• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 塵愁世界忙心在,霞伴神仙穩夢酣。

    “塵愁世界忙心在,霞伴神仙穩夢酣。”詩句出處:《過南城縣麻姑山》;是唐朝詩人崔櫓的作品。

    似前如卻玉堆堆,薄帶輕煙翠好裁。斜倚兔鉤孤影伴,
    校低仙掌一頭來。盤疑虎伏形難寫,展認龍拏勢未回。
    驚訝昔人曾羽化,此中爭不接瑤臺。
    詩手難題畫手慚,淺青濃碧疊東南。塵愁世界忙心在,
    霞伴神仙穩夢酣。雨涕自悲看雪鬢,星冠無計整雲篸。
    傢風負荷須名宦,可惜千峰綠似藍。
    差煙危碧半斜暉,何代仙人此羽飛。高袖鎮長寒柏暗,
    古祠時復彩雲歸。紅塵鞭馬顏將換,碧落驂鸞意有違。
    聲利系身傢系念,今生辜負六銖衣。

    【註釋】:

    塵:

    ①灰塵;塵土。晁錯《論貴粟疏》:“春不得避風塵,夏不得避暑熱。”②污染。蘇軾《笏記》:“既塵美職,復玷名藩。”(藩:藩鎮。)③蹤跡;業績。《宋史·南唐李氏世傢》:“思追巢、許之餘塵。”④世俗。宗教稱俗世,隱者稱仕途皆曰塵。《紅樓夢》第一回:“無才可去補蒼天,枉入紅塵若許年。”⑤比喻戰爭;禍亂。《警世通言·杜十娘怒沉百寶箱》:“當先洪武爺掃蕩胡塵。”(洪武爺:指明朝開國皇帝朱元璋。)又“煙塵”連用,義同。高適《燕歌行》:“漢傢煙塵在東北。”⑥重量單位。一分的萬萬分之一。《清史稿·時憲志一》:“微、塵、秒、忽,雖屬無幾,而總計之,便集少成多。”

    愁:

    ①憂愁;憂慮。李白《秋浦歌·十五》:“白發三千丈,緣愁似個長。”辛棄疾《菩薩蠻》:“江晚正愁予,山深聞鷓鴣。”②形容淒涼慘淡的景象。謝惠連《雪賦》:“寒風積,愁雲繁。”辛棄疾《鷓鴣天·賦牡丹》:“愁紅慘綠今宵看,恰似吳宮教陣圖。”

    世:

    ①古代稱三十年為一世。《論語 · 子路》:“如有王者,必世而後仁。”(仁:仁政成功。)②世代;父子相繼為一世。《戰國策·趙策四》:“今三世以前,至於趙之為趙。”③繼承。《公羊傳·昭公三十一年》:“大夫之義不得世。”④一代又一代;世代相承的。《漢書·樓護傳》:“父世醫也,護少隨父為醫長安。”⑤傢世;世系。《呂氏春秋·知化》:“殘其國,絕其世。”⑥人的一生;一輩子。王羲之《蘭亭集序》:“夫人之相與,俯仰一世。”(相與:交往。俯仰:生活。)⑦時代;朝代。陶潛《桃花源記》:“問今是何世,乃不知有漢,無論魏晉。”⑧人世;世界。《荀子·議兵》:“此世之所以亂也。”⑨當時的。《鹽鐵論·論儒》:“孟軻守舊術,不知世務。”

    界:

    ①地界;邊界。《詩經·周頌·思文》:“帝命率育,無此疆爾界。”(率:皆。)《史記·魏公子列傳》:“趙王及平原君自迎公子於界。”②界限。《後漢書·馬融傳》:“奢儉之中,以禮為界。”③接界。《史記·孫子吳起列傳》:“與強秦壤界。”《戰國策· 齊策三》:“三國之與秦壤界而患急。”④分界。洪亮吉《北江詩話》卷三:“詩詞之界甚嚴。”

    心:

    ①心臟。《淮南子·原道》:“心者,五臟之主也。”②通常指思維器官和思想、感情等。《孟子·告子上》:“心之官則思。”《國語·周語上》:“夫民慮之於心,而宣之於口。”③掛懷;關心。唐順之《與呂沃洲巡按書》:“兩公者,一日居乎其位,一日心乎其民者也。”(乎:於。)④中央;中心。劉禹錫《洞庭秋月行》:“洞庭湖月生湖心。”⑤星宿名。二十八宿之一。《呂氏春秋·季夏》:“季夏之月,日在柳,昏心中,旦尾中。”[心腹]1.要害之處。《三國志·蜀書·龐統法正傳》:“而敵傢數道並進,已入心腹。”2. 親信的人。

    在:

    ①存在;在世。《論語·裡仁》:“父母在,不遠遊,遊必有方。”范縝《神滅論》:“豈容形亡而神在。”②表示人或事物的位置或狀態。張華《情詩》:“處歡愒(kài)夜促,在戚怨宵長”。(愒:貪。)③處;處所。陶潛《飲酒》之二:“衰榮無定在,彼此共更之。”④在於;取決於。《荀子·勸學》:“駑馬十駕,功在不舍。”⑤問候;慰問。《左傳·襄公二十六年》:“寡人淹恤在外,二三子使寡人朝夕聞衛國之言,吾子獨不在寡人。”(寡人:衛獻公自稱。淹恤:久遭憂患。吾子:指衛大夫大叔文子。)⑥觀察;審察。《尚書 ·舜典》:“在璇璣玉衡,以齊七政。”(璇璣玉衡:玉飾的天體觀測儀器。七政:日、月和金木水火土五星。)⑦介詞。引進事情發生的時間、地點、情形、范圍等。柳宗元《田傢》詩:“迎新在此歲。”《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“將軍禽操宜在今日。”(將軍:指孫權。操:曹操。)⑧和“所”連用,表示強調,其下多連“不”等。⑨終結。《尚書·呂刑》:“非天不中,惟人在命。”⑩通“才”。僅僅。《漢書·賈誼傳》:“長沙乃在二萬五千戶耳。”

    霞:

    ①彩霞。王勃《滕王閣序》:“落霞與孤鶩齊飛。”②色彩艷麗。孟郊《送諫議十六叔至孝義渡》:“霞衣相飄飄。”③通“遐”。遙遠。《楚辭·遠遊》:“載營魄而登霞兮,掩浮雲而上征。”(營魄:魂魄。)

    伴:

    ①同伴;伴侶。吳融《倒次元韻》詩:“南陌來尋伴。”(陌:道路。)②作伴;陪伴;陪著。胡銓《戊午上高宗封事》:“天下望治,有如饑渴,而近伴食中書,漫不敢可否事。”(近:人名。指孫近。伴食中書:在中書省陪著吃飯。指任職不管事。中書:官署名。)

    神:

    ①天神。古人認為天地萬物的創造者和主宰者。《論語·述而》:“禱爾於上下神祇。”②鬼神。《禮記·祭法》:“山林、川谷、丘陵,能出雲,為風雨,見怪物,皆曰神。”(見:現。)③指人死後的魂靈。《左傳·昭公七年》:“昔堯殛鯀於羽山,其神化為黃熊。”④玄妙;神奇。《周易·系辭上》:“陰陽不測謂之神。”⑤心神;精神。《荀子·天論》:“形具而神生。”⑥表情;神態。《世說新語·簡傲》:“(王恬)神氣傲邁,瞭無相酬對意。”⑦形象;肖像。蔣驥《傳神秘要》:“傳神最大者,令彼隔幾而坐,可遠三四尺許,若小照,可遠五六尺,愈小愈宜遠。”⑧神韻。指文藝作品在境界上所表達出的情趣韻致。嚴羽《滄浪詩話·詩辨》:“詩之極致有一,曰入神。詩而入神,至矣,盡矣,蔑以加矣!”(蔑:無;沒有。)

    仙:

    ①神仙。劉禹錫《陋室銘》:“山不在高,有仙則名。”②指修煉成仙。《論衡·道虛》:“物無不死,人安能仙。”③指高雅而超出凡俗的人。杜牧《春日茶山病不飲酒因呈賓客》:“誰知病太守,猶得作茶仙。”④非同凡響的。洪昇《長生殿·偷曲》:“恰稱廣寒宮仙樂聲聲。”⑤稱與道教有關的人或事物。⑥對人死的敬稱。韓愈《大行皇太後挽歌詞三首》之三:“雲隨仙馭遠,風助聖情哀。”(仙馭:仙駕。聖:指皇帝。)⑦輕松;自在。杜甫《覽鏡呈柏中丞》:“行遲更覺仙。”

    穩:

    ①安穩;平穩。《晉書·顧愷之傳》:“行人安穩。”②穩當;妥當。杜甫《長吟》:“賦詩新句穩。”③勻稱。薛能《楊柳枝》:“柔娥幸有腰肢穩。”

    夢:

    ①[名]睡眠中的幻想。辛棄疾《破陣子·為陳同甫賦壯詞以寄之》:“醉裡桃燈看劍,~回吹角連營。”②[動]做夢,夢見。《史記·秦始皇本紀》:“始皇~與海神戰。”③[名]比喻幻想。《荀子·解蔽》:“不以~劇亂知。”

    酣:

    ①酒喝得很暢快。《史記·司馬相如列傳》:“酒酣,臨邛令前奏琴。”(奏:進。)②暢快;痛快。曹丕《善哉行》:“朝日樂相樂,酣飲不知醉。”③濃;盛。洪昇《長生殿·禊遊》:“環曲岸,紅酣綠勻。”王安石《題西太一宮壁》詩:“荷花落日紅酣。”④沉湎;沉溺。劉基《苦齋記》:“夫差以酣酒亡,而勾踐以嘗膽興。”


  • 尘愁世界忙心在,霞伴神仙稳梦酣。

    “尘愁世界忙心在,霞伴神仙稳梦酣。”诗句出处:《过南城县麻姑山》;是唐朝诗人崔橹的作品。

    似前如却玉堆堆,薄带轻烟翠好裁。斜倚兔钩孤影伴,
    校低仙掌一头来。盘疑虎伏形难写,展认龙拏势未回。
    惊讶昔人曾羽化,此中争不接瑶台。
    诗手难题画手惭,浅青浓碧叠东南。尘愁世界忙心在,
    霞伴神仙稳梦酣。雨涕自悲看雪鬓,星冠无计整云篸。
    家风负荷须名宦,可惜千峰绿似蓝。
    差烟危碧半斜晖,何代仙人此羽飞。高袖镇长寒柏暗,
    古祠时复彩云归。红尘鞭马颜将换,碧落骖鸾意有违。
    声利系身家系念,今生辜负六铢衣。

    【注释】:

    尘:

    ①灰尘;尘土。晁错《论贵粟疏》:“春不得避风尘,夏不得避暑热。”②污染。苏轼《笏记》:“既尘美职,复玷名藩。”(藩:藩镇。)③踪迹;业绩。《宋史·南唐李氏世家》:“思追巢、许之余尘。”④世俗。宗教称俗世,隐者称仕途皆曰尘。《红楼梦》第一回:“无才可去补苍天,枉入红尘若许年。”⑤比喻战争;祸乱。《警世通言·杜十娘怒沉百宝箱》:“当先洪武爷扫荡胡尘。”(洪武爷:指明朝开国皇帝朱元璋。)又“烟尘”连用,义同。高适《燕歌行》:“汉家烟尘在东北。”⑥重量单位。一分的万万分之一。《清史稿·时宪志一》:“微、尘、秒、忽,虽属无几,而总计之,便集少成多。”

    愁:

    ①忧愁;忧虑。李白《秋浦歌·十五》:“白发三千丈,缘愁似个长。”辛弃疾《菩萨蛮》:“江晚正愁予,山深闻鹧鸪。”②形容凄凉惨淡的景象。谢惠连《雪赋》:“寒风积,愁云繁。”辛弃疾《鹧鸪天·赋牡丹》:“愁红惨绿今宵看,恰似吴宫教阵图。”

    世:

    ①古代称三十年为一世。《论语 · 子路》:“如有王者,必世而后仁。”(仁:仁政成功。)②世代;父子相继为一世。《战国策·赵策四》:“今三世以前,至于赵之为赵。”③继承。《公羊传·昭公三十一年》:“大夫之义不得世。”④一代又一代;世代相承的。《汉书·楼护传》:“父世医也,护少随父为医长安。”⑤家世;世系。《吕氏春秋·知化》:“残其国,绝其世。”⑥人的一生;一辈子。王羲之《兰亭集序》:“夫人之相与,俯仰一世。”(相与:交往。俯仰:生活。)⑦时代;朝代。陶潜《桃花源记》:“问今是何世,乃不知有汉,无论魏晋。”⑧人世;世界。《荀子·议兵》:“此世之所以乱也。”⑨当时的。《盐铁论·论儒》:“孟轲守旧术,不知世务。”

    界:

    ①地界;边界。《诗经·周颂·思文》:“帝命率育,无此疆尔界。”(率:皆。)《史记·魏公子列传》:“赵王及平原君自迎公子于界。”②界限。《后汉书·马融传》:“奢俭之中,以礼为界。”③接界。《史记·孙子吴起列传》:“与强秦壤界。”《战国策· 齐策三》:“三国之与秦壤界而患急。”④分界。洪亮吉《北江诗话》卷三:“诗词之界甚严。”

    心:

    ①心脏。《淮南子·原道》:“心者,五脏之主也。”②通常指思维器官和思想、感情等。《孟子·告子上》:“心之官则思。”《国语·周语上》:“夫民虑之于心,而宣之于口。”③挂怀;关心。唐顺之《与吕沃洲巡按书》:“两公者,一日居乎其位,一日心乎其民者也。”(乎:于。)④中央;中心。刘禹锡《洞庭秋月行》:“洞庭湖月生湖心。”⑤星宿名。二十八宿之一。《吕氏春秋·季夏》:“季夏之月,日在柳,昏心中,旦尾中。”[心腹]1.要害之处。《三国志·蜀书·庞统法正传》:“而敌家数道并进,已入心腹。”2. 亲信的人。

    在:

    ①存在;在世。《论语·里仁》:“父母在,不远游,游必有方。”范缜《神灭论》:“岂容形亡而神在。”②表示人或事物的位置或状态。张华《情诗》:“处欢愒(kài)夜促,在戚怨宵长”。(愒:贪。)③处;处所。陶潜《饮酒》之二:“衰荣无定在,彼此共更之。”④在于;取决于。《荀子·劝学》:“驽马十驾,功在不舍。”⑤问候;慰问。《左传·襄公二十六年》:“寡人淹恤在外,二三子使寡人朝夕闻卫国之言,吾子独不在寡人。”(寡人:卫献公自称。淹恤:久遭忧患。吾子:指卫大夫大叔文子。)⑥观察;审察。《尚书 ·舜典》:“在璇玑玉衡,以齐七政。”(璇玑玉衡:玉饰的天体观测仪器。七政:日、月和金木水火土五星。)⑦介词。引进事情发生的时间、地点、情形、范围等。柳宗元《田家》诗:“迎新在此岁。”《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“将军禽操宜在今日。”(将军:指孙权。操:曹操。)⑧和“所”连用,表示强调,其下多连“不”等。⑨终结。《尚书·吕刑》:“非天不中,惟人在命。”⑩通“才”。仅仅。《汉书·贾谊传》:“长沙乃在二万五千户耳。”

    霞:

    ①彩霞。王勃《滕王阁序》:“落霞与孤鹜齐飞。”②色彩艳丽。孟郊《送谏议十六叔至孝义渡》:“霞衣相飘飘。”③通“遐”。遥远。《楚辞·远游》:“载营魄而登霞兮,掩浮云而上征。”(营魄:魂魄。)

    伴:

    ①同伴;伴侣。吴融《倒次元韵》诗:“南陌来寻伴。”(陌:道路。)②作伴;陪伴;陪着。胡铨《戊午上高宗封事》:“天下望治,有如饥渴,而近伴食中书,漫不敢可否事。”(近:人名。指孙近。伴食中书:在中书省陪着吃饭。指任职不管事。中书:官署名。)

    神:

    ①天神。古人认为天地万物的创造者和主宰者。《论语·述而》:“祷尔于上下神祇。”②鬼神。《礼记·祭法》:“山林、川谷、丘陵,能出云,为风雨,见怪物,皆曰神。”(见:现。)③指人死后的魂灵。《左传·昭公七年》:“昔尧殛鲧于羽山,其神化为黄熊。”④玄妙;神奇。《周易·系辞上》:“阴阳不测谓之神。”⑤心神;精神。《荀子·天论》:“形具而神生。”⑥表情;神态。《世说新语·简傲》:“(王恬)神气傲迈,了无相酬对意。”⑦形象;肖像。蒋骥《传神秘要》:“传神最大者,令彼隔几而坐,可远三四尺许,若小照,可远五六尺,愈小愈宜远。”⑧神韵。指文艺作品在境界上所表达出的情趣韵致。严羽《沧浪诗话·诗辨》:“诗之极致有一,曰入神。诗而入神,至矣,尽矣,蔑以加矣!”(蔑:无;没有。)

    仙:

    ①神仙。刘禹锡《陋室铭》:“山不在高,有仙则名。”②指修炼成仙。《论衡·道虚》:“物无不死,人安能仙。”③指高雅而超出凡俗的人。杜牧《春日茶山病不饮酒因呈宾客》:“谁知病太守,犹得作茶仙。”④非同凡响的。洪昇《长生殿·偷曲》:“恰称广寒宫仙乐声声。”⑤称与道教有关的人或事物。⑥对人死的敬称。韩愈《大行皇太后挽歌词三首》之三:“云随仙驭远,风助圣情哀。”(仙驭:仙驾。圣:指皇帝。)⑦轻松;自在。杜甫《览镜呈柏中丞》:“行迟更觉仙。”

    稳:

    ①安稳;平稳。《晋书·顾恺之传》:“行人安稳。”②稳当;妥当。杜甫《长吟》:“赋诗新句稳。”③匀称。薛能《杨柳枝》:“柔娥幸有腰肢稳。”

    梦:

    ①[名]睡眠中的幻想。辛弃疾《破阵子·为陈同甫赋壮词以寄之》:“醉里桃灯看剑,~回吹角连营。”②[动]做梦,梦见。《史记·秦始皇本纪》:“始皇~与海神战。”③[名]比喻幻想。《荀子·解蔽》:“不以~剧乱知。”

    酣:

    ①酒喝得很畅快。《史记·司马相如列传》:“酒酣,临邛令前奏琴。”(奏:进。)②畅快;痛快。曹丕《善哉行》:“朝日乐相乐,酣饮不知醉。”③浓;盛。洪昇《长生殿·禊游》:“环曲岸,红酣绿匀。”王安石《题西太一宫壁》诗:“荷花落日红酣。”④沉湎;沉溺。刘基《苦斋记》:“夫差以酣酒亡,而勾践以尝胆兴。”


  • chen chou shi jie mang xin zai ,xia ban shen xian wen meng han 。

    “chen chou shi jie mang xin zai ,xia ban shen xian wen meng han 。”shi gou chu chu :《guo na cheng xian ma gu shan 》;shi tang chao shi ren cui lu de zuo pin 。

    shi qian ru que yu dui dui ,bao dai qing yan cui hao cai 。xie yi tu gou gu ying ban ,
    jiao di xian zhang yi tou lai 。pan yi hu fu xing nan xie ,zhan ren long na shi wei hui 。
    jing ya xi ren ceng yu hua ,ci zhong zheng bu jie yao tai 。
    shi shou nan ti hua shou can ,jian qing nong bi die dong na 。chen chou shi jie mang xin zai ,
    xia ban shen xian wen meng han 。yu ti zi bei kan xue bin ,xing guan mo ji zheng yun sen 。
    jia feng fu he xu ming huan ,ke xi qian feng lu shi lan 。
    cha yan wei bi ban xie hui ,he dai xian ren ci yu fei 。gao xiu zhen chang han bai an ,
    gu ci shi fu cai yun gui 。gong chen bian ma yan jiang huan ,bi la can luan yi you wei 。
    sheng li ji shen jia ji nian ,jin sheng gu fu liu zhu yi 。

    【zhu shi 】:

    chen :

    ①hui chen ;chen tu 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“chun bu de bi feng chen ,xia bu de bi shu re 。”②wu ran 。su shi 《hu ji 》:“ji chen mei zhi ,fu dian ming fan 。”(fan :fan zhen 。)③zong ji ;ye ji 。《song shi ·na tang li shi shi jia 》:“sai zhui chao 、hu zhi yu chen 。”④shi su 。zong jiao chen su shi ,yin zhe chen shi tu jie yue chen 。《gong lou meng 》di yi hui :“mo cai ke qu bu cang tian ,wang ru gong chen re hu nian 。”⑤bi yu zhan zheng ;huo luan 。《jing shi tong yan ·du shi niang nu chen bai bao xiang 》:“dang xian hong wu ye sao dang hu chen 。”(hong wu ye :zhi ming chao kai guo huang di zhu yuan zhang 。)you “yan chen ”lian yong ,yi tong 。gao kuo 《yan ge hang 》:“han jia yan chen zai dong bei 。”⑥chong liang chan wei 。yi fen de mo mo fen zhi yi 。《qing shi gao ·shi xian zhi yi 》:“wei 、chen 、miao 、hu ,sui shu mo ji ,er zong ji zhi ,bian ji shao cheng duo 。”

    chou :

    ①you chou ;you lv 。li bai 《qiu pu ge ·shi wu 》:“bai fa san qian zhang ,yuan chou shi ge chang 。”xin qi ji 《pu sa man 》:“jiang wan zheng chou yu ,shan shen wen zhe gu 。”②xing rong qi liang can dan de jing xiang 。xie hui lian 《xue fu 》:“han feng ji ,chou yun fan 。”xin qi ji 《zhe gu tian ·fu mu dan 》:“chou gong can lu jin xiao kan ,qia shi wu gong jiao zhen tu 。”

    shi :

    ①gu dai chen san shi nian wei yi shi 。《lun yu · zi lu 》:“ru you wang zhe ,bi shi er hou ren 。”(ren :ren zheng cheng gong 。)②shi dai ;fu zi xiang ji wei yi shi 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“jin san shi yi qian ,zhi yu zhao zhi wei zhao 。”③ji cheng 。《gong yang chuan ·zhao gong san shi yi nian 》:“da fu zhi yi bu de shi 。”④yi dai you yi dai ;shi dai xiang cheng de 。《han shu ·lou hu chuan 》:“fu shi yi ye ,hu shao sui fu wei yi chang an 。”⑤jia shi ;shi ji 。《lv shi chun qiu ·zhi hua 》:“can ji guo ,jue ji shi 。”⑥ren de yi sheng ;yi bei zi 。wang xi zhi 《lan ting ji xu 》:“fu ren zhi xiang yu ,fu yang yi shi 。”(xiang yu :jiao wang 。fu yang :sheng huo 。)⑦shi dai ;chao dai 。tao qian 《tao hua yuan ji 》:“wen jin shi he shi ,nai bu zhi you han ,mo lun wei jin 。”⑧ren shi ;shi jie 。《xun zi ·yi bing 》:“ci shi zhi suo yi luan ye 。”⑨dang shi de 。《yan tie lun ·lun ru 》:“meng ke shou jiu shu ,bu zhi shi wu 。”

    jie :

    ①de jie ;bian jie 。《shi jing ·zhou song ·sai wen 》:“di ming lv yo ,mo ci jiang er jie 。”(lv :jie 。)《shi ji ·wei gong zi lie chuan 》:“zhao wang ji ping yuan jun zi ying gong zi yu jie 。”②jie xian 。《hou han shu ·ma rong chuan 》:“she jian zhi zhong ,yi li wei jie 。”③jie jie 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“yu jiang qin rang jie 。”《zhan guo ce · ji ce san 》:“san guo zhi yu qin rang jie er huan ji 。”④fen jie 。hong liang ji 《bei jiang shi hua 》juan san :“shi ci zhi jie shen yan 。”

    xin :

    ①xin zang 。《huai na zi ·yuan dao 》:“xin zhe ,wu zang zhi zhu ye 。”②tong chang zhi sai wei qi guan he sai xiang 、gan qing deng 。《meng zi ·gao zi shang 》:“xin zhi guan ze sai 。”《guo yu ·zhou yu shang 》:“fu min lv zhi yu xin ,er xuan zhi yu kou 。”③gua huai ;guan xin 。tang shun zhi 《yu lv wo zhou xun an shu 》:“liang gong zhe ,yi ri ju hu ji wei ,yi ri xin hu ji min zhe ye 。”(hu :yu 。)④zhong yang ;zhong xin 。liu yu xi 《dong ting qiu yue hang 》:“dong ting hu yue sheng hu xin 。”⑤xing su ming 。er shi ba su zhi yi 。《lv shi chun qiu ·ji xia 》:“ji xia zhi yue ,ri zai liu ,hun xin zhong ,dan wei zhong 。”[xin fu ]1.yao hai zhi chu 。《san guo zhi ·shu shu ·pang tong fa zheng chuan 》:“er di jia shu dao bing jin ,yi ru xin fu 。”2. qin xin de ren 。

    zai :

    ①cun zai ;zai shi 。《lun yu ·li ren 》:“fu mu zai ,bu yuan you ,you bi you fang 。”fan zhen 《shen mie lun 》:“qi rong xing wang er shen zai 。”②biao shi ren huo shi wu de wei zhi huo zhuang tai 。zhang hua 《qing shi 》:“chu huan he (kài)ye cu ,zai qi yuan xiao chang ”。(he :tan 。)③chu ;chu suo 。tao qian 《yin jiu 》zhi er :“cui rong mo ding zai ,bi ci gong geng zhi 。”④zai yu ;qu jue yu 。《xun zi ·quan xue 》:“nu ma shi jia ,gong zai bu she 。”⑤wen hou ;wei wen 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“gua ren yan xu zai wai ,er san zi shi gua ren chao xi wen wei guo zhi yan ,wu zi du bu zai gua ren 。”(gua ren :wei suo gong zi chen 。yan xu :jiu zao you huan 。wu zi :zhi wei da fu da shu wen zi 。)⑥guan cha ;shen cha 。《shang shu ·shun dian 》:“zai xuan ji yu heng ,yi ji qi zheng 。”(xuan ji yu heng :yu shi de tian ti guan ce yi qi 。qi zheng :ri 、yue he jin mu shui huo tu wu xing 。)⑦jie ci 。yin jin shi qing fa sheng de shi jian 、de dian 、qing xing 、fan wei deng 。liu zong yuan 《tian jia 》shi :“ying xin zai ci sui 。”《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“jiang jun qin cao yi zai jin ri 。”(jiang jun :zhi sun quan 。cao :cao cao 。)⑧he “suo ”lian yong ,biao shi jiang diao ,ji xia duo lian “bu ”deng 。⑨zhong jie 。《shang shu ·lv xing 》:“fei tian bu zhong ,wei ren zai ming 。”⑩tong “cai ”。jin jin 。《han shu ·gu yi chuan 》:“chang sha nai zai er mo wu qian hu er 。”

    xia :

    ①cai xia 。wang bo 《teng wang ge xu 》:“la xia yu gu wu ji fei 。”②se cai yan li 。meng jiao 《song jian yi shi liu shu zhi xiao yi du 》:“xia yi xiang piao piao 。”③tong “xia ”。yao yuan 。《chu ci ·yuan you 》:“zai ying bo er deng xia xi ,yan fu yun er shang zheng 。”(ying bo :hun bo 。)

    ban :

    ①tong ban ;ban lv 。wu rong 《dao ci yuan yun 》shi :“na mo lai xun ban 。”(mo :dao lu 。)②zuo ban ;pei ban ;pei zhao 。hu quan 《wu wu shang gao zong feng shi 》:“tian xia wang zhi ,you ru ji ke ,er jin ban shi zhong shu ,man bu gan ke fou shi 。”(jin :ren ming 。zhi sun jin 。ban shi zhong shu :zai zhong shu sheng pei zhao chi fan 。zhi ren zhi bu guan shi 。zhong shu :guan shu ming 。)

    shen :

    ①tian shen 。gu ren ren wei tian de mo wu de chuang zao zhe he zhu zai zhe 。《lun yu ·shu er 》:“dao er yu shang xia shen 祇。”②gui shen 。《li ji ·ji fa 》:“shan lin 、chuan gu 、qiu ling ,neng chu yun ,wei feng yu ,jian guai wu ,jie yue shen 。”(jian :xian 。)③zhi ren si hou de hun ling 。《zuo chuan ·zhao gong qi nian 》:“xi yao ji gun yu yu shan ,ji shen hua wei huang xiong 。”④xuan miao ;shen ji 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“yin yang bu ce wei zhi shen 。”⑤xin shen ;jing shen 。《xun zi ·tian lun 》:“xing ju er shen sheng 。”⑥biao qing ;shen tai 。《shi shui xin yu ·jian ao 》:“(wang tian )shen qi ao mai ,le mo xiang chou dui yi 。”⑦xing xiang ;xiao xiang 。jiang ji 《chuan shen bi yao 》:“chuan shen zui da zhe ,ling bi ge ji er zuo ,ke yuan san si che hu ,re xiao zhao ,ke yuan wu liu che ,yu xiao yu yi yuan 。”⑧shen yun 。zhi wen yi zuo pin zai jing jie shang suo biao da chu de qing qu yun zhi 。yan yu 《cang lang shi hua ·shi bian 》:“shi zhi ji zhi you yi ,yue ru shen 。shi er ru shen ,zhi yi ,jin yi ,mie yi jia yi !”(mie :mo ;mei you 。)

    xian :

    ①shen xian 。liu yu xi 《lou shi ming 》:“shan bu zai gao ,you xian ze ming 。”②zhi xiu lian cheng xian 。《lun heng ·dao xu 》:“wu mo bu si ,ren an neng xian 。”③zhi gao ya er chao chu fan su de ren 。du mu 《chun ri cha shan bing bu yin jiu yin cheng bin ke 》:“shei zhi bing tai shou ,you de zuo cha xian 。”④fei tong fan xiang de 。hong 昇《chang sheng dian ·tou qu 》:“qia chen an han gong xian le sheng sheng 。”⑤chen yu dao jiao you guan de ren huo shi wu 。⑥dui ren si de jing chen 。han yu 《da hang huang tai hou wan ge ci san shou 》zhi san :“yun sui xian yu yuan ,feng zhu sheng qing ai 。”(xian yu :xian jia 。sheng :zhi huang di 。)⑦qing song ;zi zai 。du fu 《lan jing cheng bai zhong cheng 》:“hang chi geng jiao xian 。”

    wen :

    ①an wen ;ping wen 。《jin shu ·gu kai zhi chuan 》:“hang ren an wen 。”②wen dang ;tuo dang 。du fu 《chang yin 》:“fu shi xin gou wen 。”③yun chen 。xue neng 《yang liu zhi 》:“rou e xing you yao zhi wen 。”

    meng :

    ①[ming ]shui mian zhong de huan xiang 。xin qi ji 《po zhen zi ·wei chen tong fu fu zhuang ci yi ji zhi 》:“zui li tao deng kan jian ,~hui chui jiao lian ying 。”②[dong ]zuo meng ,meng jian 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“shi huang ~yu hai shen zhan 。”③[ming ]bi yu huan xiang 。《xun zi ·jie bi 》:“bu yi ~ju luan zhi 。”

    han :

    ①jiu he de hen chang kuai 。《shi ji ·si ma xiang ru lie chuan 》:“jiu han ,lin qiong ling qian zou qin 。”(zou :jin 。)②chang kuai ;tong kuai 。cao pi 《shan zai hang 》:“chao ri le xiang le ,han yin bu zhi zui 。”③nong ;cheng 。hong 昇《chang sheng dian ·xi you 》:“huan qu an ,gong han lu yun 。”wang an dan 《ti xi tai yi gong bi 》shi :“he hua la ri gong han 。”④chen mian ;chen ni 。liu ji 《ku zhai ji 》:“fu cha yi han jiu wang ,er gou jian yi chang dan xing 。”