- 繁体
- 简体
- 拼音
-
股肱分外守,耳目付中司。
“股肱分外守,耳目付中司。”詩句出處:《敘德書情四十韻上宣歙崔中丞宣州薦》;是唐朝詩人白居易的作品。元聖生乘運,忠賢出應期。還將稽古力,助立太平基。
土控吳兼越,州連歙與池。山河地襟帶,軍鎮國藩維。
廉察安江甸,澄清肅海夷。股肱分外守,耳目付中司。
楚老歌來暮,秦人詠去思。望如時雨至,福是歲星移。
政靜民無訟,刑行吏不欺。撝謙驚主寵,陰德畏人知。
白玉慚溫色,朱繩讓直辭。行為時領袖,言作世蓍龜。
盛幕招賢士,連營訓銳師。光華下鵷鷺,氣色動熊羆。
出入麾幢引,登臨劍戟隨。好風迎解榻,美景待搴帷。
晴野霞飛綺,春郊柳宛絲。城烏驚畫角,江雁避紅旗。
藉草朱輪駐,攀花紫綬垂。山宜謝公屐,洲稱柳傢詩。
酒氣和芳杜,弦聲亂子規。分球齊馬首,列舞匝蛾眉。
醉惜年光晚,歡憐日影遲。回塘排玉棹,歸路擁金羈。
自顧龍鐘者,嘗蒙噢咻之。仰山塵不讓,涉海水難為。
身忝鄉人薦,名因國士推。提攜增善價,拂拭長妍姿。
射策端心術,遷喬整羽儀。幸穿楊遠葉,謬折桂高枝。
佩德潛書帶,銘仁暗勒肌。飭躬趨館舍,拜手挹階墀。
霄漢程雖在,風塵跡尚卑。敝衣羞佈素,敗屋厭茅茨。
養乏晨昏膳,居無伏臘資。盛時貧可恥,壯歲病堪嗤。
擢第名方立,耽書力未疲。磨鉛重剸割,策蹇再奔馳。
相馬須憐瘦,呼鷹正及饑。扶搖重即事,會有答恩時。
【註釋】:
股:
①大腿。《戰國策·燕策》:“遂拔以擊荊軻,斷其左股。”②古代算學名詞,指不等腰三角形中較長的直角邊。《周髀算經》卷上:“周髀長八尺,夏至之日晷一尺六寸,髀者股也,正晷者勾也。”③事物的一部分;事物的分支。白居易《長恨歌》:“釵留一股合(盒)一扇。”[股肱]喻輔佐之臣。《尚書·益稷》:“元首明哉,股肱良哉。”肱:
[名]臂,胳臂。《論語·述而》:“曲~而枕之。”分:
(一)①分開;劃分。與“合”相對。《管子·立政》:“分國以為五鄉,鄉為之師;分鄉以為五州,州為之長。”(國:都城。)②從主體分出的部分;分支。《元史·順宗紀五》:“立中書分省於濟寧。”(中書省:中央總管國傢政事的機關。濟寧:在山東省。)③分成;分出。《韓非子·顯學》:“故孔墨之後,儒分為八,墨離為三,取舍相反不同。”④離開;分散。《莊子·漁父》:“嗚呼!遠哉,其分於道也。”⑤分配;給與。《史記·李將軍列傳》:“廣廉,得賞賜輒(zhé)分其麾(huī)下,飲食與士共之。”(輒:總是。麾下:部下。)⑥分擔;分享。揚雄《解嘲》:“分人之祿。”《三國志·吳書·陸瑁傳》:“陳國陳融……等皆單貧有志,就瑁遊處,瑁割少分甘,與同豐約。”(割:分給。約:節儉。)⑦區分;辨別。《莊子·齊物論》:“周與蝴蝶必有分矣。”⑧量詞。《晉書·陶侃傳》:“大禹聖者,乃惜寸陰,至於眾人,當惜分陰。” (二)fèn ①名分;職分。《禮記·禮運》:“故禮達而名定。”②資質;資歷。況周頤《蕙風詞話》卷一:“性靈關天分,書卷關學歷。”③福分;緣分。劉禹錫《寄樂天》:“幸免如斯分非淺,祝君長詠夢熊詩。”④情分;關系或感情。《北齊書·封孝琬傳》:“晚相逢遇,分好遂深。”⑤料想。《漢書·李廣蘇建傳附蘇武》:“自分已死久矣。”⑥甘心;服氣。李肩吾《清平樂》:“燕子可憐人去,海棠不分春寒。”外:
①疏遠。《周易·泰》:“內君子而外小人,君子道長(zhǎng),小人道消也。”(內:親近。長:增長。消:減少。)《韓非子·愛臣》:“此君人者所外也。”(君人者:國君。)②外邊;外部。與“內”相對。《孟子·告子下》:“入則無法傢拂士,出則無敵國外患者,國恒亡。”《史記·屈原賈生列傳》:“懷王以不知忠臣之分,故內惑於鄭袖,外欺於張儀。”③外表。《法言·修身》:“其為外也肅括。”④其他的。《孟子·滕文公下》:“外人稱夫子好辯,敢問何也?”⑤不正規的;非正式的。《論衡·案書》:“《國語》、《左氏》之外傳也。”⑥排除;除去。《淮南子·精神》:“外此,其餘無足利矣。”⑦稱父系之外的親屬。《爾雅·釋親》:“母之考為外王父。”守:
①官吏的職責。《左傳·隱公五年》:“官司之守,非君所及也。”②掌管;管理。《左傳·昭公二十年》:“山林之木,衡鹿守之。”(衡鹿:官名。)③守衛;防守;保衛。《周易 ·坎卦》:“王公設險,以守其國。”④守候。《韓非子·五蠹》:“守株,冀復得兔。”(冀:希望。)⑤看守;守護。《國語·越語上》:“將免者以告,公令醫守之。”⑥遵守;保持。《孟子·滕文公下》:“守先王之道。”⑦操守;節操。《呂氏春秋·論人》:“喜之以驗其守。”⑧官名。《史記·孫子吳起列傳》:“吳起為西河守。”耳:
①耳朵。人和動物的聽覺器官。《韓非子·十過》:“謀出二君之口而入臣之耳,人莫之知也。”②用耳聽,聽說。歐陽修《瀧(shuāng)岡阡表》:“吾耳熟焉,故能詳也。”③語氣詞。1. 表示限止。相當於“罷瞭”。《論語·陽貨》:“前言戲之耳。”2. 表示肯定。相當於“矣”。《史記·刺客列傳》:“且吾所為者極難耳。”《史記·陳涉世傢》:“此教我先威眾耳。”目:
①眼睛。《荀子·勸學》:“目不能兩視而明。”②觀看;註視。《史記·陳涉世傢》:“卒中往往語,皆指目陳勝。”③以目示意;遞眼色。《史記·項羽本紀》:“范增數目項王。”④看法。方孝孺《答王秀才書》:“俾世俗易心改目,以勉其遠且大者。”⑤眼力;目光。魏征《述懷》:“既傷千裡目,還驚九折魂。”(九折:指道路崎嶇。)孟棨《本事詩·崔護》:“彼此目註者久之。”⑥網眼。劉知幾《史通·敘事》:“捕高鳥者張其萬置(jū),而獲之者由於一目。”(置:捕鳥獸的網。)⑦名目;條目。《梁書·殷鈞傳》:“又受詔料檢西省法書古籍,別為品目。”(省:官署名。)元稹《批宰臣請上尊號第二表》:“百吏雖存,官業多曠;萬目雖設,紀律未張。”⑧標題。《北史·儒林傳上·孫惠蔚》:“惠蔚既入東觀,見典籍未周……或文壞字誤,謬爛相屬,卷目雖多,全定者少。”(東觀:指宮中藏書、著書之處。謬爛:錯誤雜亂。屬:連接。)又目錄。韓愈《上張仆射書》:“有小吏持院中故事節目十餘事來示愈。”⑨頭領。《明史·陳金傳》:“賊覘(chān)諸要害無守者,乃悉所有賂目兵,乘暮遁去。”(覘:窺視。目兵:兵卒中的小頭目。)⑩品評;看待。《世說新語·賞譽》:“世目周侯,嶷如斷山。”(11)列;行列。文天祥《指南錄後序》:“北驅予並往,而不在使者之目。”[目前]1. 眼前。王鰲《震澤長語·文章》:“《禹貢》敘山水脈絡原委,如在目前。”2. 當前;現在。《閱微草堂筆記·灤陽消夏錄二》:“許之,則禍在後日;不許,則禍在目前。”付:
①授予;交給;付與。《三國志·魏書·張邈傳》:“太祖執(陳)登手曰:‘東方之事,便以相付。’”諸葛亮《出師表》:“若有作奸犯科及為忠善者,宜付有司,論其刑賞。”②寄托;依附。嶽飛《小重山》:“欲將心事付瑤琴。”③通“袝”。祭名。《周禮·春官·大祝》:“言甸人讀禱,付練祥,掌國事。”中:
(一)①中間。《墨子·經上》:“中,同長也。”(同長:同樣長的半徑。)柳宗元《天說》:“渾然而中處者,世謂之元氣。”②內;在一定的范圍內。《孟子·滕文公上》:“國中無偽。”《考工記·巨人》:“國中九經九緯。”③位置、等級在高下或兩端之間。《列子·力命》:“中塗遇東郭先生。”(塗:同“途”。)《漢書·食貨志下》:“金有三等,黃金為上,白金為中,赤金為下。”④正;適中。《禮記·玉藻》:“頭頸必中。”《孟子·離婁下》:“湯執中。”(湯:殷商國君。)⑤宜於;合於。《史記·外戚世傢》:“武帝擇宮人不中用者,斥出歸之。” (二)zhòng ①符合;適合。《呂氏春秋·懷寵》:“必中理,然後說。”《荀子·賦篇》:“圓者中規,方者中矩。”②誣蔑;誣蔑別人使受損害。《漢書·何武傳》:“顯怒,欲以吏事中商。”(顯、商:人名。)③遭受;感受。《後漢書·馬援傳》:“援亦中病。”司:
(一)①主管;職掌。《左傳·成公二年》:“唯器與名,不可以假人,君之所司也。”(器:器物。名:名號。假:借。)《呂氏春秋·孟春》:“乃命太史,守典奉法,司天日月星辰之行。”②官吏。唐太宗《幸武功慶善宮》:“無為任百司。”(無為:指無為而治。任:任用。)③官署名。唐、宋以後,尚書省所屬六部下設司。《舊唐書·職官志三》:“尚書省領二十四司。六尚書,各分領四司。”④某些獨立官署及外官。⑤考察;觀察。《山海經· 大荒西經》:“司日月之長短。”《周禮·地官·媒氏》:“司男女之無夫傢者而會之。”(無夫傢者:指鰥寡。) (二)sì ①窺伺;偵察。後作“伺”。《漢書·齊悼惠王傳》:“以為物而司之,得勃。”(物:怪物。勃:人名。)②繼承。後作“嗣”。《尚書·高宗肜日》:“王司敬民。” -
股肱分外守,耳目付中司。
“股肱分外守,耳目付中司。”诗句出处:《叙德书情四十韵上宣歙崔中丞宣州荐》;是唐朝诗人白居易的作品。元圣生乘运,忠贤出应期。还将稽古力,助立太平基。
土控吴兼越,州连歙与池。山河地襟带,军镇国藩维。
廉察安江甸,澄清肃海夷。股肱分外守,耳目付中司。
楚老歌来暮,秦人咏去思。望如时雨至,福是岁星移。
政静民无讼,刑行吏不欺。撝谦惊主宠,阴德畏人知。
白玉惭温色,朱绳让直辞。行为时领袖,言作世蓍龟。
盛幕招贤士,连营训锐师。光华下鹓鹭,气色动熊罴。
出入麾幢引,登临剑戟随。好风迎解榻,美景待搴帷。
晴野霞飞绮,春郊柳宛丝。城乌惊画角,江雁避红旗。
藉草朱轮驻,攀花紫绶垂。山宜谢公屐,洲称柳家诗。
酒气和芳杜,弦声乱子规。分球齐马首,列舞匝蛾眉。
醉惜年光晚,欢怜日影迟。回塘排玉棹,归路拥金羁。
自顾龙钟者,尝蒙噢咻之。仰山尘不让,涉海水难为。
身忝乡人荐,名因国士推。提携增善价,拂拭长妍姿。
射策端心术,迁乔整羽仪。幸穿杨远叶,谬折桂高枝。
佩德潜书带,铭仁暗勒肌。饬躬趋馆舍,拜手挹阶墀。
霄汉程虽在,风尘迹尚卑。敝衣羞布素,败屋厌茅茨。
养乏晨昏膳,居无伏腊资。盛时贫可耻,壮岁病堪嗤。
擢第名方立,耽书力未疲。磨铅重剸割,策蹇再奔驰。
相马须怜瘦,呼鹰正及饥。扶摇重即事,会有答恩时。
【注释】:
股:
①大腿。《战国策·燕策》:“遂拔以击荆轲,断其左股。”②古代算学名词,指不等腰三角形中较长的直角边。《周髀算经》卷上:“周髀长八尺,夏至之日晷一尺六寸,髀者股也,正晷者勾也。”③事物的一部分;事物的分支。白居易《长恨歌》:“钗留一股合(盒)一扇。”[股肱]喻辅佐之臣。《尚书·益稷》:“元首明哉,股肱良哉。”肱:
[名]臂,胳臂。《论语·述而》:“曲~而枕之。”分:
(一)①分开;划分。与“合”相对。《管子·立政》:“分国以为五乡,乡为之师;分乡以为五州,州为之长。”(国:都城。)②从主体分出的部分;分支。《元史·顺宗纪五》:“立中书分省于济宁。”(中书省:中央总管国家政事的机关。济宁:在山东省。)③分成;分出。《韩非子·显学》:“故孔墨之后,儒分为八,墨离为三,取舍相反不同。”④离开;分散。《庄子·渔父》:“呜呼!远哉,其分于道也。”⑤分配;给与。《史记·李将军列传》:“广廉,得赏赐辄(zhé)分其麾(huī)下,饮食与士共之。”(辄:总是。麾下:部下。)⑥分担;分享。扬雄《解嘲》:“分人之禄。”《三国志·吴书·陆瑁传》:“陈国陈融……等皆单贫有志,就瑁游处,瑁割少分甘,与同丰约。”(割:分给。约:节俭。)⑦区分;辨别。《庄子·齐物论》:“周与蝴蝶必有分矣。”⑧量词。《晋书·陶侃传》:“大禹圣者,乃惜寸阴,至于众人,当惜分阴。” (二)fèn ①名分;职分。《礼记·礼运》:“故礼达而名定。”②资质;资历。况周颐《蕙风词话》卷一:“性灵关天分,书卷关学历。”③福分;缘分。刘禹锡《寄乐天》:“幸免如斯分非浅,祝君长咏梦熊诗。”④情分;关系或感情。《北齐书·封孝琬传》:“晚相逢遇,分好遂深。”⑤料想。《汉书·李广苏建传附苏武》:“自分已死久矣。”⑥甘心;服气。李肩吾《清平乐》:“燕子可怜人去,海棠不分春寒。”外:
①疏远。《周易·泰》:“内君子而外小人,君子道长(zhǎng),小人道消也。”(内:亲近。长:增长。消:减少。)《韩非子·爱臣》:“此君人者所外也。”(君人者:国君。)②外边;外部。与“内”相对。《孟子·告子下》:“入则无法家拂士,出则无敌国外患者,国恒亡。”《史记·屈原贾生列传》:“怀王以不知忠臣之分,故内惑于郑袖,外欺于张仪。”③外表。《法言·修身》:“其为外也肃括。”④其他的。《孟子·滕文公下》:“外人称夫子好辩,敢问何也?”⑤不正规的;非正式的。《论衡·案书》:“《国语》、《左氏》之外传也。”⑥排除;除去。《淮南子·精神》:“外此,其余无足利矣。”⑦称父系之外的亲属。《尔雅·释亲》:“母之考为外王父。”守:
①官吏的职责。《左传·隐公五年》:“官司之守,非君所及也。”②掌管;管理。《左传·昭公二十年》:“山林之木,衡鹿守之。”(衡鹿:官名。)③守卫;防守;保卫。《周易 ·坎卦》:“王公设险,以守其国。”④守候。《韩非子·五蠹》:“守株,冀复得兔。”(冀:希望。)⑤看守;守护。《国语·越语上》:“将免者以告,公令医守之。”⑥遵守;保持。《孟子·滕文公下》:“守先王之道。”⑦操守;节操。《吕氏春秋·论人》:“喜之以验其守。”⑧官名。《史记·孙子吴起列传》:“吴起为西河守。”耳:
①耳朵。人和动物的听觉器官。《韩非子·十过》:“谋出二君之口而入臣之耳,人莫之知也。”②用耳听,听说。欧阳修《泷(shuāng)冈阡表》:“吾耳熟焉,故能详也。”③语气词。1. 表示限止。相当于“罢了”。《论语·阳货》:“前言戏之耳。”2. 表示肯定。相当于“矣”。《史记·刺客列传》:“且吾所为者极难耳。”《史记·陈涉世家》:“此教我先威众耳。”目:
①眼睛。《荀子·劝学》:“目不能两视而明。”②观看;注视。《史记·陈涉世家》:“卒中往往语,皆指目陈胜。”③以目示意;递眼色。《史记·项羽本纪》:“范增数目项王。”④看法。方孝孺《答王秀才书》:“俾世俗易心改目,以勉其远且大者。”⑤眼力;目光。魏征《述怀》:“既伤千里目,还惊九折魂。”(九折:指道路崎岖。)孟棨《本事诗·崔护》:“彼此目注者久之。”⑥网眼。刘知几《史通·叙事》:“捕高鸟者张其万置(jū),而获之者由于一目。”(置:捕鸟兽的网。)⑦名目;条目。《梁书·殷钧传》:“又受诏料检西省法书古籍,别为品目。”(省:官署名。)元稹《批宰臣请上尊号第二表》:“百吏虽存,官业多旷;万目虽设,纪律未张。”⑧标题。《北史·儒林传上·孙惠蔚》:“惠蔚既入东观,见典籍未周……或文坏字误,谬烂相属,卷目虽多,全定者少。”(东观:指宫中藏书、著书之处。谬烂:错误杂乱。属:连接。)又目录。韩愈《上张仆射书》:“有小吏持院中故事节目十余事来示愈。”⑨头领。《明史·陈金传》:“贼觇(chān)诸要害无守者,乃悉所有赂目兵,乘暮遁去。”(觇:窥视。目兵:兵卒中的小头目。)⑩品评;看待。《世说新语·赏誉》:“世目周侯,嶷如断山。”(11)列;行列。文天祥《指南录后序》:“北驱予并往,而不在使者之目。”[目前]1. 眼前。王鳌《震泽长语·文章》:“《禹贡》叙山水脉络原委,如在目前。”2. 当前;现在。《阅微草堂笔记·滦阳消夏录二》:“许之,则祸在后日;不许,则祸在目前。”付:
①授予;交给;付与。《三国志·魏书·张邈传》:“太祖执(陈)登手曰:‘东方之事,便以相付。’”诸葛亮《出师表》:“若有作奸犯科及为忠善者,宜付有司,论其刑赏。”②寄托;依附。岳飞《小重山》:“欲将心事付瑶琴。”③通“袝”。祭名。《周礼·春官·大祝》:“言甸人读祷,付练祥,掌国事。”中:
(一)①中间。《墨子·经上》:“中,同长也。”(同长:同样长的半径。)柳宗元《天说》:“浑然而中处者,世谓之元气。”②内;在一定的范围内。《孟子·滕文公上》:“国中无伪。”《考工记·巨人》:“国中九经九纬。”③位置、等级在高下或两端之间。《列子·力命》:“中涂遇东郭先生。”(涂:同“途”。)《汉书·食货志下》:“金有三等,黄金为上,白金为中,赤金为下。”④正;适中。《礼记·玉藻》:“头颈必中。”《孟子·离娄下》:“汤执中。”(汤:殷商国君。)⑤宜于;合于。《史记·外戚世家》:“武帝择宫人不中用者,斥出归之。” (二)zhòng ①符合;适合。《吕氏春秋·怀宠》:“必中理,然后说。”《荀子·赋篇》:“圆者中规,方者中矩。”②诬蔑;诬蔑别人使受损害。《汉书·何武传》:“显怒,欲以吏事中商。”(显、商:人名。)③遭受;感受。《后汉书·马援传》:“援亦中病。”司:
(一)①主管;职掌。《左传·成公二年》:“唯器与名,不可以假人,君之所司也。”(器:器物。名:名号。假:借。)《吕氏春秋·孟春》:“乃命太史,守典奉法,司天日月星辰之行。”②官吏。唐太宗《幸武功庆善宫》:“无为任百司。”(无为:指无为而治。任:任用。)③官署名。唐、宋以后,尚书省所属六部下设司。《旧唐书·职官志三》:“尚书省领二十四司。六尚书,各分领四司。”④某些独立官署及外官。⑤考察;观察。《山海经· 大荒西经》:“司日月之长短。”《周礼·地官·媒氏》:“司男女之无夫家者而会之。”(无夫家者:指鳏寡。) (二)sì ①窥伺;侦察。后作“伺”。《汉书·齐悼惠王传》:“以为物而司之,得勃。”(物:怪物。勃:人名。)②继承。后作“嗣”。《尚书·高宗肜日》:“王司敬民。” -
gu gong fen wai shou ,er mu fu zhong si 。
“gu gong fen wai shou ,er mu fu zhong si 。”shi gou chu chu :《xu de shu qing si shi yun shang xuan she cui zhong cheng xuan zhou jian 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。yuan sheng sheng cheng yun ,zhong xian chu ying ji 。hai jiang ji gu li ,zhu li tai ping ji 。
tu kong wu jian yue ,zhou lian she yu chi 。shan he de jin dai ,jun zhen guo fan wei 。
lian cha an jiang dian ,cheng qing su hai yi 。gu gong fen wai shou ,er mu fu zhong si 。
chu lao ge lai mu ,qin ren yong qu sai 。wang ru shi yu zhi ,fu shi sui xing yi 。
zheng jing min mo song ,xing hang li bu qi 。hui qian jing zhu chong ,yin de wei ren zhi 。
bai yu can wen se ,zhu sheng rang zhi ci 。hang wei shi ling xiu ,yan zuo shi shi gui 。
cheng mu qiao xian shi ,lian ying xun rui shi 。guang hua xia yuan lu ,qi se dong xiong pi 。
chu ru hui chuang yin ,deng lin jian ji sui 。hao feng ying jie ta ,mei jing dai qian wei 。
qing ye xia fei qi ,chun jiao liu wan si 。cheng wu jing hua jiao ,jiang yan bi gong qi 。
ji cao zhu lun zhu ,pan hua zi shou chui 。shan yi xie gong ji ,zhou chen liu jia shi 。
jiu qi he fang du ,xian sheng luan zi gui 。fen qiu ji ma shou ,lie wu za e mei 。
zui xi nian guang wan ,huan lian ri ying chi 。hui tang pai yu zhao ,gui lu yong jin ji 。
zi gu long zhong zhe ,chang meng o xiu zhi 。yang shan chen bu rang ,she hai shui nan wei 。
shen tian xiang ren jian ,ming yin guo shi tui 。di xie zeng shan jia ,bi shi chang yan zi 。
she ce duan xin shu ,qian qiao zheng yu yi 。xing chuan yang yuan xie ,miu she gui gao zhi 。
pei de qian shu dai ,ming ren an le ji 。chi gong qu guan she ,bai shou yi jie chi 。
xiao han cheng sui zai ,feng chen ji shang bei 。bi yi xiu bu su ,bai wu ya mao ci 。
yang fa chen hun shan ,ju mo fu la zi 。cheng shi pin ke chi ,zhuang sui bing kan chi 。
zhuo di ming fang li ,dan shu li wei pi 。mo qian chong tuan ge ,ce jian zai ben chi 。
xiang ma xu lian shou ,hu ying zheng ji ji 。fu yao chong ji shi ,hui you da en shi 。
【zhu shi 】:
gu :
①da tui 。《zhan guo ce ·yan ce 》:“sui ba yi ji jing ke ,duan ji zuo gu 。”②gu dai suan xue ming ci ,zhi bu deng yao san jiao xing zhong jiao chang de zhi jiao bian 。《zhou bi suan jing 》juan shang :“zhou bi chang ba che ,xia zhi zhi ri gui yi che liu cun ,bi zhe gu ye ,zheng gui zhe gou ye 。”③shi wu de yi bu fen ;shi wu de fen zhi 。bai ju yi 《chang hen ge 》:“chai liu yi gu ge (he )yi shan 。”[gu gong ]yu fu zuo zhi chen 。《shang shu ·yi ji 》:“yuan shou ming zai ,gu gong liang zai 。”gong :
[ming ]bei ,ga bei 。《lun yu ·shu er 》:“qu ~er zhen zhi 。”fen :
(yi )①fen kai ;hua fen 。yu “ge ”xiang dui 。《guan zi ·li zheng 》:“fen guo yi wei wu xiang ,xiang wei zhi shi ;fen xiang yi wei wu zhou ,zhou wei zhi chang 。”(guo :dou cheng 。)②cong zhu ti fen chu de bu fen ;fen zhi 。《yuan shi ·shun zong ji wu 》:“li zhong shu fen sheng yu ji ning 。”(zhong shu sheng :zhong yang zong guan guo jia zheng shi de ji guan 。ji ning :zai shan dong sheng 。)③fen cheng ;fen chu 。《han fei zi ·xian xue 》:“gu kong mo zhi hou ,ru fen wei ba ,mo li wei san ,qu she xiang fan bu tong 。”④li kai ;fen san 。《zhuang zi ·yu fu 》:“wu hu !yuan zai ,ji fen yu dao ye 。”⑤fen pei ;gei yu 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“an lian ,de shang ci zhe (zhé)fen ji hui (huī)xia ,yin shi yu shi gong zhi 。”(zhe :zong shi 。hui xia :bu xia 。)⑥fen dan ;fen xiang 。yang xiong 《jie chao 》:“fen ren zhi lu 。”《san guo zhi ·wu shu ·liu mao chuan 》:“chen guo chen rong ……deng jie chan pin you zhi ,jiu mao you chu ,mao ge shao fen gan ,yu tong feng yao 。”(ge :fen gei 。yao :jie jian 。)⑦ou fen ;bian bie 。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“zhou yu hu die bi you fen yi 。”⑧liang ci 。《jin shu ·tao kan chuan 》:“da yu sheng zhe ,nai xi cun yin ,zhi yu zhong ren ,dang xi fen yin 。” (er )fèn ①ming fen ;zhi fen 。《li ji ·li yun 》:“gu li da er ming ding 。”②zi zhi ;zi li 。kuang zhou yi 《hui feng ci hua 》juan yi :“xing ling guan tian fen ,shu juan guan xue li 。”③fu fen ;yuan fen 。liu yu xi 《ji le tian 》:“xing mian ru si fen fei jian ,zhu jun chang yong meng xiong shi 。”④qing fen ;guan ji huo gan qing 。《bei ji shu ·feng xiao wan chuan 》:“wan xiang feng yu ,fen hao sui shen 。”⑤liao xiang 。《han shu ·li an su jian chuan fu su wu 》:“zi fen yi si jiu yi 。”⑥gan xin ;fu qi 。li jian wu 《qing ping le 》:“yan zi ke lian ren qu ,hai tang bu fen chun han 。”wai :
①shu yuan 。《zhou yi ·tai 》:“nei jun zi er wai xiao ren ,jun zi dao chang (zhǎng),xiao ren dao xiao ye 。”(nei :qin jin 。chang :zeng chang 。xiao :jian shao 。)《han fei zi ·ai chen 》:“ci jun ren zhe suo wai ye 。”(jun ren zhe :guo jun 。)②wai bian ;wai bu 。yu “nei ”xiang dui 。《meng zi ·gao zi xia 》:“ru ze mo fa jia bi shi ,chu ze mo di guo wai huan zhe ,guo heng wang 。”《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“huai wang yi bu zhi zhong chen zhi fen ,gu nei huo yu zheng xiu ,wai qi yu zhang yi 。”③wai biao 。《fa yan ·xiu shen 》:“ji wei wai ye su gua 。”④ji ta de 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“wai ren chen fu zi hao bian ,gan wen he ye ?”⑤bu zheng gui de ;fei zheng shi de 。《lun heng ·an shu 》:“《guo yu 》、《zuo shi 》zhi wai chuan ye 。”⑥pai chu ;chu qu 。《huai na zi ·jing shen 》:“wai ci ,ji yu mo zu li yi 。”⑦chen fu ji zhi wai de qin shu 。《er ya ·shi qin 》:“mu zhi kao wei wai wang fu 。”shou :
①guan li de zhi ze 。《zuo chuan ·yin gong wu nian 》:“guan si zhi shou ,fei jun suo ji ye 。”②zhang guan ;guan li 。《zuo chuan ·zhao gong er shi nian 》:“shan lin zhi mu ,heng lu shou zhi 。”(heng lu :guan ming 。)③shou wei ;fang shou ;bao wei 。《zhou yi ·kan gua 》:“wang gong she xian ,yi shou ji guo 。”④shou hou 。《han fei zi ·wu du 》:“shou zhu ,ji fu de tu 。”(ji :xi wang 。)⑤kan shou ;shou hu 。《guo yu ·yue yu shang 》:“jiang mian zhe yi gao ,gong ling yi shou zhi 。”⑥zun shou ;bao chi 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“shou xian wang zhi dao 。”⑦cao shou ;jie cao 。《lv shi chun qiu ·lun ren 》:“xi zhi yi yan ji shou 。”⑧guan ming 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“wu qi wei xi he shou 。”er :
①er duo 。ren he dong wu de ting jiao qi guan 。《han fei zi ·shi guo 》:“mou chu er jun zhi kou er ru chen zhi er ,ren mo zhi zhi ye 。”②yong er ting ,ting shui 。ou yang xiu 《long (shuāng)gang qian biao 》:“wu er shou yan ,gu neng xiang ye 。”③yu qi ci 。1. biao shi xian zhi 。xiang dang yu “ba le ”。《lun yu ·yang huo 》:“qian yan hu zhi er 。”2. biao shi ken ding 。xiang dang yu “yi ”。《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“ju wu suo wei zhe ji nan er 。”《shi ji ·chen she shi jia 》:“ci jiao wo xian wei zhong er 。”mu :
①yan jing 。《xun zi ·quan xue 》:“mu bu neng liang shi er ming 。”②guan kan ;zhu shi 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“cu zhong wang wang yu ,jie zhi mu chen sheng 。”③yi mu shi yi ;di yan se 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“fan zeng shu mu xiang wang 。”④kan fa 。fang xiao ru 《da wang xiu cai shu 》:“bi shi su yi xin gai mu ,yi mian ji yuan ju da zhe 。”⑤yan li ;mu guang 。wei zheng 《shu huai 》:“ji shang qian li mu ,hai jing jiu she hun 。”(jiu she :zhi dao lu qi qu 。)meng qi 《ben shi shi ·cui hu 》:“bi ci mu zhu zhe jiu zhi 。”⑥wang yan 。liu zhi ji 《shi tong ·xu shi 》:“bu gao diao zhe zhang ji mo zhi (jū),er huo zhi zhe you yu yi mu 。”(zhi :bu diao shou de wang 。)⑦ming mu ;tiao mu 。《liang shu ·yan jun chuan 》:“you shou zhao liao jian xi sheng fa shu gu ji ,bie wei pin mu 。”(sheng :guan shu ming 。)yuan zhen 《pi zai chen qing shang zun hao di er biao 》:“bai li sui cun ,guan ye duo kuang ;mo mu sui she ,ji lv wei zhang 。”⑧biao ti 。《bei shi ·ru lin chuan shang ·sun hui wei 》:“hui wei ji ru dong guan ,jian dian ji wei zhou ……huo wen huai zi wu ,miu lan xiang shu ,juan mu sui duo ,quan ding zhe shao 。”(dong guan :zhi gong zhong cang shu 、zhe shu zhi chu 。miu lan :cuo wu za luan 。shu :lian jie 。)you mu lu 。han yu 《shang zhang pu she shu 》:“you xiao li chi yuan zhong gu shi jie mu shi yu shi lai shi yu 。”⑨tou ling 。《ming shi ·chen jin chuan 》:“zei chan (chān)zhu yao hai mo shou zhe ,nai xi suo you lu mu bing ,cheng mu dun qu 。”(chan :kui shi 。mu bing :bing cu zhong de xiao tou mu 。)⑩pin ping ;kan dai 。《shi shui xin yu ·shang yu 》:“shi mu zhou hou ,yi ru duan shan 。”(11)lie ;hang lie 。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“bei qu yu bing wang ,er bu zai shi zhe zhi mu 。”[mu qian ]1. yan qian 。wang ao 《zhen ze chang yu ·wen zhang 》:“《yu gong 》xu shan shui mai lao yuan wei ,ru zai mu qian 。”2. dang qian ;xian zai 。《yue wei cao tang bi ji ·luan yang xiao xia lu er 》:“hu zhi ,ze huo zai hou ri ;bu hu ,ze huo zai mu qian 。”fu :
①shou yu ;jiao gei ;fu yu 。《san guo zhi ·wei shu ·zhang miao chuan 》:“tai zu zhi (chen )deng shou yue :‘dong fang zhi shi ,bian yi xiang fu 。’”zhu ge liang 《chu shi biao 》:“re you zuo jian fan ke ji wei zhong shan zhe ,yi fu you si ,lun ji xing shang 。”②ji tuo ;yi fu 。yue fei 《xiao chong shan 》:“yu jiang xin shi fu yao qin 。”③tong “fu ”。ji ming 。《zhou li ·chun guan ·da zhu 》:“yan dian ren dou dao ,fu lian xiang ,zhang guo shi 。”zhong :
(yi )①zhong jian 。《mo zi ·jing shang 》:“zhong ,tong chang ye 。”(tong chang :tong yang chang de ban jing 。)liu zong yuan 《tian shui 》:“hun ran er zhong chu zhe ,shi wei zhi yuan qi 。”②nei ;zai yi ding de fan wei nei 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“guo zhong mo wei 。”《kao gong ji ·ju ren 》:“guo zhong jiu jing jiu wei 。”③wei zhi 、deng ji zai gao xia huo liang duan zhi jian 。《lie zi ·li ming 》:“zhong tu yu dong guo xian sheng 。”(tu :tong “tu ”。)《han shu ·shi huo zhi xia 》:“jin you san deng ,huang jin wei shang ,bai jin wei zhong ,chi jin wei xia 。”④zheng ;kuo zhong 。《li ji ·yu zao 》:“tou geng bi zhong 。”《meng zi ·li lou xia 》:“shang zhi zhong 。”(shang :yan shang guo jun 。)⑤yi yu ;ge yu 。《shi ji ·wai qi shi jia 》:“wu di ze gong ren bu zhong yong zhe ,chi chu gui zhi 。” (er )zhòng ①fu ge ;kuo ge 。《lv shi chun qiu ·huai chong 》:“bi zhong li ,ran hou shui 。”《xun zi ·fu pian 》:“yuan zhe zhong gui ,fang zhe zhong ju 。”②wu mie ;wu mie bie ren shi shou sun hai 。《han shu ·he wu chuan 》:“xian nu ,yu yi li shi zhong shang 。”(xian 、shang :ren ming 。)③zao shou ;gan shou 。《hou han shu ·ma yuan chuan 》:“yuan yi zhong bing 。”si :
(yi )①zhu guan ;zhi zhang 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“wei qi yu ming ,bu ke yi jia ren ,jun zhi suo si ye 。”(qi :qi wu 。ming :ming hao 。jia :jie 。)《lv shi chun qiu ·meng chun 》:“nai ming tai shi ,shou dian feng fa ,si tian ri yue xing chen zhi hang 。”②guan li 。tang tai zong 《xing wu gong qing shan gong 》:“mo wei ren bai si 。”(mo wei :zhi mo wei er zhi 。ren :ren yong 。)③guan shu ming 。tang 、song yi hou ,shang shu sheng suo shu liu bu xia she si 。《jiu tang shu ·zhi guan zhi san 》:“shang shu sheng ling er shi si si 。liu shang shu ,ge fen ling si si 。”④mou xie du li guan shu ji wai guan 。⑤kao cha ;guan cha 。《shan hai jing · da huang xi jing 》:“si ri yue zhi chang duan 。”《zhou li ·de guan ·mei shi 》:“si nan nv zhi mo fu jia zhe er hui zhi 。”(mo fu jia zhe :zhi guan gua 。) (er )sì ①kui ci ;zhen cha 。hou zuo “ci ”。《han shu ·ji dao hui wang chuan 》:“yi wei wu er si zhi ,de bo 。”(wu :guai wu 。bo :ren ming 。)②ji cheng 。hou zuo “si ”。《shang shu ·gao zong rong ri 》:“wang si jing min 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]

