• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 俄頃羞頗珍,寂寥人散後。

    “俄頃羞頗珍,寂寥人散後。”詩句出處:《送重表侄王砅評事使南海》;是唐朝詩人杜甫的作品。

    我之曾祖姑,爾之高祖母。爾祖未顯時,歸為尚書婦。
    隋朝大業末,房杜俱交友。長者來在門,荒年自糊口。
    傢貧無供給,客位但箕帚。俄頃羞頗珍,寂寥人散後。
    入怪鬢發空,籲嗟為之久。自陳翦髻鬟,鬻市充杯酒。
    上雲天下亂,宜與英俊厚。向竊窺數公,經綸亦俱有。
    次問最少年,虯髯十八九。子等成大名,皆因此人手。
    下雲風雲合,龍虎一吟吼。願展丈夫雄,得辭兒女醜。
    秦王時在坐,真氣驚戶牖。及乎貞觀初,尚書踐臺鬥。
    夫人常肩輿,上殿稱萬壽。六宮師柔順,法則化妃後。
    至尊均嫂叔,盛事垂不朽。鳳雛無凡毛,五色非爾曹。
    往者胡作逆,乾坤沸嗷嗷。吾客左馮翊,爾傢同遁逃。
    爭奪至徒步,塊獨委蓬蒿。逗留熱爾腸,十裡卻呼號。
    自下所騎馬,右持腰間刀。左牽紫遊韁,飛走使我高。
    茍活到今日,寸心銘佩牢。亂離又聚散,宿昔恨滔滔。
    水花笑白首,春草隨青袍。廷評近要津,節制收英髦。
    北驅漢陽傳,南泛上瀧舠。傢聲肯墜地,利器當秋毫。
    番禺親賢領,籌運神功操。大夫出盧宋,寶貝休脂膏。
    洞主降接武,海胡舶千艘。我欲就丹砂,跋涉覺身勞。
    安能陷糞土,有志乘鯨鰲。或驂鸞騰天,聊作鶴鳴皋。

    【註釋】:

    俄:

    ①時間極短;突然;頃刻;片刻。《莊子·齊物論》:“俄然覺。”(覺:醒。)《聊齋志異·促織》:“俄見小蟲躍起。”②傾斜。張衡《歸田賦》:“於時曜霞俄景。”《詩經·小雅·賓之初筵》:“側弁(biàn)之俄。”(歪戴著的帽子傾斜到一邊。)③通“峨”。高聳。揚雄《羽獵賦》:“俄軒冕。”[俄而]也作“俄爾”。時間極短,突然。《莊子·大宗師》:“俄而子輿有病,子祀往問之。”(問:問候。)《晉書·五行志下》:“有一馬尾有燒狀……俄爾不見。”

    頃:

    (一)①時間短暫,與“久”相對。《荀子·性惡》:“天下之悖亂而相亡,不待頃矣。”②地積單位。100畝為1頃。1市頃合6.6667公頃。范仲淹《嶽陽樓記》:“上下天光,一碧萬頃。”③副詞。不久;剛才;近來。《漢書·楊惲傳》:“頃者足下離舊土,臨安定。” (二)qīng 傾斜;偏斜;傾側。後作“傾”。《漢書·王褒傳》:“不單頃耳而聽已聰。”

    羞:

    ①進獻(食物)。張衡《思玄賦》:“羞玉芝以療饑。”②美味食物。後作“饈”。《陳書·高祖本紀下》:“肴核庶羞,裁令充足而已。”③羞慚;恥辱。曹操《整齊風俗令》:“四者不除,吾以為羞。”

    頗:

    ①偏;不正。《左傳·昭公十二年》:“書辭無頗。”②副詞。1.表稍微,相當於“少”、“略”。古詩《陌上桑》:“二十尚不足,十五頗有餘。”2. 表極端,相當於“很”、“甚”。文天祥《指南錄後序》:“初至北營,抗辭慷慨,上下頗驚動。”

    珍:

    ①珠玉。《荀子·解蔽》:“遠方莫不致其珍。”②珍貴的;稀有的。《後漢書·馬融傳》:“珍林嘉樹,建木叢生。”(建木:長木。)③珍味。《呂氏春秋·季秋紀·順民》:“身親耕而食,妻親織而衣。味禁珍,衣禁襲。”(襲:重。)④珍愛;珍惜。《後漢書·黃瓊傳》:“蓋聖賢居身之所珍也。”

    寂:

    ①寂靜;沒有聲音。《老子》第二十五章:“寂兮寥兮。”(寥:空曠高遠。)韓愈《明水賦》:“夜寂天清。”②孤單;冷清。元稹《行宮》:“宮花寂寞紅。”

    寥:

    ①空虛;空曠。歐陽修《秋聲賦》:“其意蕭條,山川寂寥。”韓愈《感春》:“青天高寥寥,兩蝶飛翻翻。”②寂靜。杜甫《後出塞五首》之二:“中天懸明月,令嚴夜寂寥。”(令:軍令。)③少;稀少。周祇《枇杷賦》:“望之溟濛,即之疏寥。”(溟濛:模糊不清。即:近。)[寥廓]空闊高遠。《晉書·文苑傳論》:“懷天地之寥廓,賦辭人之所遺。”屈原《遠遊》:“下崢嶸而天地兮,上寥廓而無天。”

    散:

    (一)①離散;分散。《周禮·夏官·大司馬》:“以九伐之法正邦國:……野荒民散則削之。”(削:削減其土地。)②分發;散發。《尚書·武成》:“散鹿臺之財,發巨橋之粟。”王守仁《登泰山》:“陽光散巖壑,秋容淡相輝。”③排遣;抒發。《三國志·魏書·陳思王植傳》:“使臣得一散所懷,攄舒蘊積,死不恨矣。”④紛亂。《淮南子·原道》:“不與物散,粹之至也。” (二)sǎn ①沒有約束;松散。《荀子·修身》:“庸眾駑散,則劫之以師友。”(庸:平庸。劫:劫奪,引申為強制其除去。)《北史·序傳》:“子孫散居諸國,或在趙,或在秦。”②閑散。《梁書·忠壯世子方傳》:“性愛林泉,特好散逸。”③粉末狀藥物。《後漢書·方術傳下 ·華佗》:“當須刳割者,便飲其麻沸散。”

    後:

    ①帝王;君主。《詩經·商頌·玄鳥》:“商之先後,受命不殆。”(殆:懈怠。)②諸侯。柳宗元《封建論》:“周有天下,裂土田而瓜分之,設五等,邦群後。”③天子的正妻。《禮記·曲禮下》:“天子之妃曰後。”《西京雜記》卷二:“趙後體輕腰弱,善行步進退。”④通“後2”。時間或位置在後。《禮記·大學》:“知止而後有定。”


  • 俄顷羞颇珍,寂寥人散后。

    “俄顷羞颇珍,寂寥人散后。”诗句出处:《送重表侄王砅评事使南海》;是唐朝诗人杜甫的作品。

    我之曾祖姑,尔之高祖母。尔祖未显时,归为尚书妇。
    隋朝大业末,房杜俱交友。长者来在门,荒年自糊口。
    家贫无供给,客位但箕帚。俄顷羞颇珍,寂寥人散后。
    入怪鬓发空,吁嗟为之久。自陈翦髻鬟,鬻市充杯酒。
    上云天下乱,宜与英俊厚。向窃窥数公,经纶亦俱有。
    次问最少年,虬髯十八九。子等成大名,皆因此人手。
    下云风云合,龙虎一吟吼。愿展丈夫雄,得辞儿女丑。
    秦王时在坐,真气惊户牖。及乎贞观初,尚书践台斗。
    夫人常肩舆,上殿称万寿。六宫师柔顺,法则化妃后。
    至尊均嫂叔,盛事垂不朽。凤雏无凡毛,五色非尔曹。
    往者胡作逆,乾坤沸嗷嗷。吾客左冯翊,尔家同遁逃。
    争夺至徒步,块独委蓬蒿。逗留热尔肠,十里却呼号。
    自下所骑马,右持腰间刀。左牵紫游缰,飞走使我高。
    苟活到今日,寸心铭佩牢。乱离又聚散,宿昔恨滔滔。
    水花笑白首,春草随青袍。廷评近要津,节制收英髦。
    北驱汉阳传,南泛上泷舠。家声肯坠地,利器当秋毫。
    番禺亲贤领,筹运神功操。大夫出卢宋,宝贝休脂膏。
    洞主降接武,海胡舶千艘。我欲就丹砂,跋涉觉身劳。
    安能陷粪土,有志乘鲸鳌。或骖鸾腾天,聊作鹤鸣皋。

    【注释】:

    俄:

    ①时间极短;突然;顷刻;片刻。《庄子·齐物论》:“俄然觉。”(觉:醒。)《聊斋志异·促织》:“俄见小虫跃起。”②倾斜。张衡《归田赋》:“于时曜霞俄景。”《诗经·小雅·宾之初筵》:“侧弁(biàn)之俄。”(歪戴着的帽子倾斜到一边。)③通“峨”。高耸。扬雄《羽猎赋》:“俄轩冕。”[俄而]也作“俄尔”。时间极短,突然。《庄子·大宗师》:“俄而子舆有病,子祀往问之。”(问:问候。)《晋书·五行志下》:“有一马尾有烧状……俄尔不见。”

    顷:

    (一)①时间短暂,与“久”相对。《荀子·性恶》:“天下之悖乱而相亡,不待顷矣。”②地积单位。100亩为1顷。1市顷合6.6667公顷。范仲淹《岳阳楼记》:“上下天光,一碧万顷。”③副词。不久;刚才;近来。《汉书·杨恽传》:“顷者足下离旧土,临安定。” (二)qīng 倾斜;偏斜;倾侧。后作“倾”。《汉书·王褒传》:“不单顷耳而听已聪。”

    羞:

    ①进献(食物)。张衡《思玄赋》:“羞玉芝以疗饥。”②美味食物。后作“馐”。《陈书·高祖本纪下》:“肴核庶羞,裁令充足而已。”③羞惭;耻辱。曹操《整齐风俗令》:“四者不除,吾以为羞。”

    颇:

    ①偏;不正。《左传·昭公十二年》:“书辞无颇。”②副词。1.表稍微,相当于“少”、“略”。古诗《陌上桑》:“二十尚不足,十五颇有余。”2. 表极端,相当于“很”、“甚”。文天祥《指南录后序》:“初至北营,抗辞慷慨,上下颇惊动。”

    珍:

    ①珠玉。《荀子·解蔽》:“远方莫不致其珍。”②珍贵的;稀有的。《后汉书·马融传》:“珍林嘉树,建木丛生。”(建木:长木。)③珍味。《吕氏春秋·季秋纪·顺民》:“身亲耕而食,妻亲织而衣。味禁珍,衣禁袭。”(袭:重。)④珍爱;珍惜。《后汉书·黄琼传》:“盖圣贤居身之所珍也。”

    寂:

    ①寂静;没有声音。《老子》第二十五章:“寂兮寥兮。”(寥:空旷高远。)韩愈《明水赋》:“夜寂天清。”②孤单;冷清。元稹《行宫》:“宫花寂寞红。”

    寥:

    ①空虚;空旷。欧阳修《秋声赋》:“其意萧条,山川寂寥。”韩愈《感春》:“青天高寥寥,两蝶飞翻翻。”②寂静。杜甫《后出塞五首》之二:“中天悬明月,令严夜寂寥。”(令:军令。)③少;稀少。周祇《枇杷赋》:“望之溟濛,即之疏寥。”(溟濛:模糊不清。即:近。)[寥廓]空阔高远。《晋书·文苑传论》:“怀天地之寥廓,赋辞人之所遗。”屈原《远游》:“下峥嵘而天地兮,上寥廓而无天。”

    散:

    (一)①离散;分散。《周礼·夏官·大司马》:“以九伐之法正邦国:……野荒民散则削之。”(削:削减其土地。)②分发;散发。《尚书·武成》:“散鹿台之财,发巨桥之粟。”王守仁《登泰山》:“阳光散岩壑,秋容淡相辉。”③排遣;抒发。《三国志·魏书·陈思王植传》:“使臣得一散所怀,摅舒蕴积,死不恨矣。”④纷乱。《淮南子·原道》:“不与物散,粹之至也。” (二)sǎn ①没有约束;松散。《荀子·修身》:“庸众驽散,则劫之以师友。”(庸:平庸。劫:劫夺,引申为强制其除去。)《北史·序传》:“子孙散居诸国,或在赵,或在秦。”②闲散。《梁书·忠壮世子方传》:“性爱林泉,特好散逸。”③粉末状药物。《后汉书·方术传下 ·华佗》:“当须刳割者,便饮其麻沸散。”

    后:

    ①帝王;君主。《诗经·商颂·玄鸟》:“商之先后,受命不殆。”(殆:懈怠。)②诸侯。柳宗元《封建论》:“周有天下,裂土田而瓜分之,设五等,邦群后。”③天子的正妻。《礼记·曲礼下》:“天子之妃曰后。”《西京杂记》卷二:“赵后体轻腰弱,善行步进退。”④通“后2”。时间或位置在后。《礼记·大学》:“知止而后有定。”


  • e qing xiu po zhen ,ji liao ren san hou 。

    “e qing xiu po zhen ,ji liao ren san hou 。”shi gou chu chu :《song chong biao zhi wang li ping shi shi na hai 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。

    wo zhi ceng zu gu ,er zhi gao zu mu 。er zu wei xian shi ,gui wei shang shu fu 。
    sui chao da ye mo ,fang du ju jiao you 。chang zhe lai zai men ,huang nian zi hu kou 。
    jia pin mo gong gei ,ke wei dan ji zhou 。e qing xiu po zhen ,ji liao ren san hou 。
    ru guai bin fa kong ,xu jie wei zhi jiu 。zi chen jian ji huan ,yu shi chong bei jiu 。
    shang yun tian xia luan ,yi yu ying jun hou 。xiang qie kui shu gong ,jing guan yi ju you 。
    ci wen zui shao nian ,qiu ran shi ba jiu 。zi deng cheng da ming ,jie yin ci ren shou 。
    xia yun feng yun ge ,long hu yi yin hou 。yuan zhan zhang fu xiong ,de ci er nv chou 。
    qin wang shi zai zuo ,zhen qi jing hu you 。ji hu zhen guan chu ,shang shu jian tai dou 。
    fu ren chang jian yu ,shang dian chen mo shou 。liu gong shi rou shun ,fa ze hua fei hou 。
    zhi zun jun sao shu ,cheng shi chui bu xiu 。feng chu mo fan mao ,wu se fei er cao 。
    wang zhe hu zuo ni ,gan kun fei ao ao 。wu ke zuo feng yi ,er jia tong dun tao 。
    zheng duo zhi tu bu ,kuai du wei peng hao 。dou liu re er chang ,shi li que hu hao 。
    zi xia suo ji ma ,you chi yao jian dao 。zuo qian zi you jiang ,fei zou shi wo gao 。
    gou huo dao jin ri ,cun xin ming pei lao 。luan li you ju san ,su xi hen tao tao 。
    shui hua xiao bai shou ,chun cao sui qing pao 。ting ping jin yao jin ,jie zhi shou ying mao 。
    bei qu han yang chuan ,na fan shang long dao 。jia sheng ken zhui de ,li qi dang qiu hao 。
    fan yu qin xian ling ,chou yun shen gong cao 。da fu chu lu song ,bao bei xiu zhi gao 。
    dong zhu jiang jie wu ,hai hu bo qian sou 。wo yu jiu dan sha ,ba she jiao shen lao 。
    an neng xian fen tu ,you zhi cheng jing ao 。huo can luan teng tian ,liao zuo he ming gao 。

    【zhu shi 】:

    e :

    ①shi jian ji duan ;tu ran ;qing ke ;pian ke 。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“e ran jiao 。”(jiao :xing 。)《liao zhai zhi yi ·cu zhi 》:“e jian xiao chong yue qi 。”②qing xie 。zhang heng 《gui tian fu 》:“yu shi yao xia e jing 。”《shi jing ·xiao ya ·bin zhi chu yan 》:“ce bian (biàn)zhi e 。”(wai dai zhao de mao zi qing xie dao yi bian 。)③tong “e ”。gao song 。yang xiong 《yu lie fu 》:“e xuan mian 。”[e er ]ye zuo “e er ”。shi jian ji duan ,tu ran 。《zhuang zi ·da zong shi 》:“e er zi yu you bing ,zi si wang wen zhi 。”(wen :wen hou 。)《jin shu ·wu hang zhi xia 》:“you yi ma wei you shao zhuang ……e er bu jian 。”

    qing :

    (yi )①shi jian duan zan ,yu “jiu ”xiang dui 。《xun zi ·xing e 》:“tian xia zhi bei luan er xiang wang ,bu dai qing yi 。”②de ji chan wei 。100mu wei 1qing 。1shi qing ge 6.6667gong qing 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“shang xia tian guang ,yi bi mo qing 。”③fu ci 。bu jiu ;gang cai ;jin lai 。《han shu ·yang yun chuan 》:“qing zhe zu xia li jiu tu ,lin an ding 。” (er )qīng qing xie ;pian xie ;qing ce 。hou zuo “qing ”。《han shu ·wang bao chuan 》:“bu chan qing er er ting yi cong 。”

    xiu :

    ①jin suo (shi wu )。zhang heng 《sai xuan fu 》:“xiu yu zhi yi liao ji 。”②mei wei shi wu 。hou zuo “xiu ”。《chen shu ·gao zu ben ji xia 》:“yao he shu xiu ,cai ling chong zu er yi 。”③xiu can ;chi ru 。cao cao 《zheng ji feng su ling 》:“si zhe bu chu ,wu yi wei xiu 。”

    po :

    ①pian ;bu zheng 。《zuo chuan ·zhao gong shi er nian 》:“shu ci mo po 。”②fu ci 。1.biao shao wei ,xiang dang yu “shao ”、“lve ”。gu shi 《mo shang sang 》:“er shi shang bu zu ,shi wu po you yu 。”2. biao ji duan ,xiang dang yu “hen ”、“shen ”。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“chu zhi bei ying ,kang ci kang kai ,shang xia po jing dong 。”

    zhen :

    ①zhu yu 。《xun zi ·jie bi 》:“yuan fang mo bu zhi ji zhen 。”②zhen gui de ;xi you de 。《hou han shu ·ma rong chuan 》:“zhen lin jia shu ,jian mu cong sheng 。”(jian mu :chang mu 。)③zhen wei 。《lv shi chun qiu ·ji qiu ji ·shun min 》:“shen qin geng er shi ,qi qin zhi er yi 。wei jin zhen ,yi jin xi 。”(xi :chong 。)④zhen ai ;zhen xi 。《hou han shu ·huang qiong chuan 》:“gai sheng xian ju shen zhi suo zhen ye 。”

    ji :

    ①ji jing ;mei you sheng yin 。《lao zi 》di er shi wu zhang :“ji xi liao xi 。”(liao :kong kuang gao yuan 。)han yu 《ming shui fu 》:“ye ji tian qing 。”②gu chan ;leng qing 。yuan zhen 《hang gong 》:“gong hua ji mo gong 。”

    liao :

    ①kong xu ;kong kuang 。ou yang xiu 《qiu sheng fu 》:“ji yi xiao tiao ,shan chuan ji liao 。”han yu 《gan chun 》:“qing tian gao liao liao ,liang die fei fan fan 。”②ji jing 。du fu 《hou chu sai wu shou 》zhi er :“zhong tian xuan ming yue ,ling yan ye ji liao 。”(ling :jun ling 。)③shao ;xi shao 。zhou 祇《pi pa fu 》:“wang zhi ming 濛,ji zhi shu liao 。”(ming 濛:mo hu bu qing 。ji :jin 。)[liao kuo ]kong kuo gao yuan 。《jin shu ·wen yuan chuan lun 》:“huai tian de zhi liao kuo ,fu ci ren zhi suo wei 。”qu yuan 《yuan you 》:“xia zheng rong er tian de xi ,shang liao kuo er mo tian 。”

    san :

    (yi )①li san ;fen san 。《zhou li ·xia guan ·da si ma 》:“yi jiu fa zhi fa zheng bang guo :……ye huang min san ze xiao zhi 。”(xiao :xiao jian ji tu de 。)②fen fa ;san fa 。《shang shu ·wu cheng 》:“san lu tai zhi cai ,fa ju qiao zhi su 。”wang shou ren 《deng tai shan 》:“yang guang san yan he ,qiu rong dan xiang hui 。”③pai qian ;shu fa 。《san guo zhi ·wei shu ·chen sai wang zhi chuan 》:“shi chen de yi san suo huai ,shu shu wen ji ,si bu hen yi 。”④fen luan 。《huai na zi ·yuan dao 》:“bu yu wu san ,cui zhi zhi ye 。” (er )sǎn ①mei you yao shu ;song san 。《xun zi ·xiu shen 》:“yong zhong nu san ,ze jie zhi yi shi you 。”(yong :ping yong 。jie :jie duo ,yin shen wei jiang zhi ji chu qu 。)《bei shi ·xu chuan 》:“zi sun san ju zhu guo ,huo zai zhao ,huo zai qin 。”②xian san 。《liang shu ·zhong zhuang shi zi fang chuan 》:“xing ai lin quan ,te hao san yi 。”③fen mo zhuang yao wu 。《hou han shu ·fang shu chuan xia ·hua tuo 》:“dang xu ku ge zhe ,bian yin ji ma fei san 。”

    hou :

    ①di wang ;jun zhu 。《shi jing ·shang song ·xuan diao 》:“shang zhi xian hou ,shou ming bu dai 。”(dai :xie dai 。)②zhu hou 。liu zong yuan 《feng jian lun 》:“zhou you tian xia ,lie tu tian er gua fen zhi ,she wu deng ,bang qun hou 。”③tian zi de zheng qi 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi zhi fei yue hou 。”《xi jing za ji 》juan er :“zhao hou ti qing yao ruo ,shan hang bu jin tui 。”④tong “hou 2”。shi jian huo wei zhi zai hou 。《li ji ·da xue 》:“zhi zhi er hou you ding 。”