• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 鬱鬱三大字,蛟龍岌相纏。

    “鬱鬱三大字,蛟龍岌相纏。”詩句出處:《觀薛稷少保書畫壁》;是唐朝詩人杜甫的作品。

    少保有古風,得之陜郊篇。惜哉功名忤,但見書畫傳。
    我遊梓州東,遺跡涪江邊。畫藏青蓮界,書入金榜懸。
    仰看垂露姿,不崩亦不騫。鬱鬱三大字,蛟龍岌相纏。
    又揮西方變,發地扶屋椽。慘澹壁飛動,到今色未填。
    此行疊壯觀,郭薛俱才賢。不知百載後,誰復來通泉。

    【註釋】:

    鬱:

    ①文采盛貌。張協《七命》:“時文載鬱。”(載:助詞。)《論語·八佾》:“周監於二代,鬱鬱乎文哉!”(監:借鑒。二代:指夏、商。)②香氣濃烈。《史記·司馬相如列傳》:“鬱鬱菲菲,眾香發越。”③通“薁”。果名,即山李。潘嶽《閑居賦》:“梅杏鬱棣之屬。”(棣:木名。屬:類。)④通“燠”。溫暖。劉孝標《廣絕交論》:“敘溫鬱則寒谷成暄,論嚴苦則春叢零葉。”(零:落。)

    三:

    (一)(sān)①數目。二加一所得。②代表多次或多數。如:三反四覆;三令五申。參見“三折肱”。(二)(sān,舊讀sàn)再三。見“三思”、“三復”。

    大:

    (一)①與“小”相對。劉邦《大風歌》:“大風起兮雲飛揚。”《戰國策·燕策二》:“燕趙久相支,以弊大眾,臣恐強秦之為漁父也。”②特指粗,形容條狀物橫剖面大。《後漢書·光武帝紀上》:“時有長人巨無霸,長一丈,大十圍。”③擴大;光大。《荀子·成相》:“卑其志意,大其園囿,高其臺。”《陳書·周弘正傳》:“庶改澆競之俗,以大吳國之風。”④程度深;聲勢大。晁錯《削藩策》:“昔高帝初定天下,昆弟少,諸子弱,大封同姓。”⑤誇張;誇大。《史記·高祖本紀》:“蕭何曰:‘劉季固多大言,少成事。’”⑥尊貴的;重要的。《論語·顏淵》:“出門如敬大賓。”⑦尊崇;推重。《荀子·天論》:“大天而思之,孰若物畜而制之?”《漢書·王吉傳》:“《春秋》所以大一統者,六合同風,九州共貫也。”⑧敬詞。《三國志·吳書·呂蒙傳》裴松之註引《江表傳》:“(魯)肅撫蒙背曰:‘吾謂大弟但有武略耳。至於今者,學識英博,非復吳下阿蒙。’”⑨排行第一;輩分較長。古樂府《孤兒行》:“大兄言辦飯,大嫂言視馬。”⑩加在“父”“母”之前,用以稱呼祖父、祖母。《史記·留侯世傢》:“韓破,良傢童三百人,弟死不葬,悉以傢財求客刺秦王,為韓報仇,以大父、父五世相韓故。”歸有光《項脊軒志》:“一日,大母過餘曰:‘吾兒久不見若影,何竟日默默在此,大類女郎也?’”(11)表示超過。《戰國策·秦策》:“亦無大大王。”(12)不詳細,不準確。《新書·數寧》:“故聖之起,大以五百為紀。”(五百:指五百年。)(13)副詞。很;極。《史記·張丞相列傳(附申屠嘉)》:“(鄧)通小臣,戲殿上,大不敬,當斬。”[大夫]古代官職名。殷周時期,官分卿、大夫、士三級。秦漢時期,中央要職有禦史大夫、諫大夫、光祿大夫、中大夫等。唐宋存禦史大夫、諫議大夫等。清代稱高級文職階官為大夫,並非實職(武官則稱將軍)。[大王]對帝王的尊稱。《戰國策·秦策一》:“以大王之賢,士民之眾,車騎之用,兵法之教,可以並諸侯,吞天下,稱帝而治。”(教:習。)[大方]專傢內行。王士禛《池北偶談·談藝二·閨秀畫》:“三百年中,大方名筆,可與頡頏者不過二三而已。”(頡頏:相抗衡。) (二)dài 通“待”。要;打算。關漢卿《拜月亭》第三折:“安排香桌兒去,我大燒炷夜香咱。”[大夫]對醫生的尊稱。宋代醫官設有大夫、郎、醫效等。見洪邁《容齋三筆》卷十六。(三)tài ①同“太”。《左傳·襄公二十四年》:“大上有立德,其次有立功,其次有立言。”(大上:德行最高者。)後一般寫作“太”。②同“泰”。安泰;太平。《荀子·富國》:“故儒術誠行,則天下大而富,使而功。”(使:行使,使用。功:成功,獲得好結果。)

    字:

    ①生子。王充《論衡·氣壽》:“婦人疏字者子活。”(疏:稀。)②懷孕。《周易·屯》:“女子貞不字,十年乃字。”(貞:占卜。)③愛。《左傳·成公四年》:“楚雖大,非吾族也,其肯字我乎?”④女子許嫁。葉適《林伯和墓志銘》:“鄰女將字而孤,養視如己子,擇對嫁之。”(孤:失去父母。)⑤表字。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“諸葛亮,字孔明。”⑥文字。《漢書·劉歆傳》:“分文析字。”⑦養育。《左傳·成公十一年》:“又不能字人之孤而殺之。”

    蛟:

    古代傳說中能引發洪水的龍。《荀子·勸學》:“積水成淵,蛟龍生焉。”《論衡·龍虛》:“蛟則龍之類也。”

    龍:

    (一)①我國傳說中的神異動物,頭有角,身有鱗。有腳可走,無翼能飛。《周易·乾》:“見龍在田,利見大人。”(田:指地上。)②帝王的象征。杜甫《哀王孫》:“高帝子孫盡隆準,龍種自與常人殊。”(高帝:漢高祖。隆準:高鼻梁。)白居易《長恨歌》:“天旋日轉回龍馭。”③八尺以上的馬;駿馬。張衡《東京賦》:“龍輅充庭,雲旗拂霓。”(輅:天子的車。雲旗:很高的旗。霓:副虹,借指空中。)④指傑出的人才。《三國志·諸葛亮傳》:“諸葛孔明者,臥龍也。”⑤二十八宿中東方七星(角、亢、氐、房、心、尾、箕)的合稱。⑥十二生肖之一。[龍鐘]1. 衰老、疲憊的樣子。王維《夏日過青龍寺謁操禪師》:“龍鐘一老翁,徐步謁禪宮。”2. 潦倒、不得意的樣子。白居易《別微之於澧上》:“莫問龍鐘惡官職,且聽清脆好文篇。”3. 淚流縱橫的樣子。蔡邕《琴操》下:“空山歔欷,涕龍鐘兮。”(歔欷xū xī:哀嘆抽泣聲。)4.躑躅難行的樣子。 蘇頲《曉發方騫驛》:“傳置遠山蹊,龍鐘蹴澗泥。”(蹴cù:踐踏。)(二)lǒng 同“壟(lǒng)”。①岡壟。《孟子·公孫醜下》:“有賤丈夫焉,必求龍斷而登之。”(賤丈夫:指貪利可鄙的男子。龍斷:斷而高的岡壟。)②獨占利益。《藝林伐山》:“私富貴之龍斷。” (三)chǒng 通“寵”。榮耀。《詩經》:“何天之龍。”

    岌:

    [岌岌]1. 山勢高峻的樣子。《楚辭·離騷》:“高餘冠之岌岌兮。”2.危險的樣子。成語有“岌岌可危”。《韓非子·忠孝》:“危哉! 天下岌岌。”《孟子·萬章上》:“天下殆哉岌岌乎!”

    相:

    (一)①互相;相互。《左傳·隱公元年》:“不及黃泉,無相見也。”②遞相;一方對另一方有所動作。《呂氏春秋·疑似》:“為高葆禱於璐,置鼓其上,遠近相聞。”③質地;實質。劉峻《辯命論》:“昔之玉質金相,英髦秀達,皆擯斥於當年,韞(yùn)奇才而莫用。”(髦:俊傑。韞:藏。)[相對]相向。元稹《與李十二夜飲》:“寒夜燈前賴酒壺,與君相對興(xìng)猶孤。”(二)xiàng ①察看;仔細看。《詩經·大雅·公劉》:“相其陰陽,觀其流泉。”②占視。迷信者看外形而斷定人與事的吉兇禍福。《荀子·非相》:“相人之形狀顏色,而知其吉兇妖祥。”③相貌;形貌。《荀子·非相》:“形相雖善而心術惡。”④輔佐;扶助。《論語·季氏》:“今由與求也,相夫子。”⑤官名。1. 輔佐君主掌管國事的最高官吏。《史記·魏世傢》:“傢貧則思良妻,國亂則思賢相。”2.漢代另指諸侯國的實際執政者,地位相當於郡太守。《後漢書·張衡傳》:“永和初,出為河間相。”又使為相。《續資治通鑒長編·宋仁宗至和二年》:“帝新相文彥博、富弼,意甚自得。”⑥司儀贊禮者。《淮南子·主術》:“口能言而行人稱辭,足能行而相者先導。”(行人:古時的外交官。)⑦選擇。王實甫《西廂記》第五本第四折:“自古相女配夫,新狀元花生滿路。”

    纏:

    ①繞;纏繞。班固《西都賦》:“矰(zēng)繳相纏。”(矰:短箭。繳:拴在箭上的絲繩。)《資治通鑒·唐代宗廣德元年》:“酒酣,懷恩起舞,奉先贈以纏頭綵。”②攪擾;糾纏。杜甫《丹青引》:“但看古來盛名下,終日坎��纏其身。”③通“躔”。 天體運行時經過天空某一區域。《漢書·王莽傳中》:“歲纏星紀,在雒陽之都。”(歲:木星。星紀:天體運行軌道一段的名稱。雒陽:即洛陽。)[纏綿]1. 糾纏不已,不能解脫。陸機《赴洛二首》之二:“憂苦欲何為,纏綿胸與臆。”2.連續不斷;宛轉動人。蔡琰《胡笳十八拍》:“哀響纏綿兮徹心髓!”


  • 郁郁三大字,蛟龙岌相缠。

    “郁郁三大字,蛟龙岌相缠。”诗句出处:《观薛稷少保书画壁》;是唐朝诗人杜甫的作品。

    少保有古风,得之陕郊篇。惜哉功名忤,但见书画传。
    我游梓州东,遗迹涪江边。画藏青莲界,书入金榜悬。
    仰看垂露姿,不崩亦不骞。郁郁三大字,蛟龙岌相缠。
    又挥西方变,发地扶屋椽。惨澹壁飞动,到今色未填。
    此行叠壮观,郭薛俱才贤。不知百载后,谁复来通泉。

    【注释】:

    郁:

    ①文采盛貌。张协《七命》:“时文载郁。”(载:助词。)《论语·八佾》:“周监于二代,郁郁乎文哉!”(监:借鉴。二代:指夏、商。)②香气浓烈。《史记·司马相如列传》:“郁郁菲菲,众香发越。”③通“薁”。果名,即山李。潘岳《闲居赋》:“梅杏郁棣之属。”(棣:木名。属:类。)④通“燠”。温暖。刘孝标《广绝交论》:“叙温郁则寒谷成暄,论严苦则春丛零叶。”(零:落。)

    三:

    (一)(sān)①数目。二加一所得。②代表多次或多数。如:三反四覆;三令五申。参见“三折肱”。(二)(sān,旧读sàn)再三。见“三思”、“三复”。

    大:

    (一)①与“小”相对。刘邦《大风歌》:“大风起兮云飞扬。”《战国策·燕策二》:“燕赵久相支,以弊大众,臣恐强秦之为渔父也。”②特指粗,形容条状物横剖面大。《后汉书·光武帝纪上》:“时有长人巨无霸,长一丈,大十围。”③扩大;光大。《荀子·成相》:“卑其志意,大其园囿,高其台。”《陈书·周弘正传》:“庶改浇竞之俗,以大吴国之风。”④程度深;声势大。晁错《削藩策》:“昔高帝初定天下,昆弟少,诸子弱,大封同姓。”⑤夸张;夸大。《史记·高祖本纪》:“萧何曰:‘刘季固多大言,少成事。’”⑥尊贵的;重要的。《论语·颜渊》:“出门如敬大宾。”⑦尊崇;推重。《荀子·天论》:“大天而思之,孰若物畜而制之?”《汉书·王吉传》:“《春秋》所以大一统者,六合同风,九州共贯也。”⑧敬词。《三国志·吴书·吕蒙传》裴松之注引《江表传》:“(鲁)肃抚蒙背曰:‘吾谓大弟但有武略耳。至于今者,学识英博,非复吴下阿蒙。’”⑨排行第一;辈分较长。古乐府《孤儿行》:“大兄言办饭,大嫂言视马。”⑩加在“父”“母”之前,用以称呼祖父、祖母。《史记·留侯世家》:“韩破,良家童三百人,弟死不葬,悉以家财求客刺秦王,为韩报仇,以大父、父五世相韩故。”归有光《项脊轩志》:“一日,大母过余曰:‘吾儿久不见若影,何竟日默默在此,大类女郎也?’”(11)表示超过。《战国策·秦策》:“亦无大大王。”(12)不详细,不准确。《新书·数宁》:“故圣之起,大以五百为纪。”(五百:指五百年。)(13)副词。很;极。《史记·张丞相列传(附申屠嘉)》:“(邓)通小臣,戏殿上,大不敬,当斩。”[大夫]古代官职名。殷周时期,官分卿、大夫、士三级。秦汉时期,中央要职有御史大夫、谏大夫、光禄大夫、中大夫等。唐宋存御史大夫、谏议大夫等。清代称高级文职阶官为大夫,并非实职(武官则称将军)。[大王]对帝王的尊称。《战国策·秦策一》:“以大王之贤,士民之众,车骑之用,兵法之教,可以并诸侯,吞天下,称帝而治。”(教:习。)[大方]专家内行。王士禛《池北偶谈·谈艺二·闺秀画》:“三百年中,大方名笔,可与颉颃者不过二三而已。”(颉颃:相抗衡。) (二)dài 通“待”。要;打算。关汉卿《拜月亭》第三折:“安排香桌儿去,我大烧炷夜香咱。”[大夫]对医生的尊称。宋代医官设有大夫、郎、医效等。见洪迈《容斋三笔》卷十六。(三)tài ①同“太”。《左传·襄公二十四年》:“大上有立德,其次有立功,其次有立言。”(大上:德行最高者。)后一般写作“太”。②同“泰”。安泰;太平。《荀子·富国》:“故儒术诚行,则天下大而富,使而功。”(使:行使,使用。功:成功,获得好结果。)

    字:

    ①生子。王充《论衡·气寿》:“妇人疏字者子活。”(疏:稀。)②怀孕。《周易·屯》:“女子贞不字,十年乃字。”(贞:占卜。)③爱。《左传·成公四年》:“楚虽大,非吾族也,其肯字我乎?”④女子许嫁。叶适《林伯和墓志铭》:“邻女将字而孤,养视如己子,择对嫁之。”(孤:失去父母。)⑤表字。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“诸葛亮,字孔明。”⑥文字。《汉书·刘歆传》:“分文析字。”⑦养育。《左传·成公十一年》:“又不能字人之孤而杀之。”

    蛟:

    古代传说中能引发洪水的龙。《荀子·劝学》:“积水成渊,蛟龙生焉。”《论衡·龙虚》:“蛟则龙之类也。”

    龙:

    (一)①我国传说中的神异动物,头有角,身有鳞。有脚可走,无翼能飞。《周易·乾》:“见龙在田,利见大人。”(田:指地上。)②帝王的象征。杜甫《哀王孙》:“高帝子孙尽隆准,龙种自与常人殊。”(高帝:汉高祖。隆准:高鼻梁。)白居易《长恨歌》:“天旋日转回龙驭。”③八尺以上的马;骏马。张衡《东京赋》:“龙辂充庭,云旗拂霓。”(辂:天子的车。云旗:很高的旗。霓:副虹,借指空中。)④指杰出的人才。《三国志·诸葛亮传》:“诸葛孔明者,卧龙也。”⑤二十八宿中东方七星(角、亢、氐、房、心、尾、箕)的合称。⑥十二生肖之一。[龙钟]1. 衰老、疲惫的样子。王维《夏日过青龙寺谒操禅师》:“龙钟一老翁,徐步谒禅宫。”2. 潦倒、不得意的样子。白居易《别微之于澧上》:“莫问龙钟恶官职,且听清脆好文篇。”3. 泪流纵横的样子。蔡邕《琴操》下:“空山歔欷,涕龙钟兮。”(歔欷xū xī:哀叹抽泣声。)4.踯躅难行的样子。 苏颋《晓发方骞驿》:“传置远山蹊,龙钟蹴涧泥。”(蹴cù:践踏。)(二)lǒng 同“垄(lǒng)”。①冈垄。《孟子·公孙丑下》:“有贱丈夫焉,必求龙断而登之。”(贱丈夫:指贪利可鄙的男子。龙断:断而高的冈垄。)②独占利益。《艺林伐山》:“私富贵之龙断。” (三)chǒng 通“宠”。荣耀。《诗经》:“何天之龙。”

    岌:

    [岌岌]1. 山势高峻的样子。《楚辞·离骚》:“高余冠之岌岌兮。”2.危险的样子。成语有“岌岌可危”。《韩非子·忠孝》:“危哉! 天下岌岌。”《孟子·万章上》:“天下殆哉岌岌乎!”

    相:

    (一)①互相;相互。《左传·隐公元年》:“不及黄泉,无相见也。”②递相;一方对另一方有所动作。《吕氏春秋·疑似》:“为高葆祷于璐,置鼓其上,远近相闻。”③质地;实质。刘峻《辩命论》:“昔之玉质金相,英髦秀达,皆摈斥于当年,韫(yùn)奇才而莫用。”(髦:俊杰。韫:藏。)[相对]相向。元稹《与李十二夜饮》:“寒夜灯前赖酒壶,与君相对兴(xìng)犹孤。”(二)xiàng ①察看;仔细看。《诗经·大雅·公刘》:“相其阴阳,观其流泉。”②占视。迷信者看外形而断定人与事的吉凶祸福。《荀子·非相》:“相人之形状颜色,而知其吉凶妖祥。”③相貌;形貌。《荀子·非相》:“形相虽善而心术恶。”④辅佐;扶助。《论语·季氏》:“今由与求也,相夫子。”⑤官名。1. 辅佐君主掌管国事的最高官吏。《史记·魏世家》:“家贫则思良妻,国乱则思贤相。”2.汉代另指诸侯国的实际执政者,地位相当于郡太守。《后汉书·张衡传》:“永和初,出为河间相。”又使为相。《续资治通鉴长编·宋仁宗至和二年》:“帝新相文彦博、富弼,意甚自得。”⑥司仪赞礼者。《淮南子·主术》:“口能言而行人称辞,足能行而相者先导。”(行人:古时的外交官。)⑦选择。王实甫《西厢记》第五本第四折:“自古相女配夫,新状元花生满路。”

    缠:

    ①绕;缠绕。班固《西都赋》:“矰(zēng)缴相缠。”(矰:短箭。缴:拴在箭上的丝绳。)《资治通鉴·唐代宗广德元年》:“酒酣,怀恩起舞,奉先赠以缠头綵。”②搅扰;纠缠。杜甫《丹青引》:“但看古来盛名下,终日坎��缠其身。”③通“躔”。 天体运行时经过天空某一区域。《汉书·王莽传中》:“岁缠星纪,在雒阳之都。”(岁:木星。星纪:天体运行轨道一段的名称。雒阳:即洛阳。)[缠绵]1. 纠缠不已,不能解脱。陆机《赴洛二首》之二:“忧苦欲何为,缠绵胸与臆。”2.连续不断;宛转动人。蔡琰《胡笳十八拍》:“哀响缠绵兮彻心髓!”


  • yu yu san da zi ,jiao long ji xiang chan 。

    “yu yu san da zi ,jiao long ji xiang chan 。”shi gou chu chu :《guan xue ji shao bao shu hua bi 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。

    shao bao you gu feng ,de zhi shan jiao pian 。xi zai gong ming wu ,dan jian shu hua chuan 。
    wo you zi zhou dong ,wei ji fu jiang bian 。hua cang qing lian jie ,shu ru jin bang xuan 。
    yang kan chui lou zi ,bu beng yi bu jian 。yu yu san da zi ,jiao long ji xiang chan 。
    you hui xi fang bian ,fa de fu wu chuan 。can dan bi fei dong ,dao jin se wei tian 。
    ci hang die zhuang guan ,guo xue ju cai xian 。bu zhi bai zai hou ,shei fu lai tong quan 。

    【zhu shi 】:

    yu :

    ①wen cai cheng mao 。zhang xie 《qi ming 》:“shi wen zai yu 。”(zai :zhu ci 。)《lun yu ·ba yi 》:“zhou jian yu er dai ,yu yu hu wen zai !”(jian :jie jian 。er dai :zhi xia 、shang 。)②xiang qi nong lie 。《shi ji ·si ma xiang ru lie chuan 》:“yu yu fei fei ,zhong xiang fa yue 。”③tong “yu ”。guo ming ,ji shan li 。pan yue 《xian ju fu 》:“mei xing yu di zhi shu 。”(di :mu ming 。shu :lei 。)④tong “yu ”。wen nuan 。liu xiao biao 《an jue jiao lun 》:“xu wen yu ze han gu cheng xuan ,lun yan ku ze chun cong ling xie 。”(ling :la 。)

    san :

    (yi )(sān)①shu mu 。er jia yi suo de 。②dai biao duo ci huo duo shu 。ru :san fan si fu ;san ling wu shen 。can jian “san she gong ”。(er )(sān,jiu dou sàn)zai san 。jian “san sai ”、“san fu ”。

    da :

    (yi )①yu “xiao ”xiang dui 。liu bang 《da feng ge 》:“da feng qi xi yun fei yang 。”《zhan guo ce ·yan ce er 》:“yan zhao jiu xiang zhi ,yi bi da zhong ,chen kong jiang qin zhi wei yu fu ye 。”②te zhi cu ,xing rong tiao zhuang wu heng pou mian da 。《hou han shu ·guang wu di ji shang 》:“shi you chang ren ju mo ba ,chang yi zhang ,da shi wei 。”③kuo da ;guang da 。《xun zi ·cheng xiang 》:“bei ji zhi yi ,da ji yuan you ,gao ji tai 。”《chen shu ·zhou hong zheng chuan 》:“shu gai jiao jing zhi su ,yi da wu guo zhi feng 。”④cheng du shen ;sheng shi da 。chao cuo 《xiao fan ce 》:“xi gao di chu ding tian xia ,kun di shao ,zhu zi ruo ,da feng tong xing 。”⑤kua zhang ;kua da 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“xiao he yue :‘liu ji gu duo da yan ,shao cheng shi 。’”⑥zun gui de ;chong yao de 。《lun yu ·yan yuan 》:“chu men ru jing da bin 。”⑦zun chong ;tui chong 。《xun zi ·tian lun 》:“da tian er sai zhi ,shu re wu chu er zhi zhi ?”《han shu ·wang ji chuan 》:“《chun qiu 》suo yi da yi tong zhe ,liu ge tong feng ,jiu zhou gong guan ye 。”⑧jing ci 。《san guo zhi ·wu shu ·lv meng chuan 》pei song zhi zhu yin 《jiang biao chuan 》:“(lu )su fu meng bei yue :‘wu wei da di dan you wu lve er 。zhi yu jin zhe ,xue shi ying bo ,fei fu wu xia a meng 。’”⑨pai hang di yi ;bei fen jiao chang 。gu le fu 《gu er hang 》:“da xiong yan ban fan ,da sao yan shi ma 。”⑩jia zai “fu ”“mu ”zhi qian ,yong yi chen hu zu fu 、zu mu 。《shi ji ·liu hou shi jia 》:“han po ,liang jia tong san bai ren ,di si bu zang ,xi yi jia cai qiu ke ci qin wang ,wei han bao chou ,yi da fu 、fu wu shi xiang han gu 。”gui you guang 《xiang ji xuan zhi 》:“yi ri ,da mu guo yu yue :‘wu er jiu bu jian re ying ,he jing ri mo mo zai ci ,da lei nv lang ye ?’”(11)biao shi chao guo 。《zhan guo ce ·qin ce 》:“yi mo da da wang 。”(12)bu xiang xi ,bu zhun que 。《xin shu ·shu ning 》:“gu sheng zhi qi ,da yi wu bai wei ji 。”(wu bai :zhi wu bai nian 。)(13)fu ci 。hen ;ji 。《shi ji ·zhang cheng xiang lie chuan (fu shen tu jia )》:“(deng )tong xiao chen ,hu dian shang ,da bu jing ,dang zhan 。”[da fu ]gu dai guan zhi ming 。yan zhou shi ji ,guan fen qing 、da fu 、shi san ji 。qin han shi ji ,zhong yang yao zhi you yu shi da fu 、jian da fu 、guang lu da fu 、zhong da fu deng 。tang song cun yu shi da fu 、jian yi da fu deng 。qing dai chen gao ji wen zhi jie guan wei da fu ,bing fei shi zhi (wu guan ze chen jiang jun )。[da wang ]dui di wang de zun chen 。《zhan guo ce ·qin ce yi 》:“yi da wang zhi xian ,shi min zhi zhong ,che ji zhi yong ,bing fa zhi jiao ,ke yi bing zhu hou ,tun tian xia ,chen di er zhi 。”(jiao :xi 。)[da fang ]zhuan jia nei hang 。wang shi zhen 《chi bei ou tan ·tan yi er ·gui xiu hua 》:“san bai nian zhong ,da fang ming bi ,ke yu jie gang zhe bu guo er san er yi 。”(jie gang :xiang kang heng 。) (er )dài tong “dai ”。yao ;da suan 。guan han qing 《bai yue ting 》di san she :“an pai xiang zhuo er qu ,wo da shao zhu ye xiang za 。”[da fu ]dui yi sheng de zun chen 。song dai yi guan she you da fu 、lang 、yi xiao deng 。jian hong mai 《rong zhai san bi 》juan shi liu 。(san )tài ①tong “tai ”。《zuo chuan ·xiang gong er shi si nian 》:“da shang you li de ,ji ci you li gong ,ji ci you li yan 。”(da shang :de hang zui gao zhe 。)hou yi ban xie zuo “tai ”。②tong “tai ”。an tai ;tai ping 。《xun zi ·fu guo 》:“gu ru shu cheng hang ,ze tian xia da er fu ,shi er gong 。”(shi :hang shi ,shi yong 。gong :cheng gong ,huo de hao jie guo 。)

    zi :

    ①sheng zi 。wang chong 《lun heng ·qi shou 》:“fu ren shu zi zhe zi huo 。”(shu :xi 。)②huai yun 。《zhou yi ·tun 》:“nv zi zhen bu zi ,shi nian nai zi 。”(zhen :zhan bo 。)③ai 。《zuo chuan ·cheng gong si nian 》:“chu sui da ,fei wu zu ye ,ji ken zi wo hu ?”④nv zi hu jia 。xie kuo 《lin bai he mu zhi ming 》:“lin nv jiang zi er gu ,yang shi ru ji zi ,ze dui jia zhi 。”(gu :shi qu fu mu 。)⑤biao zi 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“zhu ge liang ,zi kong ming 。”⑥wen zi 。《han shu ·liu xin chuan 》:“fen wen xi zi 。”⑦yang yo 。《zuo chuan ·cheng gong shi yi nian 》:“you bu neng zi ren zhi gu er sha zhi 。”

    jiao :

    gu dai chuan shui zhong neng yin fa hong shui de long 。《xun zi ·quan xue 》:“ji shui cheng yuan ,jiao long sheng yan 。”《lun heng ·long xu 》:“jiao ze long zhi lei ye 。”

    long :

    (yi )①wo guo chuan shui zhong de shen yi dong wu ,tou you jiao ,shen you lin 。you jiao ke zou ,mo yi neng fei 。《zhou yi ·gan 》:“jian long zai tian ,li jian da ren 。”(tian :zhi de shang 。)②di wang de xiang zheng 。du fu 《ai wang sun 》:“gao di zi sun jin long zhun ,long chong zi yu chang ren shu 。”(gao di :han gao zu 。long zhun :gao bi liang 。)bai ju yi 《chang hen ge 》:“tian xuan ri zhuai hui long yu 。”③ba che yi shang de ma ;jun ma 。zhang heng 《dong jing fu 》:“long lu chong ting ,yun qi bi ni 。”(lu :tian zi de che 。yun qi :hen gao de qi 。ni :fu hong ,jie zhi kong zhong 。)④zhi jie chu de ren cai 。《san guo zhi ·zhu ge liang chuan 》:“zhu ge kong ming zhe ,wo long ye 。”⑤er shi ba su zhong dong fang qi xing (jiao 、kang 、di 、fang 、xin 、wei 、ji )de ge chen 。⑥shi er sheng xiao zhi yi 。[long zhong ]1. cui lao 、pi bei de yang zi 。wang wei 《xia ri guo qing long si ye cao chan shi 》:“long zhong yi lao weng ,xu bu ye chan gong 。”2. lao dao 、bu de yi de yang zi 。bai ju yi 《bie wei zhi yu li shang 》:“mo wen long zhong e guan zhi ,ju ting qing cui hao wen pian 。”3. lei liu zong heng de yang zi 。cai yong 《qin cao 》xia :“kong shan xu xi ,ti long zhong xi 。”(xu xi xū xī:ai tan chou qi sheng 。)4.zhi zhu nan hang de yang zi 。 su ting 《xiao fa fang jian yi 》:“chuan zhi yuan shan qi ,long zhong cu jian ni 。”(cu cù:jian ta 。)(er )lǒng tong “long (lǒng)”。①gang long 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“you jian zhang fu yan ,bi qiu long duan er deng zhi 。”(jian zhang fu :zhi tan li ke bi de nan zi 。long duan :duan er gao de gang long 。)②du zhan li yi 。《yi lin fa shan 》:“si fu gui zhi long duan 。” (san )chǒng tong “chong ”。rong yao 。《shi jing 》:“he tian zhi long 。”

    ji :

    [ji ji ]1. shan shi gao jun de yang zi 。《chu ci ·li sao 》:“gao yu guan zhi ji ji xi 。”2.wei xian de yang zi 。cheng yu you “ji ji ke wei ”。《han fei zi ·zhong xiao 》:“wei zai ! tian xia ji ji 。”《meng zi ·mo zhang shang 》:“tian xia dai zai ji ji hu !”

    xiang :

    (yi )①hu xiang ;xiang hu 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“bu ji huang quan ,mo xiang jian ye 。”②di xiang ;yi fang dui ling yi fang you suo dong zuo 。《lv shi chun qiu ·yi shi 》:“wei gao bao dao yu lu ,zhi gu ji shang ,yuan jin xiang wen 。”③zhi de ;shi zhi 。liu jun 《bian ming lun 》:“xi zhi yu zhi jin xiang ,ying mao xiu da ,jie bin chi yu dang nian ,yun (yùn)ji cai er mo yong 。”(mao :jun jie 。yun :cang 。)[xiang dui ]xiang xiang 。yuan zhen 《yu li shi er ye yin 》:“han ye deng qian lai jiu hu ,yu jun xiang dui xing (xìng)you gu 。”(er )xiàng ①cha kan ;zai xi kan 。《shi jing ·da ya ·gong liu 》:“xiang ji yin yang ,guan ji liu quan 。”②zhan shi 。mi xin zhe kan wai xing er duan ding ren yu shi de ji xiong huo fu 。《xun zi ·fei xiang 》:“xiang ren zhi xing zhuang yan se ,er zhi ji ji xiong yao xiang 。”③xiang mao ;xing mao 。《xun zi ·fei xiang 》:“xing xiang sui shan er xin shu e 。”④fu zuo ;fu zhu 。《lun yu ·ji shi 》:“jin you yu qiu ye ,xiang fu zi 。”⑤guan ming 。1. fu zuo jun zhu zhang guan guo shi de zui gao guan li 。《shi ji ·wei shi jia 》:“jia pin ze sai liang qi ,guo luan ze sai xian xiang 。”2.han dai ling zhi zhu hou guo de shi ji zhi zheng zhe ,de wei xiang dang yu jun tai shou 。《hou han shu ·zhang heng chuan 》:“yong he chu ,chu wei he jian xiang 。”you shi wei xiang 。《xu zi zhi tong jian chang bian ·song ren zong zhi he er nian 》:“di xin xiang wen yan bo 、fu bi ,yi shen zi de 。”⑥si yi zan li zhe 。《huai na zi ·zhu shu 》:“kou neng yan er hang ren chen ci ,zu neng hang er xiang zhe xian dao 。”(hang ren :gu shi de wai jiao guan 。)⑦shua ze 。wang shi fu 《xi xiang ji 》di wu ben di si she :“zi gu xiang nv pei fu ,xin zhuang yuan hua sheng man lu 。”

    chan :

    ①rao ;chan rao 。ban gu 《xi dou fu 》:“zeng (zēng)jiao xiang chan 。”(zeng :duan jian 。jiao :shuan zai jian shang de si sheng 。)《zi zhi tong jian ·tang dai zong an de yuan nian 》:“jiu han ,huai en qi wu ,feng xian zeng yi chan tou 綵。”②jiao rao ;jiu chan 。du fu 《dan qing yin 》:“dan kan gu lai cheng ming xia ,zhong ri kan ��chan ji shen 。”③tong “chan ”。 tian ti yun hang shi jing guo tian kong mou yi ou yu 。《han shu ·wang mang chuan zhong 》:“sui chan xing ji ,zai luo yang zhi dou 。”(sui :mu xing 。xing ji :tian ti yun hang gui dao yi duan de ming chen 。luo yang :ji luo yang 。)[chan mian ]1. jiu chan bu yi ,bu neng jie tuo 。liu ji 《fu luo er shou 》zhi er :“you ku yu he wei ,chan mian xiong yu yi 。”2.lian xu bu duan ;wan zhuai dong ren 。cai yan 《hu jia shi ba pai 》:“ai xiang chan mian xi che xin sui !”