• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 中途不進,部曲多回。

    “中途不進,部曲多回。”詩句出處:《三謠·朱藤謠》;是唐朝詩人白居易的作品。

    朱藤朱藤,溫如紅玉,直如朱繩。自我得爾以為杖,
    大有裨於股肱。前年左選,東南萬裡。交遊別我於國門,
    親友送我於滻水。登高山兮車倒輪摧,渡漢水兮馬跙蹄開。
    中途不進,部曲多回。唯此朱藤,實隨我來。瘴癘之鄉,
    無人之地。扶衛衰病,驅訶魑魅。吾獨一身,賴爾為二。
    或水或陸,自北徂南。泥黏雪滑,足力不堪。吾本兩足,
    得爾為三。紫霄峰頭,黃石巖下。松門石磴,不通輿馬。
    吾與爾披雲撥水,環山繞野。二年蹋遍匡廬間,
    未嘗一步而相舍。雖有佳子弟、良友朋,扶危助蹇,
    不如朱藤。嗟乎,窮既若是,通復何如,吾不以常杖待爾,
    爾勿以常人望吾。朱藤朱藤,吾雖青雲之上、黃泥之下,
    誓不棄爾於斯須。

    【註釋】:

    中:

    (一)①中間。《墨子·經上》:“中,同長也。”(同長:同樣長的半徑。)柳宗元《天說》:“渾然而中處者,世謂之元氣。”②內;在一定的范圍內。《孟子·滕文公上》:“國中無偽。”《考工記·巨人》:“國中九經九緯。”③位置、等級在高下或兩端之間。《列子·力命》:“中塗遇東郭先生。”(塗:同“途”。)《漢書·食貨志下》:“金有三等,黃金為上,白金為中,赤金為下。”④正;適中。《禮記·玉藻》:“頭頸必中。”《孟子·離婁下》:“湯執中。”(湯:殷商國君。)⑤宜於;合於。《史記·外戚世傢》:“武帝擇宮人不中用者,斥出歸之。” (二)zhòng ①符合;適合。《呂氏春秋·懷寵》:“必中理,然後說。”《荀子·賦篇》:“圓者中規,方者中矩。”②誣蔑;誣蔑別人使受損害。《漢書·何武傳》:“顯怒,欲以吏事中商。”(顯、商:人名。)③遭受;感受。《後漢書·馬援傳》:“援亦中病。”

    途:

    ①道路。《孫子兵法·軍爭》:“故迂其途而誘之以利。”《管子·中匡》:“鮑叔、隰朋趨而出,及管仲於途。”②途徑;方法。《荀子·成相》:“邪枉辟回失道途。”張居正《朱漢水墓》:“畏途今若此,吾道轉淒然。”

    不:

    (一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    進:

    ①前進。王安石《遊褒禪山記》:“其進愈難,而其見愈奇。”《孫子·軍爭》:“勇者不得獨進,怯者不得獨退。”②長(zhǎng)進;進步。《荀子·天論》:“君子敬其在己者而不慕其在天者,是以日進也。”又增進。葛洪《抱樸子·外篇·勖(xù)學》:“進德修業,溫故知新。”③到朝廷做官;出仕。范仲淹《嶽陽樓記》:“是進亦憂,退亦憂。”又上朝。《商君書·農戰》:“進則曲主,退則慮私。”(曲:曲意阿諛。)④引進;舉薦。《史記·孫子吳起列傳》:“於是忌進孫子於威王。”(忌:即齊將田忌。孫子:即孫臏。)《周禮·夏官·大司馬》:“進賢興功,以作邦國。”⑤提升。《晉書·賀循傳》:“然無援於朝,久不進序。”(序:官階。)⑥呈上;奉獻。《魏書·李先傳》:“先每一進策,所向克平。”(策:計策。克:攻克。)⑦超過。《莊子·養生主》:“臣之所好者道也,進乎技矣。”(技:技巧;技藝。)⑧進諫;勸諫。《戰國策·齊策一》:“數月之後,時時而間進;期年之後,雖欲言,無可進者。”⑨收入的錢財。《史記·呂不韋列傳》:“車乘進用不饒。”⑩通“贐”。贈送的錢財。《史記·高祖本紀》:“蕭何為主吏,主進。”(主:主管。)

    部:

    ①[動]統領,指揮。《史記·項羽本紀》:“漢王~五諸侯兵,凡五十六萬人。”②[名]部隊。《三國志· 吳書· 周瑜傳》:“權討江夏,瑜為前~大督。”③[名]古代行政區域。《漢書·尹翁歸傳》:“河東二十八縣,分為二~。”④[名]部分,類別。《說文解字·敘》:“分別~居。”⑤[名]官署。《孔雀東南飛》:“還~白府君。”

    曲:

    (一)①彎;不直。與“直”相對。《荀子·勸學》:“木直中繩,輮以為輪,其曲中規。”②不正;不公正;不正派。《戰國策·秦策五》:“趙王之臣有韓倉者,以曲合於趙王。”陸賈《新語·辨惑》:“懷曲而合邪。”(合:迎合。邪:偏邪。)③局部;一部分。《淮南子·繆稱》:“察一曲者,不可與言化。”④委婉曲折。元結《惡(wù)曲篇》:“未嘗曲氣以轉聲,曲辭以達意。”⑤泛指彎曲之處。吳融《壁畫折竹雜言》:“渭曲逢,湘江別。”(渭:水名。)⑥偏僻之處。嚴忌《哀時命》:“塊獨守此曲隅兮。”(塊:孤獨。隅:角落。) (二)qǔ ①韻文的一種。通常指宋以來的南曲和北曲,同詞的體裁相近,但格式較為自由。分戲曲、散曲兩類,元明以來甚為流行。②歌曲。王褒《長安有狹邪行》:“塗歌楊柳曲,巷飲榴花樽。”(塗:同“途”。樽:酒器。)③樂曲。劉禹錫《楊柳枝詞九首》之一:“請君莫奏前朝曲。”

    多:

    ①數量大,與“少”相對。《孟子·公孫醜下》:“得道者多助,失道者寡助。”(得道:指得治國之道,即行仁政。寡:少。)王維《相思》:“願君多采擷。”②勝過;超過。湯顯祖《紫簫記·巧探》:“想他才似相如,貌多王粲。”(相如:司馬相如,漢辭賦傢。王粲:漢魏間人,貌美多才。)③稱贊;著重。《史記·季佈欒佈列傳》:“諸公皆多季佈能摧剛為柔,朱傢以此名聞當世。”《史記·魏其武安侯列傳》:“士亦以此多之。”④過分的;多餘的。《莊子·漁父》:“今子既上無君侯有司之勢,而下無大臣職事之官,而擅飭(chì)禮樂,選人倫以化齊民,不泰多事乎?”(飭:整頓。泰:太,過於,過分。)劉劭《人物志·體別》:“夫在多疑。”⑤增多。《荀子·天論》:“因物而多之,孰與騁能而化之?”⑥通“哆”,不正。《法言·吾子》:“中正則雅,多哇則鄭。”(哇:淫邪的樂聲。)⑦副詞。表示限定。約相當於“隻”、“僅僅”。朱浮《為幽州牧與彭寵書》:“此猶河濱之民捧土以塞孟津,多見其不知量也。”《論語·子張》:“人雖欲自絕,其何傷於日月乎? 多見其不知量也。”

    回:

    ①旋轉;曲折環繞。《左傳·襄公十八年》:“右回梅山,侵鄭東北。”歐陽修《醉翁亭記》:“峰回路轉。”引申為掉轉方向,掉頭。屈原《離騷》:“回朕車以復路兮,及行迷之未遠。”《新唐書·張玄素傳》:“張公論事,有回天之力,可謂仁人之言哉。”引申為改變。《世說新語·雅量》:“王夷甫與裴景聲志好不同,景聲惡,欲取之,卒不能回。”②返回;恢復原狀。賀知章《回鄉偶書》:“少小離傢老大回。”《鬱離子·九難》:“靈藥千名,神農所嘗,起死回生,旋陰斡陽。”引申為回復。《夢溪筆談· 人事二》:“有一縣令使人,獨不肯去,須責回書。”③不正直;邪僻。《詩經·小雅·鼓鐘》:“淑人君子,其德不回。”《論衡·變虛》:“若德回亂,民將流亡。”又為偏私,袒護。《國語·晉語八》:“且秦楚匹也,若之何其回於富也。”④避讓;忌諱。《新序·雜事一》:“外舉不避仇讎,內舉不回親戚。”《後漢書·左雄傳》:“(左雄)奏案貪猾二千石,無所回忌。”⑤量詞。晏幾道《鷓鴣天》:“幾回魂夢與君同。”


  • 中途不进,部曲多回。

    “中途不进,部曲多回。”诗句出处:《三谣·朱藤谣》;是唐朝诗人白居易的作品。

    朱藤朱藤,温如红玉,直如朱绳。自我得尔以为杖,
    大有裨于股肱。前年左选,东南万里。交游别我于国门,
    亲友送我于浐水。登高山兮车倒轮摧,渡汉水兮马跙蹄开。
    中途不进,部曲多回。唯此朱藤,实随我来。瘴疠之乡,
    无人之地。扶卫衰病,驱诃魑魅。吾独一身,赖尔为二。
    或水或陆,自北徂南。泥黏雪滑,足力不堪。吾本两足,
    得尔为三。紫霄峰头,黄石岩下。松门石磴,不通舆马。
    吾与尔披云拨水,环山绕野。二年蹋遍匡庐间,
    未尝一步而相舍。虽有佳子弟、良友朋,扶危助蹇,
    不如朱藤。嗟乎,穷既若是,通复何如,吾不以常杖待尔,
    尔勿以常人望吾。朱藤朱藤,吾虽青云之上、黄泥之下,
    誓不弃尔于斯须。

    【注释】:

    中:

    (一)①中间。《墨子·经上》:“中,同长也。”(同长:同样长的半径。)柳宗元《天说》:“浑然而中处者,世谓之元气。”②内;在一定的范围内。《孟子·滕文公上》:“国中无伪。”《考工记·巨人》:“国中九经九纬。”③位置、等级在高下或两端之间。《列子·力命》:“中涂遇东郭先生。”(涂:同“途”。)《汉书·食货志下》:“金有三等,黄金为上,白金为中,赤金为下。”④正;适中。《礼记·玉藻》:“头颈必中。”《孟子·离娄下》:“汤执中。”(汤:殷商国君。)⑤宜于;合于。《史记·外戚世家》:“武帝择宫人不中用者,斥出归之。” (二)zhòng ①符合;适合。《吕氏春秋·怀宠》:“必中理,然后说。”《荀子·赋篇》:“圆者中规,方者中矩。”②诬蔑;诬蔑别人使受损害。《汉书·何武传》:“显怒,欲以吏事中商。”(显、商:人名。)③遭受;感受。《后汉书·马援传》:“援亦中病。”

    途:

    ①道路。《孙子兵法·军争》:“故迂其途而诱之以利。”《管子·中匡》:“鲍叔、隰朋趋而出,及管仲于途。”②途径;方法。《荀子·成相》:“邪枉辟回失道途。”张居正《朱汉水墓》:“畏途今若此,吾道转凄然。”

    不:

    (一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    进:

    ①前进。王安石《游褒禅山记》:“其进愈难,而其见愈奇。”《孙子·军争》:“勇者不得独进,怯者不得独退。”②长(zhǎng)进;进步。《荀子·天论》:“君子敬其在己者而不慕其在天者,是以日进也。”又增进。葛洪《抱朴子·外篇·勖(xù)学》:“进德修业,温故知新。”③到朝廷做官;出仕。范仲淹《岳阳楼记》:“是进亦忧,退亦忧。”又上朝。《商君书·农战》:“进则曲主,退则虑私。”(曲:曲意阿谀。)④引进;举荐。《史记·孙子吴起列传》:“于是忌进孙子于威王。”(忌:即齐将田忌。孙子:即孙膑。)《周礼·夏官·大司马》:“进贤兴功,以作邦国。”⑤提升。《晋书·贺循传》:“然无援于朝,久不进序。”(序:官阶。)⑥呈上;奉献。《魏书·李先传》:“先每一进策,所向克平。”(策:计策。克:攻克。)⑦超过。《庄子·养生主》:“臣之所好者道也,进乎技矣。”(技:技巧;技艺。)⑧进谏;劝谏。《战国策·齐策一》:“数月之后,时时而间进;期年之后,虽欲言,无可进者。”⑨收入的钱财。《史记·吕不韦列传》:“车乘进用不饶。”⑩通“赆”。赠送的钱财。《史记·高祖本纪》:“萧何为主吏,主进。”(主:主管。)

    部:

    ①[动]统领,指挥。《史记·项羽本纪》:“汉王~五诸侯兵,凡五十六万人。”②[名]部队。《三国志· 吴书· 周瑜传》:“权讨江夏,瑜为前~大督。”③[名]古代行政区域。《汉书·尹翁归传》:“河东二十八县,分为二~。”④[名]部分,类别。《说文解字·叙》:“分别~居。”⑤[名]官署。《孔雀东南飞》:“还~白府君。”

    曲:

    (一)①弯;不直。与“直”相对。《荀子·劝学》:“木直中绳,輮以为轮,其曲中规。”②不正;不公正;不正派。《战国策·秦策五》:“赵王之臣有韩仓者,以曲合于赵王。”陆贾《新语·辨惑》:“怀曲而合邪。”(合:迎合。邪:偏邪。)③局部;一部分。《淮南子·缪称》:“察一曲者,不可与言化。”④委婉曲折。元结《恶(wù)曲篇》:“未尝曲气以转声,曲辞以达意。”⑤泛指弯曲之处。吴融《壁画折竹杂言》:“渭曲逢,湘江别。”(渭:水名。)⑥偏僻之处。严忌《哀时命》:“块独守此曲隅兮。”(块:孤独。隅:角落。) (二)qǔ ①韵文的一种。通常指宋以来的南曲和北曲,同词的体裁相近,但格式较为自由。分戏曲、散曲两类,元明以来甚为流行。②歌曲。王褒《长安有狭邪行》:“涂歌杨柳曲,巷饮榴花樽。”(涂:同“途”。樽:酒器。)③乐曲。刘禹锡《杨柳枝词九首》之一:“请君莫奏前朝曲。”

    多:

    ①数量大,与“少”相对。《孟子·公孙丑下》:“得道者多助,失道者寡助。”(得道:指得治国之道,即行仁政。寡:少。)王维《相思》:“愿君多采撷。”②胜过;超过。汤显祖《紫箫记·巧探》:“想他才似相如,貌多王粲。”(相如:司马相如,汉辞赋家。王粲:汉魏间人,貌美多才。)③称赞;着重。《史记·季布栾布列传》:“诸公皆多季布能摧刚为柔,朱家以此名闻当世。”《史记·魏其武安侯列传》:“士亦以此多之。”④过分的;多余的。《庄子·渔父》:“今子既上无君侯有司之势,而下无大臣职事之官,而擅饬(chì)礼乐,选人伦以化齐民,不泰多事乎?”(饬:整顿。泰:太,过于,过分。)刘劭《人物志·体别》:“夫在多疑。”⑤增多。《荀子·天论》:“因物而多之,孰与骋能而化之?”⑥通“哆”,不正。《法言·吾子》:“中正则雅,多哇则郑。”(哇:淫邪的乐声。)⑦副词。表示限定。约相当于“只”、“仅仅”。朱浮《为幽州牧与彭宠书》:“此犹河滨之民捧土以塞孟津,多见其不知量也。”《论语·子张》:“人虽欲自绝,其何伤于日月乎? 多见其不知量也。”

    回:

    ①旋转;曲折环绕。《左传·襄公十八年》:“右回梅山,侵郑东北。”欧阳修《醉翁亭记》:“峰回路转。”引申为掉转方向,掉头。屈原《离骚》:“回朕车以复路兮,及行迷之未远。”《新唐书·张玄素传》:“张公论事,有回天之力,可谓仁人之言哉。”引申为改变。《世说新语·雅量》:“王夷甫与裴景声志好不同,景声恶,欲取之,卒不能回。”②返回;恢复原状。贺知章《回乡偶书》:“少小离家老大回。”《郁离子·九难》:“灵药千名,神农所尝,起死回生,旋阴斡阳。”引申为回复。《梦溪笔谈· 人事二》:“有一县令使人,独不肯去,须责回书。”③不正直;邪僻。《诗经·小雅·鼓钟》:“淑人君子,其德不回。”《论衡·变虚》:“若德回乱,民将流亡。”又为偏私,袒护。《国语·晋语八》:“且秦楚匹也,若之何其回于富也。”④避让;忌讳。《新序·杂事一》:“外举不避仇雠,内举不回亲戚。”《后汉书·左雄传》:“(左雄)奏案贪猾二千石,无所回忌。”⑤量词。晏几道《鹧鸪天》:“几回魂梦与君同。”


  • zhong tu bu jin ,bu qu duo hui 。

    “zhong tu bu jin ,bu qu duo hui 。”shi gou chu chu :《san yao ·zhu teng yao 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    zhu teng zhu teng ,wen ru gong yu ,zhi ru zhu sheng 。zi wo de er yi wei zhang ,
    da you bi yu gu gong 。qian nian zuo shua ,dong na mo li 。jiao you bie wo yu guo men ,
    qin you song wo yu chan shui 。deng gao shan xi che dao lun cui ,du han shui xi ma ju ti kai 。
    zhong tu bu jin ,bu qu duo hui 。wei ci zhu teng ,shi sui wo lai 。zhang li zhi xiang ,
    mo ren zhi de 。fu wei cui bing ,qu he chi mei 。wu du yi shen ,lai er wei er 。
    huo shui huo liu ,zi bei cu na 。ni nian xue hua ,zu li bu kan 。wu ben liang zu ,
    de er wei san 。zi xiao feng tou ,huang dan yan xia 。song men dan deng ,bu tong yu ma 。
    wu yu er pi yun bo shui ,huan shan rao ye 。er nian ta bian kuang lu jian ,
    wei chang yi bu er xiang she 。sui you jia zi di 、liang you peng ,fu wei zhu jian ,
    bu ru zhu teng 。jie hu ,qiong ji re shi ,tong fu he ru ,wu bu yi chang zhang dai er ,
    er wu yi chang ren wang wu 。zhu teng zhu teng ,wu sui qing yun zhi shang 、huang ni zhi xia ,
    shi bu qi er yu si xu 。

    【zhu shi 】:

    zhong :

    (yi )①zhong jian 。《mo zi ·jing shang 》:“zhong ,tong chang ye 。”(tong chang :tong yang chang de ban jing 。)liu zong yuan 《tian shui 》:“hun ran er zhong chu zhe ,shi wei zhi yuan qi 。”②nei ;zai yi ding de fan wei nei 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“guo zhong mo wei 。”《kao gong ji ·ju ren 》:“guo zhong jiu jing jiu wei 。”③wei zhi 、deng ji zai gao xia huo liang duan zhi jian 。《lie zi ·li ming 》:“zhong tu yu dong guo xian sheng 。”(tu :tong “tu ”。)《han shu ·shi huo zhi xia 》:“jin you san deng ,huang jin wei shang ,bai jin wei zhong ,chi jin wei xia 。”④zheng ;kuo zhong 。《li ji ·yu zao 》:“tou geng bi zhong 。”《meng zi ·li lou xia 》:“shang zhi zhong 。”(shang :yan shang guo jun 。)⑤yi yu ;ge yu 。《shi ji ·wai qi shi jia 》:“wu di ze gong ren bu zhong yong zhe ,chi chu gui zhi 。” (er )zhòng ①fu ge ;kuo ge 。《lv shi chun qiu ·huai chong 》:“bi zhong li ,ran hou shui 。”《xun zi ·fu pian 》:“yuan zhe zhong gui ,fang zhe zhong ju 。”②wu mie ;wu mie bie ren shi shou sun hai 。《han shu ·he wu chuan 》:“xian nu ,yu yi li shi zhong shang 。”(xian 、shang :ren ming 。)③zao shou ;gan shou 。《hou han shu ·ma yuan chuan 》:“yuan yi zhong bing 。”

    tu :

    ①dao lu 。《sun zi bing fa ·jun zheng 》:“gu yu ji tu er you zhi yi li 。”《guan zi ·zhong kuang 》:“bao shu 、xi peng qu er chu ,ji guan zhong yu tu 。”②tu jing ;fang fa 。《xun zi ·cheng xiang 》:“xie wang bi hui shi dao tu 。”zhang ju zheng 《zhu han shui mu 》:“wei tu jin re ci ,wu dao zhuai qi ran 。”

    bu :

    (yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)

    jin :

    ①qian jin 。wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“ji jin yu nan ,er ji jian yu ji 。”《sun zi ·jun zheng 》:“yong zhe bu de du jin ,qie zhe bu de du tui 。”②chang (zhǎng)jin ;jin bu 。《xun zi ·tian lun 》:“jun zi jing ji zai ji zhe er bu mu ji zai tian zhe ,shi yi ri jin ye 。”you zeng jin 。ge hong 《bao piao zi ·wai pian ·xu (xù)xue 》:“jin de xiu ye ,wen gu zhi xin 。”③dao chao ting zuo guan ;chu shi 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“shi jin yi you ,tui yi you 。”you shang chao 。《shang jun shu ·nong zhan 》:“jin ze qu zhu ,tui ze lv si 。”(qu :qu yi a yu 。)④yin jin ;ju jian 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“yu shi ji jin sun zi yu wei wang 。”(ji :ji ji jiang tian ji 。sun zi :ji sun bin 。)《zhou li ·xia guan ·da si ma 》:“jin xian xing gong ,yi zuo bang guo 。”⑤di sheng 。《jin shu ·he xun chuan 》:“ran mo yuan yu chao ,jiu bu jin xu 。”(xu :guan jie 。)⑥cheng shang ;feng suo 。《wei shu ·li xian chuan 》:“xian mei yi jin ce ,suo xiang ke ping 。”(ce :ji ce 。ke :gong ke 。)⑦chao guo 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“chen zhi suo hao zhe dao ye ,jin hu ji yi 。”(ji :ji qiao ;ji yi 。)⑧jin jian ;quan jian 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“shu yue zhi hou ,shi shi er jian jin ;ji nian zhi hou ,sui yu yan ,mo ke jin zhe 。”⑨shou ru de qian cai 。《shi ji ·lv bu wei lie chuan 》:“che cheng jin yong bu rao 。”⑩tong “jin ”。zeng song de qian cai 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“xiao he wei zhu li ,zhu jin 。”(zhu :zhu guan 。)

    bu :

    ①[dong ]tong ling ,zhi hui 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“han wang ~wu zhu hou bing ,fan wu shi liu mo ren 。”②[ming ]bu dui 。《san guo zhi · wu shu · zhou yu chuan 》:“quan tao jiang xia ,yu wei qian ~da du 。”③[ming ]gu dai hang zheng ou yu 。《han shu ·yin weng gui chuan 》:“he dong er shi ba xian ,fen wei er ~。”④[ming ]bu fen ,lei bie 。《shui wen jie zi ·xu 》:“fen bie ~ju 。”⑤[ming ]guan shu 。《kong qiao dong na fei 》:“hai ~bai fu jun 。”

    qu :

    (yi )①wan ;bu zhi 。yu “zhi ”xiang dui 。《xun zi ·quan xue 》:“mu zhi zhong sheng ,rou yi wei lun ,ji qu zhong gui 。”②bu zheng ;bu gong zheng ;bu zheng pa 。《zhan guo ce ·qin ce wu 》:“zhao wang zhi chen you han cang zhe ,yi qu ge yu zhao wang 。”liu gu 《xin yu ·bian huo 》:“huai qu er ge xie 。”(ge :ying ge 。xie :pian xie 。)③ju bu ;yi bu fen 。《huai na zi ·miao chen 》:“cha yi qu zhe ,bu ke yu yan hua 。”④wei wan qu she 。yuan jie 《e (wù)qu pian 》:“wei chang qu qi yi zhuai sheng ,qu ci yi da yi 。”⑤fan zhi wan qu zhi chu 。wu rong 《bi hua she zhu za yan 》:“wei qu feng ,xiang jiang bie 。”(wei :shui ming 。)⑥pian pi zhi chu 。yan ji 《ai shi ming 》:“kuai du shou ci qu yu xi 。”(kuai :gu du 。yu :jiao la 。) (er )qǔ ①yun wen de yi chong 。tong chang zhi song yi lai de na qu he bei qu ,tong ci de ti cai xiang jin ,dan ge shi jiao wei zi you 。fen hu qu 、san qu liang lei ,yuan ming yi lai shen wei liu hang 。②ge qu 。wang bao 《chang an you xia xie hang 》:“tu ge yang liu qu ,hang yin liu hua zun 。”(tu :tong “tu ”。zun :jiu qi 。)③le qu 。liu yu xi 《yang liu zhi ci jiu shou 》zhi yi :“qing jun mo zou qian chao qu 。”

    duo :

    ①shu liang da ,yu “shao ”xiang dui 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“de dao zhe duo zhu ,shi dao zhe gua zhu 。”(de dao :zhi de zhi guo zhi dao ,ji hang ren zheng 。gua :shao 。)wang wei 《xiang sai 》:“yuan jun duo cai xie 。”②sheng guo ;chao guo 。shang xian zu 《zi xiao ji ·qiao tan 》:“xiang ta cai shi xiang ru ,mao duo wang can 。”(xiang ru :si ma xiang ru ,han ci fu jia 。wang can :han wei jian ren ,mao mei duo cai 。)③chen zan ;zhao chong 。《shi ji ·ji bu luan bu lie chuan 》:“zhu gong jie duo ji bu neng cui gang wei rou ,zhu jia yi ci ming wen dang shi 。”《shi ji ·wei ji wu an hou lie chuan 》:“shi yi yi ci duo zhi 。”④guo fen de ;duo yu de 。《zhuang zi ·yu fu 》:“jin zi ji shang mo jun hou you si zhi shi ,er xia mo da chen zhi shi zhi guan ,er shan chi (chì)li le ,shua ren lun yi hua ji min ,bu tai duo shi hu ?”(chi :zheng du 。tai :tai ,guo yu ,guo fen 。)liu shao 《ren wu zhi ·ti bie 》:“fu zai duo yi 。”⑤zeng duo 。《xun zi ·tian lun 》:“yin wu er duo zhi ,shu yu cheng neng er hua zhi ?”⑥tong “chi ”,bu zheng 。《fa yan ·wu zi 》:“zhong zheng ze ya ,duo wa ze zheng 。”(wa :yin xie de le sheng 。)⑦fu ci 。biao shi xian ding 。yao xiang dang yu “zhi ”、“jin jin ”。zhu fu 《wei you zhou mu yu peng chong shu 》:“ci you he bin zhi min peng tu yi sai meng jin ,duo jian ji bu zhi liang ye 。”《lun yu ·zi zhang 》:“ren sui yu zi jue ,ji he shang yu ri yue hu ? duo jian ji bu zhi liang ye 。”

    hui :

    ①xuan zhuai ;qu she huan rao 。《zuo chuan ·xiang gong shi ba nian 》:“you hui mei shan ,qin zheng dong bei 。”ou yang xiu 《zui weng ting ji 》:“feng hui lu zhuai 。”yin shen wei diao zhuai fang xiang ,diao tou 。qu yuan 《li sao 》:“hui zhen che yi fu lu xi ,ji hang mi zhi wei yuan 。”《xin tang shu ·zhang xuan su chuan 》:“zhang gong lun shi ,you hui tian zhi li ,ke wei ren ren zhi yan zai 。”yin shen wei gai bian 。《shi shui xin yu ·ya liang 》:“wang yi fu yu pei jing sheng zhi hao bu tong ,jing sheng e ,yu qu zhi ,cu bu neng hui 。”②fan hui ;hui fu yuan zhuang 。he zhi zhang 《hui xiang ou shu 》:“shao xiao li jia lao da hui 。”《yu li zi ·jiu nan 》:“ling yao qian ming ,shen nong suo chang ,qi si hui sheng ,xuan yin wo yang 。”yin shen wei hui fu 。《meng xi bi tan · ren shi er 》:“you yi xian ling shi ren ,du bu ken qu ,xu ze hui shu 。”③bu zheng zhi ;xie pi 。《shi jing ·xiao ya ·gu zhong 》:“shu ren jun zi ,ji de bu hui 。”《lun heng ·bian xu 》:“re de hui luan ,min jiang liu wang 。”you wei pian si ,tan hu 。《guo yu ·jin yu ba 》:“ju qin chu pi ye ,re zhi he ji hui yu fu ye 。”④bi rang ;ji hui 。《xin xu ·za shi yi 》:“wai ju bu bi chou chou ,nei ju bu hui qin qi 。”《hou han shu ·zuo xiong chuan 》:“(zuo xiong )zou an tan hua er qian dan ,mo suo hui ji 。”⑤liang ci 。yan ji dao 《zhe gu tian 》:“ji hui hun meng yu jun tong 。”