• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 倚砌天竺祠,蛟龍蟠古甃。

    “倚砌天竺祠,蛟龍蟠古甃。”詩句出處:《和西江》;是唐朝詩人陳陶的作品。

    虛豁登寶閣,三休極層構。獨立天地間,煙雲滿襟袖。
    鰲荒初落日,劍野呈綺繡。秋檻祝融微,陰軒九江湊。
    拂簷皇姑舍,錯落白榆秀。倚砌天竺祠,蛟龍蟠古甃。
    翛然觀六合,一指齊宇宙。書劍忽若□,青雲日方晝。
    南朝空蒼莽,楚澤稀耕耨。萬事溺頹波,一航安可涭。
    徒雲寄麟泣,六五終難就。資斧念餘生,湖光隱圭竇。
    早聞群黃鶴,飄舉此江岫。陵谷空靄然,人樵已雛鷇。
    燕宮豸冠客,憑覽發清奏。珠玉難嗣音,摐轅愧孤陋。

    【註釋】:

    倚:

    (一)①斜靠著。《戰國策·燕策三》:“倚柱而笑。”②憑恃;倚仗。李白《扶風豪士歌》:“作人不倚將軍勢。”③偏;斜。《禮記·中庸》:“中立而不倚。”④隨著;合著。多指以歌合樂或以樂伴歌。蘇軾《前赤壁賦》:“客有吹洞簫者,倚歌而和之。”⑤椅子。後作“椅”。《金石萃編·濟瀆廟北海壇祭器雜物銘碑陰》:“繩床十,內四倚子。” (二)jī①奇異。《莊子·天下》:“南方有倚人焉,曰黃繚。”②通“奇”。單個;獨。與“偶”相對。《谷梁傳·僖公三十三年》:“匹馬倚輪無反者。”(輪:代指車。反:同“返”。)

    天:

    ①人的頭部。《呂氏春秋·論人》:“適耳目,節嗜欲,釋智謀,去巧故……若此,則無以害其天矣。”(釋:去除。巧故:偽詐。)②天空。王充《論衡·談天》:“察當今天去地甚高,古天與今無異。”《敕勒歌》:“天似穹(qióng)廬,籠蓋四野。”(穹廬:氈帳。)③在額上刺字的刑罰。《周易· 睽》:“其人天且劓。”(劓:割掉鼻子的刑罰。)④天氣;氣候。《呂氏春秋·季春》:“行秋令,則天多沉陰。”⑤自然界。《荀子·天論》:“天行有常,不為堯存,不為桀亡。”⑥自然形成的。《莊子·養生主》:“依乎天理,批大郤,導大窾。”⑦上帝;自然界的主宰。《春秋繁露 ·郊祭》:“天者,百神之大君也。”⑧天命;天意。《左傳·成公十六年》:“國之存亡,天也。”⑨依憑;依靠者。《儀禮· 喪服》:“夫者,妻之天也。”

    竺:

    ①(du)[形]通“篤”。厚。屈原《天問》:“稷惟元子,帝何~之?”②[名][天竺]印度的古稱。玄奘《大唐西域記》卷二:“詳夫~~之稱,異議糾紛,舊雲身毒,或賢豆,今從正音,宜雲印度。”

    祠:

    ①春祭。《詩經·小雅· 天保》:“禴(yuè)祠烝嘗。”《漢書·郊祀志》:“此上帝之徵,君其祠之。”②得福謝神。《禮記·曲禮上》:“禱祠祭祀,供給鬼神,非禮不誠不莊。”③祭祀。《漢書·元帝紀》:“祠後土。”

    蛟:

    古代傳說中能引發洪水的龍。《荀子·勸學》:“積水成淵,蛟龍生焉。”《論衡·龍虛》:“蛟則龍之類也。”

    龍:

    (一)①我國傳說中的神異動物,頭有角,身有鱗。有腳可走,無翼能飛。《周易·乾》:“見龍在田,利見大人。”(田:指地上。)②帝王的象征。杜甫《哀王孫》:“高帝子孫盡隆準,龍種自與常人殊。”(高帝:漢高祖。隆準:高鼻梁。)白居易《長恨歌》:“天旋日轉回龍馭。”③八尺以上的馬;駿馬。張衡《東京賦》:“龍輅充庭,雲旗拂霓。”(輅:天子的車。雲旗:很高的旗。霓:副虹,借指空中。)④指傑出的人才。《三國志·諸葛亮傳》:“諸葛孔明者,臥龍也。”⑤二十八宿中東方七星(角、亢、氐、房、心、尾、箕)的合稱。⑥十二生肖之一。[龍鐘]1. 衰老、疲憊的樣子。王維《夏日過青龍寺謁操禪師》:“龍鐘一老翁,徐步謁禪宮。”2. 潦倒、不得意的樣子。白居易《別微之於澧上》:“莫問龍鐘惡官職,且聽清脆好文篇。”3. 淚流縱橫的樣子。蔡邕《琴操》下:“空山歔欷,涕龍鐘兮。”(歔欷xū xī:哀嘆抽泣聲。)4.躑躅難行的樣子。 蘇頲《曉發方騫驛》:“傳置遠山蹊,龍鐘蹴澗泥。”(蹴cù:踐踏。)(二)lǒng 同“壟(lǒng)”。①岡壟。《孟子·公孫醜下》:“有賤丈夫焉,必求龍斷而登之。”(賤丈夫:指貪利可鄙的男子。龍斷:斷而高的岡壟。)②獨占利益。《藝林伐山》:“私富貴之龍斷。” (三)chǒng 通“寵”。榮耀。《詩經》:“何天之龍。”

    蟠:

    ①盤曲;環繞。《法言·問神》:“龍蟠於泥。”②彎曲。李白《詠山樽二首》之一:“蟠木不雕飾。”③充滿;遍及。《莊子·刻意》:“精神四達並流,無所不極,上際於天,下蟠於地。”

    古:

    ①往昔;歷時久遠。與“今”相對。《周易·系辭下》:“上古穴居野處,後世聖人易之以宮室。”(易:換。宮室:房舍。)蘇軾《水調歌頭》:“人有悲歡離合,月有陰晴圓缺,此事古難全。”②指古代的事物;舊;原來。《古詩十九首》之十六:“良人惟古歡,枉駕惠前綏。”③久遠;古老。趙與時《賓退錄》卷三:“客土二字,其來甚古。”④古體詩的簡稱。或稱古風、古詩。與近體詩相對,不受平仄、對仗等格律的限制,形式比較自由。《詩藪·古體上》:“歌至五、七言古,全不入樂矣。”


  • 倚砌天竺祠,蛟龙蟠古甃。

    “倚砌天竺祠,蛟龙蟠古甃。”诗句出处:《和西江》;是唐朝诗人陈陶的作品。

    虚豁登宝阁,三休极层构。独立天地间,烟云满襟袖。
    鳌荒初落日,剑野呈绮绣。秋槛祝融微,阴轩九江凑。
    拂檐皇姑舍,错落白榆秀。倚砌天竺祠,蛟龙蟠古甃。
    翛然观六合,一指齐宇宙。书剑忽若□,青云日方昼。
    南朝空苍莽,楚泽稀耕耨。万事溺颓波,一航安可涭。
    徒云寄麟泣,六五终难就。资斧念余生,湖光隐圭窦。
    早闻群黄鹤,飘举此江岫。陵谷空霭然,人樵已雏鷇。
    燕宫豸冠客,凭览发清奏。珠玉难嗣音,摐辕愧孤陋。

    【注释】:

    倚:

    (一)①斜靠着。《战国策·燕策三》:“倚柱而笑。”②凭恃;倚仗。李白《扶风豪士歌》:“作人不倚将军势。”③偏;斜。《礼记·中庸》:“中立而不倚。”④随着;合着。多指以歌合乐或以乐伴歌。苏轼《前赤壁赋》:“客有吹洞箫者,倚歌而和之。”⑤椅子。后作“椅”。《金石萃编·济渎庙北海坛祭器杂物铭碑阴》:“绳床十,内四倚子。” (二)jī①奇异。《庄子·天下》:“南方有倚人焉,曰黄缭。”②通“奇”。单个;独。与“偶”相对。《谷梁传·僖公三十三年》:“匹马倚轮无反者。”(轮:代指车。反:同“返”。)

    天:

    ①人的头部。《吕氏春秋·论人》:“适耳目,节嗜欲,释智谋,去巧故……若此,则无以害其天矣。”(释:去除。巧故:伪诈。)②天空。王充《论衡·谈天》:“察当今天去地甚高,古天与今无异。”《敕勒歌》:“天似穹(qióng)庐,笼盖四野。”(穹庐:毡帐。)③在额上刺字的刑罚。《周易· 睽》:“其人天且劓。”(劓:割掉鼻子的刑罚。)④天气;气候。《吕氏春秋·季春》:“行秋令,则天多沉阴。”⑤自然界。《荀子·天论》:“天行有常,不为尧存,不为桀亡。”⑥自然形成的。《庄子·养生主》:“依乎天理,批大郤,导大窾。”⑦上帝;自然界的主宰。《春秋繁露 ·郊祭》:“天者,百神之大君也。”⑧天命;天意。《左传·成公十六年》:“国之存亡,天也。”⑨依凭;依靠者。《仪礼· 丧服》:“夫者,妻之天也。”

    竺:

    ①(du)[形]通“笃”。厚。屈原《天问》:“稷惟元子,帝何~之?”②[名][天竺]印度的古称。玄奘《大唐西域记》卷二:“详夫~~之称,异议纠纷,旧云身毒,或贤豆,今从正音,宜云印度。”

    祠:

    ①春祭。《诗经·小雅· 天保》:“禴(yuè)祠烝尝。”《汉书·郊祀志》:“此上帝之徵,君其祠之。”②得福谢神。《礼记·曲礼上》:“祷祠祭祀,供给鬼神,非礼不诚不庄。”③祭祀。《汉书·元帝纪》:“祠后土。”

    蛟:

    古代传说中能引发洪水的龙。《荀子·劝学》:“积水成渊,蛟龙生焉。”《论衡·龙虚》:“蛟则龙之类也。”

    龙:

    (一)①我国传说中的神异动物,头有角,身有鳞。有脚可走,无翼能飞。《周易·乾》:“见龙在田,利见大人。”(田:指地上。)②帝王的象征。杜甫《哀王孙》:“高帝子孙尽隆准,龙种自与常人殊。”(高帝:汉高祖。隆准:高鼻梁。)白居易《长恨歌》:“天旋日转回龙驭。”③八尺以上的马;骏马。张衡《东京赋》:“龙辂充庭,云旗拂霓。”(辂:天子的车。云旗:很高的旗。霓:副虹,借指空中。)④指杰出的人才。《三国志·诸葛亮传》:“诸葛孔明者,卧龙也。”⑤二十八宿中东方七星(角、亢、氐、房、心、尾、箕)的合称。⑥十二生肖之一。[龙钟]1. 衰老、疲惫的样子。王维《夏日过青龙寺谒操禅师》:“龙钟一老翁,徐步谒禅宫。”2. 潦倒、不得意的样子。白居易《别微之于澧上》:“莫问龙钟恶官职,且听清脆好文篇。”3. 泪流纵横的样子。蔡邕《琴操》下:“空山歔欷,涕龙钟兮。”(歔欷xū xī:哀叹抽泣声。)4.踯躅难行的样子。 苏颋《晓发方骞驿》:“传置远山蹊,龙钟蹴涧泥。”(蹴cù:践踏。)(二)lǒng 同“垄(lǒng)”。①冈垄。《孟子·公孙丑下》:“有贱丈夫焉,必求龙断而登之。”(贱丈夫:指贪利可鄙的男子。龙断:断而高的冈垄。)②独占利益。《艺林伐山》:“私富贵之龙断。” (三)chǒng 通“宠”。荣耀。《诗经》:“何天之龙。”

    蟠:

    ①盘曲;环绕。《法言·问神》:“龙蟠于泥。”②弯曲。李白《咏山樽二首》之一:“蟠木不雕饰。”③充满;遍及。《庄子·刻意》:“精神四达并流,无所不极,上际于天,下蟠于地。”

    古:

    ①往昔;历时久远。与“今”相对。《周易·系辞下》:“上古穴居野处,后世圣人易之以宫室。”(易:换。宫室:房舍。)苏轼《水调歌头》:“人有悲欢离合,月有阴晴圆缺,此事古难全。”②指古代的事物;旧;原来。《古诗十九首》之十六:“良人惟古欢,枉驾惠前绥。”③久远;古老。赵与时《宾退录》卷三:“客土二字,其来甚古。”④古体诗的简称。或称古风、古诗。与近体诗相对,不受平仄、对仗等格律的限制,形式比较自由。《诗薮·古体上》:“歌至五、七言古,全不入乐矣。”


  • yi qi tian zhu ci ,jiao long pan gu zhou 。

    “yi qi tian zhu ci ,jiao long pan gu zhou 。”shi gou chu chu :《he xi jiang 》;shi tang chao shi ren chen tao de zuo pin 。

    xu hua deng bao ge ,san xiu ji ceng gou 。du li tian de jian ,yan yun man jin xiu 。
    ao huang chu la ri ,jian ye cheng qi xiu 。qiu jian zhu rong wei ,yin xuan jiu jiang cou 。
    bi yan huang gu she ,cuo la bai yu xiu 。yi qi tian zhu ci ,jiao long pan gu zhou 。
    shu ran guan liu ge ,yi zhi ji yu zhou 。shu jian hu re □,qing yun ri fang zhou 。
    na chao kong cang mang ,chu ze xi geng nou 。mo shi ni tui bo ,yi hang an ke shou 。
    tu yun ji lin qi ,liu wu zhong nan jiu 。zi fu nian yu sheng ,hu guang yin gui dou 。
    zao wen qun huang he ,piao ju ci jiang xiu 。ling gu kong ai ran ,ren qiao yi chu kou 。
    yan gong zhi guan ke ,ping lan fa qing zou 。zhu yu nan si yin ,chuang yuan kui gu lou 。

    【zhu shi 】:

    yi :

    (yi )①xie kao zhao 。《zhan guo ce ·yan ce san 》:“yi zhu er xiao 。”②ping shi ;yi zhang 。li bai 《fu feng hao shi ge 》:“zuo ren bu yi jiang jun shi 。”③pian ;xie 。《li ji ·zhong yong 》:“zhong li er bu yi 。”④sui zhao ;ge zhao 。duo zhi yi ge ge le huo yi le ban ge 。su shi 《qian chi bi fu 》:“ke you chui dong xiao zhe ,yi ge er he zhi 。”⑤yi zi 。hou zuo “yi ”。《jin dan cui bian ·ji du miao bei hai tan ji qi za wu ming bei yin 》:“sheng chuang shi ,nei si yi zi 。” (er )jī①ji yi 。《zhuang zi ·tian xia 》:“na fang you yi ren yan ,yue huang liao 。”②tong “ji ”。chan ge ;du 。yu “ou ”xiang dui 。《gu liang chuan ·xi gong san shi san nian 》:“pi ma yi lun mo fan zhe 。”(lun :dai zhi che 。fan :tong “fan ”。)

    tian :

    ①ren de tou bu 。《lv shi chun qiu ·lun ren 》:“kuo er mu ,jie shi yu ,shi zhi mou ,qu qiao gu ……re ci ,ze mo yi hai ji tian yi 。”(shi :qu chu 。qiao gu :wei zha 。)②tian kong 。wang chong 《lun heng ·tan tian 》:“cha dang jin tian qu de shen gao ,gu tian yu jin mo yi 。”《chi le ge 》:“tian shi qiong (qióng)lu ,long gai si ye 。”(qiong lu :zhan zhang 。)③zai e shang ci zi de xing fa 。《zhou yi · kui 》:“ji ren tian ju yi 。”(yi :ge diao bi zi de xing fa 。)④tian qi ;qi hou 。《lv shi chun qiu ·ji chun 》:“hang qiu ling ,ze tian duo chen yin 。”⑤zi ran jie 。《xun zi ·tian lun 》:“tian hang you chang ,bu wei yao cun ,bu wei jie wang 。”⑥zi ran xing cheng de 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“yi hu tian li ,pi da xi ,dao da kuan 。”⑦shang di ;zi ran jie de zhu zai 。《chun qiu fan lou ·jiao ji 》:“tian zhe ,bai shen zhi da jun ye 。”⑧tian ming ;tian yi 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“guo zhi cun wang ,tian ye 。”⑨yi ping ;yi kao zhe 。《yi li · sang fu 》:“fu zhe ,qi zhi tian ye 。”

    zhu :

    ①(du)[xing ]tong “du ”。hou 。qu yuan 《tian wen 》:“ji wei yuan zi ,di he ~zhi ?”②[ming ][tian zhu ]yin du de gu chen 。xuan zang 《da tang xi yu ji 》juan er :“xiang fu ~~zhi chen ,yi yi jiu fen ,jiu yun shen du ,huo xian dou ,jin cong zheng yin ,yi yun yin du 。”

    ci :

    ①chun ji 。《shi jing ·xiao ya · tian bao 》:“yue (yuè)ci zheng chang 。”《han shu ·jiao si zhi 》:“ci shang di zhi zheng ,jun ji ci zhi 。”②de fu xie shen 。《li ji ·qu li shang 》:“dao ci ji si ,gong gei gui shen ,fei li bu cheng bu zhuang 。”③ji si 。《han shu ·yuan di ji 》:“ci hou tu 。”

    jiao :

    gu dai chuan shui zhong neng yin fa hong shui de long 。《xun zi ·quan xue 》:“ji shui cheng yuan ,jiao long sheng yan 。”《lun heng ·long xu 》:“jiao ze long zhi lei ye 。”

    long :

    (yi )①wo guo chuan shui zhong de shen yi dong wu ,tou you jiao ,shen you lin 。you jiao ke zou ,mo yi neng fei 。《zhou yi ·gan 》:“jian long zai tian ,li jian da ren 。”(tian :zhi de shang 。)②di wang de xiang zheng 。du fu 《ai wang sun 》:“gao di zi sun jin long zhun ,long chong zi yu chang ren shu 。”(gao di :han gao zu 。long zhun :gao bi liang 。)bai ju yi 《chang hen ge 》:“tian xuan ri zhuai hui long yu 。”③ba che yi shang de ma ;jun ma 。zhang heng 《dong jing fu 》:“long lu chong ting ,yun qi bi ni 。”(lu :tian zi de che 。yun qi :hen gao de qi 。ni :fu hong ,jie zhi kong zhong 。)④zhi jie chu de ren cai 。《san guo zhi ·zhu ge liang chuan 》:“zhu ge kong ming zhe ,wo long ye 。”⑤er shi ba su zhong dong fang qi xing (jiao 、kang 、di 、fang 、xin 、wei 、ji )de ge chen 。⑥shi er sheng xiao zhi yi 。[long zhong ]1. cui lao 、pi bei de yang zi 。wang wei 《xia ri guo qing long si ye cao chan shi 》:“long zhong yi lao weng ,xu bu ye chan gong 。”2. lao dao 、bu de yi de yang zi 。bai ju yi 《bie wei zhi yu li shang 》:“mo wen long zhong e guan zhi ,ju ting qing cui hao wen pian 。”3. lei liu zong heng de yang zi 。cai yong 《qin cao 》xia :“kong shan xu xi ,ti long zhong xi 。”(xu xi xū xī:ai tan chou qi sheng 。)4.zhi zhu nan hang de yang zi 。 su ting 《xiao fa fang jian yi 》:“chuan zhi yuan shan qi ,long zhong cu jian ni 。”(cu cù:jian ta 。)(er )lǒng tong “long (lǒng)”。①gang long 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“you jian zhang fu yan ,bi qiu long duan er deng zhi 。”(jian zhang fu :zhi tan li ke bi de nan zi 。long duan :duan er gao de gang long 。)②du zhan li yi 。《yi lin fa shan 》:“si fu gui zhi long duan 。” (san )chǒng tong “chong ”。rong yao 。《shi jing 》:“he tian zhi long 。”

    pan :

    ①pan qu ;huan rao 。《fa yan ·wen shen 》:“long pan yu ni 。”②wan qu 。li bai 《yong shan zun er shou 》zhi yi :“pan mu bu diao shi 。”③chong man ;bian ji 。《zhuang zi ·ke yi 》:“jing shen si da bing liu ,mo suo bu ji ,shang ji yu tian ,xia pan yu de 。”

    gu :

    ①wang xi ;li shi jiu yuan 。yu “jin ”xiang dui 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“shang gu xue ju ye chu ,hou shi sheng ren yi zhi yi gong shi 。”(yi :huan 。gong shi :fang she 。)su shi 《shui diao ge tou 》:“ren you bei huan li ge ,yue you yin qing yuan que ,ci shi gu nan quan 。”②zhi gu dai de shi wu ;jiu ;yuan lai 。《gu shi shi jiu shou 》zhi shi liu :“liang ren wei gu huan ,wang jia hui qian sui 。”③jiu yuan ;gu lao 。zhao yu shi 《bin tui lu 》juan san :“ke tu er zi ,ji lai shen gu 。”④gu ti shi de jian chen 。huo chen gu feng 、gu shi 。yu jin ti shi xiang dui ,bu shou ping ze 、dui zhang deng ge lv de xian zhi ,xing shi bi jiao zi you 。《shi sou ·gu ti shang 》:“ge zhi wu 、qi yan gu ,quan bu ru le yi 。”