• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 庭前階上何所有,累囚成貫案成堆。

    “庭前階上何所有,累囚成貫案成堆。”詩句出處:《舒員外遊香山寺數日不歸,兼辱》;是唐朝詩人白居易的作品。

    香山石樓倚天開,翠屏壁立波環回。黃菊繁時好客到,
    碧雲合處佳人來。酡顏一笑夭桃綻,清吟數聲寒玉哀。
    軒騎逶遲棹容與,留連三日不能回。白頭老尹府中坐,
    早衙才退暮衙催。庭前階上何所有,累囚成貫案成堆。
    豈無池塘長秋草,亦有絲竹生塵埃。今日清光昨夜月,
    竟無人來勸一杯。知

    【註釋】:

    庭:

    ①正屋;廳堂。《論語·季氏》:“鯉趨而過庭。”《列子 · 楊朱》:“賓客在庭者日百住,庖廚之下,不絕煙火。”(住:停留。庖:廚房。)②廳堂階前的院子。劉禹錫《再遊玄都觀》:“百畝庭中半是苔。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣貆(huān)兮?”(狩:打獵。胡:為何。瞻:看到。縣:同“懸”,掛著。貆:同“獾”,獸名。)③帝王議事之處;朝廷。《尚書·盤庚上》:“王命眾悉至於庭。”(眾:百官。悉:全都。)《史記·廉頗藺相如列傳》:“拜送書於庭。”

    前:

    (一)①前進;向前。《左傳·昭公元年》:“二執戈者前矣。”②跟“後”相對。1.表示方位在前。李白《望廬山瀑佈二首》之二:“日照香爐生紫煙,遙看瀑佈掛前川。”2.表示次序在前。《聊齋志異·狼三則》:“(屠)復投之,後狼止而前狼又至。”3.表示時間在先。《禮記·檀弓上》:“子夏曰:‘我未之前聞也。’”③引導。《儀禮·士虞禮》:“祝前屍出戶。” (二)jiǎn 同“剪”。消滅。《吳子·論將》:“進道易,退道難,可來而前;進道險,退道易,可薄而擊。”(薄:迫近;逼近。)

    階:

    ①臺階。《孟子·離婁下》:“不逾階而相揖也。”(逾:超越。)李白《玉階怨》:“玉階生白露,夜久侵羅襪。”劉禹錫《陋室銘》:“苔痕上階綠,草色入簾青。”《左傳·莊公八年》:“石之紛如死於階下。”(石之紛如:人名。)②梯子。《禮記·喪大記》:“復有林麓,則虞人設階。”(虞人:掌管山澤的官。)屈原《惜誦》:“欲釋階而登天兮。”③根由。《詩經·小雅·巧言》:“無拳無勇,職為亂階。”(拳:力。職:主要。)《國語·周語中》:“夫婚姻,禍福之階也。”④官爵之等級。《世說新語·政事》:“乃超兩階用之。”《新唐書·百官志》:“文階二十八階,武階二十一階。”⑤憑借。《漢書·異姓諸侯王表》:“漢亡(wú)尺土之階。”(亡:無。)《北史·周室諸王傳論》:“兵權爵位,蓋安危之所階乎”⑥招引(禍患)。《左傳·隱公三年》:“將立州籲,乃定之矣;若猶未也,階之為禍。”[階級]1. 臺階。陸龜蒙《野廟碑》:“升階級,坐堂筵。”2. 指官位俸祿的等級。《後漢書·邊讓傳》:“階級名位,亦宜超然。”

    上:

    (一)①位置在高處的。與“下”相對。《孟子·梁惠王上》:“王坐於堂上,有牽牛而過堂下者。”②等級高或質量好的。《天工開物·飴餳》:“色以白者為上。”③次序或時間在前的。《墨子·七患》:“故雖上世之聖王,豈能使五谷常收,而旱水不至哉?”古樂府《日出東南隅行》:“東方千餘騎,夫婿居上頭。”④在上位的君主。《孟子·梁惠王上》:“入以事其父兄,出以事其長上。”⑤由低處往高處。《莊子·逍遙遊》:“摶(tuán)扶搖而上者九萬裡。”⑥去;往。黃宗羲《柳敬亭傳》:“始復上街頭理其故業。”⑦向前。《戰國策·秦策二》:“三鼓之而卒不上。”(卒:終。)⑧進呈;進獻;送上。《漢書·東方朔傳》:“四方士多上書言得失。”⑨出場。王實甫《西廂記》第一本楔子:“正旦扮鶯鶯上。”⑩加;添加。《論語·顏淵》:“草上之風必偃。”(11)塗染。《天工開物·造竹紙》:“先以白礬水染過,後上紅花汁雲。”(12)通“尚”。崇尚。《呂氏春秋·長見》:“尊賢上功。” (二)shǎng 上聲,漢語四聲之一。鐘嶸《詩品序》:“至平上去人,則餘病未能。”

    何:

    (一)①疑問代詞。1. 什麼。《詩經·召南·何彼穠矣》:“何彼穠(nóng)矣?”(那長得很茂盛的是什麼?)2. 為什麼。《漢書·伍被傳》:“公獨以為無福,何?”3. 何處。韓愈《左遷至藍關示侄孫湘》:“雲橫秦嶺傢何在?”②副詞。1.表示反問。相當於“怎麼”、“哪裡”。《史記·項羽本紀》:“大王來何操?”《後漢書·馬援傳》:“男兒要當死於邊野,以馬革裹屍還葬身,何能臥床上在兒女子手中邪?”(邪:同“耶”。)2.表示感嘆。相當於“多麼”。曹操《觀滄海》:“水何澹澹。” (二)hè 扛;擔。《詩經·曹風·候人》:“何戈與祋(duì)。”(祋:兵器名。)泛指背負。《詩經·小雅· 無羊》:“何蓑(suō)何笠。”引申為承受。《詩經·商頌·長發》:“何天之休。”(休:福。)以上意義後來寫作“荷”。

    所:

    ①處所;位置;地方。《墨子·號令》:“夜以火指鼓所。”《詩經·豳風·九罭》:“鴻飛遵渚(zhǔ),公歸無所。”(遵:沿著。渚:水中的沙洲。)②元、明時駐軍的一種建制。《明史·兵志二》:“度(duó)要害地,系一郡者設所,連郡者設衛。”(度:估量。)③不定數詞,附在數量詞後表示概數。《史記·李將軍列傳》:“未到匈奴陳二裡所,止。”(陳:同“陣”。)④量詞。計算房舍及其他處所。《宋書 ·沈慶之傳》:“居清明門外,有宅四所,室宇甚麗。”《史記·扁鵲倉公列傳》:“刺足陽明脈,左右各三所。”⑤助詞。用在動詞前,組成名詞性短語。1. 動詞後不再出現表事物的詞。《荀子·榮辱》:“此小人之所務而君子所不為也。”2. 動詞後用“者”或“的”表示事物。《戰國策·齊策四》:“視吾傢所寡有者。”3. 動詞後仍出現表事物的詞。《史記·項羽本紀》:“獨籍所殺漢軍數百人。”⑥助詞。放在動詞前表示被動,多與“為”配合使用。《漢書·黃霸傳》:“食於道旁,乃為烏所盜肉。”(烏:烏鴉。)[所以]1.表示原因。《史記·廉頗藺相如列傳》:“吾所以為此者,以先國傢之急而後私仇也。”2. 表示使用的東西。《墨子·公輸》:“吾知所以距子矣,吾不言。”(距:同“拒”。)3. 表示方法或憑借。《荀子·議兵》:“彼兵者,所以禁暴除害也。”

    有:

    (一)①與“無”相對。1. 表示占有、具有、領有。《論語·公冶長》:“陳文子有馬十乘(shèng)。”(乘:四匹。)諸葛亮《草廬對》:“孫權據有江東。”2.表示存在。曹丕《雜詩》:“西北有浮雲,亭亭如車蓋。”3. 表示發生。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“天下有變,則命一上將將荊州之軍以向宛、洛。”②豐收。儲光羲《觀競渡》:“能令秋大有,鼓吹遠相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩薩蠻》:“暝色入高樓,有人樓上愁。”④助詞。1. 多用於朝代名稱的前面。《詩經·大雅·文王》:“有周不顯,帝命不時。”2. 用於形容詞前面。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“明星有爛。”(爛:燦爛。) (二)yòu 通“又”。用於整數與零數之間。《論語·為政》:“吾十有五而志於學。”《史記·秦始皇本紀》:“三十有七年,親巡天下。”

    累:

    (一)①牽連;連累。《左傳·隱公十一年》:“相時而動,無累後人。”②憂患;災禍。《莊子·山木》:“物物而不物於物,則胡可得而累邪!”(主宰事物而不被事物所役使支配,這樣還有什麼憂患呢!)《呂氏春秋·必己》:“材不材之間,似之而非也,故未免乎累。”③缺點;毛病。嵇康《與山巨源絕交書》:“無萬石之慎,而有好盡之累。” (二)léi ①同“縲”。繩索。《漢書·李廣傳》“以劍斫絕累。”②用繩索捆綁。《孟子·梁惠王下》:“若殺其父兄,��累其子弟……如之何其可也。”③纏繞。《詩經·周南·樛木》:“南有樛木,葛藟累之。”(三)lěi ①堆集;累積。《老子》第六十四章:“九層之臺,起於累土。”②重疊;重復。《韓非子·五蠹》:“是以人民眾而貨財寡,事力勞而供養薄,故民爭。雖倍賞累罰而不免於亂。”③接連;連續。《後漢書·張衡傳》:“累召不應。”柳宗元《答韋中立論師道書》:“數州之犬,皆蒼黃吠噬狂走者累日。”④累計;合計。《墨子·辭過》:“當今之君,其蓄私也,大國拘女累千,小國累百。”(拘女:指女子被拘禁在宮中。)⑤拖累。《後漢書·班超傳》:“願將本所從三十馀人足矣,如有不虞,多益為累。”

    囚:

    ①拘禁;囚禁。《左傳·定公九年》:“陽虎願東,乃囚西鄙。”(陽虎:人名。鄙:邊邑,邊城。)②囚犯;囚徒。《左傳·莊公十一年》:“今子,魯囚也。”③戰俘。《詩經·魯頌·泮水》:“在泮獻囚。”④俘虜;俘獲敵人。《三國志·吳書·周瑜傳》:“梟其渠帥,囚俘萬餘口。”

    成:

    ①完成;實現。李斯《諫逐客書》:“使秦成帝業。”②幫助實現;成全。《論語·顏淵》:“君子成人之美,不成人之惡。”③成為;變為。《禮記·學記》:“玉不琢,不成器。”劉向《說苑·奉使》:“齊之臨淄三百閭,張袂(mèi)成帷,揮汗成雨。”(閭:裡巷。袂:袖子。帷:帷幕。)④成果;成就。李白《化城寺大鐘銘》:“少蘊才略,壯而有成。”(蘊:蓄。)⑤成長;成熟。《荀子·天論》:“(萬物)各得其養以成。”⑥和解;交好。《左傳·成公十一年》:“秦晉為成。”《史記·張儀列傳》:“哀王於是倍從(zòng)約而因儀請成於秦。”(倍:違背。從:指合縱。儀:人名。)⑦已定的;定型的;現成的。《詩經·周頌·昊天有成命》:“昊天有成命,二後受之。”《三國志·蜀書·蔣琬費禕薑維傳論》:“咸承諸葛之成規,因循而不革。”(咸:都。革:改變。)⑧層;重(chóng)。《史記·李斯列傳》:“刑者相半於道,而死人日成積於市。”《呂氏春秋·音初》:“為九成之臺。”⑨古代十裡見方為一成。《漢書·刑法志》:“成方十裡。”

    貫:

    (一)①穿錢的繩索。《史記·平準書》:“京師之錢累巨萬,貫朽而不可校。”(校:計算。)②引申為量詞。古代銅錢用繩子穿,一千個為一貫。《封氏聞見記· 道祭》:“大者費千餘貫,小者猶三四百貫。”③貫通;通曉。《左傳·成公二年》:“矢貫餘手及肘。”(及:達到。)《論語·裡仁》:“吾道一以貫之。”④穿;穿連。《楚辭·離騷》:“貫薜荔之落蕊。”(薜荔:蔓生的香草。)⑤條理。《荀子·天論》:“百王之無變,足以為道貫。”⑥侍奉;服事。《詩經 ·魏風·碩鼠》:“三歲貫女。”(女:你。)⑦祖籍;籍貫。白居易《新豐折臂翁》:“翁雲貫屬新豐縣,生逢聖代無征戰。”⑧學習;復習。《國語·魯語下》:“晝而講貫,夕而習復。”⑨習慣。後作“慣”。《孟子·滕文公下》:“我不貫與小人乘。” (二)wān 通“彎”。《鹽鐵論·論功》:“一旦有急,貫弓上馬而已。”《史記·陳涉世傢》:“士不敢貫弓而報怨。”

    案:

    ①古代進食用的有短腳的木托盤。《周禮·考工記·玉人》:“案,十有二寸。”《史記· 田叔列傳》:“趙王張敖自持案進食,禮恭甚。”②矮小的長方桌。《三國志· 吳書·周瑜傳》裴松之註:“權拔刀斫(zhuó)前奏案。”(權:孫權。奏案:接受奏本的幾案。)③處理公事的文書。《新唐書·陸贄傳》:“視案籍煩簡。”(籍:指紀錄的本冊。)④通“按”。1.用手往下壓。《史記·魏其武安侯列傳》:“案灌夫項令謝。”(灌夫:人名。項:脖頸。謝:道歉。)2.壓抑;止住。《三國志·吳書·諸葛恪傳》:“宜且案兵養銳,觀釁而動。”(釁:空子。)3.考查;查問。王充《論衡·問孔》:“案賢聖之言,上下多相違。”(相違:互相矛盾。)4.依照;按照。《韓非子·孤憤》:“人臣循令而從事,案法而治官。”⑤連詞。相當於“於是”、“就”。《荀子·王制》:“財物積,國傢案自富矣。”

    成:

    ①完成;實現。李斯《諫逐客書》:“使秦成帝業。”②幫助實現;成全。《論語·顏淵》:“君子成人之美,不成人之惡。”③成為;變為。《禮記·學記》:“玉不琢,不成器。”劉向《說苑·奉使》:“齊之臨淄三百閭,張袂(mèi)成帷,揮汗成雨。”(閭:裡巷。袂:袖子。帷:帷幕。)④成果;成就。李白《化城寺大鐘銘》:“少蘊才略,壯而有成。”(蘊:蓄。)⑤成長;成熟。《荀子·天論》:“(萬物)各得其養以成。”⑥和解;交好。《左傳·成公十一年》:“秦晉為成。”《史記·張儀列傳》:“哀王於是倍從(zòng)約而因儀請成於秦。”(倍:違背。從:指合縱。儀:人名。)⑦已定的;定型的;現成的。《詩經·周頌·昊天有成命》:“昊天有成命,二後受之。”《三國志·蜀書·蔣琬費禕薑維傳論》:“咸承諸葛之成規,因循而不革。”(咸:都。革:改變。)⑧層;重(chóng)。《史記·李斯列傳》:“刑者相半於道,而死人日成積於市。”《呂氏春秋·音初》:“為九成之臺。”⑨古代十裡見方為一成。《漢書·刑法志》:“成方十裡。”


  • 庭前阶上何所有,累囚成贯案成堆。

    “庭前阶上何所有,累囚成贯案成堆。”诗句出处:《舒员外游香山寺数日不归,兼辱》;是唐朝诗人白居易的作品。

    香山石楼倚天开,翠屏壁立波环回。黄菊繁时好客到,
    碧云合处佳人来。酡颜一笑夭桃绽,清吟数声寒玉哀。
    轩骑逶迟棹容与,留连三日不能回。白头老尹府中坐,
    早衙才退暮衙催。庭前阶上何所有,累囚成贯案成堆。
    岂无池塘长秋草,亦有丝竹生尘埃。今日清光昨夜月,
    竟无人来劝一杯。知

    【注释】:

    庭:

    ①正屋;厅堂。《论语·季氏》:“鲤趋而过庭。”《列子 · 杨朱》:“宾客在庭者日百住,庖厨之下,不绝烟火。”(住:停留。庖:厨房。)②厅堂阶前的院子。刘禹锡《再游玄都观》:“百亩庭中半是苔。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县貆(huān)兮?”(狩:打猎。胡:为何。瞻:看到。县:同“悬”,挂着。貆:同“獾”,兽名。)③帝王议事之处;朝廷。《尚书·盘庚上》:“王命众悉至于庭。”(众:百官。悉:全都。)《史记·廉颇蔺相如列传》:“拜送书于庭。”

    前:

    (一)①前进;向前。《左传·昭公元年》:“二执戈者前矣。”②跟“后”相对。1.表示方位在前。李白《望庐山瀑布二首》之二:“日照香炉生紫烟,遥看瀑布挂前川。”2.表示次序在前。《聊斋志异·狼三则》:“(屠)复投之,后狼止而前狼又至。”3.表示时间在先。《礼记·檀弓上》:“子夏曰:‘我未之前闻也。’”③引导。《仪礼·士虞礼》:“祝前尸出户。” (二)jiǎn 同“剪”。消灭。《吴子·论将》:“进道易,退道难,可来而前;进道险,退道易,可薄而击。”(薄:迫近;逼近。)

    阶:

    ①台阶。《孟子·离娄下》:“不逾阶而相揖也。”(逾:超越。)李白《玉阶怨》:“玉阶生白露,夜久侵罗袜。”刘禹锡《陋室铭》:“苔痕上阶绿,草色入帘青。”《左传·庄公八年》:“石之纷如死于阶下。”(石之纷如:人名。)②梯子。《礼记·丧大记》:“复有林麓,则虞人设阶。”(虞人:掌管山泽的官。)屈原《惜诵》:“欲释阶而登天兮。”③根由。《诗经·小雅·巧言》:“无拳无勇,职为乱阶。”(拳:力。职:主要。)《国语·周语中》:“夫婚姻,祸福之阶也。”④官爵之等级。《世说新语·政事》:“乃超两阶用之。”《新唐书·百官志》:“文阶二十八阶,武阶二十一阶。”⑤凭借。《汉书·异姓诸侯王表》:“汉亡(wú)尺土之阶。”(亡:无。)《北史·周室诸王传论》:“兵权爵位,盖安危之所阶乎”⑥招引(祸患)。《左传·隐公三年》:“将立州吁,乃定之矣;若犹未也,阶之为祸。”[阶级]1. 台阶。陆龟蒙《野庙碑》:“升阶级,坐堂筵。”2. 指官位俸禄的等级。《后汉书·边让传》:“阶级名位,亦宜超然。”

    上:

    (一)①位置在高处的。与“下”相对。《孟子·梁惠王上》:“王坐于堂上,有牵牛而过堂下者。”②等级高或质量好的。《天工开物·饴饧》:“色以白者为上。”③次序或时间在前的。《墨子·七患》:“故虽上世之圣王,岂能使五谷常收,而旱水不至哉?”古乐府《日出东南隅行》:“东方千余骑,夫婿居上头。”④在上位的君主。《孟子·梁惠王上》:“入以事其父兄,出以事其长上。”⑤由低处往高处。《庄子·逍遥游》:“抟(tuán)扶摇而上者九万里。”⑥去;往。黄宗羲《柳敬亭传》:“始复上街头理其故业。”⑦向前。《战国策·秦策二》:“三鼓之而卒不上。”(卒:终。)⑧进呈;进献;送上。《汉书·东方朔传》:“四方士多上书言得失。”⑨出场。王实甫《西厢记》第一本楔子:“正旦扮莺莺上。”⑩加;添加。《论语·颜渊》:“草上之风必偃。”(11)涂染。《天工开物·造竹纸》:“先以白矾水染过,后上红花汁云。”(12)通“尚”。崇尚。《吕氏春秋·长见》:“尊贤上功。” (二)shǎng 上声,汉语四声之一。钟嵘《诗品序》:“至平上去人,则余病未能。”

    何:

    (一)①疑问代词。1. 什么。《诗经·召南·何彼秾矣》:“何彼秾(nóng)矣?”(那长得很茂盛的是什么?)2. 为什么。《汉书·伍被传》:“公独以为无福,何?”3. 何处。韩愈《左迁至蓝关示侄孙湘》:“云横秦岭家何在?”②副词。1.表示反问。相当于“怎么”、“哪里”。《史记·项羽本纪》:“大王来何操?”《后汉书·马援传》:“男儿要当死于边野,以马革裹尸还葬身,何能卧床上在儿女子手中邪?”(邪:同“耶”。)2.表示感叹。相当于“多么”。曹操《观沧海》:“水何澹澹。” (二)hè 扛;担。《诗经·曹风·候人》:“何戈与祋(duì)。”(祋:兵器名。)泛指背负。《诗经·小雅· 无羊》:“何蓑(suō)何笠。”引申为承受。《诗经·商颂·长发》:“何天之休。”(休:福。)以上意义后来写作“荷”。

    所:

    ①处所;位置;地方。《墨子·号令》:“夜以火指鼓所。”《诗经·豳风·九罭》:“鸿飞遵渚(zhǔ),公归无所。”(遵:沿着。渚:水中的沙洲。)②元、明时驻军的一种建制。《明史·兵志二》:“度(duó)要害地,系一郡者设所,连郡者设卫。”(度:估量。)③不定数词,附在数量词后表示概数。《史记·李将军列传》:“未到匈奴陈二里所,止。”(陈:同“阵”。)④量词。计算房舍及其他处所。《宋书 ·沈庆之传》:“居清明门外,有宅四所,室宇甚丽。”《史记·扁鹊仓公列传》:“刺足阳明脉,左右各三所。”⑤助词。用在动词前,组成名词性短语。1. 动词后不再出现表事物的词。《荀子·荣辱》:“此小人之所务而君子所不为也。”2. 动词后用“者”或“的”表示事物。《战国策·齐策四》:“视吾家所寡有者。”3. 动词后仍出现表事物的词。《史记·项羽本纪》:“独籍所杀汉军数百人。”⑥助词。放在动词前表示被动,多与“为”配合使用。《汉书·黄霸传》:“食于道旁,乃为乌所盗肉。”(乌:乌鸦。)[所以]1.表示原因。《史记·廉颇蔺相如列传》:“吾所以为此者,以先国家之急而后私仇也。”2. 表示使用的东西。《墨子·公输》:“吾知所以距子矣,吾不言。”(距:同“拒”。)3. 表示方法或凭借。《荀子·议兵》:“彼兵者,所以禁暴除害也。”

    有:

    (一)①与“无”相对。1. 表示占有、具有、领有。《论语·公冶长》:“陈文子有马十乘(shèng)。”(乘:四匹。)诸葛亮《草庐对》:“孙权据有江东。”2.表示存在。曹丕《杂诗》:“西北有浮云,亭亭如车盖。”3. 表示发生。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“天下有变,则命一上将将荆州之军以向宛、洛。”②丰收。储光羲《观竞渡》:“能令秋大有,鼓吹远相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩萨蛮》:“暝色入高楼,有人楼上愁。”④助词。1. 多用于朝代名称的前面。《诗经·大雅·文王》:“有周不显,帝命不时。”2. 用于形容词前面。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“明星有烂。”(烂:灿烂。) (二)yòu 通“又”。用于整数与零数之间。《论语·为政》:“吾十有五而志于学。”《史记·秦始皇本纪》:“三十有七年,亲巡天下。”

    累:

    (一)①牵连;连累。《左传·隐公十一年》:“相时而动,无累后人。”②忧患;灾祸。《庄子·山木》:“物物而不物于物,则胡可得而累邪!”(主宰事物而不被事物所役使支配,这样还有什么忧患呢!)《吕氏春秋·必己》:“材不材之间,似之而非也,故未免乎累。”③缺点;毛病。嵇康《与山巨源绝交书》:“无万石之慎,而有好尽之累。” (二)léi ①同“缧”。绳索。《汉书·李广传》“以剑斫绝累。”②用绳索捆绑。《孟子·梁惠王下》:“若杀其父兄,��累其子弟……如之何其可也。”③缠绕。《诗经·周南·樛木》:“南有樛木,葛藟累之。”(三)lěi ①堆集;累积。《老子》第六十四章:“九层之台,起于累土。”②重叠;重复。《韩非子·五蠹》:“是以人民众而货财寡,事力劳而供养薄,故民争。虽倍赏累罚而不免于乱。”③接连;连续。《后汉书·张衡传》:“累召不应。”柳宗元《答韦中立论师道书》:“数州之犬,皆苍黄吠噬狂走者累日。”④累计;合计。《墨子·辞过》:“当今之君,其蓄私也,大国拘女累千,小国累百。”(拘女:指女子被拘禁在宫中。)⑤拖累。《后汉书·班超传》:“愿将本所从三十馀人足矣,如有不虞,多益为累。”

    囚:

    ①拘禁;囚禁。《左传·定公九年》:“阳虎愿东,乃囚西鄙。”(阳虎:人名。鄙:边邑,边城。)②囚犯;囚徒。《左传·庄公十一年》:“今子,鲁囚也。”③战俘。《诗经·鲁颂·泮水》:“在泮献囚。”④俘虏;俘获敌人。《三国志·吴书·周瑜传》:“枭其渠帅,囚俘万余口。”

    成:

    ①完成;实现。李斯《谏逐客书》:“使秦成帝业。”②帮助实现;成全。《论语·颜渊》:“君子成人之美,不成人之恶。”③成为;变为。《礼记·学记》:“玉不琢,不成器。”刘向《说苑·奉使》:“齐之临淄三百闾,张袂(mèi)成帷,挥汗成雨。”(闾:里巷。袂:袖子。帷:帷幕。)④成果;成就。李白《化城寺大钟铭》:“少蕴才略,壮而有成。”(蕴:蓄。)⑤成长;成熟。《荀子·天论》:“(万物)各得其养以成。”⑥和解;交好。《左传·成公十一年》:“秦晋为成。”《史记·张仪列传》:“哀王于是倍从(zòng)约而因仪请成于秦。”(倍:违背。从:指合纵。仪:人名。)⑦已定的;定型的;现成的。《诗经·周颂·昊天有成命》:“昊天有成命,二后受之。”《三国志·蜀书·蒋琬费祎姜维传论》:“咸承诸葛之成规,因循而不革。”(咸:都。革:改变。)⑧层;重(chóng)。《史记·李斯列传》:“刑者相半于道,而死人日成积于市。”《吕氏春秋·音初》:“为九成之台。”⑨古代十里见方为一成。《汉书·刑法志》:“成方十里。”

    贯:

    (一)①穿钱的绳索。《史记·平准书》:“京师之钱累巨万,贯朽而不可校。”(校:计算。)②引申为量词。古代铜钱用绳子穿,一千个为一贯。《封氏闻见记· 道祭》:“大者费千余贯,小者犹三四百贯。”③贯通;通晓。《左传·成公二年》:“矢贯余手及肘。”(及:达到。)《论语·里仁》:“吾道一以贯之。”④穿;穿连。《楚辞·离骚》:“贯薜荔之落蕊。”(薜荔:蔓生的香草。)⑤条理。《荀子·天论》:“百王之无变,足以为道贯。”⑥侍奉;服事。《诗经 ·魏风·硕鼠》:“三岁贯女。”(女:你。)⑦祖籍;籍贯。白居易《新丰折臂翁》:“翁云贯属新丰县,生逢圣代无征战。”⑧学习;复习。《国语·鲁语下》:“昼而讲贯,夕而习复。”⑨习惯。后作“惯”。《孟子·滕文公下》:“我不贯与小人乘。” (二)wān 通“弯”。《盐铁论·论功》:“一旦有急,贯弓上马而已。”《史记·陈涉世家》:“士不敢贯弓而报怨。”

    案:

    ①古代进食用的有短脚的木托盘。《周礼·考工记·玉人》:“案,十有二寸。”《史记· 田叔列传》:“赵王张敖自持案进食,礼恭甚。”②矮小的长方桌。《三国志· 吴书·周瑜传》裴松之注:“权拔刀斫(zhuó)前奏案。”(权:孙权。奏案:接受奏本的几案。)③处理公事的文书。《新唐书·陆贽传》:“视案籍烦简。”(籍:指纪录的本册。)④通“按”。1.用手往下压。《史记·魏其武安侯列传》:“案灌夫项令谢。”(灌夫:人名。项:脖颈。谢:道歉。)2.压抑;止住。《三国志·吴书·诸葛恪传》:“宜且案兵养锐,观衅而动。”(衅:空子。)3.考查;查问。王充《论衡·问孔》:“案贤圣之言,上下多相违。”(相违:互相矛盾。)4.依照;按照。《韩非子·孤愤》:“人臣循令而从事,案法而治官。”⑤连词。相当于“于是”、“就”。《荀子·王制》:“财物积,国家案自富矣。”

    成:

    ①完成;实现。李斯《谏逐客书》:“使秦成帝业。”②帮助实现;成全。《论语·颜渊》:“君子成人之美,不成人之恶。”③成为;变为。《礼记·学记》:“玉不琢,不成器。”刘向《说苑·奉使》:“齐之临淄三百闾,张袂(mèi)成帷,挥汗成雨。”(闾:里巷。袂:袖子。帷:帷幕。)④成果;成就。李白《化城寺大钟铭》:“少蕴才略,壮而有成。”(蕴:蓄。)⑤成长;成熟。《荀子·天论》:“(万物)各得其养以成。”⑥和解;交好。《左传·成公十一年》:“秦晋为成。”《史记·张仪列传》:“哀王于是倍从(zòng)约而因仪请成于秦。”(倍:违背。从:指合纵。仪:人名。)⑦已定的;定型的;现成的。《诗经·周颂·昊天有成命》:“昊天有成命,二后受之。”《三国志·蜀书·蒋琬费祎姜维传论》:“咸承诸葛之成规,因循而不革。”(咸:都。革:改变。)⑧层;重(chóng)。《史记·李斯列传》:“刑者相半于道,而死人日成积于市。”《吕氏春秋·音初》:“为九成之台。”⑨古代十里见方为一成。《汉书·刑法志》:“成方十里。”


  • ting qian jie shang he suo you ,lei qiu cheng guan an cheng dui 。

    “ting qian jie shang he suo you ,lei qiu cheng guan an cheng dui 。”shi gou chu chu :《shu yuan wai you xiang shan si shu ri bu gui ,jian ru 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    xiang shan dan lou yi tian kai ,cui bing bi li bo huan hui 。huang ju fan shi hao ke dao ,
    bi yun ge chu jia ren lai 。tuo yan yi xiao wai tao zhan ,qing yin shu sheng han yu ai 。
    xuan ji wei chi zhao rong yu ,liu lian san ri bu neng hui 。bai tou lao yin fu zhong zuo ,
    zao ya cai tui mu ya cui 。ting qian jie shang he suo you ,lei qiu cheng guan an cheng dui 。
    qi mo chi tang chang qiu cao ,yi you si zhu sheng chen ai 。jin ri qing guang zuo ye yue ,
    jing mo ren lai quan yi bei 。zhi

    【zhu shi 】:

    ting :

    ①zheng wu ;ting tang 。《lun yu ·ji shi 》:“li qu er guo ting 。”《lie zi · yang zhu 》:“bin ke zai ting zhe ri bai zhu ,pao chu zhi xia ,bu jue yan huo 。”(zhu :ting liu 。pao :chu fang 。)②ting tang jie qian de yuan zi 。liu yu xi 《zai you xuan dou guan 》:“bai mu ting zhong ban shi tai 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian huan (huān)xi ?”(shou :da lie 。hu :wei he 。zhan :kan dao 。xian :tong “xuan ”,gua zhao 。huan :tong “huan ”,shou ming 。)③di wang yi shi zhi chu ;chao ting 。《shang shu ·pan geng shang 》:“wang ming zhong xi zhi yu ting 。”(zhong :bai guan 。xi :quan dou 。)《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“bai song shu yu ting 。”

    qian :

    (yi )①qian jin ;xiang qian 。《zuo chuan ·zhao gong yuan nian 》:“er zhi ge zhe qian yi 。”②gen “hou ”xiang dui 。1.biao shi fang wei zai qian 。li bai 《wang lu shan bao bu er shou 》zhi er :“ri zhao xiang lu sheng zi yan ,yao kan bao bu gua qian chuan 。”2.biao shi ci xu zai qian 。《liao zhai zhi yi ·lang san ze 》:“(tu )fu tou zhi ,hou lang zhi er qian lang you zhi 。”3.biao shi shi jian zai xian 。《li ji ·tan gong shang 》:“zi xia yue :‘wo wei zhi qian wen ye 。’”③yin dao 。《yi li ·shi yu li 》:“zhu qian shi chu hu 。” (er )jiǎn tong “jian ”。xiao mie 。《wu zi ·lun jiang 》:“jin dao yi ,tui dao nan ,ke lai er qian ;jin dao xian ,tui dao yi ,ke bao er ji 。”(bao :pai jin ;bi jin 。)

    jie :

    ①tai jie 。《meng zi ·li lou xia 》:“bu yu jie er xiang yi ye 。”(yu :chao yue 。)li bai 《yu jie yuan 》:“yu jie sheng bai lou ,ye jiu qin luo wa 。”liu yu xi 《lou shi ming 》:“tai hen shang jie lu ,cao se ru lian qing 。”《zuo chuan ·zhuang gong ba nian 》:“dan zhi fen ru si yu jie xia 。”(dan zhi fen ru :ren ming 。)②ti zi 。《li ji ·sang da ji 》:“fu you lin lu ,ze yu ren she jie 。”(yu ren :zhang guan shan ze de guan 。)qu yuan 《xi song 》:“yu shi jie er deng tian xi 。”③gen you 。《shi jing ·xiao ya ·qiao yan 》:“mo quan mo yong ,zhi wei luan jie 。”(quan :li 。zhi :zhu yao 。)《guo yu ·zhou yu zhong 》:“fu hun yin ,huo fu zhi jie ye 。”④guan jue zhi deng ji 。《shi shui xin yu ·zheng shi 》:“nai chao liang jie yong zhi 。”《xin tang shu ·bai guan zhi 》:“wen jie er shi ba jie ,wu jie er shi yi jie 。”⑤ping jie 。《han shu ·yi xing zhu hou wang biao 》:“han wang (wú)che tu zhi jie 。”(wang :mo 。)《bei shi ·zhou shi zhu wang chuan lun 》:“bing quan jue wei ,gai an wei zhi suo jie hu ”⑥qiao yin (huo huan )。《zuo chuan ·yin gong san nian 》:“jiang li zhou xu ,nai ding zhi yi ;re you wei ye ,jie zhi wei huo 。”[jie ji ]1. tai jie 。liu gui meng 《ye miao bei 》:“sheng jie ji ,zuo tang yan 。”2. zhi guan wei feng lu de deng ji 。《hou han shu ·bian rang chuan 》:“jie ji ming wei ,yi yi chao ran 。”

    shang :

    (yi )①wei zhi zai gao chu de 。yu “xia ”xiang dui 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wang zuo yu tang shang ,you qian niu er guo tang xia zhe 。”②deng ji gao huo zhi liang hao de 。《tian gong kai wu ·yi tang 》:“se yi bai zhe wei shang 。”③ci xu huo shi jian zai qian de 。《mo zi ·qi huan 》:“gu sui shang shi zhi sheng wang ,qi neng shi wu gu chang shou ,er han shui bu zhi zai ?”gu le fu 《ri chu dong na yu hang 》:“dong fang qian yu ji ,fu xu ju shang tou 。”④zai shang wei de jun zhu 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“ru yi shi ji fu xiong ,chu yi shi ji chang shang 。”⑤you di chu wang gao chu 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“tuan (tuán)fu yao er shang zhe jiu mo li 。”⑥qu ;wang 。huang zong xi 《liu jing ting chuan 》:“shi fu shang jie tou li ji gu ye 。”⑦xiang qian 。《zhan guo ce ·qin ce er 》:“san gu zhi er cu bu shang 。”(cu :zhong 。)⑧jin cheng ;jin suo ;song shang 。《han shu ·dong fang shuo chuan 》:“si fang shi duo shang shu yan de shi 。”⑨chu chang 。wang shi fu 《xi xiang ji 》di yi ben xie zi :“zheng dan ban ying ying shang 。”⑩jia ;tian jia 。《lun yu ·yan yuan 》:“cao shang zhi feng bi yan 。”(11)tu ran 。《tian gong kai wu ·zao zhu zhi 》:“xian yi bai fan shui ran guo ,hou shang gong hua zhi yun 。”(12)tong “shang ”。chong shang 。《lv shi chun qiu ·chang jian 》:“zun xian shang gong 。” (er )shǎng shang sheng ,han yu si sheng zhi yi 。zhong rong 《shi pin xu 》:“zhi ping shang qu ren ,ze yu bing wei neng 。”

    he :

    (yi )①yi wen dai ci 。1. shen me 。《shi jing ·shao na ·he bi nong yi 》:“he bi nong (nóng)yi ?”(na chang de hen mao cheng de shi shen me ?)2. wei shen me 。《han shu ·wu bei chuan 》:“gong du yi wei mo fu ,he ?”3. he chu 。han yu 《zuo qian zhi lan guan shi zhi sun xiang 》:“yun heng qin ling jia he zai ?”②fu ci 。1.biao shi fan wen 。xiang dang yu “zen me ”、“na li ”。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“da wang lai he cao ?”《hou han shu ·ma yuan chuan 》:“nan er yao dang si yu bian ye ,yi ma ge guo shi hai zang shen ,he neng wo chuang shang zai er nv zi shou zhong xie ?”(xie :tong “ye ”。)2.biao shi gan tan 。xiang dang yu “duo me ”。cao cao 《guan cang hai 》:“shui he dan dan 。” (er )hè gang ;dan 。《shi jing ·cao feng ·hou ren 》:“he ge yu dui (duì)。”(dui :bing qi ming 。)fan zhi bei fu 。《shi jing ·xiao ya · mo yang 》:“he suo (suō)he li 。”yin shen wei cheng shou 。《shi jing ·shang song ·chang fa 》:“he tian zhi xiu 。”(xiu :fu 。)yi shang yi yi hou lai xie zuo “he ”。

    suo :

    ①chu suo ;wei zhi ;de fang 。《mo zi ·hao ling 》:“ye yi huo zhi gu suo 。”《shi jing ·bin feng ·jiu yu 》:“hong fei zun zhu (zhǔ),gong gui mo suo 。”(zun :yan zhao 。zhu :shui zhong de sha zhou 。)②yuan 、ming shi zhu jun de yi chong jian zhi 。《ming shi ·bing zhi er 》:“du (duó)yao hai de ,ji yi jun zhe she suo ,lian jun zhe she wei 。”(du :gu liang 。)③bu ding shu ci ,fu zai shu liang ci hou biao shi gai shu 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“wei dao xiong nu chen er li suo ,zhi 。”(chen :tong “zhen ”。)④liang ci 。ji suan fang she ji ji ta chu suo 。《song shu ·shen qing zhi chuan 》:“ju qing ming men wai ,you zhai si suo ,shi yu shen li 。”《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“ci zu yang ming mai ,zuo you ge san suo 。”⑤zhu ci 。yong zai dong ci qian ,zu cheng ming ci xing duan yu 。1. dong ci hou bu zai chu xian biao shi wu de ci 。《xun zi ·rong ru 》:“ci xiao ren zhi suo wu er jun zi suo bu wei ye 。”2. dong ci hou yong “zhe ”huo “de ”biao shi shi wu 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“shi wu jia suo gua you zhe 。”3. dong ci hou reng chu xian biao shi wu de ci 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“du ji suo sha han jun shu bai ren 。”⑥zhu ci 。fang zai dong ci qian biao shi bei dong ,duo yu “wei ”pei ge shi yong 。《han shu ·huang ba chuan 》:“shi yu dao pang ,nai wei wu suo dao rou 。”(wu :wu ya 。)[suo yi ]1.biao shi yuan yin 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“wu suo yi wei ci zhe ,yi xian guo jia zhi ji er hou si chou ye 。”2. biao shi shi yong de dong xi 。《mo zi ·gong shu 》:“wu zhi suo yi ju zi yi ,wu bu yan 。”(ju :tong “ju ”。)3. biao shi fang fa huo ping jie 。《xun zi ·yi bing 》:“bi bing zhe ,suo yi jin bao chu hai ye 。”

    you :

    (yi )①yu “mo ”xiang dui 。1. biao shi zhan you 、ju you 、ling you 。《lun yu ·gong ye chang 》:“chen wen zi you ma shi cheng (shèng)。”(cheng :si pi 。)zhu ge liang 《cao lu dui 》:“sun quan ju you jiang dong 。”2.biao shi cun zai 。cao pi 《za shi 》:“xi bei you fu yun ,ting ting ru che gai 。”3. biao shi fa sheng 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“tian xia you bian ,ze ming yi shang jiang jiang jing zhou zhi jun yi xiang wan 、luo 。”②feng shou 。chu guang xi 《guan jing du 》:“neng ling qiu da you ,gu chui yuan xiang cui 。”③biao shi bu ding zhi 。gen “mou ”xiang jin 。li bai 《pu sa man 》:“ming se ru gao lou ,you ren lou shang chou 。”④zhu ci 。1. duo yong yu chao dai ming chen de qian mian 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“you zhou bu xian ,di ming bu shi 。”2. yong yu xing rong ci qian mian 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“ming xing you lan 。”(lan :can lan 。) (er )yòu tong “you ”。yong yu zheng shu yu ling shu zhi jian 。《lun yu ·wei zheng 》:“wu shi you wu er zhi yu xue 。”《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“san shi you qi nian ,qin xun tian xia 。”

    lei :

    (yi )①qian lian ;lian lei 。《zuo chuan ·yin gong shi yi nian 》:“xiang shi er dong ,mo lei hou ren 。”②you huan ;zai huo 。《zhuang zi ·shan mu 》:“wu wu er bu wu yu wu ,ze hu ke de er lei xie !”(zhu zai shi wu er bu bei shi wu suo yi shi zhi pei ,zhe yang hai you shen me you huan ne !)《lv shi chun qiu ·bi ji 》:“cai bu cai zhi jian ,shi zhi er fei ye ,gu wei mian hu lei 。”③que dian ;mao bing 。ji kang 《yu shan ju yuan jue jiao shu 》:“mo mo dan zhi shen ,er you hao jin zhi lei 。” (er )léi ①tong “lei ”。sheng suo 。《han shu ·li an chuan 》“yi jian zhuo jue lei 。”②yong sheng suo kun bang 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“re sha ji fu xiong ,��lei ji zi di ……ru zhi he ji ke ye 。”③chan rao 。《shi jing ·zhou na ·jiu mu 》:“na you jiu mu ,ge lei lei zhi 。”(san )lěi ①dui ji ;lei ji 。《lao zi 》di liu shi si zhang :“jiu ceng zhi tai ,qi yu lei tu 。”②chong die ;chong fu 。《han fei zi ·wu du 》:“shi yi ren min zhong er huo cai gua ,shi li lao er gong yang bao ,gu min zheng 。sui bei shang lei fa er bu mian yu luan 。”③jie lian ;lian xu 。《hou han shu ·zhang heng chuan 》:“lei shao bu ying 。”liu zong yuan 《da wei zhong li lun shi dao shu 》:“shu zhou zhi quan ,jie cang huang fei shi kuang zou zhe lei ri 。”④lei ji ;ge ji 。《mo zi ·ci guo 》:“dang jin zhi jun ,ji xu si ye ,da guo ju nv lei qian ,xiao guo lei bai 。”(ju nv :zhi nv zi bei ju jin zai gong zhong 。)⑤tuo lei 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“yuan jiang ben suo cong san shi yu ren zu yi ,ru you bu yu ,duo yi wei lei 。”

    qiu :

    ①ju jin ;qiu jin 。《zuo chuan ·ding gong jiu nian 》:“yang hu yuan dong ,nai qiu xi bi 。”(yang hu :ren ming 。bi :bian yi ,bian cheng 。)②qiu fan ;qiu tu 。《zuo chuan ·zhuang gong shi yi nian 》:“jin zi ,lu qiu ye 。”③zhan fu 。《shi jing ·lu song ·pan shui 》:“zai pan suo qiu 。”④fu lu ;fu huo di ren 。《san guo zhi ·wu shu ·zhou yu chuan 》:“xiao ji qu shuai ,qiu fu mo yu kou 。”

    cheng :

    ①wan cheng ;shi xian 。li si 《jian zhu ke shu 》:“shi qin cheng di ye 。”②bang zhu shi xian ;cheng quan 。《lun yu ·yan yuan 》:“jun zi cheng ren zhi mei ,bu cheng ren zhi e 。”③cheng wei ;bian wei 。《li ji ·xue ji 》:“yu bu zhuo ,bu cheng qi 。”liu xiang 《shui yuan ·feng shi 》:“ji zhi lin zi san bai lv ,zhang mei (mèi)cheng wei ,hui han cheng yu 。”(lv :li hang 。mei :xiu zi 。wei :wei mu 。)④cheng guo ;cheng jiu 。li bai 《hua cheng si da zhong ming 》:“shao wen cai lve ,zhuang er you cheng 。”(wen :xu 。)⑤cheng chang ;cheng shou 。《xun zi ·tian lun 》:“(mo wu )ge de ji yang yi cheng 。”⑥he jie ;jiao hao 。《zuo chuan ·cheng gong shi yi nian 》:“qin jin wei cheng 。”《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“ai wang yu shi bei cong (zòng)yao er yin yi qing cheng yu qin 。”(bei :wei bei 。cong :zhi ge zong 。yi :ren ming 。)⑦yi ding de ;ding xing de ;xian cheng de 。《shi jing ·zhou song ·hao tian you cheng ming 》:“hao tian you cheng ming ,er hou shou zhi 。”《san guo zhi ·shu shu ·jiang wan fei yi jiang wei chuan lun 》:“xian cheng zhu ge zhi cheng gui ,yin xun er bu ge 。”(xian :dou 。ge :gai bian 。)⑧ceng ;chong (chóng)。《shi ji ·li si lie chuan 》:“xing zhe xiang ban yu dao ,er si ren ri cheng ji yu shi 。”《lv shi chun qiu ·yin chu 》:“wei jiu cheng zhi tai 。”⑨gu dai shi li jian fang wei yi cheng 。《han shu ·xing fa zhi 》:“cheng fang shi li 。”

    guan :

    (yi )①chuan qian de sheng suo 。《shi ji ·ping zhun shu 》:“jing shi zhi qian lei ju mo ,guan xiu er bu ke jiao 。”(jiao :ji suan 。)②yin shen wei liang ci 。gu dai tong qian yong sheng zi chuan ,yi qian ge wei yi guan 。《feng shi wen jian ji · dao ji 》:“da zhe fei qian yu guan ,xiao zhe you san si bai guan 。”③guan tong ;tong xiao 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“shi guan yu shou ji zhou 。”(ji :da dao 。)《lun yu ·li ren 》:“wu dao yi yi guan zhi 。”④chuan ;chuan lian 。《chu ci ·li sao 》:“guan bi li zhi la rui 。”(bi li :man sheng de xiang cao 。)⑤tiao li 。《xun zi ·tian lun 》:“bai wang zhi mo bian ,zu yi wei dao guan 。”⑥shi feng ;fu shi 。《shi jing ·wei feng ·shuo shu 》:“san sui guan nv 。”(nv :ni 。)⑦zu ji ;ji guan 。bai ju yi 《xin feng she bei weng 》:“weng yun guan shu xin feng xian ,sheng feng sheng dai mo zheng zhan 。”⑧xue xi ;fu xi 。《guo yu ·lu yu xia 》:“zhou er jiang guan ,xi er xi fu 。”⑨xi guan 。hou zuo “guan ”。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“wo bu guan yu xiao ren cheng 。” (er )wān tong “wan ”。《yan tie lun ·lun gong 》:“yi dan you ji ,guan gong shang ma er yi 。”《shi ji ·chen she shi jia 》:“shi bu gan guan gong er bao yuan 。”

    an :

    ①gu dai jin shi yong de you duan jiao de mu tuo pan 。《zhou li ·kao gong ji ·yu ren 》:“an ,shi you er cun 。”《shi ji · tian shu lie chuan 》:“zhao wang zhang ao zi chi an jin shi ,li gong shen 。”②ai xiao de chang fang zhuo 。《san guo zhi · wu shu ·zhou yu chuan 》pei song zhi zhu :“quan ba dao zhuo (zhuó)qian zou an 。”(quan :sun quan 。zou an :jie shou zou ben de ji an 。)③chu li gong shi de wen shu 。《xin tang shu ·liu zhi chuan 》:“shi an ji fan jian 。”(ji :zhi ji lu de ben ce 。)④tong “an ”。1.yong shou wang xia ya 。《shi ji ·wei ji wu an hou lie chuan 》:“an guan fu xiang ling xie 。”(guan fu :ren ming 。xiang :bo geng 。xie :dao qian 。)2.ya yi ;zhi zhu 。《san guo zhi ·wu shu ·zhu ge ke chuan 》:“yi ju an bing yang rui ,guan xin er dong 。”(xin :kong zi 。)3.kao cha ;cha wen 。wang chong 《lun heng ·wen kong 》:“an xian sheng zhi yan ,shang xia duo xiang wei 。”(xiang wei :hu xiang mao dun 。)4.yi zhao ;an zhao 。《han fei zi ·gu fen 》:“ren chen xun ling er cong shi ,an fa er zhi guan 。”⑤lian ci 。xiang dang yu “yu shi ”、“jiu ”。《xun zi ·wang zhi 》:“cai wu ji ,guo jia an zi fu yi 。”

    cheng :

    ①wan cheng ;shi xian 。li si 《jian zhu ke shu 》:“shi qin cheng di ye 。”②bang zhu shi xian ;cheng quan 。《lun yu ·yan yuan 》:“jun zi cheng ren zhi mei ,bu cheng ren zhi e 。”③cheng wei ;bian wei 。《li ji ·xue ji 》:“yu bu zhuo ,bu cheng qi 。”liu xiang 《shui yuan ·feng shi 》:“ji zhi lin zi san bai lv ,zhang mei (mèi)cheng wei ,hui han cheng yu 。”(lv :li hang 。mei :xiu zi 。wei :wei mu 。)④cheng guo ;cheng jiu 。li bai 《hua cheng si da zhong ming 》:“shao wen cai lve ,zhuang er you cheng 。”(wen :xu 。)⑤cheng chang ;cheng shou 。《xun zi ·tian lun 》:“(mo wu )ge de ji yang yi cheng 。”⑥he jie ;jiao hao 。《zuo chuan ·cheng gong shi yi nian 》:“qin jin wei cheng 。”《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“ai wang yu shi bei cong (zòng)yao er yin yi qing cheng yu qin 。”(bei :wei bei 。cong :zhi ge zong 。yi :ren ming 。)⑦yi ding de ;ding xing de ;xian cheng de 。《shi jing ·zhou song ·hao tian you cheng ming 》:“hao tian you cheng ming ,er hou shou zhi 。”《san guo zhi ·shu shu ·jiang wan fei yi jiang wei chuan lun 》:“xian cheng zhu ge zhi cheng gui ,yin xun er bu ge 。”(xian :dou 。ge :gai bian 。)⑧ceng ;chong (chóng)。《shi ji ·li si lie chuan 》:“xing zhe xiang ban yu dao ,er si ren ri cheng ji yu shi 。”《lv shi chun qiu ·yin chu 》:“wei jiu cheng zhi tai 。”⑨gu dai shi li jian fang wei yi cheng 。《han shu ·xing fa zhi 》:“cheng fang shi li 。”