu ren ,wei cuo wei gao di 。”(dui ce :dui da xie zai jian ce shang de kao ti 。)⑥zun chong 。《zhuang zi · dao zhi 》:“shi zhi suo gao ,mo re huang di 。”⑦gao shang 。《han fei zi ·wu du 》:“qing ci tian zi ,fei gao ye ,shi bao ye 。”

    bei :

    ①bei jian 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“xian di bu yi chen bei bi ,san gu chen yu cao lu zhi zhong 。”(xian di :zhi liu bei 。bi :jian shi duan jian 。)②de shi di 。《shi ji ·gu yi chuan 》:“gu sheng ji ci wang hang ,wen chang sha bei shi 。”③bei bi 。《shi ji ·wu zong shi jia 》:“(zhao wang )peng zu wei ren qiao ning bei chan 。”④qian bei 。《lun heng ·yu zeng 》:“shi huo dai shi bei gong ,bu jiao bai wu ren 。”(bai wu :pin shi suo ju 。)⑤qing shi 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“li zhi suo bei ,fa zhi suo zun 。”⑥cui wei 。《guo yu ·zhou yu shang 》:“wang shi ji jiang bei hu 。”

    ji :

    ①gan shang ;zhui shang 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“gu bu neng tui che er ji 。”《lv shi chun qiu ·ting yan 》:“wang zhe bu ke ji ,lai zhe bu ke dai 。”②zhi ;dao da 。《zuo chuan ·yi gong shi wu nian 》:“sui bian zhi chang ,bu ji ma fu 。”③ru ;bi de shang 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jun mei shen ,xu gong he neng ji ye 。”④chen zhao 。《zuo chuan ·xi gong er shi er nian 》:“bi zhong wo gua ,ji ji wei ji ji ye ,qing ji zhi 。”(ji :du he 。)《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“sui shao ,yuan ji wei tian gou he er tuo zhi 。”⑤jie ci 。he ;yu 。《shi jing ·bin feng ·qi yue 》:“nv xin shang bei ,dai ji gong zi tong gui 。”(dai :zhi pa 。gong zi :zhi gui zu zhi zi 。)《shi jing ·wei feng ·mang 》:“ji fu xie lao ,lao shi wo yuan 。”

    er :

    ①jin ,jian zhi shi jian he kong jian 。fang bao 《yu zhong za ji 》:“er nian yu song ,qing shao chong ,jing zhao 、wang cheng bu gan zhuan jue 。”②jie jin 。《gu liang chuan ·xiang gong er shi jiu nian 》:“bu xia di ,bu er yuan 。”(xia :qing wu 。yuan :yuan jia chou ren 。)③jian jin ;fu jian 。chen kang qi 《lang qian ji wen 》juan san :“sheng zu ren huang di xi xun ,fu cha er yan ,cai ji qing wang ,wen zhi bao jiang 。”(sheng zu :qing kang xi di 。qing wang :jia shi qing bai zhi ren 。)