• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 看山倚前戶,待月闡東扉。

    “看山倚前戶,待月闡東扉。”詩句出處:《嚴十八郎中在郡日改制東南樓因名清輝》;是唐朝詩人白居易的作品。

    嚴郎置茲樓,立名曰清輝。未及署花榜,遽征還粉闈。
    去來三四年,塵土登者稀。今春新太守,灑掃施簾幃。
    院柳煙婀娜,簷花雪霏微。看山倚前戶,待月闡東扉。
    碧窗戛瑤瑟,朱欄飄舞衣。燒香卷幕坐,風燕雙雙飛。
    君作不得住,我來幸因依。始知天地間,靈境有所歸。

    【註釋】:

    看:

    ①向遠處看;望。《世說新語·文學》:“庾闡始作《揚州賦》……庾公聞賦成,求看,兼贈貺(kuàng)之。”(庾公:指庾亮。貺:贈,賜。)②觀察。蘇軾《題西林壁》:“橫看成嶺側成峰,遠近高低各不同。”(西林:廬山寺名。)又表示估量。高適《送田少府貶蒼梧》:“丈夫窮達未可知,看君不合長貧賤。”(蒼梧:縣名。合:應該。)③觀賞。李白《清平調》之三:“名花傾國兩相歡,常得君王帶笑看。”(傾國:指佳人,美女。)④看望;探訪。《世說新語·德行》:“(陳仲舉)至便問徐孺子所在,欲先看之。”《韓非子·外儲說左下》:“梁車為鄴令,其姊往看之。”⑤聽;聞。杜甫《西閣口號呈元二十一》:“看君話王室,感動幾銷憂。”⑥助詞。用在動詞或動詞性短語之後,表示試一試。白居易《眼病》:“人間方藥應無益,爭得金篦試刮看。”(爭得:怎能。金篦:即金戉,一種金屬小刀,為醫生刮治眼病的工具。)[看護]照料;護理。張之翰《金縷曲·乙未清明》:“先塋(yíng)松柏誰看護?”(先塋:祖先墳地。)

    倚:

    (一)①斜靠著。《戰國策·燕策三》:“倚柱而笑。”②憑恃;倚仗。李白《扶風豪士歌》:“作人不倚將軍勢。”③偏;斜。《禮記·中庸》:“中立而不倚。”④隨著;合著。多指以歌合樂或以樂伴歌。蘇軾《前赤壁賦》:“客有吹洞簫者,倚歌而和之。”⑤椅子。後作“椅”。《金石萃編·濟瀆廟北海壇祭器雜物銘碑陰》:“繩床十,內四倚子。” (二)jī①奇異。《莊子·天下》:“南方有倚人焉,曰黃繚。”②通“奇”。單個;獨。與“偶”相對。《谷梁傳·僖公三十三年》:“匹馬倚輪無反者。”(輪:代指車。反:同“返”。)

    前:

    (一)①前進;向前。《左傳·昭公元年》:“二執戈者前矣。”②跟“後”相對。1.表示方位在前。李白《望廬山瀑佈二首》之二:“日照香爐生紫煙,遙看瀑佈掛前川。”2.表示次序在前。《聊齋志異·狼三則》:“(屠)復投之,後狼止而前狼又至。”3.表示時間在先。《禮記·檀弓上》:“子夏曰:‘我未之前聞也。’”③引導。《儀禮·士虞禮》:“祝前屍出戶。” (二)jiǎn 同“剪”。消滅。《吳子·論將》:“進道易,退道難,可來而前;進道險,退道易,可薄而擊。”(薄:迫近;逼近。)

    戶:

    ①單扇的門。泛指門。《禮記·禮運》:“盜竊亂賊而不作,故外戶而不閉。”(外戶:房屋的大門。)《詩經·小雅·斯幹》:“築室百堵,西南其戶。”②住戶;人傢;一傢稱一戶。《韓非子·說林上》:“乃與之萬戶之邑”。③門第。李肇《唐國史補》卷上:“李稹,酒泉公義琰姪孫,門戶第一,而有清名。”④阻止;阻攔。《新唐書·李紳傳》:“河南多惡少,或危帽散衣,擊大毬,戶官道,車馬不敢前。”《禮記·月令》:“蟄蟲咸動,啟戶始出。”⑤酒量。古稱酒量大者為大戶或上戶,酒量小者為小戶或下戶。白居易《久不見韓侍郎戲題四韻》:“戶大嫌甜酒,才高笑小詩。”

    待:

    ①等;等候。《左傳·隱公元年》:“多行不義必自斃,子姑待之。”②對待。《三國志· 吳書·吳主傳》:“吾待蜀不薄。”③依賴;倚仗。《商君書·農戰》:“故不待賞賜而民親上,不待爵祿而民從事,不待刑罰而民致死。”(上:君主。致死:效命。)④防禦;防備。《韓非子·外儲說左上》:“今城郭不完,兵甲不備,不可以待不虞。”⑤須;需要。《史記·天官書》:“傳其人,不待告。”[待年]1.等待年長。陳壽《三國志·魏書·武帝紀》:“天子聘公三女為貴人,少者待年於國。”2.指女子待嫁。顏延年《宋文皇帝元皇後哀策文》:“爰自待年,金聲夙振。”

    月:

    (一)①月球;月亮。《詩經·陳風·月出》:“月出皎兮。”②月光;月色。陶潛《歸田園居》之三:“晨興理荒穢,帶月荷鋤歸。”③月份。一年的十二分之一。從朔至晦為一月,大月三十日,小月二十九日。《詩經·豳風·七月》:“七月流火,九月授衣。”(火:星名。)④形狀或顏色像月亮的。李賀《昌谷》:“泉樽陶宰酒,月眉謝郎妓。”⑤指婦人的月經。王建《宮詞》:“密奏君王知入月,喚人相伴洗裙裾。”⑥指婦女懷胎的月份。《詩經·大雅·生民》:“誕彌厥月,先生如達。”(誕:助詞。彌:滿。厥:其。先生:初生。達:通“羍”,小羊。)[月氏(zhī)]我國古代西域國名。 (二)ròu 同“肉”。古樂府《孤兒行》:“拔斷蒺藜腸月中,愴欲悲。”(腸:指小腿肚子。)

    闡:

    ①開;開辟。潘嶽《為賈謐作贈陸機》:“粵有生民,伏羲始君;結繩闡化,八象成文。”②闡發;闡明。顏延之《皇太子釋奠會作》詩:“闡揚文令。”(揚:宣揚。)

    扉:

    ①門;門扇。《左傳·襄公二十八年》:“子尾抽桷擊扉三。”(桷:樹枝。)杜甫《草閣》:“柴扉永不關。”②借指屋舍。高啟《宿道王蘭若》:“借榻到僧扉,雖安未是歸。”


  • 看山倚前户,待月阐东扉。

    “看山倚前户,待月阐东扉。”诗句出处:《严十八郎中在郡日改制东南楼因名清辉》;是唐朝诗人白居易的作品。

    严郎置兹楼,立名曰清辉。未及署花榜,遽征还粉闱。
    去来三四年,尘土登者稀。今春新太守,洒扫施帘帏。
    院柳烟婀娜,檐花雪霏微。看山倚前户,待月阐东扉。
    碧窗戛瑶瑟,朱栏飘舞衣。烧香卷幕坐,风燕双双飞。
    君作不得住,我来幸因依。始知天地间,灵境有所归。

    【注释】:

    看:

    ①向远处看;望。《世说新语·文学》:“庾阐始作《扬州赋》……庾公闻赋成,求看,兼赠贶(kuàng)之。”(庾公:指庾亮。贶:赠,赐。)②观察。苏轼《题西林壁》:“横看成岭侧成峰,远近高低各不同。”(西林:庐山寺名。)又表示估量。高适《送田少府贬苍梧》:“丈夫穷达未可知,看君不合长贫贱。”(苍梧:县名。合:应该。)③观赏。李白《清平调》之三:“名花倾国两相欢,常得君王带笑看。”(倾国:指佳人,美女。)④看望;探访。《世说新语·德行》:“(陈仲举)至便问徐孺子所在,欲先看之。”《韩非子·外储说左下》:“梁车为邺令,其姊往看之。”⑤听;闻。杜甫《西阁口号呈元二十一》:“看君话王室,感动几销忧。”⑥助词。用在动词或动词性短语之后,表示试一试。白居易《眼病》:“人间方药应无益,争得金篦试刮看。”(争得:怎能。金篦:即金戉,一种金属小刀,为医生刮治眼病的工具。)[看护]照料;护理。张之翰《金缕曲·乙未清明》:“先茔(yíng)松柏谁看护?”(先茔:祖先坟地。)

    倚:

    (一)①斜靠着。《战国策·燕策三》:“倚柱而笑。”②凭恃;倚仗。李白《扶风豪士歌》:“作人不倚将军势。”③偏;斜。《礼记·中庸》:“中立而不倚。”④随着;合着。多指以歌合乐或以乐伴歌。苏轼《前赤壁赋》:“客有吹洞箫者,倚歌而和之。”⑤椅子。后作“椅”。《金石萃编·济渎庙北海坛祭器杂物铭碑阴》:“绳床十,内四倚子。” (二)jī①奇异。《庄子·天下》:“南方有倚人焉,曰黄缭。”②通“奇”。单个;独。与“偶”相对。《谷梁传·僖公三十三年》:“匹马倚轮无反者。”(轮:代指车。反:同“返”。)

    前:

    (一)①前进;向前。《左传·昭公元年》:“二执戈者前矣。”②跟“后”相对。1.表示方位在前。李白《望庐山瀑布二首》之二:“日照香炉生紫烟,遥看瀑布挂前川。”2.表示次序在前。《聊斋志异·狼三则》:“(屠)复投之,后狼止而前狼又至。”3.表示时间在先。《礼记·檀弓上》:“子夏曰:‘我未之前闻也。’”③引导。《仪礼·士虞礼》:“祝前尸出户。” (二)jiǎn 同“剪”。消灭。《吴子·论将》:“进道易,退道难,可来而前;进道险,退道易,可薄而击。”(薄:迫近;逼近。)

    户:

    ①单扇的门。泛指门。《礼记·礼运》:“盗窃乱贼而不作,故外户而不闭。”(外户:房屋的大门。)《诗经·小雅·斯干》:“筑室百堵,西南其户。”②住户;人家;一家称一户。《韩非子·说林上》:“乃与之万户之邑”。③门第。李肇《唐国史补》卷上:“李稹,酒泉公义琰姪孙,门户第一,而有清名。”④阻止;阻拦。《新唐书·李绅传》:“河南多恶少,或危帽散衣,击大毬,户官道,车马不敢前。”《礼记·月令》:“蛰虫咸动,启户始出。”⑤酒量。古称酒量大者为大户或上户,酒量小者为小户或下户。白居易《久不见韩侍郎戏题四韵》:“户大嫌甜酒,才高笑小诗。”

    待:

    ①等;等候。《左传·隐公元年》:“多行不义必自毙,子姑待之。”②对待。《三国志· 吴书·吴主传》:“吾待蜀不薄。”③依赖;倚仗。《商君书·农战》:“故不待赏赐而民亲上,不待爵禄而民从事,不待刑罚而民致死。”(上:君主。致死:效命。)④防御;防备。《韩非子·外储说左上》:“今城郭不完,兵甲不备,不可以待不虞。”⑤须;需要。《史记·天官书》:“传其人,不待告。”[待年]1.等待年长。陈寿《三国志·魏书·武帝纪》:“天子聘公三女为贵人,少者待年于国。”2.指女子待嫁。颜延年《宋文皇帝元皇后哀策文》:“爰自待年,金声夙振。”

    月:

    (一)①月球;月亮。《诗经·陈风·月出》:“月出皎兮。”②月光;月色。陶潜《归田园居》之三:“晨兴理荒秽,带月荷锄归。”③月份。一年的十二分之一。从朔至晦为一月,大月三十日,小月二十九日。《诗经·豳风·七月》:“七月流火,九月授衣。”(火:星名。)④形状或颜色像月亮的。李贺《昌谷》:“泉樽陶宰酒,月眉谢郎妓。”⑤指妇人的月经。王建《宫词》:“密奏君王知入月,唤人相伴洗裙裾。”⑥指妇女怀胎的月份。《诗经·大雅·生民》:“诞弥厥月,先生如达。”(诞:助词。弥:满。厥:其。先生:初生。达:通“羍”,小羊。)[月氏(zhī)]我国古代西域国名。 (二)ròu 同“肉”。古乐府《孤儿行》:“拔断蒺藜肠月中,怆欲悲。”(肠:指小腿肚子。)

    阐:

    ①开;开辟。潘岳《为贾谧作赠陆机》:“粤有生民,伏羲始君;结绳阐化,八象成文。”②阐发;阐明。颜延之《皇太子释奠会作》诗:“阐扬文令。”(扬:宣扬。)

    扉:

    ①门;门扇。《左传·襄公二十八年》:“子尾抽桷击扉三。”(桷:树枝。)杜甫《草阁》:“柴扉永不关。”②借指屋舍。高启《宿道王兰若》:“借榻到僧扉,虽安未是归。”


  • kan shan yi qian hu ,dai yue chan dong fei 。

    “kan shan yi qian hu ,dai yue chan dong fei 。”shi gou chu chu :《yan shi ba lang zhong zai jun ri gai zhi dong na lou yin ming qing hui 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    yan lang zhi ci lou ,li ming yue qing hui 。wei ji shu hua bang ,ju zheng hai fen wei 。
    qu lai san si nian ,chen tu deng zhe xi 。jin chun xin tai shou ,sa sao shi lian wei 。
    yuan liu yan e na ,yan hua xue fei wei 。kan shan yi qian hu ,dai yue chan dong fei 。
    bi chuang jia yao se ,zhu lan piao wu yi 。shao xiang juan mu zuo ,feng yan shuang shuang fei 。
    jun zuo bu de zhu ,wo lai xing yin yi 。shi zhi tian de jian ,ling jing you suo gui 。

    【zhu shi 】:

    kan :

    ①xiang yuan chu kan ;wang 。《shi shui xin yu ·wen xue 》:“yu chan shi zuo 《yang zhou fu 》……yu gong wen fu cheng ,qiu kan ,jian zeng kuang (kuàng)zhi 。”(yu gong :zhi yu liang 。kuang :zeng ,ci 。)②guan cha 。su shi 《ti xi lin bi 》:“heng kan cheng ling ce cheng feng ,yuan jin gao di ge bu tong 。”(xi lin :lu shan si ming 。)you biao shi gu liang 。gao kuo 《song tian shao fu bian cang wu 》:“zhang fu qiong da wei ke zhi ,kan jun bu ge chang pin jian 。”(cang wu :xian ming 。ge :ying gai 。)③guan shang 。li bai 《qing ping diao 》zhi san :“ming hua qing guo liang xiang huan ,chang de jun wang dai xiao kan 。”(qing guo :zhi jia ren ,mei nv 。)④kan wang ;tan fang 。《shi shui xin yu ·de hang 》:“(chen zhong ju )zhi bian wen xu ru zi suo zai ,yu xian kan zhi 。”《han fei zi ·wai chu shui zuo xia 》:“liang che wei ye ling ,ji zi wang kan zhi 。”⑤ting ;wen 。du fu 《xi ge kou hao cheng yuan er shi yi 》:“kan jun hua wang shi ,gan dong ji xiao you 。”⑥zhu ci 。yong zai dong ci huo dong ci xing duan yu zhi hou ,biao shi shi yi shi 。bai ju yi 《yan bing 》:“ren jian fang yao ying mo yi ,zheng de jin bi shi gua kan 。”(zheng de :zen neng 。jin bi :ji jin 戉,yi chong jin shu xiao dao ,wei yi sheng gua zhi yan bing de gong ju 。)[kan hu ]zhao liao ;hu li 。zhang zhi han 《jin lv qu ·yi wei qing ming 》:“xian ying (yíng)song bai shei kan hu ?”(xian ying :zu xian fen de 。)

    yi :

    (yi )①xie kao zhao 。《zhan guo ce ·yan ce san 》:“yi zhu er xiao 。”②ping shi ;yi zhang 。li bai 《fu feng hao shi ge 》:“zuo ren bu yi jiang jun shi 。”③pian ;xie 。《li ji ·zhong yong 》:“zhong li er bu yi 。”④sui zhao ;ge zhao 。duo zhi yi ge ge le huo yi le ban ge 。su shi 《qian chi bi fu 》:“ke you chui dong xiao zhe ,yi ge er he zhi 。”⑤yi zi 。hou zuo “yi ”。《jin dan cui bian ·ji du miao bei hai tan ji qi za wu ming bei yin 》:“sheng chuang shi ,nei si yi zi 。” (er )jī①ji yi 。《zhuang zi ·tian xia 》:“na fang you yi ren yan ,yue huang liao 。”②tong “ji ”。chan ge ;du 。yu “ou ”xiang dui 。《gu liang chuan ·xi gong san shi san nian 》:“pi ma yi lun mo fan zhe 。”(lun :dai zhi che 。fan :tong “fan ”。)

    qian :

    (yi )①qian jin ;xiang qian 。《zuo chuan ·zhao gong yuan nian 》:“er zhi ge zhe qian yi 。”②gen “hou ”xiang dui 。1.biao shi fang wei zai qian 。li bai 《wang lu shan bao bu er shou 》zhi er :“ri zhao xiang lu sheng zi yan ,yao kan bao bu gua qian chuan 。”2.biao shi ci xu zai qian 。《liao zhai zhi yi ·lang san ze 》:“(tu )fu tou zhi ,hou lang zhi er qian lang you zhi 。”3.biao shi shi jian zai xian 。《li ji ·tan gong shang 》:“zi xia yue :‘wo wei zhi qian wen ye 。’”③yin dao 。《yi li ·shi yu li 》:“zhu qian shi chu hu 。” (er )jiǎn tong “jian ”。xiao mie 。《wu zi ·lun jiang 》:“jin dao yi ,tui dao nan ,ke lai er qian ;jin dao xian ,tui dao yi ,ke bao er ji 。”(bao :pai jin ;bi jin 。)

    hu :

    ①chan shan de men 。fan zhi men 。《li ji ·li yun 》:“dao qie luan zei er bu zuo ,gu wai hu er bu bi 。”(wai hu :fang wu de da men 。)《shi jing ·xiao ya ·si gan 》:“zhu shi bai du ,xi na ji hu 。”②zhu hu ;ren jia ;yi jia chen yi hu 。《han fei zi ·shui lin shang 》:“nai yu zhi mo hu zhi yi ”。③men di 。li zhao 《tang guo shi bu 》juan shang :“li zhen ,jiu quan gong yi yan 姪sun ,men hu di yi ,er you qing ming 。”④zu zhi ;zu lan 。《xin tang shu ·li shen chuan 》:“he na duo e shao ,huo wei mao san yi ,ji da 毬,hu guan dao ,che ma bu gan qian 。”《li ji ·yue ling 》:“zhe chong xian dong ,qi hu shi chu 。”⑤jiu liang 。gu chen jiu liang da zhe wei da hu huo shang hu ,jiu liang xiao zhe wei xiao hu huo xia hu 。bai ju yi 《jiu bu jian han shi lang hu ti si yun 》:“hu da xian tian jiu ,cai gao xiao xiao shi 。”

    dai :

    ①deng ;deng hou 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“duo hang bu yi bi zi bi ,zi gu dai zhi 。”②dui dai 。《san guo zhi · wu shu ·wu zhu chuan 》:“wu dai shu bu bao 。”③yi lai ;yi zhang 。《shang jun shu ·nong zhan 》:“gu bu dai shang ci er min qin shang ,bu dai jue lu er min cong shi ,bu dai xing fa er min zhi si 。”(shang :jun zhu 。zhi si :xiao ming 。)④fang yu ;fang bei 。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“jin cheng guo bu wan ,bing jia bu bei ,bu ke yi dai bu yu 。”⑤xu ;xu yao 。《shi ji ·tian guan shu 》:“chuan ji ren ,bu dai gao 。”[dai nian ]1.deng dai nian chang 。chen shou 《san guo zhi ·wei shu ·wu di ji 》:“tian zi pin gong san nv wei gui ren ,shao zhe dai nian yu guo 。”2.zhi nv zi dai jia 。yan yan nian 《song wen huang di yuan huang hou ai ce wen 》:“yuan zi dai nian ,jin sheng su zhen 。”

    yue :

    (yi )①yue qiu ;yue liang 。《shi jing ·chen feng ·yue chu 》:“yue chu jiao xi 。”②yue guang ;yue se 。tao qian 《gui tian yuan ju 》zhi san :“chen xing li huang hui ,dai yue he chu gui 。”③yue fen 。yi nian de shi er fen zhi yi 。cong shuo zhi hui wei yi yue ,da yue san shi ri ,xiao yue er shi jiu ri 。《shi jing ·bin feng ·qi yue 》:“qi yue liu huo ,jiu yue shou yi 。”(huo :xing ming 。)④xing zhuang huo yan se xiang yue liang de 。li he 《chang gu 》:“quan zun tao zai jiu ,yue mei xie lang ji 。”⑤zhi fu ren de yue jing 。wang jian 《gong ci 》:“mi zou jun wang zhi ru yue ,huan ren xiang ban xi qun ju 。”⑥zhi fu nv huai tai de yue fen 。《shi jing ·da ya ·sheng min 》:“dan mi jue yue ,xian sheng ru da 。”(dan :zhu ci 。mi :man 。jue :ji 。xian sheng :chu sheng 。da :tong “da ”,xiao yang 。)[yue shi (zhī)]wo guo gu dai xi yu guo ming 。 (er )ròu tong “rou ”。gu le fu 《gu er hang 》:“ba duan ji li chang yue zhong ,chuang yu bei 。”(chang :zhi xiao tui du zi 。)

    chan :

    ①kai ;kai bi 。pan yue 《wei gu mi zuo zeng liu ji 》:“yue you sheng min ,fu xi shi jun ;jie sheng chan hua ,ba xiang cheng wen 。”②chan fa ;chan ming 。yan yan zhi 《huang tai zi shi dian hui zuo 》shi :“chan yang wen ling 。”(yang :xuan yang 。)

    fei :

    ①men ;men shan 。《zuo chuan ·xiang gong er shi ba nian 》:“zi wei chou jue ji fei san 。”(jue :shu zhi 。)du fu 《cao ge 》:“chai fei yong bu guan 。”②jie zhi wu she 。gao qi 《su dao wang lan re 》:“jie ta dao seng fei ,sui an wei shi gui 。”