• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 灞頭落花沒馬蹄,昨夜微雨花成泥。

    “灞頭落花沒馬蹄,昨夜微雨花成泥。”詩句出處:《青門歌,送東臺張判官》;是唐朝詩人岑參的作品。

    青門金鎖平旦開,城頭日出使車回。青門柳枝正堪折,
    路傍一日幾人別。東出青門路不窮,驛樓官樹灞陵東。
    花撲征衣看似繡,雲隨去馬色疑驄。胡姬酒壚日未午,
    絲繩玉缸酒如乳。灞頭落花沒馬蹄,昨夜微雨花成泥。
    黃鸝翅濕飛轉低,關東尺書醉懶題。須臾望君不可見,
    揚鞭飛鞚疾如箭。借問使乎何時來,莫作東飛伯勞西飛
    燕。

    【註釋】:

    灞:

    [名]河流名。在陜西省西安市東。杜甫《懷灞上遊》:“悵望東陵道,平生~上遊。”

    落:

    ①花葉脫落。《詩經·衛風·氓》:“桑之未落,其葉沃若。”(沃若:潤澤貌。)②落下;降下。韓愈《詠雪贈張籍》:“隻見縱橫落,寧知遠近來。”(寧:豈。)《十五從軍征》:“淚落沾我衣。”③凋落;衰謝。路蕩《拔茅賦》:“榮落惟運。”(榮:榮耀。運:命運。)又衰敗。《管子·宙合》:“盛而不落者,未之有也。”④流落;淪落。韓愈《祭河南張員外文》:“我落陽山。”⑤停留;停止。李子卿《府試授衣賦》:“山靜風落。”⑥村落。杜甫《兵車行》:“千村萬落生荊杞。”⑦宮室剛建成時舉行的慶祝祭禮。《左傳·昭公七年》:“楚子成章華之臺,願與諸侯落之。”⑧開始。《詩經·周頌·訪落》:“訪予落止,率時昭考。”⑨新鐘等重要器物鑄成時以公豬血塗抹。《左傳·昭公四年》:“(叔孫為孟鐘)饗(xiǎng)大夫以落之。”(饗:款待。)

    花:

    ①種子植物的有性繁殖器官。李煜《浪淘沙》:“流水落花春去也,天上人間。”②可供觀賞的植物;花朵。楊萬裡《李花》:“李花宜遠更宜繁,惟遠惟繁始足看。”③形狀像花的東西。庾信《寒園即目》:“雪花深數尺。”④不隻一種顏色,有花紋的。李白《將進酒》:“五花馬,千金裘。”白居易《霓裳羽衣曲》:“四幅花箋碧間紅”。⑤模糊迷亂。杜甫《飲中八仙歌》:“知章騎馬似乘船,眼花落井水底眠。”

    沒:

    ①沉沒。《史記·秦始皇本紀》:“欲出周鼎泗水,使千人沒水求之。”②沉下;沉落。王昌齡《塞下曲》:“平沙日未沒,黯黯見臨洮。”③淹沒。《史記·滑稽列傳》:“水來漂沒,溺其人民。”④隱沒;消失。劉長卿《初至洞庭懷灞陵別業》:“長天不可望,鳥與浮雲沒。”⑤覆沒;淪陷。司馬遷《報任安書》:“陵未沒時,使有來報。”⑥終;盡。《詩經·小雅·漸漸之石》:“山川悠遠,曷其沒矣。”⑦同“歿”。死;去世。《論語·學而》:“父在觀其志,父沒觀其行。”⑧沒收。韓愈《柳子厚墓志銘》:“子本相侔,則沒為奴婢。”

    蹄:

    ①馬、牛、羊、豬等的趾端角質物。《莊子 · 馬蹄》:“馬蹄可以踐霜雪。”②這類牲畜的腿。《史記·滑稽列傳》:“見道旁有禳(ráng)田者,操一豚蹄、酒一盂而祝。”(禳:祭祀求福去災。操:持。)③用蹄子踢。柳宗元《三戒·黔之驢》:“驢不勝怒,蹄之。”④捕兔的工具。《莊子·外物》:“蹄者所以在兔,得兔而忘蹄。”⑤量詞。計牛馬的單位。每四蹄為一頭。《史記·貨殖列傳》:“陸地牧馬二百蹄,牛蹄角千。”(蹄角:馬牛一頭四蹄二角。千:此為概數。)

    微:

    ①隱蔽;藏匿。《左傳·哀公十六年》:“白公奔山而縊(yì),其徒微之。”(縊:吊死。徒:部下。)②暗中;秘密地。《史記·張儀列傳》:“使人微隨張儀。”③微小。《呂氏春秋·蕩兵》:“有巨有微而已矣。”④輕微。《莊子·養生主》:“動刀甚微。”⑤精妙;深奧。《晉書·葛洪傳》:“析理入微。”⑥衰敗;衰微。《戰國策·趙策三》:“周貧且微。”《後漢書·逸民傳論》:“漢室中微。”(中:中途。)⑦出身或地位低下;卑賤。《史記· 高祖本紀》:“大王起微細。”⑧不是;沒有。《史記·張丞相列傳》:“(呂後)見周昌,為跪謝曰:‘微君,太子幾廢。’”⑨副詞。1. 稍微;略微。歐陽修《賣油翁》:“見其發矢十中八九,但微頷之。”2.表示否定。相當於“不”。《顏氏傢訓·序致》:“雖讀禮傳,微愛屬(zhǔ)文。”(屬文:作文。)⑩古國名。1.殷代諸侯微子的封地。在今山西省潞城縣東北。2. 殷、周時西南夷諸國之一。在今四川省巴縣。

    花:

    ①種子植物的有性繁殖器官。李煜《浪淘沙》:“流水落花春去也,天上人間。”②可供觀賞的植物;花朵。楊萬裡《李花》:“李花宜遠更宜繁,惟遠惟繁始足看。”③形狀像花的東西。庾信《寒園即目》:“雪花深數尺。”④不隻一種顏色,有花紋的。李白《將進酒》:“五花馬,千金裘。”白居易《霓裳羽衣曲》:“四幅花箋碧間紅”。⑤模糊迷亂。杜甫《飲中八仙歌》:“知章騎馬似乘船,眼花落井水底眠。”

    成:

    ①完成;實現。李斯《諫逐客書》:“使秦成帝業。”②幫助實現;成全。《論語·顏淵》:“君子成人之美,不成人之惡。”③成為;變為。《禮記·學記》:“玉不琢,不成器。”劉向《說苑·奉使》:“齊之臨淄三百閭,張袂(mèi)成帷,揮汗成雨。”(閭:裡巷。袂:袖子。帷:帷幕。)④成果;成就。李白《化城寺大鐘銘》:“少蘊才略,壯而有成。”(蘊:蓄。)⑤成長;成熟。《荀子·天論》:“(萬物)各得其養以成。”⑥和解;交好。《左傳·成公十一年》:“秦晉為成。”《史記·張儀列傳》:“哀王於是倍從(zòng)約而因儀請成於秦。”(倍:違背。從:指合縱。儀:人名。)⑦已定的;定型的;現成的。《詩經·周頌·昊天有成命》:“昊天有成命,二後受之。”《三國志·蜀書·蔣琬費禕薑維傳論》:“咸承諸葛之成規,因循而不革。”(咸:都。革:改變。)⑧層;重(chóng)。《史記·李斯列傳》:“刑者相半於道,而死人日成積於市。”《呂氏春秋·音初》:“為九成之臺。”⑨古代十裡見方為一成。《漢書·刑法志》:“成方十裡。”

    泥:

    (一)①古水名。涇水支流,在今甘肅省慶陽地區。②泥土。《尚書·禹貢》:“厥土惟塗泥。”③像泥一樣的東西。《洞冥記》卷三:“帝令剉此草為泥,以塗雲明之館。” (二)nì ①塗抹。《世說新語·汰侈》:“王(愷)以赤石脂泥壁。”(赤石脂:一種風化的陶土。)②固執;拘泥。柳宗元《斷刑論下》:“經非權則泥,權非經則悖(bèi)。”(悖:混亂。)③阻滯不通。《論語·子張》:“雖小道,必有可觀者,致遠恐泥。”④軟求;軟纏。元稹《遺悲懷》之一:“顧我無衣搜藎篋,泥他沽酒拔金釵。”⑤通“涅”。用作黑色染料的礬石。《大戴禮記·曾子制言上》:“白沙在泥,與之俱黑。”


  • 灞头落花没马蹄,昨夜微雨花成泥。

    “灞头落花没马蹄,昨夜微雨花成泥。”诗句出处:《青门歌,送东台张判官》;是唐朝诗人岑参的作品。

    青门金锁平旦开,城头日出使车回。青门柳枝正堪折,
    路傍一日几人别。东出青门路不穷,驿楼官树灞陵东。
    花扑征衣看似绣,云随去马色疑骢。胡姬酒垆日未午,
    丝绳玉缸酒如乳。灞头落花没马蹄,昨夜微雨花成泥。
    黄鹂翅湿飞转低,关东尺书醉懒题。须臾望君不可见,
    扬鞭飞鞚疾如箭。借问使乎何时来,莫作东飞伯劳西飞
    燕。

    【注释】:

    灞:

    [名]河流名。在陕西省西安市东。杜甫《怀灞上游》:“怅望东陵道,平生~上游。”

    落:

    ①花叶脱落。《诗经·卫风·氓》:“桑之未落,其叶沃若。”(沃若:润泽貌。)②落下;降下。韩愈《咏雪赠张籍》:“只见纵横落,宁知远近来。”(宁:岂。)《十五从军征》:“泪落沾我衣。”③凋落;衰谢。路荡《拔茅赋》:“荣落惟运。”(荣:荣耀。运:命运。)又衰败。《管子·宙合》:“盛而不落者,未之有也。”④流落;沦落。韩愈《祭河南张员外文》:“我落阳山。”⑤停留;停止。李子卿《府试授衣赋》:“山静风落。”⑥村落。杜甫《兵车行》:“千村万落生荆杞。”⑦宫室刚建成时举行的庆祝祭礼。《左传·昭公七年》:“楚子成章华之台,愿与诸侯落之。”⑧开始。《诗经·周颂·访落》:“访予落止,率时昭考。”⑨新钟等重要器物铸成时以公猪血涂抹。《左传·昭公四年》:“(叔孙为孟钟)飨(xiǎng)大夫以落之。”(飨:款待。)

    花:

    ①种子植物的有性繁殖器官。李煜《浪淘沙》:“流水落花春去也,天上人间。”②可供观赏的植物;花朵。杨万里《李花》:“李花宜远更宜繁,惟远惟繁始足看。”③形状像花的东西。庾信《寒园即目》:“雪花深数尺。”④不只一种颜色,有花纹的。李白《将进酒》:“五花马,千金裘。”白居易《霓裳羽衣曲》:“四幅花笺碧间红”。⑤模糊迷乱。杜甫《饮中八仙歌》:“知章骑马似乘船,眼花落井水底眠。”

    没:

    ①沉没。《史记·秦始皇本纪》:“欲出周鼎泗水,使千人没水求之。”②沉下;沉落。王昌龄《塞下曲》:“平沙日未没,黯黯见临洮。”③淹没。《史记·滑稽列传》:“水来漂没,溺其人民。”④隐没;消失。刘长卿《初至洞庭怀灞陵别业》:“长天不可望,鸟与浮云没。”⑤覆没;沦陷。司马迁《报任安书》:“陵未没时,使有来报。”⑥终;尽。《诗经·小雅·渐渐之石》:“山川悠远,曷其没矣。”⑦同“殁”。死;去世。《论语·学而》:“父在观其志,父没观其行。”⑧没收。韩愈《柳子厚墓志铭》:“子本相侔,则没为奴婢。”

    蹄:

    ①马、牛、羊、猪等的趾端角质物。《庄子 · 马蹄》:“马蹄可以践霜雪。”②这类牲畜的腿。《史记·滑稽列传》:“见道旁有禳(ráng)田者,操一豚蹄、酒一盂而祝。”(禳:祭祀求福去灾。操:持。)③用蹄子踢。柳宗元《三戒·黔之驴》:“驴不胜怒,蹄之。”④捕兔的工具。《庄子·外物》:“蹄者所以在兔,得兔而忘蹄。”⑤量词。计牛马的单位。每四蹄为一头。《史记·货殖列传》:“陆地牧马二百蹄,牛蹄角千。”(蹄角:马牛一头四蹄二角。千:此为概数。)

    微:

    ①隐蔽;藏匿。《左传·哀公十六年》:“白公奔山而缢(yì),其徒微之。”(缢:吊死。徒:部下。)②暗中;秘密地。《史记·张仪列传》:“使人微随张仪。”③微小。《吕氏春秋·荡兵》:“有巨有微而已矣。”④轻微。《庄子·养生主》:“动刀甚微。”⑤精妙;深奥。《晋书·葛洪传》:“析理入微。”⑥衰败;衰微。《战国策·赵策三》:“周贫且微。”《后汉书·逸民传论》:“汉室中微。”(中:中途。)⑦出身或地位低下;卑贱。《史记· 高祖本纪》:“大王起微细。”⑧不是;没有。《史记·张丞相列传》:“(吕后)见周昌,为跪谢曰:‘微君,太子几废。’”⑨副词。1. 稍微;略微。欧阳修《卖油翁》:“见其发矢十中八九,但微颔之。”2.表示否定。相当于“不”。《颜氏家训·序致》:“虽读礼传,微爱属(zhǔ)文。”(属文:作文。)⑩古国名。1.殷代诸侯微子的封地。在今山西省潞城县东北。2. 殷、周时西南夷诸国之一。在今四川省巴县。

    花:

    ①种子植物的有性繁殖器官。李煜《浪淘沙》:“流水落花春去也,天上人间。”②可供观赏的植物;花朵。杨万里《李花》:“李花宜远更宜繁,惟远惟繁始足看。”③形状像花的东西。庾信《寒园即目》:“雪花深数尺。”④不只一种颜色,有花纹的。李白《将进酒》:“五花马,千金裘。”白居易《霓裳羽衣曲》:“四幅花笺碧间红”。⑤模糊迷乱。杜甫《饮中八仙歌》:“知章骑马似乘船,眼花落井水底眠。”

    成:

    ①完成;实现。李斯《谏逐客书》:“使秦成帝业。”②帮助实现;成全。《论语·颜渊》:“君子成人之美,不成人之恶。”③成为;变为。《礼记·学记》:“玉不琢,不成器。”刘向《说苑·奉使》:“齐之临淄三百闾,张袂(mèi)成帷,挥汗成雨。”(闾:里巷。袂:袖子。帷:帷幕。)④成果;成就。李白《化城寺大钟铭》:“少蕴才略,壮而有成。”(蕴:蓄。)⑤成长;成熟。《荀子·天论》:“(万物)各得其养以成。”⑥和解;交好。《左传·成公十一年》:“秦晋为成。”《史记·张仪列传》:“哀王于是倍从(zòng)约而因仪请成于秦。”(倍:违背。从:指合纵。仪:人名。)⑦已定的;定型的;现成的。《诗经·周颂·昊天有成命》:“昊天有成命,二后受之。”《三国志·蜀书·蒋琬费祎姜维传论》:“咸承诸葛之成规,因循而不革。”(咸:都。革:改变。)⑧层;重(chóng)。《史记·李斯列传》:“刑者相半于道,而死人日成积于市。”《吕氏春秋·音初》:“为九成之台。”⑨古代十里见方为一成。《汉书·刑法志》:“成方十里。”

    泥:

    (一)①古水名。泾水支流,在今甘肃省庆阳地区。②泥土。《尚书·禹贡》:“厥土惟涂泥。”③像泥一样的东西。《洞冥记》卷三:“帝令剉此草为泥,以涂云明之馆。” (二)nì ①涂抹。《世说新语·汰侈》:“王(恺)以赤石脂泥壁。”(赤石脂:一种风化的陶土。)②固执;拘泥。柳宗元《断刑论下》:“经非权则泥,权非经则悖(bèi)。”(悖:混乱。)③阻滞不通。《论语·子张》:“虽小道,必有可观者,致远恐泥。”④软求;软缠。元稹《遗悲怀》之一:“顾我无衣搜荩箧,泥他沽酒拔金钗。”⑤通“涅”。用作黑色染料的矾石。《大戴礼记·曾子制言上》:“白沙在泥,与之俱黑。”


  • ba tou la hua mei ma ti ,zuo ye wei yu hua cheng ni 。

    “ba tou la hua mei ma ti ,zuo ye wei yu hua cheng ni 。”shi gou chu chu :《qing men ge ,song dong tai zhang pan guan 》;shi tang chao shi ren cen can de zuo pin 。

    qing men jin suo ping dan kai ,cheng tou ri chu shi che hui 。qing men liu zhi zheng kan she ,
    lu bang yi ri ji ren bie 。dong chu qing men lu bu qiong ,yi lou guan shu ba ling dong 。
    hua pu zheng yi kan shi xiu ,yun sui qu ma se yi cong 。hu ji jiu lu ri wei wu ,
    si sheng yu gang jiu ru ru 。ba tou la hua mei ma ti ,zuo ye wei yu hua cheng ni 。
    huang li chi shi fei zhuai di ,guan dong che shu zui lan ti 。xu yu wang jun bu ke jian ,
    yang bian fei kong ji ru jian 。jie wen shi hu he shi lai ,mo zuo dong fei bai lao xi fei
    yan 。

    【zhu shi 】:

    ba :

    [ming ]he liu ming 。zai shan xi sheng xi an shi dong 。du fu 《huai ba shang you 》:“chang wang dong ling dao ,ping sheng ~shang you 。”

    la :

    ①hua xie tuo la 。《shi jing ·wei feng ·mang 》:“sang zhi wei la ,ji xie wo re 。”(wo re :run ze mao 。)②la xia ;jiang xia 。han yu 《yong xue zeng zhang ji 》:“zhi jian zong heng la ,ning zhi yuan jin lai 。”(ning :qi 。)《shi wu cong jun zheng 》:“lei la zhan wo yi 。”③diao la ;cui xie 。lu dang 《ba mao fu 》:“rong la wei yun 。”(rong :rong yao 。yun :ming yun 。)you cui bai 。《guan zi ·zhou ge 》:“cheng er bu la zhe ,wei zhi you ye 。”④liu la ;lun la 。han yu 《ji he na zhang yuan wai wen 》:“wo la yang shan 。”⑤ting liu ;ting zhi 。li zi qing 《fu shi shou yi fu 》:“shan jing feng la 。”⑥cun la 。du fu 《bing che hang 》:“qian cun mo la sheng jing qi 。”⑦gong shi gang jian cheng shi ju hang de qing zhu ji li 。《zuo chuan ·zhao gong qi nian 》:“chu zi cheng zhang hua zhi tai ,yuan yu zhu hou la zhi 。”⑧kai shi 。《shi jing ·zhou song ·fang la 》:“fang yu la zhi ,lv shi zhao kao 。”⑨xin zhong deng chong yao qi wu zhu cheng shi yi gong zhu xie tu ma 。《zuo chuan ·zhao gong si nian 》:“(shu sun wei meng zhong )xiang (xiǎng)da fu yi la zhi 。”(xiang :kuan dai 。)

    hua :

    ①chong zi zhi wu de you xing fan shi qi guan 。li yu 《lang tao sha 》:“liu shui la hua chun qu ye ,tian shang ren jian 。”②ke gong guan shang de zhi wu ;hua duo 。yang mo li 《li hua 》:“li hua yi yuan geng yi fan ,wei yuan wei fan shi zu kan 。”③xing zhuang xiang hua de dong xi 。yu xin 《han yuan ji mu 》:“xue hua shen shu che 。”④bu zhi yi chong yan se ,you hua wen de 。li bai 《jiang jin jiu 》:“wu hua ma ,qian jin qiu 。”bai ju yi 《ni chang yu yi qu 》:“si fu hua jian bi jian gong ”。⑤mo hu mi luan 。du fu 《yin zhong ba xian ge 》:“zhi zhang ji ma shi cheng chuan ,yan hua la jing shui de mian 。”

    mei :

    ①chen mei 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“yu chu zhou ding si shui ,shi qian ren mei shui qiu zhi 。”②chen xia ;chen la 。wang chang ling 《sai xia qu 》:“ping sha ri wei mei ,an an jian lin tao 。”③yan mei 。《shi ji ·hua ji lie chuan 》:“shui lai piao mei ,ni ji ren min 。”④yin mei ;xiao shi 。liu chang qing 《chu zhi dong ting huai ba ling bie ye 》:“chang tian bu ke wang ,diao yu fu yun mei 。”⑤fu mei ;lun xian 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“ling wei mei shi ,shi you lai bao 。”⑥zhong ;jin 。《shi jing ·xiao ya ·jian jian zhi dan 》:“shan chuan you yuan ,he ji mei yi 。”⑦tong “mo ”。si ;qu shi 。《lun yu ·xue er 》:“fu zai guan ji zhi ,fu mei guan ji hang 。”⑧mei shou 。han yu 《liu zi hou mu zhi ming 》:“zi ben xiang mou ,ze mei wei nu bi 。”

    ti :

    ①ma 、niu 、yang 、zhu deng de zhi duan jiao zhi wu 。《zhuang zi · ma ti 》:“ma ti ke yi jian shuang xue 。”②zhe lei sheng chu de tui 。《shi ji ·hua ji lie chuan 》:“jian dao pang you rang (ráng)tian zhe ,cao yi tun ti 、jiu yi yu er zhu 。”(rang :ji si qiu fu qu zai 。cao :chi 。)③yong ti zi ti 。liu zong yuan 《san jie ·qian zhi lv 》:“lv bu sheng nu ,ti zhi 。”④bu tu de gong ju 。《zhuang zi ·wai wu 》:“ti zhe suo yi zai tu ,de tu er wang ti 。”⑤liang ci 。ji niu ma de chan wei 。mei si ti wei yi tou 。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“liu de mu ma er bai ti ,niu ti jiao qian 。”(ti jiao :ma niu yi tou si ti er jiao 。qian :ci wei gai shu 。)

    wei :

    ①yin bi ;cang ni 。《zuo chuan ·ai gong shi liu nian 》:“bai gong ben shan er yi (yì),ji tu wei zhi 。”(yi :diao si 。tu :bu xia 。)②an zhong ;bi mi de 。《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“shi ren wei sui zhang yi 。”③wei xiao 。《lv shi chun qiu ·dang bing 》:“you ju you wei er yi yi 。”④qing wei 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“dong dao shen wei 。”⑤jing miao ;shen ao 。《jin shu ·ge hong chuan 》:“xi li ru wei 。”⑥cui bai ;cui wei 。《zhan guo ce ·zhao ce san 》:“zhou pin ju wei 。”《hou han shu ·yi min chuan lun 》:“han shi zhong wei 。”(zhong :zhong tu 。)⑦chu shen huo de wei di xia ;bei jian 。《shi ji · gao zu ben ji 》:“da wang qi wei xi 。”⑧bu shi ;mei you 。《shi ji ·zhang cheng xiang lie chuan 》:“(lv hou )jian zhou chang ,wei gui xie yue :‘wei jun ,tai zi ji fei 。’”⑨fu ci 。1. shao wei ;lve wei 。ou yang xiu 《mai you weng 》:“jian ji fa shi shi zhong ba jiu ,dan wei han zhi 。”2.biao shi fou ding 。xiang dang yu “bu ”。《yan shi jia xun ·xu zhi 》:“sui dou li chuan ,wei ai shu (zhǔ)wen 。”(shu wen :zuo wen 。)⑩gu guo ming 。1.yan dai zhu hou wei zi de feng de 。zai jin shan xi sheng lu cheng xian dong bei 。2. yan 、zhou shi xi na yi zhu guo zhi yi 。zai jin si chuan sheng ba xian 。

    hua :

    ①chong zi zhi wu de you xing fan shi qi guan 。li yu 《lang tao sha 》:“liu shui la hua chun qu ye ,tian shang ren jian 。”②ke gong guan shang de zhi wu ;hua duo 。yang mo li 《li hua 》:“li hua yi yuan geng yi fan ,wei yuan wei fan shi zu kan 。”③xing zhuang xiang hua de dong xi 。yu xin 《han yuan ji mu 》:“xue hua shen shu che 。”④bu zhi yi chong yan se ,you hua wen de 。li bai 《jiang jin jiu 》:“wu hua ma ,qian jin qiu 。”bai ju yi 《ni chang yu yi qu 》:“si fu hua jian bi jian gong ”。⑤mo hu mi luan 。du fu 《yin zhong ba xian ge 》:“zhi zhang ji ma shi cheng chuan ,yan hua la jing shui de mian 。”

    cheng :

    ①wan cheng ;shi xian 。li si 《jian zhu ke shu 》:“shi qin cheng di ye 。”②bang zhu shi xian ;cheng quan 。《lun yu ·yan yuan 》:“jun zi cheng ren zhi mei ,bu cheng ren zhi e 。”③cheng wei ;bian wei 。《li ji ·xue ji 》:“yu bu zhuo ,bu cheng qi 。”liu xiang 《shui yuan ·feng shi 》:“ji zhi lin zi san bai lv ,zhang mei (mèi)cheng wei ,hui han cheng yu 。”(lv :li hang 。mei :xiu zi 。wei :wei mu 。)④cheng guo ;cheng jiu 。li bai 《hua cheng si da zhong ming 》:“shao wen cai lve ,zhuang er you cheng 。”(wen :xu 。)⑤cheng chang ;cheng shou 。《xun zi ·tian lun 》:“(mo wu )ge de ji yang yi cheng 。”⑥he jie ;jiao hao 。《zuo chuan ·cheng gong shi yi nian 》:“qin jin wei cheng 。”《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“ai wang yu shi bei cong (zòng)yao er yin yi qing cheng yu qin 。”(bei :wei bei 。cong :zhi ge zong 。yi :ren ming 。)⑦yi ding de ;ding xing de ;xian cheng de 。《shi jing ·zhou song ·hao tian you cheng ming 》:“hao tian you cheng ming ,er hou shou zhi 。”《san guo zhi ·shu shu ·jiang wan fei yi jiang wei chuan lun 》:“xian cheng zhu ge zhi cheng gui ,yin xun er bu ge 。”(xian :dou 。ge :gai bian 。)⑧ceng ;chong (chóng)。《shi ji ·li si lie chuan 》:“xing zhe xiang ban yu dao ,er si ren ri cheng ji yu shi 。”《lv shi chun qiu ·yin chu 》:“wei jiu cheng zhi tai 。”⑨gu dai shi li jian fang wei yi cheng 。《han shu ·xing fa zhi 》:“cheng fang shi li 。”

    ni :

    (yi )①gu shui ming 。jing shui zhi liu ,zai jin gan su sheng qing yang de ou 。②ni tu 。《shang shu ·yu gong 》:“jue tu wei tu ni 。”③xiang ni yi yang de dong xi 。《dong ming ji 》juan san :“di ling cuo ci cao wei ni ,yi tu yun ming zhi guan 。” (er )nì ①tu ma 。《shi shui xin yu ·tai chi 》:“wang (kai )yi chi dan zhi ni bi 。”(chi dan zhi :yi chong feng hua de tao tu 。)②gu zhi ;ju ni 。liu zong yuan 《duan xing lun xia 》:“jing fei quan ze ni ,quan fei jing ze bei (bèi)。”(bei :hun luan 。)③zu zhi bu tong 。《lun yu ·zi zhang 》:“sui xiao dao ,bi you ke guan zhe ,zhi yuan kong ni 。”④ruan qiu ;ruan chan 。yuan zhen 《wei bei huai 》zhi yi :“gu wo mo yi sou jin qie ,ni ta gu jiu ba jin chai 。”⑤tong “nie ”。yong zuo hei se ran liao de fan dan 。《da dai li ji ·ceng zi zhi yan shang 》:“bai sha zai ni ,yu zhi ju hei 。”