• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 寂寞滿爐灰,飄零上階雪。

    “寂寞滿爐灰,飄零上階雪。”詩句出處:《送兄弟回雪夜》;是唐朝詩人白居易的作品。

    日晦雲氣黃,東北風切切。
    時從村南還,新與兄弟別。
    離襟淚猶濕,回馬嘶未歇。
    欲歸一室坐,天陰多無月。
    夜長火消盡,歲暮雨凝結。
    寂寞滿爐灰,飄零上階雪。
    對雪畫寒灰,殘燈明復滅。
    灰死如我心,雪白如我發。
    所遇皆如此,頃刻堪愁絕。
    回念入坐忘,轉憂作禪悅。
    平生洗心法,正為今宵設。

    【註釋】:

    寂:

    ①寂靜;沒有聲音。《老子》第二十五章:“寂兮寥兮。”(寥:空曠高遠。)韓愈《明水賦》:“夜寂天清。”②孤單;冷清。元稹《行宮》:“宮花寂寞紅。”

    寞:

    ①幽靜;寂靜。《楚辭·九辯》:“蟬寂寞而無聲。”元稹《行宮》:“寥落古行宮,宮花寂寞紅。”②冷落;孤單。杜甫《追酬故高蜀州人日見寄》:“錦裡春光空爛熳,瑤墀侍臣已冥寞。”(墀:宮殿前臺階上面的空地。)

    爐:

    ①供做飯、冶煉、取暖等用的盛火器具。《韓非子·內儲說下》:“奉熾爐,炭火盡赤紅。”②通“”。古代酒店前放酒器的土臺子。《史記·司馬相如列傳》:“買一酒舍酤(gǔ)酒,而令文君當爐。”(酤:賣酒。當爐:坐在樑前賣酒。)也指酒店。《後漢書·方術傳·左慈》:“行視諸爐,悉亡其酒脯矣。”

    灰:

    ①物質燃燒後殘留的粉狀物。灰燼。《禮記·月令》:“(仲夏之月)令民毋艾(yì)藍以染,毋燒灰。”(艾:通“刈”。割。藍:蓼藍,可做染料。)蘇軾《念奴嬌·赤壁懷古》:“檣櫓灰飛煙滅。”②把……燒成灰。《抱樸子·釋滯》:“不灰之木,不熱之火。”③塵土。葛洪《神仙傳·玉子》:“命盡氣絕則死,位為王侯,金玉如山,何益於灰土乎?”陸機《挽歌》之二:“昔為七尺軀,今成灰與塵。”④介於黑白之間的一種顏色。黃遵憲《潮州行》:“扶床面色灰,謬言不畏懼。”⑤沮喪;消沉。《聊齋志異·成仙》:“成自經訟系,世情盡灰。”

    飄:

    ①旋風;大風。常“飄風”連用。《莊子·天下》:“若飄風之還,若羽之旋。”也指風吹。《楚辭·九歌·山鬼》:“東風飄兮神靈雨。”(雨:下雨。)②飛揚;飄揚。宋之問《靈隱寺》:“桂子月中落,天香雲外飄。”③流浪;生活不安定。《北史·胡叟傳》:“叟孤飄坎��(lǎn),未有仕路。”(坎��:不得志。)[飄零]1.墜落;飄落。白居易《惜牡丹花二首》之二:“晴明落地猶惆悵,何況飄零泥土中。”2.流落失意。劉滄《旅館書懷》:“兄弟飄零寄海邊。”(寄:寄居。)[飄颻(yáo)]也作“飄搖”。隨風搖動或飛揚。曹植《雜詩六首》之二:“轉蓬離本根,飄颻隨長風。”(蓬:草名。)

    零:

    ①雨、露等的墜落。《詩經·豳風·東山》:“我來自東,零雨其濛。”諸葛亮《出師表》:“臨表涕零,不知所言。”②降落;落下。鮑照《代蒿裡行》:“馳波催永夜,零露逼短晨。”③凋零;凋落。《楚辭·離騷》:“惟草木之零落兮。”[零丁]同“伶仃”。孤獨的樣子。高適《薊門行》:“一身既零丁,頭鬢白紛紛。”李密《陳情表》:“零丁孤苦,至於成立。”

    上:

    (一)①位置在高處的。與“下”相對。《孟子·梁惠王上》:“王坐於堂上,有牽牛而過堂下者。”②等級高或質量好的。《天工開物·飴餳》:“色以白者為上。”③次序或時間在前的。《墨子·七患》:“故雖上世之聖王,豈能使五谷常收,而旱水不至哉?”古樂府《日出東南隅行》:“東方千餘騎,夫婿居上頭。”④在上位的君主。《孟子·梁惠王上》:“入以事其父兄,出以事其長上。”⑤由低處往高處。《莊子·逍遙遊》:“摶(tuán)扶搖而上者九萬裡。”⑥去;往。黃宗羲《柳敬亭傳》:“始復上街頭理其故業。”⑦向前。《戰國策·秦策二》:“三鼓之而卒不上。”(卒:終。)⑧進呈;進獻;送上。《漢書·東方朔傳》:“四方士多上書言得失。”⑨出場。王實甫《西廂記》第一本楔子:“正旦扮鶯鶯上。”⑩加;添加。《論語·顏淵》:“草上之風必偃。”(11)塗染。《天工開物·造竹紙》:“先以白礬水染過,後上紅花汁雲。”(12)通“尚”。崇尚。《呂氏春秋·長見》:“尊賢上功。” (二)shǎng 上聲,漢語四聲之一。鐘嶸《詩品序》:“至平上去人,則餘病未能。”

    階:

    ①臺階。《孟子·離婁下》:“不逾階而相揖也。”(逾:超越。)李白《玉階怨》:“玉階生白露,夜久侵羅襪。”劉禹錫《陋室銘》:“苔痕上階綠,草色入簾青。”《左傳·莊公八年》:“石之紛如死於階下。”(石之紛如:人名。)②梯子。《禮記·喪大記》:“復有林麓,則虞人設階。”(虞人:掌管山澤的官。)屈原《惜誦》:“欲釋階而登天兮。”③根由。《詩經·小雅·巧言》:“無拳無勇,職為亂階。”(拳:力。職:主要。)《國語·周語中》:“夫婚姻,禍福之階也。”④官爵之等級。《世說新語·政事》:“乃超兩階用之。”《新唐書·百官志》:“文階二十八階,武階二十一階。”⑤憑借。《漢書·異姓諸侯王表》:“漢亡(wú)尺土之階。”(亡:無。)《北史·周室諸王傳論》:“兵權爵位,蓋安危之所階乎”⑥招引(禍患)。《左傳·隱公三年》:“將立州籲,乃定之矣;若猶未也,階之為禍。”[階級]1. 臺階。陸龜蒙《野廟碑》:“升階級,坐堂筵。”2. 指官位俸祿的等級。《後漢書·邊讓傳》:“階級名位,亦宜超然。”

    雪:

    ①雪。《史記·秦始皇本紀》:“大雨雪,深二尺五寸。”②下雪。《晉書·五行志》:“飛騎大將軍車嬴王騰自並州遷鎮鄴,行次真定時,久大雪。”③揩拭。杜甫《丈八溝納涼》詩:“佳人雪藕絲。”④洗除;洗刷。李白《獨漉篇》:“國恥未雪,何由成名?”⑤白色。李白《將進酒》:“君不見高堂明鏡悲白發,朝如青絲暮如雪。”


  • 寂寞满炉灰,飘零上阶雪。

    “寂寞满炉灰,飘零上阶雪。”诗句出处:《送兄弟回雪夜》;是唐朝诗人白居易的作品。

    日晦云气黄,东北风切切。
    时从村南还,新与兄弟别。
    离襟泪犹湿,回马嘶未歇。
    欲归一室坐,天阴多无月。
    夜长火消尽,岁暮雨凝结。
    寂寞满炉灰,飘零上阶雪。
    对雪画寒灰,残灯明复灭。
    灰死如我心,雪白如我发。
    所遇皆如此,顷刻堪愁绝。
    回念入坐忘,转忧作禅悦。
    平生洗心法,正为今宵设。

    【注释】:

    寂:

    ①寂静;没有声音。《老子》第二十五章:“寂兮寥兮。”(寥:空旷高远。)韩愈《明水赋》:“夜寂天清。”②孤单;冷清。元稹《行宫》:“宫花寂寞红。”

    寞:

    ①幽静;寂静。《楚辞·九辩》:“蝉寂寞而无声。”元稹《行宫》:“寥落古行宫,宫花寂寞红。”②冷落;孤单。杜甫《追酬故高蜀州人日见寄》:“锦里春光空烂熳,瑶墀侍臣已冥寞。”(墀:宫殿前台阶上面的空地。)

    炉:

    ①供做饭、冶炼、取暖等用的盛火器具。《韩非子·内储说下》:“奉炽炉,炭火尽赤红。”②通“”。古代酒店前放酒器的土台子。《史记·司马相如列传》:“买一酒舍酤(gǔ)酒,而令文君当炉。”(酤:卖酒。当炉:坐在樑前卖酒。)也指酒店。《后汉书·方术传·左慈》:“行视诸炉,悉亡其酒脯矣。”

    灰:

    ①物质燃烧后残留的粉状物。灰烬。《礼记·月令》:“(仲夏之月)令民毋艾(yì)蓝以染,毋烧灰。”(艾:通“刈”。割。蓝:蓼蓝,可做染料。)苏轼《念奴娇·赤壁怀古》:“樯橹灰飞烟灭。”②把……烧成灰。《抱朴子·释滞》:“不灰之木,不热之火。”③尘土。葛洪《神仙传·玉子》:“命尽气绝则死,位为王侯,金玉如山,何益于灰土乎?”陆机《挽歌》之二:“昔为七尺躯,今成灰与尘。”④介于黑白之间的一种颜色。黄遵宪《潮州行》:“扶床面色灰,谬言不畏惧。”⑤沮丧;消沉。《聊斋志异·成仙》:“成自经讼系,世情尽灰。”

    飘:

    ①旋风;大风。常“飘风”连用。《庄子·天下》:“若飘风之还,若羽之旋。”也指风吹。《楚辞·九歌·山鬼》:“东风飘兮神灵雨。”(雨:下雨。)②飞扬;飘扬。宋之问《灵隐寺》:“桂子月中落,天香云外飘。”③流浪;生活不安定。《北史·胡叟传》:“叟孤飘坎��(lǎn),未有仕路。”(坎��:不得志。)[飘零]1.坠落;飘落。白居易《惜牡丹花二首》之二:“晴明落地犹惆怅,何况飘零泥土中。”2.流落失意。刘沧《旅馆书怀》:“兄弟飘零寄海边。”(寄:寄居。)[飘飖(yáo)]也作“飘摇”。随风摇动或飞扬。曹植《杂诗六首》之二:“转蓬离本根,飘飖随长风。”(蓬:草名。)

    零:

    ①雨、露等的坠落。《诗经·豳风·东山》:“我来自东,零雨其濛。”诸葛亮《出师表》:“临表涕零,不知所言。”②降落;落下。鲍照《代蒿里行》:“驰波催永夜,零露逼短晨。”③凋零;凋落。《楚辞·离骚》:“惟草木之零落兮。”[零丁]同“伶仃”。孤独的样子。高适《蓟门行》:“一身既零丁,头鬓白纷纷。”李密《陈情表》:“零丁孤苦,至于成立。”

    上:

    (一)①位置在高处的。与“下”相对。《孟子·梁惠王上》:“王坐于堂上,有牵牛而过堂下者。”②等级高或质量好的。《天工开物·饴饧》:“色以白者为上。”③次序或时间在前的。《墨子·七患》:“故虽上世之圣王,岂能使五谷常收,而旱水不至哉?”古乐府《日出东南隅行》:“东方千余骑,夫婿居上头。”④在上位的君主。《孟子·梁惠王上》:“入以事其父兄,出以事其长上。”⑤由低处往高处。《庄子·逍遥游》:“抟(tuán)扶摇而上者九万里。”⑥去;往。黄宗羲《柳敬亭传》:“始复上街头理其故业。”⑦向前。《战国策·秦策二》:“三鼓之而卒不上。”(卒:终。)⑧进呈;进献;送上。《汉书·东方朔传》:“四方士多上书言得失。”⑨出场。王实甫《西厢记》第一本楔子:“正旦扮莺莺上。”⑩加;添加。《论语·颜渊》:“草上之风必偃。”(11)涂染。《天工开物·造竹纸》:“先以白矾水染过,后上红花汁云。”(12)通“尚”。崇尚。《吕氏春秋·长见》:“尊贤上功。” (二)shǎng 上声,汉语四声之一。钟嵘《诗品序》:“至平上去人,则余病未能。”

    阶:

    ①台阶。《孟子·离娄下》:“不逾阶而相揖也。”(逾:超越。)李白《玉阶怨》:“玉阶生白露,夜久侵罗袜。”刘禹锡《陋室铭》:“苔痕上阶绿,草色入帘青。”《左传·庄公八年》:“石之纷如死于阶下。”(石之纷如:人名。)②梯子。《礼记·丧大记》:“复有林麓,则虞人设阶。”(虞人:掌管山泽的官。)屈原《惜诵》:“欲释阶而登天兮。”③根由。《诗经·小雅·巧言》:“无拳无勇,职为乱阶。”(拳:力。职:主要。)《国语·周语中》:“夫婚姻,祸福之阶也。”④官爵之等级。《世说新语·政事》:“乃超两阶用之。”《新唐书·百官志》:“文阶二十八阶,武阶二十一阶。”⑤凭借。《汉书·异姓诸侯王表》:“汉亡(wú)尺土之阶。”(亡:无。)《北史·周室诸王传论》:“兵权爵位,盖安危之所阶乎”⑥招引(祸患)。《左传·隐公三年》:“将立州吁,乃定之矣;若犹未也,阶之为祸。”[阶级]1. 台阶。陆龟蒙《野庙碑》:“升阶级,坐堂筵。”2. 指官位俸禄的等级。《后汉书·边让传》:“阶级名位,亦宜超然。”

    雪:

    ①雪。《史记·秦始皇本纪》:“大雨雪,深二尺五寸。”②下雪。《晋书·五行志》:“飞骑大将军车嬴王腾自并州迁镇邺,行次真定时,久大雪。”③揩拭。杜甫《丈八沟纳凉》诗:“佳人雪藕丝。”④洗除;洗刷。李白《独漉篇》:“国耻未雪,何由成名?”⑤白色。李白《将进酒》:“君不见高堂明镜悲白发,朝如青丝暮如雪。”


  • ji mo man lu hui ,piao ling shang jie xue 。

    “ji mo man lu hui ,piao ling shang jie xue 。”shi gou chu chu :《song xiong di hui xue ye 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    ri hui yun qi huang ,dong bei feng qie qie 。
    shi cong cun na hai ,xin yu xiong di bie 。
    li jin lei you shi ,hui ma si wei xie 。
    yu gui yi shi zuo ,tian yin duo mo yue 。
    ye chang huo xiao jin ,sui mu yu ning jie 。
    ji mo man lu hui ,piao ling shang jie xue 。
    dui xue hua han hui ,can deng ming fu mie 。
    hui si ru wo xin ,xue bai ru wo fa 。
    suo yu jie ru ci ,qing ke kan chou jue 。
    hui nian ru zuo wang ,zhuai you zuo chan yue 。
    ping sheng xi xin fa ,zheng wei jin xiao she 。

    【zhu shi 】:

    ji :

    ①ji jing ;mei you sheng yin 。《lao zi 》di er shi wu zhang :“ji xi liao xi 。”(liao :kong kuang gao yuan 。)han yu 《ming shui fu 》:“ye ji tian qing 。”②gu chan ;leng qing 。yuan zhen 《hang gong 》:“gong hua ji mo gong 。”

    mo :

    ①you jing ;ji jing 。《chu ci ·jiu bian 》:“chan ji mo er mo sheng 。”yuan zhen 《hang gong 》:“liao la gu hang gong ,gong hua ji mo gong 。”②leng la ;gu chan 。du fu 《zhui chou gu gao shu zhou ren ri jian ji 》:“jin li chun guang kong lan man ,yao chi shi chen yi ming mo 。”(chi :gong dian qian tai jie shang mian de kong de 。)

    lu :

    ①gong zuo fan 、ye lian 、qu nuan deng yong de cheng huo qi ju 。《han fei zi ·nei chu shui xia 》:“feng chi lu ,tan huo jin chi gong 。”②tong “”。gu dai jiu dian qian fang jiu qi de tu tai zi 。《shi ji ·si ma xiang ru lie chuan 》:“mai yi jiu she gu (gǔ)jiu ,er ling wen jun dang lu 。”(gu :mai jiu 。dang lu :zuo zai 樑qian mai jiu 。)ye zhi jiu dian 。《hou han shu ·fang shu chuan ·zuo ci 》:“hang shi zhu lu ,xi wang ji jiu fu yi 。”

    hui :

    ①wu zhi ran shao hou can liu de fen zhuang wu 。hui jin 。《li ji ·yue ling 》:“(zhong xia zhi yue )ling min wu ai (yì)lan yi ran ,wu shao hui 。”(ai :tong “yi ”。ge 。lan :liao lan ,ke zuo ran liao 。)su shi 《nian nu jiao ·chi bi huai gu 》:“qiang lu hui fei yan mie 。”②ba ……shao cheng hui 。《bao piao zi ·shi zhi 》:“bu hui zhi mu ,bu re zhi huo 。”③chen tu 。ge hong 《shen xian chuan ·yu zi 》:“ming jin qi jue ze si ,wei wei wang hou ,jin yu ru shan ,he yi yu hui tu hu ?”liu ji 《wan ge 》zhi er :“xi wei qi che qu ,jin cheng hui yu chen 。”④jie yu hei bai zhi jian de yi chong yan se 。huang zun xian 《chao zhou hang 》:“fu chuang mian se hui ,miu yan bu wei ju 。”⑤ju sang ;xiao chen 。《liao zhai zhi yi ·cheng xian 》:“cheng zi jing song ji ,shi qing jin hui 。”

    piao :

    ①xuan feng ;da feng 。chang “piao feng ”lian yong 。《zhuang zi ·tian xia 》:“re piao feng zhi hai ,re yu zhi xuan 。”ye zhi feng chui 。《chu ci ·jiu ge ·shan gui 》:“dong feng piao xi shen ling yu 。”(yu :xia yu 。)②fei yang ;piao yang 。song zhi wen 《ling yin si 》:“gui zi yue zhong la ,tian xiang yun wai piao 。”③liu lang ;sheng huo bu an ding 。《bei shi ·hu sou chuan 》:“sou gu piao kan ��(lǎn),wei you shi lu 。”(kan ��:bu de zhi 。)[piao ling ]1.zhui la ;piao la 。bai ju yi 《xi mu dan hua er shou 》zhi er :“qing ming la de you chou chang ,he kuang piao ling ni tu zhong 。”2.liu la shi yi 。liu cang 《lv guan shu huai 》:“xiong di piao ling ji hai bian 。”(ji :ji ju 。)[piao yao (yáo)]ye zuo “piao yao ”。sui feng yao dong huo fei yang 。cao zhi 《za shi liu shou 》zhi er :“zhuai peng li ben gen ,piao yao sui chang feng 。”(peng :cao ming 。)

    ling :

    ①yu 、lou deng de zhui la 。《shi jing ·bin feng ·dong shan 》:“wo lai zi dong ,ling yu ji 濛。”zhu ge liang 《chu shi biao 》:“lin biao ti ling ,bu zhi suo yan 。”②jiang la ;la xia 。bao zhao 《dai hao li hang 》:“chi bo cui yong ye ,ling lou bi duan chen 。”③diao ling ;diao la 。《chu ci ·li sao 》:“wei cao mu zhi ling la xi 。”[ling ding ]tong “ling ding ”。gu du de yang zi 。gao kuo 《ji men hang 》:“yi shen ji ling ding ,tou bin bai fen fen 。”li mi 《chen qing biao 》:“ling ding gu ku ,zhi yu cheng li 。”

    shang :

    (yi )①wei zhi zai gao chu de 。yu “xia ”xiang dui 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wang zuo yu tang shang ,you qian niu er guo tang xia zhe 。”②deng ji gao huo zhi liang hao de 。《tian gong kai wu ·yi tang 》:“se yi bai zhe wei shang 。”③ci xu huo shi jian zai qian de 。《mo zi ·qi huan 》:“gu sui shang shi zhi sheng wang ,qi neng shi wu gu chang shou ,er han shui bu zhi zai ?”gu le fu 《ri chu dong na yu hang 》:“dong fang qian yu ji ,fu xu ju shang tou 。”④zai shang wei de jun zhu 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“ru yi shi ji fu xiong ,chu yi shi ji chang shang 。”⑤you di chu wang gao chu 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“tuan (tuán)fu yao er shang zhe jiu mo li 。”⑥qu ;wang 。huang zong xi 《liu jing ting chuan 》:“shi fu shang jie tou li ji gu ye 。”⑦xiang qian 。《zhan guo ce ·qin ce er 》:“san gu zhi er cu bu shang 。”(cu :zhong 。)⑧jin cheng ;jin suo ;song shang 。《han shu ·dong fang shuo chuan 》:“si fang shi duo shang shu yan de shi 。”⑨chu chang 。wang shi fu 《xi xiang ji 》di yi ben xie zi :“zheng dan ban ying ying shang 。”⑩jia ;tian jia 。《lun yu ·yan yuan 》:“cao shang zhi feng bi yan 。”(11)tu ran 。《tian gong kai wu ·zao zhu zhi 》:“xian yi bai fan shui ran guo ,hou shang gong hua zhi yun 。”(12)tong “shang ”。chong shang 。《lv shi chun qiu ·chang jian 》:“zun xian shang gong 。” (er )shǎng shang sheng ,han yu si sheng zhi yi 。zhong rong 《shi pin xu 》:“zhi ping shang qu ren ,ze yu bing wei neng 。”

    jie :

    ①tai jie 。《meng zi ·li lou xia 》:“bu yu jie er xiang yi ye 。”(yu :chao yue 。)li bai 《yu jie yuan 》:“yu jie sheng bai lou ,ye jiu qin luo wa 。”liu yu xi 《lou shi ming 》:“tai hen shang jie lu ,cao se ru lian qing 。”《zuo chuan ·zhuang gong ba nian 》:“dan zhi fen ru si yu jie xia 。”(dan zhi fen ru :ren ming 。)②ti zi 。《li ji ·sang da ji 》:“fu you lin lu ,ze yu ren she jie 。”(yu ren :zhang guan shan ze de guan 。)qu yuan 《xi song 》:“yu shi jie er deng tian xi 。”③gen you 。《shi jing ·xiao ya ·qiao yan 》:“mo quan mo yong ,zhi wei luan jie 。”(quan :li 。zhi :zhu yao 。)《guo yu ·zhou yu zhong 》:“fu hun yin ,huo fu zhi jie ye 。”④guan jue zhi deng ji 。《shi shui xin yu ·zheng shi 》:“nai chao liang jie yong zhi 。”《xin tang shu ·bai guan zhi 》:“wen jie er shi ba jie ,wu jie er shi yi jie 。”⑤ping jie 。《han shu ·yi xing zhu hou wang biao 》:“han wang (wú)che tu zhi jie 。”(wang :mo 。)《bei shi ·zhou shi zhu wang chuan lun 》:“bing quan jue wei ,gai an wei zhi suo jie hu ”⑥qiao yin (huo huan )。《zuo chuan ·yin gong san nian 》:“jiang li zhou xu ,nai ding zhi yi ;re you wei ye ,jie zhi wei huo 。”[jie ji ]1. tai jie 。liu gui meng 《ye miao bei 》:“sheng jie ji ,zuo tang yan 。”2. zhi guan wei feng lu de deng ji 。《hou han shu ·bian rang chuan 》:“jie ji ming wei ,yi yi chao ran 。”

    xue :

    ①xue 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“da yu xue ,shen er che wu cun 。”②xia xue 。《jin shu ·wu hang zhi 》:“fei ji da jiang jun che ying wang teng zi bing zhou qian zhen ye ,hang ci zhen ding shi ,jiu da xue 。”③kai shi 。du fu 《zhang ba gou na liang 》shi :“jia ren xue ou si 。”④xi chu ;xi shua 。li bai 《du lu pian 》:“guo chi wei xue ,he you cheng ming ?”⑤bai se 。li bai 《jiang jin jiu 》:“jun bu jian gao tang ming jing bei bai fa ,chao ru qing si mu ru xue 。”