• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 貔虎今無半,狐貍宿有群。

    “貔虎今無半,狐貍宿有群。”詩句出處:《秋日洛陽官舍寄上水部傢兄》;是唐朝詩人竇牟的作品。

    洛陽歸老日,此縣忽為君。白發兄仍見,丹誠帝豈聞。
    九衢橫逝水,二室散浮雲。屈指豪傢盡,傷心要地分。
    禁中周幾鼎,源上漢諸墳。貔虎今無半,狐貍宿有群。
    威聲慚北部,仁化樂南薰。野檗饑來食,天香靜處焚。
    壯年唯喜酒,幼學便訶文。及爾空衰暮,離憂詎可聞。

    【註釋】:

    貔:

    獸名。《詩經·大雅·韓奕》:“獻其貔皮,赤豹黃羆。”[貔貅(xiū)]指繪有貔貅之形的旌旗。《禮記·曲禮上》:“前有摯獸,則載貔貅。”(摯:通“鷙”。兇猛。)比喻勇猛的軍隊。劉禹錫《送唐舍人出鎮閩中》:“忽擁貔貅鎮粵城。”

    今:

    ①此時;現在。《歸去來兮辭》:“實迷途其未遠,覺今是而昨非。”《戰國策·趙策四》:“老夫今者殊不欲食。”《左傳·襄公二年》:“(崔子)今不來矣。”②現代。與“古”相對。《禮記·中庸》:“生乎今之世,反古之道。”(反:違反。)《論語·子罕》:“後生可畏,焉知來者之不如今也?”③今日。《詩經·召南·摽有梅》:“求我庶士,迨其今兮。”(庶:多。士:指未婚男子。迨dài:及;到。)④當今。《孟子·梁惠王上》:“今夫天下之人牧,未有不嗜殺人者也。”⑤將要;將會。司馬遷《史記·項羽本紀》:“豎子不足與謀,奪項王天下者必沛公也。吾屬今為之虜矣。”⑥不久。《史記·申屠嘉列傳》:“汝第往,吾今使人召若。”⑦假如;如果。《史記·項羽本紀》:“今不急下,吾烹太公。”

    無:

    ①沒有。跟“有”相對。陸遊《遊山西村》:“山重水復疑無路。”②副詞。表示否定,相當於“不”。《商君書·農戰》:“民以此為教,則粟焉得無少,而兵焉得弱也?”③連詞。表示條件,相當於“無論”、“不論”。《詩經·魯頌·灃水》:“不小不大,從公於邁。”④通“毋”。不要。《古詩源·箜篌引》:“公無渡河,公竟渡河。墮河而死,當奈公何!”⑤非;不是。《管子·形勢》:“則國非其國,而民無其民也。”⑥語氣詞。用於疑問句末,表示疑問,相當於“否”。白居易《問劉十九》:“晚來天欲雪,能飲一杯無?”

    半:

    ①事物的二分之一;一半。《莊子·天下》:“一尺之捶(chuí),日取其半,萬世不竭。”(捶:通“棰”。短木棍。竭:盡。)《世說新語·任誕》:“又進一豚(tún),食半餘半。”(進:進獻。豚:小豬。)②一部分;不完全。杜甫《贈花卿》:“錦城絲管日紛紛,半入江風半入雲。”方幹《送孫百篇遊天臺》:“更有仙花與靈鳥,恐君多半未知名。”③中間。姚鼐《登泰山記》:“半山居霧若帶然。”

    狐:

    狐貍。哺乳動物,肉食類。性狡猾多疑,遇敵時肛門放出臭氣,乘機逃跑,皮可制裘。《戰國策· 楚策一》:“獸見之皆走。虎不知獸畏己而走也,以為畏狐也。”《詩經· 齊風· 南山》:“南山崔崔,雄狐綏綏。”[狐祥]彷徨。《戰國策·秦策四》:“鬼神狐祥無所食。”

    貍:

    豹貓。頭部有黑色條紋,毛皮可制衣物。《莊子·秋水》:“騏驥驊騮,一日而馳千裡。捕鼠不如貍狌(shēng),言殊技也。”(狌:黃鼠狼。)

    宿:

    (一)①住宿;過夜。《詩經·邶風·泉水》:“出宿於泲。”《論語·微子》:“止子路宿。”(止:留。)②住宿的地方;住所。《周禮·地官·遺人》:“三十裡有宿,宿有路室。”③夜。《戰國策·趙策三》:“不出宿夕,人必危之矣。”④隔年的。屈原《離騷》:“夕攬洲之宿莽。”《漢書·武帝紀》:“勸有水災郡種宿麥。”⑤素來;一向。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“權既宿服仰備,又睹亮奇雅。”(權:孫權。備:劉備。)⑥年老的;久於其事的。《戰國策·魏第二》:“田朌,宿將也。”⑦有名望的人。《後漢書·朱浮傳》:“辟召州中名宿涿郡王岑之屬。”(辟bì:征召。) (二)xiù星宿,特指二十八宿。《論衡·祀義》:“天有列宿。”

    有:

    (一)①與“無”相對。1. 表示占有、具有、領有。《論語·公冶長》:“陳文子有馬十乘(shèng)。”(乘:四匹。)諸葛亮《草廬對》:“孫權據有江東。”2.表示存在。曹丕《雜詩》:“西北有浮雲,亭亭如車蓋。”3. 表示發生。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“天下有變,則命一上將將荊州之軍以向宛、洛。”②豐收。儲光羲《觀競渡》:“能令秋大有,鼓吹遠相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩薩蠻》:“暝色入高樓,有人樓上愁。”④助詞。1. 多用於朝代名稱的前面。《詩經·大雅·文王》:“有周不顯,帝命不時。”2. 用於形容詞前面。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“明星有爛。”(爛:燦爛。) (二)yòu 通“又”。用於整數與零數之間。《論語·為政》:“吾十有五而志於學。”《史記·秦始皇本紀》:“三十有七年,親巡天下。”

    群:

    ①羊群;聚集在一起的禽獸。《詩經· 小雅·無羊》:“誰謂爾無羊,三百維群。”②聚集在一起的人或物。《淮南子·主術》:“千人之群無絕梁。”③成群的;眾多的。《左傳·莊公十二年》:“群公子奔蕭。”④眾人。《梁書·劉顯傳》:“聰明特達,出類拔群。”⑤同類;種類。《周易·系辭上》:“方以類聚,物以群分。”⑥會合;聯合。《漢書·刑法志》:“不仁愛則不能群,不能群則不能勝物,不勝物則養不足。”(養:給養。)⑦聚合。《荀子·非十二子》:“而群天下之英傑。”


  • 貔虎今无半,狐狸宿有群。

    “貔虎今无半,狐狸宿有群。”诗句出处:《秋日洛阳官舍寄上水部家兄》;是唐朝诗人窦牟的作品。

    洛阳归老日,此县忽为君。白发兄仍见,丹诚帝岂闻。
    九衢横逝水,二室散浮云。屈指豪家尽,伤心要地分。
    禁中周几鼎,源上汉诸坟。貔虎今无半,狐狸宿有群。
    威声惭北部,仁化乐南薰。野檗饥来食,天香静处焚。
    壮年唯喜酒,幼学便诃文。及尔空衰暮,离忧讵可闻。

    【注释】:

    貔:

    兽名。《诗经·大雅·韩奕》:“献其貔皮,赤豹黄罴。”[貔貅(xiū)]指绘有貔貅之形的旌旗。《礼记·曲礼上》:“前有挚兽,则载貔貅。”(挚:通“鸷”。凶猛。)比喻勇猛的军队。刘禹锡《送唐舍人出镇闽中》:“忽拥貔貅镇粤城。”

    今:

    ①此时;现在。《归去来兮辞》:“实迷途其未远,觉今是而昨非。”《战国策·赵策四》:“老夫今者殊不欲食。”《左传·襄公二年》:“(崔子)今不来矣。”②现代。与“古”相对。《礼记·中庸》:“生乎今之世,反古之道。”(反:违反。)《论语·子罕》:“后生可畏,焉知来者之不如今也?”③今日。《诗经·召南·摽有梅》:“求我庶士,迨其今兮。”(庶:多。士:指未婚男子。迨dài:及;到。)④当今。《孟子·梁惠王上》:“今夫天下之人牧,未有不嗜杀人者也。”⑤将要;将会。司马迁《史记·项羽本纪》:“竖子不足与谋,夺项王天下者必沛公也。吾属今为之虏矣。”⑥不久。《史记·申屠嘉列传》:“汝第往,吾今使人召若。”⑦假如;如果。《史记·项羽本纪》:“今不急下,吾烹太公。”

    无:

    ①没有。跟“有”相对。陆游《游山西村》:“山重水复疑无路。”②副词。表示否定,相当于“不”。《商君书·农战》:“民以此为教,则粟焉得无少,而兵焉得弱也?”③连词。表示条件,相当于“无论”、“不论”。《诗经·鲁颂·沣水》:“不小不大,从公于迈。”④通“毋”。不要。《古诗源·箜篌引》:“公无渡河,公竟渡河。堕河而死,当奈公何!”⑤非;不是。《管子·形势》:“则国非其国,而民无其民也。”⑥语气词。用于疑问句末,表示疑问,相当于“否”。白居易《问刘十九》:“晚来天欲雪,能饮一杯无?”

    半:

    ①事物的二分之一;一半。《庄子·天下》:“一尺之捶(chuí),日取其半,万世不竭。”(捶:通“棰”。短木棍。竭:尽。)《世说新语·任诞》:“又进一豚(tún),食半余半。”(进:进献。豚:小猪。)②一部分;不完全。杜甫《赠花卿》:“锦城丝管日纷纷,半入江风半入云。”方干《送孙百篇游天台》:“更有仙花与灵鸟,恐君多半未知名。”③中间。姚鼐《登泰山记》:“半山居雾若带然。”

    狐:

    狐狸。哺乳动物,肉食类。性狡猾多疑,遇敌时肛门放出臭气,乘机逃跑,皮可制裘。《战国策· 楚策一》:“兽见之皆走。虎不知兽畏己而走也,以为畏狐也。”《诗经· 齐风· 南山》:“南山崔崔,雄狐绥绥。”[狐祥]彷徨。《战国策·秦策四》:“鬼神狐祥无所食。”

    狸:

    豹猫。头部有黑色条纹,毛皮可制衣物。《庄子·秋水》:“骐骥骅骝,一日而驰千里。捕鼠不如狸狌(shēng),言殊技也。”(狌:黄鼠狼。)

    宿:

    (一)①住宿;过夜。《诗经·邶风·泉水》:“出宿于泲。”《论语·微子》:“止子路宿。”(止:留。)②住宿的地方;住所。《周礼·地官·遗人》:“三十里有宿,宿有路室。”③夜。《战国策·赵策三》:“不出宿夕,人必危之矣。”④隔年的。屈原《离骚》:“夕揽洲之宿莽。”《汉书·武帝纪》:“劝有水灾郡种宿麦。”⑤素来;一向。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“权既宿服仰备,又睹亮奇雅。”(权:孙权。备:刘备。)⑥年老的;久于其事的。《战国策·魏第二》:“田朌,宿将也。”⑦有名望的人。《后汉书·朱浮传》:“辟召州中名宿涿郡王岑之属。”(辟bì:征召。) (二)xiù星宿,特指二十八宿。《论衡·祀义》:“天有列宿。”

    有:

    (一)①与“无”相对。1. 表示占有、具有、领有。《论语·公冶长》:“陈文子有马十乘(shèng)。”(乘:四匹。)诸葛亮《草庐对》:“孙权据有江东。”2.表示存在。曹丕《杂诗》:“西北有浮云,亭亭如车盖。”3. 表示发生。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“天下有变,则命一上将将荆州之军以向宛、洛。”②丰收。储光羲《观竞渡》:“能令秋大有,鼓吹远相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩萨蛮》:“暝色入高楼,有人楼上愁。”④助词。1. 多用于朝代名称的前面。《诗经·大雅·文王》:“有周不显,帝命不时。”2. 用于形容词前面。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“明星有烂。”(烂:灿烂。) (二)yòu 通“又”。用于整数与零数之间。《论语·为政》:“吾十有五而志于学。”《史记·秦始皇本纪》:“三十有七年,亲巡天下。”

    群:

    ①羊群;聚集在一起的禽兽。《诗经· 小雅·无羊》:“谁谓尔无羊,三百维群。”②聚集在一起的人或物。《淮南子·主术》:“千人之群无绝梁。”③成群的;众多的。《左传·庄公十二年》:“群公子奔萧。”④众人。《梁书·刘显传》:“聪明特达,出类拔群。”⑤同类;种类。《周易·系辞上》:“方以类聚,物以群分。”⑥会合;联合。《汉书·刑法志》:“不仁爱则不能群,不能群则不能胜物,不胜物则养不足。”(养:给养。)⑦聚合。《荀子·非十二子》:“而群天下之英杰。”


  • pi hu jin mo ban ,hu li su you qun 。

    “pi hu jin mo ban ,hu li su you qun 。”shi gou chu chu :《qiu ri luo yang guan she ji shang shui bu jia xiong 》;shi tang chao shi ren dou mou de zuo pin 。

    luo yang gui lao ri ,ci xian hu wei jun 。bai fa xiong reng jian ,dan cheng di qi wen 。
    jiu qu heng shi shui ,er shi san fu yun 。qu zhi hao jia jin ,shang xin yao de fen 。
    jin zhong zhou ji ding ,yuan shang han zhu fen 。pi hu jin mo ban ,hu li su you qun 。
    wei sheng can bei bu ,ren hua le na xun 。ye bo ji lai shi ,tian xiang jing chu fen 。
    zhuang nian wei xi jiu ,you xue bian he wen 。ji er kong cui mu ,li you ju ke wen 。

    【zhu shi 】:

    pi :

    shou ming 。《shi jing ·da ya ·han yi 》:“suo ji pi pi ,chi bao huang pi 。”[pi xiu (xiū)]zhi hui you pi xiu zhi xing de jing qi 。《li ji ·qu li shang 》:“qian you zhi shou ,ze zai pi xiu 。”(zhi :tong “zhi ”。xiong meng 。)bi yu yong meng de jun dui 。liu yu xi 《song tang she ren chu zhen min zhong 》:“hu yong pi xiu zhen yue cheng 。”

    jin :

    ①ci shi ;xian zai 。《gui qu lai xi ci 》:“shi mi tu ji wei yuan ,jiao jin shi er zuo fei 。”《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“lao fu jin zhe shu bu yu shi 。”《zuo chuan ·xiang gong er nian 》:“(cui zi )jin bu lai yi 。”②xian dai 。yu “gu ”xiang dui 。《li ji ·zhong yong 》:“sheng hu jin zhi shi ,fan gu zhi dao 。”(fan :wei fan 。)《lun yu ·zi han 》:“hou sheng ke wei ,yan zhi lai zhe zhi bu ru jin ye ?”③jin ri 。《shi jing ·shao na ·biao you mei 》:“qiu wo shu shi ,dai ji jin xi 。”(shu :duo 。shi :zhi wei hun nan zi 。dai dài:ji ;dao 。)④dang jin 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“jin fu tian xia zhi ren mu ,wei you bu shi sha ren zhe ye 。”⑤jiang yao ;jiang hui 。si ma qian 《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“shu zi bu zu yu mou ,duo xiang wang tian xia zhe bi pei gong ye 。wu shu jin wei zhi lu yi 。”⑥bu jiu 。《shi ji ·shen tu jia lie chuan 》:“ru di wang ,wu jin shi ren shao re 。”⑦jia ru ;ru guo 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jin bu ji xia ,wu peng tai gong 。”

    mo :

    ①mei you 。gen “you ”xiang dui 。liu you 《you shan xi cun 》:“shan chong shui fu yi mo lu 。”②fu ci 。biao shi fou ding ,xiang dang yu “bu ”。《shang jun shu ·nong zhan 》:“min yi ci wei jiao ,ze su yan de mo shao ,er bing yan de ruo ye ?”③lian ci 。biao shi tiao jian ,xiang dang yu “mo lun ”、“bu lun ”。《shi jing ·lu song ·feng shui 》:“bu xiao bu da ,cong gong yu mai 。”④tong “wu ”。bu yao 。《gu shi yuan ·kong hou yin 》:“gong mo du he ,gong jing du he 。duo he er si ,dang nai gong he !”⑤fei ;bu shi 。《guan zi ·xing shi 》:“ze guo fei ji guo ,er min mo ji min ye 。”⑥yu qi ci 。yong yu yi wen gou mo ,biao shi yi wen ,xiang dang yu “fou ”。bai ju yi 《wen liu shi jiu 》:“wan lai tian yu xue ,neng yin yi bei mo ?”

    ban :

    ①shi wu de er fen zhi yi ;yi ban 。《zhuang zi ·tian xia 》:“yi che zhi chui (chuí),ri qu ji ban ,mo shi bu jie 。”(chui :tong “chui ”。duan mu gun 。jie :jin 。)《shi shui xin yu ·ren dan 》:“you jin yi tun (tún),shi ban yu ban 。”(jin :jin suo 。tun :xiao zhu 。)②yi bu fen ;bu wan quan 。du fu 《zeng hua qing 》:“jin cheng si guan ri fen fen ,ban ru jiang feng ban ru yun 。”fang gan 《song sun bai pian you tian tai 》:“geng you xian hua yu ling diao ,kong jun duo ban wei zhi ming 。”③zhong jian 。yao nai 《deng tai shan ji 》:“ban shan ju wu re dai ran 。”

    hu :

    hu li 。bu ru dong wu ,rou shi lei 。xing jiao hua duo yi ,yu di shi gang men fang chu chou qi ,cheng ji tao pao ,pi ke zhi qiu 。《zhan guo ce · chu ce yi 》:“shou jian zhi jie zou 。hu bu zhi shou wei ji er zou ye ,yi wei wei hu ye 。”《shi jing · ji feng · na shan 》:“na shan cui cui ,xiong hu sui sui 。”[hu xiang ]fang huang 。《zhan guo ce ·qin ce si 》:“gui shen hu xiang mo suo shi 。”

    li :

    bao mao 。tou bu you hei se tiao wen ,mao pi ke zhi yi wu 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“qi ji hua liu ,yi ri er chi qian li 。bu shu bu ru li sheng (shēng),yan shu ji ye 。”(sheng :huang shu lang 。)

    su :

    (yi )①zhu su ;guo ye 。《shi jing ·bei feng ·quan shui 》:“chu su yu ji 。”《lun yu ·wei zi 》:“zhi zi lu su 。”(zhi :liu 。)②zhu su de de fang ;zhu suo 。《zhou li ·de guan ·wei ren 》:“san shi li you su ,su you lu shi 。”③ye 。《zhan guo ce ·zhao ce san 》:“bu chu su xi ,ren bi wei zhi yi 。”④ge nian de 。qu yuan 《li sao 》:“xi lan zhou zhi su mang 。”《han shu ·wu di ji 》:“quan you shui zai jun chong su mai 。”⑤su lai ;yi xiang 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“quan ji su fu yang bei ,you du liang ji ya 。”(quan :sun quan 。bei :liu bei 。)⑥nian lao de ;jiu yu ji shi de 。《zhan guo ce ·wei di er 》:“tian ban ,su jiang ye 。”⑦you ming wang de ren 。《hou han shu ·zhu fu chuan 》:“bi shao zhou zhong ming su zhuo jun wang cen zhi shu 。”(bi bì:zheng shao 。) (er )xiùxing su ,te zhi er shi ba su 。《lun heng ·si yi 》:“tian you lie su 。”

    you :

    (yi )①yu “mo ”xiang dui 。1. biao shi zhan you 、ju you 、ling you 。《lun yu ·gong ye chang 》:“chen wen zi you ma shi cheng (shèng)。”(cheng :si pi 。)zhu ge liang 《cao lu dui 》:“sun quan ju you jiang dong 。”2.biao shi cun zai 。cao pi 《za shi 》:“xi bei you fu yun ,ting ting ru che gai 。”3. biao shi fa sheng 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“tian xia you bian ,ze ming yi shang jiang jiang jing zhou zhi jun yi xiang wan 、luo 。”②feng shou 。chu guang xi 《guan jing du 》:“neng ling qiu da you ,gu chui yuan xiang cui 。”③biao shi bu ding zhi 。gen “mou ”xiang jin 。li bai 《pu sa man 》:“ming se ru gao lou ,you ren lou shang chou 。”④zhu ci 。1. duo yong yu chao dai ming chen de qian mian 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“you zhou bu xian ,di ming bu shi 。”2. yong yu xing rong ci qian mian 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“ming xing you lan 。”(lan :can lan 。) (er )yòu tong “you ”。yong yu zheng shu yu ling shu zhi jian 。《lun yu ·wei zheng 》:“wu shi you wu er zhi yu xue 。”《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“san shi you qi nian ,qin xun tian xia 。”

    qun :

    ①yang qun ;ju ji zai yi qi de qin shou 。《shi jing · xiao ya ·mo yang 》:“shei wei er mo yang ,san bai wei qun 。”②ju ji zai yi qi de ren huo wu 。《huai na zi ·zhu shu 》:“qian ren zhi qun mo jue liang 。”③cheng qun de ;zhong duo de 。《zuo chuan ·zhuang gong shi er nian 》:“qun gong zi ben xiao 。”④zhong ren 。《liang shu ·liu xian chuan 》:“cong ming te da ,chu lei ba qun 。”⑤tong lei ;chong lei 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“fang yi lei ju ,wu yi qun fen 。”⑥hui ge ;lian ge 。《han shu ·xing fa zhi 》:“bu ren ai ze bu neng qun ,bu neng qun ze bu neng sheng wu ,bu sheng wu ze yang bu zu 。”(yang :gei yang 。)⑦ju ge 。《xun zi ·fei shi er zi 》:“er qun tian xia zhi ying jie 。”