- 繁体
- 简体
- 拼音
-
氣沈全浦暗,輪仄半樓明。
“氣沈全浦暗,輪仄半樓明。”詩句出處:《八月十五夜月二首》;是唐朝詩人杜甫的作品。
轉蓬行地遠,攀桂仰天高。
水路疑霜雪,林棲見羽毛。
此時瞻白兔,直欲數秋毫。
稍下巫山峽,猶銜白帝城。
氣沈全浦暗,輪仄半樓明。
刁鬥皆催曉,蟾蜍且自傾。
張弓倚殘魄,不獨漢傢營。
【註釋】:
氣:
①氣;氣體。《列子·天瑞》:“虹霓也,雲霧也,風雨也,四時也,此積氣之成乎天者也。”孟浩然《臨洞庭上張丞相》:“氣蒸雲夢澤,波撼嶽陽城。”②空氣。《列子·天瑞》:“天積氣耳,亡(wú)處亡氣。”(亡:通“無”。)③自然界陰陽風雨等現象。《莊子·逍遙遊》:“禦六氣之辯。”(禦:掌握適應。六氣:指陰陽風雨晦明。辯:同“變”。變化。)④呼吸;氣息。《漢書·蘇建傳附蘇武》:“武氣絕,半日復息。”⑤氣味。《大戴禮記·四代》:“食為味,味為氣。”⑥氣勢;精神狀態。《左傳·莊公十年》:“夫戰,勇氣也。”⑦古代哲學概念。指形成宇宙萬物的最基本的物質實體。《荀子·王制》:“水火有氣而無生。”⑧古代醫學指人體生存要素之一。《呂氏春秋·盡數》:“精不流則氣鬱。”沈:
汁;含有某種物質的液體。《左傳·哀公三年》:“無備而官辦者,猶拾沈也。”(官辦:由公傢采取措施。)全:
①純色玉。《周禮·考工記·玉人》:“天子用全。”②完備;完整無缺。《莊子·養生主》:“三年之後,未嘗見全牛也。”③保全;使完好。《韓非子·解考》:“今舉動而與天下之為讎,非全身長生之道也。”④病愈,後寫作“痊”。《周禮·天官·醫師》:“歲終,則稽其醫事,以制其食,十全為上,十失一次之。”⑤副詞。完全;全都。《史記·扁鵲倉公列傳》:“診病決死生,能全無失乎?”浦:
①水邊;岸邊。《詩經·大雅·常武》:“截彼淮浦,王師之所。”(截:整齊。)②小河流入江海的入口處。《宋書·徐寧傳》:“至廣陵尋親舊,還遇風,停浦中。”暗:
①黑暗;昏暗不明。《楚辭·九辯》:“卒壅蔽此浮雲兮,下暗漠而無光。”(壅蔽:遮蓋。漠:昏暗。)李白《古風五十九首·二十四》:“大車揚飛塵,亭午暗阡陌。”(亭午:正午。阡陌:道路。)②幽暗;幽深。高啟《中秋玩月張校理宅得南字》:“今年在舍反寂寞,暗室困臥如僵蠶。”③不公開;隱蔽。陸遊《入蜀記》卷六:“龍門水尤湍急,多暗石。”④默默地;悄悄地。杜甫《可嘆》詩:“群書萬卷常暗誦。”⑤昏亂;愚昧。《三國志·蜀書·後主傳》:“否(pǐ痞)德暗弱。”(道德低下,愚昧無能。否德:不德。)仄:
(一)①傾斜;偏斜。《管子·白心》:“日極則仄,月滿則虧。”(極:極點,指正中。虧:減。)《漢書 ·晁錯傳》:“險道傾仄,且馳且射。”②窄;狹窄。王維《山中與裴秀才迪書》:“步仄徑,臨清池。”③古代聲調分平、上、去、入四類,漢字四聲中上、去、入三聲的總稱。沈約《四聲譜》:“上、去、入為仄聲。”[仄陋]卑賤;低賤。《漢書·循吏傳》:“及至孝宣,繇仄仄而登至尊。”(孝宣:漢宣帝。繇:由。) (二)cè通“側”。旁邊。《漢書·段會宗傳》:“昆山之仄。”半:
①事物的二分之一;一半。《莊子·天下》:“一尺之捶(chuí),日取其半,萬世不竭。”(捶:通“棰”。短木棍。竭:盡。)《世說新語·任誕》:“又進一豚(tún),食半餘半。”(進:進獻。豚:小豬。)②一部分;不完全。杜甫《贈花卿》:“錦城絲管日紛紛,半入江風半入雲。”方幹《送孫百篇遊天臺》:“更有仙花與靈鳥,恐君多半未知名。”③中間。姚鼐《登泰山記》:“半山居霧若帶然。”樓:
①兩層或兩層以上的房屋。杜甫《登嶽陽樓》:“昔聞洞庭水,今上嶽陽樓。”②設在高處的建築,多用作瞭望。《左傳·宣公十五年》:“登諸樓車,使呼宋而告之。”明:
①明亮;光明。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“子興視夜,明星有爛。”②照亮。王安石《遊褒禪山記》:“火尚足以明也。”③明顯;明白。《戰國策·齊策一》:“則秦不能害齊,亦已明矣。”④公開。《戰國策·趙策四》:“太後明謂左右。”又顯露。柳宗元《小石潭記》:“明滅可見。”⑤說明;表明。張溥《五人墓碑記》:“亦以明死生之大。”⑥賢明;英明。諸葛亮《前出師表》:“恐托付不效,以傷先帝之明。”⑦聰明;智慧。《老子》:“知人者智,自知者明。”韓愈《師說》:“小學而大遺,吾未見其明也。”(遺:放棄。)⑧視力;眼力。又視力好。《孟子·梁惠王上》:“明足以察秋毫之末。”⑨白天。張煌言《擬古》之二:“晦明本如轂(gǔ),日日相推移。”(晦:黑夜。轂:車輪的中心。)⑩舊指陽世間。顏延之《和謝監靈運一首》:“人神幽明絕。”(幽:指陰間。絕:指時亂不得祭祀。)(11)次(日或年)。彭端淑《為學一首示子侄》:“越明年,貧者自南海還,以告富者。”(南海:指浙江佛教勝地普陀山。)(12)朝代名。朱元璋建於公元1368年,1661年為清王朝所代替。[明堂]古代天子舉行朝會、祭祀、慶賞等大典的地方。古樂府《木蘭詩》:“歸來見天子,天子坐明堂。”[明器]即“冥器”。古代殉葬用的器物。石德玉《曲江池》第二折:“今日有個大人傢出殯,擺設明器,好生齊整。”(大人傢:大戶人傢。) -
气沈全浦暗,轮仄半楼明。
“气沈全浦暗,轮仄半楼明。”诗句出处:《八月十五夜月二首》;是唐朝诗人杜甫的作品。
转蓬行地远,攀桂仰天高。
水路疑霜雪,林栖见羽毛。
此时瞻白兔,直欲数秋毫。
稍下巫山峡,犹衔白帝城。
气沈全浦暗,轮仄半楼明。
刁斗皆催晓,蟾蜍且自倾。
张弓倚残魄,不独汉家营。
【注释】:
气:
①气;气体。《列子·天瑞》:“虹霓也,云雾也,风雨也,四时也,此积气之成乎天者也。”孟浩然《临洞庭上张丞相》:“气蒸云梦泽,波撼岳阳城。”②空气。《列子·天瑞》:“天积气耳,亡(wú)处亡气。”(亡:通“无”。)③自然界阴阳风雨等现象。《庄子·逍遥游》:“御六气之辩。”(御:掌握适应。六气:指阴阳风雨晦明。辩:同“变”。变化。)④呼吸;气息。《汉书·苏建传附苏武》:“武气绝,半日复息。”⑤气味。《大戴礼记·四代》:“食为味,味为气。”⑥气势;精神状态。《左传·庄公十年》:“夫战,勇气也。”⑦古代哲学概念。指形成宇宙万物的最基本的物质实体。《荀子·王制》:“水火有气而无生。”⑧古代医学指人体生存要素之一。《吕氏春秋·尽数》:“精不流则气郁。”沈:
汁;含有某种物质的液体。《左传·哀公三年》:“无备而官办者,犹拾沈也。”(官办:由公家采取措施。)全:
①纯色玉。《周礼·考工记·玉人》:“天子用全。”②完备;完整无缺。《庄子·养生主》:“三年之后,未尝见全牛也。”③保全;使完好。《韩非子·解考》:“今举动而与天下之为雠,非全身长生之道也。”④病愈,后写作“痊”。《周礼·天官·医师》:“岁终,则稽其医事,以制其食,十全为上,十失一次之。”⑤副词。完全;全都。《史记·扁鹊仓公列传》:“诊病决死生,能全无失乎?”浦:
①水边;岸边。《诗经·大雅·常武》:“截彼淮浦,王师之所。”(截:整齐。)②小河流入江海的入口处。《宋书·徐宁传》:“至广陵寻亲旧,还遇风,停浦中。”暗:
①黑暗;昏暗不明。《楚辞·九辩》:“卒壅蔽此浮云兮,下暗漠而无光。”(壅蔽:遮盖。漠:昏暗。)李白《古风五十九首·二十四》:“大车扬飞尘,亭午暗阡陌。”(亭午:正午。阡陌:道路。)②幽暗;幽深。高启《中秋玩月张校理宅得南字》:“今年在舍反寂寞,暗室困卧如僵蚕。”③不公开;隐蔽。陆游《入蜀记》卷六:“龙门水尤湍急,多暗石。”④默默地;悄悄地。杜甫《可叹》诗:“群书万卷常暗诵。”⑤昏乱;愚昧。《三国志·蜀书·后主传》:“否(pǐ痞)德暗弱。”(道德低下,愚昧无能。否德:不德。)仄:
(一)①倾斜;偏斜。《管子·白心》:“日极则仄,月满则亏。”(极:极点,指正中。亏:减。)《汉书 ·晁错传》:“险道倾仄,且驰且射。”②窄;狭窄。王维《山中与裴秀才迪书》:“步仄径,临清池。”③古代声调分平、上、去、入四类,汉字四声中上、去、入三声的总称。沈约《四声谱》:“上、去、入为仄声。”[仄陋]卑贱;低贱。《汉书·循吏传》:“及至孝宣,繇仄仄而登至尊。”(孝宣:汉宣帝。繇:由。) (二)cè通“侧”。旁边。《汉书·段会宗传》:“昆山之仄。”半:
①事物的二分之一;一半。《庄子·天下》:“一尺之捶(chuí),日取其半,万世不竭。”(捶:通“棰”。短木棍。竭:尽。)《世说新语·任诞》:“又进一豚(tún),食半余半。”(进:进献。豚:小猪。)②一部分;不完全。杜甫《赠花卿》:“锦城丝管日纷纷,半入江风半入云。”方干《送孙百篇游天台》:“更有仙花与灵鸟,恐君多半未知名。”③中间。姚鼐《登泰山记》:“半山居雾若带然。”楼:
①两层或两层以上的房屋。杜甫《登岳阳楼》:“昔闻洞庭水,今上岳阳楼。”②设在高处的建筑,多用作瞭望。《左传·宣公十五年》:“登诸楼车,使呼宋而告之。”明:
①明亮;光明。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“子兴视夜,明星有烂。”②照亮。王安石《游褒禅山记》:“火尚足以明也。”③明显;明白。《战国策·齐策一》:“则秦不能害齐,亦已明矣。”④公开。《战国策·赵策四》:“太后明谓左右。”又显露。柳宗元《小石潭记》:“明灭可见。”⑤说明;表明。张溥《五人墓碑记》:“亦以明死生之大。”⑥贤明;英明。诸葛亮《前出师表》:“恐托付不效,以伤先帝之明。”⑦聪明;智慧。《老子》:“知人者智,自知者明。”韩愈《师说》:“小学而大遗,吾未见其明也。”(遗:放弃。)⑧视力;眼力。又视力好。《孟子·梁惠王上》:“明足以察秋毫之末。”⑨白天。张煌言《拟古》之二:“晦明本如毂(gǔ),日日相推移。”(晦:黑夜。毂:车轮的中心。)⑩旧指阳世间。颜延之《和谢监灵运一首》:“人神幽明绝。”(幽:指阴间。绝:指时乱不得祭祀。)(11)次(日或年)。彭端淑《为学一首示子侄》:“越明年,贫者自南海还,以告富者。”(南海:指浙江佛教胜地普陀山。)(12)朝代名。朱元璋建于公元1368年,1661年为清王朝所代替。[明堂]古代天子举行朝会、祭祀、庆赏等大典的地方。古乐府《木兰诗》:“归来见天子,天子坐明堂。”[明器]即“冥器”。古代殉葬用的器物。石德玉《曲江池》第二折:“今日有个大人家出殡,摆设明器,好生齐整。”(大人家:大户人家。) -
qi shen quan pu an ,lun ze ban lou ming 。
“qi shen quan pu an ,lun ze ban lou ming 。”shi gou chu chu :《ba yue shi wu ye yue er shou 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。
zhuai peng hang de yuan ,pan gui yang tian gao 。
shui lu yi shuang xue ,lin qi jian yu mao 。
ci shi zhan bai tu ,zhi yu shu qiu hao 。
shao xia wu shan xia ,you xian bai di cheng 。
qi shen quan pu an ,lun ze ban lou ming 。
diao dou jie cui xiao ,chan chu ju zi qing 。
zhang gong yi can bo ,bu du han jia ying 。
【zhu shi 】:
qi :
①qi ;qi ti 。《lie zi ·tian rui 》:“hong ni ye ,yun wu ye ,feng yu ye ,si shi ye ,ci ji qi zhi cheng hu tian zhe ye 。”meng hao ran 《lin dong ting shang zhang cheng xiang 》:“qi zheng yun meng ze ,bo han yue yang cheng 。”②kong qi 。《lie zi ·tian rui 》:“tian ji qi er ,wang (wú)chu wang qi 。”(wang :tong “mo ”。)③zi ran jie yin yang feng yu deng xian xiang 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“yu liu qi zhi bian 。”(yu :zhang wo kuo ying 。liu qi :zhi yin yang feng yu hui ming 。bian :tong “bian ”。bian hua 。)④hu xi ;qi xi 。《han shu ·su jian chuan fu su wu 》:“wu qi jue ,ban ri fu xi 。”⑤qi wei 。《da dai li ji ·si dai 》:“shi wei wei ,wei wei qi 。”⑥qi shi ;jing shen zhuang tai 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“fu zhan ,yong qi ye 。”⑦gu dai zhe xue gai nian 。zhi xing cheng yu zhou mo wu de zui ji ben de wu zhi shi ti 。《xun zi ·wang zhi 》:“shui huo you qi er mo sheng 。”⑧gu dai yi xue zhi ren ti sheng cun yao su zhi yi 。《lv shi chun qiu ·jin shu 》:“jing bu liu ze qi yu 。”shen :
zhi ;han you mou chong wu zhi de ye ti 。《zuo chuan ·ai gong san nian 》:“mo bei er guan ban zhe ,you she shen ye 。”(guan ban :you gong jia cai qu cuo shi 。)quan :
①chun se yu 。《zhou li ·kao gong ji ·yu ren 》:“tian zi yong quan 。”②wan bei ;wan zheng mo que 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“san nian zhi hou ,wei chang jian quan niu ye 。”③bao quan ;shi wan hao 。《han fei zi ·jie kao 》:“jin ju dong er yu tian xia zhi wei chou ,fei quan shen chang sheng zhi dao ye 。”④bing yu ,hou xie zuo “quan ”。《zhou li ·tian guan ·yi shi 》:“sui zhong ,ze ji ji yi shi ,yi zhi ji shi ,shi quan wei shang ,shi shi yi ci zhi 。”⑤fu ci 。wan quan ;quan dou 。《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“zhen bing jue si sheng ,neng quan mo shi hu ?”pu :
①shui bian ;an bian 。《shi jing ·da ya ·chang wu 》:“jie bi huai pu ,wang shi zhi suo 。”(jie :zheng ji 。)②xiao he liu ru jiang hai de ru kou chu 。《song shu ·xu ning chuan 》:“zhi an ling xun qin jiu ,hai yu feng ,ting pu zhong 。”an :
①hei an ;hun an bu ming 。《chu ci ·jiu bian 》:“cu yong bi ci fu yun xi ,xia an mo er mo guang 。”(yong bi :zhe gai 。mo :hun an 。)li bai 《gu feng wu shi jiu shou ·er shi si 》:“da che yang fei chen ,ting wu an qian mo 。”(ting wu :zheng wu 。qian mo :dao lu 。)②you an ;you shen 。gao qi 《zhong qiu wan yue zhang jiao li zhai de na zi 》:“jin nian zai she fan ji mo ,an shi kun wo ru jiang can 。”③bu gong kai ;yin bi 。liu you 《ru shu ji 》juan liu :“long men shui you tuan ji ,duo an dan 。”④mo mo de ;qiao qiao de 。du fu 《ke tan 》shi :“qun shu mo juan chang an song 。”⑤hun luan ;yu mei 。《san guo zhi ·shu shu ·hou zhu chuan 》:“fou (pǐpi )de an ruo 。”(dao de di xia ,yu mei mo neng 。fou de :bu de 。)ze :
(yi )①qing xie ;pian xie 。《guan zi ·bai xin 》:“ri ji ze ze ,yue man ze kui 。”(ji :ji dian ,zhi zheng zhong 。kui :jian 。)《han shu ·chao cuo chuan 》:“xian dao qing ze ,ju chi ju she 。”②zhai ;xia zhai 。wang wei 《shan zhong yu pei xiu cai di shu 》:“bu ze jing ,lin qing chi 。”③gu dai sheng diao fen ping 、shang 、qu 、ru si lei ,han zi si sheng zhong shang 、qu 、ru san sheng de zong chen 。shen yao 《si sheng pu 》:“shang 、qu 、ru wei ze sheng 。”[ze lou ]bei jian ;di jian 。《han shu ·xun li chuan 》:“ji zhi xiao xuan ,yao ze ze er deng zhi zun 。”(xiao xuan :han xuan di 。yao :you 。) (er )cètong “ce ”。pang bian 。《han shu ·duan hui zong chuan 》:“kun shan zhi ze 。”ban :
①shi wu de er fen zhi yi ;yi ban 。《zhuang zi ·tian xia 》:“yi che zhi chui (chuí),ri qu ji ban ,mo shi bu jie 。”(chui :tong “chui ”。duan mu gun 。jie :jin 。)《shi shui xin yu ·ren dan 》:“you jin yi tun (tún),shi ban yu ban 。”(jin :jin suo 。tun :xiao zhu 。)②yi bu fen ;bu wan quan 。du fu 《zeng hua qing 》:“jin cheng si guan ri fen fen ,ban ru jiang feng ban ru yun 。”fang gan 《song sun bai pian you tian tai 》:“geng you xian hua yu ling diao ,kong jun duo ban wei zhi ming 。”③zhong jian 。yao nai 《deng tai shan ji 》:“ban shan ju wu re dai ran 。”lou :
①liang ceng huo liang ceng yi shang de fang wu 。du fu 《deng yue yang lou 》:“xi wen dong ting shui ,jin shang yue yang lou 。”②she zai gao chu de jian zhu ,duo yong zuo 瞭wang 。《zuo chuan ·xuan gong shi wu nian 》:“deng zhu lou che ,shi hu song er gao zhi 。”ming :
①ming liang ;guang ming 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“zi xing shi ye ,ming xing you lan 。”②zhao liang 。wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“huo shang zu yi ming ye 。”③ming xian ;ming bai 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“ze qin bu neng hai ji ,yi yi ming yi 。”④gong kai 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“tai hou ming wei zuo you 。”you xian lou 。liu zong yuan 《xiao dan tan ji 》:“ming mie ke jian 。”⑤shui ming ;biao ming 。zhang pu 《wu ren mu bei ji 》:“yi yi ming si sheng zhi da 。”⑥xian ming ;ying ming 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“kong tuo fu bu xiao ,yi shang xian di zhi ming 。”⑦cong ming ;zhi hui 。《lao zi 》:“zhi ren zhe zhi ,zi zhi zhe ming 。”han yu 《shi shui 》:“xiao xue er da wei ,wu wei jian ji ming ye 。”(wei :fang qi 。)⑧shi li ;yan li 。you shi li hao 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“ming zu yi cha qiu hao zhi mo 。”⑨bai tian 。zhang huang yan 《ni gu 》zhi er :“hui ming ben ru gu (gǔ),ri ri xiang tui yi 。”(hui :hei ye 。gu :che lun de zhong xin 。)⑩jiu zhi yang shi jian 。yan yan zhi 《he xie jian ling yun yi shou 》:“ren shen you ming jue 。”(you :zhi yin jian 。jue :zhi shi luan bu de ji si 。)(11)ci (ri huo nian )。peng duan shu 《wei xue yi shou shi zi zhi 》:“yue ming nian ,pin zhe zi na hai hai ,yi gao fu zhe 。”(na hai :zhi zhe jiang fo jiao sheng de pu tuo shan 。)(12)chao dai ming 。zhu yuan zhang jian yu gong yuan 1368nian ,1661nian wei qing wang chao suo dai ti 。[ming tang ]gu dai tian zi ju hang chao hui 、ji si 、qing shang deng da dian de de fang 。gu le fu 《mu lan shi 》:“gui lai jian tian zi ,tian zi zuo ming tang 。”[ming qi ]ji “ming qi ”。gu dai xun zang yong de qi wu 。dan de yu 《qu jiang chi 》di er she :“jin ri you ge da ren jia chu bin ,bai she ming qi ,hao sheng ji zheng 。”(da ren jia :da hu ren jia 。)
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]