- 繁体
- 简体
- 拼音
-
荷鋤先童稚,日入仍討求。
“荷鋤先童稚,日入仍討求。”詩句出處:《除草》;是唐朝詩人杜甫的作品。
清晨步前林,江色未散憂。芒刺在我眼,焉能待高秋。
霜露一沾凝,蕙葉亦難留。荷鋤先童稚,日入仍討求。
轉致水中央,豈無雙釣舟。頑根易滋蔓,敢使依舊丘。
自茲藩籬曠,更覺松竹幽。芟夷不可闕,疾惡信如讎。
【註釋】:
荷:
(一)植物名,又叫蓮。《詩經·陳風·澤陂》:“彼澤之陂(bēi),有蒲與荷。”(陂:水邊。)又特指荷葉。屈原《離騷》:“制芰荷以為衣兮,集芙蓉以為裳。”(芰jì :菱。芙蓉:荷花。) (二)hè ①扛;擔。《論語·微子》:“子路從而後,遇丈人,以杖荷蓧。”②承當;擔負。張衡《東京賦》:“荷天下之重任。”③承受;蒙受恩惠。韓愈《元日酬蔡州馬十二尚書》:“元日新詩已去年,蔡州遙寄荷相憐。”《洛陽伽藍記·永寧寺》:“吾世荷國恩。”先:
①走在前面。《楚辭· 九歌·國殤》:“旌蔽日兮敵若雲,矢交墜兮士爭先。”②先於;在……之前。《荀子·大略》:“先事慮事,先患慮患。”③首要的事。《吳子·治兵》:“用病之道何先?”④祖先;上代。蘇洵《六國論》:“思厥先祖父,暴霜露,斬荊棘,以有尺寸之地。”⑤對死去的人的尊稱。《孟子·梁惠王下》:“寡人非能好先王之樂也。”⑥對古代人的稱呼。⑦先生。《漢書·梅福傳》:“夫叔孫先非不忠也。”[先生]1. 老師。2.稱有道德有學問的人,亦用來作對人的尊稱。3. 醫生。[先進]先行學習。《論語 ·先進》:“先進於禮樂,君子也。”童:
①男仆。《儀禮·既夕禮》:“童子執帚。”②兒童。《禮記·檀弓下》:“與其鄰童汪踦(qī)往。”(汪踦:人名。)杜牧《清明》:“借問酒傢何處有,牧童遙指杏花村。”③山無草木。《管子·侈靡》:“山不童而用贍。”(贍:豐富。)④牛羊無角。《詩經·小雅·賓之初筵》:“俾出童羖(gǔ)。”(俾:使。羖:公羊。)⑤頂禿。韓愈《進學解》:“頭童齒豁,竟死何裨。”(豁:缺。竟:至。裨:補益。)⑥愚昧無知。賈誼《新書 ·道術》:“反慧為童。”《白虎通·嫁娶》:“言己智能寡少如童蒙也。”⑦通“瞳”。《漢書·項籍傳贊》:“舜蓋重童子,項羽又重童子。”(重:重疊。)⑧通“同”。相同。《列子· 黃帝》:“狀不必童而智童。”稚:
①幼禾。《詩經 · 小雅 · 大田》:“無害我田稚。”②谷物晚種。《齊民要術·種谷》:“二月三月種者為植(zhì)禾,四月五月種者為稚禾。”(植:谷物早種。)③泛指幼小。陶潛《歸去來兮辭》:“稚子候門。”(幼兒在門口等候。)④幼稚;不成熟。王充《論衡·超奇》:“長生傢在會稽,生在今世,文章雖奇,論者猶謂稚於前人。”(長生:人名。)入:
①進入;由外面到裡面。《論語·八佾》:“子入太廟,每事問。”②泛指進入某種境界。李白《王右軍》:“筆精妙入神。”③特指入朝為官。傅亮《為宋公求加贈劉前軍表》:“出征入輔,幸不辱命。”④接受;收入。《左傳·宣公元年》:“驟諫而不入。”(驟:屢次。)《新五代史·楚世傢》:“歲入萬計。”⑤上交;交納。《墨子·貴義》:“今農夫入其稅於大人。”⑥參加;加入。《戰國策·魏策一》:“入子之事者,吾為子殺之亡之。”⑦合於;相合;符合。朱慶餘《近試上張籍水部》:“畫眉深淺入時無?”(時:時髦。)⑧入聲。古漢語有平、上、去、入四種聲調。仍:
①沿襲;依照。《論語·先進》:“仍舊貫,如之何? 何必改作?”(舊貫:舊例。如之何:怎麼樣。)《後漢書·後紀序》:“漢仍其謬,知患莫改。”(患:禍患。)②相隨;接續。《楚辭·九章·悲回風》:“觀炎氣之相仍兮,窺煙液之所積。”③屢;頻繁。《後漢書·元帝紀》:“百姓仍遭兇阨,無以相振。”④副詞。仍然。白居易《洛橋寒食日作,十韻》:“宿醉頭仍重,晨遊眼乍明。”(宿:隔夜。乍:忽然。)⑤因而;於是。《史記·淮南衡山列傳》:“仍父子再亡國,各不終其身。”《南史·宗武帝紀》:“初,帝平齊,仍有定關洛意。”[仍仍]不得志的樣子。《淮南子·精神》:“乃始仍仍然知其盆瓴之足羞也。”(乃始:於是。)討:
①聲討;征伐。《左傳·宣公二年》:“亡不越竟,反不討賊。” (亡:逃亡。反: 同“返”。)②征討。《左傳·隱公十年》:“以王命討不庭。”(不庭:不來朝見。)③治理;整頓。《左傳·宣公十二年》:“其君無日不討國人而訓之。”④探索;研究。《商君書·更法》:“討正法之本。”《論語·憲問》:“為命,裨諶草創之,世叔討論之。”求:
①尋覓。《詩經·小雅·伐木》:“嚶其鳴矣,求其友聲。”(嚶:鳥鳴聲。)《商君書·更法》:“慮世事之變,討正法之本,求使民之道。”②追求。《詩經·周南·關雎》:“求之不得,寤寐思服。”(寤:睡醒。寐:睡著。思服:想念。)③乞求;請求。《戰國策·趙策三》:“故不若亟割地求和。”④要求;需求。《論語·衛靈公》:“君子求諸己,小人求諸人。”⑤選擇;選取。《論衡·譏日》:“作車不求良辰,裁衣獨求吉日,俗人所重,失輕重之實也。”⑥證討。《詩經·大雅·江漢》:“匪安匪遊,淮夷來求。”⑦通“逑”。聚。《詩經·小雅·桑扈》:“萬福來求。” -
荷锄先童稚,日入仍讨求。
“荷锄先童稚,日入仍讨求。”诗句出处:《除草》;是唐朝诗人杜甫的作品。
清晨步前林,江色未散忧。芒刺在我眼,焉能待高秋。
霜露一沾凝,蕙叶亦难留。荷锄先童稚,日入仍讨求。
转致水中央,岂无双钓舟。顽根易滋蔓,敢使依旧丘。
自兹藩篱旷,更觉松竹幽。芟夷不可阙,疾恶信如雠。
【注释】:
荷:
(一)植物名,又叫莲。《诗经·陈风·泽陂》:“彼泽之陂(bēi),有蒲与荷。”(陂:水边。)又特指荷叶。屈原《离骚》:“制芰荷以为衣兮,集芙蓉以为裳。”(芰jì :菱。芙蓉:荷花。) (二)hè ①扛;担。《论语·微子》:“子路从而后,遇丈人,以杖荷蓧。”②承当;担负。张衡《东京赋》:“荷天下之重任。”③承受;蒙受恩惠。韩愈《元日酬蔡州马十二尚书》:“元日新诗已去年,蔡州遥寄荷相怜。”《洛阳伽蓝记·永宁寺》:“吾世荷国恩。”先:
①走在前面。《楚辞· 九歌·国殇》:“旌蔽日兮敌若云,矢交坠兮士争先。”②先于;在……之前。《荀子·大略》:“先事虑事,先患虑患。”③首要的事。《吴子·治兵》:“用病之道何先?”④祖先;上代。苏洵《六国论》:“思厥先祖父,暴霜露,斩荆棘,以有尺寸之地。”⑤对死去的人的尊称。《孟子·梁惠王下》:“寡人非能好先王之乐也。”⑥对古代人的称呼。⑦先生。《汉书·梅福传》:“夫叔孙先非不忠也。”[先生]1. 老师。2.称有道德有学问的人,亦用来作对人的尊称。3. 医生。[先进]先行学习。《论语 ·先进》:“先进于礼乐,君子也。”童:
①男仆。《仪礼·既夕礼》:“童子执帚。”②儿童。《礼记·檀弓下》:“与其邻童汪踦(qī)往。”(汪踦:人名。)杜牧《清明》:“借问酒家何处有,牧童遥指杏花村。”③山无草木。《管子·侈靡》:“山不童而用赡。”(赡:丰富。)④牛羊无角。《诗经·小雅·宾之初筵》:“俾出童羖(gǔ)。”(俾:使。羖:公羊。)⑤顶秃。韩愈《进学解》:“头童齿豁,竟死何裨。”(豁:缺。竟:至。裨:补益。)⑥愚昧无知。贾谊《新书 ·道术》:“反慧为童。”《白虎通·嫁娶》:“言己智能寡少如童蒙也。”⑦通“瞳”。《汉书·项籍传赞》:“舜盖重童子,项羽又重童子。”(重:重叠。)⑧通“同”。相同。《列子· 黄帝》:“状不必童而智童。”稚:
①幼禾。《诗经 · 小雅 · 大田》:“无害我田稚。”②谷物晚种。《齐民要术·种谷》:“二月三月种者为植(zhì)禾,四月五月种者为稚禾。”(植:谷物早种。)③泛指幼小。陶潜《归去来兮辞》:“稚子候门。”(幼儿在门口等候。)④幼稚;不成熟。王充《论衡·超奇》:“长生家在会稽,生在今世,文章虽奇,论者犹谓稚于前人。”(长生:人名。)入:
①进入;由外面到里面。《论语·八佾》:“子入太庙,每事问。”②泛指进入某种境界。李白《王右军》:“笔精妙入神。”③特指入朝为官。傅亮《为宋公求加赠刘前军表》:“出征入辅,幸不辱命。”④接受;收入。《左传·宣公元年》:“骤谏而不入。”(骤:屡次。)《新五代史·楚世家》:“岁入万计。”⑤上交;交纳。《墨子·贵义》:“今农夫入其税于大人。”⑥参加;加入。《战国策·魏策一》:“入子之事者,吾为子杀之亡之。”⑦合于;相合;符合。朱庆余《近试上张籍水部》:“画眉深浅入时无?”(时:时髦。)⑧入声。古汉语有平、上、去、入四种声调。仍:
①沿袭;依照。《论语·先进》:“仍旧贯,如之何? 何必改作?”(旧贯:旧例。如之何:怎么样。)《后汉书·后纪序》:“汉仍其谬,知患莫改。”(患:祸患。)②相随;接续。《楚辞·九章·悲回风》:“观炎气之相仍兮,窥烟液之所积。”③屡;频繁。《后汉书·元帝纪》:“百姓仍遭凶阨,无以相振。”④副词。仍然。白居易《洛桥寒食日作,十韵》:“宿醉头仍重,晨游眼乍明。”(宿:隔夜。乍:忽然。)⑤因而;于是。《史记·淮南衡山列传》:“仍父子再亡国,各不终其身。”《南史·宗武帝纪》:“初,帝平齐,仍有定关洛意。”[仍仍]不得志的样子。《淮南子·精神》:“乃始仍仍然知其盆瓴之足羞也。”(乃始:于是。)讨:
①声讨;征伐。《左传·宣公二年》:“亡不越竟,反不讨贼。” (亡:逃亡。反: 同“返”。)②征讨。《左传·隐公十年》:“以王命讨不庭。”(不庭:不来朝见。)③治理;整顿。《左传·宣公十二年》:“其君无日不讨国人而训之。”④探索;研究。《商君书·更法》:“讨正法之本。”《论语·宪问》:“为命,裨谌草创之,世叔讨论之。”求:
①寻觅。《诗经·小雅·伐木》:“嘤其鸣矣,求其友声。”(嘤:鸟鸣声。)《商君书·更法》:“虑世事之变,讨正法之本,求使民之道。”②追求。《诗经·周南·关雎》:“求之不得,寤寐思服。”(寤:睡醒。寐:睡着。思服:想念。)③乞求;请求。《战国策·赵策三》:“故不若亟割地求和。”④要求;需求。《论语·卫灵公》:“君子求诸己,小人求诸人。”⑤选择;选取。《论衡·讥日》:“作车不求良辰,裁衣独求吉日,俗人所重,失轻重之实也。”⑥证讨。《诗经·大雅·江汉》:“匪安匪游,淮夷来求。”⑦通“逑”。聚。《诗经·小雅·桑扈》:“万福来求。” -
he chu xian tong zhi ,ri ru reng tao qiu 。
“he chu xian tong zhi ,ri ru reng tao qiu 。”shi gou chu chu :《chu cao 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。
qing chen bu qian lin ,jiang se wei san you 。mang ci zai wo yan ,yan neng dai gao qiu 。
shuang lou yi zhan ning ,hui xie yi nan liu 。he chu xian tong zhi ,ri ru reng tao qiu 。
zhuai zhi shui zhong yang ,qi mo shuang diao zhou 。wan gen yi zi man ,gan shi yi jiu qiu 。
zi ci fan li kuang ,geng jiao song zhu you 。shan yi bu ke que ,ji e xin ru chou 。
【zhu shi 】:
he :
(yi )zhi wu ming ,you jiao lian 。《shi jing ·chen feng ·ze bei 》:“bi ze zhi bei (bēi),you pu yu he 。”(bei :shui bian 。)you te zhi he xie 。qu yuan 《li sao 》:“zhi ji he yi wei yi xi ,ji fu rong yi wei chang 。”(ji jì :ling 。fu rong :he hua 。) (er )hè ①gang ;dan 。《lun yu ·wei zi 》:“zi lu cong er hou ,yu zhang ren ,yi zhang he diao 。”②cheng dang ;dan fu 。zhang heng 《dong jing fu 》:“he tian xia zhi chong ren 。”③cheng shou ;meng shou en hui 。han yu 《yuan ri chou cai zhou ma shi er shang shu 》:“yuan ri xin shi yi qu nian ,cai zhou yao ji he xiang lian 。”《luo yang ga lan ji ·yong ning si 》:“wu shi he guo en 。”xian :
①zou zai qian mian 。《chu ci · jiu ge ·guo shang 》:“jing bi ri xi di re yun ,shi jiao zhui xi shi zheng xian 。”②xian yu ;zai ……zhi qian 。《xun zi ·da lve 》:“xian shi lv shi ,xian huan lv huan 。”③shou yao de shi 。《wu zi ·zhi bing 》:“yong bing zhi dao he xian ?”④zu xian ;shang dai 。su xun 《liu guo lun 》:“sai jue xian zu fu ,bao shuang lou ,zhan jing ji ,yi you che cun zhi de 。”⑤dui si qu de ren de zun chen 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“gua ren fei neng hao xian wang zhi le ye 。”⑥dui gu dai ren de chen hu 。⑦xian sheng 。《han shu ·mei fu chuan 》:“fu shu sun xian fei bu zhong ye 。”[xian sheng ]1. lao shi 。2.chen you dao de you xue wen de ren ,yi yong lai zuo dui ren de zun chen 。3. yi sheng 。[xian jin ]xian hang xue xi 。《lun yu ·xian jin 》:“xian jin yu li le ,jun zi ye 。”tong :
①nan pu 。《yi li ·ji xi li 》:“tong zi zhi zhou 。”②er tong 。《li ji ·tan gong xia 》:“yu ji lin tong wang ji (qī)wang 。”(wang ji :ren ming 。)du mu 《qing ming 》:“jie wen jiu jia he chu you ,mu tong yao zhi xing hua cun 。”③shan mo cao mu 。《guan zi ·chi mi 》:“shan bu tong er yong shan 。”(shan :feng fu 。)④niu yang mo jiao 。《shi jing ·xiao ya ·bin zhi chu yan 》:“bi chu tong gu (gǔ)。”(bi :shi 。gu :gong yang 。)⑤ding tu 。han yu 《jin xue jie 》:“tou tong chi hua ,jing si he bi 。”(hua :que 。jing :zhi 。bi :bu yi 。)⑥yu mei mo zhi 。gu yi 《xin shu ·dao shu 》:“fan hui wei tong 。”《bai hu tong ·jia qu 》:“yan ji zhi neng gua shao ru tong meng ye 。”⑦tong “tong ”。《han shu ·xiang ji chuan zan 》:“shun gai chong tong zi ,xiang yu you chong tong zi 。”(chong :chong die 。)⑧tong “tong ”。xiang tong 。《lie zi · huang di 》:“zhuang bu bi tong er zhi tong 。”zhi :
①you he 。《shi jing · xiao ya · da tian 》:“mo hai wo tian zhi 。”②gu wu wan chong 。《ji min yao shu ·chong gu 》:“er yue san yue chong zhe wei zhi (zhì)he ,si yue wu yue chong zhe wei zhi he 。”(zhi :gu wu zao chong 。)③fan zhi you xiao 。tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“zhi zi hou men 。”(you er zai men kou deng hou 。)④you zhi ;bu cheng shou 。wang chong 《lun heng ·chao ji 》:“chang sheng jia zai hui ji ,sheng zai jin shi ,wen zhang sui ji ,lun zhe you wei zhi yu qian ren 。”(chang sheng :ren ming 。)ru :
①jin ru ;you wai mian dao li mian 。《lun yu ·ba yi 》:“zi ru tai miao ,mei shi wen 。”②fan zhi jin ru mou chong jing jie 。li bai 《wang you jun 》:“bi jing miao ru shen 。”③te zhi ru chao wei guan 。fu liang 《wei song gong qiu jia zeng liu qian jun biao 》:“chu zheng ru fu ,xing bu ru ming 。”④jie shou ;shou ru 。《zuo chuan ·xuan gong yuan nian 》:“zhou jian er bu ru 。”(zhou :lv ci 。)《xin wu dai shi ·chu shi jia 》:“sui ru mo ji 。”⑤shang jiao ;jiao na 。《mo zi ·gui yi 》:“jin nong fu ru ji shui yu da ren 。”⑥can jia ;jia ru 。《zhan guo ce ·wei ce yi 》:“ru zi zhi shi zhe ,wu wei zi sha zhi wang zhi 。”⑦ge yu ;xiang ge ;fu ge 。zhu qing yu 《jin shi shang zhang ji shui bu 》:“hua mei shen jian ru shi mo ?”(shi :shi mao 。)⑧ru sheng 。gu han yu you ping 、shang 、qu 、ru si chong sheng diao 。reng :
①yan xi ;yi zhao 。《lun yu ·xian jin 》:“reng jiu guan ,ru zhi he ? he bi gai zuo ?”(jiu guan :jiu li 。ru zhi he :zen me yang 。)《hou han shu ·hou ji xu 》:“han reng ji miu ,zhi huan mo gai 。”(huan :huo huan 。)②xiang sui ;jie xu 。《chu ci ·jiu zhang ·bei hui feng 》:“guan yan qi zhi xiang reng xi ,kui yan ye zhi suo ji 。”③lv ;pin fan 。《hou han shu ·yuan di ji 》:“bai xing reng zao xiong 阨,mo yi xiang zhen 。”④fu ci 。reng ran 。bai ju yi 《luo qiao han shi ri zuo ,shi yun 》:“su zui tou reng chong ,chen you yan zha ming 。”(su :ge ye 。zha :hu ran 。)⑤yin er ;yu shi 。《shi ji ·huai na heng shan lie chuan 》:“reng fu zi zai wang guo ,ge bu zhong ji shen 。”《na shi ·zong wu di ji 》:“chu ,di ping ji ,reng you ding guan luo yi 。”[reng reng ]bu de zhi de yang zi 。《huai na zi ·jing shen 》:“nai shi reng reng ran zhi ji pen ling zhi zu xiu ye 。”(nai shi :yu shi 。)tao :
①sheng tao ;zheng fa 。《zuo chuan ·xuan gong er nian 》:“wang bu yue jing ,fan bu tao zei 。” (wang :tao wang 。fan : tong “fan ”。)②zheng tao 。《zuo chuan ·yin gong shi nian 》:“yi wang ming tao bu ting 。”(bu ting :bu lai chao jian 。)③zhi li ;zheng du 。《zuo chuan ·xuan gong shi er nian 》:“ji jun mo ri bu tao guo ren er xun zhi 。”④tan suo ;yan jiu 。《shang jun shu ·geng fa 》:“tao zheng fa zhi ben 。”《lun yu ·xian wen 》:“wei ming ,bi chen cao chuang zhi ,shi shu tao lun zhi 。”qiu :
①xun mi 。《shi jing ·xiao ya ·fa mu 》:“ying ji ming yi ,qiu ji you sheng 。”(ying :diao ming sheng 。)《shang jun shu ·geng fa 》:“lv shi shi zhi bian ,tao zheng fa zhi ben ,qiu shi min zhi dao 。”②zhui qiu 。《shi jing ·zhou na ·guan ju 》:“qiu zhi bu de ,wu mei sai fu 。”(wu :shui xing 。mei :shui zhao 。sai fu :xiang nian 。)③qi qiu ;qing qiu 。《zhan guo ce ·zhao ce san 》:“gu bu re ji ge de qiu he 。”④yao qiu ;xu qiu 。《lun yu ·wei ling gong 》:“jun zi qiu zhu ji ,xiao ren qiu zhu ren 。”⑤shua ze ;shua qu 。《lun heng ·ji ri 》:“zuo che bu qiu liang chen ,cai yi du qiu ji ri ,su ren suo chong ,shi qing chong zhi shi ye 。”⑥zheng tao 。《shi jing ·da ya ·jiang han 》:“fei an fei you ,huai yi lai qiu 。”⑦tong “qiu ”。ju 。《shi jing ·xiao ya ·sang hu 》:“mo fu lai qiu 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]